|
2001
|
|
|
Behin behineko ondorioek zuhurtasun printzipioaren aplikazioa zehazten dute, eta aurresuposizioan prebentzio neurriak hartzen dituzte, produktuaren ondorioz arriskutsuak izan daitezkeen ondorioak identifikatu baitira. Zuhurtasun printzipioak jarduteko betebeharra ezartzen du, nahiz eta ez
|
dagoen
ebidentzia zientifiko absolutu, eztabaidaezin eta egiaztaturik. Espainiako Osasun eta Kontsumo Ministerioak hartutako neurriak produktu horren kontsumoa saihestea gomendatzen die kontsumitzaileei.
|
|
|
Eta ez ditu soilik izaera militarrekoak ez diren komunikazioak atzematen, baizik eta, zenbaitetan, lortutako datuek aukera eman diete Ipar Amerikako enpresei irabazizko kontratuak egiteko. IGZL eta askatasunak Ez
|
dago
ebidentziarik Echelonek Espainiako enpresen interes komertzialak kaltetu dituenik, baina badakigu Internet erabilera publikorako lagatako Pentagonoaren jatorri militarreko proiektua zela. Inork ez daki ziur ‘atzeko aterik’ ez dagoen manipulatzeko.
|
|
2002
|
|
|
Infekzioaren errua hainbat germeni egotzi izan zaie, baina ezin izan da frogatu ardura horiena denik eta ez
|
dago
ebidentzia argirik.
|
|
|
Elikadurak ez du eraginik. Ez
|
dago
ebidentzia zientifikorik elikagai jakin batzuek kaltetuen bizi kalitatea hobetzen edo okertzen dutela esateko. Artritis erreumatoidea duen gaixo baten dietak edozein pertsona osasuntsuren gomendioei jarraitu behar die.
|
|
2003
|
|
|
Bigarren aldia da, bi urte baino gutxiagoan, zientzia erakunde ospetsu horrek Bushen Gobernua arlo horretan nabarmentzen duena. Ikerketa programa horren arduradun nagusiak, James Mahoneyk, joan den urrian adierazi zuen Washingtonen planaren helburua berotze globala klima aldatzeko aukeraren inguruko zalantzak argitzea dela, haren ustez “ez
|
baitago
ebidentzia sendorik”. Orain, programaren zirriborroa berrikusi ondoren, Zientzia Akademiako hamazazpi adituek ondorioztatu dute ez dituela plan estrategiko bati eska dakizkiokeen elementu gehienak, eta azpimarratu dute helburuak direla lortu funts gehiago sartu gabe.
|
|
|
Konturatu ziren, saguen garunean behintzat, neuronen azaleko hartzaile giltzarriek, zeinak, normalean, kalamuaren antzeko osagai kimikoekin kontaktuan egoteari erantzuten baitiote, baina gorputzak berak sortutakoak, badirudi azidoak eragindako eraso horien kontrako babesa ematen zutela. Hala ere, giza garunak hartzaile berak dituen bitartean, oraindik ez
|
dago
ebidentziarik epilepsia erasoak antzeko terapia batekin saihets daitezkeela. Ikertzaileek, orduan, “etorkizun handiko helburu terapeutiko” gisa aurkeztu zuten beren aurkikuntza, epilepsiarako botika baten bila.
|
|
2004
|
|
|
Justifikazio epistemikoa esaten zaio horri. Hura lortzeko modurik hoberena ebidentziaren bitartekoa da, proposizioaren egiaren alde
|
dagoen
ebidentziarena. Hori, hortaz, proposizioa egiazkoa dela nabarmen erakusten ducn gehituriko informazioa da.Hala eta guztiz ere, oso garrantzizkoa da jakitea zelako indarra izan behar duen justifikazio batek ezagutzari buruz ari garela baiezta dezagun.
|
|
|
Herrialde hartako elikagai sektoreko gaur egungo erakusleiho garrantzitsuenetako bat da. Han, Maureen Storey Virginia Techeko Center for Food and Nutrition Police zentroko zuzendariak, besteak beste, adierazi zuen ez
|
dagoela
ebidentziarik esateko HFCS «obesitatearen kausa» dela, ezta diabetearen «arrazoia» ere. Era berean, ez da esaten unibertsitate zentro beretik HFCSren fruktosa beste azukre mota batzuk ez bezala metabolizatzen denik; sukrasa, esaterako, obesitatearekin eta diabetearekin izan dezakeen lotura azalduko lukeen teorietako bat da.
|
|
2005
|
|
|
Alde horretatik, iazko azaroan, ahuntz esnearen kontsumoari buruzko lehen ebaluazioa egin zen. EEB/ EETeko EFSAko aditu taldeak adierazi zuen, eskura
|
zeuden
ebidentzia zientifikoen arabera, hausnarkari txikietatik (bereziki ardietatik eta ahuntzetatik) eratorritako esnea eta esnekiak (laktoferrina, laktosa eta beste batzuk) ez direla arriskutsuak entzefalopatia espongiformeak transmititzeko. Egindako analisien arabera, gaixo dauden animaliengandik datorren esnez elikatutako animalia osasuntsu bat ere ez da patologiaren aldekoa izan.
|
|
|
Hala ere, animaliek irin horiek kontsumitu ez bazituzten, lan eremu berri eta zalantzazkoa irekitzen da, animaliak berez gaixotuko dituen mutaziorik ote dagoen egiaztatzeko. Epidemiologia eguneratua Egungo datu epidemiologikoetatik abiatuta, ez
|
dago
ebidentziarik gizakiei egin dakizkiekeen transmisioen inguruan, ez baitago ageriko harremanik Creutzfeldt Jacob en gaixotasunaren aldaera berriaren (vCJD) eta ahuntz haragiaren kontsumoaren artean. Hala ere, aditu taldeak adierazi du zaila dela hori zehaztea, ez baita zehatz mehatz ezagutzen gizakien inkubazio aldia eta infekzio prioien esposizio maila.
|
|
|
Era berean, zenbait azterketa biomedikori esker, uhin horien absortzio espezifikoaren balioak ezarri ahal izan dira, gizakiari kalterik egin gabe. Hala ere, gaur egungo informazio zientifikoak gogorarazten du frogatuta dagoela ondorio biologikoak daudela zehaztutakoak baino maila apalagoetan, nahiz eta ez
|
dagoen
ebidentziarik ondorio horiek osasun arriskua ekar dezaketenik. Halaber, beste arazo bat da instalazio batek sortutako eremu elektromagnetikoaren mailen ebaluazioa nahiko zaila dela.
