|
2000
|
|
|
Gero, esan bezala, Bryce Canyonera heldu, eta bertako ibilbide bati ekin aurretik, panel batean satelite batetik ateratako mapamundi gisako bat topatu dugu, baina ohikoetatik guztiz desberdina, izan ere mundua gauez nolakoa den erakusten baitzuen. Panelaren fondo ilunean doi doia nabaritzen ziren kontinenteetan, ordea, begien bistan
|
zegoen
munduan gauez argiak non distiratzen duen: EEBBetako eta Europako hiri nagusietan, eta Hego Amerikako edo Asiako puntutxoren batean; gainerakoan iluntasuna zen nagusi.
|
|
2001
|
|
|
1960ko hamarkadaren erdiaz geroztik, truke tasa finkoak gero eta gehiago jarri ziren presiopean, eta, ofizialen kopurua handia izan arren, moneta nagusiak krisi batean sartu ziren, ondorioz debaluazio gogorrak ekarriz, eta, azkenik, baita Bretton Woods en harturiko truke neurrien sistemaren bukaera ere. 1973ko martxorako, truke tasa flokatzaileetan oinarrituriko sistema batera aldatzeko akordioaren beharra
|
zegoen
mundu mailan. Alta, munduko moneta nagusien arteko akordio orokor bat eta truke tasaren fluktuazio marjinaren adosturiko %2, 25, goitik eta behetik sarrera lortzeko saioak ez zuen arrakasta lortu, eta horrek fluktuazio kontrolatuaren beste epealdi baten hasiera ekarri zuen.
|
|
2002
|
|
|
Idazle gehienak ohiturazko fikzioaz baliatu ziren ideologia jeltzalearen oinarrian zegoen ikuspegi idealizatu eta tradizionalista azaltzeko. Zubiaurre anaien edo Arrue anaien pinturan gertatu zen bezalaxe, euskal eleberria mundu idealizatu eta esentzialista bat islatzen saiatu zen, Euskal Herrian eratuz joan ziren hiri industrialetatik oso urrun
|
zegoen
mundu bat. Akziorik gabeko eleberriak dira, zenbait irudi ohiturazkoz osatuak.
|
|
|
Plaza gizon bi horiek, Gizartek eta Ximinartek alegia, deuseztatze aginean
|
zegoen
mundu kirastua salbatu egingo zuten, oreka egokia bilatuz. Hortarako, galgarriak oro kendu:
|
|
|
Hala, Europa da alkohol gehien kontsumitzen, ekoizten eta esportatzen duen kontinentea. 1998an, Espainia hamargarren lekuan
|
zegoen
munduko garagardo ekoizpenean (Estatu Batuak lehena da), eta hirugarrena ardoan, Frantzia eta Italiaren atzetik, World Drink Trends nazioarteko erakundeak edari kontsumoaren joerak aztertzen dituen 1998ko datuen arabera. Osasun eta Kontsumo Ministerioak dioenez, publizitateak laguntzen du kontsumo indize altuetan.
|
|
|
Eta ez zen mugitzera ausartzen. Non
|
zegoen
mundua?
|
|
2003
|
|
|
Hausnarketa sakonagoa eskatzen du beraz, galdetzeak ea nor duen interes berezirik urte bukaera hainbeste aurreratzeko. 2000 urtean, agian, ordenadoreak eta gailu elektroniko guztiak hondatu behar zituen gaitzaren zain
|
zegoen
mundua, 2001.ena nolabaiteko garrantzia bazuen ere mende berrian sartzeagatik. 2002.ena, kapikua izatearen bitxikeriaz eta zenbait herrietan txanpon berria estreinatzen zela, aparteko xarmaz espero zen.
|
|
|
–Oskar izara pean sartu zen. Haserre
|
zegoen
munduarekin eta haserre zegoenean zakar jartzen zen. Bakarrik egon nahi izaten zuen.
|
|
2004
|
|
|
Mundu zaharra gainditu, eta egiteko
|
zegoen
mundu amestua heldu bitarteko egonezin edo krisialdiaren berri ematen digu nobela honek modu sinbolikoan. Jesus Maria Lasagabaster irakasleak Las literaturas de los vascos (Donostia, 2002) idazlan bilduman azpimarratzen duenez, García Márquez idazle hegoamerikarraren lorratzetik aitzina joanaz, Anjel Lertxundik Ajea de Urturik nobelarekin geureganatu zuen interpretazio mitiko sozialaren kontabide hori.
