|
2000
|
|
|
Ondoren partikularra ematen zuen beste maistra batekin ibili ginen Ibarran. Soldadutza amaituta, Martuteneko kartzelan sartu nindutenean, bertako funtzionario
|
batek
eskola ematen zigun. Erlijioa eta denetik ematen zigun euskaraz, baina politikarik aipatu ere ez, jakina.
|
|
|
Telebista alde batetik oso ona izan da, baina beste jokamoldeentzako ez. Kosta egiten da haur
|
bat
eskolara xisteraz edo palaz jokatzeko eramatea. Gurasoen asmoa askotan semea profesionaletan ikustea da eta beraz, eskuz ezker paretan aritzen dira.
|
|
|
Estatu Nazioaren eraikitze prozesuaren aldetik momentu honek izan zuen garrantziaz jabetzeko, bi gai azpimarratu nahi genituzke:
|
bata
eskolan irakasten ziren edukiei dagokiena, eta irakasleriarekin lotuta dagoena bestea. Bi hitzetan, eta lehenengo gaiari helduz, goi mailako lehenengo irakaskuntzan Frantziako historiari zein geografiari Guizot legeak emandako garrantzia azpimarratu behar da:
|
|
2001
|
|
|
Baina Lodosan, adibidez, ikusten ahal duzu karrikan hirukote bat solasean. Bi ikastolakoak eta
|
bat
eskolakoa. Bada, batzuetan, hizketan ari direnean, ikastolakoek euskaraz egiten dute haien artean, eta erdaraz bertze lagunari.
|
|
|
Orotara, ikastalde horietan hamar
|
bat
eskola ordu eman genituen. Ikastaldebakoitzarentzat bost bat ataza prestatu genituen, aipaturiko bederatzi testuakerabilita (testuak jaso edo sortu, moldatu, aztertu...).
|
|
|
Ikasleak ikas prozesua euskaltegietan hasten duten lehen unetik hasi beharda planteamendu horren arabera jokatzen. Azken batean, gure ikasle askorentzat euskaltegia izaten da bigarren hizkuntza
|
bat
eskolatik kanpo ikastenduteneko lehen tokia, eta gure eskakizuna eta institutuetakoak ezberdinakdirela adierazteaz gain, prozedurak (horrexegatik, hain zuzen ere) ezberdinak direla erakuts geniezaieke.
|
|
|
Hizkuntza egoerari dagokionez, euskararen atzerakada biziak ezaugarritzen du aro hau batik bat. Garai hartako hainbat euskaltzalek, adibidez, Campionek (1907), Sabino Aranak (1894), Azkuek (1896)?, herria erdaldunduz joatearen arrazoi nagusietako
|
bat
eskola zela uste zuten (1912kodatuen arabera, Hego Euskal Herriko maisu maistra gehienak? %61. Euskal Herritik kanpo jaiotakoak ziren).
|
|
2002
|
|
|
Horretarako ordea, sormena, bihotza, aktitudea, depresioa eta karisma duen norbait behar da. (...) Beti bezala, talde
|
batek
eskola sortu eta arrakasta lortzean, multinazionalek dirua jartzen dute antzeko taldeak milaka atera nahian. (...)
|
|
|
Delako metodologia hori aplikatzen ari da, non eta ikasleak beren ama hizkuntza ez beste
|
batean
eskolak jasotzen ari diren esparruetan. Esaterako, EstatuBatuetako lurralde askotan ingelesez irakasten zaie ama hizkuntza modura bestehizkuntza bat duten ikasleei.
|
|
|
Martín Manciñidoren iritziz, «Estatuko konpromiso bat falta da, propagandarako ez diren nazio kanpainak ezartzeko, agresiboak ez direnak eta emaile fidelak jasotzen dituztenak», dio. Beste puntu garrantzitsu
|
bat
eskola hezkuntza da: 12 eta 17 urte bitarteko segmentu sentikorra.
|
|
2003
|
|
|
Kromatismo hertsiak zipriztindutako marrazkia. Umetxo
|
batek
eskolan egindako lehenengo zirriborroa. Artistaren bozetoa.
|
|
2004
|
|
|
Une hauetan puri purian dagoen hezkuntza arazoetako
|
bat
eskolako biolentzia da.
|
|
|
Marxismoari egin diodan aipamen
|
batean
eskolaren izaera ideologikoa agertu zaigu. Nolabait ere, eskolaren betebehar bat ikaslearen izaera ideologikoa boterearen araberako balioetan moldatzea izango litzateke.
|
|
|
Hortaz, bere iritzirako, eskolaren ingurune soziolinguistikoa determinatzen duten ezaugarriak aintzat hartu gabeko heziketa elebidunak ezin du atarramentu onik izan haurraren hezkuntza garabidean. Gorago aipatu dugun amildegiaren irudia berrituz, Lasaren kezka iturriak, nolabait ere,
|
batetik
eskolaren eta bestetik errealitate soziolinguistikoaren arteko doikuntzarik ezean idoro genituzke.
