|
2000
|
|
|
Bai,
|
baina
garai batekoen aldean, gaurko bertsolarien bizimodua oso erraza da. Justu gu bertsotan hasi ginen garaian, hasi zen jendea kantatutako egunean etxeratzen.
|
|
|
Gaur kartzela batean aurkitu daitezke preso politikoak, lagunarterako jende jatorra dena.
|
Baina
garai hartan ez zen horrelakorik. Garai hartan lapur jendea eta litxarreritan hasitako jendea zen eta tristea zen haien artean egotea.
|
|
|
Ez zegoen mugarik. Muga Gipuzkoa zen, baita Araba ere,
|
baina
garai hartan Pirinioak ez ziren inongo muga. Hango jendearen artean, halaber, jauntxo tiki anitz zegoen eta une horietan, zergatik ez badakigu ere, Nafarroa Garaian horietako leinu historiko anitz desagertu zen, bertze horiei tokia hartzeko aukera emanez.
|
|
|
Belaunaldi berriei bidea zabaldu eta lana erraztu ostean, AEK ofizialdu zenean, euskara irakasteari utzi zion. Eskola ematen hogei urteko esperientzia hori bilduz, «Euskara Ikasbidea» izenburudun lana osatua zuen, argitaratu gabe dagoena,
|
baina
garai bateko irakasleek beraien kabuz egin beharreko lan izugarriaren erakusle garbi dena.
|
|
|
Baina hori beste kontu bat da. Eta Saizarbitoriak esaten duena hala izango da,
|
baina
garai batean euskaraz egiteko erabakia hartuta, konturatu gabe hizkuntza horretan trebatzen zara. Gogoan dut, nire ikasle garaietan," Oh, Euzkadi" literatur aldizkaria ezagutu eta harrituta geratu nintzela guztia euskaraz ikustean.
|
|
|
Oraindik ere egoten da jendea berbenetan,
|
baina
garai batean baino gazte gutxiago dabil. Gero eta gehiago gelditzen dira tabernetan, zerbait edan eta musika entzuten duten bitartean.
|
|
|
batean aurpegi bat edo dago (lanperna musua ote?), beste batzuetan kiribilak, borobilak, marrak... Axkar ikusi eta antxintxiketan itzuli gara,
|
baina
garaiz: ferriak ez digu ihes egin.
|
|
|
Oraingo lorategiak begiaren gozamenerako prestatzen dira,
|
baina
garai batean baserri inguruko baratzak edo kortak ziren" lorategi", erabileraren zutenak, alegia.
|
|
|
Poetak (beste autoreen kasuan bezala) baliakizun, irrazionalak? erabiltzeanohargabeki jardun du gehienetan,
|
baina
garaiko korronte sinbolista erdi surrealistarengiroan murgildurik. Emaitza poetiko horrek garaiko estetikak jasaten zuen uhin, irrazionala?
|
|
|
Aldi luze batean denboraldiko gonak, merkealdietako galtzak, modako jakak eta egikera egoki edo desegokiko jantziak izan genituen solas, gure etxe ñimiñoko sala arrotzik gabean. Beharbada ez dira bikote gazte batendako mintzagairik erromantikoenak,
|
baina
garai liluragarritzat daukat gogoan. Lantokia bera leku jasangarria iduritu zitzaidan bolada hartan, eta nire lanaldi beti luzexkoak akituta, trago bakarrik ere egin gabe etxeratzeko ohitura berraurkitu nuen.
|
|
|
Agresioa, tratu txarrak eta legez kanpoko atxiloketa! Ageri duk ez duzuela oraino ikasi,
|
baina
garaiak aldatu dituk. Ez uste gehiago posible duzuenik zernahi eginda zigorrik gabe gelditzea...
|
|
|
Ni beti izan naiz baikorra,
|
baina
garai hartan ilun ikusten genuen dena, oso goibel eta triste. Hala eta guztiz, bistakoa zen diktadoreak ez zuela luzaroan iraungo, azkenetan zela tiranoa.
|
|
|
Gaur egun edozein herritan badaukazu lekuren bat, biltoki edo tabernaren bat, bertara joan eta edozertaz mintzatzeko, politikaz, herriko kontuez edo nahi duzunaz.
|
Baina
garai hartan ez zen halakorik. Beldurrez ibiltzen ginen leku guztietan, esatekoekin kontu handia edukiz.
|
|
|
Anaia nagusiak zaituztet, anaia zaharrak, oso anaia zahar eta urrunak baina anaiak beti. Oso bestelako mundu batekoak, oso bestelako ikusmolde batekoak,
|
baina
garaiko gogaide asko baino askoz ere gertuagokoak hala ere. Hain gertu, hain urrun.
|
|
2001
|
|
|
Bai guztiz atzean, izan ditzaket desadostasunak gauza batzuetan,
|
baina
garai hori atzean geratu da, bestela argi dut ez nintzatekeela alderdian egongo.
|
|
|
Batasunak Europan daukan ordezkariak bestelako arrazoi batzuk ere ikusten ditu: " Nazioartean portaera ahula daukagu,
|
baina
garai batean, EKBren eskutik gure ekarpena bakarra zen euskararen komunitatetik, Euskal Herritik. Gaur estatuka ageri da, Iparraldea Frantziaren barruan eta Espainian Hegoaldekoak, eta euskaldunontzat bizkaitar bat soilik dago, baina EAEren izenean.