|
|
2006
|
|
|
Ikuspegi terapeutikoak, tratamendu farmakologikoak, beti berdina izan behar du bientzat. Ez
|
dago
ebidentziarik gizonek eta emakumeek hipertentsioaren aurkako terapiaz bestelako erantzuna ematen dugunik, salbu eta emakumeen pilula antikontzeptiboen eta agente hipotentsoreen arteko interakzioak. Gida terapeutikoek adina arrisku faktoretzat hartzen dute, baina ez generoa.
|
|
|
Ikasketek 6 hilabete baino gehiago irauten zuten, eta baztertu egin ziren parte hartzaileak haurrak ziren guztiak, gaixorik zeudenak edo esku hartzea multifaktoriala zutenak. Alderdi metodologikoak Ez
|
dago
ebidentzia zientifikorik omega 3 azidoek alterazio kardiobaskularretan eraginik dutenik Autoreek onartzen dute metodologia sendoagoa duten ikerketek emaitza sendoagoak ematen dituzte. Hala ere, ez dute aurkitu kontrolatutako azterketa esperimentalen ebidentziarik, ez eta omega 3ek arazo kardiobaskularretan eragina duten kohorte ikerketen ebidentziarik ere.
|
|
|
Estrogenoak edo estrogenoen eta progestagenoen konbinazioa ematea, Cochrane Fundazioak argitaratu duen berrikuste zabalaren arabera, irtenbide eraginkorra da sofokoen gogortasuna eta maiztasuna eta gaueko izerditzea murrizteko, baita hezur masa galtzea ere. Azterlan horrek berak ohartarazten du, ordea, oraindik ez
|
dagoela
ebidentzia zientifikorik hormonak epe luzera ordezkatzearen ondorioei buruz. Britainia Handiko fundazio entzutetsuaren lanaren ondorioak bat datoz, lehenengo zatian behintzat, Espainiako estudioak ematen dituenekin, nahiz eta azken hori pixka bat urrunago joan.
|
|
2007
|
|
|
Teoria deigarri hori, dena den, ez
|
dago
ebidentzia zientifiko sendoen gainetik eraikia.
|
|
|
Transmisioaren alde
|
badago
ebidentzia enpiriko nahikorik. Zalantzarik gabe, ikas prozesuek eragina dute pertsonen gizarte jokabidean, jokabide zehatzeninguruan batez ere.
|
|
|
Indarraren arrazoia guztien gainetik jarria diguten honetan, gizarte komunikazioaren esparruan, inoiz baino garrantzitsuagoa da arrazoiaren indarrarekin batnikazioaren paradigma, ez
|
dago
ebidentzia hutsez ibiltzerik. Usurpatzen den infor egitea.
|
|
|
Kontraindikazio medikorik ez badago, ur asko edateak, okerrera eginez gero, gernua diluitzen laguntzen du. The National Women´s Health Information Center en esaten dutenez, nahiz eta ez
|
dagoen
ebidentzia zientifikorik dieta CI, alkohol, tomate, espezia, txokolate, edari zitriko edo kafeina eta eduki azido handiko elikagaiekin lotzen duenik, handitu egiten dute maskuriaren narritadura eta hantura. Beste gaixo batzuek diote beren sintomak okertu egiten direla gozagarri artifizialak dituzten elikagai eta edariekin.
|
|
|
Dauden estrategiek portaera alda dezakete, baina prebentziorako eraginkortasun eskasa dute. Cochrane Plus Liburutegiaren berrikuspen batean, 22 saiakuntza egin ziren, eta haietan prebentzio programen aniztasuna ebaluatu zen, hala nola jarduera fisikoaren gehikuntza eta elikadura aldaketak, bakarrik edo konbinatuta, eta ikusi zen ez
|
dagoela
ebidentzia zientifiko nahikorik esateko edozein programak, bereziki, haurren obesitatea prebeni dezakeela. Hala ere, aztertzaileek gaineratu zuten dieta eta jarduera fisikoa eta laguntza psikosoziala aldatzeko estrategia zehatzak lagungarriak izan daitezkeela.
|
|
|
Inpaktu errepikakorrak Suediako Goteborgeko Unibertsitateko Neurozientzia eta Fisiologia Institutuko ikertzaileek, Henrik Zetterberg buru dutela, azterlan bat argitaratu dute berriki British Journal of Sport Medicine aldizkarian. Azterlan horren arabera, ez
|
dago
ebidentzia zientifikorik buruko kolpe errepikakorrek ondorio kaltegarriak dituztela adierazten duenik. Futboleko 23 jokalari amateuri buruzko ikerketa egin ondoren, 30 metroko distantziatik jaurtitako baloi bat bururatu zitzaion buruari, taldearen erdiak hamar aldiz eta gainerakoak 20 aldiz.
|
|
|
Futboleko 23 jokalari amateuri buruzko ikerketa egin ondoren, 30 metroko distantziatik jaurtitako baloi bat bururatu zitzaion buruari, taldearen erdiak hamar aldiz eta gainerakoak 20 aldiz. Ez
|
dago
ebidentzia zientifikorik buruko kolpe errepikakorrek garuneko ondorio kaltegarriak dituztela adierazten duenik Saioaren ondoren, jokalariei gerrialdeko ziztada egin zitzaien, kirolari ez ziren hamar gizonek osatutako kontrol taldeari bezala, eta hamar egunera errepikatu zen. Analisiek markatzaile biokimiko jakin batzuk bilatzen zituzten kirolarien bizkarrezur muinean, garuneko lesioa dagoenean bakarrik agertzen diren proteinak.
|
|
|
Frogatuta geratu den alderdietako bat da parasito batzuk gizakiei transmiti dakizkiekeela suge kutsatua kontsumituz, eta hori ez litzateke gertatzen krokodilo edo uretako dortokekin. Halaber, ez
|
dago
ebidentziarik entzefalopatia espongiforme kutsakorrak (EET) baserriko narrastiei eragin diezaiekeenik pentsuak kontsumitzeagatik, ezta kutsatzaile kimikoen arrisku mailak ere. Hori dela eta, EFSAren Elikagaien Kateko Kutsadurarako Adituen Taldeak (POLUZIOA) gomendatu du Europar Batasunean jarduteko estandarrak finkatzea ahalbidetzen duten datuak biltzea.
