2000
|
|
Frantziako Tolosan egin zituen lehen ikastaroak. Batez ere Zuzenbide Kanonikoan burutu
|
zuen
lana du aipagarriena. Orreagako Priorea zelarik hango administraritza ahalik egokien antolatuz bideratu zuen.
|
|
Ikusi besterik ez dugu askoren artean buruturiko Odon Apraizi omenaldia (1981), eta liburu ho netan irakur bereziki I. Baztarrikaren lana 9 orrialdeetan. Horrez gainera, ikus baita ere E. Knörr-ek 1978an Bol. de la Institución Sancho el Sabio ren XXII. liburukian argitara eman
|
zuen
lana.
|
|
Baina ez uste handik aitzinako bidea, honenbertzez, erraza izan zenik. Izan ere, aitak hartu
|
zuen
lana ez zuan nolanahikoa: alde batetik, Urbiaingo ola egin beharra zegoan, profitaturik, hartarakotz, Laiotzako olako hainbat osagarri, nola horma zaharretako harlanduak, hala hauspoak eta labeak, eta, bertzetik, jauregia berreraiki, gaztelu zaharraren hondakinen gainean.
|
|
" Lisboako" kankarro sorta ordainduta, billete bakarra zen nire ondasuna eta ez, gainera, Ximurrak eskatu bezalakoa, esku eta plaza franko ezagutua baizik. Hala ere, nire lagunak ez
|
zuen
lan handirik izan horrekin tutu itxurosoa moldatzen. Bera makurtu zitzaion, lehenik, karpetari.
|
|
Ezagun
|
zuen
lanak zituela zenduaz iraganean mintzatzen.
|
2001
|
|
Urteak zeramatzan biluzik, zapata denda itxi eta haren tokian Eros Galeriak izeneko supermerkatua ireki zutenetik. Orain arrandegian egiten
|
zuen
lan eta, dutxa azpian ordu osoa pasa arren, ezinezkoa egiten zitzaion ustel usaina gainetik kentzea. Biluzik eta ustela sentitzen zen, ilusiorik gabe.
|
|
Amak ez zion inoiz askatasunik eman eta etxea kartzela balitz bezala sentitzen zuen. Horregatik, 18 urte bete zituenean alde egin zuen, pisu bat alokatu eta pin koloretsuak margotzen egiten
|
zuen
lan. Baina Herminioren alargunak amaren antz izugarria zuen, eta ez zekien zergatik jo zuen bere etxeko atea.
|
|
Izatez, eta Armendarizen noizbehinkako abenturak aparte, gauza serio zihoala zirudien. Herriko fabrika handi samar batean egiten
|
zuen
lan Armendarizek, fresadora batean. Zuela gutxitik, lanpostu finkoa.
|
|
Goio erizaina da ogibidez, Barakaldoko Cruces ospitalean lan egin zuen hiruzpalau urtez, Iparraldera alde egin orduko. Iparraldean beste hirulau urte eman eta Nikaraguako kostalde atlantikora erbesteratu zenean aisa aurkitu
|
zuen
lana Bluefields aldean, eritasun ugari eta sendagile gutxiko itsasbazter honetan.
|
2002
|
|
Pertseok hitz gutxitan kontatu zion gazte hari zein zen egin behar
|
zuen
lana: nola Polidektes erregeak Medusaren burua nahi zuen, ileetako suge eta guzti, bere andregai Hipodamia printzesa ederrari ezkontza opari gisa emateko, eta nola bera, Pertseo koitadua, prest agertu zen lan hori egiteko?
|
|
Pertseok laburrean eman zion Zilarbiziri betekizun
|
zuen
lanaren berri, eta horrelaxe amaitu zuen:
|
|
Ez, aita ez zen zientzialaria. Fundizio batean egiten
|
zuen
lan, Lasarten. Biltokiko enkargatuetako bat zen eta hainbat langile zituen bere menera, fardelak hara eta hona eramateko, biltokira lehenik, eta biltokitik kamioietara gero.
