|
2000
|
|
|
Epistemologiaren ikuspegitik, aldiz, Aufbau ari egin diezaiokegun berrinterpretazio finago batentzat gako garrantzitsuenetakoren bat izan daitekeena ezkutatzen du: hots, liburu honen jite ez itxia edo,
|
beste
era batera esanda, bertsio enpirista eta fenomenologistekiko atxikimendu itsuaren eza. Ikus dezagun atzartasun gehiagoz azken puntu hau116.
|
|
2001
|
|
|
Baina ezin da esan predikatu bat osagai denei ez dagokielako inori ez dagokiola.
|
Beste
era batera esanda: adigai batekin orokorki bat datorrena edo adigaia kontraesaten duena era berean bat dator edo kontraesaten du adigaiaren barne jasoa dagoen oro; ezin da esan, ordea, adigai batean jasotzen ez dena adigaian barnebilduta dagoenean jasotzen ez denik.
|
|
2003
|
|
|
Egia da, beraz, elkar maitatzea erregela horien guztien oinarria dela.
|
Beste
era batera esanda, erregela horien guztien espiritua da elkarri zor diogun maitasuna. Norbaitek, kasurako, ezin badio beste inori itzuli horrena den zerbait, eginbehar hori etenda geratzen da, harik eta itzulketa posible izan arte, eta horrek ez dio maitasunari inolako kalterik egiten.
|
|
|
Haren ministerioa betebehar mota guztietara hedatzen da, bai eta gizartearekin zerikusia duen guztira ere. Botere mota hori emateko orduan, bereizi egin behar da ea estatua monarkikoa, errepublikanoa edo
|
beste
era batekoa den; horren arabera, botere hori ematen zaie errege erreginei, printzeei eta gainerako pertsonei. Gizaki jakin batzuei lehen enpleguak ematen dizkie, jaiotza, hautaketa edo beste irizpide batzuk kontuan hartuta.
|
|
2004
|
|
|
Bata bururatu ahal izango da bestea gabe eta bataren edo bestearen existentzia frogatzeko bideak ezberdinak izango dira, arrazoizkoak biak, baina ezberdinak. Honek lehen mailako garrantzia izango du Descartesentzat, bereizketa honetan bertan oinarrituta erakutsi nahiko digulako Ni (pentsatzen dudan neurrian) nire gorputzetik erabat eta benetan bereizia naizela eta bera gabe existi naitekeela, edo,
|
beste
era batera esanda, nire arima existi daitekeela eta bera hilezkorra dela, gorputza hilkorra den artean.
|
|
|
Gizakia zer den definitu nahi badugu, beraz, ez dugu aurkituko osagai definitzaile hori bere gorputzezko ezaugarri batean.
|
Beste
era batera esanda, irudika dezaket galdu ditudala besoak eta gizakia izaten jarraitzen dudala, gal ditzaket hankak, gal dezaket entzumena, ahotsa... eta oraindik gizakia izaten jarraituko nuke, beti ere arrazoitu badezaket; baina arrazoitzeko gaitasuna galtzen badut, zalantza egitekoa, orduan, nahiz eta besoak, hankak, entzumena eta ikusmena ondo izan, ez naiz gizakia izango.... Gorputzik gabe naiz elikatu, gorputzik gabe naiz higitu, gorputzik gabe dut sentitu, baina ez dut gorputzaren beharrik izango arrazoitzeko, eta pentsatzea, zalantza egitea izango da ni neu egingo nauena.
|
|
|
Perpausak irudikatu egiten du gertakaria, baina ez du ordezkatzen. Edo
|
beste
era batean esanda, izenek ez dituzte objektuak irudikatzen perpausek gertakariak irudikatzen dituzten modu berean. Eta ‘irudikatu’ hitza bere zentzurik orokorrenean hartu dugu orain," irudiztatu"," ordezkatu"," antzeztu"," (ber) aurkeztu"," adierazi" adierak biltzen dituela.
|
|
|
Baina orduan izen horiek perpausak direlako hartzen dute zentzu jakin eta zehatz bat, izen perpaus horiek adierazten dutena, hain justu ere; ez dira, beraz, izen aipamen soilak. Laburbilduz eta
|
beste
era batean esanda, izenek testuinguru jakin bat behar dute esanahi argirik eta zehatzik izango badute; perpausa dute testuinguru hori. " Perpausak soilik du zentzurik (Sinn); perpausaren testuinguruan (Zusammenhang) soilik du izen batek esanahirik (Bedeutung)" (3.3).
|
|
|
Moralaren kontzeptua, berriz, erabiliko dugu betebeharreko arau, obligazio eta debekuen eremu praxikoa adierazteko.
