|
2001
|
|
|
Adierazi duenez, antzeko zerbait esan daiteke ekintza sindikalaren beste esparru batzutan:
|
laneko
osasuna, emakumeen aldarrikapenak, presoen eskubideak...
|
|
2002
|
|
|
Negoziazio kolektiboan ere eutsiko diote batasun sindikalari,
|
laneko
osasuna eta segurtasuna lehentasunezko gaiak izan daitezen eta enpresaburuek prebentzioko neurriak bete ditzaten. Horregatik, prebentzioko ordezkariek ordezkari sindikalek adina eskubide eta lanordu izan dezatela eskatzen ari dira
|
|
|
fiskaltza propioa eskatuko dute, laneko istripuak ofizioz ikertzeko. Adierazi dutenez, lan hitzarmenetan ere batera jokatuko dute, eta
|
laneko
osasuna lehentasunezko eskakizuna izango da. Azkenik, orain arte bezala, mobilizatu egingo dira laneko heriotza bat gertatzen den bakoitzean.
|
|
|
Osalaneko adituak adierazi du datorren urtean lan osasuneko informazio sistema bat martxan jartzea aurreikusten dela, Sisal. Sistema informatiko zentralizatua Osasun Ministerioan, autonomia erkidego guztietara iritsiko litzatekeena,
|
laneko
osasunari eta istripuei buruzko oinarrizko datuekin, eta horietan arrisku psikosozialen ebaluazioa sartuko litzateke. Izagirrek dio sistema horrek estresak duen prebalentziaren hurbilketa fidagarria emango digula.
|
|
2003
|
|
|
Orain artean, estresa laneko istriputzat hartzearen gaineko sententziek irakaskuntzarekin dute zerikusia. Horregatik solastatu gara Ruben Belandiarekin,
|
laneko
osasunaren arloko arduraduna baita STEE EILAS irakaskuntzako sindikatuan. Sektore horretan, gero eta kezkagarriagoak dira laneko absentismoaren zifrak, laneko estresak eragindako arazoei lotuak.
|
|
|
Maiatzaren bateko errebindikazioei dagokienez, sindikatu guztiak, abertzaleak eta gainerakoak, bat etorriko dira ondoko hauetan: kolektiboen eta pertsonen arteko diskriminazio laborala, prekariotasuna eta aparteko lanorduak salatuko dituzte eta
|
laneko
osasunaren defentsa eta negoziazio kolektiboa eskatuko dituzte. Sindikatu abertzaleek, aurreko horretaz guztiaz gainera, enpresetan euskara normalizatzeko eskaria egingo dute, eta «Egunkaria»ren eta hedabide horretako langileen aldeko aldarria ere eszenifikatuko dute berriro.
|
|
2004
|
|
|
\ Sindikalistek
|
laneko
osasuna, higienea eta prebentzioa hobetu dezaten.
|
|
|
Erantzukizun sozialaren barne dimentsioa garatzea, langileengan eragina baitu honako esparru hauetan: prestakuntzan,
|
laneko
osasun eta segurtasunean, eta aldaketaprozesuak bideratzeko informazio, komunikazio eta lankidetzarako prozedurakezartzeko bidean.
|
|
2006
|
|
|
Ordenagailua erabiltzeak
|
laneko
osasun arazo berriak ekarri ditu, hala nola zerbikalgiak, tendinitisa eta' saguaren sindromea'. Berriki argitaratu den lan batek erakutsi duenez, laneko baldintzen aldaketa soil batek sintomak murriztu eta arazo muskulu eskeletikoak prebeni ditzake ordenagailuaren erabiltzaileen artean.
|
|
|
Legearen xedea da esparru uniforme bat ezartzea, landare osasunaren arloan gaur egun indarrean dauden arau guztiei legezko estaldura emango diena, Estatuaren eta autonomia erkidegoen arteko eskumen banaketaren arabera, konstituzionaltasun bloketik eratorria, eta Espainiak Europar Batasuneko estatu kide gisa eta nazioarteko hitzarmenak sinatzearen ondorioz hartutako konpromisoen arabera. Segurtasun eremua Arau fitosanitarioek kontuan hartzen dute zer nolako bilakaera izan duen gizarteak elikagaien segurtasunari,
|
laneko
osasunari eta ingurumenaren babesari dagokienez. Alde horretatik, Landare Osasunari buruzko Legeak izurriteen aurkako borrokan erabiltzen diren baliabideei buruzko alderdiak jasotzen ditu, bereziki produktu fitosanitarioei buruzkoak, horien manipulazioan eta aplikazioan kontsumitzailearen edo aplikatzailearen osasunerako, animalientzako edo ingurumenerako ondorio kaltegarririk ez dagoela bermatzeko.
