|
2000
|
|
|
Alde batera, barran zirenen builek galarazi egiten zioten. Bestera berriz, nahiz hiru lagunengandik hurbilxko egonik haien hitz gehienak aditu, doi doia
|
zertatik
zertara ari ziren ezin zuen asmatu. Ari ziren eta oso gauza konkretuez, bai denboran bai espazioan biziki gertukoak, hainbat izen aipatuz, hala toki izenak (haietarik bat edo beste hala ere Xani ezaguna zitzaion) nola lagun izenak, Xani gogora inoren bisaia edo arrasto zehatzik ekartzen ez ziotenak.
|
|
2002
|
|
|
1 Euskal gizartearen sarearen baitan txertatua nahi nuke, alegia, euskal gizartekideen beharrei hobeto erantzuten laguntzeko gai dena. Beharrak eraaskotakoak ditu gizakiak, baina badira oinarrizkoak jo daitezkeenak, adibidez,
|
zertatik
bizi, zertarako bizi eta nola bizi elkarrekin, gizakien etaherrien artekotzan?.
|
|
2004
|
|
|
Esanak esan, euskal esparruaren barren barrenean zein osagarri da muin muinekoena? Euskal izatearen funtsa
|
zertatik
datorkigu oroz gain: euskaratik ala espaziotik?
|
|
2006
|
|
|
Gazteagoak ginenean, eta ingenuitate askoz haundiagoarekin gure ibilbidea aztertu, ulertu eta esplikatu nahi genuelarik, joera izaten genuen urrats bakoitzari eta trantsizio bakoitzari zentzu logiko eta sakoneko bat bilatzekoa. Itxuraz, bagenekien
|
zertatik
abiatu ginen eta noruntz gindoazen. Eta bazirudien helburu batzuetara ailegatzeko itxaropenarekin ari ginela.
|
|
|
Urrun? Nondik eta
|
zertatik
urrun, ordea. Erresumatik?
|
|
|
Ez du erraza behar laurogei urte atzera egiteak. Horregatik esaten zaie hitz egiteko beren aurrekoez, aiton amonez duten oroitzapenez, nongoak ziren,
|
zertatik
atera zuten bizimodua, nolako tratua zuten beraiekin.
|
|
2008
|
|
|
Behargin finak ziranek mazoagaz apurtuko zituen sokilok eta harriaren asmakizun hori alperrentzat sortua zala pentsauko eban jenteak. Bestelan ez dot entenditzen
|
zertatik
datorren izen hori.
|
|
|
estaba frente de la tienda del Sastre, vertiendo expresiones con que queria persuadir a todos que bivirian mejor en la Dominacion francesa». Orduan, Vicente Aldekoak ea
|
zertatik
biziko ziren galdetu zion, frantziarrekin bat eginda espainiar erregearentzat fabrikatzen zituzten arma eskaririk gabe, «Y respondio el querellante que los franceses les pagarian en Papel, y que reducido este a dinero en San Sevastian se les proporcionaria dinero efectivo del importe de todas las armas que pudiesen travajar»222.
|
|
2009
|
|
|
Eta ematen du geroz eta gehiago hori gertatzen dela. Gaur ez dakigu, edo apenas dakigu, zer den salbatuak izatea, erredimituak?, eta
|
zertatik
behar dugun guk salbatuak izan.
|
|
|
NAROA. Niri bai ba, baina ez naiz konturatzen
|
zertatik
.
|
|
|
Beraz, errentetatik bizi zen? Egia esan, zehatz mehatz ez dakigu nondik edo
|
zertatik
bizi zen Lazarraga. Baina aski da bere idazlanak irakurtzea konturatzeko bere bizitzaren aldi luzeetan ez zuela lanik egin.
|
|
2010
|
|
|
Eta jende bakoitzaren atzetik hasi ezkero, gauza polit asko aterako litzake: zein etxetakoa zen,
|
zertatik
bizi zen, bizimoduko gorabeherak...
|
|
|
Baina
|
zertatik
bizi ote zen gure Zabaleta jauna. Eta zein etxetan?
|
|
|
Diru faltsu egilea
|
zertatik
galdu zen
|
|
|
—Behin ere ez da jakin zertako bizi zen —erantzun du Hodjak—,
|
zertatik
hil den nekez da jakingo.
|
|
|
Erradazue, otean badakizue Harun al Raschiden semeen arteko gerla, sarraskiak eta hondamendiak,
|
zertatik
heldu diren?
