|
2000
|
|
|
Eta, adarretarik ibili gabe, kontatu zidan nola Leon X. aita sainduak Tetzel monjea igorri zuen Alemaniarat indulgentzien saltzeko, eta bekatuen barkamenduaren desenkusarekin diru egiteko, azken finean, eta Lutherok ez
|
zuela
hura jasan ez pairatu, eta orduantxe erreboltatu zela.
|
|
|
Eta, haren izena ezagun egiten bazitzaidan ere, zeren jaun Marcel prezeptorearen ezpainetarik noizbait aditua bainuen, Bartolomé de Carranza artzapezpikuarenarekin baterat, zerbait gehiago jakin nahi izan nuen, eta orduan kontatu zenidan nola Barasoaingo doktoreak Fernando Katolikoaren indar armatuetarik ihesi ibili behar izan zuen, haren familiakoak Nafarroako errege legitimoaren aldekoak zirelako; nola apez ordenatu ondoren urte luzeetan Salamancan irakasle izan zen, Frantzisko Vitoriakoarekin batean, eta gero Portugalerat joan zen, non Coim brako unibertsitatean aritu baitzen, luzaroan han ere; nola, gero, Carranza artzapezpikuaren defendatzaile izan zen, Europa osoan sonatua izan zen auzian, eta nola hargatik gogotik sufritu behar izan zuen, halako tailuz, non etxean preso eduki baitzuten denbora batez, errege Filipe II.aren manuz; nola Erromak, ondoren, Toledoko artzapezpikuaren kasua bere gain hartu zuen, eta nola Mar tinek, halatan, Erromarat joan behar izan zuen, non aita saindu Pio V.ak kardinal izendatu nahi izan baitzuen bi aldiz, nahiz eta bere xedea ez zuen bete ahal izan, errege Filipe II.ak hatsarretik beretik eragotzi ziolako, zeren lau akusazino baitzituen doktore nafarraren kontra: lehena, ez zuela onartzen Espainiak Nafa rroa bereganatu izana; bigarrena, Martinek erraiten zuela ezen erregek gorrotatzen zuela eta hargatik ez
|
zuela
haren Gorteetan kargurik; hirugarrena, nafarra zela eta Albre ten aldeko familia bateko kide eta partaide; laugarrena, Franziaren laguna zela eta Frantziako kulturakoa; eta kontatu zenidan, finean, nola Mar tinek ospitale batez dotatu eta hornitu zuen bere jaioterria, Barasoain, hil ondoren.
|
|
|
Eta behatu nion berriro Pedro Huiziri, eta irri harro urrun bat egiten sumatu nuen oraingoan, osabari aditzerat eman nahi balio bezala ezen ez
|
zuela
haren aburua aintzakotzat hartzen; bertze jauntxo guztiak, berriz, harri eginik zeuden, norat beha ez zekitela... eta haietarik bat ere ikusi nuen eskua bekokirat zeramala, iduri zuelarik ezen zeinatzerat eta aitaren egiterat zihoala; eta, haien artean, aita bakarrik izan zen garbiki irri egin zuena.
|
|
|
Eta neure begien aitzinean hilotz bat nuen, zeina baitzen jaun Lorenzo Cortés zeritzan zaldunarena, eta nik, halarik ere, ezin kendu nuen burutik bertze iduri hura, aipatu berri dizudan nagusiaren alabarena, zeinak urtebete baitarama ohean eri... Zeren geure artean erran behar baitizut ezen Lorenzo munduko putakumerik putakumeena zela, bihotzaren inguruan bipera bat zuena, eta ez
|
zuela
haren alde, halatan, ez hatzik ez azazkalik emaiterik merezi... —eta, boza eztitzen zuela, erran zuen—:
|
|
|
...alargundu ondoren, hiru gizonek eskatu ziotela eskua, baina haiek guztiak gibelat bihurtu zitzaizkiola, noiz eta jakin baitzuten ezen etxea eta etxeko errentak miserikordietako obrentzat zituela, zeren hura izan baitzen haren senarraren —zeinari jaun Ricardo Meneses baitzeritzan— azken nahia, eta berak zin egin baitzion bai bere buruari eta bai bere senar izan zenari ere ezen bete eginen
|
zuela
haren hitza. Eta gero, txantxetan eta irria ezpainetan, solasaldi haietan biltzen ginenoi beha, erraiten zigun:
|
|
|
Ararat. Eta, hala, irakurtzen nuelarik osabaren irri erdi inozent erdi maltzurrean ezen nik sentitzen nuena sentitzen
|
zuela
hark ere, halaxe erran nion, hark bakarrik aditzeko moduan:
|
|
|
—Banekian, banekian... —erran zuen osabak isilkiro, burua goiti beheiti mugitzen zuela eta behe laino batek hartzen
|
zuela
haren behakoa, bertzela hain arraia.
|
|
|
Nik, nolanahi ere, ez nuen ikusleen asaldura edo izualdi edo erruki berantiar harekin bat egin; ez. Nik, ezjakintasunez ez ezik borondate on guztiarekin, txalo egin nion jaurti  tzaile burugabetuari, zinez uste baitut horixe espero
|
zuela
hark gugandik: loriazko azken segundo ahaztezin batzuk, betikotasuneranz  ko bidaia betiere ezezagunean lagungarri izango zituenak.
|
|
|
Baina Adela eta Esther dutxatu, apaindu eta behera jaitsi direnean (nik uste bezala, Adelak oraindik ez du apustua irabaztea lortu, zeren Estherrek behin eta berriro gogorarazi baitio San Frantziskotik gero eta hurbilago geundela eta, donuts ak alde batera utzirik, berealdiko afaria egiteko gutizia
|
zuela
haren kontura), gelaren eta komunaren bakardadean patxadaz berrirakurri dut Dabiden mezua: " Rakel, laztana.
