|
2000
|
|
|
Selfaren bereizkuntza eskala giza funtzionamenduaren maila guztien sailkatze ahalegina da, eta
|
pertsona
bakoitzaren oinarrizko nia neurtzen ahalegintzen da, hau da, besteekin ni komun batean emozionalki fusionaturik ez dagoen niarenzatia: bereizi gabeko niaren masa.
|
|
|
Egia esan, ezin da arau finkorik eman arnasa egiteko modu onena zein den erabakitzeko;
|
pertsona
bakoitzak berea dauka. Esate baterako, andrazkoek gehiago garatu dute bularreko arnasketa.
|
|
2001
|
|
|
Esan bezala, lan hau batez ere ikerketa psikosozialaren barruan kokatzen da.Lanaren mugak non jarri aukeratzerakoan, irizpide nagusi batzuk jarraitu dira, adibidez: 1) doktorego tesia izanik, Unibertsitateko arlo batean kokatu beharra izatea eta psikologia sozialaren arloan egotearena; 2) ikuspegi psikosoziala izateaagian interes handiena duena helduen euskalduntze prozesua eta portaera ulertzeko; hori horrela da, neurri batean behintzat, helduen euskalduntze prozesua EuskalHerrian
|
pertsona
bakoitzaren baitan edo aukerapean dagoelako; 3) euskalduntzearen hizkuntz politikarako eta hizkuntz plangintzarako erabat beharrezkoa delako, hain zuzen, aldagai psikosozialak pertsona bakoitzaren aukeran gehiago oinarritzen direlako aldagai psikosozialak eta soziolinguistikako eta psikopedagogiakoaldagaiekin konparatuz, horiek baino hautazkoagoak direlako.
|
|
|
Esan bezala, lan hau batez ere ikerketa psikosozialaren barruan kokatzen da.Lanaren mugak non jarri aukeratzerakoan, irizpide nagusi batzuk jarraitu dira, adibidez: ...oan egotearena; 2) ikuspegi psikosoziala izateaagian interes handiena duena helduen euskalduntze prozesua eta portaera ulertzeko; hori horrela da, neurri batean behintzat, helduen euskalduntze prozesua EuskalHerrian pertsona bakoitzaren baitan edo aukerapean dagoelako; 3) euskalduntzearen hizkuntz politikarako eta hizkuntz plangintzarako erabat beharrezkoa delako, hain zuzen, aldagai psikosozialak
|
pertsona
bakoitzaren aukeran gehiago oinarritzen direlako aldagai psikosozialak eta soziolinguistikako eta psikopedagogiakoaldagaiekin konparatuz, horiek baino hautazkoagoak direlako.
|
|
|
pasiboa/ aktiboa, sortzailea/ ez sortzailea, konstantzia, eta abar; 5) ingurunearen laguntza: familian, irakaskuntzan, lagunartean, auzoan, arlo kulturalean eta instituzionalean; 6) emaitzen arteko loturak, batez ere 2Hren jabekuntzako motibazioaren eta lortzen den mailaren artean; 7)
|
pertsona
bakoitzaren ezaugarri psikologikoak eta soziodemografikoak: gaitasun orokorra, adina, generoa, 1H/ Hk, etxekohizkuntza/ ak, eta abar.
|
|
|
Hortaz, ondoriozta dezakegu, ezen kanpo zorraren zerbitzu bakoitza zorpeko herrialdearen kanpoko errenta gastu bat dela, EG, zeinak errenta eraketar en gastu korrespondenteari, EK, eragiten dion. Truismoari dagokionez, EK delakoa netoa da EG rekiko, zeren
|
pertsona
bakoitza naturala edo juridikoa izan bere geroagoko gastuak aldatzen ez duen errenta eraketa baten mozkinaren jabe baita; kanpo zorraren zerbitzuaren kasua oso berezia eta kezkagarria da: zorpeko herrialdeak (H) ez soilik jadanik eratutako bere kanpoko irabazi netoen gutxitzea jasaten du zeina truismoarekin bat, baizik eta bere kanpoko irabazi netoen eratzean bertan ere gutxitzea jasaten du.
|
|
2002
|
|
|
– Marko orokorrean bereizturik eta sailkatuta azaltzen diren gaitasunak modukonplexuan erlazionatzen dira
|
pertsona
bakoitzaren izaeraren garapenarekin. Irakasle eta ikasleen lana da, zati?