|
|
2007
|
|
|
Osasun arloan eskumena duten administrazio publikoen
|
laneko
osasunaren jardunak gauzatuko dira apirilaren 25eko 14/ 1986 Osasun Lege Orokorraren I. tituluko IV. kapituluan eta hura garatzeko emandako xedapenetan ezarri ekintzen bidez eta arautu aldeetan.
|
|
|
Baimendutako prebentzio zerbitzuetan jarduten duten langile sanitarioek
|
laneko
osasuna prebenitzeko eta sustatzeko izan beharreko prestakuntza gainbegiratzea.
|
|
|
pisuaren banaketa desberdina, manipulatzen zailak diren kargak, ezegonkorrak, jardueraren maiztasuna eta iraupena, kargaren eta pertsonaren arteko distantzia, jarrera behartuak, besteak beste. Europako zuzentaraua Kargak eskuz erabiltzeari buruzko Europako zuzentaraua
|
laneko
osasun eta segurtasunaren alderdiekin lotuta dago. Zuzentarau hori, zehazki, arriskuak dakartzaten jardueretan aplikatzen da, batez ere bizkarraldean eta gerrialdean, hala nola kargak jaso, bultzatu, trakzioan jarri edo garraiatzean.
|
|
2008
|
|
|
Baina gehienetan,
|
laneko
osasuna aztertzen duten espezialistek eragin mugatua dute enpresetan, eta horrexegatik, kasu hauei ez zaie heltzen behar den bezala.
|
|
|
Ospitaleek hondakin ugari sortzen dituzte, eta horiek berariaz ezabatu behar dira
|
laneko
osasun eta osasun publiko egokia bermatzeko.
|
|
|
Normalean, gaixo infekziosoei egiten zaizkien sendaketetatik, laborategietatik eta zerbitzu berezietatik, anatomia patologikotik, zainketa intentsiboetako unitateetatik, ebakuntza geletatik, larrialdietatik eta amatasunetik sortzen dira. Hondakin horiek ezin dira hiri hondakinen parekoak diren hondakin biosanitarioak bezala kudeatu,
|
laneko
osasunerako, osasun publikorako eta ingurumenerako arriskutsuak direlako, 10/ 1998 Legean ezarritakoaren arabera. 833/ 1998 Errege Dekretuak ezarritakoaren arabera, ontzi berezietan utzi behar dira.
|
|
2009
|
|
|
Krisia aitzakiatzat harturik, baliteke norbaitek proposatzea prebentzioaren inguruko araudia bere hartan etenda uztea, edo betebehar oinarrizkoa izan dadila aurrerantzean ere, eta paper pilaketa bat bihurraraztea zerbait egiten dutelako plantak eginda, baina datu askorik ere sortu gabe, lan baldintzak eta lana antolatzeko modua aldatu beharrik gabe. Dinamika halakoari aurre egiteko, legeek ezartzen dituzten prebentzio neurriak lehenbailehen aplikatu ditzaten aldeztu behar dugu, eta langile orori berma diezaizkioten
|
laneko
osasuna eta segurtasuna. Gure biziak haien etekinak baino baliotsuagoak direnez, ESK-koek eta EILASekoek mobilizatzeko asmoa dugu, apirilaren 21etik 28ra bitartean, laneko osasunaren nazioarteko eguna dela-eta; halaber, maiatzaren 21erako antolatu dugun greba babesteko eskean gatoz.