|
|
|
Hiltzeko ez zela sekula orduan bezain ondo prestatua izango argudiatu omen zuen. Nire teoriak dio Lauaxeta García Lorcaz maiteminduta zegoela eta, haren heriotza gogoan, gogo onez onartu
|
zuela
hark izandakoaren pareko patua, hark bezala jasotzea bekokian aintzaren muna. Maitasunez hil zen Lauaxeta, eta ez aberriaren eta Jaungoikoaren maitasun hutsez.
|
|
2001
|
|
|
Atarikoei eskerrak erakutsi ere digu Altunak bazela Etxeberri arras gogozko ez zutenen samaldaren bat, urriagoa nahiz ugariagoa, inoiz bekaizkoa gibel jalearen atzaparretan eroria. Ikusi dugu Oihenartek ez
|
zuela
haren bertsogintza atsegin, hura hil ondoan ere. Hori aski ez balitz, Heguyk eta batez ere Hirigoytik, baita Etxeberrik berak ere, maizegi darabilte ahotan bekaiztien eztena, hori guztiori topos hutsetan geldi dadin.
|
|
|
Guztiok dakigu Euskal Herria, euskaldunen hizkuntzan landatua eta sustraitua, suharki maite zuela, orduan zabaltzen ari zen inprenta mires  ten zuen adina, eta honen bitartez jaso nahi eta uste
|
zuela
hura. Euskaldunok gaurko gisatsuan ohoretan eduki arren edonon, ez baitzeukaten arrotzek horrenbesteko estimutan gure hizkuntza gu, zabarkeria zela medio, plazara ateratzen ausartzen ez ginelako.
|
|
2002
|
|
|
Laranja zuku natural batek ez du bitamina galtzen, uste bezala, denbora bat igaro ondoren Elikagaien bitamina ahalik eta gehien aprobetxatzeko, babestu egin behar ditugu airearen argitik, tenperaturatik eta oxigenotik, faktore horiek suntsitu egiten baitute. Lehen uste zen laranja zuku natural batek bitamina galdu egiten
|
zuela
hura prestatu eta 15 edo 20 minutura; hala ere, azterketa berriek frogatu dute konbultsio hori faltsua dela. Laranja zuku naturalak, etxean zukutuak, bitamina ematen jarraitzen du, jan eta berehala ez bada ere.
|
|
|
Bat batean ardandegiko atentzio gune bakarra bihurtu zen Joselu, eta ordura arte dastatu barik zeukan baxoerdia ahoratu zuen aurpegieraren gorritua areagotzearekin batera. Orro egindako gizona besteei azaltzen hasi zitzaien zelan osagilearekin zegoela agertua zen mutikoa, eta esanak esan ondorioztatu
|
zuela
hark behar zuela Raguadas gaztea. Aitaren barrabilak norainokoak ziren jakin zuen Joseluk, eta baita gibela ere, eta eskuzabaltasuna.
|
|
|
Ezin zuen burutik kendu aurreko astean Joseluk aipatutako zurrumurruarena, alegia, Santos bere txotxongilo hutsa zelako istorioarena, eta hura entzun baino lehenagoko egunetan taberna barruko lagunartera dei egingo ziokeen arren, orduko hartan ez zuen horrelakorik egin, eta hogei metrora patxadan itxarotea deliberatu zuen. Irribarrea ezpainetaratu zitzaion Joseluren gizontzeaz isilean ironizatuz, dagoeneko mutikoa ez zela hain ume eta beregan eragindako portaera aldaketa
|
zuela
haren froga zuzena.
|
|
2003
|
|
|
Gabilondoren berbetak, esaterako, Gatikakoa islatu nahi du. Seme alabek esanda, badakigu hango lekuko bat lagun izan
|
zuela
haren ahoan ipinitako berbakizunak hizkera aldetik finkatzen.
|
|
|
Ondo esan dozu, ez da hori, edo hori baino gehiago da; zer da, beraz? bazirudien irakasleak kontuan hartu nahi
|
zuela
haren iritzia.
|
|
|
Lankideak zirela esan zidaan, ez zela bere senarra. Lantoki atsegina izan behar
|
zuela
hark pentsatu nian, lankideek elkar hain maitekiro tratatzen bazuten. Hiri baten eta hotel baten izena aipatu zitian ondoren.
|
|
|
Frantzia osoko euli bildumarik handiena ei dauka hark. FR3 an ikusitako erreportaje bati esker atera
|
zuela
haren aztarna.
|
|
|
Paradoxa zela, pentsatu zuen, Jaioneren soldata. Azken finean, bere neurriak ezartzen
|
zuela
haren soldata. Eta bai, ez zen txikietakoa izango, erabiltzailea Izpizua zenean.
|
|
|
–Dudarik ez. Horrexegatik zehazten dik bigarren arrazoia ematean zein ordena aipatu nahi duen –bota nion– Bigarren arrazoi hori zera duk, behin herriko halako bati etxean lapurretan egin nahi izan ziotela, ordurako gerra hasita zegoan hain zuzen, eta berak defenditu egin
|
zuela
hura. Dena dela, ez huen faxista baten alde egin zuen aldi bakarra!
|
|
2004
|
|
|
Pertsonalismoan aurkitu zuen bere galderei erantzuna, bere ideiekin bat egiten zuten teoriak eta planteamenduak, eta ezin da ukatu filosofia horrek eragin handia izan
|
zuela
haren ikus pentsamoldearen garapenean, eta ondorioz, idazlanetan.
|
|
2005
|
|
|
' Lauaxeta, idazlea, kazetaria'. Gure etxean Euzkadi erosten zuen aitak, eta seguru behin baino gehiagotan ikusi
|
zuela
haren sinadura kazetan". Iritzira egiten zituzten fusilamenduak.
|
|
|
Kay izeneko emakumeak 55 urte ditu eta gaixotasun neurologiko degeneratibo larria diagnostikatu berria diote. Kayk aitortu dio kazetariari gaitz hori bera zeukan senide bat zaindu zuela gaztetan eta berak ahal zuen guztia egin
|
zuela
hura zaindu eta laguntzeko, baina ohartzen dela haren bizimodua ikaragarria zela. Ez ditu ikusi nahi senarra edo haurrak egoera hori bizitzen eta ez luke inoren etorkizuna konplikatu nahi bere heriotzari buruzko erabakiak hartzerakoan.
