|
2011
|
|
|
Laginketa-denborekin esperimentatu behar da. Bolumen txikiko kaptadorea erabiliz, kokapenaren eta, bereziki, meteorologiaren arabera, gerta liteke protokoloetan emandako jarraibidea labur gelditzea eta bilketa-denbora luzatu
|
behar izatea
. Hori dela eta, ez da arraroa lagin adierazgarria lortzeko egunak behar izatea (2 -3 egun, esate baterako).
|
|
|
Bolumen txikiko kaptadorea erabiliz, kokapenaren eta, bereziki, meteorologiaren arabera, gerta liteke protokoloetan emandako jarraibidea labur gelditzea eta bilketa-denbora luzatu behar izatea. Hori dela eta, ez da arraroa lagin adierazgarria lortzeko egunak
|
behar izatea
(2 -3 egun, esate baterako). Bolumen handiko kaptadorea erabiltzeko aukera baldin badago, bilketa-denborak asko laburtzen dira.
|
|
|
Halako kasuetan, prestatu erreaktiboak behar diren unean berean, eta era egokian jaso erabili arte. Ez saiatu haien iraupena luzatzen; bestela, gerta liteke lagina galtzea, eta protokolo osoa hasieratik errepikatu
|
behar izatea
. Erreaktiboak eta adierazleak askotan garestiak direnez, ongi kalkulatu, aldez aurretik, beharko den substantzia-kantitatea.
|
|
|
Ez saiatu haien iraupena luzatzen; bestela, gerta liteke lagina galtzea, eta protokolo osoa hasieratik errepikatu behar izatea. Erreaktiboak eta adierazleak askotan garestiak direnez, ongi kalkulatu, aldez aurretik,
|
beharko
den substantzia-kantitatea.
|
|
|
Horretarako, eta lan-metodo honen detekzio-mugak kontuan izanda, kontzentrazioak 1 eta 5 µg/ m3 artean egon behar du. Ezin da ahaztu laginketa egiteko
|
behar izan
den denbora, funtsezkoa baita ondorengo kalkuluetarako. Laginketako kondizioak direla eta, askotan, aldez aurretik proba batzuk egitea komeni izaten da, dira ekipoa ongi menperatzeko.
|
|
|
Horretarako, bolumen hauek disolbatu behar dira ur destilatutan, matrazeetan arrasean jarrita: 1,0, 2,0, 3,0, 4,0, 5,0, 6,0, 7,0, 8,0, 9,0 eta 10,0 mL. Kalibrazio-zuzena egiteko, komeni da disoluzio horiek guztiak prestatzea, zuzena marrazteko garaian puntu bat baino gehiago ezabatu
|
behar izaten
baita gehienetan. Metodo hau oso sentikorra da (akats txikiek ondorio handiak dituzte), eta kontuan izan behar da erabiltzen den uraren kalitateak oso eragin handia duela analisi-prozesu osoan.
|
|
|
Horretarako, gutxienez 2.000 L aire pasarazi behar da beira-zuntzezko iragazpaperetik (hain zuzen, aurretik iragazki-kutxan kokatu deneti iragazi-paperetik, hain zuzen. Ponparentzat emari ertaina aukeratzen da (tokiko egoeraren arabera, baliteke laginketa-bolumen handiagoak
|
behar izatea
; kasu batzuetan, esate baterako, 2 m3 baino gehiagokoak). Gasometroaren irakurketa eta datu meteorologikoak koadernoan idazten dira, laginketa-hasieraren ordu zehatzarekin batera.
|
|
|
Bi Erlenmeyerrak erloju-beiraz estaltzen dira, eta plaka bero-emailean berotzen, 140 ºC, an. Materia organiko ugari atzematen bada (aireko partikulak gehitu direlako edo iragazkia kutsatua zegoelako), azido nitriko kontzentratu gehiago
|
beharko
da, materia organikoa erabat kentzeko. Etapa horretan, digestio-tenperatura ez da erabakigarria; hala ere, laginaren digestio geldoa bermatu behar da.
|
|
|
Vbgburbuila-garbigailuko disoluzio biltzailearen bolumena; ez bada beharrezkoa izan jatorrizko disoluzioa diluitu
|
behar izan
ez bada (emaitza kalibrazio-zuzenaren barnean kokatzeko), bolumen hau 100 mL da
|
|
|
Gero, benetako pisuarekin, kalkulua errepikatuko dugu, karbonatoaren kontzentrazio zehatza (normaltasuna, N) zein den jakiteko. Azken datu hori erabili
|
beharko
dugu neutralizazio-bolumetrian, eta bolumetriaren emaitzak airearen azidotasuna ezagutzeko balio du.
|
|
|
Metodo hori egokia da azido horren 0,1000 mg/ m3-tik 3.000,0 mg/ m3-ra bitarteko kontzentrazioak atzemateko. Oro har, 180 edo 200 L inguruko aire-laginak
|
behar izaten
dira. Kutsatzailea itsasteko, berriz, zelulosazko mintz-iragazkiak dira eraginkorrenak.