|
|
|
Nazionalismoa baldin bada nazioa sortzen duena, ondoren ezin du esan" gauza bat da nazioa eta bestea nazionalistek asmatzen duten nazioa". Ildo beretik, hona Artetaren beste baieztapen bat, edonoren esku
|
dagoen
ebidentzia enpirikoaren aurkakoa: " Nazionalismoa baino lehenago ez dago proiektu komunik".
|
|
2008
|
|
|
Kasuren batean edo bestean
|
badago
ebidentzia dokumentalik, eta ebidentzia hori alde1> formaren aldeko da, erabat edo nagusiki. Ikus, batetik, harrialde> (OEH> III, xxx):
|
|
|
Ameriketako Elkarte Medikoak (AMA) eskura
|
dagoen
ebidentzia zientifikorik onenean oinarritutako gida bat argitaratu du, besteak beste, pazienteei azido azetilsalizilikoa dosi baxuetan erabiltzea gomendatzeak duen garrantziari buruzko medikuaren informazioa hobetzeko. Helburu nagusia gertaera kardiobaskularrak prebenitzea da, hori baita herrialde garatuetako heriotza eragile nagusia.
|
|
|
Orduan, agentziak Austriako agintari eskudunen txosten batzuei erantzuten zien, eta txosten horien arabera, elikagai hori hepatitis akutuarekin lotuta egon liteke. Azterketa genotoxiko eta alergeniko egokiak egin ondoren, adituek ondorioztatu zuten ez
|
zegoela
ebidentzia zientifikorik hepatitis akutua noni zukuaren kontsumoarekin lotzeko. Prozesu segurua EFSAko adituek 18,4 mig/ kg tan ezartzen dute helduen eguneko dosi segurua, 70 bat kilokoa.
|
|
|
Ez
|
dago
ebidentzia zientifikorik itsas elikagai horiei esleitzen zaien gorputzeko koipea murrizteko propietateari eusten diona
|
|
|
Tiroide estimulatzaile gisa egiten den jarduera ez dago behar bezala arrazoituta, eta gainera, fukusa duten osagarri dietetikoak medikuaren agindurik gabe erabiltzeak albo ondorio arriskutsuko kasu dokumentatuak eragin ditu; zehazki, Kelp en pastillak (“Fucus vesiculosus”) erabiltzeak eragindako hipertiroidismoko kasu klinikoak, argaltzeko. Tiroide guruinak iodo mailetan fluktuazio erlatiboak jasan ditzake, eta gaur egun ez
|
dago
ebidentziarik iodo maila handitzean, tiroide urritasunik ez duten indibiduoetan, pisu galeran inolako eraginik izango duenik. Espirulina, fenilalanina eta asetasuna Espirulina alga (“Spirulina maximoa”) alga zelulabakarra da, eta ur naturaletan hazten eta ugaltzen da ingurune alkalino batean.
|
|
|
Kaltzioarekin egindako osagarriak arrakasta pixka batekin erabili dira emakume haurdunen hanketako karranpak mineral horrekin tratatu dituzten ikerketetan. Hala ere, adituek iradokitzen dute ez litzatekeela zuhurra izango aurkikuntza horiek biztanleria osora estrapolatzea; izan ere, horri buruz ikerketa gutxi egin dira, eta ez
|
dago
ebidentzia zientifikorik mineral horren nutrizio desoreka muskulu arazoen arrazoi gisa identifikatzeko, eta, are gutxiago, kasu horietan laguntza baliozkotzat jotzeko.
|
|
2009
|
|
|
Baliteke Maleschevarriak semea izatea eta hark ordaintzea hiletaren gastu guztiak hiru urte geroago, baina ez zuen oroitarririk ordaindu. Ez
|
dago
ebidentziarik frogatuko duenik Maleschevarriak semerik bazuen ala ez. Artxiboetan ezkondua zegoela esaten da.
|
|
|
Adituek diote prebentziorako heztea dela hura tratatzeko modurik onena. Eskura
|
dagoen
ebidentzia zientifikoaren arabera, entrenamendu erregularrak babes efektua izan dezake. Ariketa erregularra egiten duen pertsona batek, teknika egokia erabiliz, intentsitatea pixkanaka handituz eta muskuluak berreskuratzeko erritmoa mantenduz, sindrome hori jasateko aukera gutxiago izango du.
|
|
|
Hain zuzen, patogeno horrek, zerri osagaiaz gain, hegazti eta giza osagaia ere badu. “Gaur egun, badirudi transmisioa gizakien artean soilik gertatzen dela, eta orain arte ez
|
dago
ebidentziarik A birusaren andui berria gizakiengana txerrietatik heldu denik. Azterketa gehiago egitea aurreikusita dago, egoera hobeto ezagutzeko”, azaldu du NBEko agentziak.
|
|
|
Lehen azterketek frogatu zuten ezen, espazioko hegaldian, bakterio horiek lurrean landatutakoak baino askoz birulentsuagoak zirela. Hala ere, ez
|
zegoen
ebidentziarik espazioan hazitako bakterioak ondorio horiek luzaroan mantenduko zituenik Lurrera itzultzen zenean. 2008ko esperimentuak emaitza horiek berretsi zituen, eta frogatu zuen bakterioaren hazkuntza inguruneko aldaketa batzuek haren birulentzia kontrolatzen zutela.
|
|
|
Beraz, oso interesgarria da gordinik zer jan daitekeen jakitea, eta, aldiz, zer jan behar den modu egokian elikatzeko, osasunerako arriskurik gabe. Elikagai gordinek nutrizio, zapore eta plazer gastronomiko originalak dituzte Oraingoz ez
|
dago
ebidentzia zientifikorik frogatzen duenik osasungarriagoa dela beti barazkiak eta barazki gordinak eta ez egosiak hartzea. Hala ere, gaur egungo sukaldaritzako kimikari buruzko ezagutzekin, esan daiteke bildutako nekazaritzako produktuak biltegiratzeak, tratatzeak eta prestatzeak baino ez dituela elikagaiak galtzen.
|
|
|
Oraingoz, ORAC saiakuntzek substantzia kaltegarri jakin baten aurkako jarduera antioxidatzailea baino ez dute neurtzen, eta oraindik ez dakigu zer gertatzen den gainerako erradikal askeekin, berez organismo bizi batean aktibo egon baitaitezke. Gainera, ez da karakterizatu erreakzio kaltegarriaren izaera, eta ez
|
dago
ebidentziarik beste erradikal aske batzuek erreakzio horretan parte har dezaketenik. Batez ere, komeni da kontuan hartzea ofizialki ez dela loturarik ezarri ORAC balioen eta babes daitezkeen substantzietan aberatsak diren elikagaien osasunerako onuren artean.
