2002
|
|
Delako metodologia hori aplikatzen ari da, non eta ikasleak beren ama hizkuntza ez beste
|
batean
eskolak jasotzen ari diren esparruetan. Esaterako, EstatuBatuetako lurralde askotan ingelesez irakasten zaie ama hizkuntza modura bestehizkuntza bat duten ikasleei.
|
2004
|
|
Marxismoari egin diodan aipamen
|
batean
eskolaren izaera ideologikoa agertu zaigu. Nolabait ere, eskolaren betebehar bat ikaslearen izaera ideologikoa boterearen araberako balioetan moldatzea izango litzateke.
|
|
Egunen
|
batean
eskolatik alde egingo balu, oso zaila izango litzateke ordezkoa bilatzea.
|
2005
|
|
Hasiera
|
batean
eskolara ordu gutxitan joango da eta pixkanaka ordutegia luzatuz joango da.
|
2006
|
|
Meltxorrek azulejo batzuk erdi garbitu ditu, zigarro bat erre, berak zekien txokoan ardoa ote zegoen begiratzera joan da –denbora
|
batean
eskolako atezaina izan zen, badakizki tokiko sekretuak; ardoak baina, oraingo zuzendariak bere armarioan ondo gorderik eduki.
|
2007
|
|
Baietz egin diozu buruarekin, eta bat
|
batean
eskolako gelako usaina gogoratu duzu. Klarion, liburu eta izerdi usaina.
|
|
Aleka aleka baizik ez dira sortzeneuskal irakurleak, euskarazko testu informatibo eta kulturalen aldeko hautua bakanbatzuek besterik ez omen dute egiten. Eta, jakina, itxura
|
batean
eskolari eskererdietsitako euskarazko alfabetatze gaitasuna aski eta gehiegi izan lukekultura idatzian aise jarduteko. Alabaina, ahozko euskararen gaitasun eskasari, orain, ikusiak ikusita, testu idatzien gaineko gaitasun mugatua erantsi beharkogenioke:
|
|
Ezker eskua aulkiari lotuta zegoen garai
|
batean
eskoletan erabiltzen zen sistema “pedagogikoa” zen, ezkertiarrek beren esku indartsuarekin, ezkerrarekin, idatz ez zezaten. Gaur egun, lateralitatea normaltzat hartzen da, ez baldartasun zeinutzat.
|
2008
|
|
Gainera, kalifikazio hobeak lortzen dituzte hezkuntza akademiko hutsa jasotzen dutenek baino. Gizarte aldakorra Garai
|
batean
eskolek irakatsi dutena ez da nahikoa orainak planteatzen dituen beharretarako eta gaitasun berriak eskatzen dituen mundu interdependente batean bizitzeko, Erresuma Batuko eta Irlandako Waldorf Steiner eskoletako lehendakari eta Haurrentzako Aliantza sare globalaren zuzendari eta sortzaileetako batek, Christopher Claudelek, esan zuen. Claudi ek nabarmendu zuen ikasgeletan Darwinen eboluzioaren historia eta teoriak irakasten direla, baina ez gizartea beti aldatzen ari dela eta gizakiak modu positiboan egin behar diola aurre etengabeko aldaketa horri.
|
2010
|
|
erosketak eta otorduak, etxeko garbiketa, zernahi?; ordurako, azkenik, nik ere erabakia nuen neure etorkizuna, honako bi aukera hauen artean, Teofilo Mariarengandik urrun: edo hiriburu inguruko fabrika batean lanean hasi, edo institutu edo ikastetxe
|
batean
eskolak eman. Nire lehen asmoa, haatik, Madrilera joatea izan zen. Madrilgo aleman eskolara gutun bat igortzekotan ere izan nintzen?, nahiz eta, ideia hura Txopitea jaunari jakinarazi ez beste, ustekabeko erantzunarekin egin nuen topo:
|
|
gure amarekin hasieratik beretik?; bestelakoan, senarra inguruetako herri txiki bateko udaletxeko idazkaria zen, eta doña Gertrudis, maistra, bere historia gorabeheratsua izan zuena: . Urteetan izan naiz bokaziozko maistra, baina otsaileko egun
|
batean
eskolatik gurutzea kentzea agindu zidatenean, karguari uko egin, eta hementxe naukazue orain?