|
|
|
aristokrazia handia, monopolio militarrean espezializatua (edo Jainkoarekiko bitartekari lanean), etanekazariak, aristokraziaren lurretan lanean (berenak galtzean) zebiltzanak, bainaprodukzio bideen jabe zirenak (tresnak...).
|
Baina
garai hori trantsizio unea zen; beraz, tarteko gizarte talde ugari zeuden eta, bestetik, integrazio etnikoa falta zen.Hortaz, gizarte oso hetereogeneoa osatu zen orotara.
|
|
|
Euskal libururik gehienak garai hartan Iruñean argitaratzen ziren; badirudi inprenta lanetarako erraztasun handiagoa zegoela han. Jesuitak Espainiatik bota baino urte pare bat lehenago aurkeztu zuen hau aita Kardaberazek baimena eskatuz,
|
baina
garai hartan agintariak ez zeuden oso jesuiten alde. Hori  horrela da, baina ezagutzea merezi du baimenik ez emateko atera ziren arrazoiak edo aitzakiak.
|
|
|
Neure gaxtean, hiru urteko batxillerra egin ondoan, fabrikan hasi nintzen lanean, hamabost urte nituela. Gorbatadun horietakoa nintzen, egia,
|
baina
garai hartako gorbatadunek ere langiletzat zeukaten bere burua, soldatakotzat. Batez ere, beti bezala, ni bezalako behe baino beheragoko gorbatadunek.
|
|
|
Ez dakit, ba; nik hala egin dut beti.
|
Baina
garaian garaiko kontuak izaten dira. Hala, ni hasi nintzenean, eta bai geroagoko urteetan, gizon bat lan horretarako jartzea, eta ondoren beste lanik gabe uztea ere, oso aurrerakoia izatea zen, eta nik aukera hori izan dut.
|
|
2002
|
|
|
Pezonagak gauza polit bat atera du lehen mahaira, nola baziren euskal nazionalistak Erriberan gerra aurretik.
|
Baina
garai hartan gutxienez iraunkortasuna lortu zuten, nahiz eta gutxi izan eta ezker muturreko inguru batean inguraturik bizi, EAJk beti lortu zuen bere udal batzordeak mantentzea Franco etorri arte. Zergatik ez da gai izan hemengo jendea iraunkortasun bat lortzeko?
|
|
|
Eskolan beranduago sartu nintzen, 70ean.
|
Baina
garai honetan konturatu ginen zein garrantzitsua zen euskarazko kantuak, dantzak irakastea eskolan. Euskaldun izateko euskal kulturaren oinarri bat ematea ezinbesteko estrategia da.
|
|
|
Lehenhurbilketa hura egin genuenean, zenbait aurreiritzi genituela aitortu behar dugu.Emakumea, gizabanako emakume izateagatik, gizonarekiko guztiz menperaturikegongo zen gizarte bat aurkitzea espero genuen; eta generoari zegozkion roletanpentsatzean, gaur egun etxekoandre hitzarekin ulertzen duguna aurkitzea esperogenuen.
|
Baina
garaiko dokumentuek beste errealitate bat erakutsi ziguten: gizarteestamental eta korporatibo baten errealitatea, non gizabanakoaren posizioa taldearekiko zuen harremanean definitzen zen; honek eraldatu egin zuen emakumeenjokaerak aztertzeko modua, eta horrela ulertu ahal izan genuen zergatik egitenzituzten emakume haiek beren etxeentzako negozioak, nola gobernatzen zituztenberen seme alabak, eta zergatik balio zuten ezkontzaren bitartez harremanak bideratzeko.
|
|
|
Elorza-ren Ideologias del nacionalismo vasco, delakoa ondorengo urte askotarako oinarrizko erreferentzia liburu bihurtu zen.Bestalde, 70eko hamarkadaren azken urte horietan Jemeinen argitalpena nabarmenki gaindituko zuten Sabino Aranari buruzko bi biografia berri plazaratu ziren, Solozabal-ena lehena (1975) eta Larronde rena ondoren (1977).
|
Baina
garai horretako benetako mugarria Javier Corcuera ren liburua izan zen. Corcuera k 1979anbere Origenes, ideologia y organizacion del nacionalismo() delakoakaleratu zuenean, arrazoi desberdinengatik epe berri bati eman zion hasiera.
|
|
|
Irratiek informazioa ere eskaintzen zuten,
|
baina
garai horretan oraindik oso lotuta zegoen kazetaritza idatzian erabilitako taxuerei, eta askotan egunkariek argitaraturiko albisteak irakurtzera mugatzen ziren esatariak, taxuera propiorik landu gabe. Dena dela aipatzekoa da Radio Emisora Bilbaína zelakoak eskaintzen zuen Alas izeneko albistegia, zeinak oso garrantzi handia hartu baitzuen gerra garaian.
|
|
|
Eta euskaraz ikas dezakezu, dena ez bada ere, zenbait gauza bederen.