|
2003
|
|
Guhaurk, bada, Hannah Arendtek berak Bortizkeriaz eta Politikaz idatzi
|
zuen
lan baten ondotik nahi genituzke egin zenbait gogoeta. Udako Euskal Unibertsitateak, gai berari buruz, duela bospasei urte proposatu zituen gogoetak, kanpoko ikuspegi zabalago baten aldean para genitzake horrela, aspaldiko denboretan gure Herria hertsatzen duten arazo nagusietarik batez hausnartzeko xedetan.
|
|
Baina Matias ezagutzen hasiko zen jendea, apurka apurka, eta ohitu egingo zen. Eta funtzionarioa zen Matias gainera, eta Ministeriorako egiten
|
zuen
lan, eta horrek ere ate asko zabalduko zizkion; ate zaharrak batez ere.
|
|
Orduan hasi ziren gurasoak alaba konbentzitzeko ahalegina egiten. Baina alabak ez
|
zuen
lana utzi nahi, lan handia zegoelako asko kobratzen zuelako. Esan nahi da alabak ez ziela kasurik egiten.
|
|
Konforme zeuden arkitektoaren gurasoak, baina esan zuten dirua zela problema, eta dirua ez zela problema esan zuen andreetako batek. Eta andre hori familia onekoa zen, eta betidanik izan zen familia onekoa, umetan ere bai, eta lan egiteko sasoia heldu zitzaionean ere familia onekoa zen eta ez
|
zuen
lanik egin, eta etxe mordoa zeukan Idus osoan, alokatuta asko, eta etxe bat saltzen zuen lantzean behin, eta familia onekoa izaten jarraitzen zuen. Beste andre biak ere familia onekoak ziren, baina ez zeukaten zentimo bat bera ere.
|
|
ez da konformatzen ordezko bat, trasunto bat sortzearekin; bigarren idazle honi, Emile Ajarri, lehenaren aurka ekiteko agintzen baitio. Garyk berak ematen dituen elkarrizketa apurretan Ajar goraipatzen saiatzen da, talentu izugarria duela aldarrikatuz, eta berak onenak emanak dituela esanez, baina Ajarrek argitaratu
|
zuen
lan batean bereak eta bi esaten ditu Garyren aurka, haren izen ona zikinduz, bere burua nolabait desegin nahi balu bezala. Bien bitartean azken urrats bat eman zuen, asmatu zuen izengoitiari benetako izaki bat aurkituz, Paul Pavlowitch zeritzon iloba bat, haragizko izaki bat alegia, hasiera batean bere esanetara zintzo eta leial lan egingo duena.
|
2004
|
|
Gero, bere kontura, inprimategi bat jarri zuen martxan, baina Kaliforniara joateko aukera izan zuenean Mexiko utzi eta hara abiatu zen, lehenago bera eta gero bere emaztea. San Frantziskon jarri zuten beren bizilekua eta, Mexikon bezalaxe, hasieran inoren kontura egin
|
zuen
lan eta geroago bere inprimategi propioa eraiki zuen.
|
|
Fray Ciccillok serio hartu
|
zuen
lana, eta pentsatu zuen bide batez ebanjelizatu egingo zituela, itsasaldeko piztiak izan arren eta garunean gatza eduki arren pentsamendu formalen partez.
|
|
Martin Alberdik, goizero bezala, bizikleta hartu
|
zuen
lanera joateko. Bideak putzuz beteta zeuden oraindik, na hikoa zen-eta zirimiri ziztrin bat inguruko bideak hondatzeko.
|
|
Pistola besapean zeraman gazte garai hura Gochokitik ateratzen ikusi orduko, Del Vallek jakin
|
zuen
lan zirraragarri baten atarian zegoela. Bihozkada hutsa izan zen, aitortu beharra zegoen.
|
|
–Goazen azkar, ezin da oso urrun izan –Del Vallek Hansi besotik heldu eta karrikarantz garraiatu
|
zuen
lan handiz. Alemanak urrats batzuk egin zituen aterantz, baina, bat batean, agurearenganantz itzuli eta oihu batean zera erran zion:
|
|
Edozer. Ez, preseski, CIAn hasi zenean imajinatu eta desiratu
|
zuen
lana.