|
|
|
–Eskolak. Frantziska Arregik dioskunez? lehenengo barruko aukera egin behar du zentro mailan, hau da lehenengo pausoa gizarte diglosiko
|
bateko
eskola diglosikoa gainditzeko derrigorrez eman behar dena?. 484
|
|
|
Nik ez dakit kukuak nola joko digun hemendik urte batzuetara. Baina, nolanahi ere, hizkuntza
|
bat
eskolan ikastetik hizkuntza hori bera bizitzaren gainerako erabilera esparruetara zabaltzeak dituen trabez ez dakit behar bezain ohartuak gauden. Ez dirudi.
|
|
|
Egunen
|
batean
eskolatik alde egingo balu, oso zaila izango litzateke ordezkoa bilatzea.
|
|
|
Aristofanesek jartzen duen Fidipidesen adibidea, ironiaz betea, guztiz interesgarria dapolitikaren heziketa sofistikoak jaso zituen kritikak neurtzeko. Sofista
|
baten
eskolara bidalidu aitak Fidipides: diskurtsoak egiten (Aristofancs, Las Nubes, 239) eta argudioei aurreegiten ikasi nahi du (ibid.
|
|
|
“Helburuak elkarren artean erlazionatuta daude, eta bakoitzak bere helburua lortzeko, besteek bere helburuak lortzen badituzte soilik lor dezake”, laburbiltzen du psikologoak. Beste jarduera bat Garaigordobilen iritziz, joko horien arrakastaren zati handi
|
bat
eskola programen barruan beste jarduera bat bezala sartzea da, eta ez curriculumaren salbuespen gisa. Esperientzian sartutako ikasleek asteko egun berean jokatzen zuten beti bi orduz, irakasleak eta behatzaile batek gainbegiratuta.
|
|
|
“Pertsona ezinduek aholkularitza juridiko berezia jaso ahal izango dute edozein prozesutarako, baina batez ere gehien behar dutela ikusi dugunontzat”, azaldu du Miguel Cabra de Lunak, ONCE Fundaziokoak eta Cermi erakundeko aholkulari juridikoak. Espainian dauden praktika juridikoko 60
|
bat
eskolen bidez, abokatuek sakon ezagutuko dute kolektibo horri gehien dagokion legeria. “Funtzio publikoan sartzearekin, PFEZren aitorpenarekin edo pentsio eta gizarte prestazio ezberdinen artean dagoen bateraezintasunarekin zerikusia duten gaiez orientatuko dituzte –dio Luntako Ahuntzak–”.
|
|
|
Gabonen bueltan sortu ohi den kontsumismo giroari aurre egiteko eta bide
|
batez
Eskola Txikien Jairako dirua jasotzeko bigarren eskuko gauzen Azoka Txikia antolatu dute.
|
|
|
Txistua irensten dagoela, bere izen abizenak entzun ditu atzeko aldean duen gizonezko baten ahotsean. Eta une
|
batez
eskolan dagoela sentitu du, eta arbelera atera behar duela. Buelta eman du eta dokumentazioa eskuetan bere izena irakurri duen gizonarengana hurbiltzen hasi da.
|
|
2005
|
|
|
Skolastika gune feminista da.
|
Batetik
eskolak ematen dira, emakumeen eta literaturaren inguruko gaiak irakurtzeko, ezagutzeko, eztabaidatzeko... Bestetik, literatur aholkularitza ere bada.
|
|
|
Hasiera
|
batean
eskolara ordu gutxitan joango da eta pixkanaka ordutegia luzatuz joango da.
|
|
|
Neurri berrienetako
|
bat
eskola asistentziako ziurtagiriak ematea da
|
|
|
Espainiako arazo handienetako
|
bat
eskola uztearen eragin handia da
|
|
|
Eraso fisiko, hitzezko eta sozialak saihesteko irakasleen gehiengoak ikastetxeetan zer nahi duen ezartzeko mekanismoetako
|
bat
eskola bitartekotza da, Argentinan eta beste herrialde batzuetan ondorio positiboak dituen legeak arautua. Kataluniako Generalitateak, esperientzia horiei erantzunez, ikasleen eskubide eta betebeharrei buruzko eta unibertsitateaz kanpoko ikastetxeen bizikidetza arautzeko dekretu proiektuaren ardatz bihurtu du eskola bitartekaritza.
|
|
|
Batek nire jatetxea nola zihoan jakin nahi zuen eta nire erantzunek ez zioten balio, nik ere telebistara pasatzeko asmoa ote nuen jakin nahi izan zuen gero, eta auskalo zer azkenik. Besteak, ea noiz egin behar genuen garai
|
bateko
eskola kideek afari bat. Batek emaztearengandik ihes egin nahi zuen, besteak lagunengandik.
|
|
|
Loro
|
bat
eskolan. ZUBELDIA, Iñaki// Alonso, Aitziber; Carcoba, Ines; Mattin; Morente, Enrique; Orbe, Alex eta beste.
|
|
2006
|
|
|
Garai hartan Gobernu kubatarrak herri sahararrari laguntza handia ematen zion. Hasieran, 500 saharar Kubako herri txiki
|
bateko
eskolan egon ginen. Ondoren, irakaskuntza ikasi nuen Habanan.
