|
2006
|
|
|
unibertsitateko irakaskuntza arruntaz gain, euskal testuinguruan irakaskuntza berezia ere badagoelako (agian, euskal testuinguruan egoera extraordinarioagoan edo anormalagoan gaudelako, soziolinguistikoki, kataluniar testuinguruan daudena baino). Kataluniar testuinguruan soziolinguistika gehienbat Filologia titulazioarekin lotzen da,
|
baina
euskal testuinguruan baita, eta agian gehiago, Soziologia titulazioarekin ere. c) Erdi antzekoa eta erdi ezberdina da derrigorrezko bigarren hezkuntzan soziolinguistikaren irakasgaia sartzea: kataluniar te jadanik hasita daude, eta euskal te eztabaida behintzat jadanik irekia dago, dikatzen ari den euskal kurrikulumaren barruan sartuz.
|
|
2009
|
|
|
Zor diogulako gauzak diren bezala esan beharrean gaude. Jose Luis Alvarez Enparantza askok ezagutzen dute, milaka dira bere lana goresten dutenak,
|
baina
Euskal Herriaren berreuskalduntzeari17 egindako ekarpenaz18 gutxik hitz egin dute fundamentuz eta are gutxiago dira aintzat hartzen dutenak19 Intelektualki egiteke dugun bidea da gure auzietan pentsamendua garatzearena. Gehiegizko edo mingarri iritziko dio bakarren batek esandakoari, baina aski du soziolinguistika eta glotopolitika alorreko esperientzia eta pentsamendua biltzen duten argitalpenen bibliografiak arakatzea inor gutxik aipatzen duela ikusteko.
|
|
|
Jose Luis Alvarez Enparantza askok ezagutzen dute, milaka dira bere lana goresten dutenak,
|
baina
Euskal Herriaren berreuskalduntzeari egindako ekarpenaz gutxik hitz egin dute fundamentuz eta are gutxiago dira aintzat hartzen dutenak. gaindituta zeuden planteamenduak, eta auzitan jarri ustez sendoa zen kontsentsua EAE n. Nafarroa Garaian laburragoa izan zen" barealdia" eta erabat oldartuta dihardute eragile glotopolitiko nagusiek euskararen hedadura murrizteko.
|
|
2010
|
|
|
Ondotik irakasle izateko konkurtsoak gainditu behar dituzte (ikus beherago 4 atala).
|
Baina
Euskal Ikasketek formakuntza ona eskaintzen diete ere euskal kulturan, euskal komunikabideetan, hizkuntza politikan, hots euskarari lotu zaizkion lanbideetan lan egin nahi dutenei, euskararen aldetik bederen (ikus 5 atala).
|
|
2011
|
|
|
Aipatutako gainontzeko orri apurrak guztia ingelesez edo gaztelaniaz dira eta euskarazko musikak ez du inolako presentziarik beraietan. Esate baterako," 40 principales" edo" Ituns" bezalako orrietara jotzen dute gazteek eta horietan kanta zerrendak ematen dira
|
baina
Euskal Herria baino esparru askoz zabalagokoak, zeinetan euskal musika agertu ere ez den egiten. Ondorioz, azpimarra dezakegu gazteok ez dutela euskal musikaren gaineko web orrialderik ezagutzen eta internet bidez jasotzen duten informazioak ia ez diela horren berririk ematen.
|
|
2012
|
|
|
Gotzon Barandiaran – Euskaldunak sortzaileak gara? dago aldeko baldintza juridikorik ezta ekonomikorik ere. ostera, baldintza sozialak oso aldekoak dira.euskarazko kulturgintzari buruzko azterketarik aurkeztu ez bazen ere, ondorioak berdintsuak direlakoan gaude. ez dago euskarazko kulturgintzaren aldeko baldintza politikorik, ez juridikorik ez ekonomikorik,
|
baina
euskal herritarren gehiengoak euskarazko kulturaren aldeko jarrera du. halandaze, zelan lortu genezake baldintza politiko, ekonomiko eta juridikoak aldekoak izatea. Babes soziala baldintza politiko bihurtuta. eta hori lortzeko modu bakarra auzolana dela deritzogu.hizkuntza politikak eta ondorioz kultura politikak, euskalgintzak eta euskal kulturgintzan ari garenok eztabaidatu, adostu eta gauzatu behar ditugu. ezin dugu kultura edota hizkuntza politika lau urterik lau urtera instituzio publikoetan agintean daudenen gidaritzapean utzi.