|
|
|
Ez dago datu zientifiko bateraturik estresak haurrengan duen eraginari buruz. Hala ere,
|
badaude
ebidentziak erreakzio psikosomatikoak edo nahaste psikologikoak eragin ditzakeen asaldura hori handituz joan daitekeela azken belaunaldietan, hainbat arrazoirengatik. Horrela, txikienek ere, jaioberrietatik hasi eta bi urte bete arte, estresa izaten dute.
|
|
|
Ondo jan atseden hartzeko Herri altxorraren arabera, esnekiak, elikagai frijituak eta txokolatea ez dira jatea komeni afaltzeko, digestioa okertu eta zurrungak areagotzen baitituzte. Baina ez
|
dago
ebidentzia zientifikorik elikagai jakin batzuen kontsumoa zurrungak okertzearekin lotzen duenik, nahiz eta jatordu oparo baten ondoren okerrago lo egin eta zurrunga gehiago egiten duen, baita horretara ohitzen ez direnak ere. Landareak erabiliz onurak lortzeko aukerak hainbat erremedio asmatu ditu, eraginkortasun frogaturik gabe.
|
|
|
Azterlanaren datuen arabera, eguzkia eta hondartza helburu duten hotelen %86k berrikuntza inkrementalak egiten dituzte, baina %50 baino ez dira berrikuntza erradikalak egiten. Gainera, lanean “eskura
|
dagoen
ebidentzia enpirikoak” korrelazio positiboa du berrikuntzaren eta errentagarritasunaren artean, eta, beraz, berrikuntzaren eta arrakastaren artean.
|
|
|
Mugimendu mota asko pasatu dira gaur egun modan
|
dagoen
ebidentzian oinarritutako medikuntzara iritsi arte, baina horrek ere onartu eta proposatzen du eredu biopsikosozial bat; hau da, arlo psikologikoa eta soziologikoa ere oso kontuan hartu behar direla dio. Ia gehiengoak dio, beraz, azken horrek garrantzi handia duela jasaten dudan gaixotasuna arrakastaz tratatzeko.
|
|
|
Hegoaldeko idazleok Espainiako literaturari begira bizi gara, ohituraz, bizioz, nagikeriaz, ezinbestez. Badakit saihestezina dela mimetismo hori, saihestezina baita hurbiltasuna, eta ez
|
nago
ebidentziak ukatzeko. Hala ere, mimetismo gehiegien arriskua dugu:
|
|
2010
|
|
|
Emaitza fidagarrien aldetik zer ikerketa eta zer ebaluazio lan daude eskueran, soluzio alternatibo horiek benetako kalitate hobekuntza ekarriko dutela esan ahal izateko? Non
|
dago
ebidentzia enpiriko zabala, hori horrela dela baieztatu ahal izateko. Are ikuspegi zabalagoari gatxezkiola, azkenik, zer hobekuntza dakarte formulazio berriok atzerriko espezialistek sarri aipatu ohi dituzten lau aldagai nagusietan:
|
|
|
Are gehiago, autore batzuen aburuz, alderdi psikologikoen garrantzia arrisku adierazgarria da, hala nola, tabako ohitura, hiperkolesterolemia edo hipertentsioa bera. Eskura
|
dagoen
ebidentzia zientifikoak emozioei buruzko argudio horiei eusten die. Esparru onkologikoan, minbizia duten pazienteen itxaropen positiboen eta lortzen diren emaitza klinikoen arteko erlazioa frogatzen duten ikerketak daude.
|
|
|
AEMPSek zehazten du, botika horiek hartu behar izanez gero, ez dela komeni denbora luzean sendagaia ematea, ez baitu aurreikusten klopidrogrelaren eta omeprazolaren edo esomeprazolaren arteko elkarreragina. Gomendio horiek ez zaizkie aplikatzen, gaur egun, protoi ponparen gainerako inhibitzaileei (lansoprazola, pantoprazola, rabeprazola); izan ere, interakzio hori erabat baztertu ezin den arren, “eskura
|
dagoen
ebidentziak ez du neurri hori babesten” esan zuen AEMPSek, Osasun Ministerioaren mendekoa baita. “Clopidogrelarekin tratatutako pazienteek IBParekin tratatu beharra eta horrek izan ditzakeen arriskuengatik espero diren onurak banaka baloratzea gomendatzen da”, erantsi zuten.
|
|
|
Eskura
|
dagoen
ebidentzia zientifikoaren arabera, bizi estiloak eta ingurumen faktoreek zeregin garrantzitsua dute ehun edo organo batean zelulak ohiz kanpo ugaltzean (neoplasiak). Gainera, kanpo faktoreak direnez, tumore horietako asko saihestu litezke errutina osasungarri baten bidez eta segurtasun neurri egokiekin.
|
|
2011
|
|
|
1985ean Scmidheinytarren eta Belgikako beste familia baten artean mundu osoko fibrozementuaren laurdena kontrolatzen zuten. Aipatu SAIAC kartelaren bitartez lortzen zuten asbestoaren arriskuei buruzko informazioak zentsuratzea eta aspalditik demostratuta
|
zeuden
ebidentziak agintari politikoek zalantzan jartzea. Horrela baizik ezin da ulertu zenbat berandutu den amiantoaren legez kanpo uztea.
|
|
|
(ik. Elogio del ateismo, 1995), Elizari dagokionean inolako trantsiziorik ez
|
dagoelako
ebidentziaz aparte ere, trantsizio politikoaz hainbat ohar jakingarrirekin. Trantsizioaren ereduzkoa, beharbada ez da gezurra, baina ipuin bat da, berarentzat ereduzkoa izan zen botere kolektiboaren ipuina hain zuzen (erregea, Eliz Hierarkia, kupula militarra, produkzio eta finantzetako plutokraten kluba, alderdien aparatuetako oligarkiatxoa).
|
|
|
Gizarte honek lupusa eta artritis erreumatoidea bezalako gaixotasunek, aldi berean, emakumeengan bihotz eritasunaren arriskua areagotzen duten patologiatzat hartzea nahi du. Gidetan nabarmentzen den alderdi bat da ez
|
dagoela
ebidentziarik bihotz erasoei aurrea hartzeko azido azetilsalizilikoaren (aspirina) ohiko dosi txikiak erabiltzea eraginkorra den ebidentziarik. Hori bai gomendatzen du Espainiako Bihotzaren Elkarteak, medikuak hala agintzen badu, kontrako ondorioak izan baititzake.
