|
2000
|
|
|
Pentsatu eta sentitzen zuena suharki defendatzen jakin zuen pertsona dugu Gabriel Aresti, kosta ahala kosta barruan zeramana besteoi islatzen saiatu zen gizona, eta bere izateko era horrengatik, lagun handiak lortu zituen bizitza honetan... baina baita arbuiatu, zokoratu eta iraindu zuenik ere, Angel Zelaietak berridatzi duen biografia honetan garbiki ikus daitekeen bezala. Gabriel Arestiren zenbait poema ikur bihurtu da denontzat, haren hizkuntza ereduak hurrengo belaunaldiak eta euskara bera markatu zituen,
|
bere
adimen kementsuak obra mugarri eta zabala utzi digu. Esatea dago, ahoberokerietan erortzeko arrisku handirik gabe, literaturari eskaini ziola bere bizia," Harri eta Herri" zela.
|
|
2001
|
|
|
Gogoa gogoaren kontra ari. Maitagogoa, bere gogoko dena egin/ maite ordez,
|
bere
adimenezko ideia bat burutzen ari izaten da; maitagarria maite ordez, bestelako idoloren bat jasotzen dihardu, edo idolo bihurtzen, burutzen, maitatzen —sasimaitatzen— Idolo hori ez da beti norbera; batzuetan beste pertsona bat da, edo talde bat, edo giza eremu bat, edo ideia handiren bat. Baina beti ere idolo bat.
|
|
|
Maitagogo naizenez, nire akto oro maitatzea da, potentziak erabiliz ala ez. Ez dut definitzen gizakia bere ahalmen edo potentzien bitartez, adibidez
|
bere
adimenaz, Aristotelesek, Tomas Akinotar Santuak eta razionalistek ohi duten eran; bere funtsezko izanaren bitartez baino. Nik gizakia maitari izateaz definitzen dut.
|
|
2002
|
|
|
Gizarteko eguneroko giroan eta behar bada, bila ibilteke, entzutea eta ikustea nahikoa eban,
|
bere
adimen ete asmamenean oretu ondoren, hizneurtu zerrendak idazteko.
|
|
|
mundua ezagutzen duen norbaiten adiskide egitea, eta haren ezagutzak dastatzeko eta gozatzeko aukera edukitzea. Pertseok arreta eta antsia handiz entzuten zuen besteak esaten zion guztia, seguru baitzegoen entzuten zuenarekin zabaldu egingo zituela
|
bere
adimena eta ezagutza.
|
|
2003
|
|
|
Ez daki zer pentsatu. Kanpoko eguraldiak baino gehiago lausotzen du
|
bere
adimena Aldabak emaniko albisteak. Kartzinoma ezkataduna daukazu, eztarriaren erdian.
|
|
2004
|
|
|
Damurik, herri nortasun gehien gehienak Estatu totalitario batzuen zulo beltzean bizi dira gaurko munduan, zulo horiek unibertsokoak bezain ezezagun izanagatik. Eta herri horietako herritar askoren izen deiturak ez dira
|
bertakoen
adimenaren kabuz sortuak eta hedatuak; kolonizazioaren, inperialismoaren eta itxura guztietako menderatze zapalkuntzen ezpaleko sorkari ideologikoak ditugu halakoak. Izanaren lapurretak eragin duen izenaren arroztasuna gertakari unibertsala dugu zoritxarrez.
|
|
|
Tai Chi a mugimendu jarraipen bat da.
|
Bertan
adimena, gorputza eta ispiritua harmonia perfektuan uztartzen dira. Cheng Man Ching en (Master of 5 Excellences) esanetan, “Erlaxatzeak gorputza laguntzen du eritasunak alderatzeko orduan, “chi” a laguntzeaz gain, odola uniformeki jariarazten du, arteriak eta zainak harmonizatzen ditu, barneko bost organoak orekatzen ditu eta hiru berotzaileak irekitzen ditu.
|
|
|
Kanpoko munduranzko bide hau hartzean aztertuko du ea
|
bere
adimenean agertzen den gai materialei buruzko ideiaren bat sentimenetatik eratorri ezin dena, euren aurrekoa dena, eta argia eta bereizia dena.
|
|
|
Hizpide dugun auzirako aski bekigu gogoratzearekin gizakia izaki sinbolikoa dela, Ernst Cassirer-ek maisuki ohartarazi zuena.19 Nondik datorkio, baina, bere izate sinboliko hori?
|
Bere
adimenetik, batetik, eta sortzez eta izatez gizakide izatetik, bestetik, hain zuzen ere.
|
|
2005
|
|
|
Horien artean, gizakumeak berezko dituenen artean, erkidegorako gogoa dago, alegia, gizarterakoa. Ez, ordea, gizartearena, ez bada gizarte baketsu eta arautuarena,
|
beraren
adimenaren araberakoa, espezie bereko direnekin batera antolatua. Horri esaten zioten estoikoek etxeko egoera.
|
|
|
Horien artean, gizakumeak berezko dituenen artean, erkidegorako gogoa dago, alegia, gizarterakoa. Ez, ordea, gizartearena, ez bada gizarte baketsu eta arautuarena,
|
beraren
adimenaren araberakoa, espezie bereko direnekin batera antolatua. Horri esaten zioten estoikoek ohiko egoera.
|
|
2006
|
|
|
Bakoitzak badu biziari buruz bere filosofia, amodioari buruz, lanari buruz, politikari buruz, denek baditugu ideiak, eta ideia horien bilduma da gure ikuspegi filosofikoa. Baina horretarako jendeak behar du
|
bere
adimena trebatu, botereek ezjakina maite baitute. Botereak ez du nahi gazte guztiak adituak eta maila handiko intelektualak izan daitezen, maila gorago eta izpiritua kritikoago baita.
