|
2001
|
|
|
\ Bai, gaiztoek ez zuen dudarik
|
egin
umeak.
|
|
2002
|
|
|
–Mirari, Mirari –Alazne pikaroki hasi zitzaion. Mirarirekin hitz
|
egitea
ume batekin egitea bezalakoa zen sarritan– Bero bero eginda hator, e. Gero lotsatia haizela esango dun.
|
|
2005
|
|
|
–Amarekin dago, umeen logelan. Ez genekien zer
|
egin
umeekin eta bizilagunari utzi dizkiogu –burumakur zegoen, ez zidan begietara begiratzen eta bere esku handi eta puztuak mugitzen zituen etengabe. Egongelara igaro ginen.
|
|
2006
|
|
|
Nire alabak bost urte zituen orduan, eta nire lagunen seme alabek ere, hortxe hortxe. Lanean ari ziren eta ez zekiten zer
|
egin
umeekin, nora eraman. Progreek frantses eskolara eramaten zituzten umeak.
|
|
|
Baina arriskutsua izan daiteke kasu batzutan». Emakumezko sexu hormona bat bezala aritzen den disruptoreak ez dio kalterik
|
egingo
umeak eduki ditzakeen emakume gazte bati, baina dezentekoa egin diezaioke hazten ari den mutil bati.
|
|
|
lagun alaiarekin berriz elkartu, umea galdu eta aurrera egin behar ote zuen? Ala lagun lasaiaren aldera joan, eta berekin aurrera
|
egin
umeaz arduratzeko. Zalantza horrekin bizi izan zen aldi batez, eta goiz batean erabaki bat hartu zuen.
|
|
2007
|
|
|
Gerardo Vianaren bizitzak zine gidoi batetik ateratakoa ematen du. 1925ean jaio zen, Bizkaiko Meatzetan, eta 1937an, gerraren kariaz Errusiara alde
|
egindako
umeetako bat izan zen. Erbesterako azken ontzian joan zen Viana; astebete geroago, faxistek Bilbo hartu zuten.
|
|
|
Umea interesatu egiten da eta begiratu egiten du, baina, denborak aurrera egin ahala, haren interesa gutxitu egiten da eta horrek esannahi du estimulura ohitu egin dela. Bat batean ikertzaileak estimulua aldatu
|
egitendu
umea ohartu gabe, (adibidez, lehengoa bezalako aurpegi bat erakusten dio, baina, barrez egon beharrean, kopetilun). Estimulu berri horrek haurraren interesapizten badu, estimuluarekiko desohitu egin dela esan daiteke, eta horrek adieraztendu umeak igarri duela estimulu horren eta aurrekoaren arteko desberdintasuna, eta, ondorioz, umeak hauteman ditzakeela estimulu baten barruan gertatzen direnaldaketak (Palacios, 1999).
|
|
2008
|
|
|
Batzuek isiltzeko egin diote oihu. Aita bizardunak dagoeneko ez daki zer
|
egin
umearen negarra isiltzeko. Urduri jaiki da eta azafatari, beltz madarikatu hori?
|
|
|
Bai, jauna, horixe da kontua. Zuk ia ezagutu ere ez duzu
|
egiten
umea; beldurtu baino ez zenuen egingo.
|
|
|
Horren adierazletzat, 1833an, Ingalaterrako pediatren gehiengoak egindako aldarrikapena. Aldarrikapenaren arabera, umeentzako lanordu kopururik egokiena 10 ordu zen, baina, ez gehiago
|
egiteak
umeengan izan zitzakeen ondorio kaltegarriengatik, gehiago lan eginez gero moralari buruzko ikaskuntzak transmititzen zituen igandeko eskolan lo hartzen zutelako baizik.
|
|
|
Eta azpian, Mach Kinder! letra gorriz, erakusten ari diren antzezkizunaren izena,"
|
Egin
umeak!". Kalean gora doa autoa, eta letra gorriak, handituz, handituz, autoko kristaletik sartu zaizkie ia.
|
|
|
Eta berak ez daki nola esan. Ez daki zer
|
egin
umearekin. Non jarri umea.