|
|
|
Zuriaren paper hau lepo hariduneko flasko batean jasotzen da (laginketako iragazpaperarekin egin den bezala), eta zuri moduan identifikatu behar da. Lagina hozkailuan sartu baldin bada, zuria ere hozkailuan jaso
|
beharko
da.
|
|
|
Emaitzen desbideratzeak ezabatzeko, komeni da zutabetik igaroaraztea laginaren 1,0 µL-ko dosi bat baino gehiago; batetik besterako denbora-tartea eman
|
beharko
da.
|
|
|
Kalibrazio-zuzena prestatzeko eta laginaren absorbantzianeurtzeko, txikiegiak dira lortutako bolumenak. Ikusgaitik UVra bitarteko espektrofotometroaz lan egitea aholkatzen da, kolorimetroak baino bolumenak txikiagoak
|
behar izaten
direlako, normalki. Gainera, espektrofotometroa kolorimetroa baino zehatzagoa izaten da.
|
|
|
Hasteko, 10 L-rekin egin daiteke proba. Dena den, inguruko kontzentrazioaren arabera, baliteke aire-bolumen handiagoa
|
behar izatea
metodo honen bitartez BTEXa atzemateko. Bestalde, 10 L-ko kontzentrazioa handiegia bada eta kalibrazio-zuzenetik kanpora gelditzen bada, diluzioa egokitu egin beharko genuke.
|
|
|
Dena den, inguruko kontzentrazioaren arabera, baliteke aire-bolumen handiagoa behar izatea metodo honen bitartez BTEXa atzemateko. Bestalde, 10 L-ko kontzentrazioa handiegia bada eta kalibrazio-zuzenetik kanpora gelditzen bada, diluzioa egokitu egin
|
beharko
genuke. Barneko aire-kalitatea ebaluatzeko, arauak 5 L aire lagintzeko agintzen du.
|
|
|
Unean uneko jarduerak hala eskatzen duelako taldeko babesen bat kendu
|
behar izanez gero
, amaitutakoan, babes hori berrezartzea
|
|
|
– Lur azpiko lineetatik hurbil: Linea deskargatzeko eskatu behar da, bai eskuko erremintak edo tresnak erabiltzean (0,5 m baino gutxiagoko distantzian) bai tresna mekanikoak erabiltzean (1 m baino gutxiagoko distantzian). Ezin bada deskargatu, krokadurak kendu egin behar dira.Kableak eskuetan erabili
|
behar izanez gero
, aurretiaz linea deskargatzeko eskatu behar da, eta dagokion tentsio-mailarekiko elementu isolatzaile egokiak erabili.Babes-neurri egokiak erabili behar dira (alfonbrak eta eskularru isolatzaileak). Laneko buruak hartu beharreko prebentzio-neurriak: planoen bidez, ondo ezagutu behar ditu instalazioak; langunetik gertu tentsiodun eroalerik badagoen jakinarazi behar du; kableak seinalatu egin behar ditu; lanen zaintzailea izendatu behar du, eta kableak selektiboki isolatu.?
|
|
|
Leherketen eta zartaden prebentzioa: Arauzko xedapenak betetzeaBriden bidez, kableak finkatzea? Hodiak ezarri eta hormigoia bota
|
behar izanez gero
, seinaleak jarri behar dira langunean eta egokiro zedarritu, istripurik ez izateko
|
|
|
– Lur azpiko lineetatik hurbil: Linea deskargatzeko eskatu behar da, bai eskuko erremintak edo tresnak erabiltzean (0,5 m baino gutxiagoko distantzian) bai tresna mekanikoak erabiltzean (1 m baino gutxiagoko distantzian) Ezin bada linea deskargatu, krokadurak kendu egin behar diraKableak eskuetan erabili
|
behar izanez gero
, aurretiaz elektrizitatea deskargatzeko eskatu behar da, eta dagokion tentsio-mailarekiko elementu isolatzaile egokiak erabiliBabes-neurri egokiak erabili behar dira (alfonbrak eta eskularru isolatzaileak) Laneko buruak hartu beharreko prebentzio-neurriak: ondo ezagutu behar ditu instalazioak, planoen bidez; langunetik gertu tentsiodun eroalerik dagoen jakinarazi behar du; kableak seinalatu egin behar ditu; lanen zaintzailea izendatu behar du, eta kableak selektiboki isolatu?
|
|
|
Lanaren ostean tentsioa berrezartzeaLana egin ostean eta instalazioan tentsioa jarri baino lehen, honako eragiketa hauek egin behar dira:? Lantokian: Lana aurrera eramateko talde-lanean jardun
|
behar izan
bada, lantaldearen arduradunak langile guztiak elkartu, eta tentsioa ezarriko dela jakinarazi behar die.Zirkuitulaburreko konexioak kendu egin behar dira, halakorik badago.. Etena egin den tokian: Katigagailua edo blokeoa eta/ edo seinaleak kendu egin behar dira.Zirkuituak itxi egin behar dira.