|
|
|
1996an,
|
pertsona
bakoitzeko eta urteko, 350 kg zabor bildu ziren, baina 1999an 419 kg bildu ziren; hau da, 1996an Gipuzkoan 736.000 tona jaso ziren eta 1999an 869.000 tona izan ziren. Horrela, jasotze selektiborako programa jakinen bidez, europar batez bestekoaren gainetik, %13, 2 berreskuratzea lortu bada ere, eta, orografiaren zailtasunarekin, konpostaiak materia organikoa berreskuratzeko aukera eskaini dezakeen arren, zabortegien bizitza erabilgarria amaitzen ari da.
|
|
|
bidetik gauzatzeko joerak bazter guztietatik nagusitu dira. Sistema batek totalitatearen ordezkaritza ezin dezakeela izan argudiatuko den bezala lanaren ondoko orrialdeetan,
|
pertsona
bakoitzak, eta bere kasuan komunitate bakoitzak, munduaz duen ikuspegia ere partikularra dela onartu behar da.50
|
|
2003
|
|
|
UEUren berri eman ondoren, erakundearen arazoak aztertu zituzten. UEUren kideen artean, denboran zehar egon ziren iritzi desberdinak nabarmendu zituzten, baita
|
pertsona
bakoitzak izandako aldaketak ere. Bozeramaileek ukatu egin zuten UEUk inori ateak itxi izana.
|
|
2004
|
|
|
Trasimakok esan bezala, zuzentasuna gehien eta denei komeni zaiena besterik ez da. Sokratesentzat Justizia gurebaitan dagoen Ongi bat da, hau da,
|
pertsona
bakoitzaren baitan eta hiri osoaren baitandagoena: Ongi partikularra eta Ongi orokorra.Bigarren liburuan hiria nola sortu eta garatzen den azaltzen du Sokratesek; gauzagutxi hastapenean, eta hastapenetik dira haxean ezarri, egiari loturik, moralarisegituz eta, beraz, gazteria zuzentasunean altxatuz, adin horretan baitira plegu on edotxarrak hartzen.Hirugarren liburuan justiziaren definizioaren bila ari da Sokrates.
|
|
2005
|
|
|
«Hondarribiko Alarde Fundazioak(...) berehala utzi zuen bertanbehera ordu batzuk lehenago ohar baten bidez kaleratu zuen eskakizuna. Oharhorretan zioen komunikabideek
|
pertsona
bakoitzeko 2.000 pezeta ordaindu beharkozituztela akreditazioa lortu eta irailaren 8ko desfilearen berri eman ahal izateko(...). Bertan behera utzitako ohar horren arabera, kazetariek desfile egunean akreditazioa ikusteko moduan ez bazeramaten, ez zitzaien Alardera sartzen utziko edotaudaltzainek, konpainietako partaideek nahiz arduradunek kanpora aterako zituzten».
|
|
|
Plangintza aurrera eramateko, hezkuntza komunitatearen konpromisoabehar da. Talde eta
|
pertsona
bakoitzaren ardurak eta erantzukizunak zeindiren argi eta garbi finkatu behar da.
|
|
|
Melodiaren terminoak badu zerikusirik
|
pertsona
bakoitzak aukeratzen dugun intonazioarekin. Tonu aldaketetan, goitik behera eta behetik gorako melodian asmatzea komeni zaio esatariari, irakurtzen ari den testuari eman nahi dion esanahia emateko eta entzuleak horrela jasotzeko.
|
|
2006
|
|
|
Prozesu honetatik igarotzen diren pertsonek nolabaiteko sufrimendu psikologikoa pairatzen dute. Zalantzarik gabe, prozesuak ez die guztiei moduberean eragiten,
|
pertsona
bakoitzak baliabide desberdinak baititu egoerari aurreegiteko. Zenbait ikerketatan ikusi den moduan, huts egindako tratamenduarenostean, emakume optimistek ongizatea mantentzeko estrategiak erabiltzen dituzte (Litt, Tennen, Affleck eta Klock, 1992).
|
|
|
Erantzunak pertsona batetik bestera aldakorrak dira erreakzioen atalase sentsorialaren, intentsitate mailaren, iraupenaren etaerrekuperazio denboraren arabera. Honen ondorioz, egoera berberean modu ezberdinean erantzuten du
|
pertsona
bakoitzak bere ezaugarri tenperamentalak direla eta.
|
|
|
Gizarte tradizionalean ordena aldaezina zen. Jaiotzatik jasotako posizioa betetzen zuten gizabanakoek, eta
|
pertsona
bakoitzak berez zegokiona zeukan. Eta horrekin kontent egon behar.
|
|
|
Aitzitik, errealitatea eraldatzea (eraldatze partziala ala orokorra) bilatzen duten mugimendu, erakunde eta talde berriak agertu dira. Eragile berriez gain,
|
pertsona
bakoitzak bere autobiografia propioa eraikitzea du asmo, gutako bakoitzak geure burua ere, giza agentzia, gisa ulertuz.