|
|
2009
|
|
|
Gorpuzti egunez prozesioa egiten zen. Prozesio buru Asentsio egunez jaunartzea
|
egindako
umeak joan ohi ziren. Umeok arrosa petaloak eroaten zituzten otzaretan, eta abadeak agintzen zienean, Santisimoari botatzen zizkioten, prozesioan zehar.
|
|
|
amonak ipuin bat eta beti ipuin bera kontatzen zien bitartean, Rakel beti bertsio berriren batekin joaten zela: batean, Sakamantekasek eskolatik mendira ihes
|
egindako
ume bat akabatzen zuen, labana bihotzean sartuta; bestean, berriz, xerretan trenkatzen zuen emakume bat, gauez bakarrik ateratzeko ohitura zuena; eta hurrengoan, auskalo zer asmatzen zuen Rakelek, nobela beltzik beltzeneko krimenen pareko basakeriak asmatzeko abilezia aparta baitzuen; eta, bertsio bat beste bati jarrai zekion, bukaera zabalik uzten zuen neskameak, Sakamantekasek beti egiten baitz... –Hantxe dute guardiek prest garrotea, harrapatzen dutenerako?.
|
|
|
NAROA. Bai, baina ez omen da komeni. Esan didatenez, hemen gehiegi errotu ezkero, gerta liteke etxerako buelta gogorra
|
egitea
umeari.
|
|
|
amonak ipuin bat eta beti ipuin bera kontatzen zien bitartean, Rakel beti bertsio berriren batekin joaten zela: batean, Sakamantekasek eskolatik mendira ihes
|
egindako
ume bat akabatzen zuen, labana bihotzean sartuta; bestean, berriz, xerretan trenkatzen zuen emakume bat, gauez bakarrik ateratzeko ohitura zuena; eta hurrengoan, auskalo zer asmatzen zuen Rakelek, nobela beltzik beltzeneko krimenen pareko basakeriak asmatzeko abilezia aparta baitzuen; eta, bertsio bat beste bati jarrai zekion, bukaera zabalik uzten zuen neskameak, Sakamantekasek beti egiten baitz... " Hantxe dute guardiek prest garrotea, harrapatzen dutenerako".
|
|
|
Harrezkero, amona berriak ezin dio txin txin txin kantatu bilobari, ezin du entzun ere
|
egin
umetan naturaltasun osoz kantatzen ziotena, eta ordutik berak ere naturaltasun osoz kantatu izan duena.
|
|
2010
|
|
|
Eta esparru legalean legeak dioenak balio du. Film bat
|
egiteko
umeak erabili eta esplotatu badira, adibidez, legea sartu litzateke jokoan. Hori da jokorako esparrua.
|
|
|
Baina, bestalde, umea lasai geratuko da; izan ere, oso arraroa iruditzen zitzaion Olentzerok, Errege Magoek eta Pérez saguak zuten ahalmena, hain zuzen ere, hainbeste etxe hain azkar bisitatzeko ahalmena. Ahalmen horrek ez baitzuen bat
|
egiten
umea munduaz metatzen ari zen esperientziarekin eta ezagutzarekin. Usteen sarea orain sendoagoa da; umea helduagoa da.
|
|
2011
|
|
|
(21:53) Azkarrago lan
|
egiteko
umeak ere eramaten zituzten
|
|
|
Aizu! Hori baino ezin diozu
|
egin
ume bati?
|
|
|
Ez hitz
|
egin
umea banintz bezala.
|
|
|
NAIA. Eta ez hitz
|
egin
ume bati bezala.
|
|
|
Zer
|
egin
umea kolpatzen bada
|
|
2012
|
|
|
Altarak atontzen ziren kale edo plazetan, eta hainbat tokitan prozesioaren bidea lorez estalita jartzen zen. Lehenengo jaunartzea urtean
|
egindako
umeek orduko jantziak eramaten zituzten berriz, eta lore hostoak botatzen zizkieten gure Jaunari, beste batzuk aingeru jantzita zeudela.
|
|
|
Kalean egoan jentea belauniko paretan zan irudia pasau ahala. Egun horretan komuninoa
|
egindako
umeek, barriro jazten ebezan komuninoko en' opak eta lorak eroaten ebezan otzaretan.
