|
2009
|
|
|
zoritxarrez XIX. mendean idatzitako euskarazko nobela errealista potolorik ez dugunez, Iban Zalduak apokrifo bat osatzeko komenientzia aipatu du, eta era horretara kolorez zipriztindu euskal literaturaren historia grisa eta apaizez josia, hein txiki batean bada ere. Apokrifoaren ideiatik tiraka, Jurgik aztertu egin du nork idatz zezakeen zinez horrelako nobela bat euskaraz, eta guztiz ezinezkoa zela begitandu zaio, konplikatuegia, euskarak ez baitzuen sistema literario
|
bat
bere inguruan. Ostera, posibleagotzat jotzen du bostehun bat orrialdeko nobelatzarra barik testu laburragoren bat, «hain laburra non irakurle falta eta argitaratu ezina ez zen aski arazo izango autorea idaztetik desanimatzeko» (12 or.). Jurgi giro burgeseko autore eta obra ezezagun horren peskizan aritu izan da lan hipotesi horrekin.
|
|
|
Jakintsuak dira jakintsuen ezkutatzen dakitenak. Nik ez dut sekula
|
bat
bera ere ikusi.
|
|
|
poema txar bakar bat ere ezin diogula geure buruari permititu.
|
Bat
bera ere ez. Sortzailearen talaia harroa, tarteka epikoa den arroka hori?
|
|
|
Idazlea idazten, bere zurrunbiloan sartuta. Gero, ateratzen dena ateratzen dela, zaila egiten zaio
|
bati
berak buruturiko obraz kritika (literarioa) egitea. Edozein idazlek dauka iritziren bat bere obrari buruz.
|
|
|
Gero, ateratzen dena ateratzen dela, zaila egiten zaio bati berak buruturiko obraz kritika (literarioa) egitea. Edozein idazlek dauka iritziren
|
bat
bere obrari buruz.
|
|
|
Ingelesari dagokionez, bete betean uste genuen gure hizkuntza pribatua haurrenetako bat izatera ere helduko zela. Hizkuntza bat hizketan hasi aurretik ere ikasten dela sinisturik (bestela nola ikasten ote du ume txinatar
|
batek
bere lehen hitzak txineraz esaten?), asko hitz egiten genuen. Juliak lehen seme alaba guztien patua pairatu zuen.
|
|
|
Beti esaten zuen berak bi aita izan zituela:
|
bata
berea, Feliciano, asko maite zuena, eta sentidu batean, gainera, oso inportantea izan zena beretzako, eta bestea Juanjo Lasa, neuropsikiatra, zientzia maite zuena..., ez dakit, beste istorio bat, oso diferentea, vasquista, liberal, izquierdista. Juan Joseren familiak zeukan etxe bat oso ederra Baztanen, Arizkunen, eta gure seme alabek ere asko ezagutu dute.
|
|
|
asko irakatsi dio Santiagori: irakatsi dio pertsonok eta ingurumena
|
bat
bera garela, inguruabarraren araberako izakariak garela, Itsasoak ematen dion ahala hartzen diola, hartzen dion ahala itzultzen diola; Itsasoa, maitale eta hazkurri emaile, bizirik irauteko bitartekoa duela.
|
|
2010
|
|
|
Iragazkorrak gara denok, baina neurri bateraino, ez gara trukagarriak ere? Ez dugu desertatzen gure etxea beste
|
batena
bere osotasunean besarkatzeko. Simetrikoegia iruditu zait niri narrazioa.
|
|
2011
|
|
|
Afrikatik itzulitakoan ezagutu zituen Lévy Bruhl en lanak. ...ek ezin dutela ezarri kausatik ondoriorako harremanik» hura osoro zuenez baieztatzen antropologoak, «Primitiboa [beltza] ez da gauza abstrakziorako eta orokortasunerako» edo «Ezin liteke esan nozioak dituztenik, aurre nozioak aipatu behar genituzke» bezalako iritzi zientifikoak ezarriz, zientzia ez baita demokratikoa, Luis Mitxelenaren miresleek errepikatu ohi duten moduan?, beltzen hizkuntza
|
bat
bera ezagutu gabe eta Afrikan sekula oinik sartu behar izan gabe, eta pigmeoen literatura askorik estimatu gabe, ausaz.
|
|
|
Konbentzio sasi linguistikoak onartzen ditugu fikzioak bestelako gozamenik ematen digulako, errealitatetik aldenduta daudela jakinda ere. Ni hizkera erregistroaz ari nintzen, tonuaz, eta horretan asmatzea garrantzitsua da narrazio
|
batek
bere buruari eutsiko badio. Liburu honen balioez Kepak adierazten duenak pentsarazten dit diskurtsoaren beraren atseginak gogobetetzen duela.
|
|
|
Bosgarren foro honetako kideak hasiak zarete liburuen inguruko iritziak eta adierazten, eta hitz egiteko gogoa ere egin zait Jazintoren hitzen harira. Irakurria dut nik ere Josu Penadesen Jantzi beltz bi narrazio hori eta ikusten dizkiot hein
|
batean
berak azpimarratu dituen ezaugarri estilistikoetako batzuk. Historia dramatikoa da:
|
|
|
Ez afrikar batek Afrikaz idazten bazuen, bere lana afrikar literaturatzat har al zitekeen? Eta afrikar
|
batek
bere lana Groenlandian kokatzen bazuen, afrikar literaturatzat har al zitekeen hori. Edo Afrikako hizkuntzak al ziren irizpidea?
