|
2000
|
|
|
Apirilaren 14an ikusi zuen argia Josemari Velez de Mendizabalen beste
|
lan
batek: Eskutitzen berpizkunde garai berria izenekoak. Giza harremanetarako teknologienindarra eta baldintzak aztertzen ditu autoreak iritzi tankerako artikuluan, berriro ereTribuna abierta ataleko kolaborazioa dena, hain zuzen ere.
|
|
|
Aragoi, ko iru izkuntzak du titulutzat bigarren batek, Latiegi, tar Bixentek egina.Aragoiko lurretan bizi diren hizkuntzei eta dialektoei buruzko hausnarketa
|
lan
bat da.Artikulugilearen arabera,. Aragoikera, Katalauniera eta Gaztelera, dira Aragoekohizkuntzak.
|
|
|
BURUTZAPENA, kontaktua egitea baino ez dena: jandakoa dastatzea, paseatzeaz gozatzea, telefono bidezko hizketaldiaren ondoren gustura gelditzea... Zinker ek ere zazpi puntuko zikloa aipatzen du beste
|
lan
batean, seigarrenaERABAKIKUNTZA izanik, Katzeff en antzeko zentzuan.
|
|
|
Main-ek eta beste autore batzuek (1981) A, B, C ereduen barruan ezin sailkazitekeen talde txiki bat (%13) aurkitu zuten. Geroko
|
lan
batean, autore bertsuek (1985) atxikimendu eredu berri bat egiaztatu eta garatu zuten, D taldea, haurbatzuek Egoera Arrotzean agertzen zuten portaera deskribatzeko.
|
|
|
–Ona nola ezagutu nuen [Tx.]. Saribanaketa batean zen, eta sarituetako
|
lan
batek etzuen oso ongi artzen norbaitenfilosofia: Kant-ena ala existentzialistena zen, enaiz oroitzen.
|
|
|
Etxaideren informe berean, saritua ez, baina epaimahaiaren aipamen berezia merezitakoTxillardegiren. Urruti min?
|
lan
bat aipatzen da, galdua nik uste. Baina hau ere ez duguTxillardegiren zinezko lehen izkribua.
|
|
|
Ez da, beraz, Federazino orren aldekoa?. Beste
|
lan
bat ere bialdu digu: LEMUS. ENizenburu duana.
|
|
|
Hori ezagutzeko doktorego ikastaroetako
|
lan
bat egiteko jasotako materialaizango dugu aztergai. 1996an egindako grabaketak dira.
|
|
|
1990.ean edo Patricia Donegan fonologialariak. The innateness of phonemic perception, izenburuko
|
lan
bat egin zuen, EEBBetako Mendebaldeko Hizkuntzalaritza Biltzarreanaurkeztu zuenaren bertsio idatzia. 1997an Imanol Mercero Euskal Filologiako ikasleakDonegan en artikuluan oinarrituriko 15 gogoeta idatzi zituen, fonologiazko eskoletanhilabetetan ibili ondoren.
|
|
|
Hala ere, eskuragarri ditugun baliabide eta iturri guztiak dira baliagarriak gure informazioa gorpuzteko. Casasús irakasle katalanak dioskun bezala, informazio
|
lan
baten bikaintasuna iturri eta baliabideetan jartzen diren eginahalei esker kausitzen da. Baina jar dezagun ondorengo laukian Casasús ek egindako albiste iturrien sailkapen osoa:
|
|
|
PUELLES, M. de (1991): Op.; 89 Beste
|
lan
batean, Puelles-ek berak, hauxe esan du epealdiaz: –alberga la construcción teórica del Estado y del sistema educativo liberales?
|
|
2001
|
|
|
6.5 Aholkularia/ sortzailea/ kudeatzailea/ harrerakoa: figura desberdinak dira, nahiz eta zenbaitetan (hasieran batez ere) pertsona batek
|
lan
bat bainogehiago har ditzakeen. Aholkularia saioez aritzen da, eta saioetan.