|
|
|
Puntu erreferentzial bat sortzen da. Nik neronek ez nuen susmatu ere
|
egiten
umea izatea zer zen. Nire alaba jaio zenean bizitza asko aldatu zitzaidan.
|
|
|
–Erantzuna? deitzen da bere poema bat; abiapuntu izan liteke, galderak
|
egitea
umeen ezaugarri nagusia den aldetik, edo jomuga, galdera guztiak egiten nekatu den gizaki zaharra erantzunak bazekizkiela, beti jakin dituela konturatu den unera iristen denean.
|
|
|
Kanpotik begiratuta, gutxik asmatuko zuketen emakume haurdunaren eta titia ematen zegoenaren arteko goi mailako mintzagaia. Ez zuten askorik hitz
|
egiten
umeen pixoihalei buruz, edo gauetan lo egin gabe igarotako orduei buruz, eta horrek harro sentiarazten zuen Leire. Arratsaldeetan, umeak ikastolatik bueltatu ondoren, haien ogitarteko eta zukuak poltsatik atera bitartean, Mercè Rodoredaren nobelei buruz ari zitezkeen, edo Ramon Saizarbitoriari buruz, Mariak gaztelaniaz irakurria zuena, ez baitzekien euskaraz.
|
|
|
Azken urteotan, albo ondorioetako baten goranzko joera hauteman da: posizio plagiozefalia (grekozko plagi tik, zeiharra esan nahi duena, eta zefalia, jarrera bakar batean lo
|
egitean
umeek izaten duten garezurraren deformazioa). Ahoz gora edo alde beretik etengabe lo egiten duten haurrek zanpatu egin dezakete garezurraren atzealdea, eremu hori laudu egin dezakete belarriaren aldearekin batera, eta, gainera, aurrez aurreko sabela ere izan dezakete, Vanessa Millán Plagiozefalia duten haurren gurasoen elkarteko lehendakariak azaldu duenez.
|
|
|
Hala esaten da, denok dugula ume txikia barrenean. Hondarrarekin artelanak
|
egitea
ume hori askatzeko modua da niretzat, atxilo izaten dugulako heldu bihurtzen garenetik".
|
|
2013
|
|
|
Bedian Asentsioz egin da beti komuninoa, baita gaur egun be, domekara igarota egon arren. Komuninoa
|
egin aurretik
umeei prestakuntza berezia emoten jaken, abadeak berak emoten eutsen dotrinea. Komuninoko bezperan, lehenengo autortza egiten eben.
|
|
|
Magia hori du; gertaerak kontatzea ez da gauza bera. Ikusita hutsune bat dagoela telebistan, zergatik ez
|
egin
umeentzako bidaia saio bat. Ideia ona litzateke.
|
|
|
Horren adierazletzat, Ingalaterrako pediatren gehiengoak 1833an egindako aldarrikapena. Horren arabera, umeentzako asteko lan-ordu kopururik egokiena 10 ordukoa zen, gehiago lan
|
egiteak
umeengan ondorio kaltegarriak izan eta igandeetan jasotzen zuten moralari buruzko hezkuntzan lo hartzen zutelako.
|
|
|
Madrilgo La Paz Unibertsitate Ospitaleko Kirurgia Pediatrikoko saileko Juan Antonio Tovar-ek egindako ‘Haurren hautapenezko operazioen egutegia’ k adierazi du zuloa zabalik dagoela lau edo bost urte igaro ondoren zuloa zabalik dagoen kasu bakanetarako. Tovar-ek dio arau orokorra «ez duela inolako eragiketarik
|
egiten
umeak bi urteak bete aurretik». Hala ere, arau hori bete gabe utz daiteke, egoera hauetakoren bat gertatzen bada:
|
|
|
Things To Do With Children. " Zer
|
egin
umeekin."
|
|
|
—Zer daki ganoraz
|
egiten
ume luzanga, handi mandi eta kalpartsu honek, galdetu zioten adiskidetasunez Garagorriko Txandok eta Aspurzko Brisketek Tzurdioren anaia nagusiari, biak nahaste mastean mintzatuz, inork baino hobeki zekiten moduan.