|
|
|
Plano hauetan, hiri-eremu bat elikatzen duen BTko lurpeko sare bat ageri da. Ikusten duzuenez, plano batean, zati bakoitzeko kanalizazioen kopurua eta horien okupazioa jasotzen da, eta, bestean, sarea hedatu
|
behar izanez gero
egin beharreko aldaketak.
|
|
|
Hodi horien diametro izendatuak aukera eman behar du,
|
behar izanez gero
, elikadura-linea orokorraren ebakidura% 100 handitzeko.
|
|
|
Instalazioa egiteko proiektua eta obra-amaierako ziurtagiria aurkeztu
|
behar izan
badira, ez da eskatu behar ikuskapen-eskubiderik ordaintzeko.
|
|
|
Adibidea: Senar-emazte batzuek apartamentu bat erosi berri dute, eta etxebizitza horretarako hornikuntza elektrikoa kontratatu nahi dute.Zehazki, 6.900 W-eko potentzia kontratatu nahi dute. Zer zenbateko ordaindu
|
beharko
diote enpresa merkaturatzaileari, kontuan hartuta sustatzaileak, hasieran, 9.200 W-eko potentziarako hedapen-eskubideak ordaindu zituela eta enpresa instalatzaileak emandako instalazio elektrikoaren ziurtagiria aurkeztu dutela?
|
|
|
Lotura-instalazioak osatzen dituzten zatiak deskribatu baino lehen, aurrerago egingo dugu hori?, haien neurriak zehaztu behar ditugu. Hartarako, eraikinek
|
beharko
duten karga edo eskari elektrikoa aurreikusi behar da. Etxebizitza, lokal, bulego, industria... eta/ edo horien azaleraren ekipamendu elektrikoarekiko zuzenki proportzionala izan behar du aurreikuspen horrek.
|
|
|
Alabaina, hondakin arriskutsuak (hidrokarburoak, harrikatz-mundruna eta beste substantzia arriskutsu batzuk) dituzten kableak kendu
|
behar izanez gero
, bestela tratatu eta kudeatu behar dira hondakinak.
|
|
|
Lana zer egoeratan eten
|
beharko
litzatekeen.
|
|
|
Hesiak kendu, bilgarriak ireki edo horien zatiren bat kendu
|
behar izanez gero
, baldintza hauetakoren bat bete behar da:
|
|
|
Kontu egin
|
beharko
da hezetasunak ez dezan hormetako eta zoruko isolamendua honda.
|
|
|
1) Telebista-hargailuarentzat hargunea instalatzea aurreikusi den lekuetan, oin anizkun bat
|
behar izaten
da. Kasu horretan, 4.1 taulako erabilera-puntuen kopurua zehaztean, oin bakartzat hartuko da.
|
|
|
Erabilera-instalazioko (eraikina) lur-konexioa eta transformazio-zentroko babeserako lur-konexioak (masak) lotu ahal dira, baldin eta lur-konexioko erresistentziaren balioa nahikoa baxua bada, transformazio-zentroko lurrerako akats-korrontearen (Id) gehienezko balio aurreikusia ebakuatu
|
behar izanez gero
, akats-tentsioaren balioa (Ud= Id · Rt) txikiagoa izan dadin gehienez aplikatutako kontaktu-tentsioa baino (Zentral elektriko, azpiestazio eta transformazio-zentroen baldintza teknikoei eta segurtasun-bermeei buruzko erregelamenduaren MIE-RAT 13 arauko 1.1 puntuan definitzen da tentsio hori).
|
|
|
4.2 2,5 mm2-ko ebakidurako eroaleez elikatutako etxebizitza batean korronte-harguneak jarri
|
behar izanez gero
, zer intentsitatetako etengailu automatiko magnetotermikoa jarriko zenuke linea guztiz babestuta geratzeko?
|
|
|
5.5 Zenbait ikaskide elkartu, eta zuen lanbide-heziketako ikastetxeak izan
|
beharko
lukeen kanpoko argiztapena diseinatu, ingurunea eta eraikinaren ezaugarri teknikoak kontuan izanda.
|
|
|
170 W-ekoa da. Beraz, zer potentzia aurreikusi
|
beharko
da instalazio osorako?
|
|
|
Izan ere, obra bateko lanek zenbait arrisku dakartzate, eta prebentzio-neurriak hartu
|
behar izaten
dira horiei aurre egiteko.
