|
2002
|
|
|
–Mirari, Mirari –Alazne pikaroki hasi zitzaion. Mirarirekin hitz
|
egitea
ume batekin egitea bezalakoa zen sarritan– Bero bero eginda hator, e. Gero lotsatia haizela esango dun.
|
|
2005
|
|
|
–Amarekin dago, umeen logelan. Ez genekien zer
|
egin
umeekin eta bizilagunari utzi dizkiogu –burumakur zegoen, ez zidan begietara begiratzen eta bere esku handi eta puztuak mugitzen zituen etengabe. Egongelara igaro ginen.
|
|
2008
|
|
|
Batzuek isiltzeko egin diote oihu. Aita bizardunak dagoeneko ez daki zer
|
egin
umearen negarra isiltzeko. Urduri jaiki da eta azafatari, beltz madarikatu hori?
|
|
2009
|
|
|
amonak ipuin bat eta beti ipuin bera kontatzen zien bitartean, Rakel beti bertsio berriren batekin joaten zela: batean, Sakamantekasek eskolatik mendira ihes
|
egindako
ume bat akabatzen zuen, labana bihotzean sartuta; bestean, berriz, xerretan trenkatzen zuen emakume bat, gauez bakarrik ateratzeko ohitura zuena; eta hurrengoan, auskalo zer asmatzen zuen Rakelek, nobela beltzik beltzeneko krimenen pareko basakeriak asmatzeko abilezia aparta baitzuen; eta, bertsio bat beste bati jarrai zekion, bukaera zabalik uzten zuen neskameak, Sakamantekasek beti egiten baitz... –Hantxe dute guardiek prest garrotea, harrapatzen dutenerako?.
|
|
|
amonak ipuin bat eta beti ipuin bera kontatzen zien bitartean, Rakel beti bertsio berriren batekin joaten zela: batean, Sakamantekasek eskolatik mendira ihes
|
egindako
ume bat akabatzen zuen, labana bihotzean sartuta; bestean, berriz, xerretan trenkatzen zuen emakume bat, gauez bakarrik ateratzeko ohitura zuena; eta hurrengoan, auskalo zer asmatzen zuen Rakelek, nobela beltzik beltzeneko krimenen pareko basakeriak asmatzeko abilezia aparta baitzuen; eta, bertsio bat beste bati jarrai zekion, bukaera zabalik uzten zuen neskameak, Sakamantekasek beti egiten baitz... " Hantxe dute guardiek prest garrotea, harrapatzen dutenerako".
|
|
2012
|
|
|
Puntu erreferentzial bat sortzen da. Nik neronek ez nuen susmatu ere
|
egiten
umea izatea zer zen. Nire alaba jaio zenean bizitza asko aldatu zitzaidan.
|
|
|
–Erantzuna? deitzen da bere poema bat; abiapuntu izan liteke, galderak
|
egitea
umeen ezaugarri nagusia den aldetik, edo jomuga, galdera guztiak egiten nekatu den gizaki zaharra erantzunak bazekizkiela, beti jakin dituela konturatu den unera iristen denean.
|
|
|
Kanpotik begiratuta, gutxik asmatuko zuketen emakume haurdunaren eta titia ematen zegoenaren arteko goi mailako mintzagaia. Ez zuten askorik hitz
|
egiten
umeen pixoihalei buruz, edo gauetan lo egin gabe igarotako orduei buruz, eta horrek harro sentiarazten zuen Leire. Arratsaldeetan, umeak ikastolatik bueltatu ondoren, haien ogitarteko eta zukuak poltsatik atera bitartean, Mercè Rodoredaren nobelei buruz ari zitezkeen, edo Ramon Saizarbitoriari buruz, Mariak gaztelaniaz irakurria zuena, ez baitzekien euskaraz.
|
|
2015
|
|
|
Korfu ta Konstantinoplako erbestetuEtxera inoiz itzuli gabeko UlisesZure herrikoa naiz, zu legez metekuPenelopek
|
egin
umearen ume.