|
|
|
Eman dezake euskaldunen gehiengoari buruz ari dela, baina haratago doa: " agian katalanarekin, Pais Valencianean ez nuke esango hori,
|
baina
Euskal Herrian nik uste dut orokorki populazioa edo jendearentzat, konplizitate hori orokorra izan daitekeela. Valentziako ehuneko laurogeita hamarrak ulertzen dute katalana, eta jarrera ez da horren ona, askoz politizatuagoa dago.
|
|
2016
|
|
|
Zazpi Probintzia eta hiru Lurralde eremu nagusi ditu Euskal Herriak azken mendeotan, baina euskararen bizi indarra EAEn kontzentraturik dago nabarmen. Euskararen erabilera ez dago Euskal Autonomia Elkartera mugatua,
|
baina
euskal hiztun gehienak, askogatik gehienak, EAEn bizi dira. Zergatik kontzentrazio hori?
|
|
|
Bertako bizilagunek ulertu, hobetsi eta asumitu behar dute, lehenik eta behin, abentura demografiko, soziokultural eta soziolinguistiko konplexu eta berrian, Europan pare pareko adibide handirik gabekoan, sartzera doazela bide hori aukeratzen badute, eta, onik aterako badira, beren konpromisoz eta beren kemenez zurkaiztu, osatu eta garatu dutela XXI. menderako bide erakusle izango den arnasgune berria. Erdal mundua ere beren (eta beren seme alaben) bizialdi osoan elementu propio izango dutela jakinik eta, beraz, dagokion lekua aitortuz,
|
baina
euskal munduari bere osoan, litekeen erarik beteenean, eutsiz biziko dira euskaraz. Beren biziaren zati garrantzitsuak (gizakiaren Gemeinschaft giroa sortzen dutenak eta euskarazko arnasgune trinkoetan bizi izaten lagun diezaieketenak, bereziki) euskaraz sortzen, antolatzen eta seme alabei transmititzen ikasi dute.
|
|
2018
|
|
|
" Horregatik, euskara babestu eta normalizatzeko lana, Euskal Herriaren hizkuntza berezkoa eta komuna denez, lehenik, euskal botere publiko guztiei dagokie,
|
baina
euskal udalak bide erakusle izan behar dira eginkizun horretan. Ondorioz, lege honen asmoa da aitzindari izatea prozesu batean non botere publiko guztiek apustu irmoa egin behar baitute euskararen alde, haren normalizazio desiratua eta erabateko garapena galarazten edo oztopatzen duten trabak erauziz.
|
|
|
herritar berri asko hartu genituen, batez ere Espainia aldekoak: biztanleria% 42 hazi zen 10 urtean,
|
baina
euskal komunitateak ondo eutsi zion euskarari.
|
|
|
Zentroan bertan, oso baldintza prekarioetan. auzoetan. Jende uholde hark hizkuntzen orekan eragina izan zuen,
|
baina
euskal komunitateak ondo eutsi zion euskarari.
|
|
|
Izan ere, Administrazioak berak deklaratzen duena zuzenean ontzat ematen dute, erabiltzailearen benetako esperientziaren egiaztatze enpiriko sistematikorik gabe. Bestalde, ELEBIDEko zerbitzuak erabiltzaileen ikuspuntua kontutan hartzen du,
|
baina
euskal hiztun proaktiboak ditu infomazio iturri bakarra (hizkuntza eskubideen urraketen aurrean kexa bat aurkezteko prest daudenak). Gainera, kexen sistema honek karga bat ezartzen dio euskal hiztunari (hizkuntza eskubideen bermearen betetze mailari buruzko informazioa eman behar izatearena).
|
|
2019
|
|
|
Hurrengo grafikan ikus daitekeen moduan, hiztun gehien dituzten hizkuntzak ez dira sarean gehien erabiltzen direnak. Hemen ere ingelesaren nagusitasunak gainerako hizkuntzak gailentzen ditu. hau ikusita, euskararen kasuan sarean dugun eskaintza eskariarekin alderatzea ezinbestekoa dugu. ez du ezertarako balio euskarazko edukiak argitaratzea euskaraz kontsumitzeko ohiturak indartzen ez badira. esaterako, webgune askok erabiltzaileak bere nabigatzailean ezarritako nabigazio hizkuntzan erakusten dute edukia,
|
baina
euskal herriko erabiltzaileen %3k dauka nabigazio hizkuntza moduan euskara lehenetsita. ondorioz, edukia erdaraz jasotzen dute erabiltzaile gehienek modu lehenetsian. mugikorren kasuan egoera antzekoa da: Interneten ere Lehen Hitza euskaraz (Lehen hitza euskaraz, 2019) kanpainaren baitan aztertutako ia 4.000 gailutatik %65 euskaraz jar daitezke, baina erabiltzaileen gehiengo batek hizkuntza ez aldatu eta mugikorra erdaraz erabiltzen jarraitzearen aldeko hautua egin du. merkatuaren logika honi jarraituta, eskaria eta eskaintzaren arteko lotura erabatekoa da.