|
|
|
Dinamika halakoari aurre egiteko, legeek ezartzen dituzten prebentzio neurriak lehenbailehen aplikatu ditzaten aldeztu behar dugu, eta langile orori berma diezaizkioten laneko osasuna eta segurtasuna. Gure biziak haien etekinak baino baliotsuagoak direnez, ESK-koek eta EILASekoek mobilizatzeko asmoa dugu, apirilaren 21etik 28ra bitartean,
|
laneko
osasunaren nazioarteko eguna dela-eta; halaber, maiatzaren 21erako antolatu dugun greba babesteko eskean gatoz. Taldean, bat eginik eta modu erradikalean ariturik baino ez baitiogu aurre egin ahal izango egoera halakoari, gure lanpostuak eta lan baldintzak mehatxatu ez ezik, gure osasuna eta bizia jarrarazten baititu arriskuan.
|
|
|
Akordioaren beste puntuek
|
laneko
osasun eta segurtasunarekin dute zerikusia. Alde batetik, plan estrategikoaren lehentasunak zeintzuk izango diren hitzartu dute gobernuak, Confebaskek, CCOOk eta UGTk.
|
|
2011
|
|
|
a) LNEren 155 hitzarmena; b) Zigor kodearen 10/ 1995 Lege Organikoa; c) 89/ 391/ EEE Esparru Zuzentaraua; d) Espainiako Konstituzioa; e) 7/ 2006 Lege Organikoa.2 Adierazi esaldi hau zuzena ala okerra den: . Lan arriskuak prebenitzeko Legea
|
laneko
osasunaren arau esparrua jasotzen duen lege bakarra da?. 3 Esan eskubide eta betebehar hauek enpresarienak ala langileenak diren: a) segurtasun gailuak ongi erabiltzea; b) informazioa jasotzea eta kontsultatua izatea; c) osasun egoeraren aldizkako zainketa; d) trebakuntza teorikoa eta praktikoa ematea; e) trebakuntza teorikoa eta praktikoa jasotzea.4 Langile adingabe batek zerra zirkular bat babesik gabe erabiltzen badu, eta anputazio bat izaten badu, a) Zer betebehar urratzen ditu enpresariak?
|
|
|
Europar Batasunean, Europako Batzordeak erabakitzen du lege esparrua, zuzentarau batzuen bidez. 89/ 391/ EEE Zuzentarauak
|
laneko
osasunaren eta segurtasunaren printzipio orokorrak zehazten ditu, eta EBren beste lege batzuek gai zehatzak lantzen dituzte; adibidez, produktu kimikoak, zarata, haurdun dauden langileak, etab.
|
|
|
Prebentzioaren sustapenaren programa bat da Andaluziako autonomia erkidegoak abian jarritako Prevebús Joven programa.Kanpaina mugikor bat da, Andaluziako gazteei zuzendua,
|
laneko
osasuna sustatzeko, lan istripuak murrizteko eta lan kondizioak hobetzeko.Kanpaina horretan, autobus bat herrietara eta irakaskuntza guneetara joaten da, eta lantegiak eta informazio saioak ematen dizkiete irakasleei, ikasleei eta gurasoei.
|
|
|
Espainian, Lan arriskuak prebenitzeko 1995eko azaroaren 8ko 31/ 1995 Legea (LAPL) da
|
laneko
osasunaren arloko arau nagusia.
|
|
2012
|
|
|
Era berean, Osasunari buruzko Lege Orokorrean adierazten da administrazio publikoek, euren osasun zerbitzuen bitartez, sustapenerako eta prebentziorako jardunak izango dituztela oro har; eta, zehazki, ingurumen osasunaren, osasun mentalaren,
|
laneko
osasunaren eta elikadura osasunaren arloetara zuzenduta jardunak jasotzen dira.
|
|
|
Alor soziolaboralari buruzko legeak egiteko eskumena ukatzeaz gain, azpimarratu behar da ez dagoela arau propioen bidez gidatutako erakundeadministratiborik, EHko dibertsitate ekonomiko, laboral eta sozialarierantzunez eginkizun propioak garatzen dituenik beste eremu hauetan: enplegu politika aktiboak, lan bitartekotza, enplegu politika pasiboak (langabezia prestazioak) eta babes soziala,
|
laneko
osasuna, lanbide heziketaetengabea eta lan ikuskaritza.