|
|
2014
|
|
|
Kili kilik ez ditu euskaldundu bakarrik
|
egin
umeak; irudietan murgildu ere egin ditu.
|
|
|
Horren adierazletzat, 1833an, Ingalaterrako pediatren gehiengoak egindako aldarrikapena. Aldarrikapenaren arabera, umeentzako lanordu kopururik egokiena 10 ordu zen, baina, ez gehiago
|
egiteak
umeengan izan zitzakeen ondorio kaltegarriengatik, gehiago lan eginez gero moralari buruzko ikaskuntzak transmititzen zituen igandeko eskolan lo hartzen zutelako baizik.
|
|
|
Jarraipena izango dute boluntarioekin
|
egindako
umeendako ipuin kontalari saioek, Elgetan
|
|
|
Ume horiek gurasoek jarritako helburua lortzen ez badute, porrot pertsonaltzat hartzen dute. Presio hori
|
egiteak
umeengan eragin dezakeen kaltea erakutsi nahi dut hitzaldi honekin. Psikologo batek hala esan zuen:
|
|
|
Pentsatzen jartzen naizen bakoitzean, zera datorkit burura behin eta berriz: orduan ere amak
|
egindako
umeak zirela, oraingo aukerarik ez bazen ere. Eta holaxe sortu zela milaka ekimen herri honetan.
|
|
2015
|
|
|
Berasategik proposatu bezala, ikuspegi komunitarioa martxan jarriz. Hain zuzen, ume eta gaztetxoen egunerokoan presente dauden agente desberdinak —irakasle, familia, monitoreelkarlanean jarriz eta agente berriak inplikatuz— auzoko elkarte, saltzaile, etab. Horretarako, lehenengo
|
egitekoa
ume eta gaztetxoen egunerokoa non gertatzen den ezagutzea eta espazio komunak —plaza, liburutegia, dantza taldea— identifikatzea litzateke; eta aldi berean, espazio komun horietan euskararen presentzia zenbatekoa den aztertzea eta berau handitzeko aukerak neurtzea: euskaldun" pasiboak", euskara hala nola erabiltzeko gai direnak, jakin ez arren ulertzeko gauza direnak, zein oinarrizko ezagutza bat lortzeko prestutasuna duten pertsonak identifikatuz eta euskararen erabileraren alde jarriz.
|
|
|
Lagatzu eguna. bajopalio ateraten zan kaliza handi bategaz. Urte horretan komuninoa
|
egindako
umeek jantzia ipinten eben barriro, eta larrosa orriak botaten ebezan.
|
|
|
Korfu ta Konstantinoplako erbestetuEtxera inoiz itzuli gabeko UlisesZure herrikoa naiz, zu legez metekuPenelopek
|
egin
umearen ume.
|
|
|
Dublinek ere arima hautsia du, eta paralisiaz jotzen du bizkortze ahalegin oro. . Enkontrua, n, eskolara piper
|
eginiko
umeak pederasta sadiko bat aurkitzen du, andregaitxoak dituzten mutilak gogor astindu beharraz mintzo zaiona. –Arabia, n, frustrazioa umearena berarena da:
|
|
|
Nahasmendu horrek eragindako pertsonen% 80k, berriz, senide bat edo gehiago izan ditzake, eragin berbera dutenak. Zer
|
egin
umea somnanbulu denean. Sonanbulismo gertaera baten aurrean, AEP erakundeak gomendatzen du «haurra ohera bueltatzea, ahal bada, esnatzea saihestuz bere ametsa bete dezan».
|
|
|
Pediatrek diotenez, «zurrunga egiten duten haurrek maizago izaten dituzte gaueko ikarak, amesgaiztoak, somnanbulismoa eta loaren beste alterazio batzuk, parasomniak». Zer
|
egin
umea zurrunga eginez gero? «Haur eta nerabeen loaren nahasmenduei buruzko Praktika Klinikoaren Gida Lehen Mailako Atentzioan» izeneko gidaren arabera, ohiko zurrungak 2 urte ditu, eta gainbehera bederatzi urte igaro ondoren gertatzen da.
