2000
|
|
Bere ustez, Jaurlaritzarekin sinatutako konpromisoak ez dira betetzen. Horien arabera, Eusko Jaurlaritzak AEKko euskaltegiei zuzendutako dirulaguntzak beste euskaltegienekin parekatu
|
lirateke
. Baina aurrekontuek, koordinakundearen aburuz, AEK baztertzen jarraitzen dute.
|
|
Zerotik hasita ere, norbera bere ingurunean bizi denetik, handik 50 urtera soinuak edo dena delakoak aldatu egingo
|
lirateke
leku batetik bestera.
|
|
Mitxelenak berak esaten du, XVII. mendean Bizkaiko euskara eta Lapurdikoa XX. mendean baino gertuago zirela. Orduan, gauzak ondo bidean euskalkiak bateratuz edo urreratuz joan
|
lirateke
. Baina bateratzekotan badaude zaindu liratekeen gauza batzuk.
|
|
Edozein arlotan gertatzen da, ez ETAn bakarrik, eliza katolikoan, alderdi politikoetan edo koadrila bera uzteagatik. Biografiak zirraragarriagoak izango
|
lirateke
jendea benetan nahi duena egitera ausartuko balitz»
|
|
Nahiago nukeen nik bat edo beste? Nik nahasketak maite ditut, orduan Jaungoikoa banintz eta aukera banu, izango litzateke nahasketa bat, hormak
|
lirateke
maitasunerako, borrokarako, eta nahi duzunerako. Hau edo hura balitz?
|
|
neurri hauek onak ala txarrak dira. Txarrak badira, ez
|
lirateke
inorentzat martxan jarri behar, baina onak izanik, nolatan ez dituzue administrazioan ere aplikatzen?
|
|
Almuniaren proposamenaren arabera neurri batean Alemaniako esperientzian oinarriturik, martxoaren 12ko hauteskundeen ondoren boterea eskuratzen badute, bi zentralik zaharrenak, Garoña eta Zorita, aurten bertan itxiko
|
lirateke
. Garoña Burgosen dago, Euskal Herritik hurbil 1971az geroztik dago jardunean, eta haren jabetza Iberdrola eta Endesaren artean banatzen da, bakoitzak% 50 izanik.
|
|
Espainiako Estatuan zehar dauden gainerako zentral nuklearrak, beste zazpi megawattetik gora dituzte, hau da, Espainiako Estatuko kontsumoaren heren bat, hemendik 2015 urtera bitartean itxiko
|
lirateke
, pixkanaka. Zazpi zentral nuklear horiek honako hauek dira:
|
|
Berak, ordea, bere lagunekin batera, oraingokoak, meritu guztiak dauzka, lan izugarria egin baitute. Areago oraindik haiek
|
lirateke
demokraziaren izenean aritu diren bakarrak. Berak dioenez gatazka honi buruz ez daukagu ezjakintasuna baino.
|
|
bestetik, lokal eta instalazio libreak. Hemen sartuko
|
lirateke
2000 metro karratuko zinema platoa, 400 metro karratuko telebista platoa, bulegoak, dekoratuak egiteko tailerra eta muntaketa eta emanaldi eranskinak, esate baterako. Zerbitzuei dagokienean, langileri teknikoz hornitua egongo da Zinealdea, tekniko oso espezializatuak eta ez hain espezializatuak izango ditu.
|
|
Zinemagintzaren ekoizpen gunea izatea helburu hartuta, hiru alorretan banatzen da Zinealdea ekimena. Lehenean enpresa pribatuak egongo
|
lirateke
, telebista ekoiztetxeak, argiztapenaz nahiz eszenografiak egiteaz arduratzen diren enpresak. Ikusentzunezkoen sektorean jarduten duten industrien beharrak asetze aldera, enpresa ugarirekin harremanetan izan da Sarobe, eta oso baikor agertu dira proiekturekin.
|
|
Izan ere, giza sexualitatearen inguruko oinarrizko hainbat alderdiren azterketa, normalean, ez da hezkuntzako eta beste hainbat espezialitate desberdinetako profesionalen prestakuntza programan biltzen. Oinarrizko prestakuntzaren barruan honako puntu hauek hartu
|
lirateke
aintzakotzat: sexualitatearen aurreko jarrera desberdinak, garapen psikosexualari buruzko Uhin Bare programaren oinarrizko printzipioak eta metodologia, eta gelan esku hartzeko teknika aktiboak
|
|
Zeren eta ez da aski Elizaren indarraz hitz egitea, egun mass medien indarraz hitz egitea ez den bezala. Ala, telebistako saio horiek inork ikusiko ez balitu egingo ote
|
lirateke
–Galdera da, beraz, zer on egiten zion orduan santuen bizitzak/ heriotzak horren berri entzuten zionari?
|
|
Gainontzean, euskara batuari sarritan leporatu zaion kortse estua ez litzatekeela bizkaierarekin errepikatu behar ere esan izan da, hau da, gutxi gutxieneko eredu batetik abian, nork beretik jarraitu ahal izatea. Fonetismoak adibidez bazter geldituko
|
lirateke
, baina hartzen dut egiturarako hartuten hartzen hartzean dot edo egon litezkeen gainontzeko barianteak askatasunez erabiliko lirateke, hartaraino zehaztu barik.