|
|
|
Horrez gain, hainbat analisi tresna erabili zituen, EBko Aire purua Europarako (CAFE) programaren bidez garatutakoak, esaterako. ...onposatu organiko lurrunkorrak (COVNM)), metal astunak (artsenikoa, kadmioa, kromoa, beruna, merkurioa eta nikela), mikrokutsatzaile organikoak (bentzenoa, hidrokarburo aromatiko poliziklikoak (HAP) eta dioxinak eta furanoak) Txostenean ez dira aipatzen garraioarekin, etxeekin eta nekazaritzako jarduera gehienekin zerikusia duten emisioak, ez eta airearen kutsatzaileen eraginpean egoteari lotutako
|
laneko
osasun eta segurtasunaren inguruko alderdiak ere. Hala eginez gero, poluzioaren kostua handiagoa izango litzateke.
|
|
|
Atal honetan sei simulazio daude: ontziratzea eta paketatzea, masen formulazioa, salgaien sarrera eta harrera, abian jartzea eta gelditzea,
|
laneko
osasuna eta kontserben azken tratamenduak. Besteak beste, formula hauek interpretatzen ikas daiteke:
|
|
2013
|
|
|
ESKa aplikatzeko, laneko harremanek zuzendarien edo jabeen eta langileen arteko harreman onean oinarrituta egon behar dute. Horretarako, akordioak lortu behar dira sustapenari, parte hartzeari, trebakuntzari,
|
laneko
osasunari, enpleguaren kalitateari, eta langileen eta enpresaren interesak bat etortzeari buruz.
|
|
|
Antolaketa esparruan giza baliabideei aplikatutako ESKaren ekintzak?? Enpresa batek erabaki hauek hartu ditu giza baliabideen kudeaketari ESKa aplikatzeko: a) Zuzendarien eta langileen arteko harremanak arautuko dituen kode etiko bat egitea.b) Enpresako instalazioetan, doako haurtzaindegi zerbitzua ezartzea.c) Laneko osasunaren batzorde bat sortzea, enpresako hiru ordezkariz eta langileen hiru ordezkariz osatua, aldizka bilduko dena enpresak
|
laneko
osasunean egiten dituen ekintzak aztertzeko eta hobetzeko proposamenak egiteko.Adierazi erakundearen dimentsioaren zein arlori dagokion ekintza horietako bakoitza.
|
|
2014
|
|
|
Arau edo protokolo espezifiko batean biltzen diren ziurtapen eskakizunok honako gai hauetan ardazten dira: ingurumen gaietan (esaterako, lurzoruaren kontserbazioa, uraren babesa, baliabide naturalen iraunkortasuna, pestizidak erabilera eta praktika onei jarraituz erabiltzea), gizarte gaietan (esaterako, ekoizlearen diru sarrerak, langileen eskubideak,
|
laneko
osasuna eta segurtasuna, etab.) edo produkzioaren beste alderdi batzuetan (baso artzaintza, animalien ongizatea, etab.).
|
|
|
Esaterako, erakunde kontratatzaileek kontratuen agiri berezietan ingurumeneko, gizarteko zein beste politika publiko batzuei loturiko betetze baldintza bereziak jaso ditzakete. Bereziki, ingurumena eta
|
laneko
osasuna babesteko, lan merkatuan txertatzeko zailtasun bereziak dituzten pertsonen enplegua sustatzeko eta merkatu horretan emakume eta gizonen arteko desberdintasunak ezabatzeko, langabeziari aurre egiteko, lantokiko prestakuntza errazteko, edo kontratazio organoak egoki iritzitako beste helburu batzuetarako: Europar Batasuneko Funtzionamendu Itunaren 145 artikuluan zehazturiko enplegurako estrategia koordinatuari dagokiona edo ekoizpen katean zehar oinarrizko lan eskubideen errespetua bermatzeko, Lanaren Nazioarteko Erakundearen lan baldintzei buruzko 94 Hitzarmena eta 84 Gomendioa betearaziz.
|
|
2015
|
|
|
Bestalde, 2001 urtetik aurrera,
|
laneko
osasun aholkulari gisa egon nintzen Gasteizeko LABen. Horrez gain, EHUko post graduen irakaskuntza egondakoa ere banaiz.
