2000
|
|
Baina aurkako norabidea hartu
|
zutenak
ere hor dira, hau da, populazioa era ikaragarrian galdu dutenak. Azpiko taulan jaso ditugu horietako hainbat herri nafar.
|
2002
|
|
Baina Zizeronen garaitik aurrera baziren nolabait editore lana hartzen
|
zutenak
ere. Honek kopiagile talde bat antolatzen zuen eta batek diktatzen zuena kopiatzen zuten gainerakoek.
|
|
Juan Carlos Alonso psikologoak dioenez, «udan ikasi baduzu, iraileko azterketak egin behar izan nituen». «Proba horiek ez ziren oro har eraginkorrak, ikasturtean behar adina lan egin ez
|
zutenak
ere ez baitziren udan egiten». Aditu horren iritziz, betebeharrak beharrezkoak dira ikasteko zailtasunak daudenean.
|
|
Zain zeudenen artean mota orotako jendea zegoen, batik bat adinekoa, gaztelaniaz mintzo ziren etorkinak gehienbat: protestatzen ez zutèn agure atsoak, bizitzan hamaika eskarmentu jaso eta jasan ondoren etsiak ziruditenak, baina baita protestatzen
|
zutenak
ere, ez dago eskubiderik, nork ordainduko dit neuri hemen galdu dudan ordua, beste kuku batek joko liguke orain, hauteskundeetan Carrillok irabazi izan balu...
|
2003
|
|
Bai, ni abiadura probatan, kilometroko proban, jazarpen indibidualean, eta iraupen erdian lehiatzen nintzen. Errepidean korritzen
|
zutenak
ere baziren, eta ni ere inoiz jardun nintzen baina igoeratan asko sufritzen nuen. Nahiago nuen belodromoa.
|
|
Nire ezaugarriengatik pilota bizkorrarekin ere ondo moldatzen nintzen, aldaketarekin ez nuen ez galdu eta ez irabazi. Asko galdu zuten pilotariak ezagutzen ditut, baita irabazten
|
zutenak
ere. Niretzako ez zen hainbesterainokoa izan, baina ikuskizunari ederki eragin dio.
|
|
Mundu guztiak Brasilgo aurreko hamarkadako akordioak eta Agenda 21berpizteko une garrantzitsutzat hartu zuen Rio+ 10 Goi bilera. Hala ere, izan diraDoha+ 10 izenekoaz hitz egiten
|
zutenak
ere, Via Campesinak esate baterako, etabeharbada arrazoi osoz.
|
|
Eta bazeuden, azkenik, batzordearen lana kritikatu eta Gobernuak auzi honetan izan duen jarrera gogor salatzen
|
zutenak
ere. Ezker joerakoak ziren kritikoenak honetan.
|
2004
|
|
Baziren, ba, haurra izateko pentsatze hutsarekin gaixotzen zirenak ere, esan zuen Kakok, eta bera emakume balitz, haietakoa izango zela ze, latza baita, mundu puto honetara ume bat ekartzea. Baziren beren umetokia alokatzen
|
zutenak
ere, Tolok esan zuen; eta, negozio polita izan behar zuela horrek, bataz bestean zortzi mila dolar balio behar zuen umetokiaren alokairuak, euroak, beste hainbeste, edo gehiago igual orain, eta prezio horretan dena sartzen zen.
|
2005
|
|
Biblia idatzi
|
zutenak
ere ez ziren mentsak. Ez dute behin ere sinetsi argia izan zitekeela iguzkirik gabe, nahiz Gilgameshen ipuinean eta gero Bibliako lehen orrialdean Jainkoak argia egiten duen iguzkia baino lehen (Has 1,3).
|
2006
|
|
Leinu bakoitzak talde jendetsua bildu egiten zuen, ahaide nagusi bat buru zuela. Leinuetan biltzen ziren ez bakarrik maila ezberdinetan odol loturak zituztenak, baita taldeko edo bakarkako mendetasun loturak
|
zutenak
ere; diru kopuru baten truke, ahaide nagusiaren babesa izaten zutenak ere zeuden; eta, azkenik, ahaide nagusiari lotuak egoten ziren ere justiziatik ihesi babes bila zebiltzanak, nekazariek eta hiribilduetako jendeek salatutako indarrezko ekintzen egileak, alegia.
|
|
Leinu bakoitzak talde jendetsua bildu egiten zuen, ahaide nagusi bat buru zuela. Leinuetan biltzen ziren ez bakarrik maila ezberdinetan odol loturak zituztenak, baita taldeko edo bakarkako mendetasun loturak zutenak ere; diru kopuru baten truke, ahaide nagusiaren babesa izaten
|
zutenak
ere zeuden; eta, azkenik, ahaide nagusiari lotuak egoten ziren ere justiziatik ihesi babes bila zebiltzanak, nekazariek eta hiribilduetako jendeek salatutako indarrezko ekintzen egileak, alegia.
|
2008
|
|
Denak, aberats edo pobre, edonor. Baita 500eko, 525eko edo gehiagoko FICO kreditu puntuazioa
|
zutenak
ere. Edonori ematen zizkioten maileguak, sinestezina zen.
