|
2000
|
|
|
Gogoan dut bertan tokatu zela egun hartan
|
Joan
Mari Irigoien ere eta bi idazleek hitz batzuk egin zizkiotela elkarri. Markek galtzarbean zekarren izenburuak harritu ere gintuen Joan Mari eta biok.
|
|
|
Elaberriaren egiturak
|
Joan
Mari Irigoienen Babilonia eta Consummatum est nobela zoragarriekin gogorarazten du, honakoan ere kronologikoki lotutako bi istorio (garai berean agitzen baitira) izango baititu abiapuntu liburuak: batetik, Udarben hasten dena (Jaxinto gazteak On Ernestoren jauntxokeriari aurre egitea erabakitzen duenean), eta, bestetik, Urtuellan hasiera ematen zaiona (Jaxinto, Juxto anaiaren eraginagatik eta On Ernestorengandik ihes egitearren Urtuellara lan bila joaten denean).
|
|
|
188 HAUTSA ETA MAITEMINA,
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
204 LUR BAT HARATAGO,
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
©
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
Durangoko azokara begira,
|
Joan
Mari Irigoienen eleberria izango da ziur aski aurtengo izarretako bat. Bi urte t’erdi buru belarri lan horretan aritu ondoren seiehun orrialdetik gorako eleberria taxutu du Altzako idazleak.
|
|
|
KORTAZAR, Jon Mikel Zarateren" Bizipenen bultzadaz". 9 zk. (1979), 140 Jesus Etxezarragaren" Olerki solteak". 10 zk. (1979), 119 B. Atxagaren" Etiopia". 10 zk. (1979), 123 Mikel Zarateren literarturgintza. 11 zk. (1979), 48 A. Urretabizkaiaren" Zergatik Panpox". 12 zk. (1979), 152 R. ...ltunaren" Gernika". 16 zk. (1981), 109 A. Lertxundiren" Aise eman zenidan eskua". 17/ 18 zk. (1981), 208 Jose Angel Irigarayren" Kondairaren ihauterian". 19/ 20 zk. (1981), 181 Joseba Sarrionaindiaren" Izuen gordelekuetan barrena". 23 zk. (1982), 133 XVIII. mendeko lirika herrikoia. 24 zk. (1982), 106 Gaurko narratiba eta euskal literatura. 25 zk. (1982), 86
|
Joan
Mari Irigoien-en" Poliedroaren hostoak": zientziatik iraganiko mitoa.
|
|
|
KORTAZAR, Jon Mikel Zarateren" Bizipenen bultzadaz". 9 zk. (1979), 140 Jesus Etxezarragaren" Olerki solteak". 10 zk. (1979), 119 B. Atxagaren" Etiopia". 10 zk. (1979), 123 A. Urretabizkaiaren" Zergatik Panpox". 12 zk. (1979), 152 R. ...t;. 13 zk. (1980), 142 Joxe Austin Arrietaren" Abuztuaren 15eko bazkalondoa". 14/ 15 zk. Haranburu Altunaren" Gernika". 16 zk. (1981), 109 A. Lertxundiren" Aise eman zenidan eskua". 17/ 18 zk. (1981), 208 Jose Angel Irigarayren" Kondairaren ihauterian". 19/ 20 zk. (1981), 181 Joseba Sarrionaindiaren" Izuen gordelekuetan barrena". 23 zk. (1982), 133
|
Joan
Mari Irigoien-en" Poliedroaren hostoak": zientziatik iraganiko mitoa.
|
|
2001
|
|
|
" Lur bat haratago"
|
Joan
Mari Irigoienen azken nobela da. Liburuaren orri kopurua zein edukina dela-eta berriketa zenbait ekarri du euskal literaturaren munduan.
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoien altzarraren" Lur bat haratago" izan zen iazko Durangoko Azoka gehien inarrosi zuen nobela. 652 orriko liburu honek hainbat esamesa eragin zuen literaturazaleen artean.