|
|
Gainontzean, euskara batuari sarritan leporatu zaion kortse estua ez litzatekeela bizkaierarekin errepikatu behar ere esan izan da, hau da, gutxi gutxieneko eredu batetik abian, nork beretik jarraitu ahal izatea. Fonetismoak adibidez bazter geldituko lirateke, baina hartzen dut egiturarako hartuten hartzen hartzean dot edo egon litezkeen gainontzeko barianteak askatasunez erabiliko
|
lirateke
, hartaraino zehaztu barik.
|
|
Programazio egonkor bat eratzean eta heziketan dago koska. Baina udalak ados jartzea sare bat egiteko ez da nahikoa, ikusgai dauden obrak ere askoz gehiago iragarri
|
lirateke
komunikabideetan. Hori egingo balitz, ziur egon jendea askoz gehiago joango litzatekeela, ohitura bilakatzeraino.
|
|
Zuek proposatutako trantsizioan, beraz, bigarren mailan geratuko
|
lirateke
Euskal Herri osoan hauteskundeak egitearena eta abar?
|
|
Horrek ere badu zerikusia irakurle potentzialarekin eta merkatuarekin. Liburu bat egin eta jakingo bazenu urtebetean horrekin 600.000 ale salduko dituzula, gauzak asko aldatuko
|
lirateke
.
|
|
Natura ikuspegitik, aspekturik aipagarrienak, bai Santa Klaran eta bai Urgullen ere, Armeria euskadiensis landare endemikoak azaltzen dituen populazio joriak eta sugandila iberiarrak bi irla hauetan azaltzen duen Podarcis hispanica sebastiani izeneko subespezie endemikoa
|
lirateke
.
|
|
Berreuskalduntzea gizarte prozesua da, gizartearen inplikazioa eskatzen duena eta ezinbestean protagonista bilakatzen duena. Administrazioaren aldetik munduko erraztasun guztiak ez
|
lirateke
ezer herriak borondaterik ez balu, eta era berean, oztopo guztiak gaindi daitezke borondate hori egiazkoa bada. Gizartea euskararen alde mobilizatzea, etengabeko kontzientziazio lana egitea, era koordinatuan aurrerapausoak emateko euskaltzaleen artikulazioa bultzatzea, gizartearen erabateko inplikazioa lantzea, euskara ikastea eta erabiltzea dira etorkizuna irabazteko bideak.
|
|
Proposatzen den alternatibaren estrategiaren helburua, arduradunek diotenez, Ondarroako Portuko Berrantolaketarako Plan Bereziak ur horri ematen dion garrantzia indartzera bideratzen da, gaur egungo portuak, kalitatez nahiz kantitatez, berekin dituen gabeziak osatu ahal izateko. Horri esker, hobeto eta erosoago antolatuko omen
|
lirateke
portuaren jarduera guztiak
|
|
THC eta cannabidiol sustantziek estafilokokoak eta estreptokokoak hiltzeko ahalmena dute. Baina horretarako gizakiarentzat gehiegizkoak liratekeen dosiak erabili
|
lirateke
.
|
|
Testosterona mailak behera egiteko dosi jarraituak luzaroan
|
lirateke
. Emakumeei dagokienez, kontsumo jarraituak obulaziorik gabeko hileko gehiago ekar dezake.
|
|
Didier Borotra Miarri tzeko auzapezak udal bozetarako zerrenda bateratu bat proposatu du. UDF (Frantziako Demokraziaren Aldeko Batasuna) bere alderdia, Aber tzaleak eta RPR (Errepublikaren Aldeko Batasuna) alderdiak bilduko
|
lirateke
berean. Zer balorazioa egin duzu proposamenaz?
|
|
Gazte ikasleen ekimenak baino ez balira, trufa gisako ekintzak
|
lirateke
. Areago, dibertigarriak lirateke.
|
|
Gazte ikasleen ekimenak baino ez balira, trufa gisako ekintzak lirateke. Areago, dibertigarriak
|
lirateke
. Baina, ondo dakit, gazte hauen gibelean berauek manipulatzen dituzten pertsonak daude.
|
|
Su eten berri bat emango balitz, orduko egoerara itzultzeko aukerak berrituko al
|
lirateke
–
|
|
Lehendakaritza Departamentuak sindikatuei aurkeztu dien foru dekretuaren zirriborroak aurrera egiten badu, murrizketak egingo dira administrazioaren euskararen erabileran. Besteak beste, argitalpenetan euskara ere erabiltzeko dagoen araudia eta euskara erabiltzeko derrigortasuna kendu egingo
|
lirateke
. Era berean, euskarak" ofizial" titulua galdu eta" koofiziala" litzateke aurrerantzean.
|
|
Une honetan ITPren ahalegin nagusietako bat Trent programan duen partaidetza handitzea da, hau da, Airbus A340 hegazkina, bere 500 eta 600 bertsioetan, hornitzeko erabiltzen den Trent 500 motorraren presio txikiko turbinak esklusiban diseinatzeko eta egiteko bazkide industrial gisa sartzea. Programa honi aurre egiteko aurreikusten den inbertsioa 20.000 milioi pezetakoa da 2008 urtera bitartean, eta horri esker urtean 10.000 milioi pezetako salmentak lortuko
|
lirateke
2002 urtetik aurrera, guztira 124.000 milioi pezetako salmenta izango luke 2010 urtera bitartean. Motorren mantenimendua sartzen den programa honen indarraldia 40 urtekoa da.