|
|
|
Legeak, azken finean, fiskalaren ez egitea ordezteko baliabide bat besteharra baita balizko kalifikazio guztiakzitegiak, hipotesi moduan eta froga al bereganatzea, baldin eta egindako frogak ahalbidetzen baditu eta auzitegiak halako kalifikazioak onar baditzake; horiek guztiak bereganatu, eta, beharrezkoa denean, razitako hautabidezko uzia; horrela, au fiskalak idatziko du 732 artikuluan adiedaezina oinarritzat hartuta, eztabaidagaia proposatzen du, berediktua eman aurretixeko unean, betiere magistratu bakoitzak jadanik behin betiko erabakita duenean zein boto emango duen. Hobe da, ondorenez, berediktua ematea, eztabaida izan ondoren, hark
|
bere
adimena argitzeko, eta, beharbada, bere iritzia aldatzeko; helburua ez da, ordea, auzitegiari ahalbidetzea epaitza ematean alderdieknenteko aurreratuenak izan arren. eztabaidatutako baldintzetatik aldendupean horiek erkatu gabe. Hori ahalbidetzen dute, nolanahi ere, Austriako eta Alemaniako kodeek, Europako konti dadin, bere barruko inspirazioak bakarrik kontuan hartuta, aurkakotasunaren argi
|
|
|
Aski zela iritzita, inork espero ez zuen erabakia hartu zuen: Vianako printze Henrikerekin batean, bere besoa eta
|
bere
adimena Frantziako buruzagi erreformatuenei gehitzera atera zen Biarnotik, Bernard d’Arros baroia utzita erresumako buru. 1568ko irailaren hasiera zen.
|
|
|
Apezak badaki, ordea, eskuizkribua osorik irakurri artean ez duela hura suntsitzeko indarrik izanen. Ailegatu den puntuan, barneak agintzen dionaren arabera jokatzeak zauria eraginen lioke
|
bere
adimenari.
|
|
2007
|
|
|
Gogoratu beharrik ez dago noski, oraindik Darwin ez dela eszenan agertu, eta «gizakiaren» eta
|
bere
adimen edo kontzientziaren bilakabide urratsik urratsezko bat fakultate bezala denboran zehar, beraz hizkuntzarena «gizakiarekin» batera (edo gizakiarena hizkuntzarekin batera) gizatasun osoaren gradura heldu arte, pentsaezina zuela Humbold ek. Aldiz Humboldt-ek oso aintzat hartzen du bere hizkuntzaren filosofian gizakiaren kontzientzia eta autokontzientziaren garapen historikoa mailaz maila, berarentzat kontzientziaren garapen hori beti hizkuntzaren garapenaz batera baitoa:
|
|
|
Hizkuntzaren zientzia horren oinarriak,
|
beraz
adimenaren zientziarenak ere, berak ipini dituelakoan harrotzen da: «Aussi persuadé de ce grand principe que peu certain de l, avoir bien établi, j, aurai du moins ouvert la route»557 Oinarriok ez dira, nik uste, Condillac-enak baino, bere literaturarekin, adiera txarrean, lardaskatuak (hemen Condillac bera ikusiko dugu, Humoldt ek ere aintzat hura hartu duen legez).
|
|
|
• Testu orfiko berantiar batzuetan ere nabarmentzen da jainko monoteista bat atzemanarazten duen tradizio zaharragoaren razionalizazio ahalegina: Zeus hilezkor bat du orfismoak gogoan, jainko bakarra,
|
bere baitako
adimenaren bidez dena entzuten eta hausnartzen duena, dena ordenatzen duena417.
|
|
2008
|
|
|
|
Bere
adimenaren argiak itsutzen omen zuen behin baino gehiagotan bere lanean ere. Kontraesanak lantzen zituen ikasleen aurrean, parodiak zituen maite, ironiarekin egiten zuen jolas, baina bazekien laprast egin eta zinismoan erortzen ere.
|
|
|
Baña, ez zuk, ez nik, ezta gizarteko iñork ezin legi
|
bere
adimen bakar ta bereziaz egi oso ta guztia ikusi. Beraz,[...] norbere adimena iñorenaz erkatzea ta neurtzea, ak dakusana norberak be ikusteko, norberak ikasi dauna ari be irakasteko?
|
|
|
Bigarrenik, estadio bakoitza adin tarte batekin erlazionatzen da. Hala ere, haur bakoitzak
|
bere
adimenaren garapen berezia darama. Zenbaitetan, haur batetik bestera edo kultura batetik betera, badaude aldaketak; beraz, erritmo kronologikoa aldatu egin daiteke ume batetik bestera, eta, beraz, adin tarte horiek gutxi gorabeherakoak dira.
|
|
|
Mallarmé ren «Liburua» baino zorrozkiago, Septentrio bi liburuek hau dute ezin hobeki argirat ematen: bere Zentzu bilaketan, gizakiak ez ditu liburu hatzak, hitz hatzak baizik aurkitzen, hizkuntzatik haraindiago ezin joanez
|
bere
adimenaren eskutik betiko urrundua egonen zaiona azkenean lortzeko asmoz. Hain zuzen, mitoak, a priori literarioak ez diren artxibo dokumentuak, zinez biziak izan diren esperientziak eta egiazko poesiak maila berean agertzen dira:
|
|
|
Betisa zerua ikusteko bere etxeko teilatura igotzen denean hasten da istorioa.