|
Baina
garai hartan euskarak ez zuen tokirik unibertsitatean, besteak beste unibertsitate publikorik ez zelako (horregatik joan behar zuen jendeak Salamancara, estudiante tunante gisa), eta ez zuen tokirik irrati telebistetan, horretarako adina ere balio ez zuelako. Santo Tomas egunean entzun zitekeen euskara, tomate eta sagarren artean, pues, eguberrietako oiloa erostera joaten ginenean.
|
|
|
Garaia da, beharbada, euskaltzainen kopuruaren handiagotzeko, edo katalanek ireki dituzten bideen antzekoak guk ere erabiltzeko.
|
Baina
garaia da, horretan ez dut zalantzarik, plan estrategiko bat egiteko eta, behin betekizunak zehaztu ondoren, betekizun horiek nola eraman aurrera jakiteko. Kontuan izanik betiere gertatu diren aldaketa funtsezko hauek:
|
|
2003
|
|
|
Ordurako Otxarkoagan aspalditik ari ginen lanean arlo sozialean.
|
Baina
garai horretan, bai Otxarkoagan eta bai Bilbon eta auzoetan, trapitxeatzen zuen ijito asko zegoen. Atentatu terrorista bat ere egon zen, ijito bat hil eta beste asko zauritu zituena.
|
|
|
Gainera, pisu batzuk 24 ordutan daude irekita eta beste batzuk egunean zehar ordu konkretu batzuetan. Carlak pisu batean lan egiten du orain,
|
baina
garai batean klub batean aritu zen. Bere iritziz, hobea da pisu batean lan egitea, «pisua oso lasaia da.
|
|
|
Ez hainbeste ekoizpenaren zenbaki orokorretan, akaso; ez, beharbada, izar distiratsuenen noizbehinkako agerraldiei dagokienez; agian, ez Durangokoa bezalako kultur erritoak kolokan jartzeko heinean.
|
Baina
garai ilunak datozela dirudi, euskal literaturgintzaren alderdi ekonomikoarentzat behintzat.
|
|
|
Intxaur alkortzatuak, marmeladak, konpotak, fruta eskartzatua eta gindadun pastak egiten ziren; turroiak eta mazapanak, bonboi eta tartak egingo zirela ere suposa dezakegu,
|
baina
garaiko aipamenik ez dugu aurkitu (XIX. mendean pasateleriaren sorrerarekin hazkundea jasango dutenak).
|
|
|
Hirugarren puntuaren eztabaida, UEUren kokapena eta egitura, ezinbestean, aurreko bi atalekin nahastu zen. UEUk erakunde ofizialekiko (politikoak zein unibertsitarioak) autonomia gorde behar zuen,
|
baina
garaiko legeek eskaintzen zituzten aukerak baliatu behar ziren. UEUren instituzionalizaziorako bide egokiena institutu interunibertsitarioa bilakatzea zen, kontuan harturik UEUren espiritua eta funtzionatzeko modua unibertsitarioa eta publikoa zela.
|
|
|
Eta haren muxua kopetan. Gaur ez dago horrelako txanponik,
|
baina
garai hartan asko erabiltzen ziren berrogeita hamar xentimoko edo pezeta erdiko txanpon haiek.
|
|
2004
|
|
|
Esan behar dut eztabaida irratsaioko gidariak moztu zuela eta berak eta nik gutxienez lasaitasuna eskuratu genuela. Eztabaida gordinak ez nau beldurtzen, Lemoiz, Leitzaran eta beste batzuk ez baititugu alferrik pasa
|
baina
garai bateko eztabaida eta tonuak ia ahaztuta nituen. Denbora pasa da, baina argudio bideak eta erak bere horretan diraute.
|
|
|
" Zer izan da gure aurretik?". Gaur egun, esate baterako, ugari xamar eta onak ditugu emakumezkoak literaturan, bidea urratu da,
|
baina
garai hartan, ausart xamar behar zuen batek gizonezko horien denen artean idazten hasteko.
|
|
|
Ezezko jarrera, gaur egun datorkigun sektore berdinetik zetorrela. Oso mingarria zen
|
baina
garai hartan, boluntarismoz beteta, guk nahi genituzkeen goi mailako helburuetara, hots, lurralde batasunera, autodeterminazio eskubidera eta independentziara joatea ezinezkoa zen. Nik uste dut urrunen iritsi gintezkeen lekura iritsi ginela.
|
|
|
eskola euskaldunduz, Telebista euskaraz izanik eta abar, euskarak ez zuela arriskurik. Baina gerora komunikabideak garatu dira, Administrazioak baditu bere barne normalizazio zein gizartea euskalduntzeko (EBPN) programak, Kontseiluaren ahalegina hor dago, euskalgintza sustraitutako sektorea da, baina mundializazioa eta estetika borroka medio, Fermin Etxegoien dixit, euskarak aurrera asko egin du
|
baina
garaiotan inoiz baino arrisku handiagoa eduki dezake. Argi dagoena da arlo eta funtzio berriak irabazi dituela baina beste garrantzitsu batzuk galdu.
|
|
|
Orduan alde bat hartzen duzu eta ez duzu balio telebistan kronika egiteko. Nola izan litekeen objektibo ez dakit,
|
baina
garai hartako egunkari batek, La tribune de Genevek oso ongi egiten zuen. Bi orritan zabaltzen zuen albistea, erdian marra bat jarri, eta alde batera korrespontsal bat zegoen, beste aldera bestea.