|
|
|
Babestu beharreko instalazioaren tentsio eta intentsitate izendatuaren arabera aukeratzen dira fusibleak, eta horien intentsitate izendatua instalazioarena baino askoz ere handiagoa izaten da. Izan ere, urtu gabe jasan
|
behar izaten
dituzte transformadorea martxan jartzean sortzen diren intentsitate altuak.
|
|
|
Zergatia: zirkuituaren zerbitzua eten
|
behar izanez
gerozentroa elikadurarik gabe ez geratzea.
|
|
|
Oro har, gehienetan, energia elektrikoa ekoizteko edo sortzeko instalazioak ez dira egoten energia hori kontsumitu behar den lekuan, eta ekoizten diren lekuetatik ehunka edo milaka kilometrora dauden erabilera-puntuetara garraiatu
|
behar izaten
dira. Erabilera-puntuak herri edo hirietatik (handiak nahiz txikiak) gertu egon ohi dira.
|
|
|
–Eraikineko kontadoreen kopuru, solairu edo ezaugarrien arabera, gelan edo paretan sartutako armairu batean edo gehiagotan kontzentratu
|
beharko
dira. Hala:
|
|
|
Iberdrolaren MT 2.80.12 (04 -07) arauko 2.4.2 atalaren arabera,, gehienez, 24 banakako deribazio egin ahal dira, eta gehiago badira, konduktu bertikal eta simetrikoak erabili
|
beharko
dira". Unión Fenosaren UFD-1.4.05.01 A-Apirila-07 arauko 7.2.2 atalaren arabera, berriz,, aurreikusitako hodi kopurua, erreserbakoak barne?
|
|
|
Kontadore-zentralizazioan instalatu
|
behar izanez gero
, potentzia kontrolatzeko etengailuek berrengaiatze automatikokoak edo kontratatutako etxebizitzatik berrengaiatzeko modukoak izan behar dute.
|
|
|
Ahal dela, eraikineko fatxadaren kanpoan edo, eraikinetik bananduta egonez gero, kanpoko itxituran jarri behar dira,
|
behar izanez gero
(sutea, etab.), suhiltzaileek edo langile baimenduek babes-elementuak martxan jarri eta finka guztia zerbitzurik gabe utz dezaten.
|
|
|
Q puntuaren posizioa egiaztatuko dugu, eta RB doituko dugu,
|
behar izanez gero
.
|
|
|
Arrazoiren batengatik sare-tentsioa handitzen bada, tentsioa handitu egingo da automatikoki iragazkiaren irteeran, eta, ondorioz, I2 eta Iz korrontea handitu egingo dira. Zirkuitua ondo diseinatuta badago, tentsio horren hazkuntza R2 erresistentzia mugatzaileak xurgatu
|
beharko
du, eta VRL irteera-tentsioa ez da aldatuko, Zenerrarekiko paraleloan dagoelako. Era berean, sarrerako tentsioa murrizten bada, murrizketa hori R2an islatuko da, eta ez dio irteerari eragingo.
|
|
|
Ez; kargaren potentzia-eskakizunen arabera erabili
|
beharko
da.
|
|
|
Ekipamendua jasotakoan, garraioan inolako kalterik izan ez duela egiaztatu behar da lehenik. Kalterik hautemanez gero, ekipamenduaren jabeak edo erabiltzaileak berehala eman
|
beharko
die kalte horien berri bai fabrikatzaileari bai garraiatzaileari.
|
|
|
Kontu egin energia emateko gaitasun handia duela eta karga gutxi galtzen duela; karga hori, gainera, Q1ek eroale diharduen aldiro betetzen da. Osagai hori ez balego, elikatze-iturri simetrikoa
|
beharko
litzateke(. Vcc).
|
|
|
izatea. Kasu horretan, denbora gehixeago
|
behar izango
da, noski, praktika egiteko.
|
|
|
11 Bat aukeratu
|
behar izatekotan
, zein kontagailu aukeratuko zenuke, asinkronoa ala sinkronoa. Zergatik?
|
|
|
13 3 biteko konbinazio bitarrak onartzen dituen deskodetzaile bat inplementa daiteke ZI honekin? Zenbat irteera
|
behar izango
lituzke?
|
|
|
13 3 biteko konbinazio bitarrak onartzen dituen deskodetzaile bat inplementa daiteke ZI honekin? Zenbat irteera
|
behar izango
lituzke?
|
|
|
ZI honekin inplementa daiteke sarreran 8 biteko konbinazio bitarrak onartzen dituen deskodetzaile bat. 8 irteera
|
beharko
lituzke (23= 8).