|
|
|
Ez zen izan, haatik, elkarlana mamitzen joan zen arlo bakarra: LHKko beste gai batzuetan ere sintonia handiagoa erakusten hasi ziren; 615
|
laneko
osasun eta segurtasunean, Osalani buruzko akordioa lortu zuten Confebaskekin, 616 eta federazio eta eskualde mailan elkarrekin garatzeko kanpaina adostu zuten; presoen eskubideen aldeko ekimenak hitzartu zituzten; eta HBren mahai nazionalaren aurkako epaiari erantzun bateratua prestatu zioten; oro har, esparru sindikalean nahiz politikoan, hurbilketa garaia izan zen 1997ko udazkenean hasi zen hur...
|
|
2017
|
|
|
Administrazioari gertatutakoa" lehenbailehen" argitu dezala eskatu dio komiteak. LABek dioenez, sindikatuak Fumbarrin urteak daramatza
|
laneko
osasun arazoak eta segurtasun eta prebentzio neurri falta salatzen.
|
|
|
Era berean, Durangoko Fundiciones Fumbarri enpresan izandako laneko istripua gogor gaitzetsi dute. LABek dioenez, sindikatuak Fumbarrin urteak daramatza
|
laneko
osasun arazoak eta segurtasun eta prebentzio neurri falta salatzen. Gaineratu dutenez," tartean istripu larriak eta laneko osasun arazoak daude".
|
|
|
LABek dioenez, sindikatuak Fumbarrin urteak daramatza laneko osasun arazoak eta segurtasun eta prebentzio neurri falta salatzen. Gaineratu dutenez," tartean istripu larriak eta
|
laneko
osasun arazoak daude". Batetik, orain bi urte izandako istripu larria gogoratu du sindikatuak.
|
|
2020
|
|
|
Guztiok bizitzari kapitalari baino garrantzia gehiago eman behar diogu, bizitza lehenestu behar dugu. Uste dugu Udalbatzak irmo eta aho batez salatu behar duela,
|
laneko
osasuna eta segurtasuna bermatzeko betebeharra izanik, emaitza ekonomikoei eta produktibitateari lehentasuna ematen dietenen utzikeria”adierazi du Jose Marik.
|
|
2021
|
|
|
Alegia, enpresak eskubidea du enplegatua kutsatuta dagoen ala ez jakiteko, “beharrezkoak diren kontingentzia neurriak ezarri ahal izateko”. Laneko segurtasuna zaintzeko legezko betebeharra Covid proba bat egitea
|
laneko
osasuna eta segurtasuna zaintzeko modu bat da, eta enpresaburuek eta langileek laneko segurtasuna zaindu behar dute, besteak beste, eta halaxe ezartzen du Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko Legeak: Enpresaburua.
|
|
|
«Interes kapitalisten edo alderdikoien aurrean», blindatutako zaintza sistema galdegin zuten sindikatuek, eta horretarako hainbat eskaera egin zituzten: langile guztiak publikoak izatea; ratio nahikoekin zaintza hurbila bermatzea; lan baldintza duinak izatea; benetako neurriak hartzea genero arrakala ezabatzeko;
|
laneko
osasuna bermatzeko neurri eraginkorrak abiatzea; eta langileentzako «erreparazio emozionalerako plan bat» eratzea, pandemiak utziko dituen ondorioak hein batean arintzeko.
|
|
|
Estrategiak bi helburu orokor ezartzen ditu: batetik,
|
laneko
osasun eta segurtasunari buruzko araudia hobeto aplikatzea sustatzea, eta, bestetik, autonomia erkidegoetan finkatzea, batez ere enpresa txiki eta ertainetan, langile guztiek babes maila bera izan dezaten. Helburu horiek betetzeko, estrategiak beste lau helburu zehatz ezartzen ditu: Laneko arriskuen prebentzioa egiten duten erakundeen eraginkortasuna hobetzea. Lan arriskuen prebentzioaren azterketa, ikerketa, sustapena, laguntza, aholkularitza, zaintza eta kontrola sustatzea Herri Administrazioen ekintzetan. Agente sozialen eta autonomia erkidegoen partaidetzarekin, laneko segurtasuneta osasun baldintzen hobetzea sustatzea, batez ere arrisku handiko sektore, jarduera, talde eta enpresetan. Agente sozialen parte hartzea eta enpresen eta langileen konpromisoa indartzea laneko segurtasuna eta osasuna hobetzeko.