|
|
|
–Egia da espainiarrek beren inperioa galdu zutela, baina inperioa ez da kontzeptu geografiko soila, psikologikoa ere bada, eta bigarren ikuspuntu honetatik espainiarrek oraindik ere, oro har, inperio bat daramate beren inkontzientean, beren burua espainiar nazionalistatzat ez duten horiei ere noiznahi azaleratuko zaiena. (...)
|
Baina
garaia da erdaldunen artean ere geure gisa eta geure mina aldarrikatzeko, eta esateko edukazioaren lehen legea eta araua dela etxekoekiko errespetua, eta guk ere badugula, hizkuntza mailan, kanpotik etorritako hainbat eta hainbat herritarren adinako eskubidea, etxean etxeko sentitzeko gogo izugarria dugula alegia guk geuk ere, eta ez gaudela alor horretan atzera egiteko prest?. 74...
|
|
|
Hizkuntza arazoak genituen, txikitatik eskolan gaztelania hitz egitera behartuak geunden, baina abilezia urria geneukan horretan, eskolara joatea zigor bat bezala zen. Saminduraz ikusten dut orain hori,
|
baina
garai hartan oso gogorra zen zerbait bezala gogoratzen dut?. 449
|
|
|
Orain ere batzuetan, baina lehen maizago. Orain gobernuko kideek ez dute batzarrik egiten Di Ruggeroren etxean,
|
baina
garai batean, diotenez, bazeuden asteburu batzuk jasanezinak zirenak, ze igual pisu handiko agintariak etortzen ziren Di Ruggerorenera, eta Ponte a Ema kotxe beltzez betetzen zen, eta hura bizi izan zutenek diote ezin zela paseatu erreka bazterretik poliziek hiru bider geratu barik.
|
|
|
Urte batzuk pasatu dira,
|
baina
garai hartan aipatzen zenuen Di Ruggeroren izena, esaten zenuen Pietro Di Ruggero, eta jendea zoratu egiten zitzaizun. Ez ardoagatik, ze oraindik ez zuen mahasti erdirik ere, ezpada mendian egin zituen balentriengatik.
|
|
|
–Badakit, Powers.
|
Baina
garai nahasi hauetan deabruarekin ere dugu oheratu.
|
|
|
Haiek baino lehentxeagokoa, berriz, beste esperientzia hura nuen, igande arratsaldeetan tabernara etortzen zen psikiatrarena, gaur egun hobeto ulertzen dudana, baita beste dimentsio batekin ikusten ere,
|
baina
garai hartan arrasto berezirik utzi ez zidana, nire jarrera sexualari dagokionez... hutsune afektibo bat bai ordea, bere momentuan kontatu dudanez.
|
|
|
Egia esan, eskatu behar izaten genituen gehienetan, animatu ere bai liburuxka horiek prestatzera. Gaur egun, argitaletxeek izango dute zer aukeratua,
|
baina
garai hartan sortu egin behar ziren, egoera oso bestelakoa zen.
|
|
|
Arratsaldeko bostetan zeukan paziente bakarrarekin hitzordua bertan behera utzi ondoren altxatu eta Aliziak oparitu zion gaban berdea harturik," Ez duzu gustuko izanen
|
baina
garaia da zarena bezala janzten hasteko" bota zion oparitzerakoan, kalera atera zen. Bere buruaren errainua eskaparateetan islaturik ikusten zuenetan iruditzen zitzaion lotsarazten ez zuen dotoreziaz ageri zitzaiola kristaleko hura, gehienetan, ordea, jantziegi, bereaz bestelako antzerkia antzezten ari zela, ez zena ordezkatzen zuela erabaki beharra zuen; eta hala ere ez zion kontrarik egiten Aliziari," iragan gorri merkea", emaztearen hitzak ziren, gainditzeko irrika zuelakoz, beharbada.
|
|
2005
|
|
|
Festa, eguraldia dela-eta garaiz aldatuz joan da. Donostiako festa patronalak San Sebastianak dira,
|
baina
garai berrian, udaldian, Aste Nagusia asmatu zen arrazoi klimatologikoak edota komertzialak tarteko. Beraz, lanaren, demografiaren edo eguraldiaren eraginez festen eguna aldatuz joan da.
|
|
|
Beti edo.
|
Bainan
garaiak aldatu dira. Eliza aldatuz doan mendeari jarraiki behar zaio; zaldizelako zaldaria emateko partez, zaldia aspaldi ahantzirik beribilez doazen jendeei, gaur beribilek behar duten erregaia eskainiz.
|
|
|
Hazia lurrean ozituko denean, gure ondokoek beste bat sortuko dute... hobea (Jn 12,24).
|
Bainan
garai ilun horien kontra deus egiteko gai izan ez direnek ez dute izen ospetsurik utziko historian.
|
|
|
Serapio Mugica k XX.aren hasieran eta Luis de Uranzu k erdialdean, hots, Alardeaz gehien idatzita zutenek? egia jakin bai,
|
baina
garai txarrak pairatuzituzten, zentsura zela eta? (Los siete barrios de Irun, 619).
|
|
|
Agian orain dagoen jende kopurua da bertsozaleen kopuru erreala, garai batean erdaldunak ere joaten baitziren saioetara. Ez dakit,
|
baina
garaiak asko aldatu dira.