|
|
|
Zuzenbidearen ardatza,
|
pertsona
bakoitzak bere bizitzan egiten dituen egintza juridikoak arautzen dituena.
|
|
|
Alabaina, baieztapen hori, itxuraz hain argia eta zehatza dena, apur bat iluntzen da kontuan hartzen badugu publizitate sorkuntzetan oso ohikoa dela obraren sorkuntza zenbait pertsonari egokitzea, babesturiko obran integratuko diren izaera ezberdineko ekarpenak egiten baititu
|
pertsona
bakoitzak. Sorkuntzaren ekimena bere gain hartzen duen pertsona batek zuzentzen eta koordinatzen du obra sortuko duen taldea.
|
|
2007
|
|
|
Hori marka da. Izan dezagun hau buruan;
|
pertsona
bakoitza markabaten zatia dela enpresa batean dagoenean.
|
|
|
Kontuan harturik gizakia ezin dela saio hodian bizi, ez eta isolamenduan ere,
|
pertsona
bakoitzaren onerako aztertzearen xede horren osagarri gisa isuri sozialajarri behar dugu: guztion onerako, alegia.
|
|
|
gizabanakoa taldea gizabanakoa. Ezagutzaren prozesuak, gizabanakoaren ernamuin kultural gisa, linealki segitzen du urteekin batera,
|
pertsona
bakoitzaren jardueraren arabera, eta segitzen du gainerako gizabanakohelduekin batera bere giza taldearen kultura osatu arte. Hala ere, garapenarenlehenbiziko urteotan, taldeak, bizidun berria talde batean sortua baita?
|
|
|
Azkenean, kultura ezagutza, ulermena eta trebetasuna izanik, norberaren gauzada,
|
pertsona
bakoitzarena. Baina ezagutzeko, ulertzeko eta trebetasuna lortzeko, ingurukoen laguntza ezinbestekoa zaigu.
|
|
|
Izan ere, aurrerapenakbatzuei gauza onak ekartzen dizkie, baina ez dira horren gauza onak gizakienbizitzaren alderdi askotarako, hau da, guztiontzako. Hortaz, aurrerantz egin nahidugu
|
pertsona
bakoitzaren onerako eta harengandik hurbil egoteak balioko diguneurtzeko ona ala txarra izan den guk emandako pauso bakoitza. Izan ere, gizakiaren aurrerapentzat jo izan diren mugarriak oro ez ditugu zertan aintzat hartuautomatikoki pertsonen onerako urrats gisa.
|
|
|
Gizarte modernoetan harreman zirkuluak gainjartzen dira,
|
pertsona
bakoitzak hainbat rol, hainbat, me, bereganatu behar du.
|
|
|
Estadio horretan, pertsonari buruzko ikusmoldeabereizia da; hau da, haurrek ondo bereizten dituzte pertsonen ezaugarri psikologikoak eta fisikoak. Horren ondorioz, badakite
|
pertsona
bakoitzak bizitza psikologikosubjektibo beregaina duela. Hala, haurrak ekintza asmodunak eta nahi gabekoakbereizteko gai izaten dira.
|
|
|
Alde handia dagoenean, berriz, autoestimuanegatiboa izaten da. Beraz, alde horretan ere autoestimua oso subjektiboa da,
|
pertsona
bakoitzak modu batera hautematen baitu nahiaren eta errealitatearenarteko aldea. Hala, pertsona batentzat alde txikia dena, beste batentzat izugarrizkoaizan daiteke (Palacios, 1999).
|
|
|
Ikerketek adierazten dute gaitasun hori 7 urtetik 8 urterabitartean hasten dela garatzen. Izan ere, adin horretatik aurrera haurrak ulertzenhasten dira
|
pertsona
bakoitzak egoera beraren interpretazio bat egin dezakeela (Carpendale eta Chandler, 1996 in Hala eta Carpendale, 1997). Hala ere, horrek ezdu esan nahi adin horretako haurrek erabat ulertzen dutenik ezagutza errealitatearen interpretazio bat denik.
|
|
|
Demokrazia adineanaurrera egin ahala hobeto ulertzen da, eta gazteek gero eta argiago dute boterepolitikoaren zein ekonomikoaren gehiegikeriak oso kaltegarriak direla demokraziarentzat. Horrez gain, gai dira
|
pertsona
bakoitzaren eskubide zein aukerakdemokraziarentzat onuragarriak direla ulertzeko (Husfeldt eta Nikolova, 2002).