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoienen literaturaren bidean gibelera egin dugu une batez," Oilarraren promesa" lehen nobelaren garaira itzuli, eta oilar haren promesak nobela honekin loturarik ote duen jakin aldera.
|
|
|
25 urte dira
|
Joan
Mari Irigoienek Axular irakurri zuela eta beste horrenbeste Begoña emaztearekin bizi dela. Berari eskaini dio liburua eta hartara justizia egin ere, bere hitzetan.
|
|
|
Azkenengoan, besteak beste, hauexek hartu dute parte: Juan Gonzalez Andres,
|
Joan
Mari Irigoien, Xanti Zapirain, Gazteluene Bertso Eskola, Manuel Zapirain, Antxon Agirre Sorondo, Josu Tellabide, Alaitz San Roman, Angel Calvo, Iñigo Landa Ijurko, Juan Carlos Lizarazu, Arantxa Benito, Joxerra, Imanol Inziarte, Larraitz Garmendia, Javier Lorenzo, Segundo Garin eta Pelegrin Gonzalezek.
|
|
|
Jesus Mª Lasagabaster kritikariak 1991ko artikulu interesgarrian dioen bezala, azterkizun dugun nobela honek azken 20 urte hauetan idatzi diren beste zenbait nobelarekin batera, hala nola, Txillardegiren Haizeaz bestaldetik (1979), edo
|
Joan
Mari Irigoienen Poliedroaren hostoak (1982), edo, zaharragoa izan arren, hausturazko jarrera bera erakusten duen Patri Urkizuren Sekulorum Sekulotan (1975) nobelarekin, transgresioaren esperientzia bera azaltzen du. Dena dela, esan dezagun, horietaz gain, esperimentazio giro berean sartzen direla Koldo Izagirreren Zergatik bai (1977) eta Luis Haramburu Altunaren Zera...
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoienek hauxe dio: «Garai batean, politika sartzea literatura kaltetzeko besterikez zela esaten zen, eta ez da hala.
|
|
2002
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
Jorge Gonzalez Aranguren idazleak egokitu du gaztelerara
|
Joan
Mari Irigoienen «Lur bat haratago», euskarazko literaturak gaur arte ezagutu duen nobelarik luzeena. XVII. mendean kokaturik zegoenez, berak burututako Etxegoietarren istorioa, Axularren hizkera gogorarazten zuen euskara erabili zuen Joan Mari Irigoienek hura idazterakoan.
|
|
|
Jorge Gonzalez Aranguren idazleak egokitu du gaztelerara Joan Mari Irigoienen «Lur bat haratago», euskarazko literaturak gaur arte ezagutu duen nobelarik luzeena. XVII. mendean kokaturik zegoenez, berak burututako Etxegoietarren istorioa, Axularren hizkera gogorarazten zuen euskara erabili zuen
|
Joan
Mari Irigoienek hura idazterakoan. Eta nobelaren garaira egokituz egungo irakurlea ez gehiegi nahasteko ahalegin bera egin du orain Jorge Gonzalez Arangurenek ere «Lur bat haratago»ren gaztelerazko bertsio hau osatzerakoan, Espainiako literaturaren Urrezko Mendea bezala ezagutu den hartan erabili ohi ziren hizkeren ukituak emanaz «Una tierra mas alla»n azaltzen duen prosari.
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
|
JOAN
MARI IRIGOIENEN AZKEN POEMAK
|
|
|
Dokumentu garrantzitsuren bat izenpetu beharrez gero, hobe adi egotea letra ñimiñoetan agertzen den zehaztasunari, itxuraz ez dirudien arren haietantxe egon ohi baita zizelkaturik agindutakoaren benetako esanahia. Eta antzeko zer edo zer egitea proposatzen dio
|
Joan
Mari Irigoienek bere azken poema liburuaren balizko irakurleari, letra txikitan ezartzean barren barrenetik ateratzen zaizkion gogoeta horien gezirik zorrotzenak. Gauzak horrela, begiak behartu behar baditu ere, zentzumenak erne eduki ditu «Letra txikiaz bada ere» poema bilduman adierazten dena bereganatu nahi duen orok, letra arruntaz ematen zaion mezua borobiltzen duten txikitasun horietara jarriz.