|
|
|
Baina gero zer? Zer
|
egin
ume horiekin. Nola lagundu diezaiekegu?
|
|
|
Baina
|
egin
ume hori ahalik eta azkarren, Brad.
|
|
2016
|
|
|
Horren karietara, non edo non irakurria nuen Etxe Zurian bertan babestuta izan zutela gerratik ihes
|
egindako
ume errefuxiaturen bat, baina informazioa ez zen zuzena. Duela gutxi jakin da Eleanorrek hiru haur hartu zituela seme alabatzat eta beraien ardura izan zuela adin txikikoak ziren bitartean:
|
|
|
Hitz
|
egin
umeekin.
|
|
2017
|
|
|
Batzuetan, gurasoak behar baino lehen hasten gara esku hartzen, alarma soziala pizten, gure minarekin eta beldurrarekin sintonizatzen... eta joaten gara eskolara edo beste gurasoengana, kontu eske. Horrek ez dio mesederik
|
egiten
umeari, eta arriskutsua da. Halako bazterketa txikiak, gatazka txikiak gertatu egiten dira.
|
|
|
bertan diot
|
egin
ume ostuaren galdea;
|
|
|
Horrez gain, herritarren irudimenean, irudi jakin bat hartzen hasi zen sorgina: bizimodu berriaren kontrako atso lizunarena, haur haragiaz elikatzen edo edabe magikoak
|
egiteko
umeen gorpuzkiak erabiltzen zituzten emakumeena; estereotipo horixe zabaldu zuten gerora haur liburuek ere.
|
|
|
Beraz Amari eskuan kolpetxoak ematen eta «Arrebatxo gaixoa» esaten segitu zuen, eskuan kolpetxoak ematen eskularru beltz haietako batekin lau egun geroago jaso genuen faktura zeren hogeita seia baitzen zeren egun bera baitzen beste hilabete hartan Aita hara joan zenean eta hartu eta etxera ekarri zuenean eta hura non zegoen edo horrelakorik ez zigun esan nahi izan eta Ama negarrez eta esaten «Eta aita ez al duzu ikusi ere egin? Saiatu ere ez al zara
|
egin
umeari pentsioa pasa diezaion?», eta Aitak dio «Ez berak ez du xentimorik ere ukituko harenik», eta Amak dio «Legez behartzeko modua ere badago. Ezin du ezer frogatu non eta...
|
|
|
Osaba gurasoekin batera ari zen asteburuko poteo arruntean, eta ez zion kasu handirik
|
egin
umearen kasketa itxura zuen hari, baina akorduan dut une batez begiratu zidala eta, penaz larrituta, umearen angustiak itota,, lasai, baloi bat besterik ez da, esan eta ziztu bizian beste bat erosi zidala, berdin berdina.
|
|
|
Sesioak bideoz grabatu ziren, horretarako ZOOM Q3HD eta ZOOM Q4HD kameraketa norabide orotako Rode SmartLav kondentsadorea duen mikrofonoa erabili ziren, azken hauhaurren arropan jartzen zena. Grabaketei ekin baino lehen ikertzaileak egokitzapen aste bat
|
eginzuen
umeekin, bera pertsona ezezaguntzat eta arrarotzat ez hartzeko. Grabatzeko unean, orokorrean haurrek normal jarduten zuten mikrofonoarekin, baina kasuren batean ez zen aritzenbera zen moduan, deseroso sentitzen baitzen mikrofonoarekin.
|
|
|
Geneak edozein izakirenak izan daitezke, edozein gizakienak ere, eta horrek eztabaida handia sortu du, “neurrira”
|
egindako
umeak berehala etorriko direlakoan. Gure ezaugarriak, gure gorputzaren eta bere funtzioen funtzionamendua, gaixotasun genetikoak eta beste batzuk edukitzeko arriskua, gaitasunak, abileziak … genetan idatzita daude maila batean edo bestean, eta gauza bera gertatzen da beste izaki bizidun guztiekin. CRISPR tresnak eskaintzen dituen itxarobideak, beraz, itzelak dira.