|
|
|
Mateok galdetu zuen zer gertatu zen ebanisten lanarekin, hemen elizan utzi ote zuten. Don Juanek ezetz esan zuen, ingelesek eurek erosi ziotela don Isidrori, eta Europa osotik paseatu zutela gero, eta Ameriketan ere erakustaldi asko egin zituztela, eta jendeak sinistu egin
|
zuela
hura zela munduko ebanisteria lanik perfektuena, eta zine produktore batek erosi zuela azkenean, Alemanian. Esan zuen don Juanek Hitchcocken pelikula batean agertu zela.
|
|
|
Sabaira begira geratu zen, ergel bat bezala, lerdea zeriola. Eskerrak Karlos Felixek ez
|
zuela
hura ikusi, bestela zerraldo eroriko zen berriro; nik bederen sekulako nazka hartu nuen.
|
|
|
Kasualitatea den ez dakit. Tira, Gastoni irakurri diot, ‘un equipo que ha pasado por el desguace’ idatzi du, nabari zaio ez
|
zuela
hura estimu handian. Gu geu ez gara oraindik ikustera joan.
|
|
|
Gau osoan eduki gintuen kanpoan zutik, hogeiren bat gradu zeropean, hor nonbait, badakizu zer den hortzetako hotza? Nik esanen nuke falangistak baretzearren egin
|
zuela
hura, kapitainak bazekien ez zitzaigula istilurik komeni. Eta berak ere nahiago zuen onez, diziplina faltsurik gabe.
|
|
2006
|
|
|
Logroñokoaren mendekotasuna
|
zuela
haren forua zelako Gasteizkoa ere, 1367an dokumentatu zen moduan eta 1407an berretsi zena.
|
|
|
Erregina lan horietan ari zen bitartean, ordea, Ingalaterraraino iritsi zen Koh i noor en madarikatu ospea, India eta Persiako lurraldeetatik egindako bidaian jasotako fama gaizto guztia. Kondairak zioen argizko mendiak zorigaitzeko egiten
|
zuela
hura eskuratzen zuen gizona. Victoria erreginak –sineskeria zalea eta agintari zuhurra– strictu sensu hartu zuen madarikazioaren kontua, eta ondo baino hobeto moldatu zuen kontua.
|
|
|
Gorputza hotzez mankatua balu bezala mugitzen zituen besoak, eskuak, hatzak. Ematen zuen nik ikusi edo sentitu ezin nezakeen izakiren bati mina eragiteko beldurrez ari zela; sukaldeko mahai, aulki eta alasek baino izaera hauskorragoa zuen zerbait edo norbait zeukala aurrean, eta ez
|
zuela
hura gogaitu nahi.
|
|
2007
|
|
|
Eta, berrikiago, Miarritzen," Idazketa eta lurraldea" sujetaz solastatzeko egin izan den elkarretaratze batean (laster ohartuko nintzen ez
|
zuela
hark deus ikustekorik nik gogoan nuen" lurraldearen idazketaren" gaiarekin, bai ordea, anitz, tokiko instituzioek politika erregionalista baten barnean, idazketatik baina nolako idazketatik, atera zezaketen probetxuarekin), Aurelia Arkotxaren ezagutza egin dut.
|
|
2008
|
|
|
Eta, hala, mediku jauna eta markesa anderea gela batean bakartzen zirela, honek kontatu beharreko guztia kontatu zion hari: alaba deabruak hartua zegoela eta aita kalonjeak deabrua egoztea pentsatu
|
zuela
haren baitatik.
|
|
|
Kontua da frai Millanek egun batean posta lasterreko mezu bat jaso zuela, non bere anaietako batek adierazten baitzion ama azkenekotan zutela eta gaixoak ez
|
zuela
haren izena errepikatzen baizik: datorrela Millan, datorrela eta datorrela, hil aurretik ikusi nahi baitut?
|
|
|
Silver joana zen. Ordu batzuk lehenago, portuko txalupa batean alde egiten lagundu zion maroonak, eta orain zioen guri bizia salbatzeagatik bakarrik egin
|
zuela
hura, arriskuan egongo ginelako baldin eta, gizon hankamotz horrek itsasontzian segi izan balu?. Baina ez zen hori dena.
|
|
|
goian, aurreko gelan zeukan kofre handi hura zela, eta pentsamendu hura marinel hankamotzarenarekin nahastu izan zitzaidan amesgaiztoetan. Baina ordurako ez genion guk aspalditik batere arretarik eskaintzen kantari; gau hartan, Livesey doktoreari bakarrik zitzaion ezezaguna, eta konturatu nintzen ez
|
zuela
harengan eragin gozoa izan, haserre bezala altxatu baitzituen begiak, eta gero Taylor lorazain zaharrarekin hizketan jarraitu zuen erreumaren kontrako erremedio berri bati buruz. Bitartean, kapitaina alaitzen zihoan kantatu ahala, eta azkenean zartako bat eman zion aurrean zeukan mahaiari, gu denontzat esanahi bakarra zuen eran:
|
|
|
Emakumearengana hurreratu nintzen onik zegoen ikustera. Zertxobait lasaitu zenean kontatu zidan senarra
|
zuela
hura. Eta banatzekotan zeudela.
|
|
|
Oraingoan ere, Gipuzkoako herri gehienetakoa badago, baina Eibarri buruzko dokumentazioa falta da txostenetan. . Asentista, ren desagerpenak ekarri zuen aldaketari buruz zertxobait gehiago dakigu; bai behintzat hurrengo urteetan Ignacio María Ibarzabalek bete
|
zuela
haren papera, eta horri esker harreman pribilegiatua lortu zuela gortearekin. Zergatik aukeratu zuten Ibarzabal eta ez beste bat?
