2000
|
|
Historian zehar euskarak edonon izan ditu eragozpenak, baina Arabakoak oso larriak izan ziren, bereziki eskoletatik hasita. Orain, horren
|
berri
ez dakitenei edo jakin nahi ez dutenei aditzera emateari on deritzat, guztion onerako.
|
|
Eta, arrazoin horren frogatzeko, liburu bereko bertze erran batean oinarrituko naiz, zeinak baitio: " Gorputzeko humoreek, beren ohiko eta arauzko jin joanetan, nahigabean eta oharkabean gobernatzen dute gure borondatea; nahastuak zirkulatzen dutelarik, ezkutuan eta isil gordean, menean hartzen gaituzte, halako moldez, non gure egiteetan nabariro parte hartzen duten, guk haien
|
berri
ez dakigula". Eta nik diotsut:
|
|
Haren hondar erranak, berriz, hitzik gabe utzi ninduen, kikildurik. Baina, harri eginik nengoen arren, harro nengoen, bertzalde, osabak nigan jartzen zuen konfiantzagatik, haren asmo zehatzen
|
berri
ez banekien ere, artean ez bederen. Eta ez nuen deusen protagonista izan nahi, baina bertzerik ez nuen nahi jadaneko...
|
|
Haien argitalpena hogeita lau orduz geroratuz gero, zaharreriak jotzen ditu, eta zaharreriarekin batean heriotzak, hots, albiste izaeraren galerak. Bertzeren
|
berri
ez dakit nik; ene lanean, egunean egunekoa da nagusi. Horrela irakatsi ziguten fakultatean eta, ez idurian ere, horrela izaki, gutiz gehienik.
|
|
belaunaldi
|
berriek
ez dakitenez,
|
2001
|
|
Ezaugarri nabarmena eta, erabat, itxaropenez bete gaitzakeen ezaugarri osasungarria. Gehiegitan, izan ere, ibili izan gara elkarren
|
berri
ez genekiela eta jakin ere nahi ez genuela, ez oraingoek lehengoen, ez alde batekoek bestekoen. Zaharrak, batik bat, ez genituen aldi batean gure artean nahi, ortografia moldakaitza erabili zutelako, mordoiloegi idazten zutelako eta aipatuko ez ditudan beste mila arrazoi eta aitzakia bide zirelako.
|
|
kanpo aldetik, inurrien usteak eta biziak zapalduaz, datorren ostiko zentzugabea. Baina, inurriek oin zapaltzailearen
|
berri
ez dakitelarik, irazki nahasia eta urratua ehun ederragoren baten gai bihur daiteke goragoko Ehule haren eskuz eta arduraz. Sineste hori da gure ezinaren sostengua:
|
2002
|
|
Narratzaile orojakile bat nagusitzen da, bere iritziak adierazteko orduan inongo dudarik egiten ez duena, eta pertsonaiak agente hutsak dira, ez dute eboluzionatzen. Azken finean, kontzientzia modernoaren gorabeheren
|
berri
ez dakien mundu bat topatzen dugu eleberriotan.
|
|
Zenbatetan ez ote zen ibili, bada, umetan, Domundeko eltzeitsuarekin hara eta hona dirua biltzen, bere buruari esaten ziola: " Gaur, hemendik konbertituko ditinat Kristoren fedearen
|
berri
ez dakiten haur fedegabeak, neure otoitzekin eta neure limosnatxoekin, eta bihar, berriz, handik, berandu gabe moja izango bainaiz eta Txinara joango bainaiz, misioetara". Auskalo bere xede hura bete izango ez ote zuen, baldin eta bere bidean beste irakasle hura tartekatu izan ez balitzaio, batxilerra Donostiako mojetxe batean ikasten ari zela!
|
2003
|
|
1.4.1 Historia aurretiko
|
barririk
ez dakigu, ta ezin jakin be. Esate baterako:
|
2004
|
|
Eta izan ez naizen guztia, pentsatu zuen bere baitarako. Saldu nuen etxea, izan ez nuen amorantea, egin ez genuen iraultza, galdutako gure aiton amonen mundua, borroka istorio ahanztekoa, aitortu gabeko nire aukera sexuala, zure
|
berri
ez jakitea, koadro gorri berdeetatik sortzen zen besondo gihartsua, oro bat eginarazten zuen desio kadukatua... hitz batean: beste bizi bat bizigabeko bizitza.
|
2005
|
|
Hezkuntza sailburu
|
berriak
ez dakit zein bide segituko duen. Nik dakidala ez du ezer esan gauzak aldatzeko, baina aldaketaren baten zain gaudela jakin luke.
|
|
Gizon haiei eginbide iduritzen zitzaiena, erlisionearentzat ere eginbide izan baitzen. Ezkontzaren
|
berri
ez zekien apezpikuak, ezkondua zen errege eta nobleen aholkuei jarraikitzen puntu horretan! Errege horri zor baitzioten beren kargua apezpikuek eta beraz obligazione baitzituzten.