|
|
|
Dopin genikoa? Neurrira
|
egindako
umeak? Esperimentuen porroten ondorioak gizakiengan. Nortzuek erabakiko dute mugak non dauden?
|
|
|
Neurrira
|
egindako
umeen haritik, horrelakorik egitea zaila da oraindik, definitzen gaituzten ezaugarriak eta gure gorputzaren funtzioak gene askoren eta ingurunearen araberakoak baitira. Dena den, hobe dugu kontu horiek aurreikusten joatea, ez baditugu erantzunak eta erabakiak beste batzuen eskuetan utzi nahi.
|
|
|
Gaztaroko artritis idiopatikoa dutenen aldeko AIJ elkartearentzat izan da. Ez da oso gaixotasun ezaguna, eta dantza
|
egiteagatik
ume bat bada ere sendatu edo hobetuko balitz, egunero egingo nuke dantza.
|
|
|
Gidari izateak, askatasunarako tarteak uzteak, ez du zertan edukien transmisioarekin kontraesakor izan; kontrara, osagarriak dira ezinbestean, zubi errituetan gertatu ohi bezala, gidariek markatu ohi baititute zer bilatu, non eta nola, ume eta gazteen desiren, beharren eta asmoen arabera, noski; sekula ez Egiaren bidean jartzeko. Bilatutakoarekin zer
|
egin
ume eta gazteei dagokie. Beraiena da erabakia.
|
|
2018
|
|
|
Zubi batek ez du esperantzarik; ezin du desiratu bere errepidean auto gehiago ibiltzea. Zubi batek ez du bihotzik; ez du negarrik
|
egiten
ume jaioberri baten lehen arnasagatik. Zubi bat kopiatu daiteke, errepikatu; gizaki bat, bere osotasun fisiko eta psikikoan, errepikaezina da.
|
|
|
ukatzea subrogatu hori ama bat dela. Subrogazio kontratu batean sartzen den emakume bati ez zaio ordaintzen ume batengatik (ume bat edukitzeagatik), zeren horretarako kontratu bat
|
egitea
ume bat saltzearen parekoa bailitzateke. Egiaz, ama subrogatuari dirua ematen omen zaio gizon batek modua izan dezan kontratu baten bidez haren zerbitzuak erabiltzeko.
|
|
|
Eta zeu konturatu gabe haurrari bere ahoa eta bere ahoaren hotsa artikulatzen ari zara erakusten. Bere ahotsaren jabe ari zara
|
egiten
umea. Hizkuntza bera baino aurretikoagoa da, inportanteagoa ere bai.
|
|
|
Tresnak tenperamentuaren lau dimentsio ebaluatzen ditu: zereginetan iraunkortasuna, zeregin edo beste ardura bat
|
egitean
umeek agertzen duten autonomia maila bezala definitzen da (adb. «Egiten ari dena bukatu gabe aldatzen da jarduera batetik bestera»); erreaktibitate negatiboa, afektu negatiboa adierazteko umeek duten frekuentzia eta intentsitate bezala definitzen da (adb.
|
|
|
Horren ondoren, sor daitezkeen zalantzak, kezkak, beldurrak… argitze aldera beste saio berezi bat antolatuko dute, apirila maiatza inguruan. Apirilean, baita ere, ibilbide proposamenak egingo dituzte eta helburua da ja ekainean proba pilotua
|
egitea
ume taldeekin.
|
|
|
Neu naiz gaur goizeko itsu hura, eta airearen usaina aztertu nuen, neure kautan esanez: kiratsarengatik, astar batek
|
egindako
umea dela esango nikek, egia baita, Baronet, zure soldadu gehienek bezala, soldaduburu hark ere oso keru berezia zuela, mandoen pixaren eta galtza garbitu gabeen kiratsaz oretua eta trinkotua.
|
|
|
Herrian sumatzen dituzten bestelako beharrizanak ere jakinarazi zituzten: material naturalagaz
|
egindako
umeendako jolasak, adibidez. " Jarrera positiboa" jaso dute udaletik, baina, momentuz, irtenbiderik ez.