|
|
|
«Zuzena al da gizon
|
batek
bere ama hizkuntza baztertzea beste norbaitena hartzeko. Traizio ikaragarria dirudi eta errudun sentimendua sortzen du.
|
|
2012
|
|
|
Eta kamera azkarrean inurri multzoak paisaia aldatzen duen bezala, han ere hasi zen pixkanaka errotonda
|
bat
bere forma iradokitzen, hiru orube karratu definitzen, eta errepide nagusi bat gorputz hartzen. Planoko marrazkia lurrean islatua, eskala erraldoian.
|
|
|
Bere bidean jarraitu zuen astiro, ez norbait aurkitzeko esperantzarik gabe, eta hala gertatu zen, handik urrutira gabe bi gizon ikusi baitzituen zaldiaren arrastoari segika zihoazenak. Asko poztu ziren Aita aurkitu izanaz, eta
|
batek
bere zaldi gainera igo zuen karitate handiz, Aitak indarrik ez baitzeukan bera bakarrik igotzeko, eta epe laburrean Suaquiraino eraman zuen. Han atole de pinole* pixka bat eman zioten, beste jakirik ezean, eta handik Tecoripara segi zuten, bere Misiora.
|
|
|
Narratzailea, autorea eta pertsonaia pertsona bera dira. Baina, Philippe Lejeunek bere Le Pacte autobiographique liburuan dioen bezala, autobiografia bat ez da autore
|
batek
bere narrazioan egia esaten duenean, baizik eta egia, bere egia, kontatuko duela esaten duenean.
|
|
|
Austriarra bera, Vienan jaioa, familia onekoa, bere herriaren gainbehera gertutik ikusi eta ezagutu zuen. Garai
|
batean
bere landetxean biltzen ziren hainbeste adiskide intelektual, artista eta zientifiko punta puntako (Thomas Mann, H.G.Wells, James Joyce, Paul Valéry, Ravel, Strauss, Bartok, Berg, Toscanini?), terrazatik ikuskatuz paisaia zoragarria, susmatu gabe justu parean, Berchtesgadeneko mendian, bizi zen gizonak hura guztia suntsituko zuela betiko. Stefan Zweigek alde egin zuen handik, Brasilera, eta bertan suizidatu zen.
|
|
2013
|
|
|
Jainkoa sentitu eta aitortu nahi ez. Zergatik makurtu behar du
|
batek
bere hunkidura inoren kredora. Zergatik izan behar du inoren Jainkoa norberaren hunkidura?
|
|
2015
|
|
|
Oihu ito bat loratzen zen bere ezpainetan. Esklaboen lanturuak irudikatzen zituen, eta bide
|
batez
bere belaunetako mina. Horregatik kantatzen zuen eserita.
|
|
|
Funtsean narrazio zientifikoak, bere objektibitatean, ahulezia bat dauka: zientzialari
|
batek
bera baino jakintsuagorik zutitzen ikus dezake. Jakintza ziurrenak bere baitan duda dauka.
|
|
2016
|
|
|
Zalantzarik gabe, soziolinguistikak asko izango luke kontu horretaz esateko. Dena dela, bide aitzindari hark iraungipen data markatuta zeraman bere baitan, garai bateko moldeak bazterrean geratu baitziren belaunaldi gazteago
|
batek
bere bidea egin eta esparru berriak sortzean, geroago ikusiko dugun bezala.
|
|
2017
|
|
|
Urteetan zehar bere unibertso propioa eraiki du aitzinakoen eta garaikideen irakurketa pertsonalaren fruitutzat. Klasizismoaren eraginak mundu ikuskera garaikide eta hiritarrarekin bat egiten du, eta, genero klasikoen deiturak baliatuz, esango genuke poesia anakreontikoa eta erotikoa direla eglogarekin
|
batean
bere genero poetiko maiteenak, baina hori Anselmiren finezia klasikoa azpimarratzeko helburuz soilik esan daiteke, azken batean gure garaiko bizitzaren bakardade eta desamodioari buruzko poesia sentsoriala baita Anselmirena, metaforaren hegaletan, eduki existentzial sakonagoaren iragarle bilakatzen dena. Edonola ere, Anselmiren poesiari halako melankolia bat dario; ahapaldi labur eta fragmentarioen bidez, zorionaren desira beti iheskorraz mintzo zaigu, bakardade afektiboaz.
|
|
|
Ez dut hitzik ulertzen eta biok akordeoilari izan arren berak jotzen duen piano akordeoia nik ez dakit jotzen. Hala ere, ezkontzako koktelean gauden akordeoilari guztiok berari begira gaude, gure bizitzako parte garrantzitsu
|
bat
bere eskuetan izango balu bezala, berari kendu eta guk hartzeko gogoarekin, pentsatuz berak ez duela guk bezala ulertzen instrumentu hau.
|
|
2018
|
|
|
Belarria eskuz luzatuz eta bere iritziak erderaz, baño zeatz emanez, asko laguntzen zuan Euskaltzaindian. [?] Jaunak zeruan ongi sarituak izango ditula nago, egun
|
batez
beren artean artu niñuen lagun bikain guzi oiek».
|
|
|
Eta Coca Colazko guzti guztiak hartu zizkidan.
|
Bat
bera ere ez zidan utzi. Eta maindire artean ezkutatu eta jan eta jan aritu ginen biok.
|