|
|
|
Gauzak horrela, begiak behartu behar baditu ere, zentzumenak erne eduki ditu «Letra txikiaz bada ere» poema bilduman adierazten dena bereganatu nahi duen orok, letra arruntaz ematen zaion mezua borobiltzen duten txikitasun horietara jarriz.
|
Joan
Mari Irigoien ez datorrelako bat munduko izugarrikerien aurrean burua harrien azpian ezkutatzen dutenekin, ostruken antzera, eta are gutxiago beste aldera so egiten dutenekin. Izan ere, Joan Mari Irigoieni ez zaio zorion bigunik interesatzen, izugarrikeria guztiak aintzakotzat harturik eraiki nahi ditu bere esperantzak.
|
|
|
Joan Mari Irigoien ez datorrelako bat munduko izugarrikerien aurrean burua harrien azpian ezkutatzen dutenekin, ostruken antzera, eta are gutxiago beste aldera so egiten dutenekin. Izan ere,
|
Joan
Mari Irigoieni ez zaio zorion bigunik interesatzen, izugarrikeria guztiak aintzakotzat harturik eraiki nahi ditu bere esperantzak. Horrela aitortzen du bere poema liburu honen hitzaurrean bertan, izugarrikeria eta esperantza hitzak letra txikiaz agertzen diren horretan.
|
|
|
1909an Emeterio Arresek Habanan idatzitako «Arratsaldean» poematik hasiz, XXI. mendean Ramon Saizarbitoriak idatzitzako «Rossettiren obsesioa»raino, idazlan ugarik izan du Donostiarekin lotura. Besteak beste, Ramon Intzigarairen «Donosti atalak», Agustin Anabitarteren «Goiz hartan», Jean Etxepareren «Berebilez», Orixeren «Estropadak», Nemesio Arizmendiren «Faxistak Donostian», Joseba Zubimendiren «Donosti gaixoa», Antonio Valverderen «Zuloaga plaza», Jose Anjel Irigarayren «Errandoren amodiozko ametsa»,
|
Joan
Mari Irigoienen «Altza», Joxe Austin Arrietaren «Manu militari», Txillardegiren «Haizeaz bestaldetik» edota Arantxa Urretabizkaiaren «Saturno»k.
|
|
|
Elkarreko standaren aurrean ikusi dut nire burua ostera. Begiak noraezean ditut hainbeste berrikuntzen aurrean; Koldo Izagirreren" Idi Orgaren Karranka" eta" Metxa esaten dioten agirretar baten ibili herrenak", Gotzon Garateren" Zakurra zeure laguna",
|
Joan
Mari Irigoienen" Ipuin batean bezala" eta Jon Arretxeren" Ekialdeko mamua" lanak ikusi ditut bertan.
|
|
|
Antologia osoa lau argitaralditan banatu da eta esku artean dudana da azkenekoa. Tartean Jon Mirande, Mikel Lasa,
|
Joan
Mari Irigoien, Rafa Egiguren, Tere Irastortza, Joseba Sarrionandia, Jon Arano, Juan Kruz Igerabide, Luigi Anselmi, Karlos Linazasoro eta Juanjo Olasagarreren poesiak bildu ditu Koldo Izagirrek.
|
|
|
Emily Dickinsonek leihotik ikusten zuen lorategi zatia, Irenek espetxetik ikusten zuen zeru zatia bezala, da ilusioa ahalbidetzen dion elementua, literarioa izan ez izan. Azkenik, Atxaga poesia irakurle eta idazle handia dela gogorarazten digu Zeru horiek honetan bildutako poema, narrazio eta kanta antologia bikainak. b.7) Hego Amerikako oihartzunak
|
Joan
Mari Irigoienen (1948) eleberrigintzan
|
|
|
Lertxundi, Urretabizkaia eta Saizarbitoria idazleen belaunaldikoa da
|
Joan
Mari Irigoien idazle oparoa. Eleberria, narrazio liburuak, haur eta gazte literaturako liburuak (ik.
