|
2000
|
|
|
Bai,
|
baina
garai batekoen aldean, gaurko bertsolarien bizimodua oso erraza da. Justu gu bertsotan hasi ginen garaian, hasi zen jendea kantatutako egunean etxeratzen.
|
|
|
Belaunaldi berriei bidea zabaldu eta lana erraztu ostean, AEK ofizialdu zenean, euskara irakasteari utzi zion. Eskola ematen hogei urteko esperientzia hori bilduz, «Euskara Ikasbidea» izenburudun lana osatua zuen, argitaratu gabe dagoena,
|
baina
garai bateko irakasleek beraien kabuz egin beharreko lan izugarriaren erakusle garbi dena.
|
|
|
Baina hori beste kontu bat da. Eta Saizarbitoriak esaten duena hala izango da,
|
baina
garai batean euskaraz egiteko erabakia hartuta, konturatu gabe hizkuntza horretan trebatzen zara. Gogoan dut, nire ikasle garaietan," Oh, Euzkadi" literatur aldizkaria ezagutu eta harrituta geratu nintzela guztia euskaraz ikustean.
|
|
|
Oraindik ere egoten da jendea berbenetan,
|
baina
garai batean baino gazte gutxiago dabil. Gero eta gehiago gelditzen dira tabernetan, zerbait edan eta musika entzuten duten bitartean.
|
|
|
Oraingo lorategiak begiaren gozamenerako prestatzen dira,
|
baina
garai batean baserri inguruko baratzak edo kortak ziren" lorategi", erabileraren zutenak, alegia.
|
|
2001
|
|
|
Batasunak Europan daukan ordezkariak bestelako arrazoi batzuk ere ikusten ditu: " Nazioartean portaera ahula daukagu,
|
baina
garai batean, EKBren eskutik gure ekarpena bakarra zen euskararen komunitatetik, Euskal Herritik. Gaur estatuka ageri da, Iparraldea Frantziaren barruan eta Espainian Hegoaldekoak, eta euskaldunontzat bizkaitar bat soilik dago, baina EAEren izenean.
|
|
2003
|
|
|
Gainera, pisu batzuk 24 ordutan daude irekita eta beste batzuk egunean zehar ordu konkretu batzuetan. Carlak pisu batean lan egiten du orain,
|
baina
garai batean klub batean aritu zen. Bere iritziz, hobea da pisu batean lan egitea, «pisua oso lasaia da.
|
|
2004
|
|
|
Esan behar dut eztabaida irratsaioko gidariak moztu zuela eta berak eta nik gutxienez lasaitasuna eskuratu genuela. Eztabaida gordinak ez nau beldurtzen, Lemoiz, Leitzaran eta beste batzuk ez baititugu alferrik pasa
|
baina
garai bateko eztabaida eta tonuak ia ahaztuta nituen. Denbora pasa da, baina argudio bideak eta erak bere horretan diraute.
|
|
|
Orain ere batzuetan, baina lehen maizago. Orain gobernuko kideek ez dute batzarrik egiten Di Ruggeroren etxean,
|
baina
garai batean, diotenez, bazeuden asteburu batzuk jasanezinak zirenak, ze igual pisu handiko agintariak etortzen ziren Di Ruggerorenera, eta Ponte a Ema kotxe beltzez betetzen zen, eta hura bizi izan zutenek diote ezin zela paseatu erreka bazterretik poliziek hiru bider geratu barik.
|
|
2005
|
|
|
–Inor ez,
|
baina
garai batean oso ondo ezagutzen zintudan! Eta asko maite zintudan!
|
|
2006
|
|
|
Oro auzoa: Egun ez du elizarik
|
baina
garai batean San Martin eta San Juan ermitak (egun baserri bihurtuak) izan ziren auzo honetan.
|
|
|
Orain ez.
|
Baina
garai batean, nagusi ginen, Bartzelonako mitin sonatu haren garaian; pentsa, 300.000 pertsona zeuden. Baina Estatuak lagundurik hori dena pikutara joan zen.
|
|
|
Zenbait jenderi gustatu egiten zaizkio abesti horren hitzak, eta ni horrekin ez nengoke lotsaturik. Ez dakit zer lortu dugun, ziurrenik gauza gutxi,
|
baina
garai batean anbizio intelektual pixka bat bagenuela, hori garbi dago.
|
|
|
Orain erraza da hori esatea, noski, behin denok ohartuta.
|
Baina
garai batean ez zein hain bistakoa, eta atzera begiratuz gero, azkeneko urteotan behintzat, ematen du euskara hedatu eta normalizatzeko ahaleginean kantitatetik kalitatera joan garela. Hau da, aurrena hiztun berriak sortzeko ahaleginari eman zitzaion lehentasuna, eta, ondoren, hiztun berriak eta tipologia berriak sortu ahala, kalitateari ere begiratu beharraz ohartu gara.