|
|
Komunikabideetan agertu nahi ez izatea estrategia komertzial bat dela leporatuko liokete Marias edo Salingerri, eta gainera, halaxe funtziona lezake haien kasuan. Ordea euskaraz idatzita, ez jarrera bat eta ez bestea izanen
|
lirateke
komertzialki oso aintzakotzat hartuak. Gure borondatearen kontra agian, baina herri honetako biztanleen %95arentzat beti izanen gara Salinger.
|
|
Komunikabideetan agertu nahi ez izatea estrategia komertzial bat dela leporatuko liokete Marias edo Salingerri, eta gainera, halaxe funtziona lezake haien kasuan. Ordea euskaraz idatzita, ez jarrera bat eta ez bestea izanen
|
lirateke
komertzialki oso aintzakotzat hartuak. Gure borondatearen kontra agian, baina herri honetako biztanleen %95arentzat beti izanen gara Salinger.
|
|
Sufrimendua zabalduta dagoela diote lantaldean aritutakoek eta, beraz, alderdi guztiak, erakundeak, biktimen elkarteak eta adituek osatuko lukete behatokia. Biktimak nortzuk diren zehaztea, hauek behar duten laguntza bideratzea eta gatazka humanizatzea
|
lirateke
behatokiaren helburu garrantzitsuenak.
|
|
Dena den, heriotzera denboraren iragaiteak garamatzanez honi buruzko erreferentziak ere ugariak dira. Honela, belaunaldi ezberdinen joan etorriak denboraren sinbologia izango
|
lirateke
. Aitzitik, denborak aurrera egin arren, belaunaldi berrien bizitzak funtsean aurrekoen ildotik jarraitzen duela adierazi nahi duela dirudi.
|
|
Azkenean, bere nobela idazteko liburutegitik zortzi urtetan ez ateratzea erabakiko du. Honela, hasiera eta amaierako bi ipuinek Berardoren istorioa kontatzen digute, eta beste guztiek Berardoren nobela amaigabearen zati
|
lirateke
. Beraz, besteak beste, ipuin arteko lotura istorio honek sorturiko marko narratiboan, ildo bereko gaia erabiltzean eta absurdurako duen joeran dakuskegu.
|
|
Baina Markosek zein Nestorrek ez dute amaren ordezko emaztearenganako itzulbide errazik; narraziook arrotzaldi horren kronika
|
lirateke
. (Egunkaria)
|
|
Honetan pertsonaia ezberdinak biltzeaz gain, berriro ere pelikanoak ditu hizpide. Gure aburuz, pelikano horiek, hegaka dabiltzan ametsen eta ilusioen irudia
|
lirateke
.
|
|
Askotan, hilak argazkien bidez irudikatuko dira. Honela, argazkiek ere betierekotasuna eta hilezkortasunaren ispiluak
|
lirateke
. Teknikari bagagozkio, plano ezberdinekin jolasteko joera nabaria da, aipaturiko gauzen bi aldeak azpimarratu asmoz:
|
|
Iñaki Petxarromanen ustez," sinbologia eta errealitatearen arteko nahasketa eder batean, Azken fusila itxaropenaren sinboloa da; gerra galdu ostean, oraindik dena galduta ez dagoela adierazten duen sinboloa." (Hika) Sinbologia honekin bat etorriz gero, txapelokerrek garaipena irudikatuko lukete; burdinbidea eraikitzen ari diren presoak, berriz, galtzaileen mendearen irudia izango
|
lirateke
. Iruzkingile honek aipatzen duenez," bi arlo politikoa eta pertsonala elkarrengandik ezin aldendurik azaltzen zaizkigu."
|
|
Bestalde, datozen orriotan aurki daitezkeen akats zein hutsengatik barkamena eskatzen dizugu, irakurle. Dena den, hemen bilduriko iruzkinak erabilgarriak diren neurrian, hauek kritikatzeko bada ere, lanaren helburuak erdietsirik egongo
|
lirateke
: hots, isilpean edo bigarren planoan igarotako idazleak hizpidera ekartzea.
|
|
Ondorioz, analepsiek gidatzen dute kontakizuna. Baina, lehen mailako narraziotzat urkatzeko unea eta ekintza bera hartuz gero, atzera egiteak kanpo analepsiak
|
lirateke
, lehen mailako narraziotik kanpoko denbora batean kokatzen baitira (lehen kapitulua bera kanpo analepsia genuke). Bestalde, prolepsiak ez ditu sarritan erabili:
|
|
Askotan pertsonaia hauek droga, alkoholarekin arazoak dituzte eta bere inguruari ilusiorik gabe begiratzen diote: indar moralik gabeko pertsonaiak, kritikarako gaitasunik gabekoak,...
|
lirateke
.
|
|
Hammeten lanak izango liratekeenak, adibidez, pertsonaiaren barne gogoetak eta kezkak gehiago azaltzen dituztenak. Eta, bestetik, akzioari garrantzi handiago ematen diotenak egonen
|
lirateke
. Azken hauek lehengoaren antz handiago dute, baina ez dira betetzen generoaren ezaugarri guztiak" Pasaia Blues" ez da akzio hutsezkoa.
