2006
|
|
Herri gehienetan behar liteke. Baina Sara bezalako herri
|
batean
batez ere. Herri bezala, Sara euskalduna da, baina kanpotik gero eta jende gehiago etortzen zaigu.
|
2007
|
|
• Inperioa.Arrosa argi eta zerrodun uniformatuko kaobazkoak,
|
batik
bat, linea klasikoko altzariak.
|
|
• Koloniala. Gerezia –tonu gorrixka eta zerrodun distiratsua– eta bernizez trataturiko intxaurra darabiltza,
|
batik
bat, zahartu airea emateko.
|
|
· Estalki seguruak. Estalki horizontalek, ixtean, inor kolpa ez dezaten,
|
bat
bateko itxiera eragotziko duten elementuak eduki behar dituzte.
|
|
Herriko jendeekin bildu diren bezala, eragile politiko eta sozial batzuekin egon dira larunbateko hitzorduarekiko haien atxikimendua lortzeko. Hortaz 15
|
batek
bat egin dute manifestazioarekin, tartean, Baztandarren Biltzarra Elkartea, Baztan eta Ultzamako errugbi taldeak, Lekarozko Legate Elkartea, Baztango Mendigoizaleak, EHNE sindikatua, LAB sindikatua, Erratuzko Kultur Elkartea, Jo ala Jo Kultur Elkartea, Txaruta Pilota Elkartea, Baztango AEK, Gaztelu Abesbatza eta Ezker Abertzalea bertzeak bertze.
|
2008
|
|
Azkeneko osoko bilkura honetan lehenengo mozioa bozkatzea erabaki dugu eta ondoren emendakina, modu honetan biak tratatzen dira eta osoko bilkurako aktan azaltzen. Gure harridurarako bertze taldeak,
|
batik
bat Aralar, prozedura honen kontra agertu ziren. Baina zer da hau?
|
2009
|
|
jakitatea eta adiskidetasuna. Urtemugako bazkari hondarrean,
|
bat
batean lehenagoko dantzariak xutitu ziren eta dantzan hasi ziren duela hamabortz edo hogoi urte bezala. Entsegurik egin gabe, txistulariak betiko doinuak jo zituen:
|
|
Eta urteak pasatu ez balira bezala, gizon eta emazte bilakatu diren/ garen dantzari ohiak dantzan hasi ziren/ ginen. Batere prestatua ez zen
|
bat
bateko momentu hori nekez ahantziko dute/ dugu Senpereko gazteek eta dantza taldeko arduradunek. Euskal dantzan aritzea bizikletan ibiltzea bezala da doike, ez da sekulan ahanzten.
|
|
18:00etan herri kirol ikuskizuna plazan. 19:00etan
|
bat
bateko mus eta partxis txapelketa. 19:00etatik 22:00etara dantzaldia FRANTZISKO akordeoilariarekin.
|
|
Etxean izena paratu behar geniola erran nuen, baina
|
batek
bat, bertzeak bertzea, azkenean izenik gabe gelditu zen. Egia erran, berdin zitzaidan, ez nuen uste horrelako beharrik zuenik.
|
|
Oso erreala da ikusten duzuen guzia, atzealdean, pasilloetan urduritasunak ikusten edo nabaritzen dira, malkoak, agurrak eta
|
batik
bat programan dagoen giro bikaina.
|
|
Kar kar kar. Lanak berak eskatzen duen seriotasunakin bai, baina
|
batik
bat gogotsu.
|
2010
|
|
Izan ere, XIX. eta XX. mendeetako testuetan erabat arruntak dira gisa honetako aipuak: Bidasora doaz; Bidasoko Bera; Bidasoko nekazarien biltzarra; Baztan, Malerreka eta Bidasoko gazteria, etab. Bertako herritarren artean bildutako ahozko testigantzak ere erabilera horren alde mintzo dira, arruntak baitira,
|
batik
bat, adin batetik goitikoen artean gisa honetako esaldiak: Bidásora bota zuten; Bidásotik atera zuten; Bidásoko izokinak, etab. Horretaz gain, kontuan izatekoa da, herritar izena edo ‘jentilizioa’ deitzen dena, azken a hori gabekoa dela, hots, bidasotarra, eta ez* bidasoarra.