|
Bere
adimen praktikoa dela eta, ikusi eta ikutu daiteken gauzak baino haratago dagoen munduan ez du sinisten. Baina Dorleta magoa ezagutuko du, gauaren erdian.
|
|
|
Horren ondorioz, erlijioaren patuak bere bigarren Kritikar ekin bat egin zuen. Baina bere hirugarren Kritika n (1790) lotu nahi izan zituen
|
berak
adimena (naturari lotuta) eta arrazoimena (erlijioari lotuta). Lehenengo Kritika k adimenaren oinarri tinkoaren mugak seinalatu zituen.
|
|
2009
|
|
|
Baina, dena ikusten du, dena ulertzen, eta dena entzuten?. Jainko jada razionalki hagitz harlandu honek,, ahaleginik gabe,
|
bere
adimen hutsez, eragina du osotasunean? (fragm.
|
|
|
Damasok, berriz,
|
bere
adimen zorrotza zuen defentsarik onena, erasorako ere noiznahi erabiltzen zuena; orduantxe, adibidez:
|
|
|
Spanoulisen joko alaia, bizia kamustu zuten, haren barneratzeak eta pick and roll a trabatu blokeoa eta jarraipena. Azken finean,
|
bere
adimena itzali. Spanoulis gabe, Grezia ere itzali egin zen pixkanaka, partidatik desagertu, eta belaunikatu.
|
|
|
Egia da, halaber, Newtonek ez zuela bere azalpena orokortu, interferentzia uhinen propietate modura ulertuta. Hori Thomas Young britainiarrak() egin zuen.Txikitatik erakutsi zuen Youngek
|
bere
adimena. Bi urterekin bazekien irakurtzen.
|
|
|
Damasok, berriz,
|
bere
adimen zorrotza zuen defentsarik onena, erasorako ere noiznahi erabiltzen zuena; orduantxe, adibidez:
|
|
|
Ez dugu jakingo nora joan". Burura zetozkion irudi haiek ez ziren soilik
|
bere
adimenetik sortuak, baita bere larruazaletik beretik ere, hotza pasatua baitzen; bere begi nekatuetatik, erreta gelditzen baitzitzaizkion gau osoan alderrai ibili ondoren. Behin baino gehiagotan ikusia zuen bere burua non etzan ez zekiela; herratu ibilia zen kaleetan; hoteletatik botea izan zen.
|
|
2010
|
|
|
Bizipen latzak izan zituen, halere, irmotasunez eutsi zion bere jarrera baikor eta bizitzeko gogoari. Ikasteko eta irakurtzeko zaletasuna oso gaztetatik biztu zitzaion eta eskolan lortutako emaitzek laster erakutsi zuten
|
bere
adimenaren distira. Beka batzuen diru-laguntzari esker medikuntza ikasketak egin zituen, eta ogibide horretan eman zuen bizitza osoa.
|
|
|
Horri, eta
|
bere
adimen nabariari esker, bere garaiari aurrea hartua zion. Bizitzako ohitura osasungarriei buruzko gomendioak aurrerapen handia izan ziren eta, lanaren aldetik, oso arrakastatsuak izan ziren.
|
|
|
Hori horrela da, batetik, esandako guztiaren ondorioz, eta, bestetik, borondatearen aurreko edozerk ezin duelako betebeharrik ezarri, eta, ondorenez, ez duelako lege indarrik. Beste alde batetik, borondatearen ostekoa, subiranoaren adimenean sortu eta baieztatuta dagoen legearen zeinua da, adimen esamoldea
|
bera
adimenaren zeinu hutsa den bezala. Argudio horri erantzuteko, Medinako Bartolomek esan zuen, subiranoak ez duela behar derrigortzeko borondaterik, legea eman eta betearazteko.
|
|
2011
|
|
|
Hantxe zuen Leonek, zinez, mundu zabala,
|
bere
adimenaren begien aitzinean, baina hantxe, halaber, mundu estu itoa, bere bihotzeko begiek ikusten zutena, Anastasiaren gau ilunari so?!
|
|
|
Angel (Tierra) eta Manuel (Vacas) ere bikoitzak dira. Angel hasieran
|
bere
adimenaren barne barnetik hitz egiten ikusiko dugu (Ortega, 1999: 138), iluntasunetik.
|
|
|
Izugarri aberats egin zen eta inork ez zuen inoiz esan bere pintura komertziala zenik. Komertziala zena
|
bere
adimena zen”, dio autoreak. Hori da Bassat ek bere azken liburuan erabiltzen duen adibide ugarietako bat adimen komertziala zer den, zertarako den beharrezkoa eta nola gara dezakegun azaltzeko, harekin jaiotzeko zortea izan ez badugu.
|
|
|
Hori da Bassat ek bere azken liburuan erabiltzen duen adibide ugarietako bat adimen komertziala zer den, zertarako den beharrezkoa eta nola gara dezakegun azaltzeko, harekin jaiotzeko zortea izan ez badugu. Haren iritziz,
|
bere
adimen komertzialak lagundu dio Espainiako publizitate agentzia handienetako bat sortzen. Apaltasunez eta sen onez, beti gustatu izan zaio bezero batek berarekin jarraitzea, galtzea eta berria irabaztea.
|
|
2012
|
|
|
Nire sustraia dut, beste sustrai adar askoren artean. Nire errealitate batzuk,
|
bere
adimenaren adar dira. Nire ametsa bere ametsaren zordun da.
|
|
|
Oso aberasgarria eta duina da norberak gizaki inteligentea dela deskubritzea. Inork ezin du inor salbatu, nor
|
bere
adimenarekin salbatzen da. " Salbaia da salbatzen den bakarra" zioen Leonardo Da Vincik, ez alferrik.