|
|
2007
|
|
|
Gaur egun zailago da mugaz hitz egitea, euskaldunak leku guztietan gaudelako, nahiz eta presentzia txikia izan. Esan nahi dut oraingo mugak ez direla hain garbiak,
|
baina
garai batean ez zegoen horrelako dudarik. Halako herritan euskaraz egiten zen, halakotan erdaraz.
|
|
2008
|
|
|
Gauzak asko aldatu dira harez geroztik. Eztabaida ez da agortua,
|
baina
garai bateko jarrera itxiak samurtuz joan dira, eta gaur egun inork ez du zalantzan jartzen, zein ere teoria linguistikoren aldekoa den, corpusak beharrezkoak direla hizkuntza ‘den bezala’ aztertu nahi bada (Rojo 2002). Corpusak, gainera, ez dira hizkuntzalaritzaren arloko ikerkuntzan soilik erabili, hiztegigintzan (batez ere), hizkuntza irakaskuntzan, hizkuntza teknologietan (teknika estatistikoak aplikatzeko, itzulpen automatikoan, hizketaren tratamenduan...) eta beste zenbait arlotan ere bai.
|
|
|
Ez da denbora gehiegi igaro diabetikoek platanoa eta mahatsak probatu ezin zituztenetik, ogirik hartzen ez zutenetik edo, beren sakrifizioen sari gisa, asteburuetan bakarrik jaten zituzten makarroiak. Medikuntzak eta nutrizioak izugarri egin dute aurrera azken bi hamarkadetan,
|
baina
garai bateko gomendio dietetikoen ondarea sakon sartu da “azukrea” zutenentzat, eta oraindik ere jende heldu asko dago gai horri buruz informaziorik gabe, eta elikadura ohitura txarrak dituzte. Urteek aurrera egin ahala, azukrearekiko tolerantzia murriztu egiten da, baina horrek ez du esan nahi irinkarak gutxiago jaten ditugunik eta, ondorioz, proteina eta koipe gehiago jaten ditugunik, gauzak hobetu egingo direla, kontrakoa baizik.
|
|
|
Ez dut gogoan zehazki noiz hitz egin genuen lehendabiziko aldiz aita eta ama izatearen inguruan,
|
baina
garai bat esatekotan, 2001eko udaberria izango zela esango nuke. Udaberrian izango zela diot, gogoan dudalako eguzkiaren izpiak indar handiz sartzen zirela gure etxeko egongelan, eta hori udaberrian eta uda partean besterik ez zen gertatzen.
|
|
2009
|
|
|
I:
|
Baina
garai batean erdal hedabideek euskal musikari tarte handiagoa eskaintzen zioten. Ohikoa zen Itoiz edo beste edozein talde entzutea Euskal Herriko erdal hedabideetan.
|
|
|
Ez dut uste hemen egiten den arte guztia euskal artea denik, erreferenteak mundialak baitira.
|
Baina
garai batean haustura handia eman zuen hemen sortzen zen arteak, batez ere eskulturan, eta guk hortik edan dugu. Guretzat askoz garrantzitsuagoa da instalazioetan eta lanetan esperimentala izatea, bila aritzea, irudi totalitario eta handia ematea baino.
|
|
|
Ziur aski, ez dio «deus eskatu izan sekula».
|
Baina
garai batean «espero» zuen edo «beldur» zen, idatzi egingo ote zuen. Sentimendu nahasi batekin espero zuen edo zen beldur:
|
|
|
Xabi Arakama trikitilariak eta Trikizio taldeak (talde horretako kide da Arakama bera), ikuskizun berezia emango dutela aurreratu dute antolatzaileek. Jon Ostolaza eta Rakel Pujana trikitilari gazteak dira,
|
baina
garai bateko trikitian jarria dute belarria. Iaz Lasturbideak izeneko diskoa (Gaztelupeko Hotsak) plazaratu zuten, eta Elgeta, Gelatxo, Sakabi eta Txankartaren errepertorioko piezak bildu zituzten bertan.
|
|
|
|
Baina
garai batean izan zirenaren erdia izanda ere, animoso dago Gutierrez aita. –Finala hemen jokatuta, berriz ere jendea inguratuko zaigula iruditzen zait?.
|
|
|
Errespetatu dut, baina ez dut gustuko. Ni hasi berria naiz,
|
baina
garai bateko espedizioak bestelakoak zirelakoan nago.
|
|
|
Kofradietan banatutako herri gutxi geratzen dira gaur egun Euskal Herrian.
|
Baina
garai batean hori zen administrazio egitura garrantzitsuenetako bat. Baserri inguruko beharrizanei erantzuteko sortu ziren.
|
|
2010
|
|
|
Katalana aitzinatu behar da gaztelania atzeraraziz eta aitzinatze hori egin behar da, noski, lege hertsatzaileen bitartez.