|
|
Josebak ez zuen ezertan pentsatu nahi, pentsatzeko beldurrez zena ez pentsatzeko. Edozein modutan, han jende askok egiten
|
zuen
lan. Mundu osoko fisikariak etortzen ziren ikerketak egitera.
|
|
Auskalo. Edozein modutan, ez
|
zuen
lana erabat birrindu, niri kopia bat bidali baitzidan. Zergatik?
|
|
–Lehenbiziko datuak aztertu ditut. Mireiak International Physics Center horretan egiten
|
zuen
lan, ikerlari moduan. Hori bazenekien.
|
|
Edward Teller oso fisikari ezaguna zen. Oppenheimerren aginduetara egin
|
zuen
lan Manhattan Proiektuan, eta orain Hidrogeno bonba garatu nahian zebilen. Arma termonuklearren abantailen jarraitzaile sutsua zen, disuasio politika gisa eta Ameriketako Estatu Batuen defentsarako.
|
|
izar arruntek, eguzkia bezalakoek, neutroi izarra izan zezaketen euren nukleoetan. Ahalik eta ikusgarrien apaindu
|
zuen
lana, eta Niels Bohr fisikari daniar ospetsuari bidali zion, erantzun azkarra aldarrikatuz. Entzungo –ulertuko– ahal zuen bere benetako oihua?
|
2005
|
|
Amona Kontxik bazuen, bai, neba bat, neba eta anaia bakarra?, Manuel izenekoa, biziki estimatzen zuena eta are estimatzenago zuena kartzelan egon zenetik, hura noiznahi joaten baitzitzaion bisitan. Donostian bizi zen eta bulego batean egiten
|
zuen
lan Manuelek, kontulari gisa, era guztietako kontuen eta fakturen artean erbiak eta oilagorrak amets.
|
|
Teresak. Inesen amak? goiz arratsaldez egiten
|
zuen
lan Emiliren jantzi dendan. Baina jantziak baino maizago izaten zuen buruan senar ohiarekin bizi izandako porrota, azken bolada hartan bai behintzat.
|
|
Kontzertuak, jaiak... Aitaren osasunagatik izan ez balitz han bilatuko
|
zuen
lana, jatetxeren batean. Euskaldun neska batekin ligatzea geratu zitzaion atera gabeko arantza.
|
|
–Eta zer dakit nik? Berrogeita lau urterekin ez
|
zuen
lanik, ez emazterik, ez dirurik, ez ezer... Zergatik hil nahi zuen?
|
|
Zazpi urte zeramatzan klinikan; nik ezagutu nuenean bertan egiten
|
zuen
lan, umeen zaintzan. Afaltzera gonbidatu nuen lehenengo aldian –sukaldariok beti eramaten ditugu jatera gure ligeak–, pediatriaz hitz egin zidan etengabe.
|
|
Urte askotan eraikuntzan egin
|
zuen
lan, baina, bigarren umea izan zuenean, kreditu bat eskatu, aseguru etxea jarri herrian eta bere buruaren ugazaba bihurtu zen. Geroztik gauzak ondo zihoazkiola ematen zuen.
|
|
–Beno, nik gertatu zena kontatu dizuet, nor den erantzulea, orain
|
zuen
lana da hau frogatzea, horretarako ordaintzen dizuete.
|
|
bere lehengusina. Ikaslea zen, zuzenbidea ikasten ari omen zen eta uda guztietan egiten
|
zuen
lan zerbitzari moduan; bazuen beraz esperientzia. Ekartzeko esan nion, nahiz eta ez nekien Monika birekin konpontzeko gai izango ote nintzen, ote ginen.
|
|
Tasio ere bai. Teilatuetan eta egiten
|
zuen
lan Jose Martinek, teilatuak konpontzen zituen Jose Martinek, eta horko Abenidako teilatu guztietatik ikusten da itsasoa, eta itsasoan batel asko ikusten zituenean, ondo zekien harek txipiroia edo zeozer bazebilela han. Eta teilatua konpondu barik uzten zuen harek, zulo batekin igual, eta anaiari deitzen zion, eta zuen aitite Juliani ere bai.