|
|
|
Kontua da frai Millanek egun batean posta lasterreko mezu bat jaso zuela, non bere anaietako batek adierazten baitzion ama azkenekotan zutela eta gaixoak ez
|
zuela
haren izena errepikatzen baizik: datorrela Millan, datorrela eta datorrela, hil aurretik ikusi nahi baitut... eta kontua da biharamun goizean irten zela frai Millan, Cuencarantz, nondik hiru astera itzuli baitzen.
|
|
|
Eta, hala, mediku jauna eta markesa anderea gela batean bakartzen zirela, honek kontatu beharreko guztia kontatu zion hari: alaba deabruak hartua zegoela eta aita kalonjeak deabrua egoztea pentsatu
|
zuela
haren baitatik.
|
|
2009
|
|
|
Lehenagokoei entzunda dakite berriemaileek ermita gobernatu barik egon zela, inork ez
|
zuela
haren ardurarik hartzen. Haien esana da, baten ermitara behor partida edo sartu, ateari ikuturen bat eginda itxi, eta gero berriro ireki ezinik, barruan tragatu behar izan zutela behorrok.
|
|
|
Miserablea, noski, eta penagarria. Ez
|
zuela
hura merezi Karmelek. Baina hala ere.
|
|
|
Duela urte asko han bizi izan zela espainol bat, baina etxez aldatu zela. Ezetz, ez
|
zuela
haren helbide berria.
|
|
|
Kaputxinoa, ondoren, hilerrira igo zen, eta bulegoko arduradunari eta ehorzleen nagusiari ohartarazi zien Nicolasaren gorpua lubaki komunean ez lurperatzeko. Erosia
|
zuela
harendako hilobia. Gero, komentuan, Benito Osterizkoari eskatu zion zurezko gurutzea egiteko.
|
|
|
Beste berrikuntza batzuk gurera berandu samar iritsi ziren arren, ezin dugu gauza bera esan irrati bidezko komunikazioari dagokionez. Egin kontu Guglielmo Marconi-k 1897an patentatu
|
zuela
hari gabeko telegrafia (baita Wireless Telegraph Signal Company sortu ere) eta 1920ko hamarraldia hasierarako irrati entzuleen elkarteak sortu zirela Bilbo eta Donostian, Marconiren asmakizuna ezagutarazteko eta komunikabide berriaren hedapena hauspotu guran. Hamarkada horretan ezarri behar da, beraz, Euskal Herriko irrati hedapenaren abiapuntua.
|
|
|
Honen arabera: J. Odgen Surreyko Unibertsitate ingelesaren hitzetan, “azterketa batean, fruta zuku gustukoena hartzeko eskaini zitzaien haurrei, eta, gero, jolasgune erakargarri batera iritsi ahal izateko, emaitzek erakutsi zuten zukua saria lortzeko bide gisa erabiltzeak murriztu egiten
|
zuela
haren lehentasuna”. Ildo horretatik, beste ikertzaile batzuek diote praktika mota horrek epe laburrean barazki edo fruta gehiago jatera bultza dezakeela haurra, baina, denborarekin, gurasoek egiten dituzten kontrol saiakerek ondorio negatiboak izan ditzakete haurren dietaren kalitatean, murriztu egin baitaiteke sartu nahi diren elikagaien lehentasuna.
|
|
|
Liburu dendan inork ez zion inoiz eskatu Petrusen libururik. Eta zin egingo luke katalogoetan ere ez
|
zuela
haren izenik ikusi. Hala ere, ez zen hain bitxia; halakoak, ohikoak ziren liburuen negozioan.
|
|
|
hitza eta sinesgarritasuna. Mutil koxkorraren barne bidaia haren nondik norakorik ez dakigun arren, uste izatekoa da irakurketaren aurkikuntzak arrakala bat zabalduko
|
zuela
haren kontzientzian, eta arrakala hark fantasiaren eta errealitatearen arteko muga lerro berri bat ezarriko zuela haren pentsatzeko eran. Ser misionero era algo relacionado con cualquiera de los personajes que aparecÃan en los libros.
|
|
|
hitza eta sinesgarritasuna. Mutil koxkorraren barne bidaia haren nondik norakorik ez dakigun arren, uste izatekoa da irakurketaren aurkikuntzak arrakala bat zabalduko zuela haren kontzientzian, eta arrakala hark fantasiaren eta errealitatearen arteko muga lerro berri bat ezarriko
|
zuela
haren pentsatzeko eran. Ser misionero era algo relacionado con cualquiera de los personajes que aparecÃan en los libros.
|
|
|
Hogeiren bat minutu ibiltzen eman ostean, Errekaldeko aterpetxera sartzen ikusi nuen. Harritu egin nintzen; nonor
|
izango
zuela hark ere han pentsatu nuen. Momentu hartan, itxura barregarria izan behar nuela iruditu zitzaidan:
|
|
2010
|
|
|
ume umetatik lehengusu lehengusinak zeure arrastoan sartu nahi bazenitu bezala; zuk, egia esan, aspertuta zenituen gazteak eta zaharrak, haiek mahaiaren mutur batean zeuden, gu bestean?, harik eta, halako batean, don Anizeto kalonjea tartean sartu zen arte: . Jakin zenuke, Damaso, zer esan zion Jesusek San Tomasi, honek esan zionean ez
|
zuela
haren zaurietan sinetsiko, eskuz ukitzen ez zituen artean: –Bedeinkatuak, ikusi gabe sinesten dutenak?.
|
|
|
Baina nik ezagutzen nuen Teofilo Maria, eta gero eta konbentzituago nago bere hutsa jasaten ez zuelako egiten
|
zuela
hura, eta hargatik jantzi zuela bere hutsa heroitasunaren mozorro harekin. Ildo beretik, ordea, konbentzitua nago, halaber, guztiok egiten dugula hori maila batean edo bestean, hutsaren aurkako borrokan.