|
|
|
Dublinek ere arima hautsia du, eta paralisiaz jotzen du bizkortze ahalegin oro. . Enkontrua, n, eskolara piper
|
eginiko
umeak pederasta sadiko bat aurkitzen du, andregaitxoak dituzten mutilak gogor astindu beharraz mintzo zaiona. –Arabia, n, frustrazioa umearena berarena da:
|
|
2017
|
|
|
Horrez gain, herritarren irudimenean, irudi jakin bat hartzen hasi zen sorgina: bizimodu berriaren kontrako atso lizunarena, haur haragiaz elikatzen edo edabe magikoak
|
egiteko
umeen gorpuzkiak erabiltzen zituzten emakumeena; estereotipo horixe zabaldu zuten gerora haur liburuek ere.
|
|
|
Beraz Amari eskuan kolpetxoak ematen eta «Arrebatxo gaixoa» esaten segitu zuen, eskuan kolpetxoak ematen eskularru beltz haietako batekin lau egun geroago jaso genuen faktura zeren hogeita seia baitzen zeren egun bera baitzen beste hilabete hartan Aita hara joan zenean eta hartu eta etxera ekarri zuenean eta hura non zegoen edo horrelakorik ez zigun esan nahi izan eta Ama negarrez eta esaten «Eta aita ez al duzu ikusi ere egin? Saiatu ere ez al zara
|
egin
umeari pentsioa pasa diezaion?», eta Aitak dio «Ez berak ez du xentimorik ere ukituko harenik», eta Amak dio «Legez behartzeko modua ere badago. Ezin du ezer frogatu non eta...
|
|
|
Osaba gurasoekin batera ari zen asteburuko poteo arruntean, eta ez zion kasu handirik
|
egin
umearen kasketa itxura zuen hari, baina akorduan dut une batez begiratu zidala eta, penaz larrituta, umearen angustiak itota,, lasai, baloi bat besterik ez da, esan eta ziztu bizian beste bat erosi zidala, berdin berdina.
|
|
2018
|
|
|
ukatzea subrogatu hori ama bat dela. Subrogazio kontratu batean sartzen den emakume bati ez zaio ordaintzen ume batengatik (ume bat edukitzeagatik), zeren horretarako kontratu bat
|
egitea
ume bat saltzearen parekoa bailitzateke. Egiaz, ama subrogatuari dirua ematen omen zaio gizon batek modua izan dezan kontratu baten bidez haren zerbitzuak erabiltzeko.
|
|
|
Eta zeu konturatu gabe haurrari bere ahoa eta bere ahoaren hotsa artikulatzen ari zara erakusten. Bere ahotsaren jabe ari zara
|
egiten
umea. Hizkuntza bera baino aurretikoagoa da, inportanteagoa ere bai.
|
|
2021
|
|
|
Nire buruari, nahiz eta etxetik alde
|
egin
ume izaten jarraitzen dudala aitortuz, amaren beharra duen umea, etxerako bidea egin dut. Atarira iritsi naiz.
|
|
2022
|
|
|
–Nolako zura, halako ezpala. Hire aitari ere aunitz gustatzen zitzaioan lo
|
egitea
umetan. Aukeratu al du ezizena lotiak?
|
|
|
Bi aldeak nituen, amatasunarena eta kognitiboa. Alde arrazional hori elikatzeko amorratzen nengoen, baina ez nuen
|
egingo
umeak prest egon arte. Tarte bat uzten badidate, korrika ateratzen naiz, baina ezin bada, hor nago.
|
|
|
Gure erronka izan da umeekin egotea gehiago. Planak
|
egitea
umeak dituzten familiekin. Zortea izan dugu.
|
|
|
Begiak ireki dituzu, baita belarriak ere, eta hortxe dago Mirenen lo arnasa sakona, eta Miren bera, zure ondoan etzanda, baina, zu bezalaxe, ametsean baino hogei urte gazteago. Eta, egarriak zauden arren, eta altxatzeko gogoa izan arren, badakizu ondoren ez diozula bisita
|
egin
umeen gelari, ez daukazuelako umeen gelarik, ezta umerik ere, oraindik behintzat –eta, espero duzu, ezta luzaroan ere–.
|
|
2023
|
|
|
Nork ez ditu sortzen fikziozko gorputzak, paperezko zein irudimenezko gizon emakumeak? Asperdurari ihes
|
egiteko
ume jostariren bat, bizitzari lotuta jarraitzen dugula ziurtatzeko min bat, tarteka zoriontasuna dastatu ahal izateko beldur bat. Horixe zen, agian, oraingoan ere gertatzen ari zitzaiona.
|