|
|
Piarres Xarriton, Klasikoak, Bilbo, 1991 zerutik heldu zuzenean. Eta mundu guziak hemen bilatzen duen argiaren
|
berri
ez dakite. Interneten emazue Google eta sar Francisco de Vitoria.
|
|
Hona hemen laburbildurik egoera honetara bildu diren zirkunstantziak: ..., babesle gisa, ez du parte hartzen antolakuntzahorren araberako ekitaldietan eta haren esku ez du, diru-laguntza gisa, inolako funtspublikorik jartzen; izaera ofiziala eta antolakuntzan Irungo Udalaren babesa etalaguntza edukiko lituzkeen alarde bat antolatzeko aukera zalantzan jarri ezina; errekurtsogileek Alarde ofizial hori antolatzeko bultzatuko zituzketen ekimen edoegingo zituzketen eskarien
|
berri
ez jakitea, eta Tradizional deituriko Alardeko konpainiak dauden elkarteei gisa horretako eskaririk egin izanaren berri ez edukitzea.
|
2006
|
|
Geure muga, potentzialtasun eta erritmoen
|
berri
ez badakigu, lausoan biziko gara, bestearen espazioa inbadituz eta geure espazio kutun pertsonalean eginiko inbasioak onartuz.
|
2007
|
|
Ekuazio matematiko sinple bat izan daiteke konponbidea, gainpisua izan eta arazo horren
|
berri
ez dakiten pertsonentzat. Medikuek ezinbesteko parametrotzat jotzen dute Gorputz Masa Indizea (GMI).
|
2008
|
|
Jakin behar da nola zerbitzatu behar den, pittaka pittaka hartuz, janaria ez hozteko eta bere puntuan jateko, hondatu gabe.... Jende
|
berriak
ez daki halakorik. Nahi den guztia hartzen ahal denez, gehiegikeriak ere izaten dira:
|
|
Egun hauetan berriro informazio batzuk argitaratu dira, nondik eta zertara datozen ez dakigunak, baina, nolanahi dela, inolako oinarririk ez dutenak. Kordobako espetxean, guri dagokigunez, ez daukagu inolako
|
berririk
ez dakit zein presok sinatutako ez dakit zein idatziri buruz.
|
2009
|
|
...ioak barruan zirrara handi bat eragin ziòn lehen aldia; eta, hitzari berari halako xarma berezi bat hartu balio bezala, anarkista sentitu zen, betean sentitu ere, hitzaren esanahi zehatzetik harat, hura, besterik gabe, aitaren aurkako aurkakotasuna adierazteko modurik zehatzena ez ezik, eraginkorrena ere balitz bezala, artean ez Bakuninen ez Kropotkinen ezta Malatestaren filosofien zein doktrinen
|
berri
ez zekien arren.
|
|
|
Berriak
ez dakit, diferenteak bai. Edo euskal irakurleak direnak baina nireak irakurtzen ez dituztenak.
|
|
...ioak barruan zirrara handi bat eragin ziòn lehen aldia; eta, hitzari berari halako xarma berezi bat hartu balio bezala, anarkista sentitu zen, betean sentitu ere, hitzaren esanahi zehatzetik harat, hura, besterik gabe, aitaren aurkako aurkakotasuna adierazteko modurik zehatzena ez ezik, eraginkorrena ere balitz bezala, artean ez Bakuninen ez Kropotkinen ezta Malatestaren filosofien zein doktrinen
|
berri
ez zekien arren.
|
2010
|
|
Horregatik, anaiaren heriotzari buruz ezer gutxi dakidala esango banizu, betean asmatuko nuke: nork daki, izan ere, zer pasa daitekeen beste inoren burutik, geure burutik pasatzen denaren
|
berri
ez dakigunean. Heriotzaren agertokiaz gain eta lekukoen begiek ikusten dituzten xehetasunez gain, beti faltako baitzaigu daturen bat, datu bat baino gehiago ere bai, datu gehienak, alegia?, protagonistak beste begien aurrean berariaz ezkutatzen dituenak, edo jada ezkutaturik dituenak, oharkabean, inkontzientean.
|
|
Egia esango dizut, Gabino: nahiz eta ordurako nik ez nituen izebak esaten zituenak sinesten, zer axola zuen zuhaitz batek bere itzalean bi gorpuri abegi egiteak, ez zuhaitzak gorpuen berri, ez gorpuek zuhaitzaren
|
berri
ez bazekiten??, hark esandakoarekin eta esku hezur lotuen irudiarekin hunkituta sentitu nintzen. Imajinatu ere, imajinatu nituen kattagorriak zuhaitzean saltoka une batez?