|
|
Hortaz, egoera aurkezteko ikusmenaz gaindiko beste zentzuez ere baliatuko da. Fokalizazio mota hau zehaztasun osoz erabiliz gero, ez litzateke deskripziorik edo fokalizaturiko pertsonaien inguruko kanpo azalpenik eman, soilik barne bakarrizketak aurkeztu
|
lirateke
. Hala ere, era orokor batean barne munduaren berri ematen denean
|
|
Dialogia, beraz, pentsatzeko modu integratzailea da: goi mailako kontzientzia bakar bat onartzen duten ikuspegien aurka agertzen da, hauen arabera onarturiko kontzientzia hori dutenak bakarrik izango
|
lirateke
gauzak neurtzeko gai (gizarteko talde batzuk ahotsik gabe geratuz). Mundua aldiberekotasunean ulertzeko aldarrikapena egiten da.
|
|
Hemen nortasunbiak eta erreferentzia eremu biak ez dira kontrajarriak. Baina euskal herritartasuna etaespainoltasuna hartzen baditugu, batzuen ikuspegitik bata bestearen osagarri denbitartean, beste batzuen ikuspegitik elkarren aurkakoak dira eta kontrajarrita daude.Era berean, Euskal Herria eta Espainia eremu kontrajarriak
|
lirateke
.
|
|
2 Egunkarien sekzioetan, albisteak sortu diren herrian edo eragina dutenlekuan kokatu
|
lirateke
grafikoki. Horretarako, ondo legoke sekzioarengoialdean Zazpiak bateko mapa txiki bat erakustea, orrialdean agertuko direnalbisteak zein herritakoak edo zein lurraldetakoak diren azpimarratuz.
|
|
Fenomeno honen adierazle
|
lirateke
perspektiba horretatik egituratutako instituzioak. Gure lurraldean Oñatiko International Institute for the Sociology of Law izenekoa daukagu.
|
|
Mota guztietako kolektiboak sobera leudeke amesgaizto ultraliberal horretan... Nazioak ere ez
|
lirateke
izanen, inolako legerik gabeko mundu merkatu bakar ideal horretan.
|
|
Gobernuen ahalmen ekonomikoek oinarri objektiboa dute, baldin eta moneta produktu delako identitatea, hots, monetaren zirkuitua, errespetatu bada. Orduan, espazio monetario nazionala ordenatua izango litzateke; hau da, arazo mikroekonomikoak eta ekologikoak (eta politikoak...) ingurumari makroekonomiko orekatuanagertuko
|
lirateke
, eta ez orain bezala, non desegonkortasun makroekonomikoa gainerako arazoak larriagotzen laguntzen ari den.
|
|
Moneta nazional batzuek ezin dute nazioarteko espazio monetariorik sortu.Berezko espazio monetariorik gabe, lurralde ekonomia ez litzateke ekonomianazionala izanen; moneta batasunik gabeko biztanleria baten eragiketa ekonomikoek, isolaturik edo bildurik, ezin osa dezakete inolaz ere erkidego horren subiranotasunerako euskarri objektiborik. Tresna teoriko praktikoa, moneta batua, izan ezean, alferrik
|
lirateke
borondate politikoa, araudi legalak eta ekonomiaz kanpoko gainerako faktoreak. Honen arrazoia, moneta nazionalen arteko heterogeneotasuna da.
|
|
Zer nolako urratsak eman
|
lirateke
euskal herritarren autodeterminatzeko eskubidea bermatzeko?
|
|
Eta horretarako EHk ikustenduen aukerarik logiko eta koherentearena, Batzar Eratzaile bat martxan jartzea da, Udalbiltzak eta Herrialdeen Ganberak hasitako prozesu hori bururaino eramateko.Batzar Eratzaile hori hauteskunde libre eta demokratikoen bitartez osatuko litzateke. Batzar horren helburuak hauexek izan
|
lirateke
: prozesu hori bururainoeramatea eta Euskal Herriarentzat zein euskal herritar sentitzen diren guztientzatmarko berri bat diseinatzea, kontuan hartuz bai Udalbiltza, bai HerrialdeenGanbera, baita egon daitezkeen eta gaur egun dauden beste erakundeak, hauek erezeregin bat bete dutelako?, eta baita eragile politiko, sozial eta sindikalakere, denen artean eta ahalik eta parte hartze zabalenarekin marko berri hori eraikitzeko.
|
|
Proposatzen dugun ekimen zehatza, proiektu politiko bat lantzea da. Baina abiapuntu gisa, bortizkeria sintoma edoegoera guztiak desagertu
|
lirateke
. Horren ondoren hasiko litzateke gukmahaigaineratzen dugun prozesua, hots, proiektu politiko bat gauzatzearena.
|
|
Gainera, gure ustez, norberak gauza lezakeen planteamendua herriari eskaini litzaioke, lehenago aipatu ditudan herriko sektore horiei?, aztertzekoeta jorratzen joateko. Bi lan horiek paraleloan joango
|
lirateke
, eta definizio lanaosatuko lukete. Definizio lan horrek, noizbait, testu jakin bat luke.
|
|
ni deprimi naiteke, eta urdaileko ultzerabat garatu, etengabe kaltetzen nauen egoera horri aurre egin ordez. Perls ek, Nia, gosea eta erasoa (1975) liburuan zioenez, erretroflexiorik garrantzitsuenak hauekizango
|
lirateke
: norberarekiko gorrotoa, nartzizismoa eta autokontrola, etaautosuntsiketa, guztietatik arriskutsuena.17
|
|
Zinker en arabera, zikloaren etendurak honela ulertu
|
lirateke
:
|
|
ezkontidearteko zisma eta ezkontide arteko alborapena (Lidz, 1957) artikuluanhezurmamitu zen, eta bertan eskizofrenikoen gurasoen elkarbizitzakoharremanetan aurkitutako bereizgarriak deskribatu ziren. Larriki desegituratutakoharreman horiek
|
lirateke
, neurri batean, beren seme alaben nahastearenarduradunak. Lidz izan zen familia osoak tratatu zituzten lehen psikiatretakoa, betiere Eskizofreniaren eremuaren barnean.
