|
2017
|
|
|
errealismo transzendentala, alegia, harago joan nahi duena. Eta geografia baino, psikogeografia direla gehiago
|
bere
liburuetakoak, mundu desberdinen nahasketa.
|
|
|
Boligrafoa bere buruari tiro bat emateko gogoa zuenean bakarrik hartzen zuela esan izan zuen behin baino gehiagotan Cioranek.
|
Bere
liburuen izenburuak irakurri besterik ez dago bere bizi koordenadak bakardadearen eta nihilismoaren begietan iltzatuta zituen pentsalari honen nondik norakoak jakiteko: Pentsamenduaren azkena, Garaituen brebiarioa, Desesperazioaren gailurretan...
|
|
|
Orain bai, oroitzen zuen bere ogibidea?
|
Bere
liburuak zuzentzen hasi ote zen benetan, garai batean bezala, zirrimarra gorriz eta tatxoiez?
|
|
2018
|
|
|
Fitzgeralden obran adituek direnen ustez, The Great Gatsby egilearen beraren maitasun gorabeheren emaitza eta isla besterik ez da.
|
Bere
liburuen arrakastak ez zion maite zuen emakumea berreskuratzen lagundu, Gatsbyri legez kanpoko alhokol salmentaren bidez lorturiko aberastasunak Daisy berreskuratzen lagunduko ez dion bezala. Liburu amaierako Daisy ez da hasieran deskribatu zaigun neska axolagabe bera.
|
|
|
Errumaniar alemaniarrari zentsuraren gaia ez zaio arrotza. Hain zuzen, bere lanak behin baino gehiagotan zentsuraren biktima izan ziren Ceausescuren Securitateren menpe bizi izan zen garaian, eta gerora ere, Berlinen erbesteratu zenean, kosta zitzaion
|
bere
liburuak Errumanian oso osorik argitaratzea. " Txinatarrek berek esaten dute Mo Yanek [gobernuko] ministro baten kargu bera duela", dio Mullerrek.
|
|
|
Mendebaldean gehien saltzen duten egileetako bat da Haruki Murakami (Kioto, Japonia, 1949).
|
Bere
liburuak japoniar literaturaren oraina eta geroa direla adierazi dute hainbatek. Are gehiago, berea Mendebaldeko idazle batek sor ezin zezakeen obra dela esatera iritsi dira, lanaren kalitatea bakarrik gure kanonean sartzeko nahikoa arrazoi ez balitz bezala.
|
|
|
Denetariko lanak idatzi ditu, dela fikziozkoak dela itzulpengintzari buruzkoak. Edozein delarik ikuspuntua, Kilitok Mendebaldearen eta mundu arabiarraren arteko harremana aztertzen du
|
bere
liburuetan, (neo) kolonialismoaren eragina hobeto ulertze aldera. Haren fikziozko lanetan ohikoak dira Mendebaldeko kulturaren sedukzioaren atzaparretan erori edo hari aurre egiten saiatzen diren pertsonaiak.
|
|
|
iraultza zientifiko batez ari naiz, ez iraultza sozialaz edo politikoaz. Zeuri ere, Historia edo Filosofia ikasia bazara ezaguna egingo zaizu Thomas S. Khun eta
|
bere
liburu enblematikoa, Elhuyarrek 1990ean euskaraz argitaratu zuena: Iraultza zientifikoen egitura (itzultzaileak, Jesus Arrizabalaga eta Ester Mugertza).
|
|
|
Ama ataundarra dauka, eta sehaskatik lotura handia eduki du euskal mitoarekin. Hori dela eta, gure mitologiak presentzia nabarmena hartzen du
|
bere
liburuetan. Ipuingintzan hauek dira plazaratu dituen liburuak:
|
|
|
Preseski, Amazonismoari ihardukitzeko ezarri zen gero aitaren legea, ondorioztatu zuen Bachofen ek, haren sinboloak direla eguzkia, eskuina, eguna eta izpiritua; eta iraultza hori Greziako mitologian ongi islaturik atzematen du, aita mendekatzeko ama hil zuen Orestes heroiaren ihardueran bereziki, haren krimenak erakusten baitu Olinpoko Zeusen eskubidea nagusitu zaiela lurreko aginteei, eta printzipio metafisikoa fisikoari. Bachofen en lana eta Morgan antropologo eboluzionistarena (Antzinako jendartea, 1877) baliatu zituen Engels filosofoak, eta biak integratu
|
bere
liburu ospetsuan (Familiaren, jabego pribatuaren eta estatuaren jatorria, 1884), matriarkalismoari komunismo primitiboa lotuz eta patriarkalismoari jabego pribatua. Teoria hori marxismo historikoaren elementu garrantzitsua bilakatu zen eta, segur aski, Engels-en bitartez iraun du Bachofen en hipotesiak XX. mendean.