|
2006
|
|
Aita fundizioko moldeadorea zen, eta Pasaiako. Victorio Luzuriaga? fabrikan egiten
|
zuen
lana. Gaztetan ELAkoa izana zen.
|
|
Amak etxean egiten
|
zuen
lana; makinatxo batean, cotton perlé, deitzen zen ari finezko galtzerdiak egiten zituen Donostiako denda baterako.
|
|
Ume koxkorra, ez naiz aitaren gerrira iristen. Ez dizut esan baina beirazko botilak egiten dituzten fabrikan egiten
|
zuen
lan sasoi hartan aitak. Araban, baina enpresaren izenak ez du garrantzirik.
|
|
Baina ez zuen etsi. " Cherokeez hitz egiten zuten orriak" egitea posible zela sinetsita zegoen, eta haiek amesten hasi zenetik denbora luzez modu nahasian ibili bazen ere, azkenean bideratu
|
zuen
lana bide egokitik, eta asko aurreratu zuen denbora gutxian. Sequoyahk ezagunak zituen hizkuntza cherokeearen erroak, eta jakin zuen hizkuntzaren muina biltzen, harrapatzen, lotzen...
|
|
Inguru haietan, gizonezko askok Durangora jo ohi
|
zuen
lanera, artilezko oihalak eta zapiak egiteko industriak indarra baitzuen han garai hartan, eta Euskal Herriko oihalak merkatu ona Flandrian eta Herbehereetan.
|
|
Harryk asko sentitu
|
zuen
lan hura galtzea, eta, hainbat pertsonak ordezkotza hartu nahi izan bazuen ere, Harryk bihotz bihotzez gomendatu zuen bere anaia Thomas, zentzudunagoa eta edariari neurria hartzen trebeagoa, goxokiak ahoan urtuz gozatzen baitzituen langintzak sortzen zizkion tentsioak. Thomasek aski ongi egin zuen lana:
|
|
Harryk asko sentitu zuen lan hura galtzea, eta, hainbat pertsonak ordezkotza hartu nahi izan bazuen ere, Harryk bihotz bihotzez gomendatu zuen bere anaia Thomas, zentzudunagoa eta edariari neurria hartzen trebeagoa, goxokiak ahoan urtuz gozatzen baitzituen langintzak sortzen zizkion tentsioak. Thomasek aski ongi egin
|
zuen
lana: gizon ahalegindua izanik, 37 urtez jardun zuen, eta esan beharra dago aski ongi trebatu zela bere lanean.
|
|
Diru arazorik gabe –Edithek bulego batean egiten
|
zuen
lan eta Percy ontzi enpresa bateko langilea zen–, hogeigarren urte ero haietako zorion orokorrean lekutxo bat besterik ez zuten nahi. Wight uhartean oporretan egin ohi diren erokeriatxo inozoetan aritu ziren:
|
|
Albert Pierrepointek bazuen, dirudienez, klase kontzientzia, eta 1956 urtean dimisioa aurkeztu zuen Britainia Handiko Barne Ministerioan bertan, ez baitzegoen batere ados egiten
|
zuen
lanaren ordainetan ematen zioten soldatarekin. Dimisioaren berri izan zuenean, gobernuak arren eta arren eskatu zion berriro kontsidera zezala hartutako erabakia, eta, dimisioa alde batera lagata, onartuko zutela berriz ere lehengo baldintza berdinekin, antzinatasuna eta paga estrak ahaztu gabe –horrek erakusten du gizon honek bere ofizioan hartutako ospea eta izena–, baina Albertek ez zuen amore eman, eta, hartutako erabakiari jarraituz, Ingalaterran ez zuen beste inor urkatu harrez geroztik –nahiz eta zenbait lantxo egin, oraindik ere, atzerrian.