|
|
|
Egia erran, Del Valle aspertzen hasia zen euskaldun barregarri haien harat honatei so emaniko lehenbiziko ordu erdia igaro orduko. Izan ere, hura baino jende aspergarriagorik ez
|
zegoen
munduan. Egoki janzten ziren, egoki mugitzen ziren eta egoki hitz egiten zuten:
|
|
|
Eskutik helduta eraman zuen Bazterretxetik elizarainoko bidean, Bere anima zeruan sartu kantaren ariora. Une hartatik jakin zuen hilzorian
|
zegoen
mundu bateko partaide zela, hatsa hatsari emanik bizi zen mundua, desioa eta higuinaren artean zebilkion mundua, gorrotoa eta maitasuna erkatzen zizkion mundua, bere mundua, baina aldi berean atzerritar sentiarazten zuena. " Euskaldunen mundua aldarrikatuko zuen Harakinek" esan zuen bere artean.
|
|
2005
|
|
|
Aurkezlea, baina, ohitua
|
zegoen
mundua ikuskizun baten antzera ikusten, eta ikuspegi hartatik eman zion bere iritzia:
|
|
|
Bihurtu nintzen elbarriaren eta galdu nuen besoaren artean
|
zegoen
mundu huts eta isila, horixe besterik ez nintzen.
|
|
2006
|
|
|
Ezin nuen bizitza imajinatu etxetik, hiritik kanpo. Zer egin zezakeen ni bezalako mutil gazte batek mila pusketatan lehertzeko zorian
|
zegoen
mundu hartan. Baina hirian geldituta, baldanagoa ikusten nuen nire egoera.
|
|
2008
|
|
|
Medikura joan zenean, gizona ikara batean zegoen, «errua» berea izango ote zen beldur. Gizontasuna arriskuan
|
zegoen
munduaren aurrean, antza. Azkenean, andrearen hutsa edo zela ikusi zenean, lasai hartu zuen arnasa.
|
|
|
Argi dago ez gaudela bakea lortzeko eta sistema demokratikotik kanpo
|
zegoen
mundu hori sistema demokratikora sartzea lortzeko aukera bazegoeneko garai haietan, esan du Lopezek El Mundo egunkariari eskainitako elkarrizketan. Hortaz, lehendakari hautatzen badute Arnaldo Otegi Ajuria Enean hartuko ez duela, eta ez duela halako ezer egingo adierazi du.
|
|
2009
|
|
|
...bada?. Baina zaude lasai, haurra berehala hilko da-eta?, adibidez?, baina, azken bertigoak arnasarik gabe utzi zuelako edo, ez zuen esan; eta Reginak, ordainean, negar egin nahi izan zuen, zer besterik, baldintza haietan??, baina hura ere ezin izan zuen, malko iturria guztiz agortua zuelako, ausaz; eta, halarik ere, malkorik egin ezin duen negarra negarrago delako, negargarriago bai behintzat?, ez
|
zegoen
munduan irudirik, negarra hobeto islatuko zuenik, Reginaren malkorik gabeko bisaia baino.
|
|
|
Baina artzain eguna batez ere jai herrikoia da, eta ekitaldi ugari antolatzen dira artzaintzaren inguruan. Ordiziako kaleak jendez bete ziren; esne arkumeaz, ardien ile kenketaz eta gazta prestaketaz gozatzeko prest
|
zegoen
mundu guztia. Labur esanda, egun horretan eskerrak ematen zaizkie artzainei, ahalegin benetan handia egiten baitute, artzaintzak bizirik iraun dezan.
|
|
|
Euskara oraindik interneteko bilatzaile handietan automatikoki ezagutzen ez den hizkuntza denez114, ez dugu sarean dauden euskarazko web guneei buruz nahikoa onargarri zaigun daturik. 2003an egin zen azterlan batean (Mas i Hernández 2003) euskara 40
|
zegoen
munduan orrialdeen kopuruari dagokionez115 Geroagoko azterlanek 34 tokia aipatzen zuten. Edozelan ere, iturri batzuek eta besteek erabiltzen dituzten gutxi gorabeherako kopuruek argi eta garbi erakusten dute euskararen eta Interneten presenteen dauden hizkuntzen artean dagoen tarte ikaragarria.
|
|
|
Haien aurpegiek ez zioten gezurrik: baikor ez, ezkor
|
zegoen
mundu guztia Nafarroako Erresumako aldagelan.
|
|
|
...a berehala hilko da-eta", adibidez–, baina, azken bertigoak arnasarik gabe utzi zuelako edo, ez zuen esan; eta Reginak, ordainean, negar egin nahi izan zuen –zer besterik, baldintza haietan? –, baina hura ere ezin izan zuen, malko iturria guztiz agortua zuelako, ausaz; eta, halarik ere, malkorik egin ezin duen negarra negarrago delako –negargarriago bai behintzat–, ez
|
zegoen
munduan irudirik, negarra hobeto islatuko zuenik, Reginaren malkorik gabeko bisaia baino.