|
Baina
garai batean, diktaduraren baitan, gaztelaniarekin egin zutenaren aurka, demokratikoki egindako lege hertsatzaileak behar dute izan, hots, parlamentuak gehiengoz erabakiak. Beti jakinik katalana aitzinatzeko gaztelania atzeratu behar dela.
|
|
|
Bertsolari handia ez naiz,
|
baina
garai bateko eta besteko bertsolari handi guztiekin aritutakoa bai. Esaldi horrek berak erakusten du hobekien Joxe Agirreren handitasuna.
|
|
|
Inglaterrako eskola bateko umeei motxilatan dauzkaten teknologia aparatuak ateratzeko eskatuko die: denetarik dute,
|
baina
garai bateko tokadiskoa ez dute ezagutzen.
|
|
|
ondorioz gainbehera etorriko zenik.
|
Baina
garai batean
|
|
|
|
Baina
garai batean beteta egoten ziren plazetara joan eta erdi huts daudela ikusita, zer sentitzen duzu?
|
|
|
URZELAI familia Santa Barbara ermitara bidean bizi zen, kamino ertzeko baserri batean. Urrutitxo zuen etxeak izena, herritik hiru bat kilometrora zegoen arren,
|
baina
garai bateko baserriaren arrastorik ez zen geratzen aspaldian. Kalean ikusitako tailerrek liluraturik edo, Isidro Urzelaik behiak kendu eta makina pare bat sartu zituen bertan, aurretik besterentzat egindako pieza mekanikoak berak egin eta zuzenean salduz gero jornal hobea aterako zuelakoan.
|
|
2011
|
|
|
Eta finalean ere aktore eta kontalari bikainak direla erakutsi zuten bost finalistek. Mailu Arruti saririk gabe geratu zen
|
baina
garai bateko etxekoandrearen kontuekin une ederrak pasarazi zien ikusleei. Sarreran ikusleek piruleta bana jaso zuten opari eta hain juxtu piruleta horiek, edo jan zutenek piruleten makilak erabili zituzten ikuslearen saria emateko.
|
|
|
«Ez, ez, ez, epaiketarik ez», zioten oihu eta txalo artean hartu zituzten hizlariak.Kontxita Beitia andereño historikoak irakurri zuen agiria, aurkezteko orduan esan zuten moduan: «Erretiratua,
|
baina
garai batean heldutako sokari amaierarik ikusten ez diona»; eta txaloak lehertu ziren. Beitiaren hitzek lekua egin zuten txaloen artean.Bertaratutako guztiei eskerrak eman zizkien, deialdiak izandako erantzunarekin pozik.
|
|
|
–Orain ez,
|
baina
garai batean unibertsitateko irakaslea izan nintzen.
|
|
|
" Ene Jainkoa, izan nadila ona, gaur gauean, eskain dezadala dantzaldi on bat, neuregana ditzadala berriro eta gorde ditzadala garai batean bezala!". A,
|
baina
garai batean uste osoa zeukan bere buruan, bere artean. Orain, gero eta sarriago, adoregabetu egiten da, susmatzen du hori ez dela hain garrantzitsua, azken batean, berak ondo edo gaizki egitea dantzan, arrakasta lortzea edo ez lortzea, ez eta bere senar gazteegia berarekiko leial izatea edo ez izatea ere.
|
|
|
" Se valorará que la obra ensalce los valores del ejército". Kronika haiek ez zituen sinatzen,
|
baina
garai bateko Egineko kolegaren batek entzun eta Idoiaren ahotsa ezagutu zezakeela pentsatze hutsak oilo ipurdia jartzen zion. " Radio María n lan egitea baino okerragoa da hau", pentsatzen zuen.
|
|
2012
|
|
|
Sagarra biltzen da,
|
baina
garai batean neguan elikatzeko biltzen genituen makina bat fruitu utziak ditugu. Horrela mendikak, astalarrosa delakoa adibidez.
|
|
|
Baina puntu batzuekiko kontsentsuak erabatekoak dira eta hori bera ez da gutxi: EAJk irabazi du lasai asko, jaun eta jabe da,
|
baina
garai batean baino gutxiago. EH Bilduren emaitzak oso onak dira, Gipuzkoako orban eta guzti; PP eta PSE EE dira galtzaile handiak, batez ere azken hauek; ETAren ondorengo garaiko lehen Eusko Legebiltzarra azken 30 urteetako abertzaleenetakoa da eta inoizko independentistena; abstentzioak handia jarraitzen du izaten eta ez da ezagutzen boto emaileen herenak hainbat gai garrantzitsuri buruz zer pentsatzen duen.
|
|
|
Gure ikastola eta ikastetxeetako haurrek testu-liburuak euskaraz dituzte baina jolas ordura irtendakoan gazteleraz aritzeko ohitura txertatua. Gure garaian ez zen horrelakorik; ikastolan,
|
baina
garai batetik aurrera eta ezinbestean, gaztelerazko testu-liburuekin haziak gara. Gainerakoa euskaraz zen, jakina.