|
|
Ideologia eta politika aitzakiak ulergarriak ziratekeen beste garai batean: hain katolikoak baitziren euskaldunak (boza gorri ematen
|
zutenak
ere bai), hain hertsiki estekatuak elkarri elizgizonak eta euskara, eta halako guduak III. Errepublikan non halabeharrez euskarazko kazeta gorriak eta xuriak sortu beharrak baitziren elkarren kontra borrokatzeko. Estatuaren eta Elizen arteko Bereizkunde Legearen (1905) ondorioz kalapitak eztituz joan ziren; izan ere Andere Errepublika eta Aita Saindua elkarrekin ezkontarazi zituzten, eta 1905eko dibortzioak luzara on egin ziela batzuei eta besteei ez da dudarik.
|
|
Hola, komunitate horren eliteak nagusiki gaztelaniaz funtzionatu zuen, nahiz paraleloki euskararen aldeko ekimenak bultzatu. Egon ziren euskarari eta herri kulturari garrantzia handia eman zioten jeltzaleak, baina baita Arana Goirik kodifikatu zuen euzko kultura estereotipatua maila sinboliko hutsean defendatzen
|
zutenak
ere. Diferentzien gainetik ideologia zen komunitate nazionalista osoa elkartzen zuena.
|
|
Seguruenik oso handia eta zurik gabeko altzari landatarrez hornitua. Egonleku hori familia biltzeko zentroa zen, eta bertan egiten ziren tximiniaren edo etxearen inguruan etxeko jarduera asko, baita landarekin zerikusia
|
zutenak
ere, hala nola, egoskariak kentzea edo barazkiak hautatzea. Higiene maila oso txikia zen, ez zegoen iturriko urik, eta elikagaiak kontserbatzeko sistemak oso oinarrizkoak ziren:
|
|
Atzean, komunikabidearen egoera irudikatzeko Egin hitza kateen artean agertzen da eta aurrean berriz, kartzelan jarraitzen duten lankide edo adminitrazio batzordeko kideen argazkiak. Horiei begira berriz, 600 bat lagun, Eginen entzule edo irakurle ohiak, adin guztietako jendea, baita komunikabidea ezagutzeko aukera izan ez
|
zutenak
ere.
|
|
Silikonazko txanoa buruan eta besoan euren zenbakia idatzia zuten. Denek aurpegi ona zuten hasieran, baina bezperan parranda pixka bat egin zutela aitortu
|
zutenak
ere baziren. Beste 50 igerilari inguruk, eguraldia nolakoa zen ikusi ondoren, nahiago izan zuten etxeko berotasunean geratu edo hondartzaren lehorreko aldetik atzo bertan leku lehorrik aurkitzea zaila bazen ere proba ikusi.
|
|
ezkertiarrak eta eskuindarrak. Ez ziren falta izan Hegel erreakzionario moduan ikusi zutenak ezta harengan iraultzaile bat ikusi
|
zutenak
ere. Batzuek teologo katoliko modura ikusten zuten, eta besteek, berriz, ateo gisa.
|
2009
|
|
Horiez aparte, baziren umeei eskuz jostailuak egiteko ardura hartzen
|
zutenak
ere. Esaterako, etxeko seintxoari olgetarako gurdia egin zion morroia.
|
|
Jaso dugun erreferentziarik berantiarrena horixe izan da. Eguzkia irten ahala hartuko zuten batzuek, eta eguna egin aurretik iratzartzeko ohitura
|
zutenak
ere ez ziren gutxi.
|
|
hala nola, Azkueren Diccionario Vasco Español Francés (1905 lehen liburukia);. Euskal Esnalearen esku egundiya? (1910, Arruti Erroman dagoela), prestigio operazioko argitalpen honetan Hegoaldean izen eta izanik zuen oro euskal kulturan biltzea lortu baita, jeneralean erdaraz idazten
|
zutenak
ere hemen euskarazko testuak sinatzen dituztela (Telesforo eta Engracio Aranzadi, Campión, Serapio Mújica, Picabea, Urquijo, etc.), euskarazko autore ospetsu guztiekin batera: Domingo Agirre, Altube, Emeterio Arrese, Pepe Artola, Azkue, Aita Bera, Bustinza, Etxegarai biak, Etxeita, Garitaonaindia, Aita Iraizoz, López Alen eta López Mendizabal, Mokoroa, Orkaiztegi, Urruzuno, Zamarripa, etab., etab. Gehiago ezin denean, egintza sinbolikoak egiten dira.
|
|
Artista batzuek hizkera inpresionista eta sinbolista iraunarazi zuten beren lanetan, era horretara, diskurtso historiografikoa garatuz. Baina izan ziren novecentismoaren ezaugarriak bereganatu eta abangoardien berrikuntzetara batzeko jauzia egin
|
zutenak
ere.
|
|
Manifestazioan parte hartu
|
zutenak
ere senideen iritzi berekoak dira. Itziar Galardi euskal preso ohiak, sinesgarriena den hipotesia?