|
|
|
Noski baietz, baina hor agertzen da erlijioen amarrua: euren funtzioa ezinbestekoa dela sinetsaraziz manipulatzen dute jendea,
|
bere
adimen propioa garatu ez dezan, duela milaka urte esandako hitzen imitatzaileak izan daitezen, esaneko, morroi, esklabo, jopu, obeditzaile, kamustu, zikiratu, ikaratu eta larritu. Hamar epiteto horiekin osatzen da gaurko gizakiaren gabardina, eta horren azpian bizitza ezin sanoa izan.
|
|
|
Benitok ez dauka pentsamendu sistema finko eta hertsi bat. Gauzei unean unean erantzuten die, bere esperientzia aprobetxatuz baina erantzun sistematikoak saihestuz, eta, batez ere,
|
bere
adimenean konfiantza izanez. Emozionaturik kontatzen zigun duela hogeitaka urteko egun bat, beretzat erabakigarria gertatuko zena.
|
|
|
Itsua, bere ukenduaz ezin sendatu izan zuena, Bois Guillaumeko aldapara itzuli zen, eta han bidaiariei kontatzen zien botikariaren alfer saioa, hainbestez ezen Homais, hirira zihoanetan, Hirondelle ko errezelen atzean ezkutatzen baitzen, harekin kausitzeari itzur egitearren. Gorrotoa zion; eta, bere ospe propialaren interesez, harengandik nola edo hala libratu nahirik, haren kontra bateria ezkutu bat zuzendu zuen, zeinak nabarmentzen baitzuen
|
bere
adimenaren sakonera eta bere hantusteriaren makurkeria. Sei hilabetez segidan, irakurri ahal izan ziren beraz Fanal de Rouen en honelatsu moldaturiko txatalak:
|
|
|
Aipu horretatik ondoriozta dezakegu, Orixe ez bezala, Galileo ondoko irakurle hiritarrarekin ari dela Mitxelena;
|
bere
adimen usteek eta ez dogmen irakaspide ziurrak gidatzen duen XX. mendeko irakurle euskaldunarekin. Horregatik ikasia, jantzia behar du izan Mitxelenaren norentzakoak; hau da, nonahi eta ez Euskal Herrian bakarrik179, gaiaren konplexutasunari aurre egingo dion edonongo irakurlea, eta aldi berean giza-jakitearen mugez arduratzen dena.
|
|
|
Esandakoagatik, beraz, vigotskiar psikologiak aipatzen duenez, pertsonabere buruarekin eta inguruko pertsonekin ezartzen duen elkarrizketa kontzientearenbidez gizaki bihurtzen da, horretan animaliengandik bereizten delarik, nonhizkuntza funtsezko seinu, tresna edo baliabide zaion. Ingurune soziokulturalarenezagutza jasoz eta barneratuz gizakiak
|
bere
adimena garatzen du, ingurune horretaraegokitzeko behar diren jarrera eta ezagutzak garatzen dituen neurrian. Hizkuntzarenbidez, helduen jokamoldeei esangura aurkitzen die, eta, aldi berean, bere garapenpsikologikoaren bilakaeran adierazpen tresna bihurtzen da.
|
|
|
Esandakoagatik, beraz, vigotskiar psikologiak aipatzen duenez, pertsonabere buruarekin eta inguruko pertsonekin ezartzen duen elkarrizketa kontzientearenbidez gizaki bihurtzen da, horretan animaliengandik bereizten delarik, nonhizkuntza funtsezko seinu, tresna edo baliabide zaion. Ingurune soziokulturalarenezagutza jasoz eta barneratuz gizakiak
|
bere
adimena garatzen du, ingurune horretaraegokitzeko behar diren jarrera eta ezagutzak garatzen dituen neurrian. Hizkuntzarenbidez, helduen jokamoldeei esangura aurkitzen die, eta, aldi berean, bere garapenpsikologikoaren bilakaeran adierazpen tresna bihurtzen da.
|
|
|
Haurraren adina Heriotza ez da hitz egiteko gai alaiena, eta zaila izan daiteke haur bati azaltzea, baina harekin hitz egiteak lagunduko dio txakurraren gainbeheraren eta desagerpenaren egoera saihestezina ulertzen. Bost urteko haur batek ez du ulertuko egoera hamabietako batek bezala, beraz, azalpenaren testuingurua
|
bere
adimen heldutasunera egokitu behar da. Garrantzitsua da ekintza sinboliko batekin, ehorzketa baten antzera, txakurra agurtzea, haurrak uler dezan bere laguna betiko joan dela.
|
|
|
Horrela, irakurleak ordura arte modernitateak ukatutako garrantzia bereganatzen du. Irakurketa prozesuan
|
bere
adimenak eta interpretatzeko gaitasunak ekoiztu ditzakeen testu posibleek osatzen dute obra. Edo, bestela esanda, literatura mota hori irakurle gaitasunaren ondorioa da.
|
|
|
Gizabanako autonomoak bere arau finkatzen du idatzia da.
|
Bere
adimen baliatzen ikasi behar du irakurtzen dut. Asmatzen duen araupean bizi da filosofiarekin bizi naiz.
|
|
2013
|
|
|
Lagardek hainbat herriren industria suntsitzeko, langabezia sakontzeko, emakumeena bereziki, soldatak murrizteko, emakumeenak batez ere, lan baldintzarik okerrenak inposatzeko, ondare publikoak pribatizatzeko, eta diru publikoa esku pribatuetara pasatzeko erabili du
|
bere
adimen bikaina. Ez da nahikoa emakumea izan eta boterea hartzea, ez badituzu sustraitik egoera berriak sortzen.