|
|
|
Ez ote da tenorea deiadar egiteko itsuek ikusiko dutela, gorrek entzungo dutela eta herrenak oinez ibiliko direla?
|
Baina
garai batean fanatismoak bere hautatuei prometatzen ziena, zientziak orain gizaseme guztientzat burutzen du! Gure irakurleak jakinaren gainean edukiko ditugu sendakuntza ohargarri honen jarraikako faseei buruz».
|
|
|
Maitasunez eta esker onez betetako begirada bidali dit. Orain, ohituta nago begirada horietara,
|
baina
garai batean haiexek ziren nire zorionik handiena. Printzesak pianoaren aurrean eserarazi du alaba; zerbait kantatzeko eskatu diote denek.
|
|
|
isurialdean,
|
baina
garai batean ohikoa zen herri guztietan.
|
|
|
Gaur egun ez zaie kasu gehiegirik egiten,
|
baina
garai batean herriko zaharrenek, adintsuenek beste kategoria eta prestigioa izan ohi zuten. Entzun egiten zitzaien, haien bizitza luzeak emandako eskarmentuak erakutsitako aholku mordoari kasu egiten zitzaion, eta errespetatuak izanik gizarte bateko ardatz nagusi ohi ziren agureak.
|
|
2013
|
|
|
Hurbilago ditugu presoak herriratzeko azken manifestazioak. Borroka hau amaitzeke dago,
|
baina
garai bateko amnistiaren xedeak zokoratuta dirudi, eta baita kartzelen aurkako lelo eta jarrerak ere. Instituzio zigortzaile hori osasuntsu dago.
|
|
|
Atletismoak goratu zuen onenen parera, 1996an Atlantan eta 2000n Sydneyn Paralinpiar Jokoetan kolpe politak emanda.
|
Baina
garai bateko ofizioa afizio bihurtuta zeukanean, bat batean itzali da Aretxabaletako ekintzaile nekaezina. 45 urte betetzear zela, datorren ekainaren 5ean beteko zituen?, atletismoaz gain bizikleta zuen pasio azken urte luzeotan, baina bat batean itzali zaizkio amets guztiak.
|
|
2014
|
|
|
Duela bi urte utzi nuen telesaila, 11 urtez bertan aritu ondoren. Azken hiruzpalau urteetan pixka bat jaitsita dago,
|
baina
garai batean sekulako audientzia zuen, eta normala da jendeak Tximista bezala oroitzea. Dena dela, antzerkian ere dezente ibili naiz, eta hortik ere ezagutzen naute; Azpeitian, esaterako, Sanagustinen eta Soreasun hainbat lan taularatu ditut.
|
|
|
igande horretan bertan, beren panteoitik altxatuta, lehenengo amarenak, eta, ondoren, handik hainbat minututara, aitarenak, gurasoen gorpuek, ustelxeago bigarrenak aurrekoak baino? kanposantu alboko kioskoraino hurbildu, egunkari hura eskuratu, saltzaileak ihes egin zuen ikaratuta?, eta ondoko parkean irakurri zuten, orain idazlearena
|
baina
garai batean haiena izandako etxera abiatu aurretik.
|
|
|
|
Baina
garai bateko umeentzat entretenigarria zen etxeazpietan olgetan ibiltzea.Asketan zeritzen jokoan ematen zituzten makina batitsasbehera.Izan ere, asken antzekoak sortzen ziren azpian, eta jokoaren grazia zen etxearen alde batetik besteraalbait azkarren igarotzea, opari desatseginekin topo egin gabe bidean.
|
|
|
Eva Rinaldi Duela hamar urte merkaturatu zen jada My Space ospetsua, artista askori babesa eskaini zien lehen gizarte zerbitzua, batez ere musikariei. Batzuek ospea eta arrakasta lortu zuten sare honetatik eta beste batzuek ez,
|
baina
garai batean, edozein estilotako musika independentea entzuteko, ezinbestekoa zen plataforma horretatik pasatzea. Facebook eta Twitter zabaltzeak erraztu egin zuen gizarte sareek izaera elitista eta artistikoa galtzea Hala ere, Facebook eta Twitter zabaltzeak erraztu egin zuen gizarte sareek izaera elitista eta artistikoa galtzea, eta erabilera profanoagoak eta etxekoak izatea.
|
|
|
Abiapuntua amatxi Leonita izan zen. Amatxik garai bateko istorioak kontatzeko trebezia baino, argitasuna izaten zuen, ez zuen gaur egungo kontuei buruz ilusiorik,
|
baina
garai bateko baserri inguruko gertaera, ohitura eta kontakizunen inguruko mamia izaten zuen. Bere etxera joan eta grabazioak osatzen hasi nintzen, baina hasiera hartan liburua idazteko asmorik gabe.