|
|
Bilatu gabe bihurtu zen Migel Mailu" erresumaren ezpata zorrotza" Amikuzeko herrian. Ez
|
zuen
lana eskas. Lehen lehenik, arestian erran bezala, inguruko jaun manugaitzak zelatatu eta barrandatzea.
|
|
Karrikako jostetak bukatuak ziren. Zapategian, akitzeraino egiten
|
zuen
lan Tomasen esku latzaren manupean. Hori aski ez eta kanpoan espainola nonahi, nagusi.
|
|
Zurrunbiloa nerabilen buruan. Beirasen bidez geunden han, Pontedouroko jaunak egin nahi
|
zuen
lan bikain baterako deitu gintuzten, baina Xoakim Beirasen arrasto ñimiñorik ere ez genuen izan bide guztian. Noiz agertuko zen?
|
2007
|
|
liburua galiziera (ia) hutsez kaleratu zen. Pontevedran 1811n jaioa, Xoán Manuel Pintos Villar idazleak Santiagon ikasi zuen Zuzenbidea; eta legegizon gisa egin
|
zuen
lan bere bizi guztian barrena. Eta 1876an hil zen.
|
2008
|
|
–Zein da
|
zuen
lana, besteei txantajea egitea. Besteak izutzea?
|
|
Kostata egin
|
zuen
lana, geroz eta min gehiago ematen baitzion ezker beso hark, baina ahalik eta txukunen aritu zen, zipriztinetatik libratzea ezinezkoa izan bazitzaion ere. Pala hartu zuenerako izerdi patsetan zegoen baso guarda.
|
|
–Marizak bakarrik egiten
|
zuen
lan.
|
|
Otxagabiak dirua jarriko zuen eta Tubalek lana. Biena izango zen ontzia baina bata lehorrean geratuko zen eta besteak itsasoan egingo
|
zuen
lan, ontziburu. Horrelaxe ordainduko zion zorra.
|
|
Alferrik. Marinel egin behar izan
|
zuen
lan azken urteetan. Ahoko infekzio batek jota, hilda ekarri zuten itsasotik.
|
|
Semeak bakar bakarrik egin behar izan zion aurre geratzen zen lanari. 1936an bukatu
|
zuen
lana.
|
|
Lana gaztainondozko mahai handi batean egiten zuen, hantxe egiten zituen diseinu denak. . Hauxe
|
zuen
lan egiteko mahaia, esan zigun Carmenek aitaren mahaia laztanduz.
|
|
Baina gero hura dena antolatu behar zen, eszenak prestatu, behin eta berriz grabatu. Gaur da eguna harritu egiten naizela aitak hartzen
|
zuen
lan harekin. Zertarako eta seme alabekin ekintzak egiteko?
|
|
Indartsu eta baikor sentitzen zen pintorea. Eta indar horren seinale da egun horietan egin
|
zuen
lana. Hiru lau egunetan,. Hegaluze txalupen irteera?
|
|
Mutrikuko portuan izan nuen hitzordua beraiekin, abuztuan. Leonek gure aitaren enpresa berean egin
|
zuen
lan, baina beste ontzi batean,. Toki Alai, izenekoan.
|
2009
|
|
Hodeik ilea lehortua zuen eta goma bat erabiliz koleta egin zuen buruaren atzealdean. Gero komunean sartu zen; bizarra egin behar
|
zuen
lanera joan baino lehen.
|
|
Astebete inguru eman
|
zuen
lanetik agertu gabe Manuelek. Igande gauean bere dei bat jaso nuen etxean, biharamunean bera ere bazihoala esanez, ez hartzeko trenik.
|
|
Hementxe bizi zen. Hemen egiten
|
zuen
lan eta borroka bizitzeko. Erreka ondoan zeukan etxea.
|
|
Alabak ez
|
zuen
lan hori maite. Ama behin baino sarriago mehatxatzen zuen:
|
|
Belangerrek poliziak Ley Creek ur garbiketara eraman zituen. Han egiten
|
zuen
lana. Simaurtegian sartu omen zuen neskatxa.