|
|
|
Emakumea aldamenetik pasatu zitzaionean, aurpegia ilunpean baitzuen, ez zuen ezagutu, baina halako zirrara bat sentitu zuen hala ere. Emakume bakarra
|
zegoen
munduan halako ibilera lasaia eta halako lepo luze bezain mehea zituena. Kapela beltzaren azpitik antzeman zion.
|
|
|
Bereziki, bigarrena. Ossorioren esanetan, ez
|
zegoen
munduan irudiaren poesia hoberik. Eta zinema zerbait bazen, denbora apurtzeko ahalegina zen.
|
|
2010
|
|
|
Bizirauteko bidea izan zen. Gerra bazetorrela ikusi genuen, argi
|
zegoen
mundu guztiarentzat, Mendebaldeko begirale ergelentzat salbu, gerra izango zela. Yugoslavia hondoratu zutenak ez ziren izan esloveniarrak eta kroaziarrak, Milosevic izan zen.
|
|
|
Izan ere, Cavendishentzat, kontatu, neurtu eta pisatu zitezkeen gauzez betea
|
zegoen
mundua. Neurtzea eta esperimentatzea zen bere bokazioa, eta zehaztasuna bere obsesioa.
|
|
|
Ordura arteko arrantza ugalduz joan zen eta barkuek, nahiz eta matxura pare bat eduki, eutsi egin zioten bereneginbeharrari. Amerikatik Europatik baino gertuago zeudela, irratien bitartez jakinzuten irailaren lehenean Alemaniako armada Polonian sartzen ari zela, eta horrekin, iragarrita
|
zegoen
Mundu Gerra hasi zela.
|
|
|
–Baina justizia ez da zerutik euria bezala erortzen. Justiziak eta injustiziak gizonok egiten ditugu eta gure esku dago mundu hobe bat lortzea edo ondo
|
zegoen
mundura bueltatzeko pausoak ematea. Lan horretan bi pertsona izan dira kasu honetan erabakigarriak.
|
|
|
1043. Alfred Sauvy eta Georges Balandier izan ziren" Hirugarren Mundua" kontzeptuaren asmatzaileak, 1956an, Iraultza frantseseko Hirugarren Estatuaren egoeraren antzekoan
|
zegoen
munduko parteari deitzeko. Gaur egun," Hegoaldea" erabiltzen da antzeko zentzuan, Mendebaldea den Iparraldearen antonimotzat.
|
|
|
Irudiei begiratzen nien, esatariaren ezpainak irakurtzen nituen. Zentzugabeak iruditzen zitzaizkidan irudiak, niretzat jadanik ez
|
zegoen
mundu baten irudi birtualak. Esatarien hazpegiak aztertzen nituen, noiz irri, noiz serio, beren aldartearen arabera hurrengo berria zeri buruz izango zen asmatzera jolas eginez.
|
|
|
Kaiera ireki eta idazkera baldar eta presatuaz edota ordenagailua piztu eta tekla jotze bortitz eta erritmo gabekoaz, istant bat lehenago ez
|
zegoen
mundu bat sortzen dut. Hitzen bidezko magia horrek liluratzen nau.
|
|
|
– Maite dut idaztea. Idazten hasten naizenean, ilunpean dagoen mundu bat argitzea bezalakoxea da, lehenago ez
|
zegoen
mundu bat sortzea. Maite dut nire gogoan sortzen diren istorio eta munduak besteei eskaintzen saiatzea, nik buruan dudana besteei helarazten saiatzea.
|
|
|
Etxeetan izurriteen aurkako garbiketa egin izan balute bezala, kalean
|
zegoen
mundu osoa, denak apain festarako. Zarpailago zebilen baserritarrez jantzitako taldea Santxoenea kalean.
|
|
2011
|
|
|
Batetik, heroina eta kalamua gehitu zitzaizkion kontrolatu beharreko substantzien zerrendari. Bestetik, sinatzaileek konpromisoa hartu zuten kontrolatutako drogak debekatuta zeuden herrialdeetara ez esportatzeko (une hartan AEBak ziren egoera horretan
|
zegoen
munduko estatu bakarra), eta trafiko ez zilegiaren aurkako legeak sortzea edo ez deliberatzeko. Zigor bakartzat, substantzia konfiskatzea aurreikusten zen.
|
|
|
–Baina kontzientzia oso garbi nuen eta beraz, ez nintzen beldurtu. Aurrerago bai, zeren garai hartan beharra
|
zegoen
mundu guztia etiketatzeko eta lehenengo film honekin Batasunekoa nintzen, Segoviako ihesa rekin Euskadiko Ezkerrekoa, eta Mikelen heriotza rekin jada PSOEkoa. Aitzitik, ni ez nintzen inongoa, ez nuen inon militatzen?.