|
|
2019
|
|
|
Nire haurrak 4 urtera arte galesez baino ez zuen egiten eta 2 urte zituela garapen aholkularitza behar izan zuen. Marrazkiak erakusten zizkioten, marrazkiak aukeratu behar zituen… Horrelako gauzak ezin dira
|
egin
umearen hizkuntza erabili gabe. Gurasoek haurrari galesez egingo diote egoera horietan, baina familia horren hizkuntza galesa izanda, harreman horretan ingelesez ari den osasun langileak giroa mozten du, nahiz eta gurasoek ingelesa jakin.
|
|
|
Guk ere barneratzen ditugu oztopo horiek batzuetan. Zuzendaritza postuetan aritzen ziren emakumeekin egindako ikerketan agerian geratu zen emakumeek ezin zutela bilera bat arratsaldeko zazpietan
|
egin
umeak zaindu behar zituztelako. Datuek zer esaten dute?
|
|
|
Gutxienez, ez nuen negar
|
egiten
ume baten antzera, Unibertsitatea.
|
|
|
Lo
|
egizu
ume bat bezala.
|
|
|
Lo
|
egizu
ume bat bezala.
|
|
2020
|
|
|
«Esaiezu kalean dauden umeei leihotik ikusten ari diren elurrak piztutako jolaserako irrikari eusteko eta segitzeko lanean etxetik irten gabe», pentsatu dut. Beren buruari eutsi, horixe ari baitira
|
egiten
umeak. Helduok kexa eta kexa etxean egon behar dugula eta, eta haurrak hortxe, beren bizimodua inork baino murriztuago, lanean betiko martxan segitzera behartuta.
|
|
|
Tratatzen ditut pertsona helduren batzuk ere, baina gehienak umeak eta gaztetxoak dira. Balorazioa egin ondoren gure proposamena azaltzen diegu, batzutan gurekin terapia egitea izaten da, beste batzutan gurasoek etxean lan
|
egitea
umearekin eta beste batzutan beste profesional batzuengana bideratzen ditugu, azterketan ikusitakoaren arabera.
|
|
|
Oinazeak metatzen zaizkie: ekintzaren gogorra, jasan indarkeria zigortu gabea, krimenaren oroitza eta etsaiak
|
egin
ume bat hezi beharra. Azkenik gizartearen eta jendartearen bazterketa eta mespretxua jasan behar dituzte.
|
|
|
Lehen bazkari zaleak, ustekabean, ama familiakoak izan ziren. Gogo onez jaian esku har zezaketela, baina zer
|
egin
umeekin, batik bat bost hamabi urtekoekin. Haur josteta lekua antolatu genuen.
|
|
|
Hain gabe ez dadila hil. Bataiatu
|
egizue
umea, harraren modukoa izan arren edo ja hildakoaren itxura izan arren. Abadeak ez daki noiz eransten dion Jaungoikoak arima umearen gorputzari, sortu eta laster edo handik hamar egunera, edo geroago, badaezpadan berehala bataiatu, iturriko urez, ez hasi ur bedeinkatuaren bila.
|
|
|
Hau guztia
|
egitea
ume bat zoriontsu egiteko.
|
|
2021
|
|
|
«Patenteak askatzeaz gain, herrialde pobretuen esku tekonologia utzi behar dugu, haiek ere txertoak gara ditzaten». Haatik, hori egitearekin batera, ez zaio zertan uko
|
egin
umeak eta gazteak txertatzen hasteari, Ausinek azpimarratu duenez. «Birusak gutxiago erasaten die gazteei, baina gaitzaren bektore izan daitezke, eta pandemia kontrolpean izateko era eman dezake adingabeak txertatzeak».
|
|
|
Langileak haurraren «babesgabetasun arriskuagatik» jardun zirela berretsi zuen auzitegiak, baina Costumero ez dator bat: «Inork ez du
|
egin
umearen alde».
|
|
|
Nire buruari, nahiz eta etxetik alde
|
egin
ume izaten jarraitzen dudala aitortuz, amaren beharra duen umea, etxerako bidea egin dut. Atarira iritsi naiz.