|
|
Herritarrak ziren errotak sortzen zuen argindar kopurua kalkulatzen
|
zutenak
ere. –Sistema erraza zuten horretarako?, azaldu du Iriartek:
|
|
Grand Placen aurkituko gara liburuan honakoa kontatu zuen Mariok bere aitaren ibilerez: " Gernika bonbardatu zuten egun berean bete zituen hogei urte eta orduan hain zuzen, mobilizaturik izan ziren gazte guztiak, are hogei urte besterik ez
|
zutenak
ere". Jakinda Onaindia Bilbora joan zen, PNVko bulegoetan izen emateko asmoz.
|
|
Apologistak izan ditu; bat aipatzekotan aipa dezagun Manuel Larramendi, XVIII. mendean munduko hizkuntzen artean euskararen bikaintasuna aldarrikatu zuena. Apologisten ondoan izan ditu, halaber, bere heriotza iragarri
|
zutenak
ere, Luis Bonaparte, esate baterako, XIX. mendean. Kontua da, XVIII. mendearen hondarretatik aurrera egindako ibilbidea hitz bakar batez adierazi bagenu, atzerakada hitza erabili genukeela nahitaez; atzerakada prozesua izan baitzen mende horietan euskarak nozitu zuena.
|
2010
|
|
Seinale, dudarik ez dena, enpresa horren begietan euskara dela leitzarren hizkuntza nagusia eta haien gogoan eragiten gehien lagunduko liekeena. Herri galdeketa galdu egin zuten, baina ezinen diogu hori euskararen erabilerari leporatu, irabazi
|
zutenak
ere euskara hutsez jardun baitziren. Azpimarratu nahi duguna da, hain zuzen ere, herrian eragin nahi izan duen kanpoko eragile batek baloratu duela komunikaziorako hizkuntza beharrezkoa euskara dela.
|
|
Radio Euskadiri eskainitako elkarrizketa batean, Hamaika Telebistaren zuzendari nagusiak Bilboko Euskalduna Jauregian atzo egin zuten ekitaldia izan du hizpide eta azken zazpi urteotan auzipetuei laguntza eman dieten guztiak izan dituztela gogoan azaldu du, Bilbora etortzerik izan ez
|
zutenak
ere bai.
|
|
Eskerrikasko eta goazen aurrera esan nahi genien. Denak izan genituen gogoan, etortzerik izan ez
|
zutenak
ere bai.
|
|
Baina Jainkoak bere buruari halakoak onartu bazizkion, ez ziren txikiagoak izan Israelgo herritarrei eginaraziak: adulteriogileak hil behar zituzten (Lb 20, 10), baita homosexualak (Lb 20, 13) eta larunbatean lan egiten
|
zutenak
ere (Ir 35, 2); azaleko gaixoak erbesteratu behar zituzten (Lb 13, 46), biraogileak harrikatu (Lb 24, 16) eta beste hiri eta beste tribu batzuk suntsitu: Jormako hiria (Zen 21, 2), Basango lurrak (Zen 21, 33), hitiarrak, girgaxtarrak, amortarrak, kanaandarrak, periztarrak, hibiarrak eta jebustarrak (Dt 7, 1), haiekin hitzarmenik egin gabe eta erruki izpirik erakutsi gabe (Dt 7, 2).
|
|
Beste batzuek, berriz, sare bakarra nahi zuten, eskola transferituen eta ikastolen bitartez osaturikoa. Eta, besterik gabe, doakotasuna aldarrikatzen
|
zutenak
ere baziren.
|
|
Beste batzuek, mesfidantzaz?, hauek, berriro, proposamen ausartegiekin?, pentsatzen zuten?. Eta kritikatu
|
zutenak
ere bai. Baina, oro har, proposamena gogo onez hartu zen klase politikoan nahiz sindikalean.
|
|
EGAM inguruan ibilia nintzen, EIAren gazte erakundean, eta haien planteamenduak babesten nituen. Une hartan, estatutua onartu berritan, baziren hura ontzat eta askitzat jotzen zutenak, eta baziren arbuiatu eta baztertzen
|
zutenak
ere; guk, berriz, haren aurrerapenak ontzat hartu, baina gehiago nahi genuen, eta gehiago lortzeko borroka egiteko prest geunden, instituzioetako eserlekuak eta kaleko harriak erabilita. " Zergatik aukeratu behar da bat edo bestea, biak ere tresna baliagarriak badira?".
|
|
Baina Jainkoak bere buruari halakoak onartu bazizkion, ez ziren txikiagoak izan Israelgo herritarrei eginaraziak: adulteriogileak hil behar zituzten (Lb 20, 10), baita homosexualak (Lb 20, 13) eta larunbatean lan egiten
|
zutenak
ere (Ir 35, 2); azaleko gaixoak erbesteratu behar zituzten (Lb 13, 46), biraogileak harrikatu (Lb 24, 16) eta beste hiri eta beste tribu batzuk suntsitu: Jormako hiria (Zen 21, 2), Basango lurrak (Zen 21, 33), hitiarrak, girgaxtarrak, amortarrak, kanaandarrak, periztarrak, hibiarrak eta jebustarrak (Dt 7, 1), haiekin hitzarmenik egin gabe eta erruki izpirik erakutsi gabe (Dt 7, 2).
