|
2007
|
|
|
erakutsirik, onartu egin zuen. Baina Gavelen
|
lana
ez zen baliagarri suertatu batua Iparraldeko euskalkiez hornitzeko: Txostena Euskaltzaindiari aurkezturik, akademiakideek egokiago ikusi zuten baztertzea, euskaltzain aranistek gustuko ez luketelakoan468 Henri Gavelek berak harriturik adierazi zuen:
|
|
2008
|
|
|
Azpimarratu behar da, halere, Levinen
|
lanean
ez dela esplizituki ageri oinarriz ko egitura horiek zehazteko zehatz mehatz zertan oinarritzen den. Besterik gabe, oinarrizko egitura hauek zedarritutzat ematen ditu, eta sail bakoitza IS eta PS jakinez
|
|
|
Beroren diziplinatik lan oso onak egin dituzte, historialariek gutxiago, ia denak erdaldunak izan direlako. Elizaren ikus pegitik ere, gai honetaz, propioki, egin den
|
lanik
ez dut ezagutzen. Foru eskualde zaharrez Nafarroan eta Bizkaiko merindadeez, Arabako kuadrillez, Zuberoako mezu tegiez eta Gipuzkoako Erdi Aroko eskualdeez ikerketa gutxi egin da.
|
|
|
eta, plazerra? elkarren ondoan badoaz, katea sintagmatikoak aldi berean ematea eragozten duelako da, zeren eta idaz
|
lanean barrena
ez ditu aurkeztuko batuketa moduan, baizik eta fusio moduan. Bat egiten dute biek.
|
|
|
Azkuek, haien exagerazioetara iritsi gabe, bazuen hortik ere. Dena den, bere sorkuntza
|
lana
ez zen soilik herri tradizioen moldapena. Maiz herri tradizioekin lotura zuzen gabeko sorkuntza lana egiten zuen:
|
|
|
Euskaldunak poema idazteko bere sorterrira erretiratzekotan baitzen. Juan Gorostiagaren alde egin zuen Azkuek, nahiz honen kontratazioa, denbora batez atzeratu zen, hein batez Akademiaren diru gabeziagatik81 1933an inprimategietara aurrekontuak eskatu ziren eta beraz hiztegia laster argitaratzeko asmoa zegoela dirudi, 2000 aleko tirada aurreikusiz (Tours-eko hiztegiarena baino zertxobait handiagoa) 82 Baina prestaketa
|
lanak
ez ziren amaitzen. 1935 urtean hiztegia atalka ateratzen hastea proposatu zuen Akademiak, jada eginda zegoen lana argitaratuz joan zedin, guztia amaitu arte itxaron barik.
|
|
|
Ikus baita 1932ko urtarril eta otsaileko batzarren akta in Euskera, 1933, XIV.3 zb., 276 orr. Juan Gorostiagari soldatapeko
|
lana
ez zitzaion heldu 1934 urtera arte, hiztegiaren arduradun gisa, baina jada 1933 amaieratik batzarretara agertzen zen, Bilbon edo inguruetan kokatu zen seinale (cf. Esleipenetan Juan Gorostiagari dagokion partida hiztegi lanengatik in ABA EUS 1934).
|
|
|
237). Hala ere
|
lanotan
ez da azaltzen zein bitartekariren bidez eta nola zeharkatu zuen neoeuskal estiloak muga. Pentsa daiteke zeharbidez izan zela, ezen Iparraldeko arkitektoek neoeuskal estiloaren berezitasun
|
|
|
Emaitzak, azaldu denez, ez ziren izugarriak izan, baina bai aipagarriak eta etenik gabeak, dela ikerketa arloan, dela hizkuntzaren sustapen arloan. Gabezia nagusia araugintzan zegoen, baina, gainerakoan
|
lana
ez zen geratzen. Azkuek, funtsean, aktibo eutsi zion Euskaltzaindiari.
|
|
2009
|
|
|
Eta ez dago bukatzear. Normatibizazio
|
lana
ez da sekula santan amaitzen. Beste gauza bat da erritmoa zer nolakoa den.