|
|
|
Haur Hezkuntza, Lehen, Bigarren eta Hezkuntza Berezian diharduten milioi bat mutiko neskatok hartzen dute janari
|
bat
eskolako jantokian.
|
|
|
• Tutoretza beharrak, alde
|
batetik
eskolaren eta gizartearen eremuan integratzeko prozesuaren, eta bestetik familiako arau eta ohituren eta ikastetxean edo ingurunean proposatutakoen artean dauden desberdintasunen ondoriozkoak, eta gainera ikasle batzuek baldintza sozial eta familiar baztertuengatik dituzten zailtasunetatik eratorriak ere bai.
|
|
|
Euskal hezkuntza sistemaren oinarrizko printzipioetako
|
bat
eskola integrazioa da, hezkuntzako berdintasun eskubidearekin eta gizarte kohesioari laguntzeko xedearekin bat etorriz. Printzipio hori aplikatzeko eta helburu hori kultura desberdinetako ikasleekin betetzeko biderik koherenteena kultura arteko hezkuntza da, hau da, berdintasunean eta dibertsitatearekiko errespetuan oinarritutako hezkuntza.
|
|
|
Meltxorrek azulejo batzuk erdi garbitu ditu, zigarro bat erre, berak zekien txokoan ardoa ote zegoen begiratzera joan da –denbora
|
batean
eskolako atezaina izan zen, badakizki tokiko sekretuak; ardoak baina, oraingo zuzendariak bere armarioan ondo gorderik eduki.
|
|
2007
|
|
|
Barnetegiak alde
|
batetik
eskola denboraren trinkotzea bilatzen zuen, epe labur baten ikas prozesuan sakon murgiltzea, baina beste alde batetik, erabileran ere murgiltzea bilatzen zuen, bi arlotatik: eskola denboratik hara euskara erabili behar den gunea barnetegian bertan eratuta, eta bestetik, ikastaldea euskararen berezko inguru baten kokatuta.
|
|
|
• Barnetegien loraldia ere sasoi honetakoa da. Barnetegiak alde
|
batetik
eskola denboraren trinkotzea bilatzen zuen, epe labur baten ikas prozesuan sakon murgiltzea, baina beste alde batetik, erabileran ere murgiltzea bilatzen zuen, bi arlotatik: eskola denboratik hara euskara erabili behar den gunea barnetegian bertan eratuta, eta bestetik, ikastaldea euskararen berezko inguru baten kokatuta.
|
|
|
Adoptatu duten familientzako tentsio gunerik latzenetako
|
bat
eskola da.
|
|
|
Baietz egin diozu buruarekin, eta bat
|
batean
eskolako gelako usaina gogoratu duzu. Klarion, liburu eta izerdi usaina.
|
|
|
Eskarmentu horren ustezkohobekuntza bakarra euskararen ikaskuntzan datza, eskolaren bidezko euskalduntzepolitika dela medio. Hala ere, gauza jakina da euskara eskola hizkuntza bihurtudela onik onenean, eta hizkuntza minorizatu
|
bat
eskola hizkuntza bihurtzendenean, akabo: hizkuntza ofizial horren kartzela bihurtu da eskolaren esparrua, hortik atera eta gizarte hizkuntza bihurtzeko ahalmen ofizialik ez duen hizkuntza.Beraz, erne ofizialtasunaren kontu liluragarriekin!
|
|
|
Aleka aleka baizik ez dira sortzeneuskal irakurleak, euskarazko testu informatibo eta kulturalen aldeko hautua bakanbatzuek besterik ez omen dute egiten. Eta, jakina, itxura
|
batean
eskolari eskererdietsitako euskarazko alfabetatze gaitasuna aski eta gehiegi izan lukekultura idatzian aise jarduteko. Alabaina, ahozko euskararen gaitasun eskasari, orain, ikusiak ikusita, testu idatzien gaineko gaitasun mugatua erantsi beharkogenioke:
|
|
|
Ezker eskua aulkiari lotuta zegoen garai
|
batean
eskoletan erabiltzen zen sistema “pedagogikoa” zen, ezkertiarrek beren esku indartsuarekin, ezkerrarekin, idatz ez zezaten. Gaur egun, lateralitatea normaltzat hartzen da, ez baldartasun zeinutzat.
|
|
|
Argi dago ikastetxean egiten diren gorputz hezkuntzako bi orduak ez direla nahikoak. Gainera, haur
|
batek
eskolakoak baino ahalegin fisiko gehiago egiten ez badu, oso litekeena da etorkizunean sedentarioa izaten jarraitzea. Zergatik ez duzu ariketarik egiten?
|
|
|
Hala ere, batzuetan, administrazioko akatsengatik edo herritarren iruzurrezko jardunengatik, bi lekutan erroldatuta dauden pertsonen adibideak aurki daitezke. Helburua zenbait pribilegio fiskal edo sozialez baliatzea izaten da, hala nola lanpostu bat lortzea, haur
|
batentzako
eskola plaza bat, hiri bateko eremu jakin batean aparkatzea… Hala ere, datuak faltsutzeagatik ordaindu behar den isuna txikia da, 150 euro, 1986ko legearen arabera, geroztik aldatu ez dena.