|
|
Ez da esana errealitateak inposatutako aldakuntzak emankorrak izango liratekeelaeta bertsio berri iraunkorrak sortuko lituzkeela; beharbada, protagonisten oroitzapenaitzali eta oinarrizko egiturak izango
|
lirateke
eraginkor bakarrak. Mota horretakomitoak kontatzeko aroa amaitua datekeenean, zaila da bat edo beste egiaztatzea.
|
|
Erabidea honela gauzatzenda: a) ohartutako fenomeno komunikatiboaren araberako hipotesia eratzen da, lehenengo eta behin; b) eratutako proposamena edo hipotesia egia balitz izango liratekeenondorioak aztertuko lirateke (abdukzioaren logika); c) azkenik, emaitzak praktikaerrealarekin erkatuko
|
lirateke
, hipotesia egiesteko.
|
|
Erabidea honela gauzatzenda: a) ohartutako fenomeno komunikatiboaren araberako hipotesia eratzen da, lehenengo eta behin; b) eratutako proposamena edo hipotesia egia balitz izango liratekeenondorioak aztertuko
|
lirateke
(abdukzioaren logika); c) azkenik, emaitzak praktikaerrealarekin erkatuko lirateke, hipotesia egiesteko.
|
|
Eufemismoen parekoak ohi dira beti gerren hondamendia eta giza triskantzak adierazteko erabiltzen diren kalifikatiboak, eta eufemismo ahulen pareko
|
lirateke
, halaber, euskal gizarteak 1936ko gerran eta gerra ondoren jasan izan zituenak definitzeko erabili genituzkeenak oro, zeharo zapuzturik utzi baitzuten Euskal Herria sarraskiek eta pentsaezinezko errepresioak. Eta horrela, hiru urte lehenago. Errepublikagaraian, hain zuzen?
|
|
Moneta existituko ez balitz, ekonomian ez litzateke inolakoneurririk egonen: gainera, errenta makroekonomikoak ez
|
lirateke
existituko eta eragileekonomikoek ez lukete edukiko presentearen eta etorkizunaren ezelako zubirik (kapitalmakroekonomikoa). Moneta eta makroekonomia errealitate bakar baten eta zientziabakar baten separaezinezko objektuak dira.
|
|
Unitate monetarioaren aukeraren arazoa irudikatzeko erarik errazena ondokoa da, alegia, galdetzea ea metal batean grabaturiko zenbaki bat banku zentral batekemitituriko edo banku bigarrendar baten kontuetan idatziriko paper batean grabatutakoa baino kontu unitate hobea den ala ez. Moneta unitateek balioa ukanen balute, bistakoa denez, urrea edo zilarra paper bat (banku billeteak edo zentzu hertsikomoneta fiduziarioa) edo banku kontuetako idazpen bat (moneta bigarrendarra, eskripturala deitua) baino berme hobeak izanen
|
lirateke
. Baina unitate monetarioazenbaki huts bat denez, garestia da oso, eta,, zenbaki monetarioak?
|
|
Bistakoa denez, sormen monetarioak existituko ez balira, arrazoiketa biziozko zirkuluan, gurpil eroan edo sorgin gurpilean, alegia? hartuta legoke; izan ere, edozein sormen monetariorik ezean, jendeak ezinizango luke eskuratu banku monetaren inolako kopuru positiborik; ondorioz, bankuetan eraturiko gordailuak halabeharrez nuluak izanen
|
lirateke
. Beraz, logikoki beharrezkoa da bankuek jendeari moneta kopuru batzuk maileguz ematen dizkiotela onartzea, jendeak beraiei maileguz eman ez dizkien kopuruak.
|
|
Gizakiaren eraginik gabe, Karrantzako haranak itxura arras desberdina erakutsiko luke: haran hondoan haritz kandudunaren basoak egongo
|
lirateke
, lurzoru eskaseko ingurune karstikoan artadiak eta harkaitzetako komunitate belarkarak, erreka ertzetan haltzadiak. Ordunte mendiak eta mendi ertainak, berriz, pagadi eta ameztien domeinu lirateke, nahiz eta gailur altuenetan, lurzoru meheak eta klima gogorrak eraginda, larre eta zohikaztegiak hedatuko ziratekeen.
|
|
haran hondoan haritz kandudunaren basoak egongo lirateke, lurzoru eskaseko ingurune karstikoan artadiak eta harkaitzetako komunitate belarkarak, erreka ertzetan haltzadiak. Ordunte mendiak eta mendi ertainak, berriz, pagadi eta ameztien domeinu
|
lirateke
, nahiz eta gailur altuenetan, lurzoru meheak eta klima gogorrak eraginda, larre eta zohikaztegiak hedatuko ziratekeen.
|
|
eta, bestetik gutxiengoen nazionalismoa, askapen politikoa eta kulturalaren alde borrokatzen direnak? (askapen nazionala nahi duten horiek
|
lirateke
benetako mugimendu nazionalistak; baina horietako batzuek ez dute Estatu berri bat sortu nahi, eta, beraz, sailkapena motz geratuko litzateke).