|
|
|
Bernardo Atxaga Anjel Lertxundi Joseba Sarrionandia Ramon Saizarbitoria
|
Joan
Mari Irigoien Koldo Izagirre Txillardegi Joxe Azurmendi Joxe Austin Arrieta Juan Mari Lekuona
|
|
|
©
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
azken hamarkadan zerbaitek hazkunde nabarmena izan badu, laurehun orrialdetik gorako eleberri eredua da. Hor daude, horren erakusgarri Anjel Lertxundiren Otto Pette, Ramon Saizarbitoriaren Hamaika pauso, Joseba Sarrionandiaren Lagun izoztua, Joxemari Iturralderen Kilkirra eta roulotta,
|
Joan
Mari Irigoienen Lur bat haratago, Aingeru Epaltzaren Rockânâroll, Txilardegiren Putzu, eta abar (lehenago ere baziren halakoak, gutxiago baina: gogoratu, besterik ez bada, Joxe Austin Arrietaren Manu militari, 1987 urtekoa; irudipena daukat, edonola ere, luzera horretako nobela esperimental bat âaipaturikoaren antzera alegiaâ Â bitxia edo are anakronikoa gertatuko litzatekeela egun).
|
|
|
Honek guztiak ez du esan nahi, jakina, 80ko urteetan nobela onik edo esanguratsurik argitaratu ez zenik. Hor daude, esaterako, Anjel Lertxundiren Hamaseigarrenean, aidanez (1983),
|
Joan
Mari Irigoienen Poliedroaren hostoak (1982), edo Pako Aristiren Kcappo (1985), baina badirudi ipuinak izandako garrantzia fundazionala izan zela. Hala eta guztiz ere, kritikariek ez dituzte inolaz ere ahaztu, ez eleberri hauek, ezta beste batzuk ere hemen aipatzen ez direnak.
|
|
|
Baina honez gain, beste batzuk ere azpimarratzekoak dira, nire ustez: lehen aipaturiko 110 Streeteko geltokia (1986);
|
Joan
Mari Irigoienen Babilonia (1989); Juan Martin Elexpururen lan batzuk; Patxi Zubizarretaren Jeans ak hoz  kailuan nobela (2000); Unai Iturriagaren Berandu da geldi  tzeko (1999), Julen Gabiriaren Connemara gure bihotzetan (2000), edo Unai Elorriagaren SPrako tranbia (2001). Azken aldi honetan irakurri ditudan Alberto Ladron de Aranaren lanak, Itzalaren baitan (2001) eta Xake mate (2002), abiapuntu ez ezik, kontsumoko nobela duinak dira, eta esperantzarako zirrikitu bat irekitzen dutela uste dut.
|
|
|
Egileen haserrea pizteko arriskuaz jabetuta ere, bi libururen izenburuekin eman diot hasiera saio honi:
|
Joan
Mari Irigoienen Lur bat haratago (Elkarlanean, 2000) eleberrimardul eta ederrarenarekin eta Jesus Rubioren Euskararen garabideak (Alberdania, 2002) saiakera iradokitzailearenarekin. Izan ere, bi lan horiek arras desberdinak badira, funtsean kezka bera dute komun:
|
|
|
Hemen hizpide dugun gaiari begira, hauxe dugu azpimarragarria:
|
Joan
Mari Irigoienek, hau da, goi mailako idazle batek estilo ulerkor eta aberatsaren premia sentitu zuen, gaur egun erabili ohi den estiloarekin guztiz bat ez zetorrelako.
|
|
|
Anekdota bat baino ez da, baina ez da hutsala.
|
Joan
Mari Irigoienek Lur bat haratago nobela aurkeztu zuenean, 25 urte lehenago bururatutako ideia zela esan zuen, AxularrenGe rolibu ruaren irakurketaldi batean bururatua. Denbora izan du, beraz, orduko ideia hura geroago garatzeko, mamitzeko, aberasteko eta, batez ere, tartean egindako lan guztien esperientzia metatuak barnean sartu ahal izateko.