|
|
|
Arrisku usaina zerion Markori bazter guztietatik, arriskua irakurtzen zen haren begiradan, eta arriskua haren gorputzaren hizkuntzan. Ez
|
zegoen
mundua asko ezagutu beharrik horrelako gizona etxean hartzea arriskutsua zela jakiteko, baina Narinhelen begiek ez zuten beste aukerarik uzten.
|
|
|
errazago gutxi
|
zegoen
munduan.
|
|
|
Horrela lortu ziren lehen elementu transuranidoak, hau da, zenbaki atomikoa uranioaren zenbaki atomikoa baino handiagoa duten elementuak. Hasiera batean, elementu horiek lortzeko toki bakar bat
|
zegoen
munduan: Berkeley-n, Californian, Estatu Batuetan, eta bertan lortu ziren lehen aldiz 93 eta 103 tarteko elementuak; laborategi horretan lan egiten zuten zientzialariek eman zieten izena elementu horiei:
|
|
|
Aurrean zer geneukan zain, ezta ere. Auto batean gindoazen Neska eta ni, ibai baten ondotik, geldi geldi
|
zegoen
mundu bateko errepide bakarti batean aurrera. Ematen zuen denbora bera ere geldi geldi geratu zela.
|
|
|
Heroiaren mistika
|
zegoen
mundu haren nukleoan, sakrifizioaren eta altruismoaren gorazarre halako batek ematen zion arnasa, eta, erlijioak nola, halatsu eragiten zidan Neskaren munduak ere: atzeraka.
|
|
|
Ze berak, gure gizartean pauso bat aurrera ematera ausartzen den ia orok bezala, bazuen joera heroikorik. Injustiziaz gaindi
|
zegoen
mundu bateko aintzindari iraultzaile irudikatu zuen bere burua lehenbizi. Gero, askatasunari eta edertasunari baino men egingo ez zion zerbitzari.
|
|
2012
|
|
|
Egoitzi esatea pentsatu zuen. Ez
|
zegoen
munduan berarentzat gauza nekagarriagorik eta beldurgarriagorik baina, hala ere, mutilarekin berriro hitz egin eta argi eta garbi galdetzeko prest zegoen. Egoitzek ezetz esango zion, ordea, berak ez zuela horrekin zerikusirik, eta bera zen erabat seguru egon.
|
|
|
Berez, Nazio Batuek debekatu egiten dute estatu gabetasuna. Pertsona guztiek izan behardute herritartasuna, eta hala ere, 2009an 12 milioi
|
estatugabe
zegoen munduan, arrazoi asko direlamedio. Estatugabea izateak pertsona guztiei aitortu behar zaizkien oinarrizko eskubideak galtzea dakar (datuetarako, eta gaian sakontzeko, ik. Blitz/ Lynch, 2011).
|
|
|
Handik zazpi egunera, sendatua
|
zegoen
munduko lehen gripe hura, eta Adanek" oso ondo nago" hots egin zuen," inoiz baino hobeto". Aldi harrigarria izan zen:
|
|
|
Sentitu izan zenuen halako batean sorpresa faktorea deitzen duten hori, aspaldi handian. Umea zineneko garaiak ekarri dizkizu horrek gogora, etxe azpiko patioa etengabeko deskubrimenduan
|
zegoen
mundua zeneko denbora hain zuzen ere. Egunero egiten zen patio hartako metro karratuetan bertan ziren elementuen kontrako gerraren bat.
|
|
2013
|
|
|
Gobernuz kanpoko erakunde horrek urteak daramatza armagintzaren garapena aztertzen, eta txostenotan nuklearrek toki berezia izan ohi dute. Aurtengo datuen arabera, iazko urte hasieran baino buru nuklear erabilgarri gutxiago
|
zegoen
munduan aurtengo urtarrilean: 4.400 inguru horietatik, 2.000 berehala aktibatuak izateko prest.
|
|
|
Luis Arbeloaren aita ere Boga Boga ostatuko nagusia izan zen urte askoan. Eta beraz, Luis Arbeloa Boga Boga ostatuko nagusia izatera destinatuta
|
zegoen
mundu honetara jaio zen une beretik.
|
|
|
Gero, Koldok gidatuta, material guztiaren informazioaz jabetu zen Hamza. Baina Koldok etxeratu behar zuèn eguna ere hurbil zuten, eta nola Hamzak zalantza batzuk baitzituen artean ere, Koldok, egonaldia luzatzeko posibilitatea zuenak, bakarrik
|
zegoen
munduan, gurasoak ere hilak izaki?, bi astez luzatzea erabaki zuen?