|
|
2019
|
|
|
Atsegina da, jario ona du, anekdota atseginekin zipriztintzen du bere jarduna...
|
Bere
liburu gehienak itzuliak daude ingelesetik beste hainbat hizkuntzara, aparretik aparrera bizi da. Bere hizkuntzak ez dio arazorik ematen gama espresiboen aldetik, ez gramatikak ematen lanik.
|
|
|
Egun hartatik aurrera, maiz pentsatu dut Altzateko Jaunaren legendaz, eta maizago oraindik, bere sortzailea den Pio Barojaz.
|
Bere
liburua bilatu nuen eta berehalaxe irakurtzeari ekin nion. Orduz geroztik bospasei aldiz irakurri dut.
|
|
|
Orduan, orain planteatzen badugu gizakia desagertu egingo dela, eta iraganean zer gertatu den ikusita, pentsa dezakegu 50 milioi urte inguru direla oreka lortzeko. Hain juxtu, denbora hori aipatzen du
|
bere
liburuan Dixonek ere.
|
|
2020
|
|
|
gizonaren presentzia edo absentzia da denbora banaketa posible bakarra. Pasioa da
|
beraz
liburuko sujeta, pasioaren absolutua eta unibertsaltasuna. Seinale, egite, gertaerak amaieraraino begiratzen dira hemen, xehetasun guztiekin, narratzaileak zentzua bilatu nahi dio bizitzen ari denari eta aurkitu ere aurkituko dio azkenerako," inongo zentzurik ez izatearena".
|
|
|
Autoreez gauza bitxiak irakur daitezke: " Montesquieu-ri
|
bere
liburu guzietan gizon zoriontsu bat bezala azaltzea gustatzen zaio". Baina, oro har, gaur egunean erreferentziazko diren pentsalariek erabiltzen dituzten ideiak:
|
|
|
Lehen atala, ABC edo instructionea deiturikoa, hitzaurrearen diskurtso moldera egokitzen den testua da.
|
Bertan
liburuaren nondik norakoaren berri ematen dut, eta irakurbiderako proposamen zenbait azaldu.
|
|
|
|
Bere
liburu famatu batean (El impostor, 2014), Javier Cercasek" memoria historikoa" salatu zuen. Ez, bere ustez, haren erabilera maltzurra, kontzeptua bera baizik.
|
|
|
Suitzara joan aurretik, Xabier Makatzaga idazle, itzultzailea eta estatuen bortizkeriaren ikertzaileak plazaratzen zuen
|
bere
liburuetako baten aurkezpenera joan nintzen Donostiako Koldo Mitxelenako aretora non, Xabier Makatzagak berak, Skype bidez, Bruselatik bertatik bota zigun bere hitzalditxoa.
|
|
|
Dena den, noranzko
|
bereko
liburu hori bi ikuspegi singularretatik idatzita dago. Idazten ibili ginen bitartean ez genuen gure testuei buruz hitz egin eta bakoitzak bere aldetik jorratu zuen ildoa.
|
|
|
Era
|
berean
liburuan parte hartu zuten, besteak beste, Fernando Savaterrek, Juanmari Bandresek, Alfonso Sastrek, Begoña Garmendiak, Eva Forestek, Alvaro Reizabalek (orduko nire abokatua izan zena) eta abar luze batek. Jardunaldietara joan zen Pako Etxeberria izeneko mediko forentse eta, ni bezala, unibertsitate irakasle gazte bat ere.
|
|
|
Guerre et Paix kaleratu zuen, Louis Pasteurren bizitzari eta obrari, eta baita mikrobioen aurkikuntzari ere begirada berri bat eskainiz. Aurrerantzean
|
bere
liburuak, funtsean, teorikoak izan dira, baliagarriak oso, zientziaren eta munduaren arteko harremanei buruz gogoeta egiteko.
|
|
|
foruekin (kasik) independenteak al ginen? Joan Antonio Zamakola bizkaitarrak ez zuen batere erreparorik izan noiz eta 1818an,
|
bere
liburuari" Historia de las Naciones bascas" izenburua jartzeko, eta argitaratzeko. Laster, guztiz ezinezko izango zen (nazio bakarra Espainia).
|
|
|
1854an, Walden argitaratu zuen urtean, tuberkulosia harrapatu zuen. Hiltzera zihoala jakinda,
|
bere
liburuen argitalpena apailatu zuen. Uko egin zien analgesikoei:
|
|
|
Baiña olerkimenaren jaiotza zala iruditzen zitzaion, eta besterik ez. Uste hortan, hain zuzen, Olerkia irakurtzen hasi zan itzalgaizka, gidaririk gabe, guztiz
|
bere gisa
liburu batzuk aukeratuz. Baudelaire atsegin izan zitzaion gehienik.