|
|
2008
|
|
|
4 Kontua ez da ospe handiko edo gutxiko idazlea irakatsi, kontua da lan
|
bat
eskolaren zirkuituan sartzen denean, urteak ematen dituela bertan, aldatu gabe. Horrela ezin da gazteen irakurketarako zaletasunean sakondu.
|
|
|
Adibidez, Peruko Arahuay herrixkan eskolara doazen haurren kopurua 10 aldiz handiagoa da XOa iritsi zenetik, lehen txikitatik nekazari lanetan hasten baitziren haurrak. Eta Indiako Khairat herrixkan bueltaka dabiltzan behiak erabiltzen dituzte dinamo
|
baten bidez
eskolako XOentzako elektrizitatea lortu eta haurrak eskuz kargatzen ez ibili behar izateko.
|
|
|
Penaz esan diogu agur herriari, eta neska mutilak ikusi ditugu eskolara bidean. Gazte
|
batek
eskolako kaiera erakutsi digu, dogonen irudiz beteta: maskarak, jaialdiak, ospakizunak, denetik margotzen du.
|
|
|
Eztabaidaren bat ere izan nuen lagunen
|
batekin
eskolan, hori zela eta ez zela. Azkenean onartu behar izan nuen gure etxekoa besteak bezalakoa zela, soilik berniza zuela gainetik.
|
|
|
herri barruko zereginetarako denean. Beste kontu bat da herri jakin
|
bateko
eskoletan, lantegietan, udaletxeetan, eta ezinbestean Euskara Batua erabili beharreko gainerako esparruetan izan behar den jokabidea.
|
|
|
MARGARI. (Barrezka) Jesus! Baina denok izan dugu holakoren
|
bat
eskola garaian!
|
|
|
Eskola
|
bateko
eskolak bertan behera uztea edo ebakuntza kirurgiko ugari atzeratzea dira itzalaldi elektrikoen ondorio larrienetako batzuk. Baina badira milaka erabiltzaileri eragiten dieten beste asko ere, hala nola hornidura eten baten ondorioz etxetresna elektriko bat hondatzea edo hozkailuan gordetako janaria.
|
|
|
Duela urtebete, gutxi gorabehera, Unicef ek 55 landa eskola birgaitzeko lanetan laguntzen du, eta 12.000 ikasle inguru joaten dira horietara. Laguntzaren zati
|
bat
eskolako materialak, ikasmahaiak eta osasun instalazioak hornitzean datza.
|
|
|
“Horietako asko, bai eta ikasketak utzi dituzten beste batzuk ere, adin goiztiarrean hasten dira lanean, askotan gutxieneko enplegu adinetik oso behera. Eta familia batek haur
|
bat
eskolara bidaltzea aukeratu behar duenean, askotan neskatoa da galtzen ateratzen dena”, dio Somaviak, bere erronka, mundu osoko haur langileei itxaropena eskaintzea baita, eskolara joateko eskubidea errealitate bihurtuz. Milurtekoko helburua LANEk gogorarazi du NBEren Milurtekoko Garapen Helburuetako bat haur guztiek Lehen Hezkuntzako ziklo osoa amaitzea eta 2015erako hezkuntzan genero berdintasuna lortzea dela.
|
|
|
Horrez gain, profepartikular.com ek zerbitzu gehigarri bat du atarian aurkitutako irakasleari azkar kontsultatzeko, telefono deirik egin edo zuzeneko mezu elektronikorik bidali beharrik gabe. Garrantzitsua da jakitea web gune honek ez duela aukerarik ematen iragarki
|
bat
eskola partikularrak eskatuz argitaratzeko, eta, beraz, irakasleentzako zerbitzu esklusiboa dela. Aisialdiko jardueretarako irakasle partikularrak hartzen ditu, hala nola sukaldaritza, lorezaintza, magia edo mahai jokoak.
|
|
|
Halaxe adierazten dute berriki argitaratu duten Elikaduraren Liburu Zurian. CONSUMER EROSKI aldizkariak eskoletako menuei buruz egindako azterketan iragarri zuen ondorio
|
bat
Eskolako jantokiak eginkizun garrantzitsua du haurraren hezkuntza integralean, eta bizimodu osasungarriak garatzen lagundu behar dio. Haurren obesitatearen eta elikagaiekiko alergien eta intolerantzien eragina handitzea faktore erabakigarria izan zen 2005eko ekainaren 29an “Osasun Sistema Nazionalaren Lurralde arteko Kontseilua” biltzeko.
|
|
|
Gainera, kalifikazio hobeak lortzen dituzte hezkuntza akademiko hutsa jasotzen dutenek baino. Gizarte aldakorra Garai
|
batean
eskolek irakatsi dutena ez da nahikoa orainak planteatzen dituen beharretarako eta gaitasun berriak eskatzen dituen mundu interdependente batean bizitzeko, Erresuma Batuko eta Irlandako Waldorf Steiner eskoletako lehendakari eta Haurrentzako Aliantza sare globalaren zuzendari eta sortzaileetako batek, Christopher Claudelek, esan zuen. Claudi ek nabarmendu zuen ikasgeletan Darwinen eboluzioaren historia eta teoriak irakasten direla, baina ez gizartea beti aldatzen ari dela eta gizakiak modu positiboan egin behar diola aurre etengabeko aldaketa horri.