|
|
2011
|
|
|
Morgako medikua kasurako, Don Mario Musatadi Arbe, Gernikan bizi zan eta handik etorri behar izaten eban herriko gaixoak ikusten. Nonor gaixorik egoanean, ze gaixo eukan be sarritan ez zan jakiten oraingo moduan eta asko
|
zertatik
gaixorik egozan be jakin barik hilten ziran. Baten bat gaixotzen zanean be, gaixo larriren bat ez bazan behintzat, medikuarenera barik, etxeko erremedioetara joten zan gehiago.
|
|
|
Nahikoa duk. Eta ez dakik oso ondo
|
zertatik
libratu haizen!
|
|
|
–Baina
|
zertatik
desbideratu?
|
|
|
Ez dira beltzak bestela, eta euren artean bada bat guztiz zuria dena. Ezaguna egiten zait, gainera, baina, ahaleginak ahalegin, ezin dut nondik eta
|
zertatik
ezagutzen dudan gogora ekarri. Behin eta berriro hari begira egon naiz, baina ezin inondik inora nor den igarri.
|
|
2012
|
|
|
nola eta nor,
|
zertatik
eta non diren bizi,
|
|
2013
|
|
|
Baztertu bai, beraz, baina zenbat,
|
zertatik
eta nola. Hor dago koska, kontuak gutxitan izaten baitira" harresia itxi harresia ireki" kantu garai batean ezagunean aipatzen zirenak bezain zuri edo beltz.
|
|
|
Kittyk eta Lydiak askoz ere estuago hartu dute haren ihesa nik baino. Gazteak dira, mundu gutxi ikusitakoak, eta oraindik ez dute egia mingarri hau onartu nahi, alegia, gizon ederrek, itsusiek bezalaxe, zer edo
|
zertatik
bizi behar dutela.
|
|
|
Treneko eta ondorengo gertakariak zehazki oroitzen ditudala esan dezagun; xehetasunak, zarata, harrabotsa eta orbel karraska, zertan nenbilen eta
|
zertatik
ihesean; zehazki ez nekike esaten, alta, nor nintzen ni gertakari haiek gertatu zitzaizkidaneko opor laburretan.
|
|
2014
|
|
|
Gerraren miseriak kantatzen dituen batean" Hori da gerra, ta gerrak beste askori on egin dio" esanez bukatzen du. Oso ona da, esalditxo batean esplikatzen du
|
zertatik
sortzen diren gerrak. Asko gustatzen zait beste hura ere," Arma berdinez gure herrian ez da sartuko elbikan!".
|
|
|
Badakit
|
zertatik
pasatu zaren eta oso laburra izango naiz.
|
|
2015
|
|
|
ezagunak egiten zitzaizkidan gizon haren ibilera urduria, haren betaurreko borobil distiratsuak, baita larruzko maletatxo maiztuari heltzen zioten esku luzeak ere. Bai, inondik ere gizon hura ezagutzen nuen, nondik edo
|
zertatik
gogoratu ezin banuen ere.
|
|
|
Honek guztiak hobeki ezagutarazten dit Jainkoari zenbat zor diodan eta
|
zertatik
libratu nauen. Oso beldurrez ibili nintzen harik eta neure aitor entzuleari esan nion arte, eta pentsatzen nuen arima hari izen ona kentzeko deabruaren begitazioa ez ote zen, kristau ontzat hartua ez bazen ere.
|
|
|
10 Jakin nahi nuke, orain
|
zertatik
jaio zen hasten ari zen nahasmen hori. Jainkoak nahi beza gaindi dezatela lurralde horretan.
|
|
|
Eta ezinbestean, neure buruari galdetu diot zergatik eta
|
zertatik
babesten dituen bandera horrek, noiz eta marcaespaña erabat gutxietsita dagoen 2013 honetan, zinegile progreenak ere bere aldeko propaganda egiten jartzeraino. Neure kautan, galdetu dut, halaber, prekarietatera zigortutakoei bandera horrek zer ematen dien bizitza murriztearen ordainetan.
|
|
|
Galtzako eskuineko scikdcm giltza ingeles hciuhi bat daramat, tailerreko tresnen artetik hartua. Ez dut ikusten
|
zertatik
edo norengandik defendatuko nauen; ez du ezertarako balio alferrikako zama bat kargatzeko ez bada. Baina ibili bitartean izterraren kontrako ukituek eta kolpetxoek lasaitzen naute.
