|
2007
|
|
|
|
Dena
den, gaur egun zure lana ez da soilik gure galaxiaren ikerketara mugatzen, ezta?
|
|
|
|
Dena
den, eraginkortasuna handituz, CO 2 isuriak% 25 murriztea lor daiteke gehienez ere. Baina ikatza berdetu nahi bada, hori baino gehiago da.
|
|
|
Baina, horietan, aitzitik, errentagarriagoa litzateke CO 2 a biltzea.
|
Dena
den, merkeena CO 2 a isurtzen jarraitzea izango da beti. Eta zenbakiak gorri diren bitartean, nor hasiko da karbono harrapaketan?
|
|
|
|
Dena
den, azken 25 urteetan ahalegin handia egiten ari dira ikatz teknologia garbiak garatzeko. Eta bide horretatik doaz, hain zuzen ere, AEBren eta EBren planak ere.
|
|
|
Ehiztari biltzaile ginenetik hona gauzak asko aldatu dira,
|
dena
den. L ehen, inguruan berez sortzen ziren landareen fruituak biltzen genituen; orain, berriz, nekazariek landatzen eta ustiatzen dituzte fruitu landareak haien fruituak eskuratzeko, eta, ondoren, munduaren punta batetik bestera garraiatzen dira eskuratutakoak.
|
|
|
Ondutakoan eta erosleek nahiko dituzten ezaugarriak lortutakoan eramaten dituzte fruituak saltokietara. Esan beharra dago,
|
dena
den, fruitu mota bakoitzak berezko ezaugarriak dituela, eta bakoitza bildu, garraiatu eta zaintzeko ezaugarri horiek hartu behar dituztela kontuan; alegia, mota bakoitza tenperatura eta oxigenoaren kontzentrazio kondizio jakin batzuetan gorde behar da, denbora jakin bat eduki daiteke biltegiratuta eta abar. Izan ere, fruitu batzuentzat egokiak diren kondizioak kaltegarriak izan daitezke beste batzuentzat.
|
|
|
Nola ez ditugu, bada, atsegin handiz hartuko baratzea duen bizilagunak, lagunak, osabak edo
|
dena
delakoak ematen dizkigun fruitu eta barazkiak! Edo guk geuk mendian goazela hartzen ditugunak!
|
|
|
Ez al zaizu sekula gertatu bat batean argia joan eta pentsatzea nik hau ez dut gorde? Memoria gogorrak gordetzen du
|
dena
. Bi mekanismo ezberdin dira.
|
|
|
Hau da, material horri iman bat (eremu magnetiko bat) hurbiltzean, aldaratu egiten du.
|
Dena
den, urre nanopartikulak zenbait molekula organikoz inguratzean, eraztunetan nahiz belarritakoetan ezagutzen dugun ohiko urreak ez dituen ezaugarri magnetikoak har ditzakete.
|
|
|
Jarraian, beste urperaldi batzuk egin zituzten han inguruan, eta ur laster beroen arrastoak, zizare fosilak, hildako txirlak eta tximinia gehiago aurkitu zituzten. Baina
|
denak
hilda zeuden.
|
|
|
Beraz, zientzialariek 4 ordu dituzte, zoruan etzanda leihoetatik ingurua behatzeko, argazkiak atera eta filmak egiteko, beso robotikoaren bidez laginak biltzeko eta lekuan bertan esperimentuak egiteko.
|
Dena
dela, hiru pertsonak 72 ordu igarotzeko adina oxigeno darama Alvin ek barruan, badaezpada ere.
|
|
|
|
Dena
den, urpekoa aztertu nahi nuen. Famous operazioan ez nuen parte hartzerik izan, baina hurrengorako, Cyamex espediziorako, eskaera egin nuen, eta onartu egin ninduten, ofiolitetan aditua izateagatik.
|
|
|
Zelulak infartua jasan duten muskulu kardiakoan eta haren inguruan txertatzen dituzte.
|
Dena
den, aurrez, zelula ama heldu horien lagin bat aztertzen dute mikrobiologia laborategian, infekziorik ba ote duten edo ez ikusteko, eta osasuntsu daudela ziurtatzeko.