|
|
erosketak eta otorduak, etxeko garbiketa, zernahi...; ordurako, azkenik, nik ere erabakia nuen neure etorkizuna, honako bi aukera hauen artean, Teofilo Mariarengandik urrun: edo hiriburu inguruko fabrika batean lanean hasi, edo institutu edo ikastetxe
|
batean
eskolak eman... Nire lehen asmoa, haatik, Madrilera joatea izan zen —Madrilgo aleman eskolara gutun bat igortzekotan ere izan nintzen—, nahiz eta, ideia hura Txopitea jaunari jakinarazi ez beste, ustekabeko erantzunarekin egin nuen topo:
|
|
haietako bat, idazkiaren hasieran hizpide izan dudan Carmen Sidonia izeneko emakumea zen, Sibiliako markes batzuen alaba, bere beldurra zuena, itsasikara batek probintziako hiriburua desegingo ote zuen...; beste biak, berriz, inguruetako senar emazte batzuk ziren, seme alabarik gabekoak, beren etxea eskaini zigutenak, hain moldatu zen ongi bikoteko emaztea —doña Gertrudis— gure amarekin hasieratik beretik...; bestelakoan, senarra inguruetako herri txiki bateko udaletxeko idazkaria zen, eta doña Gertrudis, maistra, bere historia gorabeheratsua izan zuena: " Urteetan izan naiz bokaziozko maistra, baina otsaileko egun
|
batean
eskolatik gurutzea kentzea agindu zidatenean, karguari uko egin... eta hementxe naukazue orain" esan zigun harrotasunez); gero, beste bi egonaldi ere egin genituen: hirugarrena eta laugarrena...
|
|
" Niri musika izugarri gustatzen zait. Egun
|
batean
eskolara etortzeko esango diogu zure aitari." Maistrak oso pozik zirudien, benetako albiste on bat hartu berritan bezala. " Davidek berak ere oso ondo jotzen du.
|
2011
|
|
Praktikak frogatu digu prestigioa bultzatzearekin ez dela nahikoa eta gainera prestigioa duten eremuak aldatzen direla historian zehar ere. Garai
|
batean
eskolak, ejertzitoak eta administrazioak desegin zutena nekez berregingo dute beraiek bakarrik. Hori bai, argi dago beraiek gabe ere nekez egingo duela aurrera hizkuntza minorizatuaren auziak?.
|
|
Jakina denez, garai
|
batean
eskoletako kalekumeak herrietara eramaten zituzten gurasoek, txerria edo behia ikus zezaten. Supermerkatuan erosten zuten urdaiazpiko edo esnea hortik zetozela argitu beharra zegoen, hain zeuden naturatik apartaturik.
|
2012
|
|
Gehienetan, familia horiei nahikoa zaie etxean OPOL metodoa erabiltzea (one parent, one language; un padre/ madre, una lengua), edo ingurune bakoitzean hizkuntza bat erabiltzea, bi gurasoek beste hizkuntza bat menderatzen dutenean. Hartara, haurrak hizkuntza batean jartzen dira familian eta beste
|
batean
eskolan edo gizartean. Gurasoak elebidunak ez direnean Gurasoek bigarren hizkuntza menderatzen ez duten familiek zailtasun handiagoa dute, baina ez da ezinezkoa.
|
|
Harrezkero, asteak eman zituen Jose ikusi gabe, harik eta hura egun euritsu
|
batean
eskolara joan zen arte. Etxerako orduan, elkarren ondoan egokitu ziren biak.
