2007
|
|
Gerardo Vianaren bizitzak zine gidoi batetik ateratakoa ematen du. 1925ean jaio zen, Bizkaiko Meatzetan, eta 1937an, gerraren kariaz Errusiara alde
|
egindako
umeetako bat izan zen. Erbesterako azken ontzian joan zen Viana; astebete geroago, faxistek Bilbo hartu zuten.
|
2009
|
|
Gorpuzti egunez prozesioa egiten zen. Prozesio buru Asentsio egunez jaunartzea
|
egindako
umeak joan ohi ziren. Umeok arrosa petaloak eroaten zituzten otzaretan, eta abadeak agintzen zienean, Santisimoari botatzen zizkioten, prozesioan zehar.
|
|
amonak ipuin bat eta beti ipuin bera kontatzen zien bitartean, Rakel beti bertsio berriren batekin joaten zela: batean, Sakamantekasek eskolatik mendira ihes
|
egindako
ume bat akabatzen zuen, labana bihotzean sartuta; bestean, berriz, xerretan trenkatzen zuen emakume bat, gauez bakarrik ateratzeko ohitura zuena; eta hurrengoan, auskalo zer asmatzen zuen Rakelek, nobela beltzik beltzeneko krimenen pareko basakeriak asmatzeko abilezia aparta baitzuen; eta, bertsio bat beste bati jarrai zekion, bukaera zabalik uzten zuen neskameak, Sakamantekasek beti egiten baitz... –Hantxe dute guardiek prest garrotea, harrapatzen dutenerako?.
|
|
amonak ipuin bat eta beti ipuin bera kontatzen zien bitartean, Rakel beti bertsio berriren batekin joaten zela: batean, Sakamantekasek eskolatik mendira ihes
|
egindako
ume bat akabatzen zuen, labana bihotzean sartuta; bestean, berriz, xerretan trenkatzen zuen emakume bat, gauez bakarrik ateratzeko ohitura zuena; eta hurrengoan, auskalo zer asmatzen zuen Rakelek, nobela beltzik beltzeneko krimenen pareko basakeriak asmatzeko abilezia aparta baitzuen; eta, bertsio bat beste bati jarrai zekion, bukaera zabalik uzten zuen neskameak, Sakamantekasek beti egiten baitz... " Hantxe dute guardiek prest garrotea, harrapatzen dutenerako".
|
2012
|
|
Altarak atontzen ziren kale edo plazetan, eta hainbat tokitan prozesioaren bidea lorez estalita jartzen zen. Lehenengo jaunartzea urtean
|
egindako
umeek orduko jantziak eramaten zituzten berriz, eta lore hostoak botatzen zizkieten gure Jaunari, beste batzuk aingeru jantzita zeudela.
|
|
Kalean egoan jentea belauniko paretan zan irudia pasau ahala. Egun horretan komuninoa
|
egindako
umeek, barriro jazten ebezan komuninoko en' opak eta lorak eroaten ebezan otzaretan.
|
2014
|
|
Jarraipena izango dute boluntarioekin
|
egindako
umeendako ipuin kontalari saioek, Elgetan
|
|
Pentsatzen jartzen naizen bakoitzean, zera datorkit burura behin eta berriz: orduan ere amak
|
egindako
umeak zirela, oraingo aukerarik ez bazen ere. Eta holaxe sortu zela milaka ekimen herri honetan.
|
2015
|
|
Lagatzu eguna. bajopalio ateraten zan kaliza handi bategaz. Urte horretan komuninoa
|
egindako
umeek jantzia ipinten eben barriro, eta larrosa orriak botaten ebezan.
|
2016
|
|
Horren karietara, non edo non irakurria nuen Etxe Zurian bertan babestuta izan zutela gerratik ihes
|
egindako
ume errefuxiaturen bat, baina informazioa ez zen zuzena. Duela gutxi jakin da Eleanorrek hiru haur hartu zituela seme alabatzat eta beraien ardura izan zuela adin txikikoak ziren bitartean:
|
2017
|
|
Geneak edozein izakirenak izan daitezke, edozein gizakienak ere, eta horrek eztabaida handia sortu du, “neurrira”
|
egindako
umeak berehala etorriko direlakoan. Gure ezaugarriak, gure gorputzaren eta bere funtzioen funtzionamendua, gaixotasun genetikoak eta beste batzuk edukitzeko arriskua, gaitasunak, abileziak … genetan idatzita daude maila batean edo bestean, eta gauza bera gertatzen da beste izaki bizidun guztiekin. CRISPR tresnak eskaintzen dituen itxarobideak, beraz, itzelak dira.
|
|
Dopin genikoa? Neurrira
|
egindako
umeak? Esperimentuen porroten ondorioak gizakiengan. Nortzuek erabakiko dute mugak non dauden?
|
|
Neurrira
|
egindako
umeen haritik, horrelakorik egitea zaila da oraindik, definitzen gaituzten ezaugarriak eta gure gorputzaren funtzioak gene askoren eta ingurunearen araberakoak baitira. Dena den, hobe dugu kontu horiek aurreikusten joatea, ez baditugu erantzunak eta erabakiak beste batzuen eskuetan utzi nahi.
|
2018
|
|
Neu naiz gaur goizeko itsu hura, eta airearen usaina aztertu nuen, neure kautan esanez: kiratsarengatik, astar batek
|
egindako
umea dela esango nikek, egia baita, Baronet, zure soldadu gehienek bezala, soldaduburu hark ere oso keru berezia zuela, mandoen pixaren eta galtza garbitu gabeen kiratsaz oretua eta trinkotua.
|
|
Herrian sumatzen dituzten bestelako beharrizanak ere jakinarazi zituzten: material naturalagaz
|
egindako
umeendako jolasak, adibidez. " Jarrera positiboa" jaso dute udaletik, baina, momentuz, irtenbiderik ez.
|
2023
|
|
Faxistek 1937ko azaroan argitaratutako ohar batean, Francori eman zizkioten eskerrak: «Bilbo gorrien menpe zegoela, atzerrira
|
egindako
umeen espedizioetatik 152 haur erreskatatu dira, Franco generalaren kudeaketei esker». Batzorde batek abegi egin zien tren geltokian eta haurrekin desfile bat egin zuten etorrera ospatzeko, Espainiako bandera faxistekin.
|