|
|
|
Ez zion ihes
|
egin
umeak Blancari egin zion gorroto begiratua.
|
|
|
Bedeinkatu zituen Jainkoak, erranez: "
|
Egizue
ume, ugaldu eta bete ezazue lurra eta izan haren nagusi; menpera itsasoko arrainak, zeruko txoriak eta lurrean herrestaka dabiltzan ehiza guztiak". Jainkoak erran zien:
|
|
2022
|
|
|
Eskertuta nago, noski. Eta ez euskara eskaini izate hutsagatik, baizik eta horrekin batera eman zizkidatelako hizkuntzaren errealitatea interpretatzeko gako politikoak, eta horiei eskerrak eskuratu nuelako, neurri handi batean bederen, erdararen nagusitasun erabatekoan euskararen hautua
|
egiteko
ume batek behar duen motibazioa, espainolaren inertziak eraman ez zaitzan egin beharreko ahaleginari esanahia ematen dion kontzientzia politiko minimoaren zentzuan.
|
|
|
Ipar Euskal Herrian, bestelakoa da egoera. «Aspaldi hasi ziren inbertsio handiak
|
egiten
umeei eta gazteei begira».
|
|
|
Beti izan dut gustuko ikastea. Otxandiora joan nintzenean, ez zitzaidan oso zaila
|
egin
umeekin lan egitea. Kurtso bat bakarrik egon nintzen.
|
|
|
–Nolako zura, halako ezpala. Hire aitari ere aunitz gustatzen zitzaioan lo
|
egitea
umetan. Aukeratu al du ezizena lotiak?
|
|
|
Bi aldeak nituen, amatasunarena eta kognitiboa. Alde arrazional hori elikatzeko amorratzen nengoen, baina ez nuen
|
egingo
umeak prest egon arte. Tarte bat uzten badidate, korrika ateratzen naiz, baina ezin bada, hor nago.
|
|
|
Gure erronka izan da umeekin egotea gehiago. Planak
|
egitea
umeak dituzten familiekin. Zortea izan dugu.
|
|
|
Begiak ireki dituzu, baita belarriak ere, eta hortxe dago Mirenen lo arnasa sakona, eta Miren bera, zure ondoan etzanda, baina, zu bezalaxe, ametsean baino hogei urte gazteago. Eta, egarriak zauden arren, eta altxatzeko gogoa izan arren, badakizu ondoren ez diozula bisita
|
egin
umeen gelari, ez daukazuelako umeen gelarik, ezta umerik ere, oraindik behintzat –eta, espero duzu, ezta luzaroan ere–.
|
|
|
Jimmyk ez lioke inoiz minik
|
egingo
ume bati.
|
|
2023
|
|
|
Baina arrazoi bat ere izan daiteke, eta, hain zuzen, arrazoi on bat larrialdi pediatrikoetara joateko. Zer
|
egin
ume bat lerden dagoenean Lerdeak berak ez du ezer larririk sortzen. Oinarrizko Osasun Laguntzako Espainiako Pediatria Elkarteko adituek diotenez, baliteke haurrari aurpegian edo lepoan narritadurarik eragitea hezetasunaren ondorioz, eta tratamendu bereziren bat behar izatea.
|
|
|
Faxistek 1937ko azaroan argitaratutako ohar batean, Francori eman zizkioten eskerrak: «Bilbo gorrien menpe zegoela, atzerrira
|
egindako
umeen espedizioetatik 152 haur erreskatatu dira, Franco generalaren kudeaketei esker». Batzorde batek abegi egin zien tren geltokian eta haurrekin desfile bat egin zuten etorrera ospatzeko, Espainiako bandera faxistekin.
|
|
|
Nork ez ditu sortzen fikziozko gorputzak, paperezko zein irudimenezko gizon emakumeak? Asperdurari ihes
|
egiteko
ume jostariren bat, bizitzari lotuta jarraitzen dugula ziurtatzeko min bat, tarteka zoriontasuna dastatu ahal izateko beldur bat. Horixe zen, agian, oraingoan ere gertatzen ari zitzaiona.
|
|
|
|
Egin
ume bat banintz bezala.
|