|
|
|
Tarteka harroegi azaltzen zen Frantzia baten azken egunak bizitzen ari gara. Eta egia da harroegia zela lehen,
|
baina
garai batean munduari buruz hausnartzen saiatzen zen, behintzat.
|
|
|
Oso zaila egiten zait hau esatea
|
baina
garai batean onenak izan zineten.
|
|
2015
|
|
|
Are gehiago: mutilzaharra naiz,
|
baina
garai batean ezkon nahi asko izan nituen!
|
|
|
Lehen aldiz entzun duzue? Orain ez da hainbeste aditzen
|
baina
garai batean hiztegietako hitzik higatuena zen.
|
|
|
Ez da otarrainik geratzen gure kostaldean.
|
Baina
garai batean haiek harrapatzetik bizi zen arrantzale andana. Txalupa txikiak izaten zituzten eta Kantauri itsasoan alde batetik bestera joateko, kostatik hurre igarotzen ziren zamaontzi handiei gakoa bota eta halaxe joaten ziren atoian, Asturias edo Galizia aldera.
|
|
2016
|
|
|
" 35 urte daramatzat arrantzan".
|
Baina
garai batean egiten zuena eta gaur egun egiten duena, oso ezberdinak dira. Arrantzatu eta arraina lonjan saltzea zen lehen bere egitekoa.
|
|
|
Eguraldi ona egiten badu, guk ordu horretarako toldo guztiak irekiak izaten ditugu". 650 toldo dira guztira;
|
baina
garai batean askoz gehiago izaten zirela dio Elortzak. " 1.100 inguru izaten omen ziren garai batean".
|
|
|
Arnasguneen garrantzia maila kualitatiboari dagokion bezala, gune erdaldunen garrantzia maila kuantitatiboan dagoela azpimarratu behar da. Egia da garai bateko banaketa soziofuntzionalik gaur egun ez dagoela, M. Zalbidek aipatzen duen moduan,
|
baina
garai bateko egoera diglosikoak suposatzen zuen banaketa soziofuntzionala ez litzateke bideragarria izango gaurko gizartean. Arnasgunerik gabe jai badu euskarak, eremu formaletan sartu gabe ere jai edukiko luke euskarak seguruenik.
|
|
|
Izan ere, zer erakutsi, nondik hasi. Sondikatik hurbil du Artxanda, orain pasierako parajea
|
baina
garai batean borrokatoki bakerik gabea, non Bilboren defentsako azken lubakietan tinko irauten ahalegindu baitziren bilbotar xume, gudari inprobisatu bihurtuak, beren malko, izerdi eta are odolez faxismo zanpatzailearen eraso basa geldiarazi nahirik, egia bihurtuz kantak zioen hura, alegia: –Irrintzi bat entzunda, mendi tontorrean...?; bisita hunkigarria litzateke, kalbario mendiko igoera berri bat, bere herriaren gurutze bide hitsa ulertzen lagunduko liokeena; baina kontakizunari guk nahi ez genukeen kutsu pedagogiko bat ere emango liokeena.
|
|
|
Gazteenontzat zentzugabekeria izango da seguruenik,
|
baina
garai batean, Internet hedatu aurretik, ordenagailuak makina isolatuak ziren. Makina batetik bestera informazioa pasatzeko modu bakarra disketeak ziren, gehienez 1,4 megako edukiera zuten euskarri magnetikoak.
|
|
|
|
Baina
garai batean ez genekien nor zen gure etsaia ere.
|
|
2017
|
|
|
" Jakin egin behar da Eibar itsusia zergatik den; industriak eragin zuzena izan du hirigintzan".
|
Baina
garai bateko eguneroko bizimodura ere jo dute herriaren itxuraz harago. Bi zutabe ditu Ego Ibarra batzordea gauzatzen ari den proiektuak:
|
|
|
Lehengo astean, medio askoan irakurri/ ikusi/ entzun nuen Manolita Chen artista ospetsua hil berria zela (esana dut euskaldun atipikoa naizela). Andre hori andrazkoa zen, noski, txinatar batekin ezkondua eta antzoki ibiltari baten jabea urte askotan;
|
baina
garai batean transexual bat egon zen, bera baino nahiko gazteagoa zena, eta haren izena erabili zuena beste antzoki batean nolabaiteko lehian aritzeko edo, inolako arrakastarik lortu ez bazuen ere. Bada, kazeta batzuetan irakurri behar izan nuen Manolita Chen transexuala hila zela, azken horren argazkia eta guzti jarrita!
|
|
|
Maila izugarria dago, bertso eskoletan egin den lanari esker batik bat.
|
Baina
garai bateko gatz eta piper hori galdu egin du bidean. Pausoa aurrera egiten duenak hankapean beti zerbait puskatzen du eta guk ere zerbait puskatu dugu.