|
|
|
Bita seigarren biegonkorrean agertzen da 12 µs pasatutakoan; beraz, 2 µs behar ditu biegonkor bakoitzetik pasatzeko (12 µs/ 6= 2 µs). Erloju-seinalearen periodoak 2 µs-koa izan
|
beharko
du, eta maiztasunak, 500 KHz-ekoa:
|
|
|
Diseinatu eta osatu kronograma bat biegonkor mota bakoitzarentzat (SR, JK, D, T); sarreren bilakaera bererako, Q irteerak agertu
|
beharko
du, desarra-moduaren arabera aterako dena (asinkronoa, 1 mailaren arabera sinkronizatua, 0 mailaren arabera sinkronizatua, saihetsen araberako master-slave, igoera-saihetsaren arabera sinkronizatua eta jaitsiera-saihetsaren arabera sinkronizatua). Aztertu ateratako emaitzak, elkarren artean alderatuz.
|
|
|
Hesia jaisteko, semaforo gorrira doan seinale hori bera erabiliko litzateke, eta, igotzeko, semaforo berdera doana. Pentsatu egin
|
beharko
da hesia igotzeko edo jaisteko motorrak aktibatzeko seinale horiek egokitu behar diren ala ez.
|
|
|
11 Bat aukeratu
|
behar izatekotan
, zein kontagailu aukeratuko zenuke, asinkronoa ala sinkronoa. Zergatik?
|
|
|
12 Zer adierazten du CO balio horrek eragiketaren azken emaitzan? Zuzenean interpreta daiteke, edo zuzenketaren bat egin
|
beharko
litzateke?
|
|
|
Ez, ateratako emaitza guztiak ez dira baliozkoak. Bi emaitza zeinu-bit negatiboarekin agertzen dira, eta positiboarekin agertu
|
beharko
lukete. Hori gertatzen da emaitza zirkuituaren kodetze-ahalmenetik kanpo gelditzen delako; digitu batekoa da (unitateak), eta bi behar dira berez (unitateak eta hamarrekoak). Zeinu-bita hamarrekoen adierazletzat hartuz gero, emaitza zuzena izango litzateke.
|
|
|
Emaitzaren zeinu-bitari begiratuz detektatzen da: bi zenbaki positibo batzen ari denean, emaitzaren zeinu-bitak 1 balio du, eta 0 balioko behar luke; bi zenbaki negatibo batzen ari denean, emaitzaren zeinu-bitak 0 balio du, eta 1 balio
|
beharko
luke.
|
|
|
BCDko unitate batutzaile berri bat tartekatu
|
beharko
litzateke BCDko azken batutzailearen eta zeinu-biten batutzailearen artean. Praktika honetan, esaterako, hamarrekoen eragiketez arduratuko litzateke.
|
|
|
8 Zer egin
|
beharko
litzateke 8 biteko zenbakiak batzeko?
|
|
|
17 Zirkuituan zer aldaketa egin
|
beharko
litzateke osagarriaren bigarren hitzarmenarekin egiteko kenketa. Zein izango litzateke oraingoan. Bateko osagarriaren hitzarmena ala biko osagarriarena. Egiazta ezazu.
|
|
|
8 Zer egin
|
beharko
litzateke 8 biteko zenbakiak batzeko?
|
|
|
Izan ere, pantailak BCDn kodetutako balioak (0tik 9ra) bistaratzen ditu, eta batutzaile horrek sistema bitar naturalean egiten du lan. Kode bitarretik BCDrako bihurgailua tartekatu
|
beharko
litzateke.
|
|
|
17 Zirkuituan zer aldaketa egin
|
beharko
litzateke osagarriaren bigarren hitzarmenarekin egiteko kenketa. Zein izango litzateke oraingoan?
|
|
|
Emaitzaren zeinu-bitari begiratuz detektatzen da: bi zenbaki positibo batzen ari denean, emaitzaren zeinu-bitak 1 balio du, eta 0 balio
|
beharko
luke; bi zenbaki negatibo batzen ari denean, emaitzaren zeinu-bitak 0 balio du, eta 1 balio beharko luke.
|
|
|
Emaitzaren zeinu-bitari begiratuz detektatzen da: bi zenbaki positibo batzen ari denean, emaitzaren zeinu-bitak 1 balio du, eta 0 balio beharko luke; bi zenbaki negatibo batzen ari denean, emaitzaren zeinu-bitak 0 balio du, eta 1 balio
|
beharko
luke.
|
|
|
12 Zer adierazten du CO balio horrek eragiketaren azken emaitzan? Zuzenean interpreta daiteke, edo zuzenketaren bat egin
|
beharko
litzateke?
|
|
|
Aipatutako adierazleak erreferentzia gisa hartuta, lehenengo behaketa horrek aukera emango digu ezohiko egoeren aztarnak aurkitzeko. Halako egoera baten aurrean, arreta handiagoz behatu
|
beharko
dugu, eta behaketa horrek askoz sistematikoagoa eta jarraituagoa izan beharko du. Hezkuntzako langileek gurasoekin izandako harreman informalek eta elkarrizketek ere jarraibideak eman diezazkigukete.