|
|
|
Lehenik eta behin, Espainiako Konstituzioaren 40.2 eta 43 artikuluek botere publikoei
|
laneko
osasuna eta segurtasuna bermatzeko agindua ematen diete. Horretarako, botere publikoek prebentzio neurriak eta beharrezko zerbitzuak eman dituzte.
|
|
|
Horretarako, langileen lantokien eta lan ingurunearen ezaugarriak eta egon daitezkeen arriskuak izango dira kontuan eta prebentzioa, diagnosia, tratamendua, moldapena eta birgaitzea bultzatuko dira". 33 artikuluan
|
laneko
osasunaren arloan egin behar diren ekintzak zehazten dira: Langilearen osasuna sustatu. Langileen osasuna gainbegiratu, banaka eta era kolektiboan, jasaten dituzten osasun arriskuen ondorioak era goiztiarrean antzemateko. Laneko arriskuen prebentzioan osasun alderdiak garatu eta jardun. Osasun profesionalen, langileen eta haien legezko ordezkarien eta enpresaburuen informazioa, prestakuntza, kont...
|
|
2022
|
|
|
Ministroak esandakoa ez da berria, baina eztabaida iturri bihurtu da. Dekretuan, aipatzen da
|
laneko
osasun araudia errespetatu behar dela —orain arte bezala—, eta araudiak dio bulegoko lanak egiten diren lantokietan gehienez 27 gradura igo daitekeela tenperatura, baina «lan arinak» egiten diren lekuetan 25ekoa jarri behar dela gutxienekoa.
|
|
|
Sindikatuak dio egoerak «kalte psikologiko handiak» sortu dituela langileengan eta pazienteengan. Arrisku psikosozialek ARS 64 Pirinio Atlantikoetako osasun agentziara, laneko medikura, CARSAT
|
laneko
osasun eta erretreta segurantza kutxara eta lan ikuskaritzara bideratu ditu zentroko langileak. Ikerketa bat eskatu dute langileek, objektiboki zuzendaritzarekin duten harreman zailtasuna frogatua izan dadin.
|
|
|
Zehazki, sindikatuek KPIren araberako igoerak jaso behar direla errepikatu dute, bai tauletan, bai soldata errealetan; lanaldia nabarmen jaitsi; baja medikuen osagarriak hobetu; subrogazio zabala jaso; malgutasuna mugatu; eta bizitza erdigunean jarriko duten neurriak ezarri,
|
laneko
osasunean eta berdintasunean hobekuntzak egitearekin batera.
|
|
|
Gizonezko rolari buruzko idazkiek eta Gizonei Buruzko Liburuek egin zuten gauza liluragarri urrietako bat izan zen Gizon Gorputzen Arazoak katalogatzea: inpotentzia eta zahartzetik hasi, eta
|
laneko
osasun arriskuak, lesio bortitzak, kirol ahalmenaren galera eta heriotza goiztiarra zerrendatu zituzten. Kontuz:
|
|
2023
|
|
|
Jaiegunetan ez dute lanik egin behar izango. Eta
|
laneko
osasunaren arloan hobekuntzak adostu dituzte. Hitzarmen berria 2024ko abenduaren 31ra arte egongo da indarrean, eta 2025etik aurrera enpresaren esparruan negoziatzen jarraitzeko bermea jasotzen du.
|
|
|
LABen arabera, gaur egungo zaintza eredua «ankerra» da, eta «egoiliarrei eta langileei etengabe tratu txarrak» ematen dizkie. Besteak beste,
|
laneko
osasunari buruzko benetako neurriak eskatu ditu sindikatuak, eta soldatak egoitza publikoetako langileen sariekin parekatzea.
|
|
|
Hortaz, honakoak dira aste honetako mobilizazioekin lortu nahi dituzten helburuak: Bizkaiko Elikaduraren hitzarmena aplikatzea,
|
laneko
osasun eta prebentzioan neurri eraginkorrak izatea, ordaindutako atsedenaldiak eta aldaketa arbitrarioekin eta alde bakarreko malgutasunarekin amaituko duen urteko egutegia.
|