|
2011
|
|
Nahiz eta batzuei abisua pasatu zitzaien,
|
baten
bat egon daiteke harriturik eta barkamena eskatu nahi dute gurasoek.
|
2012
|
|
Azkenik, Manu Bakero legegizon eta EAJko kidearen erranetan bi ministroen ezezkoa erdi sorpresa bertzerik ez da Frantzian jakobinismoa baita nagusi eta ez baita
|
bat
batean dezentralizazio sukarra sortu eta hedatu. Oroitarazi zuen galde hunek 200 urte dituela Frantziako iraultzaren ondotik Biarnoa eta Iparraldea Pirinio Atlantikoak departamenduan bortxaz bildu zirenetik.
|
|
Bortzirietako herritarrek betidanik Irun eta Donostiako erietxeetan jaso izan duten mediku zerbitzuak Iruñera bideratzen ari direla salatu du bortz herrietako alkateek. Azkeneko asteetan hainbat herritarrek euren kezka eta ezinegona agertu dute, orain arte Irunen eta Donostian jaso izan dituzten tratamenduak eta kontsultak
|
bat
batean Iruñera bideratzen dizkietela jakinarazi baitiete. Alkateen erranetan, «ohikoak bihurtu zaizkigu dialisiak, espezialisten kontsultak, ebakuntza ondoko tratamenduak, transplanteak, eritasun degeneratiboak, errehabilitazioak… Iruñera bidaltzea.
|
2014
|
|
«Anizera etorri eta hamar egunetara herriko bestak izan ziren. Aniztarrek Baztan Zopetara gonbidatu eta
|
bat
batean egokitu ginen». Are gehiago, nabarmendu digutenez, «arras kontent bizi gara euskal nortasuna hortzak erakutsiz defendatzen duen herritto goxo honetan, deus eskatu gabe hurkoari laguntzen dion jendarte honetan».
|
|
Hala ere, Udal bilkuran tentsio uneak bizitu ziren alkateak herritar bati hitza ukatu nahi izan zionean. Alkateak «badakizu zurekin ez dudala hitz egin nahi» eta «zuk esaten duzuna belarri batetik sartu eta bertzetik ateratzen zait» erantzun zuelarik, hainbat herritarrek bilkuratik atera eta batzarrera joatea erabaki zuten, tartean
|
baten
batek demokrazia eza salatzen zuelarik.
|
|
Beharrezkoa da horietan sakontzea eta herritarrak kontzientzia hartzea nahiz ohiturak aldatzea. Izan ere, egun Elizondo autoz gainezka egotea larria da eta hainbat tokitan oinezkoendako eta,
|
batik
bat, haurrendako dauden arrisku tokiak agerikoak dira. Hori guztia gainditzeko mugitzeko bertzelako modua behar da.
|
|
Tarte horretan Foru Poliziaren jarrerak «berdin» segitzen duela dio Bilduk eta adibideak ere eman ditu: «ezin ahaztu Elizondoko saihesbidearen inaugurazio ekitaldian izandako jarrera militarra sarrera guztiak itxiz herritarren presentzia saihesteko; edo osasun kontseilaria heldu zela eta, murrizketen aurkako protestan zonaldeko alkate eta zinegotzien kontrako bulkaldiak Donezteben; edo Elizondon Barcina lehendakaria zegoela eta,
|
bat
batean sortutako protestaren aitzakian, komisariako burua izatea herritar batzuk salatu zituena isunduak izan zitezen».
|
2015
|
|
Etxez etxe pasatuz, Auxtin Zamorak sustatu ditu etxe berrien jabeak, bai berdin izenik ez duten lehengoko etxeko jabeak ere, beren egoitzeri, izendapen
|
bat
bat eman diezaioten. Gehienak ados baldin badira, «askori ez zaie inporta, etxea, merkatu eta kontsumoko gauza bat bilakatu baitzaie».