|
|
|
Ebidentzia eskasa edo interes ekonomikoa? Estatu Batuetako Elikagai eta Sendagaien Administrazioko (FDA) aholkulariek ziurtatzen dute eskura
|
dagoen
ebidentzia zientifikoa ez dela nahikoa gezurrezko tabakoaren arriskugarritasunari buruzko ondorioak ateratzeko. Ez dute ukatzen mendekotasun handiagoa duenik, baina adierazi dute ezin dela zehaztu erretzaileek lotutako gaixotasunak izateko arrisku handiagoa dutenik.
|
|
|
Osasunaren Mundu Erakundeko (OME) ikertzaile talde batek eman du abisua. 14 herrialdetako 31 zientzialarik osatutako lan-talde batek, OMEko Minbizia Ikertzeko Nazioarteko Agentzian (IARC) bildurik, adierazi zuen eskura
|
dauden
ebidentzia zientifiko guztien berrikuspenak iradokitzen duela mugikorrak “agian kartzinogeniko” gisa sailka daitezkeela. Sailkapen horren ondorioz, baliteke Nazio Batuetako osasun agintariek mugikorrei buruzko gomendioak berrikustea, IARCk onartzen duenaren arabera.
|
|
|
Hala ere, lotura berretsi aurretik ikerketa gehiago egin direla onartu dute. OMEk lehenago adierazi zuen ez
|
zegoela
ebidentzia argirik mugikorren erabileraren eta minbiziaren arteko loturari buruz. “Lan talde honek, funtsean, ebidentzia garrantzitsu guztiak berrikusi ondoren (…), irrati frekuentzia elektromagnetikoaren eremuak seguruenik kartzinogeniko gisa sailkatu ditu gizakientzat”, esan zuen Jonathan FAMET IARCko taldeko buruak.
|
|
|
Eta berrikuspenean kontuan hartutako gainerako azterketak? Ebaluazioa orain arte eskura
|
zegoen
ebidentzia zientifiko osoan oinarritu da, ehunka argitalpenetan, ikerketa epidemiologiko batzuen datuak eta argitalpen zientifikoetan berriki onartu diren emaitzak barne. Datu ukaezinak lortzeko askoz gehiago itxaron dela uste duzu?
|
|
|
Kritikei dagokienez, ohikoenetako bat ugalketa sistemak izan dezakeen eragina da, batez ere haurrek kontsumitzen dutenean. Ameriketako Pediatria Akademia gai horretan argi dago, eta azpimarratzen du ez
|
dagoela
ebidentziarik haur edo haurren garapena, ugalketa edo funtzio endokrinoa kaltetzeko. Ez hori, ez eta sojari buruz entzun edo irakur daitezkeen beste baieztapen alarmista asko ere, ez daude baieztatuta gaur egun literatura zientifikoan.
|
|
|
Hauek dira osasun arloko profesionalek, pazienteek eta, oro har, biztanleek sortzen dituzten zalantza batzuk. Hala ere, erantzun batzuk komunikabideetan eta medikuen eta dietista nutrizionisten ahoan behin eta berriz errepikatzen diren arren, guztiak ez
|
daude
ebidentzia zientifikoaren babespean. Hori dela eta, haiekin hasi da Nutrizio, Elikadura eta Dietetika Elkarteen Espainiako Federazioaren (FESNAD) eta Obesitatea Aztertzeko Espainiako Elkartearen (SEEDO) arteko adostasuna, gehiegizko pisuaren eta obesitatearen prebentzioari eta tratamenduari buruzkoa.
|
|
2012
|
|
|
(ik. Elogio del ateísmo, 1995), Elizari dagokionean inolako trantsiziorik ez
|
dagoelako
ebidentziaz aparte ere, trantsizio politikoaz hainbat ohar jakingarrirekin. Trantsizioaren ereduzkoa beharbada ez da gezurra, baina ipuin bat da, berarentzat ereduzkoa izan zen botere kolektiboaren ipuina hain zuzen (erregea, Eliz Hierarkia, kupula militarra, produkzio eta finantzetako plutokraten kluba, alderdien aparatuetako oligarkiatxoa).
|
|
|
KANDIDO: Epailearen ustez
|
etzagok
ebidentziarik?
|
|
|
Autonomia erkidegoek adierazi eta zehaztu behar dute haien lurralde eremuan dauden eremu babestuen kudeaketa formula, bai eta itsas uretakoena ere, baldin eta babestu beharreko lur eremu naturalarekin ekologia jarraitutasuna badu itsas ekosistemak, eta hala adierazten badu
|
dagoen
ebidentzia zientifikorik onenak.
|
|
|
Bizimodu osasungarria da, zalantzarik gabe, osasun ona izateko modurik onena. Sabelaldeko gizentasuna saihesteko, eskura
|
dauden
ebidentziek iradokitzen dute dieta mediterraneoaren jarraipen handiagoak sabelaldeko perimetroa handitzea aurreikusiko lukeela. Gorputzaren pisuari eusteko funtsezko beste osagai bat jarduera fisikoa da, sabeleko gantza murrizten baitu.
|
|
|
Eme batek behin egon behar du ohean? Ez
|
dago
ebidentzia medikorik, emeek beren bizitzan ohe bat izan behar dutelako garapen etologiko eta fisiko egokia lortzeko. Hau da, ez dago bat ere justifikazio sanitarioa eme bat hazteko.
|
|
|
Kirurgia da, eta, beraz, minimiza daitezkeen arrisku batzuk ditu. Ez
|
dago
ebidentzia medikorik emeek ohe bat izan behar dutelako argudioari eusten diona Kirurgia egin aurretik, kontrol bat egiten zaio animaliari, odol analisia eta elektrokardiograma, ebakuntza kirurgikoak izan ditzakeen arriskuak ahalik eta txikienak izan daitezen. Gainera, kirurgia egiten den bitartean, animaliak monitorizatuta egoten da bere bizi funtzio guztiak kontrolatuta izateko eta arazoren bat sortzen bada berehala jarduteko.
|
|
|
Ez “konpentsatzea” bitamina mineralekin eta osagarri dietetikoekin. Eskura
|
dauden
ebidentzia zientifikoek ez dute frogatu produktu horiek eraginkorrak direnik gaixotasun kronikoak prebenitzeko. Gainera, guztiak ez dira seguruak, nahiz eta “natural” hitzarekin etiketatuta egon, osagai aktiboak izan baititzakete, gorputzean ondorio garrantzitsuak dituztenak eta sendagaiekin eta beste substantzia batzuekin elkarreragin dezaketenak.