|
|
Tira, Ana laster azalduko zen, eta albistea garrantzirik gabeko pasadizo bihurtuko zen. Baina momentuz ezin
|
zuen
lan gogaikarria saihestu. Une hartan maratoi bat egitea nahiago bazuen ere, telefonoa hartu eta Anaren amaren zenbakia markatu zuen.
|
|
–Hilean bizpahirutan artikulu laburrak idazten ditut egunkari baterako, aspaldiko partez, Oskar poztu egin zen urtebete lehenago bere kontzientzia txarrak onartzera behartu
|
zuen
lana hartu izanaz?. Hori ere Felisak jakinaraziko zizun, noski.
|
|
Autoan zegoen? Bertan utziko
|
zuen
lanera joan zen azkenekoan, aurpegia ilundu zitzaion?. Bururatu zait agian Armentia etxea miatzeko agindu batekin etor litekeela... eta ez dut ustekabe desatsegin gehiagorik topatu nahi.
|
|
Joseba adeboiloan ari zen, guztiz presaka. Zartaginean gurina gori gori zegoen, arrautzak zirtaka ari ziren, laranja uraren tresnak soinu behartuz egiten
|
zuen
lan. Lehenbiziko bezeroak gosaltzen ari ziren.
|
|
Angie O. Connor ek, urte pare bat lehenago komunikabideetan graduatua unibertsitatean, publizitate konpainia batean egiten
|
zuen
lan. Manhattanen bertan jaio eta hazi zen, non bere gurasoak oraindik bizi ziren.
|
|
Angie etsiak hartzen ari zen. Amorrazioak astintzen
|
zuen
lanean Tomek horretaz zerbait galdegiten zionean. Ez zuen esperantza osotara galdu baina zertan oinarri zezakeen hura?
|
|
Bazekien Noraren enbidoei erantzuten, berak bezain azkar, berak bezain zorrotz. Praktika
|
zuen
lan horietan. Bigarren botilak behera egin ahala, errazago izango zen barre tontoari ekitea, edozein komentariori itzuli xelebrea bilatzea.
|
|
Parisera joan nahi zuela esaten zion beti bere andreak, Eugeniak. Fabrika bateko enkargatu gisa egiten
|
zuen
lan Mielek, Hotel Internacionalen zerbitzari andreak. Nahiko diru irabazten zuten bien artean, hortaz.
|
|
Dena utzi eta hortik zehar abiatu zen. Zumaian egiten
|
zuen
lana, belaontziak eta egiten zituzten lantegi batean gainera. Ez dakit berak egin ote zuen bere belaontzia edo erosi egin ote zuen.
|
|
Hotelean egiten
|
zuen
lan Mielen emazteak ere, zerbitzatzen. Behin baino gehiagotan nagusiek beren etxean laguntzera ere ekartzen zuten ordea.
|
|
Isidrok ezezkoarekin erantzun zionean lan eske hasi zen Carmen. Azkenean herritik kanpo aurkitu
|
zuen
lana, mendate batean dagoen jatetxe batean zerbitzatzen, aste barruan bakarrik. Umea kanpoko ikastetxe batera bidali zuen, interna, aste osorako.
|
|
Henrikek plazer tiki bat zuen bere ingurukoen eskandalua pizten. Nirekin ez
|
zuen
lan handirik behar.
|
|
Haiengandik labur lur gainean jarririk, arkakuso harrapatzen eta hiltzen ari zitzaion, ile beltz luzean, Graziana neskatikoari. Emakumearen amak hamaika aldiz egina
|
zuen
lan bera nire buruan. Beharbada horregatik, edo haren irudiak ahizpa Ramonaren oroitzapena indartu zidalako, edo, bertzerik gabe, ikuskizunak isurtzen zuen bake eta lasaitasunaren lekuko aspaldi izan gabea nintzelako, istant batez liluraturik gelditu nintzen haiei beha.
|
|
Bidaliko dizkizut, ikus ditzazun. Ez ditut berriro begiratu, baliteke itzulpen akatsak izatea, baina
|
zuen
lanerako bide bat izan litezke.