|
|
karrera amaitu eta lanean âlan on bateanâ hasi (gainera, oinazpietako malformazioak zirela-eta, ez zuen soldadutzara joan beharrik izango). Institutu
|
batean
eskolak ematearena ikaskide batek aipatu zion aspaldiko batean Madrilen; Inasi ez zitzaion halakorik behin ere burutik pasatu, eta entzun bezain laster baztertu zuen aukera hura orduko hartan.
|
2013
|
|
" Auzo komunitateaz mintzo garenean dio Hezkuntza zinegotziak epizentroan eskola dago. Azken
|
batean
eskolak, ikasleak hartzearekin batera haien familiak ere hartzen ditu, izan gurasoak, aitona amonak, izeba osabak, lagunak…". Eta noski, eskola epizentroa bada, administrazioak ezinbestekoa du harekin harremana:
|
2014
|
|
Zubelzu eta Gonzalez irakasle ikasketak eginak dira, eta horixe jarri dute praktikan Argentinako egonaldian, Zubelzuk azaldu duenez: " Yon eta biok Argentinan egon ginen, eta hango ikastetxe
|
batean
eskola partikularrak eskaintzen lan egin genuen gehienbat. Baina horrez gain, bizi baldintza zailetan zeuden gazteei laguntzen zien parrokiako talde batekin lanean ere lanean aritu ginen".
|
|
Hori ez da horrela. Eta gainera, eskubide bat da herri
|
batean
eskola publikoa egotea. Jaurlaritza ez da bere legeak betetzen ari.
|
|
Ziburura joanez, hor ere, parez pare gertatu dira bi ikastetxeak. Alde
|
batean
eskola publiko berri berria. Eta parean, ikastola, prefabrikatua, eta kontratua bukatua zaiola argumentatu zuela Guy Poulou Ziburuko auzapezak, argindarrik gabe, auzapezak berak kendua.
|
|
Eguerdi
|
batean
eskolako irteerara aita bila etorri zitzaidala amestu nuen bart.
|
2016
|
|
Ultzamako herri
|
batean
eskola berria eraikitzeko baldintzak jasotzen dituen XVIII. mendeko euskal testu baten berri eman izan digute arestian; idazkia laburra bada ere, interesekoa biziki.
|
|
Sasoi batean, gaur egun udaletxea dagoen eraikina egiten zuten bitartean, Bentabarrin egon zen udaletxea eta beste une
|
batean
eskola ere hartutakoa da. Udalak 1840 urtean erosi zuen baserria.
|
2017
|
|
21. " Bastidan garai
|
batean
eskola frantsesak euskararen erabilera debekatzen duen ikastetxean, amatxik bizitu ditu trufak, zigorrak, aintzat ez hartze bat, gainera laborari jatorrikoa izaki, beretzat laborariak baizik ez ziren euskaraz mintzatzen zirenak, lotsa emangarria zen euskaraz mintzatzea[...]. Euskara uztera bultzatua izan den belaunaldi bat da".
|
|
Zorionez ez da ikastetxe guztietan horrela gertatzen; herri
|
batean
eskola bakarra baldin badago, nahasketa sozial handiagoa aurkitu ahal izango dugu orokorrean. Beste kasu batzuetan ere hala gertatuko da eskolak bokazio hori baldin badu.
|
2019
|
|
Izan ere, otsagabiarrek garai hartako bizimodua antzezten dute egun batez.Antzezpena ez da gune batean bakarrik egiten; Orhipean besta herri osora zabaltzen da. Hala, garai
|
batean
eskola, eliza, negozioak eta karrikako bizimodua nolakoak ziren ezagutzeko parada izanen da. Jantzi tradizionalak soinean ariko dira artilea kardatzen, zuri beltzeko argazkiak egiten edota errekan arropak garbitzen.