|
|
|
Horregatik da bera ekintzaile. Baina uste izatekoa zen Andréyev delako morroiaren liburuko iraultzaile hark amodioa eta sexuaren ase maseak ez dastatu izanaren errua ez
|
zuela
haren irakurzaletasunak,: iheslariak, liburua irakurri ez duen arren, garbi ikusten du bizitza klandestinoa eta herriaren zein klase borrokaren deia zirela gazte haren harreman sentimentalik ezaren kausa.
|
|
|
Hau eta beste, solasaldi alaian aritu ziren, gai batetik bestera, baina Aitziberrek ezagun zuen beste zerbait zekarrela kolkoan, eta ez
|
zuela
hura esan arteko onik.
|
|
|
Baina nik ezagutzen nuen Teofilo Maria, eta gero eta konbentzituago nago bere hutsa jasaten ez zuelako egiten
|
zuela
hura, eta hargatik jantzi zuela bere hutsa heroitasunaren mozorro harekin. Ildo beretik, ordea, konbentzitua nago, halaber, guztiok egiten dugula hori maila batean edo bestean, hutsaren aurkako borrokan.
|
|
|
gezurra da, trukua du... ume umetatik lehengusu lehengusinak zeure arrastoan sartu nahi bazenitu bezala; zuk, egia esan, aspertuta zenituen gazteak eta zaharrak —haiek mahaiaren mutur batean zeuden, gu bestean—, harik eta, halako batean, don Anizeto kalonjea tartean sartu zen arte: " Jakin zenuke, Damaso, zer esan zion Jesusek San Tomasi, honek esan zionean ez
|
zuela
haren zaurietan sinetsiko, eskuz ukitzen ez zituen artean: ‘Bedeinkatuak, ikusi gabe sinesten dutenak’ Beraz...", eta kalonje jaunak eskua luzatu zuen gonbit keinu nabarmen batean, ea zuk eten puntuak behar bezala betetzen zenituen, loroak eta papagaiak zeure baitatik uxatuz; zuk, baina —zeure idazkian behin baino gehiagotan esaten duzu koldartzat duzula zeure burua, baina nik ez zaitut bereziki koldar gogoratzen, jakizu hori ere... —, zeure iritzia eman zenuen, hitzetik hortzera:
|
|
|
Niri tokatu zitzaizkidan bi gaietatik euskal metrikari buruzkoa aukeratu nuen. Zaila zen, baina Patxi Altunaren doktorego tesiaren kapitulu batean zegoen oinarrituta nire prestaketa, banekielako tesi horren zuzendaria Koldo Mitxelena izan zela, eta, beraz, garbi zegoen jesuitaren lana gogoan zuelarik ipini
|
zuela
hura gaitegian errenteriar jakintsuak. Ondorioz, hura ongi azalduz gero, gainditu egingo nuen.
|
|
|
[71] Lehenbizi jaso nuenean," atakan" ipini nuen, eta hurrengo aldian, Jesusek berak zuzendu zidan, esanez" plazan" aditu eta kantatu izan
|
zuela
hark beti.
|
|
|
Jakina, hautespen naturalaren inplikazio filosofiko eta erlijiosoak direla-eta hainbat eta hainbat eztabaida piztu ziren, baina ez dugu hemen haien kronikarik osotuko. Esan dezagun bakarrik, Beagle itsasontzian sartu aurretik apaiz joatekotan egon zen Charles Darwin hura, geroago eta sinesgogorrago bihurtu zela, mundu zabaleko naturaren behaketa eta azterketak ezari ezarian higatu eta lorrindu egin
|
zuela
haren kredoa, eta, azkenik, hautespen naturalaren ohartzeak guztiz amatatu zuela geratu zitzaion fede apurra. Abiapuntuko gizon gazte sinestuna, fedebakoagoa bilakatu zen urteak aurrera joan ahala, eta, ohartzeke, Huxley lagunak asmatutako" agnostiko" berba esanguratsuan hartu zuen aterpe, zeren eta, emazte maite eta sintsarekiko begiruneagatik, oso gogor egiten baitzitzaion" ateo" erabiltzea bere buruaz aritzeko.
|
|
|
huraxe zen, hain zuzen ere, bere anaiaren heriotzari buruzko mututasunak isiltzen zuen egietako bat. Ez
|
zuela
hura hartz batek hil, hartza gainera erori zitzaiola sei tiro hartu eta halere korrika jarraitu ondoren, baina minik egin gabe. Anaiari ordea halaxe esan zion Corgean izeneko doktore batek— inpresioa handia egin zion enkontruak —the incident left a strong impression on him—, eta gau hartan bertan alde egin zuen ospitaletik bere burua laku bateko ur hotzetara botatzeko.
|
|
|
Amekran erreka pasatzeak gerla esan nahi zuen, errekako ura odolez gorrituko zela. Fernandez Silvestrek kadi berbere baten hitzek ez zutela gauza handirik balio erantzun zuen, xelebreak zirela mehatxuok, baina harrapatuko zuela moro hori eta zigortuko
|
zuela
haren lotsagabekeria. Gabriel Morales Mendigutia, Polizia Indigenako burua, lur gehiago hartzearen kontra agertu zen, espainolen material eta soldadugoa espazio irabazian elastizitate neurriaren mugan zegoela.
|
|
|
Arren, Mahometek bere baitan egia bat ediren zuela erran zuen, bere leinuari ez ezik, mundu osoari ere aldarrikatu behar ziola egia hura, zeren zeruko loriatik jaitsia, Gibril arkaingeruak jakinarazia baitzion ez dela Jainko bat baizik eta Mahomet-ek berak izan behar
|
zuela
haren profeta; hazi ttipia palmondo edo tamarindo egiten zen bezala, denboraren buruan egia hura munduko lau xokoetaraino hedatuko zela.