|
|
|
Azkuek bileran zegoen urgazle bati boto eskubidea emanda moldatzen omen zuen. Bidenabar esan, quoruma ez zen Azkueren kezka bakarra, Damaso Intzari zuzendutako gutunetan ikus daitekeenez euskaltzainek aportaziorik edo
|
lanik
ez egiteak ere kezkatzen zuen.
|
|
|
Baina
|
lana
ez zen hor bukatu. Lehen itzulian forma erabilienak edota hedatuenak jasota eta erabakita gelditu dira, baina erabilera urriagokoekin lanean ari da, 1997 urtetik, Hiztegi Batuko batzordea.
|
|
|
Sistema aldatu behar da, bestela ez baita inoiz ere bukatuko. Hiztegi Batuaren bigarren itzulia oraingo irizpideekin bukatu behar da, bestela
|
lanak
ez bailuke batasunik izango. Alde batetik, hau bukatu behar da, baina gero egungo euskararen datuak erabiliz osatu da.
|
|
2010
|
|
|
Eskuartean dugun lan hau, tesi lan gisa sortua dugu. Eta horrek badu berea, tesi
|
lanak
ez baitira irakurtzeko errazak izaten. Baditu aldaketa eta zuzenketa txiki batzuk ere, batez ere epaimahaiko jaun andreen eta iritzi egokien ildotik eginak, baina, oro har, lehen bertsioa hura aurkezten da.
|
|
|
Etxea, aldiz, euskararen babesgune moduan ageri zen erantzule horien artean. Erdalduntze
|
lana
ez zen, iainorentzat, etxean gertatu izan.
|
|
|
|
Lanik
ez
|
|
|
Beraz, ez zen denen gustuko lana egin, baina egin zitekeen onena bai, eta landua. Oro har, geroan egin ziren
|
lanak
ez dira bide hartatik askorik aldendu?.
|
|
|
–Nik ezin izan nuen joan egun hartan Legebiltzarrera,
|
lanean
ez zidatelako baimenik eman. Eta adierazpen haiek argitaratzean, gogoratzen naiz ondorengo egunetan egur asko eman zidatela komunikabideetan.
|
|
2012
|
|
|
Wilssek forma unibertsalez eta esperientzia komun batez osatutako hizkuntza unibertsal batean sinesten du, eta, prozesu generatibo baten bidez, hizkuntza bateko sakoneko egiturak azaleko egituretara bihurtu daitezkeela defendatzen. Ahaleginak ahalegin, beraz, Wilssen
|
lana
ez da itzulpenaren epistemologia modernoaren eskematik gehiegi urruntzen. Wilssen teoriaren kritikari buruz, ikusi Gentzler (2001:
|
|
|
artikuluan. Foucaulten esanetan, autorearen
|
lana
ez da bat bateko inspirazioaren ondorio soila; aitzitik, bere garai eta denborako sistema instituzionalen sareak (autoreak kontrolatu edo guztiz hauteman ezin dezakeenak) ezinbestean harrapatuta daukan zerbait baizik. Foucaultek ez du autorea norbanako oso eta guztiz mugatu gisa ikusten, jarrera subjektibo desberdin askoz osatutako izaki gisa baizik.
|
|
|
Jarrera horiek ez daude harmonian norbanakoaren baitan, hutsunez, etenduraz eta hausturaz beteta baizik. Ondorioz, autoreak sortzen duen
|
lana
ez da inoiz jatorrizko testu oso, batu, transzendental eta historiaz kanpoko bat izango. Testu horren zentzua ulertzeko, beraz, ez da nahikoa izango modu koherente eta esplizituan esaten dena hautematea; ezinbestekoak izango dira halaber hutsuneak, diferentziak, kontraesanak nahiz isiluneak.
|
|
|
Bi arrazoik eraman gaituzte bi itzultzaile hauen artean beste inor ez aurkeztera. Batetik, XIX. mende bukaerako eta XX. mende hasierako itzultzaileen62
|
lanetan
ez dugulako itzulpenari buruzko gogoeta esanguratsurik topatu; itzulpenen hitzaurreetan azalpenen bat ematen dutenen kasuan, euskara ereduari buruz egindako hautua justifikatzera mugatzen dira itzultzaileen gogoetak, 63 batez ere XX. mendearen hasierako urteetan, Sabino Aranaren inguruan sortutako garbizalekeriaren aldekoen eta hizkera eredu herrikoiago bat proposatzen zutenen arteko liskarren er... Bestetik, Duvoisinen eta Ibinagabeitiaren artean Orixe euskal idazle eta itzultzaile handia aurkitzen delako, eta haren itzulpenei eta itzulpen irizpideei aparteko lekua eman izan nahi diegulako 2.3.1 atalean.