|
|
|
Umearen inguruneak batzen dituen ekintzetako
|
bat
eskoletako motxilena da. Kanpainan parte hartuko duten eskoletan bat egongo da, eta astero ume batek hartuko du.
|
|
|
Horrek ondorioak dauzka epe erdira. Hasteko, gizarte honetan, ume
|
batek
eskola uzten badu bi hizkuntzak (euskara eta gaztelania) jakin gabe, ume horrek ez ditu besteek dituzten aukerak izango, ez lan munduan aritzeko ez, oro har, gizartean integratzeko. Eta hori gero eta gehiago nabarituko da etorkizuneko gizartean.
|
|
|
Ikaskuntza sortzeko ezinbestekoa da beharrezko denborekin eta baliabideekin antolatzea eta planifikatzea. Antolatzeko eta planifikatzeko modu hori desberdina da batik
|
bat
eskola magistraletan eta diziplina bakarrekoetan oinarrituriko ikaskuntza ingurunearekiko.
|
|
2009
|
|
|
Ameriketako Estatu Batuetan ere badute proiektu
|
bat
eskoletan fruta freskoa doan banatzeko (USDA Fresh Fruit and Vegetable Program du izena); 2002an jarri zuten abian, lau estatutako 100 ikastetxetan, proba gisa.
|
|
|
Emagaldu gaixo eta behartsu baten semeak lana bilatuko du. Bere eginbeharra haur elbarri
|
bat
eskolara eramatea izango da.
|
|
|
Kooperatiben elkarte bat da, 1978an sortua, eta 30.000 pertsonak baino gehiagok egiten dute lan, %85 emakumeak. Erakunde horrek bere irabazien zati
|
bat
eskola irekiak mantentzeko, osasun laguntza emateko edo interes tasa biguneko maileguak ematen laguntzeko gizarte proiektuetarako erabiltzen du.
|
|
|
Erresuma Batuan, irakasleak behartuta daude beren lanak asko planifikatzera, eta, astea hasi aurretik, asteroko plangintza helbidera bidali behar dute. Herrialde honetan ohikoa eta naturala den beste praktika bitxi
|
bat
eskolak ematea da, ateak irekita, eta beste irakasle batzuk beren klaseen behatzaile gisa sartzea. Irakaskuntza ohitura horiek zuzenean ezagutzea, Europako beste herrialde batzuetan erabiltzen diren beste praktika pedagogiko asko bezala, orain posible da Hezkuntza Ministerioak Erresuma Batuarekin, Frantziarekin, Alemaniarekin, Austriarekin eta Suitzarekin hezkuntza lankidetzarako aldebiko hitzarmenen bidez sortu duen egonaldi profesionalen programari esker.
|
|
|
Ekimena izatea eta gaitasunak handitzeko modua planteatzea oso onuragarria izan daiteke lan etorkizunerako. Helburu hori edozein lanetan aplika daiteke (irakasle
|
batek
eskolak eman, ikertu eta bere ezagutzak ikasketekin zabaldu ditzake). Porrotaren beldur ez izatea, ikasteko aukera gisa ikustea baizik.
|
|
|
Baita ere, Udaleko kirol batzordean bazegoen zenbait jende arlo hori pixka bat bultzatzen. Ikusita bazeudela bi talde, batez ere Egape ikastolan zegoen eskubaloiko mutilen talde
|
bat
eskola kirolan oso ondo zebilena, eta monjetakoa ere nahiko ondo. Horrek eraman gintuen udaleko kirol batzordean gaia aztertzera eta handik hasi zen bultzatzen talde bat sortzeko ideia.
|
|
|
Pixkanaka pixkanaka sortu da Txintxarrisfera. 2006 urtean, Balerdi herriko eskolara gerturatu eta han blog pare bat sortu zuten,
|
bata
eskolakoa eta bestea ikasleena. Irrati txiki bat ere sortu zuten ikasleek (egun haietako saioak sarean entzun daitezke, http://txintxarriirratia.blogspot.com helbidean).
|
|
|
() Antolatzaileek beldurrik ez izateko diote. Erdoilduta egon arrean berehala berreskuratzen direlako garai
|
batek
eskolan ikasitako matematikak.
|
|
|
Aixat hamalau urteko neska zoragarria da, argia eta langilea, beste neska mutilekin
|
batera
eskola joan nahi du, eta ezin du, garraio egokirik ez dagoelako. Hori da Txetxeniako ondorio larrienetako bat, hiria eta errepublika eder utzi dute, errepideak konpondu dituzte, baina ez dago garraiorik Aixat edo elbarri geratu diren beste umeak eskolara joan daitezen.