|
|
|
Behin betiko erantzuna bilatzen saiatzeko, Yaleko Unibertsitateko (AEB) zientzialari talde bat bilaketa bibliografikoa egin du, 1950etik aurrera argitaratutako 100 azterlan inguru berrikusita, non emakumeen orgasmoa eta Gräfenbergen puntu ospetsua eztabaidatzen baitira. Azterketaren ondorioek, “Journal of Sexual Medicine” aldizkarian argitaratuta, adierazten dute ez
|
dagoela
ebidentzia objektibo eta sendorik G puntuaren deskribapenari erantzun diezaiokeen eremu anatomiko bat bermatzen duenik.
|
|
|
egia baino mito gehiago Txakur arraza guztiek izan dezakete alergia. “Ez
|
dago
ebidentzia zientifikorik ilerik gabeko txakur arrazak eta katu hipoalergenikoak, ile laburrekoak edo gutxiago askatzen dutenak daudela frogatzeko”, dio José Manuel Zubeldia doktoreak, Madrilgo Gregorio Marañón Ospitaleko Alergologia Zerbitzukoak. Azken kasu horretan, ile gutxiago askatzen duten zakurrak egon daitezke, eta, hala, ileari itsatsitako alergenoak gutxiago pasatuko lirateke ingurunera, “baina txakurraren eta katuaren alergenoak, azalean (zahia) eta listuan daudenak, mantendu egiten dira”, gehitu du.
|
|
|
iritzia OMEren arabera, elikadura hobetzea izan liteke Europako gaixotasunak murrizteko faktore isolatu garrantzitsuena. Ildo horretatik, GREP AEDNren helburua izan da «osasun publikoa sustatzea, elikagaien eta osasunaren arteko erlazioari buruz
|
dauden
ebidentzia zientifikoak islatzen dituen proposamen baten bidez». Osasun arloko profesional horiek garatzen dituzten hainbat alorretako dietista nutrizionistak ala mpetentziek definizio adostua «elikadura osasungarria».
|
|
|
Osagai aktiboa diosgenina da, ñamearen instalaziotik lortutako esteroidea. Farmazia laborategiek diosgenina erabiltzen dute progesterona modu industrialean ekoizteko, sexologoak dioenez, baina ez
|
dago
ebidentzia zientifikorik giza gorputzak osagai hori metabolizatu eta hormona bihur dezakeenik. Orduan, gel hauek haurdunaldia lortzen laguntzen dute?
|
|
|
Ikerketak ez dira erabatekoak. “Egunean bost otordu egitea ona da”, “barauek argaltzen laguntzen dute” edo “ordu artean ez da ziztatu behar” bezalako gomendioak entzun (eta jarraitu), baina denak ez
|
daude
ebidentzia zientifikoaren babesean. Erreportaje honetan hiru aholku horiek aztertzen dira eta beharrezkoa denean jateko ideia praktikoak proposatzen dira.
|
|
|
Tea da planetako bigarren edaririk kontsumituena, nahiz eta egozten zaizkion onura asko oraindik ez
|
dauden
ebidentzia zientifikoengatik babestuta
|
|
2013
|
|
|
Antsietatea eta haurdunaldia lortzeko estresa ulertzeko arazoen erantzule izatea? Ez
|
dago
ebidentzia zientifikorik, nahiz eta adituek onartzen duten badela loturarik nahaste psikologikoak eta emankortasuna. Artikulu honetan azaltzen da estresak ugalketari eta ernalezintasunaren ondorio emozionalei nola eragiten dien. Hauek ere aipatzen dira: antsietatea gainditzeko aholkuak.
|
|
|
Lagundutako ugalketa zentroek ere ernalezintasuna tratatzeko erabiltzen dituzte. Artikulu honetan, teknika horien atzean
|
dagoen
ebidentzia zientifikorik ez dagoela adierazten da, eta, hala ere, batzuetan estresa eta antsietatea murrizten laguntzen dute.
|
|
|
Espainiako haragi gorriaren kontsumoak gainditu egiten ditu SENC, semFYC edo WCRF gomendioak. Bularreko minbiziarekin lotuta
|
dagoela
ebidentzia solidorik ez dagoenez, AICR laginak gomendatzen du bere kontsumoa mugatzea, «kaloria dentsitate handia izateko joera dutelako» eta koloneko minbizia izateko arriskua areagotzen dutelako (emakumeetan bigarren ohikoena da, titiaren ondoren). Fast food (janari azkarra) hartuz gero, noizean behin kontsumitu.
|
|
|
Ildo horretan, 1993an, lehen sinatzailea zen Josep Maria Ramón Espainiako adituaren azterketa bat egin zuen, larru asko hartu eta urdaileko minbizia izateko arriskua zegoela ikusi zuen, eta horrek ere 2012ko ekainean argitaratutako metaanalisia egiaztatu du. Nolanahi ere, gaixotasun hori prebenitzeko eta tratatzeko erreferentziazko erakundeak, Minbizia Ikertzeko Mundu Funtsak, adierazten du «elikagaiak kontserbatzeko, prozesatzeko edo prestatzeko metodo batzuek minbiziaren arriskuari eragiten diotela» eta «haragi prozesatuei
|
dagozkien
ebidentzia sendoenak», […] gatzarekin, zatoz datorren iturritik eta gatzaren bidez kontserbatutako elikagaietara». Horregatik, elikagai prozesatuen kontsumoa gatz erantsiarekin mugatzea gomendatzen du.
|
|
|
Eskoletan prebentzio ahaleginak bikoiztea, beraz, zentzuzkoa da. Eskura
|
dauden
ebidentziek berretsi egiten dute, eta gehitu egiten dute eraginkorrago gertatzen zaiela gehien behar duenari: haurrak ohi baino gehiago pisatuz amaitzeko arrisku gehien duten haurrak, hala nola gizentasuna edo diru sarrera txikiak dituzten gurasoen seme alaben kasua.
|
|
|
Prinzek erakusten duenez, espazioari buruzko pentsamendua hizkuntzaren araberakoa dela justifikatzen duen ebidentzia badago. Halaber,
|
badago
ebidentzia erakusten duena gauzak zenbatzeko era hizkuntzaren araberakoa dela. Baina zer ondorioztatu daiteke bi ebidentzia horietatik abiatuz?