|
|
Hitz hauek garbi erakusten dute zein den irakaskuntzaren kontrolaren inguruan Estatuak duen kezka nabarmena; aldi berean, erakunde egituraketa guztiz hierarkikoa izango duen hezkuntza sistemaren antolaketaren aurrean gaude, oinarrizko eskolek, eskola pribatuek eta, collège, ek, lizeoek eta akademiek osatuko duten, eta Estatuaren kontrolpean izango den eraikuntzarekin topo egiten dugularik. Horrez gain, zentralizatze prozesu horren ezaugarri nagusiak izango diren beste elementu batzuk ere aipatu
|
lirateke
: goi mailako irakaskuntzaren antolaketa eta irakasleei eskatuko zitzaien eta Estatuak eman zien agiria.
|
|
Lehenago esandakoaren ildotik, nazioaren hizkuntza bat baldin bada besteak ez dira nazionalak, bat izango da nazioaren kultura ere gainontzekoak, edo ez dira kultura, edo, particularismo? bitxiak izango
|
lirateke
, inoiz kultura nazionalaren estatusa izango ez dutenak. Kultura nazionalaz kultura espainiarraz hitz egiteak komunitate nazionala espainiarra sortzeko modua ahalbideratzen du, kultura identitate horrek nazio espainiarraren definizioari sendotasuna ematen diolarik, kultur homogeneitateak, hizkuntzarekin gertatzen den bezala, Estatu espainiarrari identifikazio oinarri indartsua ematen baitio.
|
|
Aipaturiko printzipio demokratikoak (askatasuna, berdintasuna, anaitasuna) nahitaez era honetan irakurri
|
lirateke
: legearen alderako herritar guztien atxikimendua/ sumisioa; Mairet en ustez, askatasunaren ideologia legearekiko berdintasunaren ideologia besterik ez da64 Beraz, aise uler daiteke Estatuak jokatu beharreko zeregina, eta alde horretatik eskola arloko politikak izango duen garrantzia.
|
|
Institutu publikoetara mugatuz, Madrilgoak, de primera? izango
|
lirateke
, probintzietako hiriburukoak, de segunda clase, baita unibertsitatea zuten herrietakoak ere, eta beste gainontzekoak, de tercera?
|
|
alde batetik hezkuntza sistema osatuaren faltaren berri ematen digute; bestalde, eta hau guztiz garrantzitsua dela deritzogu, hezkuntza sistemaren eratzea Estatuko Administrazio osoaren antolakuntzaren testuinguruan kokatzen da. Dagoeneko badakigu administrazio mailako antolaketaren arloan hainbat urrats oinarrizko eman zirela; lehenago aipaturiko horiez gain, hauek izango
|
lirateke
, laburbilduta, azkeneko urteetan arlo honetan izandako erreformak(. Pidal, planaren aurrepausoak, alegia):
|
|
Azter dezagun, hasteko, oinarrizko irakaskuntzako curriculuma osatzen duten ikasgaiak zein diren, eta gero ekingo diogu horren interpretazioari. Lehenengo mailako irakaskuntzako oinarrizko mailari dagokionez gogoratu Moyano legeak bi maila bereizten zituela honako hauek izango
|
lirateke
: kristau dotrina eta. Historia sagrada?
|
|
Eta zertarako daude orduan bat bateko inpultsoak? Komeriak izango
|
lirateke
Tere hona baletor: Jabik pentsatuko luke errua berea dela, zerbait txarto egin duela, eta horregatik egiten diola alde maiteñoak.
|
|
Denboraz eta eternitateaz mintzo gara, baina zer, biak bat eta bera balira? Baina eternitatea denbora balitz eta denbora eternitate, mundua Jainkoa bezain betidanikoa izanen litzateke; eta materia eta spiritua bat balira, Jainkoa eta mundua bat
|
lirateke
, eta, halatan, sainduen komunionea kreazio osoaren eta bertan bizi garen izaki guztien komunione jainkozko bihurtuko genuke. Zeren, Jainkoaren baitarik Jainkoaren baitarako bidean, Jainkoaren baitan baikeundeke jadaneko...
|
|
Izan ere, gauza bat garbi dago: marañon ek gerla irabazi izan balute, gaur egun ez
|
lirateke
traidoreak izanen, eta horrek erakusten digu ezen hitzak eta ideiak baino eraginkorragoak direla, ondikotz, armak, zeren arma bidez gerla irabazten duenak erabakitzen baitu hitzaren norabidea, erabakitzen du nor den traidorea eta nor ez...
|
|
Galderak, agi danez, infinitoak
|
lirateke
, Jainkoaren bideak bezala. Baita erantzunak ere.
|
|
harengan topatu ditut behar beharrezkoak nituen laztanak, besarkadak, musuak, hitz eztiak, eta, egia esatera, ez dakit ez ote naizen urrunegi joan, Rubenen bidean ez ote naizen behaztoparri gertatu. " Nire lagunak pozak txoratzen jarriko
|
lirateke
Bakarnerekin ez, eta benetako neska batekin harremanak izan ditudala esango banie", adierazi izan dit trufaz azken egunotan, baina ez Ruben ez ni ez gara ausartzen etorkizunaz hitz egitera. Badirudi ez dugula elkar behartu edo mindu nahi; badirudi biok ere elkarren gorputzen gose garela, eta gose horrek ez duela amaierarik(" Orain arte neure buruari ematera mugatua, bazeneki zenbat laztan dudan zuri emateko...", esan zidan afaldu ondoren hotelera itzuli ginenean).