|
|
|
alde batera utzi, eta aire misteriotsu hura hartu zuen edertasunaren gailurtzat: ba ote
|
zegoen
munduan Abdel Haqq baino mutil ederragorik, bere aire misteriotsu harekin, zeina ezin izan baitzitekeen Allahren misterio infinituaren isla baizik?
|
|
|
Allahren mujahidin kuttunetakoa ere bahaiz, beharbada??: animo handiko hitzak, Hamzak, une hartan, bakarrik
|
zegoen
munduan, azken batean!?, biziki eskertu zizkionak.
|
|
|
Ana laguntzera gerturatu nintzen, eta berehala ikusi nuen Dido ez zegoela salbatzerik. Dagoeneko ez
|
zegoen
mundu honetan. Ordurako, Kartagoko hainbat hiritar gerturatuak ziren su izugarri horretara, eta denon artean, baldeen laguntzaz, itsasoko ura ekartzea lortu genuen, sua itzaltzeko.
|
|
|
Allahren mujahidin kuttunetakoa ere bahaiz, beharbada...": animo handiko hitzak, Hamzak, une hartan –bakarrik
|
zegoen
munduan, azken batean! –, biziki eskertu zizkionak.
|
|
|
Gero, Koldok gidatuta, material guztiaren informazioaz jabetu zen Hamza. Baina Koldok etxeratu behar zuèn eguna ere hurbil zuten, eta nola Hamzak zalantza batzuk baitzituen artean ere, Koldok, egonaldia luzatzeko posibilitatea zuenak –bakarrik
|
zegoen
munduan, gurasoak ere hilak izaki–, bi astez luzatzea erabaki zuen...
|
|
|
Raissak, horrela, Abdel Haqqen akats fisikoak –sudurra handi xamarra zuen, eta belarriak irtenegiak, aukeran– alde batera utzi, eta aire misteriotsu hura hartu zuen edertasunaren gailurtzat: ba ote
|
zegoen
munduan Abdel Haqq baino mutil ederragorik, bere aire misteriotsu harekin, zeina ezin izan baitzitekeen Allahren misterio infinituaren isla baizik?
|
|
2014
|
|
|
Bost mila lagun baino gehiago agertu ziren haren hiletetara; estatu askotako enbaxadoreak, haien artean. Ez
|
zegoen
munduan idazle herrikoiagorik une hartan.
|
|
|
nintzen. 20 urte nituen eta nire adineko besteek bezala, futbola maitatzen nuen gauza guztien gainetik, eta futbolean aritzen nintzenean, ase nintzen, ez
|
zegoen
munduan besterik.
|
|
|
Pozarren jarri zen Xabi, baina berehala kamustu zitzaion poza, aitak" Emilio lagunaren etxean" gaineratu zuenean; makina bat gomuta ibili zuen Xabik hondartzarako bidean, urduri samartua, Emilio horren etxean bazkaldu zutelako. Baina bazekien alferrik zela marmarka hastea, dena erabakita
|
zegoen
munduan bizi baitzen. Hondartzaren ikusmirak, zorionez, ondorengo estualdiak ahantzarazi zizkion:
|
|
|
Bere sentimenduekin ezer egitea zaila egiten zitzaionean, orduan zetorkion hoberen kasete haiek entzutea. Ez
|
zegoen
munduan bere sentimenduekin (bere minarekin) kanta horiek baino lotura estuagoa zeukan ezer ere. Gainera, kanta haietatik edertasun bat hartzen zuela pentsatzen zuen, eta une horietan Oihana konkistatuko zuen ziurtasuna itzultzen zitzaion berriz.
|
|
|
Baina Xabi sinetsita
|
zegoen
mundua ikastolaren alde zegoela, mundu guztiak parte hartzen zuela kantaldietan, edo bono (edo egutegi edo pegatina) salmentan, eta mundu guztia ikurrinez betetako festa haietan biltzen zela. Mundua giro hura zela alegia.
|
|
2015
|
|
|
Interneten hasieran, argi
|
zegoen
mundua ikaragarri aldatuko zitzaigula. Aurreikusten genuen komunikaziorako ematen zituen aukera teknologikoez gain, aldaketa ekonomiko eta soziala ere ekarriko zuela, hoberako:
|
|
|
Aitaren arrastorik ez. Mezu zaharra izango zen entzundako hura, hamaiketakoa hartu eta alde eginda
|
zegoen
mundu guztia plaza hartatik.