|
|
|
–Inor ez,
|
baina
garai batean oso ondo ezagutzen zintudan! Eta asko maite zintudan!
|
|
|
|
Baina
garai haiek agortu zitzaizkion. Zinezko hustasun latzean kausitu zen, kide, lagun eta adiskide faltaz jardutea suertatu zitzaionean.
|
|
2006
|
|
|
1947tik 1991 bitartean urtero batez beste %3, 5 inguru hazi zen Indiako ekonomia.
|
Baina
garai hartan populazioa %3 handitzen zenez urtean, azkenean %1ekoa zen ekonomiaren hobetzea. 1991tik aurrera ordea, hazkunde tasak %6tik gorakoak izan dira ekonomian eta populazio gehiketa berriz %2an dabil.
|
|
|
Oro auzoa: Egun ez du elizarik
|
baina
garai batean San Martin eta San Juan ermitak (egun baserri bihurtuak) izan ziren auzo honetan.
|
|
|
Felix Linares Euskonews & Median: «Zinema jaialdiak interesgarriak iruditzen zaizkit,
|
baina
garai jakin batera mugatutako ospakizunak direla onartu behar da. Ez dute aparteko interesik zinemako filmak hedatzeari dagokionez.
|
|
|
Orain ez.
|
Baina
garai batean, nagusi ginen, Bartzelonako mitin sonatu haren garaian; pentsa, 300.000 pertsona zeuden. Baina Estatuak lagundurik hori dena pikutara joan zen.
|
|
|
eginez. Horrek, nahitaez, etsipena dakar auzilarietatik batengan, horrentzat kaltegarria baita auzitegiak, behin behinean
|
baina
garaia baino lehenago, egindako kalifikazio juridikoa. Hortaz, ofiziozko akusazio akta onartzeak zailtasun horiek dakartza berarekin.
|
|
|
Zenbait jenderi gustatu egiten zaizkio abesti horren hitzak, eta ni horrekin ez nengoke lotsaturik. Ez dakit zer lortu dugun, ziurrenik gauza gutxi,
|
baina
garai batean anbizio intelektual pixka bat bagenuela, hori garbi dago.
|
|
|
Babarrunak, esaterako.
|
Baina
garai hartan ez zen bat ere erraza babarrunak jatea. Lokomotor gidariak hor nonbait ibiltzen ziren estraperloan.
|
|
|
Nahiz eta haurdunaldiak ekiditeko garaiko metodoek efikaziagutxiago eduki, planifikazio familiarra existitzen zen.
|
Baina
garai hartan, ezkontza eta geroko erabakia ez zen hainbeste umeak eduki bai ala ez, baizik eta zenbatume edukitzera murriztu eta baita ere nola banatuta (Luxan, 2005). Gaur egun, ordea, bikotearen eta gurasotasunaren arteko bereizketa nabaria da eta, batzuetan, bai senitartearen aldetik, baita gizarte ingurunetik ere, haurrak edukitzeko nolabaiteko presioa existitzen den arren, erabakia bikotearen baitan dagoela onartutakoprintzipioa da.
|
|
|
Txillardegikpertsonaia erabiltzen du 1988 arteko erakundearen bilakaeraren kontatzeko.Nabaritzen da, zilegi den bezala, nobela idazlearen esperientzian oinarritzen dela.Lehen atentatuak, eztabaida politikoak taldean eta taldetik kanpo, Frantziaraerrefuxiatzea, banda armatua barnetik ezagutzen laguntzen gaituzten hainbat etahainbat elementu jartzen dizkigu izkiriatzaleak orrialde hauetan. Exkixu fikzio batda,
|
baina
garai hartan, gure herrietan ehunka Exkixu harrapa zitezkeen. Exkixubizkaitar rock talde baten izena bilakatu zen.
|
|
|
Orain dena dago komunikabidez etahedagailuz beteta.
|
Baina
garai hartan mundua ez zen hain zaratatsua informazioarizegokionez. Adibide batzuk jar ditzaket.
|
|
|
Disko bat eskatzen dut eta ia egunero joaten naiz garbigailuak saltzen dituzten dendara, diskoak iritsi diren ala ez jakitera. Eibarren baomen dago disko denda bat, esaten didatenez,
|
baina
garai hartan Eibar urruti dagoniretzat. Autobus interurbanoa ordaindu egin behar da, eta hori dirua amiltzea da.
|
|
|
Hala ere, eguberri batez, amildegian elkartu ziren, eta han maitatu. Neska sorgina zen,
|
baina
garaian erraiten zen dohain bereziak zituela. Eta biei ezarri zigorrari eskapatzera arribatu zen.
|
|
|
Pisura sartu ginenean eskuratu genuen sofa ohe hura; Elenaren izebaren batek utzi zigun herentzian, oker ez banago.
|
Baina
garai hartan ezinbestekoa iruditu zitzaigun. Bisita asko izaten baikenituen etxean.
|
|
|
Orain erraza da hori esatea, noski, behin denok ohartuta.