|
|
Estatuko internauta arruntaren ezaugarriak hauexek dira: gizonezkoa(% 70,8), gaztea(% 65,3 14 urtekoen bitartean kokatzen da) eta diruduna(% 64,2 goi ertainean edo goi klasean egongo
|
lirateke
). Hau dela eta, ezbairik gabe esan daiteke, publizitate eta marketinaren ikuspegitik, Internet erabiltzen duena, bere kontsumo ahalmenagatik, oso interesgarria dela.
|
|
Horren adibiderik nabarmenenak talde etniko, erlijioso eta nazionalak dira. Talde hauek izango
|
lirateke
, gure ustez, babes kulturalerako hautagairik egokienak. Hemen interesatzen zaigun ikuspuntutik, kultura orohartzaile bat baino gehiago dauden gizarte multinazionaletan jarriko dugu arreta.
|
|
Haietatik guztietatik, egin duen gutxiengo kulturalen defentsagatik nabarmendu da azken urteotan Kymlicka filosofo kanadarra, liberalismoaren parametroen barne beti ere (1989, 1996) 7 Autore honen ustez, gutxiengo nazionalek8 aldarrikatzen dituzten eskubide kolektiboak liberalek horrenbeste estimatzen dituzten eskubide indibidualekin bateragarriak dira, nork bere bizitza onaz aukeratzea ahalbidetzen dituzten eskubideak, hain zuzen ere. Eskubide kolektiboak eta indibidualak, orduan, ez
|
lirateke
elkarren kontra egongo, eguneroko diskurtsoetan hainbat ahotsek behin eta berriro kontrakoa aditzera ematen duten arren.
|
|
Itsu itsuan onartu behar dituzte, beraien zentzu kritikoa alboratuz eta zapalketari bidea zabalik utziz. Indartsuago den kulturaren nagusitasunetik babestera bideratuta dauden eskakizunak, hots, kanpoko kulturekiko babesa (protecciones externas) bilatzen dituztenak, zilegi izango
|
lirateke
, Kymlickaren arabera beti ere, gizakiari bizimodu on ezberdinen artean iritzi informatua hartzea ahalbidetzen baitiote.
|
|
Hauexek izango
|
lirateke
maila indibidualean estatuak kulturen babesa bere gain hartzeak ekar ditzakeen ondorioak. Betekizun honek gizarte mailan ekar ditzakeen abantailak ere ez dira garrantzi gutxiagokoak.
|
|
Filosofia honetan oinarriturik, ez al litzateke askoz ere interesgarriagoa izango liburutegi nazional erraldoi berri baten ordez arloka antolaturiko zenbait liburutegi nazional sortzea? Horrela, Biblioteka Nazional handi batek sortuko lukeen arazo ekonomikoa murriztu egingo litzateke eta probintziakeriak desegituratutako gure herri txiki honetan Biblioteka Nazionalaren kokapenak eragingo lituzkeen borrokak ere leundu egingo
|
lirateke
, biblioteka handi baten ordez zenbait biblioteka txikiago kokatu liratekeelako. Informatikaren bidez elkarrekin loturiko zentro horiek guztiek osatuko lukete Euskal Biblioteka Nazionala.
|
|
Hori, noski, gaur egun amets bat besterik ez da, baina historian zehar sarritan gertatu den bezalaxe, gizakiok batzutan ametsak egia bihurtzeko gaitasuna izaten dugu. Halere, lan horri ekin aurretik, bi baldintza bete
|
lirateke
: batetik, beharren azterketaren araberako plangintza zehatza eta sakona, martxan dauden eta sortu nahi genituzkeen liburutegiek zerbitzuaren bikoiztasuna eskaini ez dezaten.
|
|
Ematekotan, seguru, Euskal Autonomia Erkidegoan eman
|
lirateke
lehendabiziko pausoak. Betiere, sakoneko loturak izanik Ipar zein Nafarroako errealitate horiekin, geroko batean ondo atonduta ibil gaitezen denok.
|
|
Norberaren bibliotekaren luzapena dugu, baina laguntzailea, bibliotekaria, bitarteko. Ikuspegi honetan, Bibliotekaren helburuak
|
lirateke
:
|
|
Izadiaren egintzak, sortzearen misterioaz, urraezinak dira; ezinezkoa litzaiguke beroriek ezkutatzen dizkigun oihal estalkia jasotzea; ezkontza publiko eta erazkorik gabe, seme alabatza kontu guztiak ezerezean geratuko
|
lirateke
; amatasuna, beti agerikoa; aitatasuna, aldiz, inoiz ere ez. Ba al dago ezkontzarik, behar den modukoa, legeak berretsia eta gizarteak aitortua?
|
|
(...) ezkontza publiko eta erazkorik gabe, seme alabatza kontu guztiak ezerezean geratuko
|
lirateke
; amatasuna, beti agerikoa; aitatasuna, aldiz, inoiz ere ez.
|
|
Zernahi gisaz ere, esan al daiteke edozein kode, errazena ere barne, gizartearen maila guztien eskura egongo litzatekeela? Grinak ez al
|
lirateke
ibiliko, atsedenik gabe, horren benazko esanahia desbideratzeko kezkatan. Ez al da beharrezko halako eskarmenturik, legeen aplikazio zuhurra egin ahal izateko?