|
2020
|
|
Gertatzen dena zera da, gutariko inori ez zaizkiola haren eskolak interesatzen, batez ere ez garelako ordutegizaleak. Nahiago dugu pisuen aretotik bueltatxo bat ematea astia dugunean, ordu jakin
|
batean
eskolara joatea baino. Erretiratu ginenean ordutegiei objektatu genien.
|
|
Publifikazio prozesua bihar bertan zabal daitekeen prozesua da, horrelako prozesu
|
batean
eskola publiko orok (eskola orok publikoa izan lukeela kontuan hartuz) jangela publikoa izan luke, bertan lan egiten duten emakumeek soldata duina irabazi lukete eta umeak eskolan bazkaltzera bultzatu litzateke, emakumeen etxeko lan karga eta lan ez ordaindua murrizteko. Horrek demokratizazioa zabaltzen du, jangela publikoek pribatuek baino janari osasuntsuagoa bermatzeaz gain, umeen eta emakumeen ongizatea handitzen dute ardatz horretan, bai jangelan lan egiten duten emakumeena baita etxeko lanetan eta zaintzan ari direnena.
|
|
Batzuetan klasiko marxisten paragrafoak, oso osorik, buruz ikasten zituela gogoan du Iñigok. Gainerakoan, ping pongean aritzea ere maite zuen –garai
|
batean
eskola bukatu eta fite ping pongean aritzera joaten omen ziren segundorik galdu gabe, Gonzalez Tablas kaleko joko aretora, gogoratzen da Iosu–; karatean aritzea gustatzen zitzaion. Kale Nagusiko Shotokan gimnasiora joaten zen ikastera, Saldaña karatekarekin.
|
|
" Kezkatuta zaude denboraldi
|
batean
eskolara ezin izango zarelako itzuli... Gizagaixoa!
|
|
Oroitu behar dugu, ikasturte amaiera ere ez zela ohi bezalakoa izan. Bat
|
batean
eskola itxi eta etxetik bukatu behar izan zuten kurtsoa ikasleek, errutina erabat aldatuta. Harrez gero sei hilabete igaro dira, tartean udako oporrak, eta orain arau berriak bete behar dituzte eskola barruan ikasketak jarraitzeko.
|
2021
|
|
Carmenek esaten dik Berlinoren eta bere anaien laguna zela gerra hasi aurretik, eta horregatik sartu zela politikan (Atxaga); Ikusiko diagu zer ateratzen den (Etxabe); Zorrotz ohar hakio; nik begiak josiak izango ditiat haren aurpegian; eta, ondoren, bion aburuak elkarturik diagu zer begitandu zaigun ebatziko (Juan Garzia); Etxetik zetorrean, kapelarik gabe, berak gidatu zian kalexatxoa. " Alde egin al du?", galdetu zian (Olarra); Berak esaten dik ni azkarra naizela eta ez dagoela moskeatua (X. Mendiguren Elizegi); Ba, nahi duan guztia egiten duela esaten dik nire anaiak (Navarro); Estoldetan jaio ginela esan dik (Jon Muñoz); Egunen
|
batean
eskolara bere bila joanen ote naizen galdetu dik, nahi dudanean, hitz egin behar dugula (Rey).
|
|
Lehentasun horiek gaurko eskakizun nagusi bezala ageri zaizkigu eskolari egiten zaizkion eskakizunetan, bereziki hizkuntza gutxiagotuen indarberritzea baldin badute helburu. Garai
|
batean
eskolaren helburu nagusia zen ikasleei irakurtzen, idazten eta oinarrizko kalkuluak egiten irakastea, baina helburu hori zaharkitua geratu da gaur egun dugun gizartearen beharrei erantzuteko, are gehiago jomugan eskola eleaniztuna dugunean; izan ere, gaur egun gizartean moldatzeko beharrezkoak diren idatzizko gaitasunak ez ezik ahozkoak ere landu behar dira, eta horrek garrantzia handia du hizkun...
|
|
Ikusten dituzu irudi geometrikoak eta kareharrizko loreak? Garai
|
batean
eskola zen hau guztia. Polita, ezta?".