|
|
|
—Ez ezak overo rik aipa, hori duk motarik gaitzena! Ez zakiat zergatik edo
|
zertatik
, baina denboraren buruan jabeari herra hartzen ziok, eta gauza bitxiak egiten hasten duk.
|
|
|
Nehor ez zait etorri galdegitera: " Baina zer lan klase egiten duk hik?" Galdeketa fin baten bidez, konbentzitua naiz oraino hainbeste jendek ez dakiela
|
zertatik
bizi naizen, informatikari naizenez; zerbait ordenagailu baina ezjakin ongi... Interesgarria da zeren ni ere interesatzen naiz:
|
|
2017
|
|
|
Eguzkiak beratzen du ezkoa, eta gogortzen lurra. Eta
|
zertatik
heldu da hau. Ez eguzkia beragandik, zeren hark biak orobat berotzen ditu.
|
|
|
Ospitaletik ez zetorren berri onik, eta harrigarria bada ere, lehenengo momentuan egoera aldaezin hark larriduraz eta urduritasunez betetzen baninduen, egunak iragan ahala handiago zen nire axolagabekeria, zeren bazirudien bestalde Micaelarengan ez zela somatzen inolako aldaketarik, beraren freskotasun eta gaztetasun gero eta nabarmenagoa ez bazen. Eta hau gutxiegi izanik, ezpainetan irribarre ironikozko keinua nabariago adierazi zuen, gure lepotik, edo batek daki
|
zertatik
, barre egingo bailuen.
|
|
|
Orain 600 urte bezalatsu bizi gara, funtsean: aterbe koxkor bana, zer edo
|
zertatik
jan eta edan, eta herriko eta mendiko zergak goitik behera ezarritako ordena santuren bati ordainduz; izan ere, berdintsu baita Orreagako Maria Santisimari edo Iruñeko Gobernu Santasimoari ordaindu. Badirudi hizkera eta atxaleko itxura baizik ez dugula aldatzen.
|
|
|
Eskola artistikoak artistak sortu behar ditu, sortzaileak, edozein baldintzara erraz egokitu daitezkeenak, nomadak desertuan; bilatu, ikertu eta sortzeko gai diren heldu autonomoak. Sormena, ordea, ez da ezerezatik abiatzen, aldez aurretik sortua izan den bestelako zer edo
|
zertatik
baizik, etenik gabeko prozesu eta garapen batean, etengabe eraldatuz, eraberrituz, egokituz. Gauzak horrela, eskola artistikoak ezin dio muzin egin jatorrizko helburuari, prestakuntza akademikoari, sortzaileari tresna eta materialak eskaini behar baitzaizkio, marko kognitibo, gaitasun eta edukiak.
|
|
2018
|
|
|
Giltza, noski, gezur kopia bat zen, hezurrezko orrazi batetik aterea peripezia luze eta bihurrien ondoren, garbitegikoa egina zen antzera, hau tunelean lan egiteko nahitaezko baitzen. Despentsakoa, berez, azpi jenero batzuk maneiatzeko amarrutzat egina zen, baina gero Nezurentzat ere balio zezakeela ikusi zen,
|
zertatik
elikatu eduki zezan, taldearen inkomunikazio luzeren batean inorekin konexio gabe gelditzen bazen. Despentsako giltza erakutsi zuenean, esanahia ulertu genuen, baina ideiak gutxi lasaitu gintuen.
|
|
|
Pelegrinak bazekien
|
zertatik
heldua zen hura: haiek ziren Yaksha eta Garuda izpiritu gaitzak, beraren arima ebastera infernuetatik helduak.
|
|
2019
|
|
|
—Eta
|
zertatik
bizi da?
|
|
|
ZER galdetzailea zer zerik zerk zeri zerengan zertako zertara zerengana zerenganantz zertaraino zerenganaino
|
zertatik
zerengan (d) ik zeren zerekin zertaz zer (en) gatik zerentzat zerendako zerenganako zertzat zertako zertzu zertzuk zertzuri zertzurengan zertzurengana zertzurenganantz zertzurenganaino zertzurengandik zentzuren zertzurekin zertzu (ren) gatik zertzurentzat zertzurendako zertzurenganako
|
|
|
Saloian zeuden ordurako haren hiru lankide: Margaret, kritikako irakaslea; Dave, hizkuntza gutxituetan aditua; eta Ainhoa, euskal kultura irakasten zuen neska bat, ezagun egin zitzaidana, ez nekien
|
zertatik
.