|
|
|
Gero Corneille engan topatzen da («génie d, un peuple», 1640), Port Royalen («le genie de nostre langue», 1650), etab. Mendearen azken herenean, modako adigaia bilakatua jadaneko, liburuak hasten dira: ...de la langue françoise; 1681, J. Menudier, izenburu berarekin (frantsesa, dama bezala pertsonifikatua, bera mintzo da); 1685, izenburu beragaz halaber, «par le Sieur D++»? 978, etab. Testurik gogoangarriena Christmann ek Dominique Bouhours en «La Langue Françoise»i deritzo (1671) 979 Ongi ikusten da, hizkuntzaren jeinua, birjaiokundetarki, talentua, dohaina, trebetasuna bezala ulertzen dela,
|
pertsona
bakoitzak bere talentuak dituen bezalaxe dituenak hizkuntza bakoitzak bereak. Hala hizkuntza bakoitza nortasun bat da, bere aiurriagaz, eta bakoitzak bere koloreekin pintatzen du mundua:
|
|
|
Ingenium dohain intelektual edo natural bat bada, Genius Erroman etxeko bizitza jaiotzatik heriotzaraino zaintzen zuen jainko familiar babeslea zen. Baina hiri edo herri bakoitzak ere bere jeinua izaten zizun (izpiritu begiralea), eta eskualdeak edo lekuak berea halaber («genius loci», Virgiliok Eneidan), eta
|
pertsona
bakoitzak ere. Ponpeiako etxeetan behin eta berriro aurkitzen da etxeko jaunaren «jeinua» lararioan (etxeko jainko edo izpiritu babesleen txokoan) pintatua, eskaintza egiten jainkoei.
|
|
2008
|
|
|
Zalantzarik gabe, buruhauste nagusiak datu baseko erregistroen zerrenda hazten denean hasten dira. Kontuan hartu behar dugu gehienetan zerrendek datu bakar bat eskaintzen digutela pertsonaia bakoitzari buruz; eta sasoiko eskribauak ez zirela oso zehatzak izaten
|
pertsona
bakoitzaren izenabizenak jasotzeko orduan. Beraz, adibide bat jartzeagatik, 1835eko armaginen zerrenda datu basera sartzen ari garela Francisco Echeverria aurkitzen dugu, ofizial kanoigina bera.
|
|
|
Funtsean, karlismoak gorputz bat bezala funtzionatzen zuela, organismo bat bezala, pieza bakoitza bere tokian, batzuk elizan, besteak udalean eta gainerakoak lubakietan, denok Lege Zaharraren magalean, eta horregatik berorregatik, elkarrekin nahastu gabe. Ikuspegi liberalarentzat, ordea, gizabanakoa da garrantzitsua, nor bere kabuz erabaki eta gauzatu ahal izatea, pentsamolde zaharkituak gainditzeko lehen urratsa
|
pertsona
bakoitzaren kontzientzian eman behar baitzen. Iraultza liberalak historiaren protagonista bihurtu zuen norbanakoa, eta gidoiaren arabera, politikoaren zein soldaduaren paperak interpretatzeko prest egon behar zen.
|
|
|
Aipatu diren eragin iturri horiek aintzat hartuta, helduaroa eta zahartzaroa aldaketarako egokiak dira; eragin iturri horiek sumatu egiten dira. Aldaketa horietako asko garapenarekin lotuta daude huts hutsean; segida jakin bat eta antolamendu jakin bat dute,
|
pertsona
bakoitzak une bakoitzean dituen ezaugarrien multzoarekin lotuta. Helduaroan eta zahartzaroan, beraz, galerak eta murrizteak gertatzen dira, jakina, estereotipo zaharrek defenditzen zuten moduan; baina irabaziak ere badaude:
|
|
|
pertsona, bere kohortearen, estatus sozioekonomikoaren edo kulturaren ikuspegi estatistikotik begiratuta. Testuinguru askotako eraginek norabide dibergenteetan bultzatzen dute
|
pertsona
bakoitza, eta horren indarra norbanako batetik bestera aldatzen da, adin batetik bestera, egoera batetik bestera, familia batetik bestera, eta, horretaz gainera, pertsona horrek esperientziak eta gene bakarrak ere baditu.
|
|
|
Ondorioz,
|
pertsona
bakoitza egokiak diruditen estereotipoetatik edo orokortasunetatik bereizten da ustekabeko moduetan, eta norbanakoen arteko desberdintasunek errespetu zientifikoa eta analisia eskatzen dute, pertsonak talde jakin batera lotzen dituzten zeinahi antzekotasunek bezala.
|
|
|
Ingurunea edo giroa, berriz, inguruneko faktore eta esperientzia guztiei dagokie eta haren eragina sorkuntzaren ostean hasten da. Adibidez, haurdunaldian amak izan duen osasun egoera edo kanpoko munduan
|
pertsona
bakoitzak duen esperientzia pertsonal oro: familia, eskola, gizartea eta kultura orokorra (Berger eta Thompson, 1998).