|
|
Estiloa eta janzkeragatik ez zuen ematen; Juana Marik ere ez zeukan, bestalde, horrelako plantarik eta dudarik ez zegoen zein zen bere joera. Teresak, ordea, beste zerbait zeukan, hitz egiteko eran nabaritu nion pultsio berezia sortu zela gure artean, elkarrenganako zerbait, eta hori ez zen posible bera lesbiana baldin bazen, baina bietarako joera
|
zutenak
ere ba omen zeuden, Juana Mari horietakoa ez izanagatik.
|
2011
|
|
«Egipto osoa garbituko dugu orain artean izena eman duten lagunen kopurua ikusita». Ekintza metaforiko eta utopikoa da, boterea une honetan herriaren eskuetan dagoela agerian uzten duena.Denak, Mubaraken kontraIraultza burututa, baina, fenomeno bitxi bat ari da pizten orain; denak hasi dira aldarrikapenak egin eta erregimena salatzen, baita harekin harreman estua
|
zutenak
ere, tartean telebista eta egunkari publikoetako kazetariak, erregimenaz eta iraultzaz hitz egiteari ekin baitiote bat batean.Poliziak ere batu dira protestara. Tahrir plazara gerturatu dira bi egunez jarraian, baina herritarrek ez diete harrera onik egin.
|
|
Baina Eduardo Lorier Alderdi Komunistako senatariaren parte hartzeak atera ditu batez ere bere onetik oposizioko kideak, hau esan duenean: «Inpunitatea defendatzen dutenek inpuneak defendatzen dituzte, eta baita egindako krimenen erakuskeria egin
|
zutenak
ere. Ezin da gauza bat bestetik bereizi, eta ez du balio ez ulertuarena egiteak».Senatariak oposizioari leporatu dio delituen egile guztiak defendatzea:
|
|
Belgikan edo Hego Ameriketan errefuxiatu zirenak ere egon ziren. Beldurraren beldurrez, kalera atera gabe, denbora luzez ezkutatuta bizi behar izan
|
zutenak
ere asko izan ziren.
|
|
Beraz, UEUren argitalpengintzaren xede nagusia euskal unibertsitaterako euskarazko oinarrizko bibliografia eskura jartzea zen. Noski, horren baitan Udako Ikastaroetako materialak sartzen ziren, baina baita Udako Ikastaroekin lotura zuzena ez
|
zutenak
ere. Dena egiteke baitzegoen unibertsitate mailako testugintzaren arloan, eta barne zein kanpoekoizpena uztargarriak ziren.
|
|
Hala ere, aldizkariaren hizkuntza erdara zen, gaztelania, hain zuzen. Buletinak ideologia desberdineko lankideak erakarri zituen, bai erregimenaren aldekoak, bai tradizio abertzalekoak (Mitxelena, Galindez, Labaien, Irigarai, Garate, Artetxe eta abar) baita militantzia politiko markaturik ez
|
zutenak
ere (adb. Caro Baroja).
|
|
Kopuruen atzean zenbait fenomeno egon litezke: alde batetik, Euzko Gogoaren harpidedunen kopurua, puztuta egotea, besteak beste, urteko saria ordaintzen ez
|
zutenak
ere harpidedunen zerrendan mantentzen zirelako, eta bestalde, harpidedunak aldizkariaren irakurleak baino gehiago aldizkariaren militanteak zirelako, eta ulertu ez arren, hartzen jarraitzen zutelako, edota lankideak zirenak harpidedun gisa kontabilizatu zirelako... Zernahi gisaz, hainbeste euskaldun alfabetatu/ ikasi edo formatu zegoen Euzko Gogoa irakurri eta ulertzeko moduan?
|
|
Eltzetzuetatik ihesi badira Ameriketara jo
|
zutenak
ere.
|
|
Merkatari eta bidaiari guztiak muga bat gainditzeko statio portoriumetik pasatu behar zuten eta zeramatena deklaratu, bai suo usu zirenak baita zerga ordaindu behar
|
zutenak
ere.
|
|
Konstituzioaren aurkako anagramak, pegatinak eta posterrak debekaturik zeuden. Baita sinbolo zein lelo arrazistak zituztenak, askatasun erlijiosoaren nahiz sexualaren kontrakoak, erakunde terroristen aldekoak zirenak edo indarkeria bultzatzen
|
zutenak
ere. Beitiak luzaro –Valdemoron eta Valladoliden– eduki zuen Kropotkinen argazkia ziegan.
|
2012
|
|
Barruan gehienek generaman ilea aske. Askok behintzat bai, euren burua oso txukun eramaten
|
zutenak
ere bazeuden arren, Persiako Sharen emaztea zela esaten zuena, adibidez. Emakume ederra zen oso eta ahal zuen txukunen janzten zen beti, batez ere, nik neuk hogei bat urte neramatzanean bertan.
|
|
Esandako orduan han geunden herritar guztiak. Parte hartu behar genuenok eta baita kuxkuxeatu nahi
|
zutenak
ere. Urduritasuna ikus zitekeen, puxika handi bat balitz bezala gure inguruan zebilen, jauzika.