|
Beste
era batera esanik, etika, zentzu honetan, moralaren zientzia litzateke, moralaren printzipioen jakintza sistematikoa; morala, ildo beretik, etikaren praxia litzateke, kultura, gizarte eta gizabanakoen arabera forma prezeptibo ezberdinez agertzen dena eta, jakina, historikoki era eta molde normatibo oso ezberdinak erakutsi dituena.
|
|
|
Gauzak honela, giza adimena sentikorra dela esango dugu Zubirirekin batera, edo," ifrentzutik" begiraturik, esango dugu giza sentikortasuna adimenduna edo endelegatzailea dela. Orobat, esan dezakegu giza borondatea joeraduna dela, edo,
|
beste
era batean, giza joeratasuna borondateduna edo nahimenezkoa dela. Halaber, ildo beretik, giza sentimena hunkitzailea edo afektuzkoa dela esan daiteke, edo, orobat dena, giza afektibitatea sentimentala dela.
|
|
|
Gizakia bera, bere banakotasunean hartuta, ona edo txarra, zuzena edo zuzengabea izan daiteke bere egintzen eta jokabideen arabera.
|
Beste
era batera esanik, gizakiaren egintzak eta gizakia bera morala edo inmorala izan daiteke, baita amorala ere. Honetan datza, hain zuzen ere, gizakiaren berezko izaera etiko morala.
|
|
|
Metafisikaren errealitatera irekita dagoela esan nahi dugu, hau da," fisikatik" (psikobiofisikatik) haratagoko eta honatagoko errealitatea ezagutzeko eta kontenplatzeko (thedrein) isuria duela gizakiak.
|
Beste
era batean esanez: ohartuki ala oharkabean, gizakiak erreala erreal den aldetik ezagutzeko eta kontenplatzeko berezko joera duela, hain zuzen ere.
|
|
2005
|
|
|
" Helburua, subjektu bat besteengandik karakteristikoki bereizten duen guzti guztia —eta baina hori bakarrik— jasotzean datza", alegia," gehiago bere karakterearen erretratuaren zirriborro bat egitean eta ez hainbeste honen kontzeptua finkatzean" 43 Hemendik abiatuz kritikatu daitezke antropologo askoren zenbait pretentsio idealista edota zientifista, ze, egiaz, berez da ezinezkoa gizakia bere osotasunean eta kontzeptualki ezagutzea. Honengatik hobesten du gure autoreak antropologia egiteko
|
beste
era bat, zeinek helburu apalago baina errealistago bat duen: gizakiaren naturara hurbiltzen lagunduko digun" ulermen hermeneutiko" bat jorratzea.
|
|
2006
|
|
|
Aitzitik, deskriptibismoak sentimendu moralari begiratzen dio.
|
Beste
era batera esanda, deskriptibismoak ez du objektuaren propietateekiko konpromiso ontologikorik hartzen. Disposizionalismoaren arabera objektuak benetan propietate moralak dauzka, propietate horiek erlazionalak izan arren.
|
|
|
izaera deskribatzailea duten premisetatik ezin da izaera arau-emailea duen ezer ondorioztatu.
|
Beste
era batera esanda, razionalistak finka ditzakeen premisetatik ezin da morala ondorioztatu. Sistema razionalisten ‘akats’ logiko hori salatuz, Humek arrazoimenetik bakarrik ezin dela morala ondorioztatu edo eratorri erakutsi nahi digu beste behin.
|
|
|
Bestetik, ekintzara bultzatzeko ahalmenik ez du arrazoimenak.
|
Beste
era batera esanda, arrazoimenak bere kabuz ez du gizakiok ekintzara motibatzeko gaitasunik.1
|
|
|
Izan ere, gauza, hemen eta orain baten baitan kokaturik dago; baina, aldi berean, bere existentziaren edo iraupenaren une bakoitzean, hemen eta orain horietatik bereizi egiten da, iraute hutsaren kariaz.
|
Beste
era batera esateko, gauza batek denboran zehar irautea aski izango da, abstrakzio prozesu orokortzaile horrek gauza hori izen baten adiera izateko gai bilaka dezan. Horrexegatik esan dezakegu hain zuzen izena dirauen gauzari" dagokiola".
|
|
|
Ondorioz, Kojeveren hitzetan, bi orain eta hemen zehatzen artean kokatuz gero, hemen eta orain guztien artean kokatuko da, hauek edozein izanik ere.
|
Beste
era batera esanda, inoiz eta inon existitzen ez den pitxerra, beti eta edonon dago. Ezein kokaguneren baitan, ezta ezein aldi tarteren baitan ere, existitzen ez denez, existitzen diren hemen guztien eta orain guztien artean dago eta dirau hurrenez hurren.