|
|
|
Mundua" izugarrikeriatitisak" jota dagoen honetan, min ematen dio geure buruak" erruz" zigortzen ditugula ikusteak, eta zientzialaririk onentsuenaren adibidearekin azaltzen du zergatik den hain garrantzitsua jarrera baikorra izatea: " Erabat paralizatua eta hitz egin ezinik, Stephen Hawking ek harritu egiten baitu
|
bere
adimenarekin eta bizitzari aurre egiteko duen jarrerarekin.
|
|
|
Aldiz, airea laga eta lur sendo bat behar zuen: helburu batzuk, alegia,
|
bere
adimenak onartu eta ekinaren ekinez lortuko zituenak. Eta hara non erraztu zion aitak bidea!
|
|
|
–Zure gogoa betetzearren ia ia edozer gauza sinesten saiatuko nintzateke, baina hau sinesteak zuri besterik ez lizuke hoberik emango; izan ere, Charlottek lehengusuarekiko joerarik baduela uste izango banu, orain bere bihotzaz dudana baino iritzi txarragoa izango nuke
|
bere
adimenaz, hori da guztia. Ene Jane maitea, Collins jauna gizon buruiritzi, faratatsu, kasko estu eta tentela da; nik bezain ondo dakizu hori; eta ohartu behar zara, ni ohartzen naizen bezala, harekin ezkontzen den emakumeak ezin duela oso pentsabide zuzena izan.
|
|
|
Bingley andereñoak nigana bide zuen estimazioaz erabat engainatuta egon naizela aitortzen badut, ene Lizzy maite maitea ez da, ziur naiz,
|
bere
adimenaren zorrotzaz nire gain harrotuko. Alabaina, ene ahizpa maitea, gertaerek arrazoia eman dizuten arren, ez ezazu pentsa egoskorra naizela hauxe esaten badizut oraindik ere, alegia, Carolinek nirekin nola jokatzen zuen aintzat hartuta, nire uste onak zure susmo txarrak bezain legezkoak zirela.
|
|
|
Izen horren duina izateko, emakume batek ondo trebatua izan behar du musikan, kantuan, marrazkigintzan, dantzan eta hizkuntza modernoetan; eta, gainera, eitean nahiz ibileran, ahots tonuan, mintzabidean zein esamoldeetan nolabaiteko zer bat izan behar du, edo, bestela, hitza erdi merezia besterik ez da izango. Hori guztia izan behar du, erantsi zuen Darcyk?, eta horri guztiari zerbait mamitsuagoa ere gehitu dio, irakurketa zabalek
|
bere
adimenari emango dioten azkartasuna, alegia.
|
|
|
John, s Collegen ikasia baitzen), Jane Austenek giro landu eta irakurri zalea ezagutu zuen txiki txikitatik. Amari dagokionez, badakigu haren familian senide aristokrata eta kulturadun bat baino gehiago izan zela, eta bera ere
|
bere
adimen zorrotz eta ateraldi zorrotzengatik ezagutu zutela ingurukoek: «zentzun handia eta irudimen bizia batuz, bai idatziz eta bai solasean epigramaren indar eta zorroztasunarekin mintzo zen», halaxe deskribatu zuen bere iloba batek.
|
|
|
4 Golden retriever, heroi partikularra Adimentsua eta aldakorra da, eta golden retriever da ohiko moduan aukeratutako beste zakur bat, elkarrekin bizitzeko.
|
Bere
adimenak eta lanerako gaitasun handiak gida txakurretako bat izateko balio izan diote. Txakurren erreskate talde garrantzitsuenetako bat ere bada.
|
|
|
Boxerra, gainera, atleta txakur handia da, eta, beraz, ahalmen fisiko eta mental guztia garatzeko ariketak eta adimen jokoak behar ditu. 8 Caniche dotorea Kizkurrak ilaje kizkurra dauka, baina
|
bere
adimenagatik nabarmentzen da Kantxea, berriz, ez da soilik ezaugarri bereizgarriak dituena, arretaz zaindu behar baitira. «Ikasteko gaitasun handia duen animalia da», dio Txakur Elkarte Amerikarrak.
|
|
|
Aldiz, airea laga eta lur sendo bat behar zuen: helburu batzuk, alegia,
|
bere
adimenak onartu eta ekinaren ekinez lortuko zituenak. Eta hara non erraztu zion aitak bidea!
|
|
|
Juan de Ugarte Tegucigalpan (Honduras) jaioa zen 1660 urte inguruan, eta Salvatierra laguntza eske joan zitzaion garaian Filosofia irakasten zuen Mexikoko jesuiten kolegioan.
|
Bere
adimen argiari, mundu honetako auziak kudeatzeko trebetasuna eta bere asmoen atzetik lehiatzeko tema gehitzen zkzaizkion... erraldoi indartsu baten gorputzean.
|
|
|
Gizon aipagarria zen.
|
Bere
adimena eta trebetasuna, bere onginahia, zintzotasuna eta kemena ezohikoak ziren. Bere garairako eta girorako, berebiziko gobernadorea izan zen". 256 Boricak jorratutako" beste hainbat arlo" horien artean, ezin aipatu gabe utzi berak zehaztu zituela Baja eta Alta Californiaren muga ofizialak.