|
|
|
Igorleak esan nahi zituen hitzak azpimarratu eta, hortik aurrera, hartzailea arduratuko zen ordena egokia asmatzeaz. Ez zen kode bereziki konplexua, baina, mezu eta eslogan arranditsu bezain hutsez enpo
|
zegoen
munduan, sinpletasuna iruditu zitzaigun biderik isilpeko eta seguruena. Zeinek apartatuko zuen soa koloretako pantaila lau erraldoietatik liburuetako orri txikietako hitz azpimarratuei kasu egiteko?
|
|
|
egin zuen azkenean. Noski, ordurako Britten ez
|
zegoen
mundu honetan.
|
|
|
Beti antzeman zuen ez zegoela arrazoirik, ordenarik, justiziarik, baizik sufrimena, heriotza, behartsuak. Ez
|
zegoen
munduak gauzatuko ez zuen gaiztakeria makurregirik; bazekien berak. Zorionak ez zuen irauten; bazekien berak.
|
|
|
denak ziren egin beharrekoak, eta denetan moldatzen nintzen ondo samar, ez nuen bat bereziki maitea, ezta beste bat gorrotatzen nuena ere; gero bai, konturatu nintzen batzuen eta besteen arteko aldeaz, bai eta nire gaitasun eta mugez ere: letretako ikasgaiak aise eta erraz sartzen zitzaizkidan bitartean, zientzietakoak, ez dut esango izugarri zailak gertatzen zitzaizkidala, ez baita egia, baina bai ez nintzela eroso sentitzen, beren kontzeptuek nire interesetik eta ulermenetik kanpo
|
zegoen
mundu bat osatuko balute bezala, mundu arrotza. Horregatik egotziko nion seguru asko Txintxetari zientzietako ikasgai bat.
|
|
|
Etxeak, kaleak, herriak eta paisaiak oro, urratuta agertzen ziren ene begietara. Den dena eraikitzeko
|
zegoen
mundu erori batean aurkitzen nintzen... Gose, egarri eta txiki ginela gogoratu dut, sabaitzat zerua baizik gelditzen ez zitzaigun garai hartan.
|
|
|
Bosgarrena bukatzen. Haurtzaroan Salgari edo Julio Verneren liburuekin gertatu zitzaidan antzera, abentura eta pertsonaia sinesgaitz haiek nobelaren istorioan murgiltzen ninduten, egunean eguneko kezka eta arazoetatik urrun
|
zegoen
mundu batera eramanez. Drogaren parekoa zen.
|
|
|
Itxura batera behintzat, salbu
|
zegoen
mundua, eta balore merkatuak ez zuen zertan beldurtu. Normaltasuna nagusi berriro ere.
|
|
|
Dutxan sartu zen, eta alferrik izan ziren nire maldizio guztiak. Ez
|
zegoen
munduan plan hoberik! Autoa hartu, bi amona zahar kargatu, eta Urrestillara, ezagutzen ez nuen beste amona baten hiletara!
|
|
|
Jendeak ez al zuen, baina, lanik egiten? Zenbat etxekoandre eta etxekogizon
|
zegoen
munduan. Zenbat Omegatroski Ludiaren jiran?
|
|
|
Garesti izango litzateke mundurako hilak gaudenean izan ezik Jainkoa bilatu ezin bagenu. Ez
|
zegoen
mundurako hila Magdalena, ez Samariar emakumea, ezta Kanaandar emakumea, Jesus aurkitu zutenean. Baita asko hitz egiten du bat egitean Jainkoarekin gauza bera bihurtzeaz ere; eta hau gertatzen denean, eta Jainkoak arimari mesede hau egiten dioenean, ez du esango bila dezala, dagoeneko aurkitu baitu.
|
|
|
San Martini suak eta urek obeditu egiten zioten; san Frantziskori hegaztiek eta arrainek, eta berdin beste santu askori ere. Argi
|
zegoen
munduko gauza guztien jaun zirela, haiek gutxitzat edukitzen ongi jokatu zutelako eta egiaz haren Jaunaren mende indar guztiekin jarri zirelako. Beraz, diodanez, lurrean jaiotzen den urak ez du ahalmenik haren aurka; haren garrak oso gora doaz, eta haren sorrera ez da hasten hain beheko gauzetan.
|
|
|
Indarrean
|
zegoen
munduaren ikuspegi organizistaren arabera, bai animaliak eta landareak bai mineralak sorkuntza eta hazkunde prozesuetara lotuak zeuden, eta Lurrak bere mugak areagotzen zituela uste zen. Ekonomia diziplina gisa ezarri zen Lurrak sorrarazitako aberastasunen hazkundea sustatzearen zeregina bere gain hartuz.