|
2010
|
|
Baina Meyer jaunari buruz testu barreiatu batean hitz egin beharrean, hobe nuke berari hitz egiten uztea, Madrilen urte batzuk egin ondoren. Alemaniako lehen mailako farmazia industria baterako egiten
|
zuen
lan?, 1933an Parisera joan baitzen, enpresak hala aginduta, eta 1937an Alemaniara. Haren Parisko egonaldian, kartazko harremana izan genuen, Espainiako 1936ko gerra zibilak eten zuena eta bigarren Mundu Gerrak etenaldia luzatu.
|
|
Lan horri, batzordea osatzeari alegia, Lorena López de Lacallek eman zion benetako bultzada, eta nahiz eta gero asko kritikatu duen batzordeak egin
|
zuen
lana eta atera zituen ondorioak, esan daiteke Eliseo Gilek ere horixe bera bultzatu zuela: adituen batzorde bat, aurkikuntzei behin betiko bultzada emateko.
|
|
froga fisiko kimikoak argiak zirela alegia. Elkarrizketa batean azaldu
|
zuen
lan hori nola egin zuen.
|
|
Idazkia interesgarria da, Azkarate, EHUko arkeologia saileko katedraduna izanagatik, bigarren tokian geratu zelako 2006an aurkikuntzak publiko egin zirenean, baita ondorengo eztabaida eta parte hartze publiko guztietan ere. Batzordearen hainbat bileratan parte hartu bazuen ere, ezinegon handia erakutsi zuen behin baino gehiagotan Gilen azalpenen aurrean, eta azkenean fakultateko beste kideen esku utzi
|
zuen
lan hori. Bere isiltasuna harrigarrienetako bat izan zen.
|
|
Elkarrekiko lanak sustatuko du gerra berriaren irudia: etendurarik eta zirrikiturik gabe herri borrokalarien bizi espazioa betetzen
|
zuen
lan gerrak.
|
|
Mariok ez zuen ezetzik esan, baina Amaiak arkatza erabiltzen zuen bitartean, mutikoak ezin zuen bere mingostasuna ezkutatu. Isilik egin
|
zuen
lan, eta amaitutakoan lagunari erakutsi zion emaitza.
|
|
Oso zaratatsuak, eta kamera ezin utzirik ibiltzen dira gora eta behera. Baina
|
zuen
lana egiten utziko dizuete, esan zuen amari begira eta arnasarik hartu gabe?, horretaz ni arduratuko naiz.
|
|
Arretaz jantzi
|
zuen
laneko uniformea eta kontuz errepasatu arratsalde hartarako prestaturiko albaranak, kontrolen bat suertatuta ere. Erritual bat daukatenen inbidia sentitu zuen une hartan:
|
2011
|
|
Horrek ez du erran nahi, halarik ere, urgaindarrek automobilen berri ez zekitenik, herrian bai baitzegoen, konparazio batera, Penano Muzkiriz zeritzàn gizon bat, gai hartan aditua eta hartara zaletua zena, nahiz berak ez zuen motorrik ez automobilik? bai, ordea, bere ilobetarik batek. Alejandrok?, simó markako motozikleta bat zuenak, non paseatzen baitzuen, ahal zuenean, bere andregaia, atzeko jarlekuan, ez zangalatraba, gaur egunean gertatzen den bezala, baina alboka; Alejandrok, gainera, berea ez zèn kamioi bat
|
zuen
lan tresna, eta harekin ibiltzen zen herriz herri eta tabernaz taberna, zerbezak eta freskagarriak banatzen.
|
|
Morane ingeniaria zen. Mekanika institutu batean egiten
|
zuen
lana, baina haren benetako pasioa emakumeak izan ziren. Eleberri autobiografiko horretan (Le cavaleur), emakumeekin izandako maitasun historiak bildu zituen.
|
|
Kontuan izan behar da Vermeer bat faltsutzea ez dela Picasso bat faltsutzea. XVII. mendeko maisuak hogeita hamabost margolan bakarrik utzi zituen eta horrek izugarri igotzen
|
zuen
lan horien prezioa. Van Meegeren ez zen horietako batzuk faltsutzearekin konformatu eta maisuaren zazpi lan berri asmatu zituen edo sortu, horien artean Goeringi saldu zion Kristo Emausen izenekoa.