|
|
|
Izan ere, zenbakiak hamartar kopuru amaigabea du, eta hamartar horiek ez dute periodikotasunik, hau da, ez dira errepikatzen. Horregatik, zenbaki bidez adierazi ordez, ikur baten bidez adierazten da. zenbakia bezala, beste batzuk ere adierazten dira letra bidez.
|
Denetan
famatuena zenbakia da.
|
|
|
Hil berritan gorpuaren tenperatura altua
|
denez
, lehenengo minutuetan azkar jaisten da. Hoztu ahala, ordea, gero eta mantsoago galtzen du beroa.
|
|
|
Beraz, biak batuta, sokaren forma lortzen dugu.
|
Dena
zenbakiaren menpe.
|
|
|
Beraz, aurrena zientzietako sariak izaten dira albiste, eta gero gainerakoak. Aurten, baina, arlo
|
denetan
ageri dira zientzia gaiak.
|
|
|
Duela zazpi hamar mila urte inguru izan zen hori; data zehatz bat emateko aztarna egokirik ez omen dute ikertzaileek.
|
Dena
dela, etxekotu zen lehenengo papa Solanum stenotomum espeziekoa zela uste dute; barietate hori oraindik ere hazten dute inguru hartako biztanleek.
|
|
|
|
Dena
dela, oro har, herrialde garatuetan geroz eta patata gutxiago kontsumitzen da. Patata fresko gutxiago erosten da, bizimoduaren eraginez; baina izoztutakoa geroz eta gehiago (ostalaritzan batez ere), eta geroz eta arrakasta handiagoa dute zorroko patata frijituek eta antzeko janari prozesatuek ere.
|
|
|
|
Dena
dela, barietate berriak ateratzeko jatorrizko basapatata haiek ere beharrezkoak dira, gene aberastasun handiena haiek baitute. Hortaz, ezinbestekoak dira barietate berriei ezaugarri egokiak eman nahi bazaizkie.
|
|
|
In situ sare horien artean, Argo buien sarea da azkarren hazten ari
|
dena
. Ozeanoa neurtzeko tresna robotizatu eta automatikoak dira Argo buiak, eta ozeanoan 2 km-ko sakoneran ezartzen dira.
|
|
|
|
Dena
den, zientzialariek ezin dute garaipena aldarrikatu, eta besterik gabe etxera joan. Jitoan dauden buien sarea etengabe berritu behar da, buiek huts egiten baitute, eta urrundu egiten baitira lasterren dibergentzia eremuetatik.
|
|
|
Gaur egun ditugun klima ereduek ez dute hori esateko behar adina zorroztasun.
|
Dena
den, klimaren bat bateko aldaketa bortitz baten ondorioek, ziurrenik, hondamendia eragingo liekete ekosistemei eta gizarteari.
|
|
|
Bigarren Mundu Gerraren ondoren ekin zioten, eta itsas zirkulazio handia zuten guneetan kontzentratu ziren; esaterako, Ipar Atlantikoan.
|
Dena
den, historia hori nahikoa luze da azal azpiko tenperaturen joerak arrazoizko ziurtasun maila zientifikoarekin kalkulatzeko.
|
|
|
Hegoak beherantz mugitzen dituztenean, lumak elkarren kontra jartzen dira, eta egitura zurrun bat eratzen dute, airearentzat irazgaitza
|
dena
. Mugimendu horren bidez, aireari beherantz bultza egiten diote, eta hegaztiek gora egiten dute.
|
|
|
Eta, hala ere, hegaztien artean zabalduena da. Hegoak astintzeko erritmoa,
|
dena
den, oso aldakorra da hegazti batetik bestera. Batzuek mugimendu motela dute lertxunek, adibidez, eta beste batzuek, berriz, hegoak hain azkar mugitzen dituzte, ikusi ere ez zaizkie egiten kolibriak dira adierazgarrienak.
|
|
|
Forma hori duten hegoak oso aerodinamikoak dira, eta, horri esker, hegaztiek abiadura handiak lortzen dituzte. Hain zuzen ere, mota horretako hegoak dituzten hegaztiak dira
|
denetan
azkarrenak, 200 km/ h abiadurara ere hel baitaitezke.