|
|
2016
|
|
|
Gizonak uzkurki ibiltzen hasi ziren eta ez ohiko irri gozoz zeuden, suntsiturik
|
zegoen
mundu larri zaharretik xaramelaz urruntzen hasi zirelako eta hain argitsu zagerren lurrama berriaren bila abiatzen zirelako.
|
|
|
Hala uste izan baitzuen Jainkoak, mintzaira bat baizik munduan ez zela. Hala zen, bai, berak kudeatzen zuen lurraldean, noski, Adan eta Ebaren ohiko Edenean, Noe eta bere jatorrizko jendeen artean, baina aspaldi, beste hizkuntza mordo bat bizirik
|
zegoen
munduan zehar, beraren kontrolpean ez zeuden eremuetan, eta hori, berak jakin gabe, noski. Jainkoa ez zela dena ikusteko gai horretan garbi agertu zen.
|
|
|
Hutsik
|
zegoen
mundua. Ez urtarorik, ez belarrik,
|
|
|
Zaharra zen guztia pikutara bidaltzen zen, bai gauzetan, kontsumismoarekin, bai ideietan, abangoardiaren nagusitasunarekin. Konfiantza unibertsal bat
|
zegoen
mundua hoberantz aldatuko zela?
|
|
|
Zatteretik irten eta, Giudecca uharteko zenbait geralekutatik pasatu ondoren, San Giorgo irlatxoa jo eta San Marco alderantz abiatu zen vaporettoa. Topiko guztiek arrazoi zuten, plaza hartara egun eguzkitsu batean itsasoz poliki poliki iristea baino gauza ederragorik ez
|
zegoen
mundu osoan, dena kolore biziz beteta eta gondola mordoa alde batetik bestera zebiltzala. Aurreneko aldian batez ere.
|
|
|
Akaso, amak azkenekoz egin zidan bisita laburretik? –Ikerne haserre
|
zegoen
mundu guztiarekin.
|
|
|
Harrituta
|
zegoen
mundu osoa: biktimarik sortu ez duen lehergailu txiki bat lortzearren heriotza zigorra eskatzen bazioten, zer gertatuko zen erori berri zen buruzagitza osoarekin?
|
|
|
Mugarik ez
|
zegoen
mundu hortatik
|
|
2017
|
|
|
Hutsetik sortutako herri hartan han
|
zegoen
mundu zabalaren itzala, eragin nabarmen askorik gabe, itxuraz, ez bazen aipatzeko bat: nik ezin nuela txineraz hitz egin haiekin, eta haiek ezta ere euskaraz nirekin.
|
|
|
Atzera begiratu nuen, baina ez zegoen ezer inguruetan. Eguzkiak bideko metaletan eta errekako harri bustietan egiten zuen distira, eta, ziurrenik, ez
|
zegoen
munduan ikuspegi hori baino baketsuagorik. Hala ere, korrika hasi nintzen.
|
|
|
Kitzikatu egiten zuen jende guztia berari begira edukitzeak. Boterea izatea baino gauza ederragorik ez
|
zegoen
munduan.
|
|
|
Kartelari begira
|
zegoen
mundu guztia eskolan. Casting ari buruzko informazioa zetorren:
|
|
|
Ondoren, bide horretan sakondu dute Benedikto XVI.ak eta Frantzisko Aita Santuak, bereziki preskripzioaren epeak luzatuz, kasu jakinetan preskripzioa bera indargabetzeko atea irekiz, zigorrak prozedura administratiboaren bidez ere ezartzea ahalbidetuz, eta honetan guztian zabarkeriaz jokatzen duten gotzainak zigorrez mehatxatuz. Garbi
|
zegoen
mundu guztiarentzako ildo bateratuak behar genituela, eta globalizazio garai honetan zentzugabea zela diozesi bakoitzak arazo berari erantzun kontraesankorrak ematea. Batzuek esan zuten joera zentralista zuela erreforma horrek, baina nik uste dut behar beharrezko esku hartzea izan zela.
|
|
|
Kanelo deitzen genion. Txakurtxo horrek adina zakurkeriarik jakin zezakeen besterik ez
|
zegoen
munduan. Bera bezalako bi zen beste zakur bati aurre egin eta muturraren aurretik kentzen zion janaria...
|
|
|
Desagertua Felix Seisdedosen beldur? Zenbat jende ote
|
zegoen
munduan Seisdedos anaien beldur. Zenbat emakume?
|
|
|
Bueno, bai,, haiek? bezalakoak izango ziren, Mendebaldeko dekadente hura bezalakoa, bere ergelkeriaz ohartzeke amildegiaren ertzean
|
zegoen
mundu haren antzekoak.