|
|
2011
|
|
|
Horrela, iragan urtarrilaren 27ko protesten ondorioz lehertu zen Yemengo krisiari amaiera emateko bidea ireki du; hala ere, akordio horrek epaileen aurreko immunitatea ziurtatu dio Saleri. Haren erregimenaren errepresioak gutxienez 200 pertsona hil eta milaka zauritu ditu iragan urtarrilaz geroztik.Azken unera arte akordioa izenpetuko zuen ala ez ziurra ez bazen ere, Mohamed Salem Basandau Yemengo Oposizioko Kontseilu Nazionaleko buruak azaldu du lehengo astean adostasuna lortu zuela Salerekin gai horren inguruan, eta plana sinatzeko behin betiko erabakia hartu
|
zuela
hark. Yemengo herritarrek zuzenean jarraitu dute izenpetzea, eta pozik hartu dute presidentearen botere eskualdaketa.GCC osatzen duten Persiako Golkoko herrialdeek apiril bukaeran egin zuten plana. Saudi Arabia, Oman, Katar, Kuwait, Arabiar Emirerri Batuak eta Bahrain dira kontseiluko kideak?.
|
|
|
Harrezkeroztik, aise otzanago ikusi izan dut gure enfant (egia erran ez hain) terrible a eskandalua sortzeko egokiago ziren bertze toki batzuetan (Sautrela n, adibidez). Han sexu balentriarik ez.Larunbatean, Durangoren inguruko solasaldian, Eider Rodriguezek aipatu zuen irakurle klubetan eta, hezur haragizko bihurtzen dela ordura arte abstrakzio izandako irakurlea, eta, maiz, idazleak
|
nahiagoko
zuela hark abstrakzio izateari utzi ez balio. Nori berea ezagutze aldera, aitor dezagun irakurleak ere, batzuetan, idazlea ezagututakoan, nahiagoko zuela hark, begi aitzinean daukan ego hanpatuko izaki hori gabe, gozarazi dion testuari atxikirik doan etiketa bat bertzerik ez izaten segitu izan balu.Orgietan bezala, literaturan ere arriskua (eta gozamena) guziendako baita.
|
|
|
Han sexu balentriarik ez.Larunbatean, Durangoren inguruko solasaldian, Eider Rodriguezek aipatu zuen irakurle klubetan eta, hezur haragizko bihurtzen dela ordura arte abstrakzio izandako irakurlea, eta, maiz, idazleak nahiagoko zuela hark abstrakzio izateari utzi ez balio. Nori berea ezagutze aldera, aitor dezagun irakurleak ere, batzuetan, idazlea ezagututakoan,
|
nahiagoko
zuela hark, begi aitzinean daukan ego hanpatuko izaki hori gabe, gozarazi dion testuari atxikirik doan etiketa bat bertzerik ez izaten segitu izan balu.Orgietan bezala, literaturan ere arriskua (eta gozamena) guziendako baita.
|
|
|
Erabaki horiek hartzeko ardura dutenek erabakitzen dutenaren arabera moldatuko dugu gure estrategia, esan du Erkorekak, eta Zapateroren kargu hartzean ez
|
zuela
haren alde bozkatu eta Talde Sozialistaren babesarekin bakarrik hautatu zutela gaineratu du. Nire botoa gorabehera, gaitasun eta zilegitasun osoa du hori egoteko, erantsi du.
|
|
|
Emakumea isilik geratu da, beti bezala, otzan, eta logelatik dena entzun duen alabari malko batzuk irristatu zaizkio burkoraino: pentsatzen zuen, bai, ez
|
zuela
hark onartuko, beretzat existitzen ere ez zen gizonarengandik zetorkeen ezer; ezin ditu konprenitu, ordea, buru gogor horretan itsatsi diren herra eta ezinikusia.
|
|
|
Kasernako informatzaileei esker jakin du Jose Santosek telefonozko dei batek ondoeztu zuela orduko hartan Isidro Gartzia kapitaina, eta egun osoa eman
|
zuela
hark pattar botila eskuan hartuta, Antonio Zarretaren zain, azalpenen zain, Capbreton go aferari buruzko notizien zain.
|
|
|
Julenen epaiketan negar egiten zuen neska isil hura. Irudipen lanbrotsua zuen behin edo bitan hitz egin
|
zuela
harekin auzitegietako korridoreetan.
|
|
|
Esan zidan ni atxilotuz geroztik bera jarri zutela mugalarien buru eta ongi moldatzen zela Patxi Okamika, Jose Manuel Aizpuru eta abarrekin. Baina gurekin zuten zorraz hasi ginenean ikusi nuen ez
|
zuela
hura konpontzeko inongo interesik eta gogor eztabaidatzen hasi ginen. Azkenean sutan jarri eta mehatxu ere egin nion.
|
|
|
Hasieran batez ere, Adan paradisua galdu ondoren, Bilbora gaueko trenez ailegatzen denean. Joxe Azurmendik esan zidan algara handi bat egin
|
zuela
hura entzutean.
|
|
|
Gloriak keinua egin dio Giseleri, egoteko lasai, arduratuko dela bera. Lazkano jabetuta dago zerbitzaria ere atezuan dagoela, jabetuta dago Gloria eta biak bere ohiko errutina apurtzen ari direla, nahiago
|
zuela
hark gauzak bere erara egiten uztea, alegia, ardo botilak Lazkanok eta Gloriak ukitu ere gabe. Hobe beharrez aritu arren, zerbitzuari enbarazu besterik ez zioten egiten.
|
|
2012
|
|
|
Zardariren alde beti Gilanik Zardariren alde egin du beti. Bere aurkako auzian ere, presidenteak immunitatea duela argudiatu du, eta horregatik ez
|
zuela
haren aurkako auzia zabaltzeko eskaerarik egin. Pervez Musharraf Pakistango presidente ohiak ustelkeria kasuetan eta bestelako delituetan nahasita zeuden politikariei amnistia ezarri zien bere agintaldiaren azken urtean, 2007an.
|
|
|
Arropa urriak gelako bazterretara jaurti bitartean, Dasilvak asperturik begiratu zion gorputz ñarro eta ilun hari. Mourek ezin
|
zuela
hura baino hoberik lortu pentsatuta, aldartea apur bat alaitu zitzaion.