|
|
|
|
Dena
den, oraindik ere badaude hidrogenoa energia iturri gisa erabiltzeko hainbat oztopo. Eta nagusietako bat da hidrogenoa biltzeko bitarteko eraginkor, merke eta seguru bat aurkitzea.
|
|
|
Itxaropenen eta zientzia prozesu orok eskatzen duen zuhurtziaren arteko orekari eustea zaila da. Seguru asko,
|
denen
errua da itxaropena neurrigabekoa izatea batzuetan.
|
|
|
Horren haritik, nik uste dut oso garrantzitsua dela gizarte hezia izatea.
|
Denok
ez dugu biologia molekularrean adituak izan beharrik, baina informazioaren gizartean bizi gara, eta ezinbestekoa da aukeratzen jakitea, komunikabideetatik iristen zaigunarekin kritiko izaten jakitea.
|
|
|
|
Dena
dela, zuhaitzaren eta onddoaren arteko harremana sinbiotikoa da; hau da, onddoak behar duen elikagaia (materia organikoa) zuhaitzaren sustraietatik jasotzen du, eta, ordainetan, zuhaitzak behar dituen hainbat substantzia jasotzen ditu onddoaren eskutik, ura eta gatz mineralak, besteak beste. Horretarako, onddoaren hifek (onddoa osatzen duten hari itxurako egiturek) zuhaitzaren sustraiak biltzen dituzte, eta elkarte sendo bat osatzen dute:
|
|
|
|
Dena
dela, onddo espezie batzuek bakarrik osatzen dituzte mikorrizak. Beste onddo batzuk parasitoak dira, eta beste batzuek materia organiko hilez elikatzen dira; hala, onddo batzuen hifak enborretan, gorotzetan edo orbeletan hazten dira.
|
|
|
Mizelio asko hazten dira, baina elkarri eragozten diote, eta mizelio guztiek ez dute lortzen perretxikoak ematerik.
|
Dena
dela, gehienetan, mizelio primario hori ez da emankorra; beste espora bateragarri baten mizelioaren beharra du mizelio sekundario bat osatzeko, emankorra izango den mizelioa sortzeko, alegia. Hezetasun eta tenperatura kondizio egokiak daudenean, mizelio sekundario horrek bai, emango ditu perretxikoak.
|
|
|
Are gehiago, erabiliko duten prozedura patentatzeko eskaria egin dute.
|
Dena
den, ETC taldeak, bioteknologia garapenak kontrolatzen dituen erakundeak, ez du horrelakorik onartu nahi. Patente bulegoei dei egin die ez dezaten onartu bizidun sintetikoen inguruko patente eskaerarik.
|
|
|
Aurtengo aurrerapena,
|
dena
den, eman duten lehenengo pausoa izan da; esan daiteke hasierako fasean gaudela. Europa oraindik ere aitzindaria da, baina nik uste dut Estatu Batuetan keinu oso positiboak egiten ari direla.
|
|
|
Hain zuzen, txostenetan diote% 90eko probabilitatea dagoela jasaten ari garen aldaketak gizakiak eragindakoak izateko. Hala ere, zientzialari batzuek gelditzen den% 10ari eusten diote esateko gertatzen ari
|
dena
aldaketa naturalen ondorio dela. Zer iritzi duzu horretaz?
|
|
|
Zientzialariek ez dute esan zalantzarik gabe gizakiak eragin dituela aldaketa horiek.
|
Dena
den, zientzialari batzuk horren kontra azaltzea ez zait pentsamolde zentzuduna iruditzen; ez genuke arrisku horretan sartu. Gaur egun horrela pentsatzen dutenek ez dute informazio nahikorik bildu.
|
|
|
Alderdi negatiboa, berriz, izan daiteke ezin dudala
|
denetarik
egin, nire jarduera mugatu behar dudala. Oso erakargarria da denetik egiten saiatzea, baina ez dut denbora nahikorik.