|
|
|
Beraz, haurrenganako tratu txarren balizko egoera baten aurrean gaudela susmatuz gero, eskolako zuzendariari ohartarazi
|
beharko
diogu, eta hark emango du egoeraren berri. Handik aurrera, biktima babestera zuzendutako protokolo-segida bat aktibatuko da.
|
|
|
4.3 dokumentuaTratu txarren egoerak detektatzeko eta egoera horiek tratu txartzat jotzeko zailtasunakDetektatzeko zailtasunakTratu txarrak diagnostikatzea ez da beti erraza izaten; askotan, susmatu ere ez dira egiten.Ez dago dena barne hartzen duen definiziorik, haiek zailtasun handirik gabe detektatzeko aukera emango duenik.Askotan, zaila da istripuz gertatutako zauriengandik bereiztea.Tratu txarrei buruz jasotzen den lanbide-heziketa eskasa da edo ez da jasotzen, eta eragotzi egiten du zauriak detektatzea.Profesionalaren beraren irizpide pertsonalak.Tratu txarrak tratu txartzat hartzeko edo haiek jakinarazteko zailtasunakZauriei ez zaie garrantzi handirik ematen.Susmatu arren, ez da ziur jakiten zauriak nola gertatu diren (hanka sartzeko beldurra). Zauriak jakinaraztea salaketa jartzearen baliokidea dela pentsatzeko beldurra.Profesionalaren kezka pertsonalak: legalak (deklaratu beharra), ekonomikoak (lanorduak galtzea, bezeroak galtzea), erosotasuna (deklaratu
|
behar izanez gero
, epaitegira joatea), beldurra (gurasoen erreakzioa). Lehenagoko esperientziak, non, agintariei tratu txarren susmo bat jakinarazi arren, haurra gurasoekin utzi baitzen, aurretik beharrezko gizarte-tratamendurik eman gabe.Profesional askok uste dute, tratu txarren susmo bat jakinarazita, haurrari mesede baino kalte handiagoa egiten zaiola, arrazoi hauengatik: Erasotzailearen ustez, bera ikertzeko... HAURREN ETA NERABEEN BEHATOKIA.
|
|
|
Adingabeak kalte fisikoak dituenean, hezkuntza-profesionalek osasun-zentro batera eraman
|
beharko
dute haurra azterketa bat egiteko, edo, hala badagokio, ospitaleratzeko. Han, aktibatu beharreko izapideak aktibatuko dira.
|
|
|
Adingabea zentroan dagoen bitartean, zentroak hartu
|
beharko
ditu bere gain gurasoen oinarrizko zereginak, hala nola:
|
|
|
ZHPa dokumentu dinamikoa da, eta aldaketak egin dakizkioke zentroaren errealitatera egokitzeko, eta artatutako herritarren ezaugarriei, haren gainetik dagoen administrazioaren arauei eta indarrean dagoen araudiari erantzuteko. Hala, indarrean dagoen errealitatea uneoro jaso
|
beharko
du; beraz, kontuan izan beharko da hura idatzi zeneko egoerak eta baldintzak noiz aldatuko diren.
|
|
|
ZHPa dokumentu dinamikoa da, eta aldaketak egin dakizkioke zentroaren errealitatera egokitzeko, eta artatutako herritarren ezaugarriei, haren gainetik dagoen administrazioaren arauei eta indarrean dagoen araudiari erantzuteko. Hala, indarrean dagoen errealitatea uneoro jaso beharko du; beraz, kontuan izan
|
beharko
da hura idatzi zeneko egoerak eta baldintzak noiz aldatuko diren.
|
|
|
Hala, urtean zehar landu nahi diren helburuak zehaztu eta sistematizatu behar ditu, bai eta helburuok lortzeko ekintzak eta jarduerak ere. Era berean, jarduera horiek gauzatzeko behar diren giza baliabideak ere hartu
|
beharko
dira kontuan.
|
|
|
HPIak oso tresna malgua izan behar du; izan ere, haren zeregin nagusia arreta indibidualizatua bideratzea denez, adingabearen premietara eta aurrerapenetara egokitu
|
beharko
du.
|
|
|
Mapa familiarra pertsonak berak eraikitzen du, bere etxebizitzaren plano baten bidez. Plano horretan zehaztu
|
beharko
du zein diren denentzako guneak, norena den etxeko gela bakoitza, zer lekutan hitz egin eta eztabaidatzen den gauza garrantzitsuez, non ikasten den, non bilatzen den babesa?
|
|
|
Lehenengo aukera da aldaketa adingabearen ingurunean bertan gerta dadin saiatzea, hura haren familiarengandik banatzea ekarriko duten neurrietan pentsatu baino lehen. Dena den, ekintzak edozein direlarik ere, gutxieneko baldintza hauek bete
|
beharko
dituzte:
|
|
|
Beraz, adingabea berriro ere bere familiara itzultzeko, familiak esku-hartzea onartu
|
beharko
du, eta esku-hartze horrek familiaren dinamika aldatuko duela jakin behar du; hala ere, familia ez baldin badago ados edo ez baldin badu egin nahi, profesionalak ezin izango du behartu aldaketa hori egitera. Are gehiago, esku-hartze horiek sarritan gaitzesten dira.