|
|
|
Susmagarria oso. Irakasleak izkina batean kokaturiko armairua zabaldu zuen
|
bere
liburuak hartzeko eta horretan ari zela ikasleek barruan gordeta zeukaten txotxona gainera erori zitzaion. Xabi irakasleak ez zuen horrelakorik inolaz espero eta txotxonaren zama ustekabean gainera erortzean, gibelera jausi zen garrasi handia jaurtiz:
|
|
|
Ez dakit.
|
Bere
liburuetara itzuliko dela suposatzen dut. Denontzat hobe.
|
|
2021
|
|
|
" Lost Girls" filma, izen
|
bereko
liburu batean oinarritua, LISK kasuaren inguruko fikzionalizazio bat da, baina Shannanen desagerpenean zentratua eta Mari Gilberten ikuspegitik kontatua. Filmean Mari Gilbert justizia bila borrokatzen duen ama kuraia bat bezala agertzen da, bere alabarentzat eta Gilgoko lau biktimen aldeko justizia bilatzen duena.
|
|
|
Italieraz eta frantsesez. Zakurren aipuaren bila, bai, baina aldi
|
berean
liburuari mamia antzeman nahirik.
|
|
2022
|
|
|
Maddik bihotzez eta sentimendu sakon handiaz idazten du, ez du errealitate gordina xerkatzen, sentikortasunez ikusiriko errealitatea baino. Horrek, hala ere, ez dio
|
bere
liburuari deus kentzen, aberasten eta edertzen baizik. Eleberri honetan maisutasun handia erakutsi du, lumaren nondik norakoak ongi zuzentzen dakiela garbi azaldu digu.
|
|
|
Nik ez dut Wittgensteinena
|
bere
liburuan ikasi; Martin Cohen-en Wittgensteinen kakalardoa liburuan baizik; 26 esperimentu mentalen azalpen laburrak horien artean ez dago Schrödingerren katua. Halere, uste dut Wittgensteinek hobe lukeela kakalardo hitzaren ordez dinosauro erabili izan balu.
|
|
|
Gure hipotesia da ikasle taldeko norbaitek bildu zuela, Bornen hitzaldiaren pasarte bat, kaiera batean, edo gogoan. Eta gero
|
bere
liburu, artikulu edo hitzaldi agian informal batean gogoratu egin zuela, pasarte hori. Hawkingek entzuna edo irakurria izateko aski figura ezaguna, segur aski.
|
|
|
horixe, Nicholas Mirzoeff ek, uztailaren 13an, arratsaldeko sei eta erdietan, Manhattan erdialdeko Liburutegi Publikoan emandako hitzaldiaren gaia. Mirzoeff New Yorkeko Unibertsitateko Hedabide, Kultura eta Komunikazio arloetan irakasle da, eta izenburu
|
bereko
liburua argitaratu berri du.
|
|
|
Zerbantesen garaian, ezaguna zen herria mahastiengatik, eta mahatsa biltzeko denboran heldu zen Zerbantes. Leku bakarti horietarik bat da, aldendua, gero
|
bere
liburuetan hizpide izango dituen isilaldietan doktoretza egiteko. Esquivias i buruz, diosku eleberrigileak, Persiles en hitzaurrean, leku hura ―mila arrazoiengatik ospetsu zela, bat leinu ilustreak zituelako, eta bertzea, oso ardo entzutetsuak zituelako.
|
|
|
Liburuzain batek kudeatzen zituen liburuak. Azenarik
|
bere
liburuez galdetu zuenean ez zuen berehalako erantzunik jaso. Habus agertu zen orduan.
|
|
|
Txaloa egiatia izan ote den bereiz ten ikasi du lerro artean aktorearen belarriak. Gauza bera gertatzen zaio idazleari,
|
bere
liburuaren kritika txarrik irakurri ez arren, kritika epeletan interpretatzen ikasi baitu, lerro artean, ez zaiola kritiko horri liburua gustatu, hori zuzenean aitortzera ausartzen ez den arren. Koldarkeriaz edo errespetuz, sigi sagaka aritzen da sarritan kritikoa, betelan tristean, liburu berriaren mamira jo beharrean autore beraren aurrekoak birrospatuz, kontrazalean dioena bere animo egoeraren arabera ezen ez irizpide literarioekin iruzkintzen ari dela igarriko ez zaion esperantzan.
|
|
|
Astean zehar lan dezente egin zuen Elenak.
|
Bere
liburua bideratuta zegoen. Siriako gerra zela-eta, pertsona erreal batzuen bizitzetan oinarrituz garatu egin zuen eleberria.