|
|
Horrela bere oroigarrien artean denbora pasa, gutunetako idazkerak eta estiloa aztertzen zituen, beren ortografiak bezain askotarikoak. Samurrak nahiz alaiak ziren, jostariak, malenkoniatsuak; baziren maitasuna eskatzen zutenak baita dirua eskatzen
|
zutenak
ere. Hitzen bat zela medio oroitzen zen aurpegiez, zenbait keinuz, ahots doinu batez; batzuetan, alabaina, ez zen ezertaz oroitzen.
|
|
Bi ikerketa bide ditu zabalik ertzaintzak, oraingoz ez dute baina zabaldu datu berririk. Biktimarekin lanean ibili ziren pertsonak ari dira ikertzen eta honekin harremana izan
|
zutenak
ere bai. Hilketa abenduaren 13an izan zen, gorpua Miota errekan agertu zen, hiru hilabete geroago.
|
|
Baina Espainiako legea malguagoa zen. Modu horretan, merkataritza kapital nabarmena
|
zutenak
ere aukera izango zuten kargu politikorik gorenak lortzeko.
|
|
Eta gertatutakoaren lekukotza eman dezaketenek diotenez, fruta haiek eri guztiak sendatu zituzten, baita sendatzeko esperantza galdua
|
zutenak
ere, eta erregeak Nafarroara ekarri zituen haien haziak, Vianako printzeak ere honela ematen baitu aditzera bere Kronikan: " hagitz maite zuen Tibaltek fruta ona".
|
2013
|
|
Mitchell Printzipioak bere egin eta nazio artera akordioaren adukia zabaltzeko konpromisoa hartu zuen Gernikako akordioak eta egindako lanak bere fruituak eman zituen. 2011Ko urriaren 17an, gizarte eragile eta alderdien ordezkaritza zabala (baita ordura arte ezer egin ez eta Gernikako akordioa sinatu ez
|
zutenak
ere) biltzea lortu zen, nazio arteko ordezkaritza zabalarekin gainera. Aieteko konferentzia izan zen.
|
|
Baina hildako gehiago ere egon dira azken hamarkada hauetan, eta ez bakarrik GALek edota GALen parekoek eragindakoak. Segurtasun indarren eskuetan edota errepresioaren ondorioz bizia galdu
|
zutenak
ere badira. Eta horiek ez ditut zerrendatuta inon ikusi.
|
|
36 km orduko? Alferrik, ederki ohartarazi baitzion aitak motorrak debekupean zituela, bai 100 km orduko harrapatzen zutenak, eta bai 40 harrapatzen
|
zutenak
ere: guztiak?
|
|
Beraz, soldadu batzuen ardura testuak idaztea zen, beti ildo horretakoak, herritarren lasaitzeari begira. Eskualduna astekarian idazten
|
zutenak
ere idazleak ziren, baina ez ziren soldadu idazleak, hala nola armadak ez zien idazteko funtzioa eman, Jean Etxepare sendagile gisa ibili baitzen eta Zerbitzari eta Jean Saint Pierre ere antzeko funtzioetan aritu baitziren, zaurituen mugitzen.
|
|
Are gehiago, laborariak lurraren eta aroaren baldintza gogorretara ohituak zirela eta beraz gerlako egoera gogorrak jasateko prestago zirela dio Jacques Meyerrek. Eskualduna barnealdean saltzen zen bereziki, eta idazten
|
zutenak
ere laborantza munduan hazi ziren. Gerla egin zuten euskaldun gehienak ere laborariak ziren.
|
|
36 km orduko... Alferrik, ederki ohartarazi baitzion aitak motorrak debekupean zituela, bai 100 km orduko harrapatzen zutenak, eta bai 40 harrapatzen
|
zutenak
ere: guztiak...
|
2014
|
|
Ez dok Amairuren ondoren, hasieran, kantautoreak, Pako Aristik esan zuen moduan, «txanpinoiak» bezala ugaldu ziren. Baina horrekin batera, folk taldeak ere agertu ziren, eta baita rock sinfonikoa edo rock progresiboa egiten
|
zutenak
ere. Egia da talde gehienak. Itoiz izan zen salbuespen nagusia?
|
|
Txapelketaz txapelketa Dela omeleta txapelketa, lasterketa txapelketa, piroga txapelketa, eta beste zenbait kirol txapelketa, txapelketaz txapelketa, giharrak berotu nahi zituenak izan zuen zer egin. Baina, ez zirela aski forman, antolatzeko denborarik ez zutela izan, edo beste mila aitzakia tarteko, so gelditzea ere ez zela hain gaizki pentsatzen
|
zutenak
ere ez ziren gutxi izan. Hainbat elkartek prestatutako omeleta goxoekin begi goseak asetzearekin kontentu ziren.
|
|
piperminak eta pipermorroak, haiek falta arinentzat erabil zitzakeenak eta hauek larrientzat. Baina falta arina
|
zutenak
ere ez ziren, ez, barrez hasiko, txistean bezala, piper bereziak erabiliko baitzituen: tipiak bai, baina baita minak ere, minik minenak?, Lodosatik eta Corellatik bereziki ekarriak.