|
|
|
Behin eta berriz esan dugun moduan, krisiak irauten duen bitartean eta ondoren, adingabearen eta haren familiaren segimendua egin
|
beharko
da, harentzat kaltegarriak diren beste egoera batzuk agertzea saihesteko. Ez da ahaztu behar familiari laguntzeko prozesua lan gogorra eta zaila dela.
|
|
|
Ez da ahaztu behar familiari laguntzeko prozesua lan gogorra eta zaila dela. Oso kasu konplexuetan, prozesu horrek denboraldi luzeak
|
behar izan
ditzake, baita urteak ere, giza egoerek hainbat faktoreren arabera egiten baitute aurrera eta atzera. Kasu batzuetan, funtzionaltasunik ez duten familiekin egindako lanak familia horren bizitza osoa irauten du.
|
|
|
Egin ezazu horietako bakoitzaren balorazioa, eta adierazi egia ala gezurra iruditzen zaizun. Ondoren, zure balorazioa justifikatu
|
beharko
duzu, beharrezkoak iruditzen zaizkizun zehaztasun guztiak emanez.
|
|
|
Egin
|
beharko
zenukete jakinarazpen formalik. Hala bada, azaldu ezazue zer prozedura jarraituko zenuketen.
|
|
|
Talde bakoitzak tratu txarren modalitate bat hautatu behar du, lantzeko: fisikoa, arduragabea, emozionala, sexu-gehiegikeria. Hautatutako tratu txar motari buruz lan bat egin
|
beharko
duzue. Hura aurkezteko era eta euskarria ere hautatu beharko duzue:
|
|
|
fisikoa, arduragabea, emozionala, sexu-gehiegikeria. Hautatutako tratu txar motari buruz lan bat egin beharko duzue. Hura aurkezteko era eta euskarria ere hautatu
|
beharko
duzue: txostena, formatu elektronikoa, horma-irudia. Taldean, landuko dituzuen alderdiak erabaki behar dituzue:
|
|
|
4.3 jardueraGenogramaAzalpenaJarduera honetan, bakoitzak bere genograma egin behar du, eta gelakide batek interpretatu egin behar du.GarapenaZuetako bakoitzak, orri batean, bere genograma marraztu
|
beharko
du, ahalik eta osatuena, hiru belaunaldirekin (baldin eta ez bada oso familia zabala). Ondoren, zuen irakaslearen mahai gainean utzi behar dituzue orri guztiak, eta, hark, ausaz banatu behar ditu. Baten bati bere orria egokitzen bazaio, itzuli eta beste bat hartu beharko du.Bakoitzak interpretatu eta idatziz deskribatu behar du egokitu zaion genograma, orri berean edo erantsitako beste orri batean, eta bere izena idatzi behar du.Azkenik, bakoitzak bere genograma berreskuratu behar du, eta gelakideak egindako deskribapena zuzendu.Ariketa bera egin dezakezue genograma marraztu ordez mapa familiarra edo ekomapa marraztuz.IraupenaGelako saio bat.
|
|
|
4.3 jardueraGenogramaAzalpenaJarduera honetan, bakoitzak bere genograma egin behar du, eta gelakide batek interpretatu egin behar du.GarapenaZuetako bakoitzak, orri batean, bere genograma marraztu beharko du, ahalik eta osatuena, hiru belaunaldirekin (baldin eta ez bada oso familia zabala). Ondoren, zuen irakaslearen mahai gainean utzi behar dituzue orri guztiak, eta, hark, ausaz banatu behar ditu. Baten bati bere orria egokitzen bazaio, itzuli eta beste bat hartu
|
beharko
du.Bakoitzak interpretatu eta idatziz deskribatu behar du egokitu zaion genograma, orri berean edo erantsitako beste orri batean, eta bere izena idatzi behar du.Azkenik, bakoitzak bere genograma berreskuratu behar du, eta gelakideak egindako deskribapena zuzendu.Ariketa bera egin dezakezue genograma marraztu ordez mapa familiarra edo ekomapa marraztuz.IraupenaGelako saio bat.
|
|
|
Ez da ahaztu behar eskolaren zeregin gizarteratzailea; gizartean aniztasuna baldin badago, hezkuntza-zentroetan ere egon behar du. Haurrek beren hezkuntza-prozesua bukatzen dutenean, bizitza normalizatu bat egin nahi badute, komunitatearekin erlazionatu
|
beharko
dute; lana egiteaz gain eta familiarekin erlazionatzeaz gain, atera egingo dira, supermerkatuan erosketak egingo dituzte, osasun-zentroetara joango dira edo oporretara joango dira. Hori guztia zaila da txikitatik ez badute ikasi aniztasunean bizitzen.