|
|
|
hedapen prozesuajarraituko zuten. Emirerrian izandako sator
|
lan
batek eman zion Karlomagnori, Pepinen semeari, Pirinioetatik hegoaldera esku hartzeko aukera. Xehetasunakezagunak dira:
|
|
|
Ene idazlanez aritzeak nire ez diren kumeez aritzera behartzen nau gehiago.Duela 15 urte plazaratu nuen lehenbizikoa: Mugetan irri, antzerki
|
lan
bat. Iaz, oraingoz azkena:
|
|
|
un conceptoen busca de teoria? izeneko
|
lan
batean, psikologia sozial nagusiak egindakoidentitate sozialaren teoriaren ez nahikotasuna agerian uzten du.
|
|
2002
|
|
|
Aurreko
|
lan
batean jasotzen genuenez (Gomez, Franco eta Etxebarria, 1998: 243), kalitate ez nahiko edo baxuko azpiegitura sare batek erregioaren barne garapenerako baldintza aproposak sortzea galarazten du. Erlazio zuzena dago, egon ere, hazkunde endogenoaren eta erregioa nazioarteko esparruarekin konektatzen dituztensareen artean.
|
|
|
Arrazoi nagusia hauxe da: jaiotako legatz kopurua oso urria da gaur egun, Itsasoaren esplotaziorako Nazioarteko Kontseiluak eginiko azkeneko ikerketen arabera, eta beraz, harrapaketa kopuruak ere beherakada nabarmena izan du. AZTI euskal institutuak ere 1999anplazaratutako
|
lan
batek zioenez, iparraldeko legatz stockaren egoera maila biologiko seguruetatik kanpo zegoen. Beraz, legatzaren etorkizuna arriskuan dago, neurrizorrotzak hartzen ez badira.
|
|
|
Informatika Fakultateko LSI Sailean egindako
|
lan
baten berri eman dugu. Lanhori, azalpenean argi geratu denez, burutu gabe dago, ez baita oraindik indarreanjarri.
|
|
|
Ez nator gerrarako deirik egitera, ezta gutxiagorik ere. Esan guradudana hauxe da, alegia, alor horretan ere euskaraz egitea eta eragitea guztiz delabeharrezkoa, gero eta jende gehiago baitago, maila ertaineko unibertsitate ikasketak egitekotan dagoena nahiz eta bestelako
|
lan
batean jardun; eta geroago etajende gehiago baitago, arrazoi desberdinengatik bere etxean ikastea nahiago duena.Eta jende horiei guztiei euskaraz egiteko ahalbidea eman behar zaie. Ezin diogumerkatua erdarari libre utzi, are gehiago horretarako ahalmena daukagunean, Udako Euskal Unibertsitateak duen moduan.
|
|
|
Eta hirugarren fasean, telefonoan bezala, aurretik ez dakiten
|
lan
bat, galderanagusiarekin harremana izaten du, batzuetan gaia da oinarria eta besteetan testu era; adibidez, eguneko efemerideak emanda, gertaera historiko bat kontatu, EuskalHerrian dauden desberdintasun klimatologikoak, jokoak edo denbora pasak...Estrategiak aktibatu behar ditu, aurrekoan prestatu duen lan hori honetaraekartzeko, ikasi dituen mekanismoak bat batean aktibatzeko. Ekintzek eginkizunbat edukitzea garrantzitsua iruditzen zaigu, ikasleek helburu bat izan behar dutezati honetarako.
|
|
|
Ez bakarrik kurrikulu proiektuetan buru belarri jardun dugunoi; baita irakasle soilei ere. Izan ere, lehenesan dugun bezala, egitasmo hau ez da adituentzako
|
lan
bat, lan praktikoetarakoeuskarri bat baizik.
|
|
|
ikasleak saioari buruzaurretik dakiena, eta, bestetik, espero ez duen galdera: gaiarekin zerikusirik duenbat izan daiteke, antzeko
|
lan
bat egitea proposatu, testu mota hori lantzeko bestelako zerbait kontarazi, eta abar. Batzuek telefonoa hartu baino lehenago, saioarennondik norako guztiak aztertu dituzte eta idatziz erantzun posible dezente prestatzen dituzte.