|
|
Nik izena esan ahala, ordea, halako keinu bat egin duzu zuk, Damaso, Salbatoreren
|
berri
ez bazeneki bezala; bada, jakin ezazu hau ez dela haren izena izkribu honetara ekartzen dudan lehen aldia; ez zarela gogoratzen??; bada, jakin ezazu, halaber, Salbatore ez zela martetarra, euskalduna baizik, horretan ere bai baitago gure artean aldea; izan ere, nik badakit gaztelaniaz idatzitako literaturaren berri, zuk ez euskarazkorik; tematu zinen, Barojak eta Unamunok esan zutenaren ildotik, euskarak ez duela modernitatea esateko balio, eta hortxe gelditu zinen?
|
|
Zauria eguzki bat ere bada, aitonak hala dio bederen, eta ez zaitut erre nahi??. Noizean behin, hala ere, kostatu egiten zitzaidan anaiak niri gertatuaren
|
berri
ez jakitea, eta amari galdetzen nion: –Baina Heinrichek zinez ez daki???.
|
|
izugarri estutu behar izan zuten, Helenak, gero, kartan esan zituenak esateko: ...n irudia nituen froga, ezpainak heriotzaren ezpainetakoaz pintatuak bezala baitzituen, begien berdetasuna mortu lehor bihurtua?; nik, ordea, errazena egin nuen, agurtu ninduenean begiratu ere egin ez nion bada?!; non geratzen zen, baina, nire errukia?; non nire adimena, harrotasunaren bideak ireki ziezazkidakeena?; zergatik hartzen nuen Helena errudun ziurtzat, bi emakumeek hari emandako tratuaren
|
berri
ez banekien?; zergatik kargatu nuen guztia Helenaren bizkar gainean, nik ere neure erantzukizuna izan nezakeenean?; zergatik ez nuen elkarrizketa hala moduzko hartan gogor egin bi emakumeen aurka, eta zergatik jo nuen joko hartan guztia galdutzat, borrokarik egin gabe, etsipenik erosoenak hartuta?; Helena eta biok mundu berezi bat genuen, ez haren amak ez gureak ezagutzen ez zutena, eta handik lo... Helenari hitz bat atera niezaiokeen, adibidez, edo hitz gutxi batzuk, bi emakumeek eraiki eta gero Helenari ezarritako gezurra hankaz gora jar zezaketenak; galde niezaiokeen, esate baterako:
|
|
kateak egon badauden bezala, katebegi bat besteari lotuta, bakarka ere azal baitaitezke, katebegi bat hemen eta beste bat han, elkarrekin zerikusirik ez dutenak, balizko katetasun orotatik aske. Esan nahi baita, kausarik ez dagoenean, baita kausen
|
berri
ez dakigunean ere, zorira jotzen dugula: gehienetan jotzen dugu, gainera, errealitatearen zati bat baizik ez baita argibidean jar daitekeena, zatirik txikiena, zenbat eta gehiago jakin, orduan eta guxiago baitakigu, filosofoak ongi esan zuen bezala.
|
|
esan zuen Akinokoak, pentsaturik ezen liburu bakar batek edonor bihur zezakeela kontuan hartzeko moduko etsai intelektual: esaldiak, baina, beste zentzu bat hartu zuen aurrerago, dogmatismoari lotua, zeren liburu bat duena erreferentzia bakar, itsutzen eta bere baitan ixten baita, eta baztertzen baititu, hondarrean, bai liburuaren
|
berri
ez dakitenak eta bai liburuaren pentsamenduarekin ados ez daudenak ere, horixe besterik ez baita gertatu mendebaldeko zibilizazioaren historian, zeinak Biblia izan baitu azken hamasei hamazazpi mendeotan. Konstantino enperadoreak Magentzio garaitu zuenetik?
|
|
–Jauna: zergatik aritu behar dugu izaki bizidunok elkar jaten eta elkarri min ematen, sufrimenduaren
|
berri
ez dakiten harriak eta lurrak hor ditugunean, sorgorrak baino sorgorragoak. Bihur ezazu, bai, ahalguztidun horrek, nire aho xixtrin hau xehagailu ahaltsu, harrizko eta lurrezko janariak xehatu eta urdailerako bidean jarriko dituena.
|
|
Diskretua zen eta ez zen Oihanaren joerak onbideratzen saiatu. Beraz, Oihanak ere haren
|
berri
ez baleki bezala jokatzea erabaki zuen.
|
|
" Timeo hominem unius libri" esan zuen Akinokoak, pentsaturik ezen liburu bakar batek edonor bihur zezakeela kontuan hartzeko moduko etsai intelektual: esaldiak, baina, beste zentzu bat hartu zuen aurrerago, dogmatismoari lotua, zeren liburu bat duena erreferentzia bakar, itsutzen eta bere baitan ixten baita, eta baztertzen baititu, hondarrean, bai liburuaren
|
berri
ez dakitenak eta bai liburuaren pentsamenduarekin ados ez daudenak ere... horixe besterik ez baita gertatu mendebaldeko zibilizazioaren historian, zeinak Biblia izan baitu azken hamasei hamazazpi mendeotan —Konstantino enperadoreak Magentzio garaitu zuenetik— liburuen liburutzat: Jainkoaren liburua, Espiritu Santuaren arnasak gauzatua, Erromako Eliza bitartekari...!
