|
2001
|
|
|
" Hay chicles, caramelos, pastillas de café y leche" (12.or.,...)," Chicle americano" (12.or.,...). a) Historiako hizkuntza bikoiztasun hau ez da bigarren nobelaren kasukoa bezain bortitza. Aipatutako kasu horretaz gain, protagonistak berak asmatutako beste istorioetan (etxez etxe saltzaile gisara dabilen sekuentzia horretaz aparte), ez
|
dago
bi hizkuntzen erabilera sistematikorik. Funtsean, kontakizunaren espazio hipotetikoa kokatzeko balio digun baliapide honek (estazio hori Euskal Herriko edozein estazio izan daiteke), ez digu 100 metro ren kasuan islatzen zuen bi komunitate linguistikoen konflikto hori hain nabari agertzen. b) Narratzailea protagonista duten beste istorioak, gehienetan lehenaldian kontatuak, eta itxuraz protagonistaren gaztaroari dagozkionak.
|
|
2005
|
|
|
Euskal Herriaren ikuspegitik argi dago hemen ardatza euskara dela eta horri erantzun behar zaio. Hori kontuan izanda, argi
|
dago
bi hizkuntza bizi direla euskararekin, frantsesa eta gaztelania eta horiei ere erantzun egokia eman behar zaie, curriculumean zehaztu behar da. Alabaina, helburuak desberdinak dira ez baitira azken horiek ardatzak, ez gaztelaniak ez frantsesak ez gaituzte euskaldun guztiak batzen, euskarak baizik.
|
|
2008
|
|
|
Halaber, testuinguru jakin batean
|
dauden
bi hizkuntzaren edo bi hizkuntza baino gehiagoren arteko interes kontrajarrien etengabeko negoL. J. Calvetek" eskari artifiziala" (cf. supra: Calvet 1999:
|
|
|
Euskara blokeatuta
|
dago
bi hizkuntza dominatzaileen ezarpena dela eta, horiek baitira Euskal Herria lotuta daukaten lurralde politikoko bi hizkuntza ofizialak. Gaztelaniarekin eta frantsesarekin alderatuz, euskara senide pobrea da, bertze biek pobretu eta baztertu dutelako bere eremu linguistikoan.
|
|
2009
|
|
|
Gure arteko euskaltzale batzuek azaldu duten iritziaren aurka, Txillardegik besterik uste zuen orduko hartan behintzat: elkarrekin ukipenean
|
dauden
bi hizkuntzetako bat hizkuntza minorizatua baldin bada, eta hizkuntza minorizatu horrek bere hiztun nagusiak —elebakarrak edota bere mundu kognitiboaren eta emozionalaren hizkuntza nagusia hizkuntza minorizatua dutenak— galdu baldin baditu, hizkuntza horrek hondameneko bidea hartuko duela iritzi zion. Hiztun elebakarrak direla, hizkuntza menderatuan besterik mintzo ez diren elebakarrak alegia, horrelako baldintza soziolinguistikoetan egoera markatzen dutenak.
|
|
|
Bizikidetzak eskatzen duen hizkuntzen arteko oreka ezin da supermerkatuan erosi, oreka pixkanaka baina etengabe eraiki behar da: horretarako behar da hizkuntza politika, abiapuntuan desorekan
|
dauden
bi hizkuntzen arteko estatus berdintasunerako bidea egiteko. Hau ezinbestez ulertu eta onartu behar du erdararen munduak.
|
|
|
Kontuan izanik hemen ez
|
daudela
bi hizkuntza komunitate, bata euskalduna eta bestea erdalduna, baizik eta hemen dauden hizkuntza elkarteak elebidunena eta elebakarrena direla, eta, beraz, elebidunak" erdaldun" ere eta" euskaldun" ere badirela. Galde dezagun zer den gizarte kohesiorako onuragarriagoa:
|
|
2010
|
|
|
Aipa ditzagun, adibide moduan, honako euren hitzak: " Ez
|
daude
bi hizkuntza errealitate sozial baten eta beraren ordezkari bezala kontsidera daitezkeenak";" Hizkuntza bakoitzaren gramatika berez da ideien modelatzailea, alegia, gizabanakoaren jarduera mentalaren programa eta gida" 140 Egia da, bai, hortik jaiotzen den" Sapir Whorf hipotesiak" gehiegizko interpretazioak ezagutu dituela —formulazio gogorrenean hizkuntza bakoitzak ... Hementxe ikusten du Werlenek gakoa:
|
|
|
Zehazki autore hura izan zen —honela Radl eta Santos— egungo gizarte zientzietan language in contact kontzeptua bera sartu eta zabaldu zuena, berorrek esparru geografiko edo sozio-kultural berean
|
dagoen
bi hizkuntzen aldi bereko izatea adierazten duelarik160.