|
|
2003
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
Zoritxarrari irri bat edo beste osteko gai izaten ahalegindu nahi du «Ipuin batean bezala»
|
Joan
Mari Irigoienen azken nobelako protagonistetako batek, eta badu arrazoirik franko horretarako: izan ere, maitasun kontuetan ia ia etsita zegoela ezagututako bere bihotzeko emakumeari eta elkarrekin izan zuten alabari gertatuko zaien ondoeza ez baita nolanahikoa!
|
|
|
Bernardo Atxaga, Ramon Saizarbitoria, Anjel Lertxundi,
|
Joan
Mari Irigoien izenen ondoan joan dira beste batzuk (orain" tropelean" esan beharra omen dago): Aingeru Epalza, Joxemari Iturralde, Edorta Jimenez, Laura Mintegi, Harkaitz Cano, Ixiar Rozas, Ur Apalategi, Iban Zaldua eta poetak:
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
©
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
Iñaki Zabaletaren liburuak hogeita bigarren edizioa izan du, Susarekinatera zituen hasierako biak erantsita, hogeita laugarrena. Hogeita batgarrena izan du
|
Joan
Mari Irigoienen Babilonialiburuak. Hemeretzigarren ediziora iritsi da itzulitako liburu bat, Chisholm ek idatzi eta J.A. Mujikak itzulitako Istanbul-en elkartuko gara.
|
|
2004
|
|
|
Errealismo magiko lertxundiar horren aztarna zuzena nabari daiteke Zarateren nobelaren azken aparretan, Ekidazu ia osoa, ustekabeko ekaitz baten ondorioz, uholde sinbolikopean deskribatzen duenean. Sarritan esan denez, Txomin Agirreren Arranondo, Lertxundiren Urturi, Atxagaren Obaba,
|
Joan
Mari Irigoienen Ollaran eta Zarateren Ekidazu (hau da, Euzkadi) hor geratuko dira euskal literaturak sorturiko mundu sinbolikoen eredu legez. Oinatzok zapalduz, Ekidazu.
|
|
|
Sentimendu hauek ari dira irakiten Altzako ingurumari kulturalean eta nazionalean bere nortasuna bihurritu behar izan duen idazlearen buru bihotzetan.
|
Joan
Mari Irigoienez ari gara, noski: –Egia da espainiarrek beren inperioa galdu zutela, baina inperioa ez da kontzeptu geografiko soila, psikologikoa ere bada, eta bigarren ikuspuntu honetatik espainiarrek oraindik ere, oro har, inperio bat daramate beren inkontzientean, beren burua espainiar nazionalistatzat ez duten horiei ere noiznahi azaleratuko zaiena.
|
|
|
74
|
Joan
Mari Irigoien: Inperio bat inkontzientean, Egin, 1995/11/3.
|
|
|
©
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
2005
|
|
|
©
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
8 Komunista.com.
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
8.Komunista.com.
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
Aurtengo mugan hiruga rrena Jon ArretxerenOs tegunakda, 23ra iritsi baita urte berean hirutan argia ikusi ondoren. Hurbil hurbil du
|
Joan
Mari Irigoienen Babilonia, 22rekin; 21ekin Joseba Sarrionandiaren Narrazioak, Gotzon Garateren Izurri berria 17rekin; 16rekin datoz Bernardo Atxagaren Obaba koak eta Gotzon Garateren Goizuetako ezkongaiak. Xabier Mendiguren Elizegik bi ditu 14/ 15ekin:
|
|
2006
|
|
|
Uste dut 80 hamarkadetan argitaratutako euskarazko literaturarenberrirakurketa sakona egitea litzaigukeela, aldaketa hauen aztarnakkausitzeko. Atxagaren Bi Anai, Steinbecken Of Mice and Men gogorarazteazaparte, edo
|
Joan
Mari Irigoienen Babilonia zein Consommatun Est lanak, bi zatiideologikotan lazki banatu gure herriaz ari zaizkigu. Anbiguotasun handiz, metaforaz metafora.