|
|
Nik izena esan ahala, ordea, halako keinu bat egin duzu zuk, Damaso, Salbatoreren
|
berri
ez bazeneki bezala; bada, jakin ezazu hau ez dela haren izena izkribu honetara ekartzen dudan lehen aldia; ez zarela gogoratzen...?; bada, jakin ezazu, halaber, Salbatore ez zela martetarra, euskalduna baizik... horretan ere bai baitago gure artean aldea; izan ere, nik badakit gaztelaniaz idatzitako literaturaren berri, zuk ez euskarazkorik; tematu zinen, Barojak eta Unamunok esan zutenaren ildot...
|
|
" Jauna: zergatik aritu behar dugu izaki bizidunok elkar jaten eta elkarri min ematen, sufrimenduaren
|
berri
ez dakiten harriak eta lurrak hor ditugunean, sorgorrak baino sorgorragoak. Bihur ezazu, bai, ahalguztidun horrek, nire aho xixtrin hau xehagailu ahaltsu, harrizko eta lurrezko janariak xehatu eta urdailerako bidean jarriko dituena.
|
|
Egia esango dizut, Gabino: nahiz eta ordurako nik ez nituen izebak esaten zituenak sinesten —zer axola zuen zuhaitz batek bere itzalean bi gorpuri abegi egiteak, ez zuhaitzak gorpuen berri, ez gorpuek zuhaitzaren
|
berri
ez bazekiten? —, hark esandakoarekin eta esku hezur lotuen irudiarekin hunkituta sentitu nintzen. Imajinatu ere, imajinatu nituen kattagorriak zuhaitzean saltoka une batez... maite eta miresten bainituen anai arrebak une hartan, ziur nago horretaz, inbidiarekin eta jelosiarekin zerikusirik ez zuèn maitasun errukizko sentimendu biribil batean.
|
|
Horregatik, anaiaren heriotzari buruz ezer gutxi dakidala esango banizu, betean asmatuko nuke: nork daki, izan ere, zer pasa daitekeen beste inoren burutik, geure burutik pasatzen denaren
|
berri
ez dakigunean. Heriotzaren agertokiaz gain eta lekukoen begiek ikusten dituzten xehetasunez gain, beti faltako baitzaigu daturen bat, datu bat baino gehiago ere bai —datu gehienak, alegia—, protagonistak beste begien aurrean berariaz ezkutatzen dituenak, edo jada ezkutaturik dituenak, oharkabean, inkontzientean.
|
|
Nahia, baina, ez da errealitatea, eta errealitatea den bezalakoa da, iruditzen zaiguna baino aberatsagoa beti... kateak egon badauden bezala, katebegi bat besteari lotuta, bakarka ere azal baitaitezke, katebegi bat hemen eta beste bat han, elkarrekin zerikusirik ez dutenak, balizko katetasun orotatik aske. Esan nahi baita, kausarik ez dagoenean, baita kausen
|
berri
ez dakigunean ere, zorira jotzen dugula: gehienetan jotzen dugu, gainera, errealitatearen zati bat baizik ez baita argibidean jar daitekeena, zatirik txikiena, zenbat eta gehiago jakin, orduan eta guxiago baitakigu, filosofoak ongi esan zuen bezala.
|
|
‘Ez, gaur ez dizut erakutsiko. Zauria eguzki bat ere bada, aitonak hala dio bederen, eta ez zaitut erre nahi... ’ Noizean behin, hala ere, kostatu egiten zitzaidan anaiak niri gertatuaren
|
berri
ez jakitea, eta amari galdetzen nion: ‘Baina Heinrichek zinez ez daki...? ’ Eta amak ezker eskuin mugitzen zuen burua.
|
|
Batzuetan, neure buruaren kontra luzatzen nuen hatza, Helenarekin krudelegi jokatu nuelako ustea nagusituta; bi emakumeek, izan ere —Helenaren amak eta gureak— izugarri estutu behar izan zuten, Helenak, gero, kartan esan zituenak esateko: ...udia nituen froga, ezpainak heriotzaren ezpainetakoaz pintatuak bezala baitzituen, begien berdetasuna mortu lehor bihurtua...; nik, ordea, errazena egin nuen, agurtu ninduenean begiratu ere egin ez nion bada...!; non geratzen zen, baina, nire errukia?; non nire adimena, harrotasunaren bideak ireki ziezazkidakeena?; zergatik hartzen nuen Helena errudun ziurtzat, bi emakumeek hari emandako tratuaren
|
berri
ez banekien?; zergatik kargatu nuen guztia Helenaren bizkar gainean, nik ere neure erantzukizuna izan nezakeenean?; zergatik ez nuen elkarrizketa hala moduzko hartan gogor egin bi emakumeen aurka, eta zergatik jo nuen joko hartan guztia galdutzat, borrokarik egin gabe, etsipenik erosoenak hartuta?; Helena eta biok mundu berezi bat genuen, ez haren amak ez gureak ezagutzen ez zutena, eta handik lo... Helenari hitz bat atera niezaiokeen, adibidez, edo hitz gutxi batzuk, bi emakumeek eraiki eta gero Helenari ezarritako gezurra hankaz gora jar zezaketenak; galde niezaiokeen, esate baterako:
|
2011
|
|
Gehiegizko informazioa dago, asko hautatu behar da. Adibidez, Twitter edota bitarteko
|
berrien atzean
ez dakigu nor ari den informazioa ematen. Manipulazio tarte handia dago.