|
|
Erreformatorio batean sartu zuten eta han hasi zen marrazkia lantzen. Arte Ederrak ikasi zituen eta, ikasketak ordaindu ahal izateko, zaharberritzaile baten tailerrean egin
|
zuen
lan. Hor ikasiko zituen gero hainbeste izen eta diru ekarriko zizkioten teknikak.
|
|
Gero, familia hark auzotik alde egin zuenean, familia haren etxetxora Braserotarrak etorri ziren. Semeetako batek gauez egiten
|
zuen
lan eta egunez lo. Beti iruditu zitzaigun zerbait arraroa.
|
|
Etxabean Maria aiarraren familia bizi zen. Gizonak biriketako gaixotasunen bat zuen, eta ez
|
zuen
lanik egiten. Familia aurrera ateratzeko, andreak lana erruz egin behar izaten zuen, eta gizonak, laguntzearren eta eguneko ordu luzeak nolabait betetzearren, txintxillak hazten zituen etxearen alboko tejabana batean.
|
|
Azken horretan, generoak uztartuz esperimentatu zuen, oso istorio bitxi eta laburrean musikala, zinema beltza edota komedia erromantikoa nahastuz. Bertan, lehenengo aldiz Iñaki Aierra anaia eta aktorearekin egin
|
zuen
lan (ondoren, Yoyes pelikulan,. Argi, izeneko ETAkidearen papera antzeztu zuen, Yoyes protagonistaren laguna):
|
|
Ekimenak, baina, ez ziren aurrera atera. Orain, bestelako artelanetan burua, argi du Ama Lur dela zeluloidearen ibilbidean utzi
|
zuen
lan gogoangarriena, ausardiaz betetako ekintza,, diktadurak ez direlako samurrak obediente ez direnekin?. Historiaren egia jasotzeaz gain, Ama Lur pelikula sentitua dela nabarmendu du bermeotarrak, sentitua eta maitatua,, eta zinema ez da horrelakoa izaten, beste interes batzuk sartzen dira tartean, ez patriotikoak?.
|
|
–Hori da
|
zuen
lana, ez. Objektiboak izatea, gauzak diren bezala kontatzea...
|
|
Ez zen sekula gaizki portatu berarekin eta etxe guztia garbitzen zuen astean behin, sabaiak eta alfonbrak ere bai?; platerak egunero garbitzen zituen, garbigailua berak erabiltzen zuen eta edozein errekadu egiten zion, birritan eskatuz gero; hori bai, esana zion ez ziola sekula barkatuko etxea eta platerak garbitzen zituela inori kontatzen bazion. Aurora etxeratzen zenean, egiten
|
zuen
lan bakarra afaria prestatzea izaten zen, neguan batez ere; elkarrekin afaltzen zuten, telebista piztuaren aurrean, baina urteko sei bat hilabeteetan Aurorak patata frijituak haragi xerrarekin edo saltxitxekin uzten zizkion, eta Tuercasek, geroago ailegatuta, bakarrik jaten zuen afaria.
|
|
Baina Ibañezi datu bat deigarria egin zitzaion: 16 eta 19 urte artean, Simonek udan umeen monitore bezala egin
|
zuen
lan. Herriko umeen monitorea.
|
|
Gauza gutxik lortzen zuen sofatik altxatzea edo telebista aurretik kentzea. Lanetik kanpo egon zen urte erdiz, eta itzuli zenean kaxa batean baino ez
|
zuen
lan egiten, berak hala eskatuta. Ez zuen inolako ardurarik nahi, bere zortzi orduak egin eta kito.
|
|
Lehenengo langilea gizonezkoa zen, hogeita hamabost urte ingurukoa, txikia, jaka luzeaz zihoana. Martinek ezagutzen zuen, Simonen txandan egiten
|
zuen
lan.
|