|
|
Bertsopaperen tartea bukatuta, inprobisatzeko aukera izan zuten gazteek. Gai orokorra, bukaerako puntua eta lau oinak emanda
|
bat
batean aritu ziren, beti ere jolas gisa parte hartzea bultzatuz. Arratsaldean berriz, taldeen arteko harremanak indartzeko, herrian barrena pista jolasean aritu ziren ikasleak.
|
2017
|
|
2017ko otsailean Lapurdi 1609 eta Bertsularien Lagunak elkarteek Senpereko bertsolari eta ditxolariei omenaldi xume bat eskaini diete,
|
bat
bateko bertso eta ditxoekin batera idatzizkoak ere liburu batean bilduz.
|
2018
|
|
Zer egiten duzue gaixotutako pinuekin? Hain indartsu eta
|
bat
batean jotzen duten gaixotasunen aurrean ezer gutxi egin daiteke denbora laburrean. Kalteak baloratu behar dira eta horren arabera zer egin erabaki:
|
|
Kexak aparte utzita, zeinen gustura jazten ditugun festei dagozkien koloredun arropak, aspaldi ikusi gabeko lagunekin elkartu, musikaz gozatu eta dantza egin, herri bazkarian ito arte jan ea edan… Ederrak dira festak. Baina banago, egitan ez ote garen konturatzen batzuk egun hauez gozatzeko, gutxi batzuk zenbat lan egin behar izaten duten.Hilabete batzuk lehenago,
|
baten
bat herritar guztien gustuko egitaraua osatzeko ideiak biltzen hasi izango zen. Norbaitek plazako musika taldeak prezio onean lortzeko bereak eta bi ikusi izango zituen.
|
|
Geroago, Baztanera itzuli eta mugalari lanetan hasita, frankismoaren aurka aritzen ziren antolakundeetako 200 militante baino gehiago eraman zituen Iparraldera. Euzko Gudarosteak Santoñan amore eman ostean, lau emakumeak euskal soldadu presoei laguntzen hasi ziren, janaria eta arropa eraman zieten eta,
|
batik
bat, elkartasuna eskaini zieten. Hasierako laguntza hori emateaz gain, emakumeak postariarena egiten hasi ziren atxilotutako eta erbesteratutako burukideen artean.
|
2019
|
|
Kuadrillarekin orga prestatzen egiten duen lanaz gain, inauterien bueltan Udalak antolatu ohi dituen bileretan ere parte hartzen du: «gazteok eta Udalak otorduak eta bertzelako kontuak zehaztu behar izaten ditugunez, lagun taldetik
|
baten
bat joan behar izaten da». Guztien elkarlanari esker, aurten ere inauteri ederrak prestatu dituzte Donezteben:
|
2020
|
|
Hala ere, ardura hori hartzeko prest zegoen inor ez genuen aurkitu. Laguntzeko prest zegoen jende dezente bai, baina ez lehendakaritzarako
|
bat
batean. Beraz, zuzendaritza batzordean zegoen norbaitek lehendakaritzan jarri lukeela ondorioztatu genuen, hori baita logikoena.
|
|
Arnas infekzio akutuko koadro kliniko bat agertzean edota,
|
bat
batean, edozein larritasun agertzen bazaio: konparazio baterako, sukarra, eztula edo aire falta.
|
2021
|
|
Gaurtik aitzinera, diagnosi probak sintomak dituztenei eginen dizkiete, hau da, 38 gradutik goitiko sukarra hiru egunez segidan edota tarteka dutenei, arnasa hartzeko zailtasuna dutenei eta
|
bat
bateko eztula dutenei. Haien kontatu estuen kasuan, asintomatikoak badira edo sintoma arinak badituzte ez diete PCR probarik eginen.
|
|
Biztanleria jaisten eta zerbitzuak galtzen ari zen eta horren inguruan buruari buelta asko ematen nizkion, eta jendearekin ere askotan hitz egiten nuen.