|
|
Isaki Lacuestaren lan
|
berriari buruz
ez dakit zer esan. Ez lokartzeko borrokan ibili naiz, eta eskerrak aretoan sartu aurretik kafe bat hartu dudan.
|
|
Horrek ez du erran nahi, halarik ere, urgaindarrek automobilen
|
berri
ez zekitenik, herrian bai baitzegoen, konparazio batera, Penano Muzkiriz zeritzàn gizon bat, gai hartan aditua eta hartara zaletua zena, nahiz berak ez zuen motorrik ez automobilik, bai, ordea, bere ilobetarik batek. Alejandrok?, simó markako motozikleta bat zuenak, non paseatzen baitzuen, ahal zuenean, bere andregaia, atzeko jarlekuan, ez zangalatraba, gaur egunean gertatzen den bezala, baina alboka; Alejandrok, gainera, berea ez zèn kamioi bat zuen lan tresna, eta harekin ibiltzen zen herriz herri eta tabernaz taberna, zerbezak eta freskagarriak banatzen.
|
|
Osaba Terenciano, baina, 1930an itzuli zen, eta ez hilkutxa batean, inoiz baino biziago baizik, baita dotore baino dotoreago ere, traje, kapelu eta guzti, Efrenen aita hilik zegoenean jada? osabak ñabardura haren
|
berri
ez bazekien ere.
|
|
Hara nola pizten zen gure libidoa eta sexurako grina, psikoanalisten teorien
|
berri
ez bagenekien ere! Horregatik baikenbiltzan lagunok, itxuraz, batak bertzeari neska lagun bat egokitzen:
|
|
Bere burua kritikatzen ikasten du, horrela besteen kritika ekiditeko. Egoera ezagunetan kritikari ihes egin diezaioke, egin behar dena eginez, baina egoera
|
berrien aurrean
ez daki zer egin behar den, eta erabakia hartu ezinak estutzen eta menderatzen du. Ziurtasunik eza, anbibalentzia, erruduntasuna eta barne herstura ekiditeko, jarrera zurrunak hartzen ditu, eta arau nahiz legeekiko sentikortasun berezia agertzen du.
|
|
Grabagailuak jasotako anabasatik gutxieneko koherentzia duen idazkia egiten jakin duen kazetariaren meritua handia izanagatik ere, nekez entzunen du laudoriorik. Ez irakurlearena, elkarrizketatuaren adimen mailaren
|
berririk
ez dakielako; eta ezta protagonistarena ere, hura ere Panikerrekin bat datorrelako: auskalo zer idatziko duen.
|
2012
|
|
Ez dute antzekotasun handirik Napoka Iriak eta Gosek. " Musika estilo bat atsegin ez bada, normala da haren
|
berri
ez jakitea. Baina gure hutsuneak gustu diferenteetatik baino, erreferente faltagatik datoz" gogorarazten digu Saioak.
|
|
Lehenago Amaia Egaña izan zen bere buruaz beste egitea erabaki zuena, Barakaldoko etxebizitzatik kanporatzear zirenean. Haien
|
berri
ez dakigun arren, beste batzuk ere suizidatu dira langabe eta etorkizun barik aurkitu direnean. Hau idazten duena beste kasu baten lekuko izan zen joan den astean Bizkaian
|
2013
|
|
jakinen ez zuen, bada, berak zekiena osabagandik beragandik ikasi bazuen! Eskualde hartan, egia erran, bakanak ziren santoi beltzaren
|
berri
ez zekitenak: inortxo ere ez zegoen, beharbada, hura ez zekienik?
|
|
Bestelakoan, operazioa bedeinkazio bat da: ez zait txarto etorriko, gainera, lau bost ordutan neure
|
berri
ez jakitea. Egia esan, hil nahiago nuke, onera egin ezean.
|
|
Artikulu hartan azaldu zuen bere mina: jendeak marinelen lanaren
|
berri
ez zekiela-eta, horren jakinaraztea eta esplikatzea beharrezkoa zela idatzi zuen, eta xehetasunen ematen hasi zen.