|
|
|
Alderdi negatiboa, berriz, izan daiteke ezin dudala denetarik egin, nire jarduera mugatu behar dudala. Oso erakargarria da
|
denetik
egiten saiatzea, baina ez dut denbora nahikorik. Horretaz gain, batzuetan jendeak uste du denetik dakidala, arazo guztietan aditua naizela, eta azaldu behar izaten dut ez dela horrela.
|
|
|
Ez da harri bat, ezta mineral bat ere. Material organiko bat da anbara, zuhaitzen barru barrutik sortzen
|
dena
. Epela.
|
|
|
Zehatzago esanda, aireratzerakoan izan dezakeen pisu maximoaren arabera (MTOW: maximum take off weigth), hau da, erregaia, bidaiariak eta
|
dena
kontuan izanda.
|
|
|
|
Dena
den, bi errotoreak biraka hasten direnean, momentu giroskopiko oso handia lortzen da; eta giroskopio baten ezaugarria da irauli gabe egonkor mantentzea. Horrek egonkortasuna ematen dio sistemari, eta, gainera, grabitate zentroa errotoreetatik distantzia txikira egoteak ere egonkorrago izaten laguntzen du.
|
|
|
Haiek bularrean eramaten zuten; guk, patrikan, eta telefono mugikor deitzen diogu dio Miquel Barcelók, Espainiako zientzia fikzioaren editore ezagunenetako batek.
|
Dena
dela, zientzia fikzioaren iragarpen teknikoak ez dira oso ugariak. Gainera, horri buruzko uste asko okerrak dira.
|
|
|
XX. mendearen lehen erdikoak Asimoven robot elektromekanikoak dira, eta bigarren erdian androideek ordezkatzen dituzte robotak. Baina
|
denetan
istorio bera dago: jabearen aurkako iraultzarena.
|
|
|
Beste batzuek diote O motako odola izateak ziztadak izateko arriskua areagotzen duela.
|
Dena
den, odol motaren eta ziztaden arteko erlazio hori oraindik ere egiaztatu gabe dago.
|
|
|
Eltxoak, oro har, nektarrez elikatzen dira.
|
Dena
den, espezie gehienetan, emeek proteinak behar dituzte arrautzak garatzeko, eta horregatik xurgatzen dute gure odola. Arrek, berriz, nahikoa izaten dute nektarrarekin eta urarekin.
|
|
|
Beraz, kaltetutako pinu bat aurkitutakoan, lagina hartu eta laborategira jo behar izaten da, infekzioa zein onddok eragin duen jakiteko.
|
Dena
den, gaur egun adituek ederki bereizten dute txankro erretxinaduna, gaixotasunaren hedapenari jarraipen estua egiten baitiote.
|
|
|
Hori dela eta, azalean sortu eta odolean barrena doan zelula batek gibeleko sinusoidean gelditzeko aukera izango du, han itsasteko duen gaitasunagatik.
|
Dena
dela, tumore zelulak ezarri den organoko zelulekin duen elkarrizketarako gaitasuna ez da itsaste hutsera mugatzen; hori hasiera baino ez da.
|
|
|
Kilogramo berria
|
denontzat
|
|
|
|
Dena
den, kasu jakin batzuetan, badirudi giza zelulekin emaitza hobeak lor daitezkeela saguenekin baino. Hori uste dute, behintzat, enbrioi akasdunak birprogramatzen ari diren ikertzaileek.
|
|
|
Dispositibo haptikoei esker, ikusten
|
dena
ordenagailuaren pantailan kasu ukitu egin daiteke. Teknologia horrek aplikazio interesgarriak izan ditzake industria arloan, eta, hain zuzen ere, arlo horretan ikertzen aritu da Iglesias doktorea.
|
|
|
Arrautzetatik jaiotzen dira tximeletak, bai, baina ez da intsektu hegodun dotore hori arrautzatik ateratzen
|
dena
, beldarra baizik. Beldarra, jaio orduko, jaten hasten da, eta gose aseezinez jan eta jan aritzen da, hazi eta hazi, harik eta krisalida osatzeko garaia iristen zaion arte.