|
|
|
Lan balioaren teoriak, berez, ez du oinarritzen «bazkide bakoitzak boto bat» oinarri irizpidean azaltzen den irizpide berdintzailea. Aberastasunaren benetako sortzailea lana bada,
|
pertsona
bakoitzak aberastasuna sortzeko ematen duena bere lan ekarpenarekin dago loturik, eta lan ekarpen horrek ez du zertan berdina izan pertsona guztiengan. Beraz, irizpide berdintzailea eta lan balioaren irizpidea kontrajarriak ere izan daitezke.
|
|
2009
|
|
|
Barrura bakarrik begiratu behar ez dugunlegez gerraren beraren zergatiak aurkitzeko. Esan nahi da talde bakoitzak, ia
|
pertsona
bakoitzak, bere arrazoiak izan zituela gerra egiteko eta, ondorioz, gatazka hurakontatzeko, azaltzeko edo zentzua emateko. Horrek, jakina, protagonista guztientzat balio du, barruko nahiz kanpoko, zuzenean jardun zutenentzat baita borrokanberaien lekua ordezkatzen zutela sentitzen zutenentzat ere.
|
|
|
Gizarteratzea gizakiari bere ingurura egokitzea ahalbidetzen dion prozesuada. Gurasoek, familiak, eskolak, edota gizarteak berak aurrera daraman prozesuhonen bidez,
|
pertsona
bakoitza besteekin erlazionatzeko esperientzia hartuz doaeta, beronekin batera, gizartean ongi konpontzea ahalbidetuko dioten gaitasunaketa ezagutzak eskuratzen ditu. Bizitza osoan zehar inguruko errealitatea barneratzendugu, baina lehenengo haurtzaroko sozializazioa da garrantzitsuena, pertsonaribere bizitza sozialaren oinarriak finkatzen dizkiolako.
|
|
|
Nerbio sistema da garenaren arduraduna. Nortasuna, ikuspuntuak, adimena, koordinazioa, edo
|
pertsona
bakoitzak egiten duen guztia, nerbio sistemangertatzen diren elkarrekintza konplexuen ondorioak dira. Hartzaile sentsitiboek inguruko informazioa hartuta orno muinera edo entzefalora bidaltzendute, non prozesatu eta bateratu ondoren erantzun egokiaren agindua sorrarazten den.
|
|
|
Fronte nazionalean eta errepublikanoan eta, kontzentrazio eremuetan, zigor batailoietan eta kartzeletan eraildakoak zenbatzea; atzeguardian hildakoak, exekuzioenbiktimak, bere buruaz beste egindakoak eta bonbardaketetan hildakoak zenbatzea eta,
|
pertsona
bakoitzaren gorpuzkera, adina, egoera zibila, lanbidea, ideologia etaafiliazio politiko edo sindikala aztertzea1.
|
|
2010
|
|
|
Hala ere, baliteke pertsonabatek dementzia baten sintoma guztiak ez adieraztea. Hau da, dementziaren garapenaeta pronostikoa aldakorrak dira dementzia mota eta
|
pertsona
bakoitzaren arabera.
|
|
|
Gaixotasunaren bilakaera
|
pertsona
bakoitzean desberdina izango dela kontuan hartuz, ondoren azaltzen diren irizpideak pertsona bakoitzari eta pertsona bakoitzak azaltzen dituen komunikazio arazo zehatzei egokitu behar zaizkie. Esaterako, lasaitasuna transmititzen duen ahots tonua erabili; gaixoaren parean jarri etabegietara begiratu haren arreta bereganatzea lortu arte; orientazioa erraztu nongauden edo zer egingo den esanez; esaldi motzak, argiak eta zehatzak erabili batezere aro aurreratuetan dauden gaixoekin; hiztegia erraztu hitz konkretuak edotaezagunak erabiliz; eta erantzuteko denbora utzi, Alzheimerra bezalako gaixotasunaduen pertsonak erreakzionatzeko denbora gehiago behar du eta.
|
|
|
Gaixotasunaren bilakaera pertsona bakoitzean desberdina izango dela kontuan hartuz, ondoren azaltzen diren irizpideak
|
pertsona
bakoitzari eta pertsona bakoitzak azaltzen dituen komunikazio arazo zehatzei egokitu behar zaizkie. Esaterako, lasaitasuna transmititzen duen ahots tonua erabili; gaixoaren parean jarri etabegietara begiratu haren arreta bereganatzea lortu arte; orientazioa erraztu nongauden edo zer egingo den esanez; esaldi motzak, argiak eta zehatzak erabili batezere aro aurreratuetan dauden gaixoekin; hiztegia erraztu hitz konkretuak edotaezagunak erabiliz; eta erantzuteko denbora utzi, Alzheimerra bezalako gaixotasunaduen pertsonak erreakzionatzeko denbora gehiago behar du eta.