|
|
|
Astean zehar lan dezente egin zuen Elenak.
|
Bere
liburua bideratuta zegoen.
|
|
2023
|
|
|
1537ko uztailaren 9an gutuna idatzi zion Wolfgang Capito ri, Eskritura Santuetan Doktore eta Estrasburgoko elizaren zerbitzaria zenari. Esaten zuen ahalegin handia egin behar zuela
|
bere
liburuen zati ezberdinak antolatzen. Liburuak birrinduak ikusi nahiago zituela, ez zitzaiokeela ez izatea haietako bakar baten egilea ere, Borondatearen lotura eta katiximaren salbuespenarekin.
|
|
|
Leon Aita Santuak Lutero eliza katolikoaren bidera ekartzeko ahalegin bat egin zuen, Saxoniako Frederikoren bidez; Frederikok Luterori erakutsi zizkion Erromatik bidalitako gutunak. Luterok Espalatinori esan zion, Wittenberg etik botatzen bazuten, Alemaniaren erdi aldean bazirela defendatuko zutenak, Bohemiara joan gabe ere; bost axola zitzaiola Erroma alde edo kontra edukitzea; Erromakoek
|
bere
liburuak gaitzetsi eta erretzen bazituzten berak Aita Santuaren legeria guztia gaitzetsi eta erreko zuela. Germanoak arrazoiaren eta Eskrituren bidez konbentzitu behar zirela; osterantzean, haserretu, ankertu eta basati bihurtzen zirela (García Villoslada, 1973).
|
|
|
Luterok asko idatzi zuen eta inprimategiari esker asko hedatu ziren haren idatziak. Emazteak liburuetatik diru apurren bat eskura zezakeela esaten bazion ere, berak ez zuen onartzen
|
bere
liburuengatik ezer kobratzerik, ez baitzitzaion egokia iruditzen sinesmen kontuekin negozioa egitea. Inprimatzaile batzuek nahiko diru irabazi zuten Luterori esker, haren liburuak ondo saltzen zirelako (Friedenthal, 1970).
|
|
|
Carlstadt kexu zen, Luterok Thomas Müntzer en jarraitzaileen artean kokatu zuelako. Luterok eta Carlstadt ek elkarrekin gogor eztabaidatu zuten eta Luterok esan zion ez ziola debekatuko
|
bere
liburuak argitaratzea. Carlstadt en parrokia zen Orlamundera ere joan zen Lutero hitzaldia ematera, baina han ez zuten ongi hartu.
|
|
|
Aleandrok Dietari idatzi zion otsailaren 18an Luteroren zisma erauzteko eskatuz. 1521eko martxoaren 6an Enperadoreak Luterori agindu zion haren aurrean Worms en ager zedila, Dietan
|
bere
liburu eta teoriei buruzko argibideak ematera. Salbokonduktua eman zion horretarako.
|
|
|
Erretraktatu nahi zuen ala ez galdetu ziotenean, Luterok esan zuen ezin zela errektratatu konbentzitzen ez zuten artean eta ez zuela nahi erretraktatu; ez zela zuzena kontzientziaren kontra joatea. Luterok eskatu zien han zeudenei froga zezatela bera oker zegoela, prest zegoelako erretraktatzeko eta bera izango zelako
|
bere
liburuak sutara botatzen lehena. Kontzilioen autoritatea ukatzen zuela eta Eskrituren eta kontzientziaren autoritatea aldarrikatzen zuela.
|
|
|
Erlijio zaletasunak eramanda, Vincenten ikuspegia estutzen joan zen garai horretan. 1875eko urriaren 14an Paristik idatzitako gutunean (43)
|
bere
liburuak desegiteko esaten zion berriro ere Vincentek Theori, horrek atsedena emango ziolako. Baina, nolabaiteko anbibalentzia gordetzen zuen oraindik ere Vincentek, aldi berean esaten baitzion adimen estukoa ez izateko, ondo idatzitakoa irakurtzeko beldurrik ez izateko, argiari eta askatasunari begiratzeko.
|
|
|
Marcel Schwob, Thomas de Quincey eta Robert Schumann itzuli ditu italierara, eta John Keats eta Robert Walser i buruz idatzi du.
|
Bere
liburuak hainbat hizkuntzatara itzuli dira. " Kultuzko" egiletzat hartzen da eta munduan pisurik handiena duen Italiako egileetako bat da.
|
|
|
Saiakera mordoa fauna, natura, fisika, kimika, filosofia...
|
Bere
liburuak apalategiaren goiko solairuan zeuden. Haren esanahia zein zatekeen gogoetatu gabe, hatzaren zio kaotikoan jarraitu zuen gora behera, orain ezker orain eskuin.
|