|
|
|
Mekaguenka. Bazirudien ahaztua
|
zuela
hura.
|
|
|
Ez nuela ogi bila joateko premiarik, berak ahal zuena egingo zuela niri laguntzeko, eta saiatuko zela goraipatzen zidan bizimodu horretan era erosoenean ni sarrarazten. Eta ez baldin banuen bizimodu lasaia eta zoriontsua lortzen, halabeharraren errua edo nirea izango zela, eta berak ez
|
zuela
haren erantzukizunik izango; izan ere, nire kalterako erabakirik har ez nezan aholku eman baitzidan, eta bere eginkizuna betetzat uzten baitzuen; hitz batean, laguntza emateko prest zegoela, berak agindu bezala, etxean geratzen banintzen, baina ez zuela zerikusirik izan nahi nire ezbeharretan, eta ez zidala alde egiteko baimenik emango. Eta hura dena amaitzeko, anaia zaharrena adibide gisa har nezakeela esan zidan, hari ere aholkuak eman zizkiola Herbehereetako guduetara ez joateko, baina ezin izan zituela menderatu hura armadara bultzatzen zuten gazte garaiko nahiak; eta hantxe hil zela.
|
|
|
Irudimenak eta gizakiaren fedeak asma zitzaketen ziurtasun modu guztiak asmatu zituen niri jakinarazteko, beteko zituela zentzuzko baldintza horiek, eta gainera, bizia zor izango zidala beti, eta bizi zen artean ez
|
zuela
hura ahaztuko.
|
|
|
Bere ahoaren ertzak, irekita baitzegoen, zulo beltz bat bezala egiten zuen bere aurpegiaren behealdean, bi erpuruek kakotu gabe segitzen zuten eskuzabaletan; hauts zuri baten antzekoak ihinztatzen zituen bere betileak, eta bere begiak desagertzen hasiak ziren oihal mehe bat zirudien zurbildura likitsu batean, zenbait armiarmak gainean sarea egin balute bezala. Maindirea abaildu egiten zen bularretatik belaunetaraino, ondoren oinetako behatz puntetan berriro altxatuz; eta Charlesi iruditzen zitzaion, masa elemenak, egundoko pisuak zamatzen
|
zuela
hura.
|
|
|
Beraz, galdetu zuen, urduri trazaz, ea ez ote zegoen diru hura lortzeko modurik, urtebeterako eta nahi zen korrituan izango litzatekeela erantsiz. Korrika joan zen Lheureux bere dendara, ezkutuak ekarri zituen eta beste ordainduko bat diktatu zuen, zeina medio Bovaryk deklaratzen baitzuen ordaindu behar
|
zuela
haren agindura, hurrengo irailaren 1ean, mila eta hirurogeita hamar liberako kopurua; horrek, aurrez itunduriko ehun eta laurogeiekin, zehazki mila eta berrehun eta berrogeita hamar egiten zuelarik. Horrela, ehuneko seian mailegatuz, gehi laurden bateko komisioa, eta hornidurak gutxienez heren bat ona irabazitan uzten ziolarik, horrek, hamabi hilabetetan, eman behar zion ehun eta hogeita hamar liberako mozkina; eta negozioa horretan ez zela bukatuko espero zuen, ordaindukoak ezin izango zituztela pagatu, berritu egingo zituztela, eta bere diru gaixoa, medikuarenean osasun etxe batean bezalaxe elikatu ondoren, itzuliko zitzaiola, egun batez, dexente guriago, eta gizenduta zakua lehertzear.
|
|
|
Saiatu zen azaltzen halabeharrak gidatu
|
zuela
harengana, instintu batek. Emma irribarrez hasi zen, eta berehala, bere lelokeria konpontzeko, Leonek kontatu zuen goiz osoa pasatu zuela bata bestearen ondoren hiriko hotel guztietan bila.
|
|
|
Ongi zaintzen zuen kumea. Baina badirudi esne gutxitxo sortu
|
zuela
harentzat.
|
|
|
Irailaren 14an, Salvador Sánchez Terán UCDko diputatuak zera adierazi zuen Kongresuan: bezperan «amnistia orokorrari eta behin betikoari» buruz katalan eta euskal gutiengoak aurkezturiko mozioaren «espiritua» berea egiten
|
zuela
haren alderdiak49 Amnistiaren alde irailaren 17an Iruñean eginiko bertze manifestazio baten ostean, ondokoa nabarmendu zuen El Paísek, editorial adierazgarrian: «Askatasunaren Ibilaldiak eta iraileko manifestazio jendetsuek jasoriko herri oihartzun handiak txunditurik, menturaz, euskal auziari ausardiaz heltzea eragozten zuen paralisi bitxitik ateratzeko prest bide dago Suárezen gobernua»50.
|
|
|
Irailean itzul zedinean, arazorik izanez gero, aita harengana jo zezakeela pentsatu zuen Inasek aita zuzendariaren zain geratu zirelarik. Kontua da zenbaitetan bai eduki
|
zuela
haren, edo besteren baten, babesa sentitzeko beharrizana eta saiatu zela hura bilatzen, baina ez zuela inondik ere aurkitu; egun batzuetan atseden hartzera joandako misiolariren bat edo izango zen, agian, eta bere lurraldera itzulia izango zen ordurako.
|
|
|
Lehentxeago amatxi zegoen besaulkian esertzera joan zen botikaria artez artez; haren erabakitasunari kasu eginez gero, betiko lekua
|
zuela
hura pentsa zitekeen. Gorputzez amatxiren ia erdia izaki, besaulki zabal hartan nola moldatu behar zuen ikusteko gogoa piztu zitzaion Inasi.