|
|
2012
|
|
|
Aldundiak planaren zenbait atal euskara hutsean egotea akastzat jo izana «harrigarria» gertatu zaio, Aramaioko testuinguru soziolinguistikoa kontuan hartuta. «Legez babestuta
|
dauden
bi hizkuntza ofizialetako bat erabiltzea akastzat jo daiteke?». Plana gaztelania hutsean idatzita bidali izan balute arazorik ez legokeela nabarmendu du Ajuriak.
|
|
2013
|
|
|
Ikasleen eskola giroko hizkuntza erabilera aztertzeko Arrue Proiektuan erabiltzen dugun ikuspegi teorikoan, hizkuntza ukipeneko egoeran kokatzen da erabilera hori: ukipen egoeran
|
dauden
bi hizkuntzetako bat kasu honetan, euskaraegoera ahulean dago gizartean. Ahuldutako
|
|
|
Azpeitia soziolinguistikoki oso euskalduna den testuingurua da, baina hala ere hizkuntza bat baino gehiago elkarreraginean dauden testuinguru bat da, munduko toki asko bezala. Munduan zehar herrialde askotan aurki daitezke harremanetan
|
dauden
bi hizkuntza edo gehiago (Todeva & Cenoz, 2009).
|
|
2015
|
|
|
Elebitasun sozial orekaturik ez dago, borrokan
|
dauden
bi hizkuntzen arteko desoreka berrira igarotzeko puntua besterik ez bait da oreka une hori.?
|
|
|
Ukipen egoeran
|
dauden
bi hizkuntza edo hizkuntza aldaeraren
|
|
|
Azpeitia sozioliniguistikoki oso euskalduna den testuingurua da, baina hala ere hizkuntza bat bainogehiago elkarreraginean dauden testuinguru bat da, munduko toki asko bezala. Munduan zeharherrialde askotan aurki daitezke harremanetan
|
dauden
bi hizkuntza edo gehiago (Todeva eta Cenoz, 2009).
|
|
2016
|
|
|
EAEko biztanleriaren gehiengo zabala guztiz edo nahikoa ados
|
dago
bi hizkuntza ofizialen berdintasuna bermatzeko ahaleginekin:
|
|
|
Hitzalditxoa bukatu duen bezain pronto hasi dira pintxoen erretiluak iristen eta pare bat kroketa jateko asmoarekin jende artetik nindoanean, gazte bat inguratu zait agurtzera eta, errektorea bera zelakoan, hasi natzaio esaten hitzaldia asko gustatu zaidala, batez ere musikaren garrantzia nabarmentzeko erabili dituen irudi poetikoen zatia. Musikak baduela esan diot hitzezko hizkuntzak ez duen misterio bat, eta kontatu diot nola ni inoiz iritsi naizen kanta bat edo pieza bat mila bider entzutera, barnean ezkutatzen duen misterioa argituko dudalakoan, eta inoiz misterio hori argitzera ustez iritsi naizenean ere, ez naizela gai izan gero ulertutakoa adierazteko,
|
badagoelako
bi hizkuntzen artean halako zubi falta bat. Neu ere ohartzen nintzen funtsik gabeko gauzak esaten ari nintzela, baina gaztea hain adi neukanez, ausartu natzaio esatera behin irakurri nuela nonbait musika egitea hotsen bidez denbora eraikitzea bezala dela, musika piezak denboraren eskulturak direla alegia eta, burugabekeriak esaten hasita, presaka ardoari tragoxka bat jo ondoren erantsi diot Oteizak eskulturak materia kenduz eta hutsa eraginez egiten zituen bezala, esaten ahal dela seguru asko musika ere zarata kosmikoari materia kenduz eta isiltasuna eraginez sortzen dela.
|
|
|
Batetik, irizpideak argi ez egotea: «Beharrezkoa da langileei argi azaltzea zer egin behar duten euskaraz, zer gaztelaniaz eta zer ele bitan; azken batean, lanpostua eskuratzeko euskara gaitasuna egiaztatu badute, behartuta
|
daude
bi hizkuntza ofizialetako edozeinetan lan egitera, itzultzaileengana jo gabe». Bestetik, beldurra? «askok pentsatzen dute euskara ez dutela menderatzen akatsen bat edo beste egiten dutelako, eta erdaraz idazten jarraitzen dute»?, eta bi hizkuntzatan egitearen zama:
|
|
|
Agian, erdarazko eleberriaren sariarekin nahastuko zen; hau 40 000 pezetakoa baitzen. Dena den, hor
|
dago
bi hizkuntzen arteko aldea. Duela berrogeita hamar urteko gorabeherak.