|
|
2014
|
|
|
Las ondorio berriak hamar urte geroago, etsigarriak dira: Ez
|
dago
ebidentziarik adierazten duenik bitamina edo mineralen gehigarriek eragina dutela bihotz hodietako gertaeren prebentzioan, minbizian edo biztanleria osasuntsuaren hilkortasunean. Kasu gehienetan, ez dago behar adina datu ondorioak ateratzeko.
|
|
|
Ikerketari ‘Bitamina eta mineral osagarriak gaixotasun kardiobaskularren eta minbiziaren lehen mailako prebentzioan’ deitzen zaio, eta Agency for Healthcare Research and Quality (AHRQ), Estatu Batuetako 12 osasun agentzietako bat. Eskura
|
dauden
ebidentzia guztiak aztertuta, bitamina eta mineral gehigarriek gaixotasun kardiobaskularra edo minbizia prebenitzen duten jakiteko diseinatu zen azterketa, baina, batez ere, 2003ko gomendioak eguneratzeko. U. S. Previve Services Task Force. Hona hemen gomendio horiek:
|
|
|
Sentikortzeko ahalmen handia du PPDk, eta ukipen dermatitis alergikoak eragiten ditu. Aldiz, erreakzioen erantzule nagusia, eskuragarri
|
dauden
ebidentzien arabera, PPDtik eratorritako koloratzailea da. Alemanian, Frantzian eta Suedian debekatuta dago ile tindagaietan sartzea, baina hori ez da Espainian gertatzen.
|
|
|
Hala ere, nortasunaren elementuak, hala nola ezkorra, etsaitasuna, haserrea edo tristura, eta baita organismoaren berezko erreakzioak ere, estresa edo antsietatea, adibidez, pertsona zaurgarrienei gaitz jakin batzuk garatzen laguntzen diete. Eskura
|
dagoen
ebidentziak adierazten du jarrera positiboa izateak, bizitza luzatu eta osasuna babesteaz gain, immunitate sistema indartzen laguntzen duela. Horregatik, elementu garrantzitsua da gaixotasun batzuk berreskuratzeko prozesuan.
|
|
|
Odontopediatriako Espainiako Elkartea, SEOP, gurasoek zazpi urte arteko eguneroko eskuilatzea gainbegiratu behar dute, eta adin hori nahikoa dute beren kabuz egiteko. Aditu horiek diotenez, ez
|
dago
ebidentzia zientifikorik eskuilatzeak zenbat iraun behar duen modu frogagarrian esateko, baina egunean bitan gutxienez egitea gomendatzen da, bi minutuz, bakoitza bi minutuz, eta ahokoa urez ez argitzea, gutxienez bost minutu igaro arte. Une garrantzitsuena oheratu aurretik da.
|
|
|
Hala ere, proba zientifikoak ez dira kalitate handikoak, eta, beraz, erakunde honek ez du inolako gomendiorik eman. OMEren (2009) azken txostenean, urak uretan duen kaltzioaren eta magnesioaren arteko erlazioari buruz, adierazi du, eskura
|
dauden
ebidentzien arabera, urak gutxienez 25 mg magnesio eduki behar dituela, arteriosklerosiari aurrea hartzeko. Magnesioaren onura, nolanahi ere, oso nabarmena izango litzateke ohiko dietan magnesio gutxi duten pertsonengan (maiz gertatzen da per capita errenta baxua duten herrialdeetan).
|
|
2015
|
|
|
hobetu egiten dira, besteak beste, pelbis zoruaren atseden tonua, esfortzuaren perineo blokeoa eta gernu inkontinentziaren sintomak. Hala ere, orain arte egindako ikerketen arabera, sabeleko gimnasia hipopresiboa aukera ona izan daiteke erditzearen ondoren sabelaldea eta pelbis zorua lantzeko, baina ez
|
dago
ebidentzia zientifikorik Kegelen ohiko ariketak baino onura gehiago dakarrenik.
|
|
|
Hala ere, fruta baten kaloria ekarpena beti bera da, bai jan aurretik, bai jan bitartean, bai ondoren. Ez
|
dago
ebidentzia zientifikorik fruta baten ekarpen kalorikoa aldatzen den egunaren arabera alda daitekeela pentsarazten duenik. Irudia:
|
|
|
Alba Padró, elkarteko edoskitze aholkularia Amagandiko edoskitzea, ez da soilik arriskuren bat dagoela frogatzen duen frogarik, kontrakoa baizik. «Dakigunez –
|
badago
ebidentziarik, bada, maitale txikiek ez dutela konplexu hori luzaroan jasaten, alderantziz baizik: haur autosufizienteak dira, independenteagoak«.
|
|
|
Bestalde, Diana Sánchez Espainiako Perinatal Psikologiako Elkartea, eta hauxe dio: » ez
|
dago
ebidentzia zientifiko bakar bat edoskitzeak Ediporen konplexua eragin dezakeela». Eta are urrunago doa.
|
|
|
Bere lana Critical Reviews in Food Science and Nutrition aldizkarian jasotzen da, obesitateari lotutako gai asko aztertzen ditu eta azterketa zientifiko zorrotza egiten du. Eskura dauden ikerketak aztertu ondoren, Casazzak eta bere lankideek ondorioztatu dute ez
|
dagoela
ebidentziarik afarian kontsumitutako kaloriek obesitatea sustatzearen ideia babestu edo gezurtatzeko. Azterketa horretatik ondorio garbi bat ateratzen da:
|
|
|
Afaria ez gainditzea argaltzeko estrategia baliagarria izatea ez
|
dago
ebidentzia sendorik
|
|
|
Garrantzitsua da gomendatutako dosiei jarraitzea, dosi gutxiago ematea ez baita zuzena eta eraginkorra. Halaber, ez da gomendatzen antitermikoak sukar koadro baten aurrean txandakatzea, ez
|
baitago
ebidentzia zientifikorik praktika hori sostengatzeko, eta, aldiz, bai, fusioak areagotu egiten dira horiek administratzerakoan eta albo ondorio gehiagorengatik. Ez da ahaztu behar, Espainiako etxeetan ohikoak diren botikak izan arren, beste edozein medikamentu bezala, nahi ez diren ondorioak eta kontraindikazioak ez daudela salbuetsita.
|
|
|
Zorionez, gaixotasun horiek hamar heriotzatik ia bederatzi eragiten dituzte Mendebaldean, eta eguneroko ohituren bidez prebeni daitezke. Chan doktoreak uste du «eskuragarri
|
dauden
ebidentzia zientifikoek argi eta garbi frogatzen dute kutsakorrak ez diren gaixotasun kronikoak prebenitu daitezkeela neurri handi batean». Beraz, agente infekziosoei txertoa jartzeaz gain, komeni da norberak har dezakeen «txerto» merkea eta iraungitze datarik gabekoa kontuan hartzea, bizi estilo ona deritzona, ondoren azaltzen den bezala.