|
|
|
Zezen plazako palkoaren ingurutik ibiliko zen maisuak ezer behar izanez gero lehenbailehen asebetetzeko... Juan Pedro jaunak ez dauka esan beharrik estimu handitan zeukala Pablo Sarasate maisua, esan nahi baita, alde batetik, biziki miresten
|
zuela
haren musika, eta, bestetik, aldi berean, arrunt atsegin zitzaiola baita gizona bera ere.
|
|
|
Nahiko gaztea zen, aurpegi fin finekoa. Maxa tankera hartu zion, eta ideia bat etorri zitzaion burura, alegia kaomo batek ezer gutxi aurkituko
|
zuela
harengan. Iritzi hura ez zen, ordea, bere ahoraino iritsi.
|
|
|
Alferrik eskatzen nion arduradunari zeregin horretarako beste kide bat jar zezan. Argudiatzen nion hasiberri batek nik bezain ondo egingo
|
zuela
harekikoa, ez zela beste munduko ekintza astean behin Kyotora joan eta kontaktuekin trukatu beharrekoak trukatzea. Entzungor egiten zidan arduradunak.
|
|
2013
|
|
|
Europaz gaindiko azpiegitura bateko sinbolo bat, hedadura erraldoikoa. 2012ko irailean, Ikaztegietara (Gipuzkoa) tren lasterraren lanetara eginiko bisita batean Iñaki Arriola Eusko Jaurlaritzako Garraio sailburu ohiak iragarri zuen ez zela egingo nazioarteko geltoki hori, eta Donostiakoak beteko
|
zuela
haren funtzioa. Orain Sustapen Ministerioaren proiektu tekniko berriak Arriolak iragarritakoa berretsi du.
|
|
|
2008an aurkeztu zuen babes helegitea Fernandez de Larrinoak Konstituzionalean. Estrasburgoren erabakiaren ondotik, aske uzteko eskatu zuen presoak Auzitegi Nazionalean, eta bertako Zigor Salak Konstituzionalari adierazi zion bere gain hartzen
|
zuela
haren askatasun eskea. Eskaera hori aintzat hartu du Konstituzionalak.
|
|
|
Karmenek kontatu zion Makariori Montevideorainoko bidaian zenbat negar egin zuen; iritsi zenean neskame hasi zela jatorri euskalduneko aberats batzuen etxean; mediku uruguaitar bat ezagutu zuela etxe hartan, eta lana utzi
|
zuela
harekin ezkontzeko; Montevideoko aberaskumeen etxeetan afariz afari eta dantzaldiz dantzaldi ibili zirela urte batzuetan; Norma eta Teresa jaio zirela; bi alabak hazi zituela, gizarte katolikoak eskatzen zuen ama zaintzaile, eratsu eta maitakorra izaten eta biak ezkondu zirela eta bost bilobaren amona egin zutela; zortzi urte zirela alargundu zela eta senarra hil zen egunean beltzez jantzi zela, ... Bai, bizitzak nahiko ongi tratatu zuen.
|
|
|
Bakea heroinaren bidetik aurkitzea erabaki baino lehen, Vesnaz oroitu zen. Bazekien ez
|
zuela
haren oniritzirik jasoko momentu hartan. Dagoeneko bi aldiz huts egin zion Vesnari:
|
|
|
–Nire telefonoa??. Poltsikoak haztatuta, gogoratu zuen mahai gainean
|
zuela
hura ere. –Ño, beste irtenaldi bat egin beharko!?.
|
|
|
Raissaren begiei erreparatzerakoan ere, berehala ikusi zuen Abdel Haqqek begi bistan zuena: Fadilaren hitz jarioak guztiz liluratu
|
zuela
hura ere, hain zituen Raissak bere begiak aztiari emanak. Halako moldez, non, Fadilak isilune bat egin, eta Raissak istantean eten baitzuen:
|
|
|
Ars amandi ren ale doblatua, berriz, elizgizonarekin batera bidaiatu da azken urteetan, Salamancatik Iruñera, Iruñetik Lleidara, Lleidatik Tarbera, eta handik Baionara, Donibane Lohitzunera eta, azkenik, Sarara. Guztietan lagungarria izan zaio emaztekiekiko tratuan, baina egia ere bada Ovidio irakurri baino lehenago bereganatua
|
zuela
haren egia handia: Sed sunt diversa puellis pectora:
|
|
|
Horregatik, bi gauza deliberatu zituen Didok bere senarraren gorpuzkinekin topo egin zuenean: alde egin behar
|
zuela
hark bezala amaitu nahi ez bazuen, eta bere senarra zenaren altxorra nola edo hala babestuko zuela, bere neba hiltzailearen atzaparrek inolaz ere ukitu ez zezaten.
|
|
|
«Baionari hurbil izanez, Hiriart Urruti jaun kalonjea auzo zuen eta laguntza egiten zion «Eskualduna» kazetari buruz. Behar dugu ere erran, kazeta egile gaichoa hil baitzen 1915eko hazilaren 4an, Oxobi-k egin
|
zuela
haren ordaingoa, titulurik gabe, Adéma kalonjea 1918an izendatu artean, ichtant bat segurik»556.
|
|
|
Raissaren begiei erreparatzerakoan ere, berehala ikusi zuen Abdel Haqqek begi bistan zuena: Fadilaren hitz jarioak guztiz liluratu
|
zuela
hura ere, hain zituen Raissak bere begiak aztiari emanak... Halako moldez, non, Fadilak isilune bat egin, eta Raissak istantean eten baitzuen:
|
|
|
Harrezkero, beti esan ohi zuen kultur aniztasunaren aldekoa zelako egin
|
zuela
hura.
|
|
|
Goitik beheitiraino begiratu eta sukaldera joateko keinua egin zidan. Pasabidean ohartu nintzen komunean norbaitek hartua
|
zuela
haren lekua. Pintoreak, dudarik gabe.
|
|
2014
|
|
|
Ikusi bezain laster ohartu nintzen, aurreneko aldia ez bazuen, aurrenekoetarikoa izango
|
zuela
hura. Aire zalantzatiegia erakusten zuen, eta ez zetorren egoki jantzita:
|