|
2012
|
|
|
Aitzitik, beste hainbatek estuki lotzen dute sare egituraketa berregituraketa prekarizatzailearekin (Boltanski eta Chiapello, 2002; Bourdieu, 1999a; 2001a; Coriat, 2001; Frade eta Darmon, 2005). Castillo eta López-en (2003) arabera, sare egituraketaren errentagarritasun ekonomikoa
|
lan
indarraren ahultasunean oinarritzen da. Ez da estrategia produktiboa, dominazio estrategia soziopolitikoa baizik.
|
|
2013
|
|
|
Alde batetik, zenbait mugimendu erlijioso umeak helduen portaera bortitzetik babestu beharreko izaki babesgabetzat hartzen hasi ziren. Helburu hori lortzeko, haurrak eskolara bidaltzeko beharra azpimarratu zuten, hezkuntza eta moral erlijioso egokiak jasotzeaz gainera, gizarteari
|
lan
indarra emateko, idazteko eta irakurtzeko gaitasunak eskura zitzaten. Horrekin batera, gurasoei seme alabak maitasunez tratatzeko gomendatzen hasi ziren (Shaffer, 2000).
|
|
2016
|
|
|
Etengabe aldatzen ari den ordena sozial eta ekonomikoari erantzun nahi dio. Ezagutzan oinarrituriko ekonomia globalizatuan lehiatu beharra dago, arrakasta sortzen da
|
lan
indar doitu, prestatu eta hezia dagoen lekuetan eta hori parte hartze aktiboa sustatzen duten ongizate politikekin uztartu behar da, jendeak arrisku berriei aurre egin ahal izateko (Perkins et al., 2004). Babes sozialean egiten diren gastu pasiboak alde batera utzi eta inbertsio sozialek «gizarte aktiboa» eta «herritartasun aktiboa» sortuko dituzte (Jenson eta Saint Martin, 2006).
|
|
|
Globalizaturik dagoen ezagutzaren ekonomian lehiatzeko erronkei erantzuteko prest dago. Helburu hori
|
lan
indar doitu, prestatu eta heziarekin lortzen da, eta parte hartze aktiboa bultzatzen duten ongizate politikek populazioa prestatzen dute arrisku berriei aurre egiteko (Perkins et al., 2004).
|
|
2020
|
|
|
Soldatei buruzko datuak agertzen diren kasuetan, emakumeek ofizio bera zuten gizonezkoek baino gutxiago irabazten zutela egiaztatzen da, batzuetan, erdia izateraino. Egiazki, askotan eskulan merke bezala erabiltzen zen emakumeen
|
lan
indarra, kualifikazio maila eskasa eskatzen zuten zereginetan aritzeko. Lanmerkatuaren antolaketa globalari dagokionez, soldata txikiagoez haratago doazen genero desberdintasunak geratzen dira agerian, besteak beste, ofizio femenino gehienen etxeko lanekiko nolabaiteko lotura eta lanbide horiek gremio gisa antolatzeko izan zuten ezintasuna.
|
|
|
Batetik, estatus xumekoak zeuden, mota guztietako jarduerak egitearen bidez familiaren diru sarrerak handitu eta aurrera egiten zutenak. Baina bestetik, posizio sozioekonomiko hobean zeuden beste profil bateko emakumeak zeuden,
|
lan
indarraren bidezko parte hartzea izan beharrean, zenbait ekoizpen sektoreren kudeaketa, finantzaketa edo merkaturatzean aritu zirenak.
|
|
2022
|
|
|
Hezkuntza praktikan oinarritutako ikaskuntza da,
|
lan
indar kualitifikatua sortzera bideratuta dagoena, ardurak hartzen dakien herri heldua sortzeko norabidean.
|
|
|
Txertatutako esaldi horretan, Marxek azaltzen du kapitalak lanaren intentsifikazioa eta makineriaren perfekzionamendua handitzen dituen heinean
|
lan
indar kantitate handiena xurgatu ahal izateko, geroz eta gertuago egongo dela puntu kritiko batera heltzeko; izan ere, haren esanetan, horrek lanorduen beste murrizketa bat ekarriko luke (Marx, 1979: 509).