|
|
|
Izan ere, Espainiako Pediatria Elkarteak (AEP) azaltzen duenez, «ez dago kontsumo muga segurua». Hau da, ez
|
dago
ebidentzia zientifikorik alkoholak fetu alterazioak zein kopurutan eragin ditzakeen zehazteko. Irudia:
|
|
|
Ez
|
dago
ebidentziarik Ez dugu onartuko kriminal gezurtirik!
|
|
2016
|
|
|
Medikuntzaren bi zutoinak eredu biopsikosoziala eta Ebidentzian Oinarrituriko Medikuntza (EOM) dira. EOM indarrean eta eguneratuta
|
dagoen
ebidentzia zientifikoan oinarrituriko jarduera kontzientea, arduratsua eta neurrizkoa da. Beste era batera esanda, pazientearen egoera eta ingurunea kontuan hartuz, indarrean dagoen ebidentziaren erabilera egokia.
|
|
|
EOM indarrean eta eguneratuta dagoen ebidentzia zientifikoan oinarrituriko jarduera kontzientea, arduratsua eta neurrizkoa da. Beste era batera esanda, pazientearen egoera eta ingurunea kontuan hartuz, indarrean
|
dagoen
ebidentziaren erabilera egokia.
|
|
|
Pazientean zentraturiko arretak hala dio. Eskura
|
dagoen
ebidentziak kalitatea eta hizkuntza banaezinak direla berresten du. Esandakoa kontuan hartuz, zerbitzuaren kalitatea hobetzeko pazientearen hizkuntzan eskaintzea beharrezkoa dela esan genezake.
|
|
|
atariak elkarrizketa egin zion ikertzaile nagusiari, Xiao Ou Shu doktore andreari, eta haren esanetan, eskura
|
dauden
ebidentzia zientifiko guztiek iradokitzen dute fruitu lehorrak eta kakahueteak jatea bizi estilo osasungarri baten aldeko hautua egitea dela.
|
|
|
Beharrezkoa da kafetegiko hondakin ontzia astean behin garbitzea ur epela, xaboia eta lixiba tanta batzuk erabiliz Valentziako Unibertsitateko mikrobiologo taldeak hainbat espezietako 35 eta 67 bakterio identifikatu zituen aztertutako makinen tanta erretiluan, barne direla andui patogenoak, hau da, Enterococcus, Clostridium eta Pseudomonas gaixotasunak eragiteko gaitasuna dutenak. Bakterioak tenperatura altuetan heda daitezke, eta badirudi kontsumitzaileak egiten duen manipulazioak (eskuak garbitu gabe, adibidez) bakterioen presentzia eragin dezakeela; izan ere, ez
|
dago
ebidentziarik horiek kafean egon daitezen prestatu aurretik. Harrigarria da, baina kontuan hartzen badugu kafeina daukan kafeina, tea eta edari gaseosoak, bakterioen aurkako propietateak dituela.
|
|
|
bai Osasunaren Mundu Erakundeak «Trastorno mentalen eta portaeraren sailkapena» (CIE), bai Psikiatriako azken Psikiatriako eta Estatu Batuetako Psikiatriako Nahasmendu gisa (V). «Ez
|
dago
ebidentzia zientifikorik pertsona batzuek gehiegizko portaera jakin batzuk —erosketak, sexua, lana, ariketa fisikoa edo telebista serieak— mendekotasun nahasmendutzat har ditzaten», adierazi du aditu horrek. Interneten, «nahasmendua» edo «mendekotasuna» etiketa azkar jartzen zaien baina, berez, horrelakoak ez diren jokabide edo portaerei buruzko informazioa zirkulatzen du foro, blog edo portaletan.
|
|
|
Bati eragiten diona, guztioi eragiten digu zeharka» Martin Luther King, Jr.(), erlijioso estatubatuarra eta ekintzailea. 11 «Eskura
|
dagoen
ebidentzian oinarrituta deskriba ditzakete zientzialariek ingurumenean eragingo dituzten arazoak. Baina haien konponbidea ez da zientzialarien erantzukizuna, gizarte osoarena baizik».
|
|
|
Osasun Eskolak, zer da? Espainiako osasun alfabetizazioa sustatzeko eta hobetzeko, duela gutxi, Osasun, Gizarte Zerbitzu eta Berdintasun Ministerioak Herritartasunerako Osasun Eskolen Sarea abiarazi du, Espainiako Osasun Sistema Nazionalean (SNS)
|
dagoen
ebidentzia zientifiko hoberenaren eskutik, herritarrei (pazienteak, familiakoak eta zaintzaile informalak) informazioa eta prestakuntza emateko. Plataformatik gaixotasun bakoitzaren beharrizan espezifikoak asetzeko informazio zehatza ere ematen da Jabekuntza maila hori lortzeko, herritarrek beren burua zaintzeko eta beren burua zaintzeko behar duten informazioa, ezagutzak, trebetasunak eta jarrerak har ditzaten sustatu nahi da, gaixotasun kronikoei dagokienez, batez ere.
|
|
2017
|
|
|
Ez
|
dago
ebidentzia zientifikorik esateko heziketan badirela aldi kritikoak.
|
|
|
Azken urte hauetan, baliabideak ugaritu dira eta orain Point of care (POC) deritze. Baldintza kliniko bati buruz eskuragarri
|
dauden
ebidentzia guztiak laburbiltzen dituzten sintesiak dira, klinikoak eta pazienteak elkarreraginean aritzeko espresuki diseinatutako guneak dira, era sistematiko batean aukeratu eta eguneratutako ebidentziak eskaintzen dituzte, eta errazak dira kontsultatzeko (4). Web honetan tresna horiei buruzko informazio zehatza eskaintzen da:
|
|
|
Point of care (POC) tresnak ebidentzia bilatzerakoan lehenengo baliabideak dira, gai edo baldintza kliniko bati buruz erabilgarri
|
dagoen
ebidentzia era azkar batean eskura izatea eskaintzen du eta.
|
|
|
Eragin sedatzailea, espasmolitikoa, karminatiboa, koleretikoa eta antibakterianoa.
|
Dauden
ebidentziak beste landare batzuekin konbinatuta lortu dira.
|