|
|
|
biratzen ari den gorputz baten ardatzak ez mugitzeko joera du. Biratze ardatzari bultza eginez gero, ardatzak bultzadari kontra egiten dio, eta biratzen ari
|
dena
ez da jarreraz aldatzen. Bizikletaren kasuan, grabitateak beherantz egiten dio tira gurpilen ardatzari, baina ardatzak kontra egiten dio.
|
|
|
Igor Leturiaren esanean zenbat eta hitz gehiago erabili, orduan eta zehatzagoa izango da bilaketa, eta, beraz, euskarazkoak ez diren emaitza gutxiago agertuko dira.
|
Dena
den, euskarazko zenbait emaitza ere ez ditu erakutsiko, hitz horietakoren bat edo batzuk ez direlako agertzen horietan.
|
|
|
Alabaina, abantailak ez ezik, zenbait desabantaila ere baditu. Batetik, arestian aipatu den bezala, Internet linguistikoki etiketatu gabea
|
denez
, nolabaiteko ziurgabetasuna izango du beti lema bat baino gehiago dituzten hitzekin. Pilotari hitza bilatzean, adibidez; izan ere, pilota hitzaren datiboa ez ezik, pilotan jokatzen duen pertsona ere bada pilotaria.
|
|
|
erantzun alergikoak, immunologia sistemaren erantzuna, erantzun autoimmunea, eta infekzioak, prioiek eragindakoak barne. Alderdi
|
denetatik
seguruak direla bermatzeko eta frogatzeko, teknika oso aurreratua erabili behar dute, eta froga ugari aurkeztu behar dituzte. Eta, horretarako, denbora eta diru asko behar da.
|
|
|
Roslin Institutuak, adibidez, Viragen ekin eta Oxford Biomedica rekin elkarlanean, oilo transgenikoen arrautzen zuringoan bi proteina terapeutiko ekoiztea lortu du. Mini R24 antigorputza da bat, ustez baliagarria melanoma gaiztoaren aurka, eta giza interferon b bestea, esklerosi anizkoitza eta beste hainbat gaitz tratatzeko erabiltzen
|
dena
. Ikerketa aurten argitaratu dute PNAS zientzia aldizkarian, eta ikertzen jarraitzeko asmoa dute, emaitzak hobetzeko.
|
|
|
Transgenea duen obulua beste ahuntz baten umetokian ezartzen da, eta jaiotzen den antxumeak kode genetikoan transgenea ote duen begiratzen dute,
|
denetan
ez baita ondo txertatzen. Transgenea badu, esnean giza proteina sortzen du.
|
|
|
|
Dena
dela, lehen belaunaldi horren ekoizpenean alde handia egoten da ahuntz batetik bestera. Hortaz, egokienak aukeratzen dituzte, eta, proteina sortzeko gaitasuna heredagarria denez, gurutzatu egiten dituzte.
|
|
|
Horregatik, gerta liteke krimen bat aztertzera joan, eta intsektu larbarik ez aurkitzea, intsektuek dagoeneko hilotzetik alde egin dutelako.
|
Dena
den, ingurune horretan beste zenbait intsektu izango dira, eta horiek ere arrastoak eman ditzakete.
|
|
|
Euskal Herrian, metal ugariena eta gehien ustiatu
|
dena
burdina da, zalantzarik gabe. Kristo aurreko I. menderako ohartu zen horrekin Plinio zaharra, eta Bizkaiko itsasoaren ondoan burdinazko mendi bat zegoela esan zuen.
|
|
|
Aske zeuden, adibidez, urrezko pipitak erreketan, urrearen sukarra eragin zuten haiexek. Baina aurkitzeko erraza
|
dena
, galtzeko ere bai; elementu askeak topatzea, beraz, arraroa da.
|
|
|
|
Dena
dela, badira amalgamarik erabiltzen ez duten dentistak; amalgamak askatzen duen merkurio lurrunak kalte egin dezakeela uste dute, eta amalgamazko enpasteak dituenak osasun arazoak izan ditzakeela. Hala, Japonian, esaterako, debekatuta daude, eta beste herri askotan murrizteko neurriak hartu dituzte.