|
Baina
garai batean ez zein hain bistakoa, eta atzera begiratuz gero, azkeneko urteotan behintzat, ematen du euskara hedatu eta normalizatzeko ahaleginean kantitatetik kalitatera joan garela. Hau da, aurrena hiztun berriak sortzeko ahaleginari eman zitzaion lehentasuna, eta, ondoren, hiztun berriak eta tipologia berriak sortu ahala, kalitateari ere begiratu beharraz ohartu gara.
|
|
|
Genero epikoak erakutsiko du mundu heroikoarekin loturarik estuena,
|
baina
garai arkaikoan epikarekin batera garatu zen genero lirikoak ere eman dezake mundu haren berri, maiz pertsonalagoa eta, beraz, modernoagoa den arren:
|
|
|
ohol gazteluetara harriak igo eta handik harrika hasten zitzaizkien batzuetan, txokoren batean ezkutuan gorde eta bat batean oihuka eta espantuka agerturik sekulako sustoak ematen beste batzuetan... Ez dakit orain nolakoak diren,
|
baina
garai hartan horrelakoxeak izaten ziren neska mutilen arteko gorabeherak.
|
|
2007
|
|
|
Gaur egun zailago da mugaz hitz egitea, euskaldunak leku guztietan gaudelako, nahiz eta presentzia txikia izan. Esan nahi dut oraingo mugak ez direla hain garbiak,
|
baina
garai batean ez zegoen horrelako dudarik. Halako herritan euskaraz egiten zen, halakotan erdaraz.
|
|
|
Bai. Toki guztiak zaizkit politak,
|
baina
garai hartan Iruñean geratu nahi nuen. Aukerak aztertu nituen.
|
|
|
: Diez años de hardcore, punk, ira y caos DVDa.Gaur egungo gazte askotxok sasoi hartako estetika eta musika" kontsumitzen" jarraitzen dute, eta berau biziberritzen saiatzen dira,
|
baina
garaiak ez dira berdinak, testuingurua zeharo aldatu da eta gainera sistemak, modak edo dena delakoak mugimendu apurtzaile, iraultzaile, kritiko eta hura produktu bihurtu du; bere esentzia, izaera ematen ziona, desagerraraziz.
|
|
|
|
Baina
garai haietako alerta egoerak ez zituen eguraldiak eragingo...
|
|
|
Carlos Mejía Godoy y los de Palacagüina, izen osoa esatera. Musikari nikaraguarrak,
|
baina
garai hartan Espainian arrakasta gaitza lortu zutenak. Geroago jakin genuen, sandinistek Somoza diktadorea bota zutenean, matxinoen aldekoak zirela eta horregatik zebiltzala, nonbait, erbestean.
|
|
|
Gurasoen ilusioak laster geratuko ziren zapuzturik, ordea, errenkadan suspenditu baitzituen azterketak, ebaluazio batean bai eta hurrengoan ere bai. Ez zirudien askorik axola zitzaionik, pozik zebilen Edu lagun artean; gu ere bai, lehenengo aldiz neska eta guzti baikeunden gainera; gela berean neskekin egoteak txoratu egin gintuen pixka bat, txorakeria ugari eginarazi ere bai,
|
baina
garaia egokitu zenean zentzunez jokatu genuen eta arazorik gabe gainditu genuen ikasturtea. –Ai, Jose Ignazio, nahiago nuke zu bezalakoa balitz gure Eduardo hau, esan ohi zidan bere amak, doinu gailego dultze harekin, bere etxera bila joaten nintzaionetan?.
|
|
|
Gaur egun kasik desagerturik dago. Ontzi bakan batzuek oraindik jarraitzen dute legatza harrapatzen teknika hori erabiliz, batez ere Capbretón inguruko uretan,
|
baina
garai hartan kako arrantza oso hedaturik zegoen, eta 200 metroko sakoneran aritzen ziren arrantzan, eta ez bakarrik legatza harrapatzen, espezie gehiago ere harrapatzen baitzituzten: berdela, e.a. Ontzi flota hark bisiguaren harrapaketan ere jarduten zuen, Kantaurian bisiguak bazirenean.
|
|
|
Aarsleff ek Humboldt-en beraren adierazpenak ailegatzen ditu, non ere berak aitortzen baitu Pariseko egonaldiaren garrantzia bere pentsamenduarentzat, hori ukaezina baita.
|
Baina
garai horretan Humboldt-en interesak, eta Ideologoekin izandako solasak, metafisikari eta moralaren fundamentazioari zegozkien, ez hizkuntzari. Condillac irakurri ere interes horiekin egin baitu, egia da, Condillac engan egon badaudela ideiak eta pasarteak Humboldt-entzat eraginkorrak izan zitezkeenak; baina kontua da Humboldt-en Pariseko notetan pasarte horiek inoiz ez direla aintzat hartzen, eta are Condillac-en filosofiaz orokorki ez du balorazio batere positiboa ematen.
|
|
|
Izan ere, laurogeita hamarreko hamarkadaz geroztik nabarmen hazi da hazkunde kualitatiboaren inguruko kezka, kuantitatiboa baino gehiago, bai sektore pribatutik, bai erakundeetatik, nahiz eta estatistikek nagusi izaten jarraitzen duten, bisitarien egonaldien bilakaerari emandako garrantzia; aldiz, ez da hainbeste azpimarratzen bezeroaren gogobetetasuna edo errentagarritasuna neurtzea.