|
|
|
Porrot horren aurrean, halere, Josu gai izan da ordura arte gogoan erabilitako mundu ikuskera okertzat jo eta alde batera uzteko, baztertze horrek, ziur aski, samin handia ekarri ere ekarriko zion arren. Errealitateari begi berriez behatzen hasi zaio,
|
baina
garai bateko ziurtasunak erabat galduta. Horrek, jakina, ezin du berarekin bozkario handirik ekarri, ezpada esperantza apur bat, beharbada, ezezagunaren aurreko esperantza, alegia.
|
|
|
Gero batzuek esango dute hau dela munduaren bukaera.
|
Baina
garai batean herriko senide pobrea bazen, aldeko haizeak jotzen dio gaur Portuari. Eta gehiago hartzen zaio, bukaera traza baino, mundu baten hasierarena.
|
|
|
Eta, azken hiru urtetan lozorroan utzi zuen joaldun izateko grina hura, indarberritu egin zen. Beste diskrezio batekin, inor aztoratu gabe
|
baina
garai bateko intentsitate berriarekin hasi zen dastatzen ospatzeko hilabete eskas falta zitzaion iyoteak, iyote maite, zirraragarriak.
|
|
|
–Orain linternekin moldatzen gara, edo gixajokiak beren mugikorren argiarekin, esan zien Amuma Mamuak?,
|
baina
garai batean suzko antortxekin ibiltzen ziren, eta horregatik daude belztuak pareta guztiak, zuzien kearekin.
|
|
|
Hala ere, orain dela hamarkada batzuk arte euskaraz erdaraz baino gaitasun komunikatibo askoz hobea zeukaten euskaldun zahar petoen berezko leialtasun irmoa hein batean ezin da ukatu. Gaur egun ez du funtzionatzen euskalduntasun etnikoak, ez dauka behar adineko kontzientzia eta koherentzia praktikorik,
|
baina
garai batean euskal identitate etniko horren atxikimendua nahikoa izan zitekeen erabilera bermatzeko36.
|
|
|
Pottsvillen inork ez daki, sekretupean edukitzen arretaz saiatu bait ginen,
|
baina
garai batean ederki aski ibili ginen elkarrekin. Ezkonduak behar genuen honez gero, haren aitak hainbesteko oztopoak jarri izan ez balizkit.
|
|
|
Urbian, trikitixaz gainera, entzuten da Bruce Springsteen ere, Murded incorporated kantatzen.
|
Baina
garai bateko kostunbrismoaren gaitzak deitoratu behar sukartuak eraman ere eraman gaitu gure eguneroko bizitzako hainbat pertsonaia natural, esanguratsu eta petoak baztertzera, erruralitatearekin zer ikusirik duen oro halako alkanfor usain arkadiar batez zein tremendozko tragedia odoltsu batez blaiturik balego bezala.
|
|
|
Zesareen beste eragin batzuk Mitteroeckerrek argitu zuen bere taldearen asmoa ez zela zesareen aurkako kritika egitea, baizik eta adieraztea hamarkada gutxi batzuetan izan duen bilakaera ebolutiboa. Esku hartze horien beste ondorio batzuk espezialistek adierazi dituzte, eboluzionatu ez
|
baina
garai batean existitzen ez ziren baina gure garaian ohikoak ziren egoerekin lotuta. Gehiegizko pisua eta obesitatea dira horietako bat.
|
|
|
Kazetaritza ikasketek ez ninduten batere bete. Esatea edo idaztea gogorra izango da,
|
baina
garai bateko soldaduskan urtebete alferrik galtzen bazen, nik unibertsitatean bost urte alferrik galdu nituen. Balio izan zidan gauza bakarra titulua izan zen.
|
|
|
|
Baina
garai batez gehiengoa zen bere lurraldean eta, hala ere, gutxituta zegoen. Hizkuntzaren egoerak bereizten ditu bi ideia hauek.
|
|
|
Hauek bereziki beharrezkoak dira itsas munduan, ontziak kostaz kosta, portuz portu ibiltzen direlako. Gaur egun nazioarteko komunikazioa batez ere Ingelesez bideratzen da (12),
|
baina
garai batean Ingelesak ez zuen orain duen indarra (ekonomikoa).
|
|
|
Independentzia osoa da gure helburu bakarra. Duela zortzi egun ETA desarmatua izan da
|
bainan
garai batean aldarrikatzen zituen arrazoin berak hor daude oraindik, konpontzekoak asko aipatzen ez direnak. Pentsamendu berezi bat ukan behar dugu denboran barna gudari guzientzat, askok beren biziaz pagatu baitute beren militantismoa.
|
|
2018
|
|
|
Ez dakit gaur inork egingo duen, neuk ere ez dut egin aspaldian,
|
baina
garai batean, barruak askatu beharra izaten zenean, mendira joateko ohitura zegoen, mendi tontorrera igo bakar bakarrik eta han oihu egitekoa, garrasi egin indar guztiekin eta hala lasaitzekoa.