|
|
|
Eskoletako irakasle eta arduradunek jakiten dute zeintzuk diren beren beharrak, zer behar duten eta non; eta hori guztia eskatutakoan hainbestetan ezetza jaso ondoren, hara non honelako hornidura egokitzen zaien. Eta gero, hezkuntza agintariek ez dute lotsarik edozein forotan esateko ikastetxeen autonomia dela giltzetako
|
bat
eskolaren hobekuntzan. Ikastetxeen autonomia aintzat hartuko balute, irakasle eta zuzendaritza taldeak errespetatuko balituzte, gauzak nahitaez beste modu batean egingo lituzkete, eta beharrezkoa den hornidura informatikoa bestela antolatuko luke Hezkuntza Sailak.
|
|
|
Antzerki Topaketak sortu zirenean ere horixe zen asmoa, herrietan talderen bat sortzea eta horiei lekua egitea. Orain antzerki amateurrak bete duen bide hori batik
|
bat
eskoletan egiten ari da, antzerki eskolekin.
|
|
|
Esate baterako, Nafarroako hainbat herritan, bertako eskola txikiak ixten ari dira ikaslerik ez dutelako. Ikaslerik ez badute, ordea, ez da udalerri horietan haurrik ez dagoelako, baizik eta haur horiek euskarazko irakaskuntzan matrikulatu nahi izanik, gobernuak udalerrian bertan euskarazko irakaskuntza ukatzen dienez, inguruko udalerri
|
bateko
eskolara joaten direlako.
|
|
|
Arazoa, zenbait aurreiritzi eta kontsiderazio politikoren bulkadaz askotan adierazten dena baino korapilatsuagoa dela esan nahi du honek guztiak. Izan ere, hizkuntza
|
baten
eskola ordu kopuru bera duten ikasleek emaitza desberdinak eskuratzen baitituzte. Hau ez da hizkuntzen ikaskuntza prozesuetan batere gertaera berria, baina badirudi," euskara/ hezkuntza" binomioaz jarduterakoan, sarri askotan errazegi ahazten dugula.
|
|
|
Txikitako irakurketa liburu hura nolakoa zen, zer gisako testuak zekartzan, ez dut leloa beste deus gorde memorian, eta behin baino gehiagotan ibilia naiz bigarren eskuko liburu dendetan garai
|
bateko
eskola liburu artean peskizan. Arrastorik ere ez, ordea, ez hemengo dendetan, ez Bartzelonako unibertsitate zaharraren atzean dauden bukinistetan, ezta Madrileko Moyano kaleko postuetan ere.
|
|
2010
|
|
|
erosketak eta otorduak, etxeko garbiketa, zernahi?; ordurako, azkenik, nik ere erabakia nuen neure etorkizuna, honako bi aukera hauen artean, Teofilo Mariarengandik urrun: edo hiriburu inguruko fabrika batean lanean hasi, edo institutu edo ikastetxe
|
batean
eskolak eman. Nire lehen asmoa, haatik, Madrilera joatea izan zen. Madrilgo aleman eskolara gutun bat igortzekotan ere izan nintzen?, nahiz eta, ideia hura Txopitea jaunari jakinarazi ez beste, ustekabeko erantzunarekin egin nuen topo:
|
|
|
gure amarekin hasieratik beretik?; bestelakoan, senarra inguruetako herri txiki bateko udaletxeko idazkaria zen, eta doña Gertrudis, maistra, bere historia gorabeheratsua izan zuena: . Urteetan izan naiz bokaziozko maistra, baina otsaileko egun
|
batean
eskolatik gurutzea kentzea agindu zidatenean, karguari uko egin, eta hementxe naukazue orain?
|
|
|
Larogei urte gai, ean ditut, nago anketako mi, ez, Donostia' ra etorria naizerren aundia egi, ez.Bi bastoirekin txit larri nabilpausorik eman ezi?ez.Euskera ia aztu zait etaerderarikan yakin ez, maixu
|
batekin
eskolan laxterasi bear det lati, ez!
|
|
|
Baina Pilar eta Caridad aske utzizituzten, preso trukaketa bati esker seguru asko. Erbestera atera aurretik ez dugubeste daturik, Gironan, mugan bertan, umeen kolonia
|
baten
eskolak ematen egonzela baino eta oraingoan ere bai Pilarrekin batera.
|
|
|
Nahiz erabileraurrikoak diren, kontzeptu bera beste izen batzuen bidez ere ezagutzen da. Horienartean erabiliena mundializazioa da, zeinak globalizazioaren eduki berberaadierazten duen batik
|
bat
eskola tradizio frankofonoan.
|
|
|
Atzerriko kapitalen kontzentraziorakoeredu hau ez dator bat arau neoklasikoaren ikuspegiarekin. Izan ere, argi geratzenda kapitalaren norabide nagusia ez doala kapital ugari duen herrialde batetikkapital urria duen herrialde
|
batera
eskola horretako egileek dioten moduan. Aitzitik, AIZren ibilbidearen ardatzak Mendebaldeko herrialdeak eta Asiako ditu jatorri zein helburu aldi berean.