|
|
Literatur lekukotasunenarabera, XX. mendera arte murriztapen klasikoek indarrean bazirauten ere, XX.mendearen lehenengo erdialdean hasi ziren aldaketak. Garai hartan murriztapentradizionalei leial ziren testuekin batera erdialde mendebaldeko eredu erdi mugatuaaintzat hartzen
|
zutenak
ere aurki ditzakegu.
|
|
XIX. mendearen bigarren erdialdean, errepublikanoen artean federalak izan ziren euskara publikoki gehien erabili zutenak bai eta euskal kulturarekiko kezka gehien erakutsi
|
zutenak
ere. Eta mende aldaketarekin, joera hori sakondu besterik ez zen egin.
|
|
Microsoft Suedia Ibilgailuen etxeko bezeroek ez dute profil zehatzik. Hasieran formula horretara jotzen zutenak, batez ere, lana galtzen zuten etorkinak ziren arren, lehen egoera ekonomiko ertain altua
|
zutenak
ere agertzen dira. Batzuen eta besteen motibazioa berdina da:
|
|
Txina. Agintariek lortu nahi izan dute «giza eskubideekiko eta herritarren parte hartzearekiko errespetu handiagoa» eskatzen zuen dokumentu bat sinatu
|
zutenak
ere. Errusiar Federazioa.
|
|
Badaude beste batzuk nire hezkuntzan asko lagundu
|
zutenak
ere: Marx anaiak, Clint Eastwood, Tintin, Asterix, Bud Spencer eta Terence Hill... baina horiek beste baterako utziko ditut.
|
|
giltzarien oharrak goitik behera ahultzen du guztiz sendoa eta irmoa zukeen mezua: alegia, arauak betetzera ez da inor behartzen, betetzeko zina egin
|
zutenak
ere ez; aditzaren puntuan hitzez hitz dio aditzaren azalpena bi autoreena dela, eta horretaz ez dela deus erabaki; erabakiek, bestalde, urte eta erdiko eperako bakarrik balio dute, idazleen ekarpen berriekin Mitxelenak erabakiak hartu arte, alegia. Eta epe horren buruan Mitxelenak hartuko dituen erabakiekin Kutxa ren edizio berri bat egitera behartzen du argitaletxea.
|
|
Elizaren aldare aitzinean xirio handi bat piztu eta hura itzaltzera ez uzteko deliberatuak direla Luhuson, Jean Bordagarairi; 200 familiak izena eman dutela egun oroz, goizeko zortzietarik iluntzera arte, lerro lerro, oren oso bat egiteko elizan, beti soldaduentzat otoitzean. Gixunen adorazio bat ederra egin dutela, Bernat Agirreri; Jainkoa ahantzirik
|
zutenak
ere jin direla, ahuspez, beldurrez eta negarretan. Hiri anitzetan zizpekin ari direla zaintzen karrika buruak eta gazteluak, Manex Donetxi; gauez kate lodiak ezartzen dituztela Donibaneko bideetan, gaueko bederatzi orenak joz gero ez dela haizu karrikarat jalgitzea, etxean behar dutela egon guziek.
|
2015
|
|
Pertsona askok parte hartu zuen: batzuek dirua eman zuten gastuak ordaintzeko, beste batzuek etxeetako eta elizetako ateak ireki zituzten multikopistak kokatzeko, eta banaketa egiteko kotxea utzi
|
zutenak
ere ez ziren gutxi izan.
|
|
Montura fineko betaurreko dotoreak zeramatzan, ilea motz eta uztai txiki bat ezkerreko belarrian. Itxura batean ez zirudien tutorizatua, baina auskalo, elektronika enpresa bat zen hura, ez zituzten atzerapen larriena
|
zutenak
ere kontratatuko.
|
|
Jose Antonio Ardanzak, Juan Maria Atutxak edota Iñaki Azkunak, adibidez, ez zuten ezkutatu errezeloak zituztela estrategia harekin. Gerora EAJren gidaritza hartuko
|
zutenak
ere ez zeuden oso konforme, aitortu dutenez. Iñigo Urkulluk, adibidez:
|
|
Lo hartu
|
zutenak
ere aurki esnatu ziren ordea. Goizaldeko ordu bata pasatxo zen Bordelera iritsi eta bidaia jarraitzeko trenez aldatu behar izan zutenean.
|
|
Lazkaoko alkatearen etxea erre
|
zutenak
ere bertan zeuden. 1968ko abuztuaren 2an egin zuten beren lana.
|
|
Bertan gelditzen ziren Gernikarantz zihoazenak kafe bat hartzen edo zerbait jaten. Inguruetako baserrietan bizi zirenak eta Gernika aldeko poligonoetan lan egiten
|
zutenak
ere bertan gelditzen ziren.
|
|
Martí, Maceo, Máximo Gómez? Kultura politiko horretakoak dira, eta hazi horretatik sortu ziren 1950eko hamarkadan Iraultza egin
|
zutenak
ere. Orain, independentziak badu prezio bat, eta AEBek gogor ordainarazi diote prezio hori Kubari hamarkada askotan?.