|
|
|
Ideologikoki askotarikoa. Batzukaipatzearren, Koldo Izagirreren Mendekuak, Sarrionandiaren ipuin bat edo beste,
|
Joan
Mari Irigoienen Udazkenaren balkoitik, Mikel Hernandez AbaituarenEtorriko haiz nirekin?
|
|
|
8 Komunista.com.
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
8 Komunista.com.
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
2007
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
8 Komunista.com.
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
8 Komunista.com.
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
2008
|
|
|
Bestea da mundua idazteko askatasun handiz jokatu duela dio
|
Joan
Mari Irigoienek. Istorioa XX. mende hasieran kokatua bada ere, gaur egungoa du narratzailea eta aurreko mendeaz duen ezagutza erabiltzen du istorioa kontatzeko.
|
|
|
Hori dela eta, eta beste faktore batzuen eraginez, Altzako euskararen egoera kezkagarria zen garai hartan. Altzan euskararen egoera zein zen hobeto ulertzeko
|
Joan
Mari Irigoien idazle altzatarrarengana jo eta haren ikuspegia bildu dugu: " Altzan giro euskalduna bazegoen arren, ez uste euskaraz asko hitz egiten zenik.
|
|
|
Dena den, Altzako ikastetxeetako haurrak Herri Ametsa, Altza Herri Ikastetxea, Herrera eta Oletakoak izango dira, hein batean, euskarari bizia eman diezaioketenak.
|
Joan
Mari Irigoien idazle altzatarrak hala esan du: " Kanpoko jatorria duen jendeaz inguraturik bizi naiz.
|
|
|
©
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
8 Komunista.com.
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
8 Komunista.com.
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
8 Komunista.com.
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoienek (Altza, 1948) Bestea da mundua eleberria aurkeztuko du datorren astean, Orbetarrak izeneko proiektu luze bateko lehen alea, XIX. eta XX. mende bitarteko saga baten historia kontatzen duena. Hona pasarte bat.
|
|
|
Leioako Udaleko Kultura Sailak, Euskara Zerbitzuak eta Udal Liburutegiak proposatu dituzte jada aurtengo Liburujatun lehiaketan parte hartzeko irakurri beharreko liburuen izenburuak. Euskarazkoak, Xabier Mendigurenen “Elvis hil zen urtean”, Koldo Izagirreren ”Ez duk erreza, konpai! ”, Arkaitz Kanoren “Belarraren ahoa”, Hasier Etxeberriaren “Eulien bazka” eta
|
Joan
Mari Irigoienen “Odolean neraman” izango dira. Gaztelerazkoak, berriz, Harkaitz Kanoren “El filo de la hierba”, Yann Martelen “Vida de Pi”, Mark Haddonen “El curioso incidente del perro a medianoche”, Fernando Mariasen “El niño de los coroneles” eta Mario Vargas Llosaren “El paraíso en la otra esquina”.
|
|
|
©
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
2009
|
|
|
Agustin Anabitarte, Jon Etxaide, Txillardegi bera noski, Mikel Laboa, Lurdes Iriondo, Ramon Saizarbitoria, Arantxa Urretabizkaia, Koldo Izagirre, Jose Austin Arrieta, Mariasun Landa,
|
Joan
Mari Irigoien, Inazio Mujika, Harkaitz Cano... Eta etorriko direnak...
|
|
|
Egun osoan hainbat idazle hurbilduko dira karpara, hala nola,
|
Joan
Mari Irigoien, Xabier Mendiguren Elizegi, Iban Zaldua, Mila Beldarrain eta Eli Tolaretxipi, gustuko dituzten liburuen zatiak irakurtzera. Era berean, aktore, liburuzain, irakasle, solasaldietako partaide, kazetari eta irakurleek Gipuzkoa Plazako festa literarioan parte hartuko dute.
|
|
|
Hainbat liburu kaleratuko argitaletxeak hurrengo hilabeteetan. Patxi Gallegoren,
|
Joan
Mari Irigoienen, Unai Elorriagaren eta Katixa Agirreren lan berriek ikusiko dute argia, besteak beste.