|
|
2020
|
|
|
Aurpegi beltzaran hura ezaguna zitzaion, baiña
|
zertatik
ez zekien. Halere zenbait aldiz ikusia zuen.
|
|
|
Bageunden, zorionez, ordu erdiko azken tartean, parte hartzaileek beren konposizio bana ozen irakurtzekoa, ondoren guztion artean iritziak emateko. Ordurako banekien
|
zertatik
ezagutzen nuen emakume hura. Nahasita ez banengoen, hondar urteetan zenbait argazkitan ikusia nuen.
|
|
2021
|
|
|
Jaialdiak gehiago ziren horretarako aitzakiak, beren izatearen agerpen baino. Ez gara jaialdi haiek
|
zertatik
zenbat zuten zehazki neurtzen hasiko, dena batera bait zen, baina hirurogeita zortzi ingurutik hemengo udal hauteskundeak artekoa abalantxa bat bezala izan zen. (Amuriza, 1987:
|
|
|
// bost adarretatik/ hamar haitzetatik... *
|
zertatik
/ edozertatik/ ezertatik// zeinetatik/ edozeinetatik/ zenbate( (t) a) tik/ hainbate( (t) a) tik... zein etxetatik/ zenbat herritatik// edozein haitzetatik/ hainbat adarretatik...
|
|
|
nondik?, noiztik? edo
|
zertatik
–galderari erantzuten dio, lekuari nahiz denborari nahiz ekintza edo gertaera bati gagozkiola:
|
|
|
Halako perpausek adierazten duten nozioa, leku edo denborazko kokapen bat izan beharrean (nondik/ noiztik), gertakari bat da(
|
zertatik
): Kalte handiak ohi datoz diru jokotik/ Kalte handiak etorri zaizkio dirua jokatzetik.
|
|
|
Subjektua ondoriotzat hartzerik ez badago, berriz, kausarekin zerikusirik ez duen
|
zertatik
adiera izango dugu, nahiz predikatua aurrekoen berdina izan; esaterako, etorri adibide honetan: Hortxe dator osaba haurrak eskolara eramatetik.
|
|
|
Beraz, esan daiteke tzera perpausen hedatze aukera bat dugula tzetik perpausa ere agertzea: zertara helmugarekin batera,
|
zertatik
abiaburua ere aipatzen da. Bestalde, bigarren moldeko horietan, kontrola dugu sistematikoki, tzera perpausei dagokien bezala (§ 30.6.3.4).
|
|
|
Eta, bestalde, bi aukera horietako bakarra onartzen du perpausak: nondik edo
|
zertatik
. Ezin ditugu biak metatu:
|
|
|
Izurria
|
zertatik
datorren, zerk eragin duen, zer dela-eta hedatzen den hain bizkor, zertan ezin den gelditu, horietaz ezer ez. Ez orduan, ez orain.
|
|
|
aorta zainaren etetea". Eta bien bitartean hor norbaitek bere buruari edo bihotzari tiro egin dio, bakardadeak gainezka egin diolako barruan, auskalo zergatik... edo
|
zertatik
. â³ Goganbeharra daukagu koiteretzian... koiteretziko birux edo dena delako hau ere ez ote den axaleko kausa horietako bat, ezta?
|
|
|
Eta
|
zertatik
jan. Denak fabrikara! Denak ijili ajala!
|
|
|
Zeke,
|
zertatik
ezagutzen duzu toki hau?
|
|
2022
|
|
|
Baina beti gogoan har dezagun, jarraitu (edo jarraiki) aditzak zeri edo nori argumentua eskatzen duela; berdin dio transmisio kateari, arrastoari zein zantzuari jarraitu. Zuzena genuke
|
zertatik
jarraitu egitura ere: arrastotik jarraitu birus transmisioari.
|
|
|
Bide horretan, bereziki azpimarratzekoa da Teresa del Vallek gidatutako Mujer vasca, imagen y realidad (1985) liburuaren ekarpena. Arrakala horren bidetik askoz ere hobeto ulertu eta kokatu dugu nolakoa den gure sexu genero sistema; hobeto ulertu eta kokatu dugu non eta zertan dituen zapalkuntza mekanismoak, eta, horrenbestez, nondik eta
|
zertatik
landu daitezkeen askabideak.
|
|
|
ESTRAGON: Salbatu
|
zertatik
–
|
|
|
Salbatu
|
zertatik
–
|