|
|
|
batetik, eta batez ere, euskararen garbitasuna frogatzea, eta, bigarren maila batean, helburu didaktiko edo hezitzailea ere izan zezaketen. Mogelek itzulitako gainerako
|
lanen artean
ez dugu beste itzulpen literariorik aurkitu.
|
|
|
Orrek ez dizu ezertxotan Orixe, ren lan izugarria urritzen, ez noski. Gure aurretikoen
|
lanak
ez dituzu arbuigarri lagungarri baizik, eta ezin uka zenbait gaietan Olabide, k sasi arantzak oildu zizkigunik, ondorengoek bide erosoagotik genbiltzan (Ibinagabeitia 1951b: 63).
|
|
|
Gaztelaniaz ere egin da, lehen Orixek bere poema haundia gaztelaniaz itzulia zuelako eta, egina zegoen ezkero, ez zeritzan egoki itzulpen hori gabe berriro argitaratzea. Bigarren, Orixeren idazmoldeak aski korapillo badu eta bere
|
lana
ez da guzientzat ulert erraza. Eta azkenik, Orixeren poesilan bikain eta larria gehiago hedatu ahal dedin, bai euskaldun askoren artean, eta olerkari aundi bat izan dugula jakin dezaten (Goikoetxea 1972).
|
|
|
Santi Onaindia karmeldar amorotoarra dugu XX. mendeko beste itzultzaile handi bat. Guztira 45 bat autoreren lanak euskaratu zituen, literatura
|
lanak
ez ezik, baita bestelakoak ere: liturgikoak, historikoak, eskoletarako testuak eta abar.
|
|
|
Eragin ideologikoari dagokionez, nabarmena da Miranderen lanetan Schopenhauer, Spengler eta Nietzsche filosofo alemanen eragina, Mujikak (1984a eta 1999), Azurmendik (1989), eta Aldekoak (1994), besteak beste, ongi aztertu duten bezala. Schopenhauerren edo Spenglerren
|
lanik
ez zuen euskaratu, guk dakigula, Mirandek. Bai ordea Nietzscheren lan batzuk, eta itzulpen horiek eragin ideologikoa ez ezik, eragin literarioa ere izan zuten Miranderen hainbat poematan, Iñaki Aldekoak ongi adierazten digun bezala:
|
|
|
Horrelako jokoek agerian jartzen dute hizkuntzak, literaturak eta literatura
|
lanak
ez direla elkarrengandik guztiz bereizitako entitate itxiak, etengabe kontaktuan eta elkarreraginean dauden sistema aldakorrak baizik. Kontaktu eta elkarreragin horiek arrisku gisa ikusi izan dira askotan euskarazkoa bezalako literatura txikietan, hizkuntzaren biziraupenaren kalterako izango direlakoan.
|
|
|
Sorkuntzazko
|
lanak
Ez gara gure baitakoak (1989) Izuen gordelekuetan barrena (1981) Izeba Mariasunen ipuinak (1989) Narrazioak (1983) Ainhoari gutunak (1990)
|
|
|
Honenbestez, E2 ren bigarren atalaren buruan edo Delomier eta Morelen (1986: 153) eskemari jarraituz E3ren buruan agertzen den lokailuak E1ekin du lotura edo jarraipena; hau da, E1 ek hasitako hariari eusten dio berriz ere. Berreskuratze
|
lana
ez du Mitxelenaren corpusean eta lokailuak soilik bideratzen; baina lokailuak ere egiten du:
|
|
|
Egia da diskurtsoaren analisia egiten dihardutenen artean, enuntziatu parentetikoei lerro edo orri batzuk eskaini dizkioten lanak ugariak direla baina, egia ere da diskurtso ikuspegia azterbidetzat hartu duten enuntziatu parentetikoei buruzko
|
lanak
ez direla ugariak. Guk atal honetan, bereziki, enuntziatu parentetikoen alorra diskurtsoaren ikuspegitik berariaz aztertu dituzten haiek soilik izango ditugu hizpide.