|
|
|
Ezin da ahaztu, hilerri horien eraikuntza noren ekimena izaten zen. Argi dagoez zela gizabanako batzuen jarduera, talde
|
lan
baten emaitza baizik, nahiz eta ezjakin nortzuek osatuko zuten lan-talde hori. Agian, trikuharri horren inguruan biziziren artzainak edo nekazariak izango ziren, azken batean, hilerri hori behar izangozutenak; baina ez da baztertu behar, antzinako gizarteetan gertatzen zenaren antzera, lan-talde zabalagoak antolatzea horrelakoetan; adibidez, duela gutxi arte iraunduen auzolanen antzera inguruko saroietako edo auzoguneetako biztanleak bilduz.Horrek, beste hainbat gaitan gerta zitekeen bezala (taldeak osatzerakoan animaliaharrapakariak ehizatzeko antolatuko ziren uxaldietan; luberrien prestaketarako; hainbat unetan egunez edo gauez abereak piztietatik babesteko ekimenetan; etaabarretan), gizarte horretako talde ezberdinen arteko harremanak sendotzeko etataldea (auzogunea) bera ere kohesionatzeko balio izango zuen.
|
|
|
Eta Euskal Herrian? Hona hemen gure artean ia ukitzeke dagoen gai bat, edo, irakurleak metafora onartzen badigu, oraindik kolonizatu gabeko kontinente bat.Ekarpen garrantzitsurik egin ez duten artikulu laburrak bazterturik, Berant Nafarroari dagokionez,
|
lan
bat datorkigu burura: Guerra y sociedad enNavarra durante la Edad Media21, Jon Andoni Fernandez de Larrea-rena, hainzuzen.
|
|
|
Esan bezala, etxe horien egunerokobizitza islatzen duten dokumentuekin. Eskribauen aurrean egindako protokoloekberebiziko aberastasuna dute horrelako
|
lan
bat egitean. Gero eta gehiago, Antzinako Erregimeneko gizartea aztertzeko protokoloek daukaten baliagarritasunaadierazten ari dira lan ezberdinak.
|
|
|
Ikertzen ari garen gaiari orain dela lau urte hurbildu gintzaizkion lehen aldiz, Andoaingo Udalarentzat egin genuen
|
lan
baten bidez (O. Oliveri, 1996).
|
|
|
Mikrohistoria ez da historia lokala, baizik eta, mikrokasu baten aukeraketaren bitartez, analisi zehatz eta sakonagoa posibleegiten duen analisi eskala14 Leinuen barruan emakumeek zuten zeregina erasakonean ulertzeko, etxeen egunerokotasunean betetzen zituzten eginkizunenaztarnak jarraitzeko, etxeen eta haien parte ziren emakumeen harreman munduaberregiteko, beharrezkoa da eskala txikiago batean lan egitea, dokumentazioaribeharrezko galderak egin ahal izateko, eta beharrezko sakontasunarekin egunerokoharreman munduak eta funtzionamenduak berregiteko. Erantzunak zailago aurkidaitezke eskala orokor batean egindako
|
lan
batean. Uste dugu, emakume kapareenfuntzioen eta estatusaren zentzu soziala ulertzera iritsiko garela modu horretan; behintzat, ildo horretatik goaz, eta, horrela, planteatutako arazoa hobeto ulertukodugulakoan gaude.
|
|
|
Kontzeptu hau Jose Luis de la Granja k egindako
|
lan
batetik hartu dut: «[...] una cosa es lahistoriografia militante y partidista, sea laudatoria o denigratoria del nacionalismo, y otra muydistinta es la historiografia sustentada en una investigacion objetiva de las fuentes y una metodologiacientifica a cargo de historiadores profesionales, en su mayona profesores universitarios.
|
|
|
Hots, liburu edo artikulu baten gaiak bitarteko muga kronologikoa gainditzen badu, zer puntutaraino sar daitekeen multzo honetan. Subjektibitateak, esan beharrik ez dago, toki handia hartzen du
|
lan
bat sartueta beste bat kanpoan uzteko orduan. Antzeko arazoa planteatu zitzaidan lanensailkapenari ekiteko orduan.