|
|
|
a) Ukipen egoeran
|
dauden
bi hizkuntza edo hizkuntza aldaeraren arteko mendekotasun egoera. Hizkuntza edo aldaera horiek funtzio desberdinetarako erabiltzen dira:
|
|
2017
|
|
|
Kataluniak telebista duin bat bere hizkuntzan izatea da gure existitzeko arrazoia. " Katalunian bi hizkuntza daude, eta erdia eta erdia egin", diote PP eta Ciudadanosetik.Hasteko ez
|
daude
bi hizkuntza Katalunian, 300 baizik, baina nahiz eta gaztelania katalanaren paretsu egon bataz beste, ez du zentzurik erdia eta erdia egiteak. Gure herrialdea islatu behar dugu eta hala egiten dugu.
|
|
|
...onartu zuen eusko legebiltzarrak. euskal Funtzio publikoaren legearen helburua da euskal funtzio publikoaren eta hori osatzen duten langileen antolamendua arautzea. legearen bosgarren titulua hizkuntza normalkuntzakoa da. titulu horren 97 artikuluaren lehengo atalean berresten da euskara eta gaztelania direla euskal administrazio publikoen hizkuntza ofizialak eta administrazio publikoak behartuta
|
daudela
bi hizkuntzen erabilera bermatzera euren kanpoko zein barruko harremanetan. bigarren atalean jasotzen da hori bermatzeko euskal administrazio publikoko lanpostuek hizkuntza perfil edo eskakizun bat ezarrita izango dutela, eta hizkuntzaeskakizunak xedatuko duela lanpostuan aritzeko beharrezkoak diren euskarazko hizkuntza gaitasunen multzoa.
|
|
|
alde batetik, espainiar guztien hizkuntza erkidea dela, eta, bestetik, bere ezagutza aldarrikatu daitekeela errolda kontuak gorabehera. horregatik, ofizialak diren berezko hizkuntzei ezin zaiela ezagutzeko derrigortasunik ezarri ondorioztatu zuen. (2 oinarri Juridikoa) bestalde, gaineratzen du ez
|
dagoela
bi hizkuntzen arteko berdintasuna aldarrikatzerik, berdintasunaren konstituzio oinarria herritarrei dagokielako soilik. (2 oinarri Juridikoa)
|
|
2018
|
|
|
Lizitazio berrian zentroen ordutegia ordubete luzatu da, zentroak 22:00ak arte zabalik egongo direlarik astelehenetik larunbatera; Kondestable Civivoxa eta oraindik zehazteke dagoen beste zentro bat ikasturteko igandeetan zabalduko dira; eta Civivox guztietako argibide guneetan jendaurreko arreta hirian
|
dauden
bi hizkuntza koofizialetan egingo da. Testu berria idazterakoan kontuan hartu dira sektoreak kontsulta epean egin dituen ekarpenak.
|
|
2022
|
|
|
Hizkuntzaren aldetik, euskara eta gaztelania erabili dituzte pankarten egileek. Aurten nahiko orekaturik
|
daude
bi hizkuntzak. Hala ere, gehiago dira gaztelaniaz idatzitako mezuak:
|
|
|
Euskarazko telesailak, batez ere, lehen hizkuntza euskara dutenek kontsumitzen dituzte, eta zertxobait beherago
|
daude
bi hizkuntzak etxetik jaso dituztenak. Aldea handiagoa da lehen hizkuntza gaztelania dutenekin.
|
|
2023
|
|
|
Proposatutako zundaketa egin eta mendialdeko bederatzi probintzietan kitxua hizkuntzaren bizindarra zehazteko helburua betetzeko, ikerketa lantaldeak elebidunak izatea proposatu genuen (kitxua gaztelania), eta ikerketa lanetan parte hartu zuten, hasieratik. Ziur
|
geunden
bi hizkuntza horietan hitz egiten zuten elkarrizketatzaileak izateak inguru hartan egin beharreko lana erraztuko zigula, eta lortuko genituen emaitzak ere fidagarriagoak izango zirela. Oztopo administratibo eta logistikoak gainditu ondotik, hiru talde egin genituen, eta historikoki kitxuaz hitz egiten zen mendialdeko zortzi probintzia haietako ordezkariak geneuzkan:
|
|
|
Kitxua hizkuntzaren bizindarra zehazteko helburua betetzeko, ikerketa lantaldeak elebidunak izatea proposatu genuen (kitxua gaztelania). Ziur
|
geunden
bi hizkuntza horietan hitz egiten zuten elkarrizketatzai leak izateak inguru hartan egin beharreko lana erraztuko zigula, eta lortuko genituen emaitzak ere fidagarriagoak izango zirela.
|
|
|
Frogatuta
|
dago
bi hizkuntza baldin badakizkizu hirugarrena errazago ikasiko duzula, baina beste faktore batzuek ere badute eragina: zenbat lan egiten duzun, zein irakasle dituzun, zer motibazio...
|