|
|
|
Ezin dugu ahaztu gaur egun familia asko gizarte-eta hezkuntza-errealitate oso desberdinak dituzten herrialdeetatik datozela; beraz, gure herrialdeko hezkuntza-errealitatean kokatu behar dugu familia, eta eskura dauden baliabide eta zerbitzuen berri eman behar diogu.
|
Behar izanez gero
, osasun-zerbitzuekin, gizarte-zerbitzuekin eta abarrekin koordinatu beharko dugu.
|
|
|
Ezin dugu ahaztu gaur egun familia asko gizarte-eta hezkuntza-errealitate oso desberdinak dituzten herrialdeetatik datozela; beraz, gure herrialdeko hezkuntza-errealitatean kokatu behar dugu familia, eta eskura dauden baliabide eta zerbitzuen berri eman behar diogu. Behar izanez gero, osasun-zerbitzuekin, gizarte-zerbitzuekin eta abarrekin koordinatu
|
beharko
dugu.
|
|
|
Komunikazio-prozesu eraginkor bat bermatu behar da,
|
behar izanez gero
, bitartekaritza-edo itzulpen-zerbitzu bat erabiliz, eta elkarrizketak maizago eginez, hezkuntza-zentrora egokitzea bermatzeko. Behar izanez gero, zentroak adingabearen egokitzapen-plan bat egin behar du, eta haren berri eman behar dio familiari.
|
|
|
Komunikazio-prozesu eraginkor bat bermatu behar da, behar izanez gero, bitartekaritza-edo itzulpen-zerbitzu bat erabiliz, eta elkarrizketak maizago eginez, hezkuntza-zentrora egokitzea bermatzeko.
|
Behar izanez gero
, zentroak adingabearen egokitzapen-plan bat egin behar du, eta haren berri eman behar dio familiari. Gainera, argi utzi behar zaie haien prozesuko parte-hartzetik zer espero den.
|
|
|
3.2 jardueraGurasoentzako bilera batAzalpenaGurasoentzako bilera bat prestatu behar da, seme-alaben egokitzapen-denboraldian nola jokatu azaltzeko.GarapenaHiruko edo lauko taldeak osatu behar dituzue. Talde bakoitzak bere lana egin behar du.Bilera bat prestatu
|
beharko
duzue, guraso-talde bati azaltzeko haur-zentrora egokitzeko denboraldian nola jokatu behar den. Gai horri buruz eman dugun informazioa erabili behar duzue, eta, beharrezkoa baderitzozue, informazio hori zabaldu beharko duzue.Bilera euskarri elektronikoan prestatu behar duzue, aurkezpenak egiteko programa bat erabilita.Ondoen diseinatutako bi lanak gelan aurkeztuko dira, bilera bat izango balitz bezala, eta altzarien kokapena eta beste alderdi batzuk ere kontuan hartuta.IraupenaBi saio utzi ahal izango dira bilera prestatzeko, eta beste bat bileraren simulazioa egiteko.
|
|
|
Talde bakoitzak bere lana egin behar du.Bilera bat prestatu beharko duzue, guraso-talde bati azaltzeko haur-zentrora egokitzeko denboraldian nola jokatu behar den. Gai horri buruz eman dugun informazioa erabili behar duzue, eta, beharrezkoa baderitzozue, informazio hori zabaldu
|
beharko
duzue.Bilera euskarri elektronikoan prestatu behar duzue, aurkezpenak egiteko programa bat erabilita.Ondoen diseinatutako bi lanak gelan aurkeztuko dira, bilera bat izango balitz bezala, eta altzarien kokapena eta beste alderdi batzuk ere kontuan hartuta.IraupenaBi saio utzi ahal izango dira bilera prestatzeko, eta beste bat bileraren simulazioa egiteko.
|
|
|
gain utz dezan tutoretza. Epaileak du azken hitza, eta familiak harengana jo
|
beharko
du dagokion taldeak hartutako neurriarekin ados egon ezean, babes eskeko helegite baten bitartez.
|
|
|
Une horretan, bikoteak berriro adostu
|
beharko
ditu arau eta helburu komunak, eta seme-alabak hezteko modua pentsatu behar du. Une horretan gerta daitezke, era berean, bakoitzak bere jatorrizko familiatik ekartzen dituen esperientzia desberdinengatiko desberdintasunak.
|
|
|
Pertsona bakoitzak etengabe egin
|
beharko
die aurre bere oreka hausten duten egoera edo zailtasun jakinei, eta bat-bateko erantzunak beharko ditu haiek leheneratzea lortzeko.
|
|
|
Pertsona bakoitzak etengabe egin beharko die aurre bere oreka hausten duten egoera edo zailtasun jakinei, eta bat-bateko erantzunak
|
beharko
ditu haiek leheneratzea lortzeko.
|