|
|
Bestelakoan, operazioa bedeinkazio bat da: ez zait txarto etorriko, gainera, lau bost ordutan neure
|
berri
ez jakitea. Egia esan, hil nahiago nuke, onera egin ezean.
|
|
jakinen ez zuen, bada, berak zekiena osabagandik beragandik ikasi bazuen! Eskualde hartan, egia erran, bakanak ziren santoi beltzaren
|
berri
ez zekitenak: inortxo ere ez zegoen, beharbada, hura ez zekienik...
|
|
Xapio Luzeak aholkatuta zorpe handiagoan sartu zen, nahiz eta itsasoko
|
berririk
ez jakin eta salerosketan gaizpentsurik ez eduki.
|
2014
|
|
Kontua baldin bada Kurtzen aurrera herrestan etortzea, orduan bera ere basatietan basatiena bezainbeste herrestatu zen. Egoeraren
|
berri
ez nekiela esan zuen: buru horiek erreboltarien buruak ziren.
|
|
Ez filosofia. Ez Miletoko Tales, Galesko printze printzesen
|
berri
ez zekiena. Ez Parmenides, Eleako eleontzia.
|
2015
|
|
Ez bakarrik ikuspegi soziolinguistikotik, bazik eta komunikazioaren ikuspegitik ere; badu bere zentzua. Garai berezian bizi gara Nafarroan;
|
berria
ez dakigu sortuko den, baina argi dago erregimen zaharraren gainbeheraren aitzinean gaudela. Jendeak gauza asko esateko gogoa du, taldeka eta bakarka, eta aintzat hartuta Nafarroako panorama mediatikoa zein den, plus bat eskaintzen ahal diogu euskaldunei.
|
|
–
|
Berriak
ez zekinat, baina nik ezin dinat itxaron. Orain hamabost minutu aurkitu dinat:
|
|
–Baina Arkaniari buruzko informazioa biltzen aritu zen. Ezinezkoa da Arkaniako armadaren
|
berri
ez jakitea.
|
|
Alabaina, noizean behin eta udako oporretan, Hansen gurasoekin biziko zen Vladimir, Koloniako etxean. Hansek ez baitzuen nahi bere semeak Alemaniako
|
berri
ez jakiterik eta zeregin hori onartua zuten eurentzat haurraren aitona amona alemaniarrek. Horrelaxe zeukaten ohituta umea, nik ezagutu nuenean.
|
|
34 Handia da monasterio honetan dioten debozioa, eta halakoa geratu zela dirudi bertan eta inguru hartan guztian, batez ere bakardade hura eta bera egon zen haitzulo hura gogoratuz. Monasterioa egiteko erabakia hartu aurretik, oso nekaturik eta atsekabez beterik zegoela esan didate bera ikustera hain jendetza handia zetorrela ikusiz; horregatik, beste leku batera, inork beraren
|
berri
ez zekien lekura, joan nahi izan zuela; eta hara eraman zuen eremutarrari dei egiteko eskatu zuela, eraman zezan, baina hura ordurako hila zen. Eta gure Jaunak, Andre Mariaren etxe hau egin zedila erabakia baitzuen, ez zion utzi joateko aukerarik; izan ere, esan dudanez?
|
|
3 Benetan negar egitekoa da, gizakiek, zer komeni zaien konturatu gabe, Jainkoaren asmoen
|
berri
ez dakitela, alabengandik etor daitezkeen on handiak eta semeengandik etor daitezkeen kalte handiak jakin gabe, badirudi ez diotela utzi nahi dena dakienari eta denak kreatzen dituenari, eta mindu egiten direla poztu behar zuketen gauzagatik. Fedea erdi lotan dutenak bezala, ez doaz gogoetan aurrera, ezta ez dira gogoratzen Jainkoak horrelaxe eratzen duela, guztia haren eskuetan uzteko.
|
|
2 Toledon zen andre bat, Medinaceliko dukearen arreba; ni haren etxean egona nintzen nagusien aginduz, San Joseren fundazioa dela-eta luzeago azaldu nuenez; maitasun handia hartu zidan, eta horrek izan behar zuen egin zuena egitera iratzartzeko bideetako bat; askotan, bide hauetaz baliatzen da Haren Maiestatea, guri, etortzeko denaren
|
berri
ez dakigunoi, fruitu gutxikoak iruditzen zaizkigun gauzetarako. Andre honek entzun zuenez gero, nik monasterioak fundatzeko baimena nuela, ekin eta ekin hasi zitzaidan Malagon izeneko bere herrixka batean egin nezan fundazio bat.