|
|
2014
|
|
|
Haurren hazkuntzan aitak duen parte hartzea, gainera, oso onuragarria da haurrentzat. Kanadako Concordia unibertsitateak berriki egin duen ikerketa batek erakusten du aitaren irudiak eragin positiboa duela
|
bere
adimenean eta portaeran. Ikertzaile horien esanetan, guraso aktiboen seme alabek haurtzaroan «portaera arazo gutxiago eta adimen gaitasun handiagoa dute hazten diren heinean».
|
|
|
Jostailuak beharrezkoak dira txakur bat zoriontsu izateko eta
|
bere
adimena garatzeko. Gainera, txakurren jostailuek jabearen eta bere lagun ilunaren arteko harremana sendotzeko aukera ematen dute, eta asperdura beldurgarria uxatzen dute.
|
|
|
Horrela, estrategia berriak garatuko dituzte entretenitzeko. Hori oso positiboa da bere sormenerako eta, ondorioz,
|
bere
adimen emozionalerako eta garapen integralerako. Jakina, une hauek ez dute gehiegizkoak izan behar.
|
|
|
Osatzeko ahalmena izango lukeena
|
bere
adimena suntsituko balitz.
|
|
|
|
Bere
adimenean sartu.
|
|
|
Ziur baten batek
|
bere
adimena zalantzan jarri zuen amaieran.
|
|
2015
|
|
|
Haiengandik zetorkion ernetasuna, ibilera eta izaera guztia, eta ez ingeles geldo edo eskoziar hotzengandik. ...tatzen zuenean, edo emazte saiatu hura, poltsa besoan hartuta, eta koadernoa eta arkatza, propio antolatutako zutabetan idaztearren soldatak eta gastuak, lana eta lanik eza, karitate hori norberaren sumina goxatzeko aitzakia hutsa izango ez zelakoan, ez eta norberaren kuriositatea lasaitzeko ere, eta hala, agian, arazo sozialen ikertzaile eta argitzaile bihurtuko zelakoan, horixe miresten baitzuen
|
bere
adimen hezigabearen bitartez.
|
|
|
Ramsay jauna salburik zegoen, pribatutasuna berreskuraturik. Pipa pizteko gelditu, leihoko emazte semeei begiratu, eta hala nola trenean doanak begiak orritik altxatu eta ilustrazio edo baieztapen gisa ikusten dituen baserria, zuhaitza, etxalde multzoa, lehengo orrira indarturik eta aserik itzuliz, hala, semea eta emaztea bereizi gabe, haiek ikusita indartu, ase, eta bere ahalegin guztiak zuzendu zituen une hartan
|
bere
adimen bikainak zerabilen arazoa ongi ulertzera.
|
|
|
Bikaina zuen adimena. Pentsamendua piano baten teklatua bezalakoa bada, hainbeste notatan banatua, edo alfabetoa bezala badago hogeita zazpi hizkitan sailkatua ordenan, orduan
|
bere
adimen bikainak ez zeukan zailtasunik banan banan letra haien gainetik joateko, tinko eta zehatz, harik eta, esate baterako, Q hizkira iritsi arte. Q raino iritsi zen.
|
|
|
Zurien eskoletara bidali zutela esan zidan, gainerako anaia arrebek bezalako heziketa eman ziotela berari ere, zuriena, alegia, baina inork ezin dezakeela irudikatu ere egin zer izan daitekeen hori bera bezala azala beltz eta arima zuri dauzkan emakume batentzat. Leku guztietako beltz bakarra izan zela bera beti eta, beltzen artean ibili izan zenean noizbait, arrotz egiten zitzaizkiola guztiak
|
bere
adimen zuriari.
|
|
|
Laugarrena da, funtsezkoena eta Jainkoarentzat atseginena, beraren ohoreaz eta aintzaz gogora gaitezela eta geure buruaz eta geure probetxu, atsegin eta gozotasunaz ahaztu gaitezela. Bada, nola egongo da bere buruaz ahazturik kontu handiz dabilena, zirkin egiten ausartzen ez dena,
|
bere
adimen eta desirei Jainkoaren aintza handiagorako mugitzen ere uzten ez diena eta Hark duen aintza dela-eta pozten ez dena. Haren Maiestateak adimena gelditzea nahi duenean, beste era batera okupatzen du eta ezagutzan guk lor dezakegun argia baino askoz goragokoa ezarriz, liluraturik gerarazten du, eta orduan, nola ez dakiela, alferrik galtzeko baino bestetako ez diren gure ahaleginekin baino askoz ere hobeki eskolatua geratzen da; izan ere, Jainkoak ahalmenak eman zizkigun haiekin lan egin dezagun eta hortik dator sari guztia; ez dago haiek liluratu beharrik, beren ofizioa egiten uztea baizik, Jainkoak goragoko ofizio batean jar ditzan arte.
|
|
|
heriotza gozo bat da, arima gorputzean egonik izan ditzakeen jarduera guztietatik askatze bat; atseginezkoa, egiaz gorputzean badago ere, arima harengandik askatu egiten dela dirudielako, Jainkoagan hobeki egoteko; hala gertatzen da, arnasa hartzeko ere bizirik geratzen ote zaion nik ez jakiteraino. Orain horretaz pentsatzen ari nintzen, eta uste dut ez duela arnasarik hartzen, edota hartzen badu ez da konturatzen;
|
bere
adimen osoa sentitzen duen zertxobait ulertzen erabili nahi luke eta, horretarainoko indarrik ez duenez gero, harri eta zur geratzen da; horrela, guztiz galtzen ez bada ere, ez du mugitzen ez oinik ez eskurik, zorabio handiak jota hilik dagoela dirudien pertsona batez hemen esan ohi dugun bezala baitago.