|
|
|
Bai,
|
baina
garai batean ez zen horrela izaten.
|
|
|
|
Baina
garai batean inorena ez zen lurrari pertsonalitatea eman ziona, bateratutako eremuan sartu ondoren, iparretik hegorako norabidean lerrotutako hiru plazak izan ziren. Hori ez zen Pribilegioaren berehalako emaitza izan; XV. mende osoan eta XVI.aren zati batean gauzatu zen, bateratze prozesu guztia bezala.
|
|
2019
|
|
|
Nerabezarora arte plastikoaren boom era arte gauzek askoz luzeago irauten zuten, eta gehiago aprobetxatzen ziren. Denetatik izan dut nik, ez zait ezer falta izan,
|
baina
garai batean geneukana askoz hobeto zaintzen genuen irauteko zelako. Objektuek kalitate hobea zutela ere esango nuke, garesti ordaintzen genituen, eta luzarorako ziren, agian horregatik.
|
|
|
Ez dut gogoan zehazki noiz hitz egin genuen lehendabiziko aldiz aita eta ama izatearen inguruan,
|
baina
garai bat esatekotan, 2001eko udaberria izango zela esango nuke. Udaberrian izango zela diot gogoan dudalako eguzkiaren izpiak indar handiz sartzen zirela gure etxeko egongelan eta hori udaberrian eta uda partean besterik ez zen gertatzen.
|
|
2020
|
|
|
Parisko Jeu de Paume museo bat da,
|
baina
garai batean frontoia izan zen, eta bertan XVIII. mendeko iraultza egin zutenek Giza Eskubideen Adierazpena adostu zuten han; Nafarroatik eramandako joko baten espazioan.
|
|
|
Ume jaioberri batena zein andere ezkondu batena edo etxeko katuarena ere izan zitekeen izen bat zen, Txutxi edo Putxi edo antzeko ganoragabekeriaren bat. Aspaldian ez zen haren berririk entzuten edo irakurtzen, eta horregatik ahaztu zitzaion izena Jurdani,
|
baina
garai batean, gaztaroan, oso famatua egin zen, Endika baino gehiago eta hura baino lehen, garaiko neska modelo eta aktore mordo batekin harremanak izan zituelako. Mitxi edo Mitxu, Jiji edo Jili, edo dena delako honen gorabehera sentimentalei buruzko albisteak eta irudiak, Inés, Penélope eta enparauekin, ia astero argitaratzen ziren gai horiek tratatzen zituzten hedabideetan.
|
|
|
Ez dagoenez asko, musika taldea plazan jotzen egoten da. Eta guri ez zaigu asko tokatu,
|
baina
garai batean goizeko kontzertua ere zegoen, vermut ean. Behin egin dugu.
|
|
|
Dendak erdipurdikoak ziren denak, Asiako esku esklaboek mendebaldeko zurientzat egindako arropa merkeekin. Zuk erosiko zenituen zureak beste nonbaiten,
|
baina
garai batean modan zegoen asteburuetan merkataritza zentroetako bulebarretatik paseatzea, jendeari begiratzea eta jendeak begira ziezazun uztea. Sare sozialen boomaren aurreko sasoiak ziren.
|
|
|
Sos gutxi, baina edozein" merkataritza agente" baino hobekiago nabil. Izen dotorea aterea zuen garagardo botilari hurrupa luzea kentzearekin batera,
|
baina
garai batean saltzaile huts zeritzenek baino eskubide gutxiago izanda.
|
|
2021
|
|
|
Lopategi 1961eko edizioan Bizkaiko txapeldun atera zen, Azpillaga 1962koan, eta handik aurrera elkarrekin aritzeko deitzen hasi zitzaizkien plaza askotatik. Bertsolari asko eta belaunaldi gazteeneko gehientsuenak lotu zitzaizkion bertsolaritza sozialaren olatuari,
|
baina
garai batean Basarri eta Uztapide bezala herriz herriko ibilieran bikote artistikoa osatu zuten muxikarra eta mutrikuarra olatu honen ikur bihurtuko dira. Honela aitortzen du Garziak:
|
|
|
|
Baina
garai batekoak utzita, Manuel Lasarteren ondoren etorri dira berriak eta bertsoak bizirik jarraitu du herrian. Euskal Herria plazan, herriko plazan, urteko saiorik garrantzitsuena egiten da.
|
|
|
Diotenez, horrek lagunduko luke prezioen erregulazioa gardenagoa izan dadin.
|
Baina
garai batean saldutakoa orain errekuperatzeak ez dirudi egingarria, kostua izugarri handia izango litzatekeelako. Aukera bat izan daiteke, eta hori ez dute guztiz baztertzen gobernuan, zentral hidroelektrikoen kontzesioak amaitzean horien jabetza berreskuratzea, eta horiekin eta berriztagarrien sare publiko indartsu batekin prezioen enkantean sartzea.