|
|
2 Orain dela gutxi idatzi nion berorri, sukarrik gabe nengoela, Jainkoari eskerrak, neure nebari idatzi nion gutun batean; Medinako ama prioreari bidali nion. Egia da, ni lurralde honetan pena handiaz egon naizela, noizbehinka hau egiteko, inongo mezulariren
|
berri
ez nekielako. Benetan sentitzen nuen eta uste dut, hau bidaltzen didan lizentziadun jaunak esan didanez, berari eman izan banizkio, hainbat aldiz egiteko aukera izango nuela; baina ez nuen ezagutzen, gure etxe hauetako baterako haren koinata bat hartu dudan arte.
|
|
3 Berorrek dioen errebelazioari dagokionez, berak ez zidanez idatzi eta nik haren erabakiaren
|
berri
ez nekienez, ez nuke jakingo kasu honetan berak errebelaziorik izan zuen ala ez.
|
|
9 Nik diotsot berorri poz pozik naukala. Emakume emakumea da, berorren baimena balu bezala ari da bete betean negoziatzen; eta errektoreari esaten dio egiten duen guztia nire aginduz egiten duela (erosketaren
|
berri
ez badaki eta jakin nahi ez badu ere, berorren agurgarritasunak dakienez); niri esaten dit, errektoreak berorren aginduz egiten duela. Deabruaren endredo bat da eta ez dakit zertan oinarritzen den, berak ez baitu gezurrik esango, baina etxe beltz honen desira handi horrek nahasmena sortzen dio.
|
|
4 Baina kontuz, ene ahizpak, deabruak ez baikauzka ahazturik; monasterioetan ere bere ohoreak asmatzen ditu eta bere legeak ezartzen, duintasunari dagokionez, munduan bezala, goragoko eta beheragoko mailakoak direnak. Letradunek beren letretan izango dituzte mailak, nik horren
|
berri
ez dakit baina?, eta, horrela, teologia irakatsi duenak ez du jaitsi behar filosofia irakastera, ohorearen zera igotzean baita, ez jaistean. Eta nagusiak aginduko balio ere, iraintzat hartuko luke eta bere alde egingo duten eta iraina dela esango diotenak ere izango ditu.
|
|
Bide batez, doakie gure mespretxurik gordinena Gerediagaren aurkako ekintza ulertu ez dutenei. Harien
|
berri
ez dakiten txotxongiloak zarete! Gerediagak eta enparauek saldu nahi diguten kultur eredu miserable hori gustuko baduzue, zoazte denok Las Vegasera antzarak ferratzera!
|
|
Lehen Zuzenketa izeneko gauzaren
|
berri
ez dakiena.
|
2016
|
|
Anbulantziak zaurituta eraman du Baionako ospitalerat. Geroztik, deus
|
berririk
ez dakigu, ez zergatik zen zaurituta, ez zer gertatu den. Berriak jakin bezain laster jakintsun eginen zauztagu»
|
|
Kale ertzetan ostatuak gainezka gure minaren
|
berri
ez dakien jendeaz, oro solasetan ezaxolatuki, gogotik edaten, irri karkailaz...
|
|
Honen funtzionamenduaren
|
berri
ez dakit.
|
2017
|
|
Jakingo bada zer den plazera, frogatu behar da lehenik zer den atsekabea. Gaitzen
|
berririk
ez dakienak ez du ontasuna estimatzen. Loan ez da gozorik logale ez denean, eta ez jan edanean ere asea dagoenean.
|
|
–Athos menditik natorrek, erantzun zuen Zorbak?. Gauza horien
|
berri
ez baneki!
|
|
Gu harriturik, sinetsi ezinik berriro. Nola zitekeen, gure lurraren
|
berri
ez zekiten guardia zibil txurriano, belarrimotz haiek, gure mutilak mendian harrapatzea. Hango pagadietan ETAko inor atzematea?
|
|
Orion eta Pasain, adibidez, arraunerako jaiotzen diran bezela, Tolosarrak, Iñauteritako jaiotzen dirala esan bearra dago. Frankoren diktadurak pesta mota oriek galerazi zitun, baina Tolosarrak berdin jarraitu zuten “Udaberriko Pestak” izenarekin. Beste erritako
|
berri
ez dakit, baiña Tolosan aurreko ostegunez izan zuten asera urtero bezela. Egun guztiak beren izenak dituzte:
|
2018
|
|
Prentsaren bidez jaso behar al ditugu gure herriari buruzko berriak? Orain arte gezurretan aritu ote zaigu, ezer
|
berririk
ez zekiela zioenean?".
|
|
Hori esanda, azpimarratu behar da euskaraz bizi nahi duenarekin erdaraz egiten duenak bestearen hizkuntza eskubideei uko egiten diela; izan administrazioko langilea, medikua edo kalean ordua galdetu dizuna. Gerta daiteke etorri
|
berriak
ez jakitea hemen bi hizkuntza hitz egiten direla, baina behin hori jakinda arrazoi asko eman daitezke euskaraz ez egiteko. Hala ere, hizkuntza eskubideak ukatzen ari dira.