|
Baina
garaiak behin betiko aldatu dira sektore horrentzat, eta gero eta adituagoa eta zorrotzagoa den bezero batek turismo eta ostalaritza jardueretan aritzen diren pertsonak profesionalizatzera behartzen du; profesional horiek ere gero eta prestakuntza hobea eskatzen dute. Baina Espainiako ostalarien prestakuntza behar adina zaintzen da?
|
|
|
«Egoera horretan, haurrek kontuz ibili behar zuten jaten zutenarekin; izan ere, ahoan jaki ezezagunak jartzen baziren, pozoitzeko arriskua zegoen».
|
Baina
garai modernoetan, neofobiak hasierako funtzioa galdu du eta kaltegarria da, haurren dieta pobretu egiten baitu. «Gaur egun ikusten dugun haurren obesitate epidemia haurrek dieta oso pobreak jaten dituztelako da, eta elikadura neofobiak zaildu egiten du jakietan elikagai osasungarriagoak sartzea», azaldu du Cookek.
|
|
|
Bai, askok galdetu didate ea urduri nagoen. Momentuz ez,
|
baina
garaia heltzean ikusi behar. Agian orduan jarriko naiz urduri.
|
|
|
Ez dut uste idazleok SMS formatuan idazten hasi behar dugunik, noski.
|
Baina
garai berriak espresiobide berriak eskatzen ditu. Ulertzen dut editoreak arduratuta egotea, baina idazle naizen aldetik ez nago oso kezkatuta.
|
|
|
Aristotelesen liburua galdu eta zenbait mende geroago, arabiarren bitartez heldu zen halako batean –erdia, bedere– Arte Poética bedeinkatu hura kristauen artera,
|
baina
garai hartako itzultzaileak ez omen ziren arras fidagarriak; beraz, gaur egun ezagutzen dugun bertsioa, Maria Josefaren ustez, urrun samar ere egoten ahal zen jatorrizko lan hartatik.
|
|
|
Antigoaleko ate ospetsu baten izena zen. Aspaldi handian, VIII. mendean, Japoniako enperadoreak gortea Kiotora aldatu zuelarik, Mendebaldeko sarrera gisa eraiki zuten,
|
baina
garai izugarriak heldu ziren ondoren eta, denboraren poderioz pitzatu, usteldu, eta gainbehera etorri zen. Inguruko gaizkile guzien biltoki, argitzen zuelarik ia egunero agertzen zen gorpuren bat, eta filmaren hasmentan hiru gizon daude bertan, solasean, erauntsiaren pean atertu zain.
|
|
2008
|
|
|
Harrera ona egin didate denek, etxean bezala sentitu naiz, oso gustura. Amaia Andrés gainera ezagutzen nuen, hainbat lehiaketatan parte hartu dugu elkarrekin eta berari esker etxean egongo banintz bezala sentitu naiz. Lasarte oriako Milak zer du beste lehiketa haundi horiek ez dutena. Ez du ezeren faltarik,
|
baina
garai txarretan ospatzen da. Zaila da orain atleta profesionalak hona etorri ahal izatea, denboraldi erdian daude eta lehiaketarako prestatzen dira garai honetan.
|
|
|
Aurrerago aipatutako taldeez gain, han daude erreferentzia izan diren beste batzuk, Cicatriz, Odio, Tijuana in Blue eta Eskorbuto, adibidez. Grabazioak ez dira kalitate oso onekoak,
|
baina
garai hartako giro sutsuaren ispilu fidelak dira. Ispilu horri begiratzen diote oraindik gazte askok, mitifikatzerik nahi ez duten" mito" horien energiak kutsatuta.
|
|
|
Hemen ildo gogorragotik joan izan da kontua urtetan. Badirudi orain panorama askoz irekiagoa dela,
|
baina
garai hartan, 1990eko hamarkadaren hasiera erdialdean...
|
|
|
Montserrat, San Antonio, San Luis, Aingeru Guardakoa, Ave Maria, Cantabrico Berria eta Gure Gogoa.
|
Baina
garai hartan bapore asko zen Orion, 28 izatera iritsi ziren. Izenei erreparatuta, Vatikanoaren flota ematen zuen oriotarrenak:
|
|
|
Gauzak asko aldatu dira harez geroztik. Eztabaida ez da agortua,
|
baina
garai bateko jarrera itxiak samurtuz joan dira, eta gaur egun inork ez du zalantzan jartzen, zein ere teoria linguistikoren aldekoa den, corpusak beharrezkoak direla hizkuntza ‘den bezala’ aztertu nahi bada (Rojo 2002). Corpusak, gainera, ez dira hizkuntzalaritzaren arloko ikerkuntzan soilik erabili, hiztegigintzan (batez ere), hizkuntza irakaskuntzan, hizkuntza teknologietan (teknika estatistikoak aplikatzeko, itzulpen automatikoan, hizketaren tratamenduan...) eta beste zenbait arlotan ere bai.
|
|
|
Meategi hartatik uranioa erauzten zuten 1940ko hamarkadan, eta jabea garai hartako Energia Nuklearraren Batzordea zen (Junta de Energía Nuclear, JEN). Handik urte batzuetara, meategiko jarduera bertan behera utzi zuten,
|
baina
garai haietan Espainian sortu ziren hondakin nuklearrak gordetzeko erabili zuen JENek meategia1961etik aurrera.