|
|
|
Gaixotasunaren bilakaera pertsona bakoitzean desberdina izango dela kontuan hartuz, ondoren azaltzen diren irizpideak pertsona bakoitzari eta
|
pertsona
bakoitzak azaltzen dituen komunikazio arazo zehatzei egokitu behar zaizkie. Esaterako, lasaitasuna transmititzen duen ahots tonua erabili; gaixoaren parean jarri etabegietara begiratu haren arreta bereganatzea lortu arte; orientazioa erraztu nongauden edo zer egingo den esanez; esaldi motzak, argiak eta zehatzak erabili batezere aro aurreratuetan dauden gaixoekin; hiztegia erraztu hitz konkretuak edotaezagunak erabiliz; eta erantzuteko denbora utzi, Alzheimerra bezalako gaixotasunaduen pertsonak erreakzionatzeko denbora gehiago behar du eta.
|
|
|
Egoitza gaixoaren ohiko etxe bilakatzen da hainbat arrazoirengatik, besteakbeste, beraien osasun egoera kaxkarra dela medio, egoera sozial ahula izateagatikedo ohiko ingurunean bizi ezinagatik. Egoitzetan
|
pertsona
bakoitzak bere logelaizaten du, nahiz eta askotan konpartitua izan. Zerbitzu anitz eskaintzen dira: oinarrizko osasun zerbitzua, zainketa pertsonala, elikadura, animazio soziokulturala, etab. Egoitzek mendekotasuna (esaterako, dementzia) duten pertsonak zaintzekoprestatuta egon behar dute.
|
|
|
ongizate maila, hezkuntza maila, etorkinen integrazio maila, genero biolentzia...; ingurumenaridagozkionak: babestuta dauden hektareak, esparru berdeak
|
pertsona
bakoitzeko, airearen kalitate mailak, uraren kalitate mailak, energien ekoizpen mailak eta abar luze bat non, azken bolada honetan, garrantzia hartzenari diren herritarren parte hartze maila eta aukeren azterketak, aspektudemokratikoak alegia.
|
|
|
Kontsumitzaileak aurkitzen ahal ditu 180.000 produktu ezberdin: egunero produktu berri batprobatzeko,
|
pertsona
bakoitzak sei bizitza izan behar lituzke! Eta, erran gabe doaproduktu bakoitza kalitatearen irudiarekin aurkezten dela kontsumitzailearenaurrean; ez da aldi bat ere ikusten «eros nazazue, kalitate txarrekoa naiz» modukopublizitaterik.
|
|
|
Hiru ziurtasunek mugatzen dute kosmopolitismoaren eremua: a) errekonozimendu morala batez ere pertsonei dagokie; b) gizaki guztiei berdintasunezaplikatzen zaie; c)
|
pertsona
bakoitzak bere errekonozimendu morala erakusten diegainerako gizabanako guztiei (Sachs eta Sartorius, 2007: 160). Kosmopolitismomoralaren ideia nagusiaren arabera, edozein pertsona esanahi moralaren azkeneramailea dela ulertuz, garaiera global baten jabe da.
|
|
|
Zaharrentzako menua: horrelakoetan adinaren arazo fisiologikoaz gain,
|
pertsona
bakoitzaren gaixotasunak eta tratamendu farmakologikoak gogoan hartu behar dira.
|
|
2011
|
|
|
besteen sentimenduekiko sentiberatasun handiagoa lortu, besteen ulerkuntza enpatikoa gehitu, besteekin lankidetzan jarduten ikasi, aldarteen kontrol handiagoa erdietsi. Handiagotasun edo gutxiagotasun sentimenduak ahultzea eta
|
pertsona
bakoitzaren berezitasunez jabetzea terapiaren helburuetan sartzen da. Beste pertsonekin alderatzera eta haiek baino gehiago dela pentsatzera eramaten duten usteak albora utzi eta uste alternatibo batzuk landu behar ditu, bere autoestimua babesteko.
|
|
2012
|
|
|
Aalborgeko Gutunak ere antzeko zerbait zioen: «Ikasi dugu ezinezkoa delaherrialde industrializatuetan dagoen
|
pertsona
bakoitzeko baliabideen kontsumomaila biztanleria osora hedatzea, eta are gutxiago etorkizuneko belaunaldietara, jarduera ekonomikoaren oinarrian dagoen kapital naturala suntsitu gabe. Jakitungara iraunkortasunaren ideia egungo garapen ereduen izaera ez demokratiko etaez ekitatiboa aintzatestetik sortu zela».