|
|
|
|
Dena
dela, ezin da esan arrain ale bakoitzaren merkurioaren zer ehuneko den metil merkurioa, ikerketek erakutsi baitute espezie bereko ale batetik bestera asko aldatzen dela. Horregatik, suposatzen da arrain espezie bakoitzak batez beste duen merkurio guztia metil merkurioa dela, badaezpada ere.
|
|
|
metalikoa (Hg 0), merkurosoa (Hg+) eta merkurikoa (Hg++). Azken horiekin, hainbat konposatu organiko eta inorganiko osatzen ditu; esate baterako, merkurio (I) kloruroa edo kalomelanoa (Hg 2 Cl 2), libragarri eta diuretiko gisa erabili izan
|
dena
, eta merkurio (II) kloruroa (HgCl 2), desinfektatzaile gisa erabilia eta, garai batean, baita sifilisaren erremedio gisa ere.
|
|
|
|
Dena
dela, termometro klasikoa merkea da, erraza erabiltzeko, ondo egindako objektu bat da. Besteak traste handiagoak dira, kableak dituzte...
|
|
|
Likidoa
|
denez
, merkurioa beste metal askoren gainetik nabarmendu izan da, deigarria baita. Itxuraz zilarra dirudi, zilar likidoa, eta, horrexegatik, antzinako greziarrek hydrargyros deitu zioten.
|
|
|
Esaterako, asko erabili zen pigmentuak edo ur hoditeria egiteko; baina orain leku askotan debekatuta dago, horietatik erraz igarotzen baita pertsonetara eta ingurumenera.
|
Dena
den, oraindik berun asko izaten dute, adibidez, Txinan ekoitzitako zeramikak, letoiak eta biniloak (elektrizitate kableen estalkietarako).
|
|
|
Berez, zuri urdinxka da, baina airean grisaxka bihurtzen da. Korrosioarekiko oso erresistentea
|
denez
, likido korrosiboak gordetzeko erabiltzen da, hala nola azido sulfurikoa. Berunari antimonioa edo beste metal batzuk nahasiz gero, gogortu egiten da.
|
|
|
Arrantza tresnetan erabiltzen den beruna ere ordezka daiteke, eta merkatuan badaude zinkezko, burdinazko edo eztainuzko berunak. Arraste sareetan erabiltzen
|
dena
ere burdinazkoa izan daiteke, eta beruna duten soken ordezkoak ere probatzen ari dira. Hori bai, munizioarekin gertatzen den bezala, ordezkoak garestiagoak dira.
|
|
|
Metal merkea eta eskuragarria zen, eta oso erabilgarria.
|
Denetarako
erabiltzen zuten. Makillajeak eta maskarak egiteko osagaia zen, pintura askoren pigmentua, espermizida eraginkorra, txanponen eta etxeko tresnen oinarrizko metala, janari eta edarien gozagarria, eta hirietako ur hoditeriaren lehengaia.
|
|
|
|
Dena
dela, nahiz eta beruna toxikoa dela jakin, Erromatar Inperioa erori ondoren ere oso erabilia izan da. Aurretik zituen aplikazioez gain, berriak bilatu zizkioten.
|
|
|
Kadmioa erabiltzeak ez du esan nahi, nahi eta nahi ez, kutsatu egin behar denik.
|
Dena
ez da zuri edo beltz, eta kadmioak oso kolore biziak eskain ditzake; galdetu bestela Van Gogh i.
|
|
|
Fosfato ongarriak erabiltzean, aldiz, lurrak eta urak poluitzen dira.
|
Dena
den, produktu batek, edozeinek, zabortegian edo errauskailu batean amaitzen badu ere, kadmio hori isuri egingo da azkenean, eta inguruko lurrak eta urak poluituko ditu.
|
|
|
Izan ere, fosfato ongarriak asko erabiltzen dira nekazaritzan, eta kadmioz kutsatzen dira, bai lurrak, bai eta barazkiak ere.
|
Dena
den, oro har, ez da kezkatzeko modukoa jakiekin irensten den kadmio kantitatea. Egun, 10 g kadmio hartzen ditugu egunean, batez beste, eta 60 g/ egun onar ditzakegu Munduko Osasun Erakundearen arabera.