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoienek Haragiaren gauak eta egunak nobela aurkeztu zuen irailaren 4an. Unai Elorriagak ere datorren astean plazaratuko du bere lan berria, urriaren 9an hain zuzen ere.
|
|
|
8 Komunista.com.
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
©
|
Joan
Mari Irigoien Aranberri
|
|
|
Izenak ematen hasita, gisakoa izango da epaimahaikideen berri ere jakinaraztea; idazle eskarmentudunak aritu ziren hasieran lan horretan:
|
Joan
Mari Irigoien, Andoni Egaña, Aingeru Epaltza, Xabier Mendiguren Elizegi; gero, berriz, egile gazteak eurak, aurretik sari bera jasotakoak gehienak: Julen Gabiria, Jasone Osoro, Unai Elorriaga, Karmele Jaio, Xabier Etxeberria, Igor Estankona.
|
|
|
Guztira, hamaika izenburu eta horien egileen zerrenda dago horretan: ...hn Boyneren Pijama marradunaz jantzitako mutikoa; Jon Arretxeren Oinez Debagoiena; Kirmen Uriberen Bilbao New York Bilbao; Toti Martinez de Lezearen Nur; Joseba Sarrionandiaren Munduko zazpi herrialdetako ipuinak; Joxerra Gartziaren Jendaurrean hizlari; Juan Izuzkizaren Paranoiaren hozberoa; Joseba Sarrionandiaren Gau ilunekoak; Jon Arretxeren Fatum; Anjel Lertxundiren Zoaz infernura, laztana; eta
|
Joan
Mari Irigoienen Bestea da mundua, hain zuzen.
|
|
|
–Irabaztearen primek jokatu dutenendako bakarrik ez, plantila osorako behar dute izan?. Eta onartu egin zen idazlea izateko futbola utzi zuen
|
Joan
Mari Irigoienek lideratu zuen proposamena, Sanseko jokalaria zen. Direktiboek ezin izan zuten espirituaren argudioa bihurritu:
|
|
|
Zigor doblea da, ezin dugu onartu!? Milaka mutil entrenatutako bati entzun nion berak inoiz ezagutu zuen jokalaririk onena
|
Joan
Mari Irigoien izan zela. Nik Joan Mari ikusia edukiko nuen umetan Santa Barbara ondoko zelaietan jokatzen, edo beira fabrikako zumitzaren ondoan, Altzan.
|
|
|
haren espiritua piztu nahi omen du. Baina Pela Arzakekin eta
|
Joan
Mari Irigoienekin bildu ordez, kantu baten bila omen dabil, irudiren batzuei txertatuta, mutilak, motibatzeko, zelairatu aitzin, huraxe ikus entzunarazita.
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoieni egokitu zitzaion lagun minari buruz hitz egitea, eta duela lau urte Euskal PEN Klubak ere Torrealdai omendu zuenean eskatu zioten hitzaldia ekarri zuen gogora. Zer gutxi aldatu diren gauzak lau urteotan, zoritxarrez, Foruko seme kuttun hori, euskara gero eta zapalduagoa, euskal herritarrak halatsu, hik zer esanik ez...
|
|
|
ELA, LAB, CCOO, ESK, EILAS, EHNE eta Hiru sindikatuetako ordezkariak egon ziren. Paul Rios Lokarriko koordinatzaileak ere parte hartu zuen, baita Joxean Lizarribar EKTko administrazio kontseiluko lehendakariak eta Joanmari Larrarte EKTko kontseilari ordezkariak, Koldo Tellitu Euskal Herriko Ikastolen Konferedazioko lehendakariak, eta
|
Joan
Mari Irigoien, Anjel Lertxundi, Kirmen Uribe eta Hasier Etxeberria idazleek, eta Maialen Lujanbio bertsolariak ere, besteak beste.