|
|
|
Lanean dagoen
|
pertsona
bakoitzeko eskura dagoen errenta ere (zerga etatransferentzia sozialen ostean) handiagoa da Iparraldean, 2008ko datuek islatzenduten moduan, eta krisiaren garaian are gehiago hazi da diferentzia hori, Hegoaldekosoldaten narriaduragatik.
|
|
|
Mondragon Taldeaz hitz egiten badugu ere, alderdi sozialaren garapena ekonomia sozial osoaren berezko tresnetatik abiatuta planteatzen da hemen, alegia: bazkide langileen Batzarra dela organo juridiko gorena; demokrazia ordezkatzaileatxertatzen dela enpresen munduan,
|
pertsona
bakoitzari boto bat emanez; demokrazia handiagoa dagoela soldataren alorrean; alderdi sozialak kudeaketariburuzko informazioa eta gardentasuna exijitzen dituela; eta enpresa horiek garrantziestrategikoa ematen diotela langileen prestakuntzari. Horren ondorioa da elementudemokratikoak txertatzen direla garapen ekonomikoaren egituran.
|
|
|
Lehen aipatu den bezala, segurtasuna
|
pertsona
bakoitzari lotuta dago neurri batean. Izan ere, populazioaren gehiengoarentzat edo sektore batentzat segurua den elikagai bat arriskutsua eta onartezina izan daiteke beste sektore batzuentzat (adibidez glutena duten produktuak zeliakoentzat, edo edari alkoholdunak umeentzat).
|
|
|
Alabaina, baieztapen hori, itxuraz hain argia eta zehatza dena, apur bat iluntzen da kontuan hartzen badugu publizitate sorkuntzetan oso ohikoa dela obraren sorkuntza zenbait pertsonari egokitzea, babesturiko obran integratuko diren izaera ezberdineko ekarpenak egiten baititu
|
pertsona
bakoitzak. Sorkuntzaren ekimena bere gain hartzen duen pertsona batek zuzentzen eta koordinatzen du obra sortuko duen taldea.
|
|
|
2 Zuzenbidearen ardatza,
|
pertsona
bakoitzak bere bizitzan egiten dituen egintza juridikoak arautzen dituena.
|
|
2014
|
|
|
XXI. mendeko erlatibismoak erretorikaren beharra du,
|
pertsona
bakoitzak bereegiak adierazi ahal izateko (Pujante, 2003). Horrek ez du esan nahi nork bere egianolanahi komunika dezakeenik, ez eta inposatu behar denik ere; kontrara jokatzeagomendatzen baita edozein arlotan, eta hezkuntzan bereziki:
|
|
|
Sozializazio prozesuak
|
pertsona
bakoitzari genero ezaugarri batzuk ezartzendizkio eta horiekin hazten eta heltzen da; hala, feminitate eta maskulinitatearenikuspegi estereotipatuek ideia hori indartzen dute (Scraton, 1995). Sozializazioajaiotzen garen unean bertan abiatzen den prozesu bat da eta horrek bizitza guztianzehar irauten du (Bosch, Ferrer, eta Alzamora, 2006).
|
|
|
Ingurunea edo giroa, berriz, inguruneko faktore eta esperientzia guztiei dagokie eta haren eragina sorkuntzaren ostean hasten da. Adibidez, haurdunaldian amak izan duen osasun egoera edo kanpoko munduan
|
pertsona
bakoitzak duen esperientzia pertsonal oro: familia, eskola, gizartea eta kultura orokorra.
|
|
|
Prozedura:
|
pertsona
bakoitzari eskatuko diogu gaztetako, helduaroko eta egungo argazkiak ekartzeko (aro bakoitzeko argazki bat). Argazkiak ematen dizkigunean, elkarrizketa ireki bat egingo diogu.
|
|
|
Argazkiak ematen dizkigunean, elkarrizketa ireki bat egingo diogu. Ahal izanez gero, grabatu egingo da, gero
|
pertsona
bakoitzaren erantzunak idatzi ahal izateko. Honako hauek izan daitezke elkarrizketa osatzen duten galderak:
|
|
|
Estrategia idiografikoa:
|
pertsona
bakoitzaren kulturaren, ingurunearen eta izaeraren bakartasuna eta berezitasuna aztertzen dugu, eta hura banaka tratatzen saiatzen gara.
|
|
|
aldartea, erasokortasuna, barne herstura, barnerakoitasuna. Dimentsio horietako bakoitzean
|
pertsona
bakoitza ezberdina da: puntuazio txikienetik handienera bitarteko tartean koka liteke.