|
|
|
Ebidentzia zientifikoa Saguen lagin txiki bateko azterketak ez dira aski animalia horiek jasotako erradiazioen eta gaixotasun baten sorkuntzaren arteko kausa ondorio erlazioa frogatzeko, askoz gehiago bailirateke. Gainera, telefoniako antena
|
bat
eskola batetik oso gertu egoteak ez du esan nahi eskola horrek eragiten dituela zenbait minbizi kasu, beste faktore batzuk ere egon baitaitezke horretan eragina duten inguruetan. Hala ere, 2006an, osasunerako arrisku berriak aztertzen dituen Europako batzordeak, ez zehaztutako gaixotasunengatik, baizik eta horiekin lotutako beste arrazoi batzuengatik, txosten bat egin zuen, eta bertan adierazi zuen ezin izan zela frogatu uhin elektromagnetiko horiek ICNIRPPk ezarritako mugak gainditzen dituzten esposizio mailetan ondorio negatiboak dituztela osasunean, nahiz eta ez dagoen epe luzeko daturik.
|
|
|
Horretarako, ordea, eskolarako sarbidea erraztu behar da. Eskola absentismoaren beste arrazoi kezkagarri
|
bat
eskolak, halakorik dagoenean, eta haurrak bizi diren eremuak bereizten dituzten distantzia luzeak dira, eta ez dira beti bide seguruetatik igarotzen. “Guztiontzako hezkuntzari buruzko txostena munduan.
|
|
|
Horretarako, Hezkuntzari buruzko Lege Organikoak (LOE 2006) ezartzen du administrazio publikoek konpentsaziozko ekintzak garatu behar dituztela egoera ahuletan dauden pertsonei, taldeei eta lurralde eremuei laguntzeko. Neurri horietako
|
bat
eskola egoitza publikoak dira, egunero ikastetxe batera joan ezin diren ikasleentzat pentsatutako zerbitzua, etxetik urrun egoteagatik, garraio faltagatik edo beste familia egoera batzuengatik. Eskola egoitzen sareak, kasu batzuetan etxe eskolak izenekoak, gaur egun 489 ikastetxe ditu Espainia osoan, Hezkuntza Ministerioaren datuen arabera.
|
|
|
Eskola esparrua Adimen testak oso erabilgarriak dira talentu handiko ikasleak diagnostikatzeko Adimena eta errendimendu akademikoa ez dira beti elkarrekin lotutako bi faktore. Adituek diotenez, goi mailako talentudun gisa kalifikatutako haurren ehuneko handi
|
batek
eskola porrota izaten du, beren beharrei berariaz erantzuten ez dietelako. Adimen testak oso erabilgarriak dira ikasle horiek diagnostikatzeko eta, ondoren, aurrerapen akademiko egokirako beharrezko egokitzapenak aplikatzeko.
|
|
|
Hala ere, eragin handia du kaltetuaren eguneroko bizitzan eta, haurren kasuan, eskolako bizitzan. Buruko minik ez duen haur
|
batek
eskolako egunen bikoitza galtzen du. Kostu indibidual eta sozialek entitate patologiko gisa kontuan hartzera behartzen dute, eta horregatik funtsezkoa da diagnostiko zuzena eta tratamendu eraginkorra.
|
|
|
Desberdintasun horiek hurrengo urteetan jarraituko dute? Ikasle
|
baten
eskola porrotaren arrazoiak hainbat aldagairekin lotzen dira, hala nola familia egiturarekin, ingurune sozioekonomikoarekin, ikastetxearen edo irakasleen ezaugarriekin eta ikaslearen berezitasun pertsonalekin. Azken horien artean, zenbait ikertzailek jaiothilabetea faktore garrantzitsutzat hartu dute adin goiztiarretan.
|
|
|
Gure herrialdeko hezkuntza arloko arduradunen kezka nagusietako
|
bat
eskola goiz uzten dutenen tasa handia da. Hezkuntza Ministerioak erregistratutako azken datuen arabera, %31, 2 da.
|
|
|
erosketak eta otorduak, etxeko garbiketa, zernahi...; ordurako, azkenik, nik ere erabakia nuen neure etorkizuna, honako bi aukera hauen artean, Teofilo Mariarengandik urrun: edo hiriburu inguruko fabrika batean lanean hasi, edo institutu edo ikastetxe
|
batean
eskolak eman... Nire lehen asmoa, haatik, Madrilera joatea izan zen —Madrilgo aleman eskolara gutun bat igortzekotan ere izan nintzen—, nahiz eta, ideia hura Txopitea jaunari jakinarazi ez beste, ustekabeko erantzunarekin egin nuen topo:
|
|
|
haietako bat, idazkiaren hasieran hizpide izan dudan Carmen Sidonia izeneko emakumea zen, Sibiliako markes batzuen alaba, bere beldurra zuena, itsasikara batek probintziako hiriburua desegingo ote zuen...; beste biak, berriz, inguruetako senar emazte batzuk ziren, seme alabarik gabekoak, beren etxea eskaini zigutenak, hain moldatu zen ongi bikoteko emaztea —doña Gertrudis— gure amarekin hasieratik beretik...; bestelakoan, senarra inguruetako herri txiki bateko udaletxeko idazkaria zen, eta doña Gertrudis, maistra, bere historia gorabeheratsua izan zuena: " Urteetan izan naiz bokaziozko maistra, baina otsaileko egun
|
batean
eskolatik gurutzea kentzea agindu zidatenean, karguari uko egin... eta hementxe naukazue orain" esan zigun harrotasunez); gero, beste bi egonaldi ere egin genituen: hirugarrena eta laugarrena...