|
|
|
Hau da, kapitalaren oinarri ekonomikoa, plusbalioaren ekoizpenean oinarritzen zena, desagertzen ari da. Egoera honetan, robotikak eta adimen artifizialak talka egiten dute
|
lan
indar bizian oinarritutako kapitalismoarekin. Izan ere, industriako makinek bere garaian neurri apalagoan egin zuten bezala, robotikan oinarritzen den ekoizpenak giza lan indarra ez funtsezko bilakatzeko eta berau ordezkatzeko joera du.
|
|
|
Egoera honetan, robotikak eta adimen artifizialak talka egiten dute lan indar bizian oinarritutako kapitalismoarekin. Izan ere, industriako makinek bere garaian neurri apalagoan egin zuten bezala, robotikan oinarritzen den ekoizpenak giza
|
lan
indarra ez funtsezko bilakatzeko eta berau ordezkatzeko joera du.
|
|
|
Marxek Trabajo asalariado y capital testuan azaltzen du langileak ezinbestekoa duela bere
|
lan
indarra saltzea bizirauteko behar dituen baliabideak eskuratzeko; azken finean, bizitzeko egiten duela lan (Marx, 1849). Lan horren xedea ez da horri esker lortuko duen amaierako produktua, gero bizitzea ahalbidetuko dion soldata irabaztea baizik.
|
|
|
Lan horren xedea ez da horri esker lortuko duen amaierako produktua, gero bizitzea ahalbidetuko dion soldata irabaztea baizik. Hala ere, azpimarratu beharra dago
|
lan
indarra ez dela beti merkantzia izan; lana ez da beti soldatapeko lana izan. Kapitalismoan, ordea, langile libreak bere burua saldu behar dio, zatika, kapitalista bati.
|
|
|
Kapitalismoan, ordea, langile libreak bere burua saldu behar dio, zatika, kapitalista bati. Ez da inoren jabetza, librea da, baina kasu askotan
|
lan
indarra haren diru iturri bakarra izanik, ezin da kapitalisten klasetik askatu, ez badio haren existentziari uko egiten. Izan ere, kapitalismoak eskaintzen duen askatasuna" gosez hiltzeko askatasuna" ere bada (Riesco Sanz, 2012).
|
|
|
Zuk ez? Esan nork saldu nahi duen
|
lan
indarra
|
|
|
Hau da, soldatapeko lanaren abolizioaz hitz egitean, ezinbestean, sistema kapitalistaren gaindipenaz hitz egiten dugu. Lanaldiaren murrizketak ez du esan nahi, automatikoki, askeago bihurtuko garenik; Ziakhusek dioen bezala, gure" bizitzaren jabeak" berdinak izaten jarraituko dute," sofa erosoan" telebista ikusten jarraituko dugu," boto zikin bat" emango dugu urtea heltzean, gure
|
lan
indarra salduko dugu" soldata baten truke"... (Ziakhus aka Zikuta, 2019)
|
|
|
Argi dago gure bizitzak, oinarrian, berdin jarraituko duela. Gainera, kontuan izan behar dugu erreprodukzio sozialak paper garrantzitsua jokatzen duela kapitalarentzat,
|
lan
indarra berritzeko eta bake soziala bermatzeko. Neurri hauen benetako xedea ez da biztanleriaren ongizatea bermatzea.
|
|
2023
|
|
|
Hainbat autorek diote gazteriak kapitalarentzat funtzio garrantzitsua betetzen duela lan eta bizi baldintzei dago kienez. Izan ere," ekonomikoki, sistema honek subjektu debaluatu gisa ekoizten du gazteria langilea, mekanismo ezberdinen bitartez bere
|
lan
indarraren balioa murrizten baitu" (Ibarzabal, 2019). Gazteei zuzendutako lan modalitate konkretuak horretarako mekanismoak lirateke; esate baterako, praktiketako kontratuak, Aldi Baterako Enpresak, Formakuntza DUALa...
|