|
|
|
Parlamentuan nagoela, eta neure kotxea gidatzen, ez diat nahi kabina horretako sasi-letradu horietako bat nire etxean azaltzea, inork deitu gabe deabrua errezoetan bezala. Egon, hori esaten diat nik;
|
baina
garaia heldutakoan, ekin gogor!
|
|
|
DGOULD: Sexy agertu nahi zuen, arropa mehe eta iradokigarri haiekin;
|
baina
garai bertsuan, â?. Sexuaâ?, liburua salgai zeukan liburu dendetan.
|
|
|
Azkuek Renan en edo Bàrres en obra horiek ezagutzen zituen konstantziarik ez dut aurkitu, eta ziurrenik ez zituen irakurri.
|
Baina
garai hartan mugitu zelarik, gisa horretako ideiak aldez edo moldez, bertsio jasoago edo dibulgatiboagoan iritsi zitzaizkion. Edozein kasutan Azkuek ez zuen Alemaniarekiko autore frantsesek izan zezaketen higuina.
|
|
|
107). Dena den testu horren segida ez du Irigoyenek jaso,
|
baina
garaiko prentsan aurkitu ahal izan dut.
|
|
|
Galduta zegoen tradizio bat berreskuratzeko modu bat da. Garai batean langintza hau garrantzi handikoa izan zen gure herriarentzat,
|
baina
garai modernoetan ia erabat galdu da. Lanbide hau desagertze bidean da.
|
|
|
Oso gai irristakorra da zeren alde batetik eginikoa guztiz zilegia zen, eta bestetik, une hartan lurrak diruaren aurrean oso depreziatuta zeudenean, ez dakigu oso seguru fabore ala zigorra ote zen lur mordoa jaso eta berriro pagatu behar izatea, oso merke, hori bai(?) Aldaketa hauen bidez, herri hauetako egitura instituzionala aldatzen zihoan. Lehen hizpide eta hautespideko udalgileak izateko adina lur zeukatenek, euren egoera galdu zuten; eta euren lurrik ez zeukatenek
|
baina
garai horretan dirua egin zutenek, batez ere merkatari eta armeroek, udalak behar zuen dirua zeukaten, baita ideia berriak ere» (Uriarte, 1998: 19).
|
|
|
Horietarik gehienek nekazaritza zaharrari lotuta jarraitzen zuten eta ez zeukaten ahalmen teknikorik, ezta ekonomikorik, nekazaritza sistema birmoldatzeko, landatzen zituzten lurrak erosteko gaitasunik ere ez zuten eta.
|
Baina
garai bereko akta batek dioskunez, egon bazeuden, zenbait nekazari, maizterrak izan arren, ekonomikoki lur jabe txikiak baino indartsuagoak zirenak416 Beharbada, nagusitasun ekonomiko horren isla da maizter indartsuenei, eta zenbait armagini, eskubide politikoak onartzeko joera, nahiz eta foru erregimenean lur jabetzaren?, millares??
|
|
|
Ez da denbora gehiegi igaro diabetikoek platanoa eta mahatsak probatu ezin zituztenetik, ogirik hartzen ez zutenetik edo, beren sakrifizioen sari gisa, asteburuetan bakarrik jaten zituzten makarroiak. Medikuntzak eta nutrizioak izugarri egin dute aurrera azken bi hamarkadetan,
|
baina
garai bateko gomendio dietetikoen ondarea sakon sartu da “azukrea” zutenentzat, eta oraindik ere jende heldu asko dago gai horri buruz informaziorik gabe, eta elikadura ohitura txarrak dituzte. Urteek aurrera egin ahala, azukrearekiko tolerantzia murriztu egiten da, baina horrek ez du esan nahi irinkarak gutxiago jaten ditugunik eta, ondorioz, proteina eta koipe gehiago jaten ditugunik, gauzak hobetu egingo direla, kontrakoa baizik.
|
|
|
Homosexualitatearen nolabaiteko onarpena ere etorri zen; 1927an, Mae West aktoreak antzezlan arrakastatsua idatzi zuen: The Drag.
|
Baina
garai aldrebes eta alai hori 20ko urte eroak azkar bukatu zen: burtsa erori egin zen, eta Depresio Handia etorri.
|
|
|
Talde gisa, Whitesnakek 1978an atera zuten lehen diskoa, Trouble. Disko horretan bildu zituen denboraren poderioz klasiko bihurtu diren kantuak, hala nola, Take me with you eta Lie down. 1979an Lovehunter lan arrakastatsua argitara eman zuen, Walking in the shadow of the blues eta Medicine man abestiekin.
|
Baina
garai hartako diskorik gogoangarriena 1980an sortu zuen, Ready an' willing. Dowlek ez zuen jada disko horretan parte hartu; Ian Paicek bete zuen hark utzitako lekua. 1982an Saints & Sinners grabatu zuten, eta orduan hasi ziren taldekideen arteko gorabeherak.
|
|
|
Etxez etxe dirua eskatzen hasi ginen herrian gauzak egiteko. Orain auzolanean egiten dira gauzak eta diru sarrerak bankutik,
|
baina
garai hartan ez zen horrelakorik.
|