|
|
|
Eta hau ez dut esaten probatu gabe eta neuri gertatu zitzaidan halako bibaino gehiagorekin. Nik diot arima batek, bere burua oso osoan maisu bakarraren mende ezartzeko, oker ere oker jokatzen duela halakoa izan dadin arduratzen ez bada; maisu hori erlijiosoa denean, bere nagusiaren mende egon behar duenez gero, honi beharbadahiru gauzak faltako zaizkio, gurutze txikia ez dena?, norberak nahita
|
bere
adimena adimen onik ez duenaren mende ezartzeko. Hau behintzat ez zait buruan sartzen eta ez dut uste komeni denik.
|
|
|
5 Nik uste dut aipatu ditudanak baino hainbat arrazoi gehiago ekarriko zizkiola
|
bere
adimenak, gotzaina zelako eta ardiak utzi beharra zuelako, eta beharbada beldurrak izango zituen. Kontuan izan orain gogora datorkidan gauza bat eta egoki dator berez herabe eta adore gutxikoak direnentzat, eta gehienak emakumeak izango dira, eta egiaz haren arima egoera honetara iritsi bada ere, haren berezko izaera ahula beldur izaten da.
|
|
|
5. Egoki dator konparazio hau, horrela baitago arima goratua eta
|
bere
adimenaz baliatu gabe, hein batean, esku erakutsi hura hartzen duen eta hartan atsegin hartzen duen haur bat bezala, baina ez du adimenik ondasun hura nondik datorkion ulertzeko. Lehengo mozkorraldiko lokartzean ez dago arima erabat egintzarik gabe; zerbait ulertzen eta egiten du, Jainkoagandik hurbil dagoela konturatzen delako; eta horrela arrazoiz dio:
|
|
|
5 Eta hori duenari ematen dion nahigabean igartzen da, ez dela beraren errua. Eta ez bedi atsekabetu, txarrago baita, ezta ez bedi neka zentzura ekartzen une hartan zentzugabe dagoena, hau da,
|
bere
adimena, baizik eta erreza beza ahal duen bezala; edota ezta hori ere, gaixo dagoenez bere arimari atseden pixka bat eman baizik: bertutezko beste egintza bati ekin biezaio.
|
|
|
Txakurkumeak ematen duen seinalea izango da txakur hezkuntzako gailu honek ematen duen soinua, eta, hala eginez gero, sari ona lortuko du. Eta, bitartean,
|
bere
adimena sustatuko du. «Clickerra oso soinu tresna zehatza da, eta txakurrekin erabil dezakegu, nahi dugun jokabidea saritzeko aukera ematen baitu», dio Davinia Gonzálezek, «Educación canina en positivo» blogaren egileak.
|
|
|
1 Esertzen ikastea Irudia: azala Gizakiarekin modu atseginean ikasten duen txakur batek eseri egiten du esertzeko agindua, eta
|
bere
adimena landuko du. Irakaskuntza honek esan nahi du jarraibideak ulertzea, asimilatzea, keinu desberdinak erlazionatzea eta adiskidetasun harremana bere nagusiarekin estutzea.
|
|
|
2 Txakurren ezkutalekua Garun aktiboa duen kantxa zoriontsuagoa da. Ezkutalekuko joko klasikoa, bertsiorik azkarrenari egokitua,
|
bere
adimena modu dibertigarrian estimulatzeko balio dezake. Baina, nondik hasi?
|
|
|
Jateko sari bat, laztanak eta beste joko batzuk estimuluak izango dira txakurkumearentzat. Tresna oso erabilgarria da txakurra hezteko clickerra, jarraibide erraz horiek, baina
|
bere
adimenerako estimulatzaileak, ikas ditzan. Txakur hezkuntzako gailu honek ematen duen soinua umeari seinalatzen dion seinalea izango da, eta horrek sari ona jasoko du.
|
|
|
Gizon patxadakoa, begietan doi doi ageri zaion irribarre ironikoak salatzen du
|
bere
adimena. Altzaritua’ adjektiboa erabili nuen itsuski lehen bileraren ondoren, bere analisi maila adierazteko.
|
|
|
Hemen
|
bere
adimena daukagu.
|
|
|
|
Bere
adimena aztertzeko gaitasuna lausotzeko?
|
|
|
Ez,
|
bere
adimena ezin da dudan jarri.
|
|
2016
|
|
|
Arriskua erreala den adierazgarri, Microsofti Tay txatbotarekin gertatu zitzaiona.
|
Bere
adimen artifizialeko aurrerapenak erakusteko, Twitterren jarri zuen Tay txatbota Microsoftek, gazteekin elkarrizketa naturalak izateko. Tayk gazteen elkarrizketa errealetatik ikasten zuen, ikasketa automatiko bidez, eta ongiegi ikasi zuen antza, segituan hasi baitzen komentario arrazistak, sexistak, naziak eta gustu txarrekoak egiten.
|
|
|
Amak ez zion inoiz honetaz hitz egin Alsinari, baina berak imajinatu ohi du hasieran harriturik egongo zela, apur bat artega eta lotsaturik ere bai, emaztea han ikusteaz baino gehiago gainerako gizonek pentsatuko zutenaren beldurrez, praka nasaitzat hartuko ote zuten, emazteari hola ibiltzen uzten ziola-eta. Emakumeen txokora itzul zedin gogor egin ote zion ala gogo onez utzi ote zion, ezin jakin, nolanahi ere hantxe jarraitu zuen Begoñak, eta Alsinaren fikziozko oroitzapenotan apurka apurka bereganatu egin zuen senarraren gogoa ere, Koldo liluratzeraino, ia ia bigarren aldiz maitemintzeraino, lehenengoan Begoñaren gorputz segail eta izaera atseginagatik izan bazen, bigarrengoan
|
bere
adimen azkarragatik eta buru oldozpenak hain ederki tolesten jakiteagatik.