|
|
Eskolako patioko jolasak interesa galtzen ari ziren. Robbie kexatu egin zitzaion horregatik Juniusi, goiz
|
batean
eskolara abiatu baino lehen. Bizarrari hazka egin eta pentsatzen egon zen Junius.
|
2022
|
|
Ez zaitez aspergarria izan, Elur, erantzun zuen Ardoik, Hausnarketa Taldean –garai
|
batean
Eskola deituko zioketen– buruz ikasitako lezioen kalkoa sumatuz haren hitzetan. Zuk zeuk ere ez dakizu-eta zer zen misil bat erabiltzea.
|
|
Guregatik zioen, alu zikinak. Baina herritarrak negarrez hasi ziren Estebanengatik, eta horrek zera gogoratu zidan, egun
|
batean
eskolan esan zigutenekoa ezen Rosalia, atezaina, joan egin zela, eta ez zela berriz itzuliko, eta klaseko guztiek negar egin genuen, maite genuelako. Orduan, rubiaren begietara begiratu nuen, landa begirik gabe oraingoan, nire egia guztiarekin, eta ez zitzaizkidan zaldiak trostan pasatu burutik, baizik eta nik haren lanpasetik erretiratu nituen erbi hilak, eta hainbeste gauza pentsatu nituen, jauna, hainbeste gauza, ezen segundo batez joan eta emakumeari hozka egiteko gogoa eman zidan, hain nengoen haserre, jauna, eta zera esatekoa:
|
|
Gizalegea beti gauza bera da hitza erabiltzen dugun orotan? Zeren berdin balio baitigu kortesia, hitzeko izatea, heziera eta borondate ona adierazteko, berdin balio digu garai
|
batean
eskolan irakasten ziguten urbanidad izendatzeko, eta, noski, etikaren sinonimo gisa.
|
|
Hezkuntza txarrak hil egiten du, kills, epe ertainera baina literalki. Eta erabat kreolez bizi den herri
|
batean
eskola frantsesez eginaraztea hezkuntza txarraren faktoreetako bat da. Horra ekuazioa.
|
2023
|
|
Etxean eta gizartean, modu naturalean, ikasten zen euskarak beste bide batzuk ere behar ditu gaur, baldin eta gure hizkuntzaren bizia bermatu nahi badugu. Ukaezina da euskarak neurri handi
|
batean
eskolaren eta helduen euskalduntzearen bidez irabazten dituela hiztun berriak.
|
|
Atzo arratsaldean prentsaurrekoa egin zuen Jerome Bourrier Baionako prokuradoreak, eta mutiko gaztearen buru osasunari buruzko xehetasunak eman zituen. Aurreko ikastetxe
|
batean
eskola jazarpena pairatu zuen, eta bere buruaz beste egiten saiatu zen iazko urrian. Psikiatra baten laguntza zeukan, eta depresioaren kontrako tratamendua hartzen ari zen.
|
|
Herenegun arratsaldean, Jerome Bourrier Baionako prokuradoreak prentsaurrekoa egin zuen, eta mutiko gaztearen buru osasunari buruzko xehetasunak eman. Aurreko ikastetxe
|
batean
eskola jazarpena pairatu zuen, eta bere buruaz beste egiten saiatu zen iazko urrian. Psikiatra baten laguntza zeukan, eta depresioaren kontrako tratamendua hartzen ari zen.
|
|
Bilobari gosaria eman ondoren, Euskal Hezkuntza Zerbitzuko auzoko zentro itundura eraman dut. Bidean txarrantxa hesiz inguratutako CIESaren ondotik igaro gara, garai
|
batean
eskola publikoa zena, baina, pentsatzen jarrita, agian jarraitzen duena halaber Euskal Hezkuntza Zerbitzuko zentro publikoa izaten, barruko patiotik ateratzen diren umeen algarei kasu eginez gero behintzat.
|