|
|
2013
|
|
|
«Zergatik?», «Nola?» eta «Zertarako?» galderei erantzun ondoan, gure hastapeneko hipotesiari ñabardura handiak ezarri behar zaizkiola argi gelditzen da. Eskualduna ren
|
lana
ez zen izan euskaldunak frantses zirela azpimarratzea, edo ez zen horretara mugatu. Frantses izaerari ñabardurak ezarri behar zaizkio, baina euskaldun izaera agertzen bazen ere, hor ez zen ikusi behar euskaltasunaren aldarrikapen abertzale bat.
|
|
|
Hiriart Urrutiren
|
lana
ez zen klaseak ematera mugatzen. Seminarioan lan berezia egin zuen antzerkia bultzatzeko, ikasle gazteekin, horrela gazteak ezagutu ahal izateko eta haiekin adiskidetzeko.
|
|
|
Astekariko erredaktore buru lanak egiten zituen garaian, Larresoroko irakasle lana utzi behar izan zuen, ez erredaktore buru
|
lanak
ez ziolako ahalik eskaintzen. 1906ko abenduaren 14an utzi zuen seminarioa, bere gogoaren kontra.
|
|
|
Zentsuratzaileen
|
lana
ez zen egunkarien kontrolera mugatzen, posta ere zentsuratzen zen, hala nola soldaduek idazten zituzten gutunak hurbiletik kontrolatzen zituzten, zentsuraren arauak ez zituztela urratzen, besteak beste, non zeuden ez zutela azaltzen?
|
|
|
Herrimina ez zen bakarrik etxekoak falta izatea, baizik eta etxetik urrun egoteagatik etxekoek zuten penaren adierazpena ere bai. Soldaduak gerlan zeuden bitartean, eta are gehiago pausan ziren bitartean, etxekoak lanean ari zirelako pena adierazi zuen Zerbitzari k, hots,
|
lanean
ez izateko errudun sentimendua:
|
|
|
Ez badire lotzen, gure
|
lanetik
ez dute zeren gogoan har zerbeiten milikatzea. Partzuer gutiago eta hobe guretzat! 1462
|
|
|
bainan erbiak hankak arinegi ditu hirur urthe gerlan ibili denarentzat? Dena den, gehiagokorik erran gabe, ikusten duzue, oreneko, ez dugula hezurrik hausten
|
lanean
ez eta odol gaichto handirik egiten. Craonneko zinka haren ondotik, ez othe ginuen hoinbertze merezi?
|
|
|
Halaber, euskal prentsaren sorrera eta garapena ikertu ditu, tartean Eskualduna ri buruzko xehetasun batzuk emanez. Baina haren
|
lana
ez da zehazki Eskualduna ri buruzkoa, eta ikerketa honetarako, lan zehatzago bat behar izan da.
|
|
2014
|
|
|
dean ere marea beheko aldiak izaten direlakoan nago eta, zorte rik bada, marea gorakoak. sasoi batzuetan gure
|
lanek
ez dute harrera onik izaten, ematen du guk idatzitako ezerk ez duela ate rabiderik. Beste batzuetan, aitzitik, lanak erraz iristen dira irakur leengana, inolako oztoporik gabe eta hizkuntzaren mugak ere gainditzen dituzte.
|
|
2015
|
|
|
3) Eman dezagun aldikatze argi, zehatz eta gehiengoarentzat gogobetekoa izatea, eta testuak generotan sailkatzea lortu dela. Bada, orduan ere, aldikatze eta sailkatze
|
lanean
ez litzateke arazorik faltako.
|
|
2016
|
|
|
Jokalarien
|
lana
ez du gustukoa izan, antzerki munduan anitz ibilitakoa da eta begi zorrotza zuen J.P. Curutchetek. Apaingarriak ederrak kausitu zituen, baina jantziak ez ziren hein berean aurkitzen.
|
|
|
Zerbitzari baliosak badauzka eskuarak ere. Zorigaitzez, frangotan horien
|
lanak
ez ditu ezagutzen jendeak. Azken urte hauietan, ithurria arrokatik bezala jali da eskual teatroa.520
|
|
|
1960an argitaratu zuen Mitxelenak iritzi hau. Dirudienez Larzabalen antzerki
|
lanak
ez zituzten ezagutzen, horren inguruan zegoen mugimendua ere ez. Horretaz, Patri Urkizuren iritziz, Mitxelenaren oharra ez da gutxiestea.