|
|
|
Ezkonduta eta ume batekin ikusi zuen bere burua bat batean. Betidanik gogotik urrundu nahi izan zuen imajina hura agertu zen
|
bere
adimenean errealismo handiz. –Benetan gustatzen nintzaizula uste nuen, gizon heldua zinela?, esan zuen Iratik, dezepzio handia ahotsean,, baina gixajo koldar bat besterik ez zara, Antxon Bengoetxearen plagioa ere salatzeko adorerik ez duen gixajo barregarri bat, ni baino dexente zaharragoa izan arren gixajo heldugabe bat?.
|
|
|
Ikasle bakoitzak, bere kalifikazioarekin batera, sei hitzen ebaluazio laburra jaso zuen. Haurren erdiak (A taldea)
|
bere
adimenagatik aukeratu zituen, eta beste erdiari (B taldea) egindako ahalegina nabarmendu zitzaion. Gero, haurrei galdetu zitzaien nola nahi zuten proba hau egitea:
|
|
|
Bai, lehentxoago edo geroxeago, Neptuno nabarmendu egingo zen, Ugarteren aurrean bezala edo are eta gehiago oraindik. Baina errua ez zen Neptunorena, jakina baitzen norainokoa zen
|
bere
adimen maila eta noraino puntu apal bateraino noskibota behar zitzaion ezeren errua; ez, errua berea zen Neptunok bere kabuz onartutako ekintza bat bere gain hartzeagatik. Neptunoren hitzak izan ziren:
|
|
|
Bai, egia zen. Pozik sentitzen zen ogigintzan lortutako trebeziagatik, eta hoteleko errestaurantean bezeroak bere ogi haren eske sentitzen zituenean, bera alaitu egiten zen
|
bere
adimenari, eta bere Arratoiari, barregarria iruditzen zitzaien modu batean. Gau askotan, lo hartu ezinik egon eta bere bizi ibilbidea errepasatzen zuenean hamasei urterekin sartutako gol hartaz geroztikako guztia hotelera etorri eta okin bezala aritutako azken tarte hura bakarrik iruditzen zitzaion salbatzeko modukoa.
|
|
|
|
Bere
adimena modu iraunkorrean hazi zen.
|
|
|
Ulertzen ez duzuna da
|
Bere
adimenaren ahalmena.
|
|
2017
|
|
|
Eroa da, behin kartzelatik itzuriz gero, berriz bihurtu nahi duena, eta bai, behin bide batean lapurtu dutenean, berriz handik iragan nahi duena ere. Halakoak animalia adimenik ez duenak baino adimen gutxiago du; zeren animaliak,
|
bere
adimen gabearekin ere, ez dira lehen gaizki heldu diren lekura berriz bihurtzen, baina bai bekatorea, bihurtzen da.
|
|
|
Ohoin bat, jokari bat, arnegari bat, putazale bat gaizto da; ordea, gizon da,
|
bere
adimenean dago, zerbaitetarako gai da. Baina hordia, ardankoia abere da, ez da gizon.
|
|
|
Zaleuko, Greziako parte batzuetako erregeak, ikusirik ezen bekatu honek batbedera
|
bere
adimenean barrena itsutzen zuela, kanpoan ere itsutasun hura ager zedin, ordenatu zuen eta ezarri legea nor ere eroriko baitzen adulterioan eta nork ere behar ez zen emakumearekin huts egingo baitzuen, halakoari eta halakoei, hainari eta hainei, hala gizonari nola emakumeari, justiziak begiak aterako eta iraziko zizkiela, barrenean kulparen beldur gabe itsutu zirenez gero, kanpoan ere penarekin i...
|
|
|
Nola aingeruak
|
bere
adimenaz erdiets zezakeen guztia, ez guk bezala apur bana eta pentsatuz, baina kolpe batez eta osoki erdietsi baitzuen, lehenbizian hartu zuen bidea dauka eta edukiko du sekulako (ikus san Tomas, in III Sententiarum, 1, 1, 2). Behin makurtuz gero alde batera, ezin zuzen daiteke bestera eta ez gibelera bihur.
|
|
|
Zakurrarekin jolastea dibertigarriak dira, baina gainera oso garrantzitsuak. Kanelarekin jolastea
|
bere
adimena estimulatzen du eta hiriko txakurren erdiak pairatzen duen gehiegizko pisu arriskutsua prebenitzen du, Maskotetan Obesitatea Prebenitzeko Elkartearen arabera. Lau hankako lagunarekiko harremana sendotzen ere laguntzen du.
|
|
|
Zuk esan legez, ikasleei adimen emozionala garatzen lagundu ahal izateko nahitaezkoa da irakasle bakoitzak
|
bere
adimen emozionala lantzea Alde batetik, ulertu behar dugu heziketa emozionala bizitza zikloan kokatzen dela, eta horregatik bizitza osoko prestakuntza iraunkorrean egon luke, haur hezkuntzatik hasita zahartzarora arte.
|
|
2018
|
|
|
Arrakasta handia izaten dute apezen metodoek parte txarrekoak menperatzeko, nahiz ez den beti lan erraza izan, besteak ere ez baitira besoak uztarturik egoten erasoen aurrean, aitzitik mendekatzen saiatzen dira; eta horrek parada ematen dio apezari
|
bere
adimena eta ahalak erakusteko:
|