|
|
|
Baina begiratzeko modu berri horrekin batera, hor
|
zegoen
mundu hura gertutik ezagutzen zuenaren ikuspuntua ere. Hor zegoen Kaki Arkarazo gitarra jotzailea, Negu Gorriak en kantuen konposatzaile ez ezik, disko haien ekoizpen lanen lemazain nagusi izandakoa; estudioko mahaian bera ibili zen Bertso Hop hartako samplerrak, Laxaro Azkune gai jartzailearen ahotsa eta grabazio berriak nahasten eta kalibratzen, koktel ontzi hura astintzen.
|
|
2018
|
|
|
Zigarro eta puru kez inguratutako sepia koloreko errealitate hura: desagertzear
|
zegoen
mundu baten testigu izatea. Eta egongo da esango duenik gaurkoa ordukoaren eboluzio bat dela.
|
|
|
Begi bistan zuenetik, hankaz gora
|
zegoen
mundu guztiaren bizimodua. Ez zen, ez, bakarra bera, kalte handiak pairatzen zituena.
|
|
|
Ehunka erretratu egin zituen XIX. mendeko azken hamarkadetan eta XX. mendeko lehendabizikoetan. Bere ustean onenak emanda
|
zegoen
mundu bati atera zizkion argazkiak; gizon emakume anonimoak betikotu zituen, enkoadratzearen arauak hautsi eta argazkilaritza industriaren azken berrikuntzen aldeko apustua egin zuen.
|
|
|
Kontraktualisten iritziz, adibidez, negozio horrek prostitutari kalte egiten diola edo hura apalarazten duela esaten duenak ez du ondo ulertu zer salerosten den jarduera horretan egiaz: ...intzen ez prostitutaren gorputza, ez haren izatea; prostitutak, aitzitik, bere buruari kalte egin gabe eman ditzake zerbitzuak kontratu bidez. Horregatik, feministaren batek esaten badu emakumeek gizonekiko duten mendekotasuna mamitzen duela prostitutak, agian erantzungo diete sexuaren inguruko jarrera zaharkituen isla dela ikuspegi hori, gizonen propagandaren eta emakumeen mendekotasuna zabalduta
|
zegoen
mundu zahar baten ondorioa. Are, zera ere esan ohi dute kontraktualistek:
|
|
|
Ez zuen ezer esan familiari buruz eta ukitu malenkoniatsu bat antzeman zion neskari. Bakarrik
|
zegoen
munduan. Nahikoa interesgarria iritzi zion guztiari Ritxik.
|
|
|
Hura, ordea, ez zen hara joaten, beldur baitzen neskato zuriarekin ikus zezaten, hain gaztea bera, maitaleak ez zuen esaten, baina neskatoak bazekien hori. Garai hartan, nahiz eta denbora askorik ere pasa ez den, duela berrogeita hamar une eskas, barkuak besterik ez
|
zegoen
mundu osoan barna ibiltzeko. Eremu handiak zeuden artean kontinenteetan ez errepiderik ez trenik gabe.
|
|
2019
|
|
|
Zinema jaialdi bat edo horrelako zerbait duen herri txiki batean, adibidez. Lakaben beti diote herria sortu zutela mundu berri bat eraikitzeko,
|
zegoen
munduarekin borrokatzeari utzi nahi ziotelako. Mundu berria eraikiz borrokatzen jarraitzen dute.
|
|
|
Ez zekien nondik zetorren, ezta nora zihoan ere. Baina gogoeta honek ez zuen euskal gizakia kezkatzen, betidanik eta betirako
|
zegoen
mundu magiko baten partaidetzat hartzen baitzuen bere burua. Mundua ez zegoen gizakiaren neurrira egina, eta mundu bizidun hori urtero lotan, ia hila, gelditzen zaigu, gero negua igarota udaberrian berriro esnatzeko.
|
|
|
Nola ez ba! Une hartan ez
|
zegoen
munduan gehiago nahi zuen ezer.
|
|
|
Enuntziatuak zehazten ez zuenarekin entretenitu nintzen lehendabizi. Donostiatik Bilborako trenak zenbat geldialdi egiten ote zituen guztira, ba ote zegoen tren zuzenik tarte horretan, ba ote
|
zegoen
munduan ausartik Donostiatik Bilborainokoa edo alderantzizkoa egiteko trena hartzen zuenik, zenbat ordu behar ote zituen horretarako. Amatxi tentatzea bururatu zitzaidan, galdera bera hari eginez gero, zer erantzun emango ote lukeen entzun eta hori bera paratu ariketaren azpian, baina ez zirudien inspiratuegi.
|
|
|
Zertara zihoan parke berera? Bakarrik ote
|
zegoen
munduan?
|