|
|
2015
|
|
|
Lan honen helburua da bi korronteak elkartzea eredudinamiko eta pertsonalizatuak lortzeko, ezagutzan oinarritutako eredu orokor batzuekin hasita. Moduhorretan,
|
pertsona
bakoitzaren bilakaerara egokitutako modelatze prozesuak lor daitezke.
|
|
|
Lehenik eta behin, aditubatek, ezagutzan oinarritutako jarduera ereduak sortzen ditu, jarduera bakoitza exekutatzeko beharrezkoak diren ekintzak soilik identifikatuz. Ondoren,
|
pertsona
bakoitzak sortutako datuak erabiliz, ikasketaalgoritmoak inplementatu dira, haserako ereduak osatu eta espezializatzeko.
|
|
|
Diseinatu den modelatze prozesua zortzi pertsonen datuekin ebaluatu da. Emaitzek agerian utzi duteposible dela
|
pertsona
bakoitzarentzako eredu zehatzak ikastea, jarduera bakoitzaren aldaera ezberdinakbehar bezala modelatuz. Sistemak, hala ere, eredu faltsu batzuk ere ikasten ditu, proportzioan gutxibadira ere.
|
|
|
Baina enplegu bako
|
pertsona
bakoitzaren atzean, egoeraren ondorioak pairatzen duen familiabat dagoela azpimarratu behar da. Bizi gertakari estresagarri guztiek bezala, langabeziak ere, lanik ez duen pertsonarengan gain, familia sistema osoarengan eragiten du (Walsh, 2002, 2003,2012).
|
|
|
Teknika ekonometrikoen bidez, finean, atributu bakoitzak kostuarekiko duen aldaketa harremana lortu zen. Horrela, atributuen gehikuntzaren arabera horietariko bakoitzarekiko EAEko
|
pertsona
bakoitzak duen OBa balioztatu zen: bertako basoa, 2,55 euro; biodibertsitatea, 1,39 euro; aisialdia, 1,98 euro; mahastiak, 0,50 euro; baso landaketak, 0,66 euro.
|
|
2017
|
|
|
Oroitzapen Autobiografikoak pertsonok geure bizitzarekin lotuta dauzkagun oroitzapen guztiak eta oroitzapen hauek duten eduki sinbolikoa biltzen ditu. Hau da,
|
pertsona
bakoitzak bizi gertaerei emandako esanahia eta balorazio subjektiboa barne hartzen ditu (Selva, Postigo, eta Montañes, 2005), etekin edo galeratzat hartuz. Honela,, oroitzapen autobiografikoaz hitz egitea[?] bizi esperientziez hitz egitea da?
|
|
|
(Ruíz Vargas, 2004, orr. 1),
|
pertsona
bakoitzak bere bizitza zikloan metatutako esperientzien bitartez sortzen baitu bere bizitza. Bizi izandako esperientzien oroimenak norberaren sormenari bide ematen dio eta Oddonen (Oddone et al., 2008, orr.
|
|
|
6 Nerabeen testigantzak txertatzeko garaian talde elkarrizketetan parte hartu zuen
|
pertsona
bakoitza kode batekin identifikatu dut: letra bat (M edo N) eta zenbaki bat.
|
|
|
Inkesta honek, ekintzen egunkaria? erabiltzen du informazioa jasotzerako orduan, bertan,
|
pertsona
bakoitzak aurreko eguneko 24 orduetan zehar zertan erabili duen denbora zehaztuko du, hau da, esnatu denetik oheratu arte zein ekintza burutu duen eta zenbat denbora erabili duen bakoitzean. Datuak eraikitzeko modu honi esker, gehienetan ezkutuan geratzen diren ekintzak azaleratu daitezke:
|
|
2019
|
|
|
LURO fundaziotik galdezkatuak izan diren profesionalek azpimarratu dute ama hizkuntzaren erabilpenak eragin positibo bat duela ADaz hunkituak diren pertsonen parte hartzean, motibazioan eta portaeran. Profesional hauek azaltzen dute
|
pertsona
bakoitzaren arabera akonpainamendua egokitzen dutelaeta ondorioz usu euskara erabiltzen dutela LURO fundazioko pertsonekin. Esplikatzen dute ere baihizkuntza honek pertsonaren mintzamena laguntzen duela baita sentimendu eta emozioen ulermena ere.Sentitzen dute pertsona konfiantza handiagoan dela eta horri esker artak errazkiago onartuko dituela.Gainera, haien portaera egokituz eta euskara erabiliz, ohartu dira ADaz hunkitua den pertsona aktibitateproposamenari askoz irekiagoa dela.
|