|
|
|
Bergarako ikasle haiei esker ikasi nuen apur
|
bat
eskolak ematen. Zorte ona izan nuen.
|
|
|
Eman nien begiratu bat liburuei ere: ia denak intsektuei buruzkoak ziren, eta bakarren
|
bat
eskola" berriei" buruzkoa.
|
|
|
" Niri musika izugarri gustatzen zait. Egun
|
batean
eskolara etortzeko esango diogu zure aitari." Maistrak oso pozik zirudien, benetako albiste on bat hartu berritan bezala. " Davidek berak ere oso ondo jotzen du.
|
|
|
Ordu arte apezen esku zegoen elizako doktrinaren irakaskuntza irakasleak hasi ziren egiten, horrela hau ere erdaraz egitera pasatu zen gehienetan, herriren
|
bat
eskola eta doktrina bereizten saiatu bazen ere; Garaioan (N) adibidez, 1807an, maisu bila zebiltzalarik, doktrina emateko Euskara ezagutzeko beharra aldarrikatu zuten, gainerakoa erdaraz ematen bazuen ere: "... cuando quedase vacante la maestrta sepondran carteles en los pueblos del Valle y tambien en Ochagava, Jaurrieta y Escaroz, advirtiendose que es preciso el idioma vascongado, en el que se enseñara la Doctrina Cristiana".
|
|
|
Euskal Herrian jende" ireki" horri NPA (Nouveau Parti Anticapitaliste) Besancenot en partidu berriari buruz lerratzen zaio begia gaur egun. Ezkertiar eta beti gazte egoteko. Berak dira erraten ari direnak ikastola burgesia
|
baten
eskola dela eta etnia eta klase sozialaren artean hautatzen dutela" proletario" egotea. Eta haurrak beste bobo umeekin nahasten dituzte.
|
|
|
Burgosen jaioa 1914an, Arenillas del Rio Pisuerga herrixkan, 1937an Chipionan lehen meza eman eta Marokoko Misioetara joan zen. Lehenengo urtean Tangerren egon zen, Alfonso XIII ikastetxean kurtso
|
batez
eskolak ematen. 1938an Villa Nadorrera joan zen, Zayo herrixkako parroko gisa.
|
|
2011
|
|
|
Guk aztertu ditgunen artean, bost ikastetxetatik
|
batek
eskolan bertan prestatzen du, baina gero eta ohikoagoa da catering zerbitzuetara jotzea: 2008an% 47k egiten zuten hori, eta gaur egun,% 70ek.
|
|
|
Aita zuriak, sotana zuri bat zeramanak, bi hitzaldi eman zituen:
|
bata
eskolako mutilen pabiloian, goizetik, eta bertzea neskenean, arratsaldez; eguerdian, berriz, neska mutilok elkarrekin elizara joan, elkarrekin baina bereiz, jakina?, eta meza eman zigun.
|
|
|
Hargatik zen, beharbada, gizon hura, izatez, hain ahula. Gauza jakina da, ordea, zer eman dezakeen maisu ahul
|
batek
eskola batean, non elkarrekin bildutako haurrek piztiaren eredua baitute jarraibide: halaxe joan zitzaion hari ere bere ikasleekin?
|
|
|
Etsipenean erorita, etsipen hotz eta samina, bihotz barru barruraino sartutako labana zitala bezala?, Meadows andereñoa, toga eta birreta jantzita eta batuta txiki bat eskuan zuela, bizi bizi zihoan musika aretora igarobide hotzetan zehar. Adin guztietako neskak, freskurarekin musua gorrituta, eta udazken goiz eder
|
batez
eskolara lasterka etortzeak dakarren zirrara alaiz gainezka, han zebiltzan presaka, saltoka, zalapartaka; ikasgela barruetatik ahots errepika arin bat iristen zen; txintxarri hotsa aditu zen, txori antzeko ahots batek hots egin zuen: «Muriel».
|
|
|
Praktikak frogatu digu prestigioa bultzatzearekin ez dela nahikoa eta gainera prestigioa duten eremuak aldatzen direla historian zehar ere. Garai
|
batean
eskolak, ejertzitoak eta administrazioak desegin zutena nekez berregingo dute beraiek bakarrik. Hori bai, argi dago beraiek gabe ere nekez egingo duela aurrera hizkuntza minorizatuaren auziak?.
|
|
|
ALIZIAk arropak ateratzen jarraituko du. Beste poltsa
|
batetik
eskolarako koadernoak aterako ditu eta KANDIDOk galdegile begiratuko du.
|
|
|
Prozesu hori egiten den bitartean, zentroan sartu eta gutxi gorabehera astebete edo hamabost egun barru, eskolara itzuliko da, edo beste
|
bat
eskola bat bilatuko zaio. Nolanahi ere, Laurak elkarrizketa bat egingo du eskolarekin, eta haurraren, haren premien eta abarren berri emango du.
|