|
|
|
«Eskulana inportatzen aritu gara urteetan. Gaur egun, hemen inguruan nazioarteko garraioan lan egiten duten gehienak atzerritarrak dira, bertan bizi direnak
|
baina
garai batean lanak erakarrita familia hartu eta hona etorri zirenak. Beren herrialdean baino lan baldintza eta soldata hobeak eskaintzen zizkieten, eta askok migratzea erabaki zuten».
|
|
|
Bestela ohituta bagaude ere, zaila da egun berehalakoan ohartzea,
|
baina
garai batean koloreak deskribitzeko erabiltzen ditugun hitzek koloreaz gain, besterik ere adierazteko erabiltzen ziren. Adibidez, jakina da euskaraz urdina ez dela bakarrik kolore bat, edo gorria eremu kromatikoaz kanpo ere erabili ohi dela.
|
|
|
Nobedadeak bai,
|
baina
garai bateko begiradak ere irakurtzen dituzue.
|
|
|
Gurasoei eskertzen die Bilbora ekarri izana, hemen jaso zuena ezin izango baitzuen herrian lortu. Gaur egun Cáceresen bizi da,
|
baina
garai bateko lagunak mantentzen ditu, distantzia gorabehera. Uretamendin urtero ospatzen den Orgullo Txabolero festara etortzen saiatzen da haiekin egotera.
|
|
|
Gutako bakoitzak ilusioa izan du inoiz edo behin bizitzan zerbaiten gainean lokartu ahal izateko, zeinahi ziurtasun edo fedez jabetzeko eta gorputzari atseden emateko.
|
Baina
garai bateko ziurtasun oro erauzi egin ziguten eta fedea ez da sekula izan gainean lokartzeko moduko zerbait.
|
|
|
1995ean Garcia Damboreneak erran zuen GAL sortzeko bilkuretan Enrique Casasek parte hartu zuela, 72
|
baina
garai bateko ahoberoak gero salatzaile bilakatzen direnean sinesgarritasuna oso balizkoa da.
|
|
2022
|
|
|
Kalitate arkitektonikoa eskatu nahi da materialtasun eta teknikaz harago; eraikinaren konposaketa, materialen ehundura, leiho eta hutsuneen gorpuzketa bolumetrikoa, kolorearen erabilera… aintzat hartzea. Aurreko belaunaldiek utzi diguten paisaia urbanoaren oinordea zaintzea alegia; paisaia hau ez dute izen argitsua duten arkitektoek burutu, ez daude babes bereziko zerrendan,
|
baina
garai bateko kontakizuna dira, xumeak eta duinak. Ekologiaren izenean teknologiaren banderak itsutu ez gaitzan eskatzen dugu.
|
|
|
Eta esan gabe doa, konplexutasunaren kontzientzia. Betiko kontuak,
|
baina
garai batean oinarrizkotzat jotzen zen harria. Bestea ezagutzeko irrika, bestearen hizkera eta bizimodua barneratzekoa, Euskal Herria deitzen genuen puzzle soziologikoki konplikatu hura ahalik eta hobekien osatzeko badarik ere.
|
|
2023
|
|
|
Jende askori arraroa irudituko zaio,
|
baina
garai batean gauza gehienak (euritakoak, kasu) konpontzen ziren, zakarrontzira bota beharrean, eta etxeak zaharberritutako objektuez beteta izaten ziren esparatrapuz konpondutako betaurrekoen muturreko etsenplura iritsi gabe.
|
|
|
Egia da garaiko eragileek bat bateko kantu errimatuaren aldeko apustua egin zutela, hau nortasun ikur bihurtu nahiz jendarte modernoaren parametroetara egokitzeko ahalegina egin zutela. Apustu originala izan zela ere egia da, kultura idatzia lehenesten zuen korronte hegemonikoaren kontra hartutakoa,
|
baina
garaiko bat bateko bertsolari onena, Pello Errota, idatziaren eredura gerturatu ziren Iparragirre, Bilintx edo Otañorena bezalako figurekiko bigarren plano batean gelditu izanak argi uzten du benetan zaila zela korrontearen aurka igeri egitea.
|
|
|
Hala, landareen toxizitatea eta albo kalteen ezagutza praktikoak eskura jarri nahi ditu aditu honek bere liburu, ikastaro eta hitzaldietan. Azken batean," gaur egungo botika asko sendabelar horien elementuak isolatuz ekoizten ditu industria farmazeutikoak, printzipio aktibo beretsuak dira", argitzen du,"
|
baina
garai batean besterik ez zegoenean esperientziatik sortutako erabilera da sendabelarrena". Hau da, gure kale, baratze, mendi eta basoetan dugun ondare inmateriala.
|