|
|
|
Garai berean, lehen antzerkiak idatzi zituen garai berdintsuan euskarazko aldizkariak hedatzen hasi ziren, astero Herria argitaratzen zen eta euskaraz egina zen. Aldizkarian gertakariei uzten zitzaien tokia, azaltzen ziren
|
lanak
ez ziren baitezpada literaturari lotuak, baina euskal testuen oihartzunak ziren. Lehen harrera euskal prentsak egin zuen, antzerkiak non, noiz, nork emanen zituen azaltzeko helburuarekin lehenik, ondoren eta ikusgarriak ugaritzen joan ziren heinean ikusgarriei buruz antzerkietan ari zirenen antzerki kritikak argitaratuz bigarrenik.
|
|
|
Baina azken denbora hauetan, ez dezaket gehiago jasan nire emaztea.
|
Lanik
ez du egiten. Erditan segurik, eguneko eta arratseko jana nihaurrek preparatu behar ditut.
|
|
|
Antzerkien aurkezpenak eginak izan direlarik soilik testuaren azalpena aurkitu dugu. Anne Ubersfelden kontzeptua nahiko berria da, euskal antzerkiaren eremuan horrelako
|
lanik
ez dugu aurkitu. Izan liteke antzerkiaz hitz egiten dutenak gehienetan idazleak direla eta haiek adierazpen bikoitzarekiko oharrik ez plazaratua izatea oraindik.
|
|
|
Literaturaren instituzionalizatzea berantagokoa da, beraz, ezagutzarik ez zen euskarazko sortzaileentzat, ez bazen publikoarena ikusgarrien egunetan. Literatura nazionala hastapenetan zen, idazle eta sortzaile gutxi izan ziren, literatura nazionalaren hastapenak Orixerekin egin bazituen lehen urratsak, gerlaren ondotik ez zen aipatzen, askoren
|
lanak
ez ziren bildu eta galduak ziren. Memoria ez zen zaindu.
|
|
|
Berrogeita hamar urte igaro dira Atxagak ezagutzen duen egoeraren eta Larzabalenaren artean, tranpa kolektibo edo behar kolektibo desberdinak dira gizarte desberdinetan. Idazle bakartiaren
|
lana
ez zen Larzabalen gogoetan sartzen, bai aldiz Atxagaren lanean, genero desberdinak lantzen dituztelako ere. Larzabalen antzerki lanak taldea eskatzen baitu eta gizarte hertsia izaki, eremu oso mugatu batean, euskaldun kopuru ezagun batean baldintzak desberdinak dira.
|
|
|
Ikerketa xumeak dira, baina beti oinarrituak. Zoritxarrez, ez ditu askotan erreferentziak ematen, horrek seriotasun eskasia iradoki lezake, baina erran genezake bereziki ikerketa
|
lana
ez zela bere lan nagusia, beraz metodologia oso sinplea, zorroztasun ahulekoa erabiltzen zuen. Elementu objektu batzuen gainean oinarrituz, gogoeta bat eraman eta horren ondorioa azaltzea zen bere helburu nagusia.
|
|
|
Teatroa nahi bada bizi arazi eta zabaldu, behar zaio laguntza ekarri(?)
|
lanak
ez diten gal, edo debalde izan, on litazke, balirezke, lan horien biltzeko eta hedatzeko arta har lezaketen presunak edo batasunak(...) Batasun eta herrieri da laguntzea... 152
|
|
2019
|
|
|
Ereindako hazietatik uzta jasotzen ari garen arren, jarraitzen dugu ikusten bi bide horietatik egindako
|
lana
ez dela nahikoa euskaraz bizitzeko. Horretarako erabilera nahitaezkoa da, baina ezagutza ere bai.