|
|
|
©
|
Joan
Mari Irigoien Aranberri
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
2010
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
Ez da oraindik helduko plazara azken orduko ezustekorik ez baldin bada bederen Ramon Saizarbitoria idazten ari den nobela, baina aurtengo udazkenak eta Durango Azokak irakurlearen eskuetan jarriko duenari erreparatuz gero, berehala ikusten da badirela aurten ere kontsakratua tituluaren jabetzat jotzen diren idazleak liburu berrien egileen artean: Joseba Sarrionandia, Koldo Izagirre,
|
Joan
Mari Irigoien, Arantxa Urretabizkaia, Xabier Montoia, Miren Agur Meabe, Patxi Zubizarreta, Mikel Hernandez Abaitua... Horiekin batera, libururik liburu obra gero eta sendoagoa osatzen eta erakusten ari diren idazleak daude:
|
|
|
©
|
Joan
Mari Irigoien Aranberri
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
8 Komunista.com.
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
©
|
Joan
Mari Irigoien Aranberri
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
Edozein kasutan, ondokoak dira ikasgeletan gehien lantzen diren idazleak, lanketa kopuruaren arabera emanda: Bernardo Atxaga, Joseba Sarrionandia, Ramon Saizarbitoria, Anjel Lertxundi,
|
Joan
Mari Irigoien, Txillardegi, Pako Aristi, Xabier Mendiguren, Arantxa Urretabizkaia eta Gotzon Garate.
|
|
|
ikasturtean, esaterako, honako hauek izan ziren irakurrienak (hauek ere kopuruaren arabera emanda): Bernardo Atxaga, Julen Gabiria, Ramon Saizarbitoria, Fernando Morillo,
|
Joan
Mari Irigoien, Xabier Etxeberria, Unai Elorriaga, Juan Luis Zabala, Patxi Zubizarreta eta Jon Arretxe.
|
|
|
Francisco Herrero biolin jotzailea lagun dutela, Joan Margarit,
|
Joan
Mari Irigoien, Castillo Suarez, Juanra Madariaga, Juanjo Olasagarre eta Karmelo Iribarren poetek parte hartuko dute Pentsamenduaren Poesia jaialdiaren aurtengo errezitaldian, etzi, 19:30ean, Donostiako Viktoria Eugenia antzokiko Club aretoan.
|
|
2011
|
|
|
Baina nola bizi dute idazleek beraiek belaunaldien kontua. Sentitzen al dute euren burua belaunaldiren batek ordezkaturik. Belaunaldietan sailkatzeak zein eragin izaten ote du euren obraren ezagutza eta zabalpenean. Durangoko Azokara eta gisakoetara hurbiltzeko «lotsati» zen garai batean
|
Joan
Mari Irigoien (Altza, Donostia, 1948), baina denborarekin ulertu eta onartu zuen irakurlearekin aurrez aurreko harremana izatea beharrezkoa ez ezik polita ere badela. Lehen ordutik Elkarren erakusmahaian zen atzo, aurten argitaratu duen Ur arreak, ur garbiak nobela jendarteratzeko asmoz.
|
|
|
Goizeko lehen orduetatik nabari zen aurreko egunetan baino mugimendu handiagoa. Eguerdi parterako jendez beteriko eltze beroa zen Landako gunea, eta lapiko horretan orotariko osagaiak, musika eta literatur munduko jende andana, orduerdiroko emanaldiak Ahotsenean (zuzenekoak musikan eta solasaldiak literaturaz), idazle (Iban Zaldua, Jon Arretxe,
|
Joan
Mari Irigoien, Pako Aristi, Mariasun Landa, Jose Manuel Olaizola Txiliku, Harkaitz Cano, Fernando Morillo, Asel Luzarraga?) nahiz musikariak (Rafa Rueda, Anari, Su Ta Gar, Esne Beltza?) euren lanak sinatzen eta saltzen. Baina, oroz gain, jende andana azokako korridoreetan aurrera eta atzera, zer ikusiko, zer erosiko, norekin hitz egiteko aukera izango.
|
|
|
|
Joan
Mari Irigoien
|
|
|
©
|
Joan
Mari Irigoien Aranberri © Elkarlanean S.L. Donostia 2011
|