|
2019
|
|
kantatu eta pentsatu, biak batera? eta orduan, Darwinen
|
berri
ez zekien arren, Darwini zer pentsaturik emango ziòn esaldiaz moldatu zuen bere laguntza:
|
|
Rikardo ez da ibili aitzaki maitzaki gutunen berri galdetu diodanean. Ni babestu beharra zeukala sentitzen zuela esan dit, pentsatzen zuela hobe izango zela niretzat, Kristinaren
|
berririk
ez jakitea, horrela azkenean ahaztu egingo nintzela hartaz. Gutunak jadanik ez dira existitzen, berak hartu eta berehalaxe erre egiten zituen.
|
2020
|
|
Hondartzatan bizi diren bertakoen kanoa etxeetan ohorezko lekua hartzen zuten. Lur barruko biztanleen ohituren
|
berri
ez dakit, baina itsas ertzekoak izugarri estimatzen dituzte.
|
|
Ez da bermatzen, herritarrok osasun etxeetan euskaraz artatuak izateko dugun eskubidea.Horren adibide dugu aipatu moduan egun, Usurbilgo anbulatorioa. Euskararen arnasgunea dugun udalerri honetako osasun etxean aldi baterako jarri duten pediatra
|
berriak
ez daki euskaraz. Aurrekoak bai bazekien, baina" oposizioak gaindituta, ezin izan zuen Usurbilgo postua hartu, Osakidetzak ez baitzuen eskaini", Usurbilgo Udalak berri eman duenez.
|
2021
|
|
Bilbao); gertatu zaigun egunon ezaugarri nabarmena da[...] Ezaugarri nabarmena eta, erabat, itxaropenez bete gaitzakeen ezaugarri osasungarria. Gehiegitan, izan ere, ibili izan gara elkarren
|
berri
ez genekiela[...] (Mitxelena); Erantzun honek, egia esan, badu bere pisua eta bertatik bertara begiratzea merezi du. Zer da, izan ere, hitzen bizia?
|
|
Hori bai, gaur dagoen horretan ageri den gizon aurpegia, harrian landua, emaztearen hilobira begira dago, horrela jarri zutenek diodan honen
|
berri
ez bazekiten ere. Orain arte ez dut esan Nikoleren gozpuzkiak non dautzan, eta ez dut esango.
|
|
Bila etorriko zitzaizkiola jakitun egon behar zuen. Herri txikiegia zen Sukarrieta salatarien mugimenduen
|
berri
ez jakiteko.
|
2022
|
|
Ez neska zalako. Orduan guk orren
|
berririk
ez genekien. Denetan goxoena ura irudituko zitzaion eta arengana biltzen zan.
|
|
Nik ez dakit odolaren berri, jauna, nik animalia hozkatuen berri dakit, behien hanka zartatu eta odolduen berri, badakit erbi larrutuen berri, baina pertsona baten gorpu  tzetik borborka irteten den odolaren
|
berri
ez dakit, jauna. Eta odola irteten ikusi nuenean, frenorik gabe, esnea lurrera isurtzen denean bezala, ezin nion pentsatzeari utzi zenbat odol geneukan gorputzean eta pentsatzen nuen ea gure aitak, hilobiratuta, izango ote zuen odolik edo ez.
|
|
Hori ez zen izan dena, jauna, ez, bai zera, horiek txikikeriak izan ziren, handiena gero hasi zen, gau batean ama afaria ematen ari zitzaiolarik eta ni besaulkian mugikorrari itsatsita Javierrekin mezuak trukatzen nengoelarik, Javierrek esaten baitzidan Marco triste zegoela, Marcok negar egiten zuela. Hori, aitortu beharra daukat, Marcorengan beti gustatu izan zaidan zerbait da, zeren, zezen basati bat bada ere, ondo egiten du negar, egin behar duenean, ez Catalinak bezala, hark ur jauziak zituen-eta begietan, baina Marcok negar egiten zuen, eta ez zuen lantua ezkutatzen, ez negar egitearen
|
berri
ez dakitela sinetsarazi diguten herri honetako gizon zakarrek bezala. Eta Javierrek esaten zidan jaikitzen zela Marco eta kuxinak eta burkoa bustita uzten zituela, eta malkoak erortzen zitzaizkiola kozinatzen zuen janariaren gainera.
|
|
Zeren bera ia zuhaixka bat dirudien gurbitza bada, ni sekuoia bat bezalakoa naiz. Inon den konifero garaiena naiz ni, hausten ez dena eta usain ona duena, usainen
|
berri
ez badakit ere, baina zurtoin lodi eta hala ere leuneko sekuoia bat bezalakoa imajinatzen dut nire usaina. Ba, ni arbola hori naiz, eta uste dut Javierri handi gertatu natzaiola betidanik eta baldin badakit ere pixka bat maite nauela, eta eman dizkiogula musuak elkarri, ez da ausartzen ni maitatzen, nik bera maite nahi dudan bezala maitatzen.
|