|
|
Bost igerilarik lehenengo postua eskuratu zuten, seirek bigarrengoa eta laurek hirugarrengo postua. Dominarik lortu ez
|
zutenak
ere podiumetik oso gertu ibili ziren. Gainera, kontuan hartu behar da Gipuzkoa, Araba eta Errioxako igerilari onenak zeudela Oñatiko Txapelketan.\
|
|
Egiteko neuzkan galderak ez zaizkit orain egokiak iruditzen. Isolamenduaz, Robinson Crusoe sindromeaz eta antzeko tokian topikoez galdetu asmo nion, zergatik apartatu zen mundu literario eta sozialetik, zergatik, hain zuzen, horren onarpen handia zuen garaian, halako gaitasun enpatikoa izanik jendearengana gerturatu eta haren idazkera gustuko ez
|
zutenak
ere xaramelatzeko. Kritika, publikoa, sariak... denak izan zituen alde.
|
2016
|
|
" Haiek diru laguntza txiki batzuk banatu zituzten, eta ekimen interesgarria iruditu zitzaigun, baina guk gurera egokitu genuen egitasmo hura. Pentsatu genuen, proiektuak eta proposamenak herritarrenak izateaz gain, herritarrak izan zitezkeela zein proiektu diruz lagundu erabakiko
|
zutenak
ere. Eta halaxe sortu ziren Energia Olatuak".
|
|
Traidorea auziperatzera deliberatu zuten, baina laster, Maddiren kasuan bezalako beste batzuk bazeudela ageri zen, ikertzaileen artean, giza berrien preziatzaile ugari bazela, heziketa oso bat eman nahi zien horietakoak eta batzuk, ikertzaile bihurtu nahi
|
zutenak
ere. Auzi hartan, han hemenka, izaki batzuk ikasketa zientifikoetan hasi zirela ere jakin zenean, elohimdarren arteko izugarrizko zalapartak sortu ziren, mugagabeko eztabaidak ere, sortzaileen pareko adimenduraino iritsiko ote ziren beldurrez.
|
|
Sapek esaten zuena baldigarria zen, zuhurtzeak halako gauzak ulertzea eraman zuelako. Richard izan ezik, nor ote zen gai esateko Ebak kontatutakoa irudi bat baizik ez zela, nor ote zen gai halako kontzeptuak buruan atxikitzeko, ezta ere liburu saindua jainkotzat hartuko
|
zutenak
ere. Eta halaxe jarraitu egin zuen:
|
|
Aspaldi ikusi gabeko ezagun zaharren topaleku zen hura: batzuk, Bilbo utzi zutenez geroztik elkarren berririk ez zutenak; beste batzuk, Parisen agurtu zirenak; izan ziren hiltzat jo ondoren han aurkitu eta egundoko poza hartu
|
zutenak
ere. Porrotaren eta miseriaren erdian, zeru txiki bat izan zen Marseillako portua 1941eko urtarril hartan.
|
|
Barre nahi eragin zion apaizari inudearen tolesgabetasunak, eta barberoari agindu zion banan banaka eman ziezazkiola liburu haiek, ea zertaz tratatzen zuten, zeren haien artean surtarako kondena merezi ez
|
zutenak
ere baileudekeen.
|
|
sinesten
|
zutenak
ere (kreazionistak).
|
|
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburu Cristina Uriarte anderea, Hezkuntza saileko beste hainbat kargudunekin batera, Mikel Pagola Urnietako alkatea alderdi guztietako zinegotziekin batera, herriko beste ikastetxeetako eta Hernaniko BHIko zuzendaritza taldeak. Benantzio Laskibar, Anselmo Unanue, Xabina Arruarte eta Xabier Larretxea, Egapeko lehen junta osatu
|
zutenak
ere bertan izan ziren eta omenaldi xumea jaso zuten. Duela urte batzuk hil zen Maria Arizmendirekin batera haiek izan ziren ikastolaren sortzaileak.Ezin ahaztu ibilbide honetan protagonista izan ziren irakasle eta ikasleak.
|
|
Bai soziopolitikoki, bai kultur sorkuntzari dagokionez, gure herriak bizi izan dituen egun sumenditsuenak izan ziren. Punk rokaren eta borrokarako kantagintzaren nagusitasuna erabatekoa zelarik, baziren literaturaren autonomiaren aldarrikapenarekin bat eginez bestelako kantagintza jorratzen
|
zutenak
ere. Bulkadez ernatutako era guztietako sorkuntza lanetan, euskararen aldeko abestiak asko ugaldu ziren.
|
|
Eta mugimendu libertariora lerratu ez zen politika iraultzailea leninismora lerratu zen 1917tik aurrera. Eta arte iraultzailea egin nahi
|
zutenak
ere leninismoaren estrategietara lerratu ziren.
|
2017
|
|
Isiltzea erabaki
|
zutenak
ere izan ziren. Gutxi, baina arrain handiak.