|
|
|
Akademiaren aurkako oldarraldi hartan Bizkaiko Buru Batzarrak ere esku hartu zuen, eta baita Estepan Urkiaga Lauaxeta olerkari ezagunak ere, hitz gogorrak erabiliz. Polemika luze eta mingots baten ondoren, atzera egin behar izan zuen Euskaltzaindiak eta, Orixek Euzkadi egunkarian argitaratutako ohar baten bidez, argi utzi zuen akademiak ez zuela gai hori ofizialki landuko, eta akademiako kideek gaiari buruz egindako
|
lanek
ez zutela akademiaren berrespen ofizialik. Kanpoko indarrek ez ezik, barrukoek ere lotzen zizkieten eskuak euskaltzainei.
|
|
2021
|
|
|
P [P1 [Gizon askok
|
lanik
ez du] eta P2 [beste askok duen lana utzi nahi luke]]
|
|
|
Hain zuzen, postposizio honen bidez bi eratako egiturak osatzen dira: a) orain arte aurkeztu ditugun beste PSen antzekoak (duen lanaz aspertu da; egindako lanez mintzatu da; zenbait
|
lanez
ez da gogoratzen... eta abar), eta b) adberbio sintagmatzat har litezkeenak (oinez dabil; penaz mintzo da; trenez iritsi da...). Batean zertaz?
|
|
|
Bai eta ezezko perpausetan ere: Itxura guzien arabera, holako
|
lana
ez bide zuten bizpahiru lagun xoilek egin bainan gizon andana handixko batek (Herria).
|
|
|
Horrelako aurkaritza egitura bati zentzua eman ahal izateko interpretazio eta inferentzia berezi samarretara jo genuke; pentsatu genuke: " Bihar jai da, eta normalena jai egunetan
|
lanik
ez egitea da, baina asiarrak orokorrean oso langileak dira, batzuetan neurriz kanpo, eta gerta daiteke egoera jakin batean enpresa japoniar horretakoek igandean lan egitea". Iradokizunetan oso urrun joan genuke, eta hiztunak normalean, iradokizun ‘zaila edo urrunekoa’ duten adibideak ez ditu erabiltzen, ulergarritasunaren mesedetan.
|
|
|
Zenbat kalte dakarren arinkeriak!; Zenbat zaren hobea (B. Mogel); Zenbat
|
lan
ez dugu egiteko! (Duvoisin); Kargu ederrik munduan bada, zenbat ederra zuena!
|
|
|
baizik eta, eskerrak eta horrelako predikatuen osagarriak, ezen iragarlea daramatenak eta baitmenderagailua dutenak: Eskerrak trena Orion gelditzen dela!; Oihuka etorri zen, baizik eta etxea sutan zela; Esan du ezen bihar
|
lanik
ez duela; Harrigarria da ez baituzu horrelakorik sekula ikusi. Bere barnean galde hitza daramaten adierazpen perpaus osagarriak, ostera, predikatuaren ezkerrean eman behar dira:
|
|
|
Euskararen Gramatika Euskaltzaindiaren Gramatika Batzordearen ekarria da. Beraz,
|
lanak
ez du eragozten edo baldintzatzen Euskaltzaindiaren Osoko bilkurak etorkizunean ondu edo moldatu ditzakeen alor honetako bestelako lanak, arauemaileak ere aintzat harturik.
|
|
|
zergatik harrotu ote zen itsasoa? (Xarriton); Erraten da bozkarioa sortzen dela hor dagoen onetik, eta tristura, aldiz, hor dagoen gaitzetik (Xarriton); Eta aldiz, Hazparneko etxea erosi eta antolatuz geroz, bertze
|
lanik
ez zuen predikatzea eta konfesatzea baizik (J. P. Arbelbide).
|
|
2023
|
|
|
Nekadura hurbildu zitzaion Margaritari. Anaiaren alde egin zezakeen
|
lana
ez zen hastapenekoa eta literaturari lotzen hasi zen gero eta gehiago. Do kumen tu asko utzi zituen.
|
|
|
Andrea joana den bitartean, zerbitzaria hurbiltzen zaio erranez medikuaren
|
lanak
ez duela balio, sendatzeko bidean Jainkoak bakarrik laguntzen ahal duela.
|
|
|
Izan ere, antzerki profanoak ez ziren argitaratu 1946a arte. XX. mendea arte Margaritaren
|
lanak
ez ziren literaturgile nagusien artean kokatu, adituek ez zuten frantses literaturako nagusien artean sailkatzen.
|