|
|
|
Aitor Montes – Arreta soziosanitarioa ele ofizialetan eskaintzeko estandarren aukera Euskal Herrian eskatu, akreditazio ofiziala eskuratze aldera. hizkuntzalariek ondo hauteman dutenez, hizkuntza komunitate bakoitzak zerbait ikas dezake beste batzuen egoerari erreparatuz,
|
baina
euskal herriak bere ezaugarri propioak dauzka. hori horrela, gure ingurunearen ezaugarri administratibo zein soziolinguistikoei egokituriko estandar batzuk sortzeko aukera egon daiteke, nazioarteko adituekin batera (kanadarrak eta galestarrak batik bat), kasu honetan aukera hori eskaintzen duen hSorekin. Beste era batera esanda, kanadako estandarrak gurera ekarri eta gure egoerara egokitu daitezke. estandar hauek nazioarteko elkarlana sustatzen lagun dezakete, kasu honetan hainbat ezaugarri partekatzen dituzten eremu elebidunen arteko sinergiak bilatuz, arretaren normalizaziorako tresna gisa. azken batean, kanada, euskal herria eta gales bi ele ofizial dituzten eremuak dira, non hizkuntzen arteko aldea handia den (elkarren artean ulertezinak izaterainokoan sarri), eta antzerako kultura dutena, azken batean mendebaldeko herrialde aurreratuen artean baitaude horiek guztiak. osakidetzarentzat, beraz, aukera bat eskaintzen dutela esan daiteke:
|
|
|
Hizkuntzalariek ondo hauteman dutenez, hizkuntzakomunitate bakoitzak zerbait ikas dezake beste batzuen egoerari erreparatuz,
|
baina
Euskal Herriak bere ezaugarri propioak dauzka.
|
|
|
Arrakastaren faktoreak zuzenean eragin du, beraz, en tol Sarmientoren hizkuntza hautua egonkortzeko. Lehen erabakia taldekide baten nahiagatik izan zela esan badaiteke ere, hautu hori egonkortu duena arrakasta izan da. hizkuntza hautuaren arrazoiez aparte utzita, ikerketarako elkarrizketatu diren hiru musikariak euskal abeslari sentitzen dira,
|
baina
euskal abeslari izatea zer den definitzerako garaian erantzun ezberdinak eman dituzte: Arakistain eta Andresek euskalduna izan eta abeslari izateari deitzen diote euskal abeslaria izateari. hau da, berdin du zein hizkuntzatan kantatzen den, aparte doazen bi bereizgarri dira. etxebestek, bestalde, euskaraz abesten duenari egozten dio izate hori. euskaraz kantatzea izaera bati lotzen dioten ala ez galdetutakoan, ordea, erantzunak ezberdinak dira.
|
|
2022
|
|
|
Hau da," Euskal Herrian euskaraz, eta kitto!" bezalako esaldiekin; edota, K05 eko eskuak islatzen duen larritasun eta agresibitate sentsazioarekin; gerrako argazkiekin edo mapetako mugen suntsipenarekin, hamarkada horretako testuek izugarrizko tentsio, gatazka eta agresibitatea ordezkatzen dute. Euskara, beste elementu batzuekin batera,
|
baina
euskal gatazkaren erdian kokatu zen, eta testu hauek horrexen isla dira. Horrela, garai horretako testuetan, eta oldarkortasun horren tonika berdinari jarraiki, etsaitasun bat ere irudikatzen da.
|
|
2023
|
|
|
Jakina denez euskal kultura ez da soilik pilota, bertsolaritza, dantza, kantua edo maskaradak. Horiek badira kontuan hartu beharrekoak
|
baina
euskal kultura bada ere adierazpen horien (eta beste batzuen) bitartez eraikitzen den euskal identitatea, euskaltasunaren errepresentazio moduak eta sailkatzeko moduak; alegia, nor garen, nola errepresentatzen garen, nola pentsatzen dugun, nola ordenatzen dugun mundua (Corcuff 2013). Kultur dimentsioaz hitz egiterakoan pentsamendu sozial eta kulturalean garaikideak diren kategoria horien historiaz eta garapenaz ari gara.
|