|
Bat
batean Frantziako herri ttiki batean, gure arazo bera zuten herri batean, gasolindegi bat irekitzeko kooperatiba bat sortu zutela ikusi nuen eta horren bueltan hasi ginen. Kartzelatik atera nintzenean taldetxo bat elkartu eta gasolindegi bat irekitzeko zein aukera egon zitezkeen jakiteko kalkuluak egiten hasi ginen.
|
|
Ikastolen Elkarteak eta Bertsozale Elkarteak antolatzen dute Eskolarteko
|
Bat
bateko Bertsolari Txapelketa. Gazteei jendaurrean bat batean jarduteko aukera ematea du helburu, eta baita haurrak eta gazteak entzulearen aulkitik zaletzea ere.
|
|
Ikastolen Elkarteak eta Bertsozale Elkarteak antolatzen dute Eskolarteko Bat bateko Bertsolari Txapelketa. Gazteei jendaurrean
|
bat
batean jarduteko aukera ematea du helburu, eta baita haurrak eta gazteak entzulearen aulkitik zaletzea ere.
|
|
Azkenaldian plaza dezente izateko aukera izaten ari naiz, gainera, eta gustura ari naiz kantuan».
|
Bat
batekoaz gain, «bertso paperak ere idazten ditut tarteka», gaineratu du.
|
|
«Aitzinetik Euskal Herriko emakumeen Ahalduntze Bertso Eskola bagenuen, baina elkargunea Gipuzkoan izanda, Nafarroako emakume guti animatzen gara horretara. Gainera,
|
bat
bateko jardunera bideratutakoa da».
|
|
«Aunitzetan iruditzen zaigu bertsolaria
|
bat
batekoa bakarrik dela, baina ez da hala»
|
|
Berak, ordea, garbi utzi nahi izan du «bertsolaritza bizitzeko eta bertsolari izateko modu aunitz» daudela, «diskako bertso batean Bortzirietako Bertso Eskolako neska gazteek dioten bezala»: «Aunitzetan iruditzen zaigu bertsolaria
|
bat
batekoa bakarrik dela, baina ez da hala: bertso-paperak eta bertso jarriak idazten eta kantatzen dituztenak ere badira, eta horiek denak elkartzeko aukera eman digu Nafarroako emakume bertsolarien topaketak».
|
|
«Denetarik dago, bai gaietan baita estiloetan ere», eta «niretzat opari eder bat izan da hor parte hartu ahal izatea eta emaitza kolektiboa hartzea». Hortik aparte, diskoaren harira Nafarroako emakume bertsolarien
|
bat
bateko saio batzuk ere antolatu dituzte eta hori «arrunt aberasagarria» izaten ari dela nabarmendu du. Bide horretan, lantalde feminista egiten ari dena ere goraipatu du:
|
|
Mugimendu handia sortu zen.
|
Bat
batean, guardia zibil bat niregana etorri eta' igual zu etxera bidaliko zaitugu' esan zidan. Harritu nintzen.
|
2022
|
|
34 edizioa izango du aurtengoa Euskal Herriko Eskolartekoak. Ikastolek Elkarteak eta Bertsozale Elkarteak antolatzen dute gazteen
|
bat
bateko bertsolari txapelketa, eta aurten Iurretako Udalaren laguntza ere izan du.
|
|
Guztira 152 pertsonek bisitatu dute bulegoa eta museoa, iazko Aste Santuko datuak bikoiztuz eta ia pandemia aitzineko datuetara ailegatuz. Gehienbat Euskal Herritik etorritakoak izan dira,
|
batik
bat Nafarroa, Gipuzkoa eta Bizkaiatik. Hauetatik kanpo, Bartzelona eta Huesca probintziak ere nabarmendu behar dira.
|
2023
|
|
Hango anekdotak ere izanen dituzu.
|
Baten
bat kontatuko zeniguke?
|
|
400 metroko minimoa egiten ere saiatuko naiz. Oraindik ez dut egin 400 metroko lasterketarik, baina ea noizbait badudan aukera hemen Iruñean egiteko
|
baten
bat, eta lortzen dudan.
|