|
|
Justizia eta ekitate orokor horrek, bestalde ere, inguruabar zehatzik aintzat hartu gabe, gauza eta pertsonen arteko unibertsalitatea hartzen du bere barruan. Norbanakoen artean sorturiko legeak, alderdikeriaren susmagarri izateaz kanpo, beti atzera eragingarriak eta ez zilegiak izango
|
lirateke
batzuentzat, baldin eta horien arteko gatazkak lege horien parte hartzearen aurrekoak badira.
|
|
Legeak guztientzat du araurik; gizakiak multzoan hartzen ditu, ez norbanako gisa; ezin ditu norbanakoen egintzak edo herritarrak elkarrengandik bereizten dituzten liskarrak zertu. Osterantzean, egunero egin
|
lirateke
lege berriak; halako anizkeriak lege horien duintasuna eta betetzea itoko lituzke. Juriskontsultoa zereginik gabe geratu eta legegilea, ñabardurek nahasia, laster izango litzateke juriskontsulto soila.
|
|
97 Carnapentzat ‘gauza hizkuntza’ (thing language)" inguratzen gaituzten gauza hautemangarriei buruz mintzatzerakoan eguneroko bizitzan erabiltzen dugun hizkuntza" zen. Hizkuntza horri buruz aritzen diren beste hizkuntzak metahizkuntzak
|
lirateke
ikuspegi horretan. Ikus CARNAP, R.:
|
|
(...) Edozein erantzun posiblek faktore berri bat sartuko luke bereizketaren oinarri lez, horrela abiapuntu inmanentearen oinarrizko printzipioa sakrifikatuz. Zeren, orduan, zuzenki ‘ezagutzen’ ditugun elementu konplexuak eta objektua erabat desberdinak izango
|
lirateke
.
|
|
Horrelako ‘garbiketa kontzeptualaren’ helburua, izan ere, metafisika ezagutzaren diskurtsotik ezabatzea besterik ez zen izan, ezagutza esperientziaren gainetik eta haratago kokatu nahi duen metafisikaren enuntziatuen ezabatzea, azken buruan. Hala, ‘Absolutu’, ‘esentzia’, ‘ego’, ‘berbaitango gauza’, ‘Beeltzebub’ eta beste hainbat gauza predikatzen dituzten enuntziatuak esanahigabeak
|
lirateke
zalantzarik gabe. Alde batetik, formalki egiazkoak ez liratekeelako eta, bestetik, esperientzian haiek egiaztatu edo errefusatzeko ezer ez zegoelako.
|
|
Hortaz, etorkizunari buruzko enuntziatuek bazuten jadanik esanahia, egiaztagarritasun logikoa ‘hasiera bateko egiaztagarritasun’ soila zelako. Enuntziatu bat egiazta zedin, ez
|
lirateke
baldintza guztiak aurkeztu behar: nahikoa zen izan liratekeen baldintzak hitzartzearekin.
|
|
ateak irekitzen dizkio imajinazioaren izenean ezagutzaren munduan sartu nahi den guztiari: ‘Absolutua’ imajinatuta, berari buruzko enuntziatuak egiaztagarriak
|
lirateke
; herensuge hegalaria imajinatuz gero, gauza bera, eta horrela segituz dena da on batera ailegatu arte. Hots, erlatibismoari ateak ireki arte.
|
|
Schlickek, bestalde, soilik natur legeetatik eratorritako banakako enuntziatuak azter genitzakeela esan zuen 1931n88 Indukzioaren arazoa errealitateari buruzko proposizio orokorren justifikazio logikoa zein zen galdetzean zetzan, kontuan izanik justifikazioa ezinezkoa zela Zirkulukoen ustez. Bada, enpirista logikoen arabera, legeak ez ziren ez egiazkoak ezta faltsuak ere, ez baitziren betiko baliozkoak89 Ez
|
lirateke
enuntziatu unibertsalki kuantifikatu gisa ulertu behar —’A ororentzat... ’ batekin hasten direnak—, enuntziatu singularrak formulatzeko eta modu batean edo bestean jarduteko erregela edota arau gisa baizik. Feiglen hitzetan, indukzioaren printzipioa" prozedura bat da, maxima arauemaile bat, erregela operazionala" 90 Enuntziatu partikularrak —hauek dira berezko asertzioak— enuntziatu unibertsaletatik eratortzen dira, eta hauek bere zatiak bete eta gero soilik bilakatzen dira esanahidun eta baliozko.
|
|
Noski, balio judizio erlatibo guztiak eta zientzi proposizio egiazko guztiak edukiko lituzke, eta azken buruan egin daitezkeen egiazko proposizio guztiak. Baina deskribatutako gertakari guztiak, honela esan, maila berean izango
|
lirateke
, eta, halaber, proposizio guztiak maila berean izango lirateke. Zentzu erabatekoan, sublimea, garrantzitsua edo azalezkoa den proposiziorik ez dago.
|
|
Noski, balio judizio erlatibo guztiak eta zientzi proposizio egiazko guztiak edukiko lituzke, eta azken buruan egin daitezkeen egiazko proposizio guztiak. Baina deskribatutako gertakari guztiak, honela esan, maila berean izango lirateke, eta, halaber, proposizio guztiak maila berean izango
|
lirateke
. Zentzu erabatekoan, sublimea, garrantzitsua edo azalezkoa den proposiziorik ez dago.
|