|
|
2008
|
|
|
Esakune filosofikoak, esakunea delako, subjektuaren eta predikatuaren arteko erlazio ohikoaren eta jakitearen jokabide ohikoaren iritzia iratzartzen ditu. Jokabide horrek eta horretaz dugun iritziak haren eduki filosofikoa suntsitzen du; iritziak esperimentatzen du esan nahi zuena ez beste zerbait esan nahi dela, eta haren iritziaren zuzenketa horrek behartzen du jakitea esakunera itzultzera eta hura
|
beste
era batera ulertzera.
|
|
2009
|
|
|
Beraz, zertan gaude? Moderniaren klabeak eta kontraesanak ulertzea ezinbestekoa iruditzen zaigu orain dugun krisia gainditzeko edo, behintzat, irtenbide posible bat
|
beste
era batera birformulatzeko.
|
|
2011
|
|
|
Osotasunaren zentzutik urruntzean, gizakiak emozioen bidez mugatzen du mundua, eta mundu hori unibertso linguistiko sinboliko batean hedatzen da, baina, paradoxikoki, adierazteko unean zentzu hertsi batean ixten. Hala, gizateriaren bideak zentzu hori komunikazio sinbolikoan finkatu du, batik bat hizkuntzaren bidez;
|
beste
era batera esanda, konbentzio bat erabaki du: uler daitekeenaren edo hizkuntzaren gainean baino ez daiteke eraiki erreala dena.
|
|
|
Erreala guk berari tiratu ahala agertzen zaigu. Ikuspegi horrek ezartzen du zer jasotzen dugun" izan baden" tzat eta zer pentsatzen eta esaten dugun izateaz, eragin truke horretan oinarrituta;
|
beste
era batera esanda: errealaren eraikuntzan sentipenak ere parte hartzen du, pentsatzearekin eta hautematea osatzen duten beste era" nahasgarri" batzuekin batera.
|
|
|
Logika aristotelikoak bere hiru printzipioekin ekarri digun ikuspegian ez dago lekurik osotasunarentzat; zentzu komunaren eta heziketaren eraginez, ikuspegi hori onartu da hautemate ohituraren oinarritzat, erreal osoak mila ahoz hitz egingo ez baligu bezala, nahiz eta guk ezin dugun bestela ulertu entzuten duguna arreta osagaiaren bidez ez bada.
|
Beste
era batera esanda, paradigma holografikoak diosku ezen erreala eta harekin egiten duguna itzulpen ekintza baten mende daudela; zentzu komunak eskaintzen digunaz harago, dena bildurik legoke, osorik azaldu gabe, eta hartara jotzen dugu, unean berean eta modu berean elkar/ elkarrekin sortuz.
|
|
2013
|
|
|
Mitoak, ordea, bestelako baliabideak eta prozedurak erabiliz kontatzen edo iradokitzen du, eta guregan emozionalki eragiten du, zientziak ez bezala. Baina biek egin dezakete arrantza ur berberetan, baliabide oso bestelakoak erabiliz; alegia, osagarritasuna egotekotan,
|
beste
era batera ulertu behar da. Mitoa (fikzioa) eta ikerketa modu naturalean lotzen zaizkio gizakiari, bata eta bestea, lehen eta orain, Azurmendik hain zorrotz deskribatzen dituen haien arteko konflikto historikoak ukatu gabe.
|
|
2017
|
|
|
Baina nire alienazioa den begiratua izateak, orduan, berarekin dakar nik antolatzen dudan munduaren alienazioa. Aulki horretan eserita naiz ikusia, baina aulkia ikusten ez dudalarik, ezinezkoa delarik nik ikustea, ihes egiten didalarik, beste erlazio eta distantzia batzuekin, beste objektu batzuen erdian antolatzeko; objektu horiek niretzat alde ezkutu bat dute, era berean, sare berri eta
|
beste
era batera orientatu batean.
|
|
2021
|
|
|
Galderari erantzunez, bi kontu azpimarratzen ditu Serrak. Batetik, maskulinitatea ere ez da osotasun koherente eta itxia,
|
beste
era batera berrartikulatu daitezke horko osagaiak. Bestetik, identitate oso eta koherentearen gabezia horri aurre egiteko identifikazioak bilatzen ditugu etengabe; subjektu osatugabe eta desiratzaile bezala, nahiago dugu identitateren bat izan (edozein dela ere) identitaterik eza baino.
|
|
|
Biodibertsitatearen tapizean korapiloak kentzen jarraitzen badugu, gure osasun propioa suntsitzen ari gara.
|
Beste
era batera esanda, biodibertsitatea da izurrien aurkako gure babesa" (Herrero eta Pascual 2021: 18).
|