|
|
|
Merkurioa, beruna eta beste metal astun asko bezalaxe, kadmioa ere kontu handirik gabe erabili izan da historian zehar, eta elementu kutsatzailea izan da orain arte.
|
Dena
den, kontu gehiagorekin ibiliz gero, kutsatu gabe erabiltzea ere posible da. Are gehiago; ondo erabiliz gero, kalterik ez eragiteaz gain, ingurumenaren alde ere egin dezake kadmioak.
|
|
|
Waldemar Jungnerr suediarrak asmatu zuen 1899an.
|
Dena
den, pila haren arrakasta geroago etorri zen, eta, garai hartan, batez ere altzairua korrosiotik babesteko estalgarri gisa erabili zen kadmioa.
|
|
|
|
Dena
dela, fosilen artean, Hilariok uste du fosildutako arrastoak direla Algorriko baliotsuenak. Nonbait, itsas hondoko bizidunek utzitako arrastoen fosilak hain ugariak diren leku oso gutxi daude munduan.
|
|
|
Laser tranpetan, laserrek beti erdigunerantz bultzatzen dituzte atomoak, eta erdigunetik ateratzera doan atomoak beti aurkitzen du berriz ere erdigunerantz bultzatuko duen beste laser bat. Horretarako, eremu magnetiko bat eratzen da, erdigunetik kanporantz aldatzen
|
dena
. Eremu magnetikoak laserraren kolorea zertxobait aldatzen du, eta lehen Doppler efektuarekin gertatzen zena gertatzen da berriz ere.
|
|
|
Atomo guztiak egoera kuantiko berean daude, mailarik baxuenean. Horrek esan nahi du atomo guztiak erabat berdinak direla, eta
|
denak
batera, sinkronizazio perfektuan, mugitzen direla. Beraz, ezinezkoa da atomo bat bestetik bereiztea.
|
|
|
Beraz, ezinezkoa da atomo bat bestetik bereiztea. Gainera, atomo guztiek leku bera hartzen dute,
|
denek
masa komun bat osatzen dute. Horregatik, zenbaitek superatomo izena jarri die.
|
|
|
ezinezkoa da pauso kopuru finitu batean zero absolutura iristea.
|
Dena
den, zientzialariak saiatu dira ahal den gehien hurbiltzen, eta baita dezente hurbildu ere.
|
|
|
Nefronetan iragazten dira odolaren ur gehiena eta ur horretan dauden substantziak, proteinak eta zelulak izan ezik.
|
Denen artean
minutuko 120 mililitro inguru iragazten dituzte, zenbanahi ur edan dela ere; horrek esan nahi du egunean ia 173 litro iragazten dituztela, gizakiaren odol bolumen guztia ia 35 aldiz. Iragazitakoaren parte handiena,% 90etik gora, berriz ere gorputzaren barne ingurunera bueltatzen da, nefronek birxurgatu egiten baitute, gorputzaren ur beharraren arabera.
|
|
|
Espainian ez dago oraindik pelletaren kalitateari buruzko inolako araudirik.
|
Dena
den, Europa osorako pelletaren kalitateari buruzko araudi bat egiten dihardute adituek.
|
|
|
Gas naturala baino zertxobait merkeagoa dela ere esan liteke.
|
Dena
den, instalazioa bera, alegia, pellet galdarak, garestiagoak dira. Etxe erabilerarako instalazioa garestia da, eta kontsumoa ez da azkar errentagarri bihurtzeko adinakoa.
|
|
|
|
Dena
den, nahiz eta garestiagoa izan, segurtasun handiagoa eskaintzen du. Izan ere, besteak beste, ez dago gas ihesik izateko arriskurik.
|
|
|
Horietatik erdiak bizkarroiek infektatu zituzten, gaitza diagnostikatu ondoren. Bada, infektatutakoen artean, gerora hiru erasoaldi bakarrik izan ziren guztira; infektatu gabekoetan, berriz, 56 Gainera, azken horiek
|
denek
izan dituzte lesioak garunean, eta, infektatutakoen artean, erdiek besterik ez.