|
|
Mutilek mugimendurako joera handiago adierazi eta erakusten dute, beraien presentzia nabarmentzen dute eta espazio handiago okupatzen dute. gainera, mutilek jarrera oldarkorragoa adierazten dute eta gehiago entzuten zaie. protagonismoa bereganatzen saiatzen dira eta, gehienetan lortu ere lortu egiten dute. Salbuespenak ere badaude, noski10 zenbaitetan aztoratuak zeuden neskak behatu ditut, baita talde handian protagonismoa hartzen
|
zutenak
ere. Mutil taldeak dinamiketan lasai parte hartzen ere ikusi nituen, eta espazio egokiak utziz gero mutilekin elkarrizketa giroa lortzea posible dela ere agerian geratu zen. hizkuntza praktikei dagokionez pasai donibane eta lezoko nerabeen artean neskek euskara gehiago egiten dutela ondorioztatu nuen. gaztetxoek hala identifikatu zuten eta behaketetan horrela dela berretsi ahal izan nuen. neskek gehiago erabiltzeko bi arrazoi ematen zuten:
|
|
Isiltzea erabaki
|
zutenak
ere izan ziren. Gutxi, baina arrain handiak.
|
|
Altsasuko bertsio ofiziala zalantzan jarri zuten herritarrak jopuntuan jarri zituen Auzitegi Nazionalak. Gauean bertan izandako bi atxiloketak salatu eta hedabideak zabaltzen ari ziren bertsio ofizialaren aurrean beren iritzia eman zuten herritarrak identifikatzeko eskatu zuen epaileak, baita Altsasuko gaztetxearen Twitter kontua kudeatzen
|
zutenak
ere.
|
|
Lintxatu zituztenak ere aintzat hartuta, gutxienez 100.000 emakume hil zituztela ondorioztatu du Barstowk, baina ihes egin
|
zutenak
ere, bizi guztirako lur jota, gelditu zirela dio, akusatu ondoren, susmoa eta zorigaiztoa izan baitzituzten hilobira arteko bidelagun?
|
|
Kurduak beren eskualdearen jabe bilakatu eta bi urtera, tankera bereko hamasei gune zeuden Rojavan. Gune horietan, hizkuntz irakasle ari ziren emakume boluntarioak ez ezik, baziren kazetariak, erizainak eta politikariak ere, bai eta Asayix sortu berriko polizia uniformea eta YPG Herri Babeserako Unitateen kamuflaje berdea janzten
|
zutenak
ere. YPGek 2014an bereganatu dute munduaren arreta, Estatu Islamikoa borrokatzen erakutsi duten kemena dela eta.
|
|
Katalogoan ikus dezakedanez, Bizkaian 1920an 15.000 baserri ziren eta Gipuzkoan 12.000 Horietatik erdiak baino gehiago maizterrak ziren eta urik, komunik eta argindarrik gabe zeuden asko. Baziren tximiniarik gabeko beheko sua
|
zutenak
ere. Ramon Belaustegigoitia Euzkadi aldizkariak Londresen zuen berriemaileak 1920an zioenez, neskameak, inude, esku-langile merkeak eta komeni zenean botoak ateratzeko harrobi ziren baserriak.
|
|
elizgizonenak asko, hango eta hemengo eliz arduradunak. Dirua ematen
|
zutenak
ere maiz joaten ziren. Franco diktadorearen emazte Carmen Polok, esaterako, Etxea bisitatu zuen 1950eko ekainean.
|
|
jokatzea nahiago zutenak. Beti egon dira euskaltzaletasunak despolitizatu egin behar zuela esaten
|
zutenak
ere, beraiek ezer ez egiten jarraitzeko gehienetan.
|
|
sinesten
|
zutenak
ere (kreazionistak).
|
|
Protagonismoa bereganatzen saiatzen dira eta, gehienetan lortu ere lortu egiten dute. Salbuespenak ere badaude, noski8 Zenbaitetan aztoratuak zeuden neskak behatu ditut, baita talde handian protagonismoa hartzen
|
zutenak
ere. Mutil taldeak dinamiketan lasai parte hartzen ere ikusi ditut, eta espazio egokiak utziz gero mutilekin elkarrizketa giroa lortzea posible dela ere agerian geratu da.
|
|
Eboluzioaren teoria onartu zen, oro har. Bazeuden Biblian esaten dena sinesten
|
zutenak
ere (kreazionistak).
|
|
Zortzi igerilarik lehenengo postua eskuratu zuten, zazpik bigarrengoa eta bik hirugarrengo postua. Dominarik lortu ez
|
zutenak
ere podiumetik oso gertu ibili ziren. \
|
|
Dena den, bukatu ezinezko heriotza prozesua aurkitzen dute. Gudara itzuli nahi
|
zutenak
ere ezagutu zituzten, nahiago zutelako hil aurretik bizi, hilez bizitzea baino. Halakoetan galdetzen diogu geure buruari noiz utzi genion pertsona guztiak berdin ikusteari, eta noiz onartu genuen egoera hori" normala" dela.
|
|
Batzuk berarekin joan ziren Ezkiogaraino mirarien esperoan, sinestuta. Eta sinesten ez
|
zutenak
ere, beldurrez dardaraka.
|