|
|
|
Horretarako, hainbat metodologia daude, adibidez, estatistika.
|
Denok
ezagutzen dugu estatistikaren erabilera inkestetan, soziologian, eta abarretan. Baina beste arlo batzuetan bestelako tresna matematikoak erabiltzeko beharra sortzen da askotan, eta, sarritan, metodologia aproposa Newtoni eta Galileori jarraitzean datza.
|
|
|
Ez dakit; bat bakarra esatea ez da erraza. Lehen kontrola aipatu duzu, eta oso garrantzitsua da,
|
denoi
eragiten digulako. Hain zuzen ere, kontrola prozesu konplexuak gure mesederako kontrolatzeko erabiltzen da; adibidez, tenperatura egokia izateko etxean edo saltokigune handi batean.
|
|
|
|
Dena
dela, horretan, aeronautikaren arloan, aholkulari besterik ez gara izan. INTAko eta Airbuseko ingeniariekin lan egiten dugu.
|
|
|
|
Dena
dela, esan duzu matematika zaila dela. Esaterako, fisika eta kimika edo biologia baino zailagoa dela uste duzu?
|
|
|
Agian, esan daiteke zientziak, oro har, zailak direla.
|
Dena
den, biologia, adibidez, modu deskriptibo batean ere azter daiteke, nahiz eta azaletik izan. Matematikan hori ezinezkoa da.
|
|
|
Orain dela gutxira arte, eta orain ere denbora gehienean, matematika teorikoan aritzen naiz, nahiz eta nire arloa matematika aplikatua den.
|
Dena
dela, hori guztiz normala da. Batzuetan kritikatu egiten gaituzte, beti aplikazioan aritu genukeela uste baitute; baina gu matematikariak gara.
|
|
|
Bestalde, erabiltzen den kodetzailearen arabera ere asko aldatzen da konpresioaren kalitatea,
|
denek
ez baitute modu berean kodetzen. Kodetzaile on bat erabiliz gero, 128 kb/ s rekin gehienek ez dute kalitate galerarik nabarituko.
|
|
|
Konprimitu behar den materiala zailagoa den kasuetan, ordea, edo entzulearen belarria trebatua dagoen kasuetan, 192 kb/ s beharrezkoa izan daitezke, galerarik ez nabaritzeko.
|
Dena
den, konpresio maila aldakorra ere izan daiteke. MP3 artxiboen zati bakoitzak konpresio maila desberdina izan dezake, eta, hala, soinuak dinamismo gehiago duenean, bit gehiago erabil daitezke, kalitate hobea lortzeko.
|
|
|
Gure belarrientzat propio prestatua. Musika txiki egiteko gai
|
dena
, haren handitasuna ukitu ere egin gabe.
|
|
|
Azaldu duenez, mikrobio komunitateetan espezieak norgehiagoka bizi dira, bakoitza besteen artean gailendu nahian. Ornodunek hain komunitate konplexua dutenez, lehia horretan, mikrobioek eragotzi egiten diete elkarri gehiegi haztea, eta
|
denen artean
nolabaiteko oreka mantentzen dute. Era berean, mikrobiotarenak ez diren espezieak, besteak beste, mikrobio patogenoak, haztea zailtzen dute.
|
|
|
Hain zuzen, Espainia dago transgenikoen ekoizle europarren buruan. Transgenikoak landatzen hasi zirenetik, bederatzigarren urtea da, eta ia
|
dena
Katalunian eta Aragoin egiten da. Izan ere, bi erkidego horietan oso zabalduta dago artoa hondatzen duen zulakaria.
|
|
|
|
Dena
dela, orain arte Errumania izan da transgeniko gehien landatu dituen herrialdea Europan. 2006an 115.000 hektarea landatu zituzten han (Espainian baino bi aldiz gehiago, gutxi gorabehera).
|
|
|
Horrelako tresnak,
|
dena
den, ingelesez funtzionatzeko daude eginak batez ere; gainerako hizkuntza komunitateek txikiek, batez ere ahalegin berezia egin behar dute horretara iristeko. Euskarak, kasu.
|