|
|
|
Arabako Diputazioariburuzko doktoretza tesia argitaratu du Diaz Hernandez-ek (1995), eta KontzertuEkonomikoaren nondik norakoak arakatu ditu Alonso Olea-k (1995). Berrezarkuntzaren mugak gainditu arren, Agirreazkuenagaren
|
lan
bat sartu behar dugu hemen, Diputazioen batzarrak biltzen dituena (1995). Hipotesi erakargarri eta ausarta da, gaurko giro politikoan batik bat, zeren EHUko katedradunak bertan planteatubaitzuen, ezen euskal lurraldeen batasun politiko eta administratiboaren bilaketa ezdela abertzaletasunaren jardueraren ondorioa, askoz ere zaharragoa baizik.
|
|
|
Gizartearen egiturari dagokionez, Nafarroari buruz ez dago gauza handirik.Aipa daitezkeenen artean Javier Echevema ren
|
lan
bat dago (1994). Egile honekXX. mendearen hasierako Nafarroako gizartea aztertu zuen, bertan emandako eraberritzeko ahalegina azpimarratuz,, geldialdiaren?
|
|
|
Lehenengo eta behin, garai honi buruzko halako lan sistematiko bat egitekoahaleginean, Joxe Azurmendiren
|
lan
bat azpimarratu behar da (Azurmendi, 1985). Bertan, Erdi Arotik XIX. mendearen atariraino doan irakaskuntzaren historia aztertzen du, bere kezka nagusia euskal kultura izaki. Ildo honetako sintesi ahaleginetan, Nafarroako Erresumako hezkuntzaren historiako adibide bat ere badugu, IX.mendetik XVI.ean Gaztelako Erresumak azpiratua izan arteko tarteari dagokionez (J.
|
|
|
Haurtzaroaren babesaren inguruan ardazturiko historiografian, berau eta arloeskolarra kontuan hartzen duen
|
lan
bat aipatu nahi dugu: hain zuzen ere, Donostiako udal eskoletan derrigortasuna eta asistentzia bultzatzeko erreforma eskolarrariheltzen diona (Uribe Etxebarria, Fernandez, Eizagirre, 1998), zeren haurtzaroaren, normalkuntzan?
|
|
|
Mundua, telebistan ikusia, filme bat da, teatro
|
lan
bat. Telebista ez da leiho bat, zeinaren bitartez ikusten baita mundua; telebistak mundua dramatizatu egin du, antzeztu, eta, guk sinetsi egiten dugu antzerki lana.
|
|
|
objektu batzuek adierazi bakarrera garamatzatenean. Esate baterako, teatro
|
lan
batean, egoera lasaia adierazteko, etxean ikusten dugu protagonista, lanpara baten azpian irakurtzen, larruzko besaulkian eserita, txakurra oinetan duela sutondoan...; britainiartasun biktorianoa adierazteko, mantsio koloniala, jantzi zuri freskoak, bibotedun gizona, saloian itsasontzien erreprodukzioak, zaldien koadroak, te kikara...
|
|
|
240an antzerki
|
lan
bat idazteko eskatu zitzaion. 207an abestalde batentzat erromes kantua egiteko eskatu zitzaion.
|
|
|
K.a. 235.ean antzeztu ziren bere lehenengo lanak eta gudari izan zen lehen gerra punikoan. Antzezlanetan kritika politikoa egiteagatik kartzelaratu zuten, eta beste
|
lan
batean atzera egin zuenean askatu.
|
|
|
Horiek dira osorik ezagutzen ditugun lanak. Gero, Sila hil zen urteko (78 K. a.) gertakizunekin hasten zen
|
lan
bat idatzi zuen Historiae izenarekin, bere lanik biribilena, eta dirudienez idazten ari zela harrapatu zuen heriotzak, 67 urtera bitartekoak biltzen baitzituen lan horrek. Ezagutzen diren zatirik luzeenak hiru hitzaldi eta gutun bi dira.
|
|
2003
|
|
|
Hilabete batzuk lehenago argitaratutako beste
|
lan
batean, Udako Euskal Unibertsitatean kokatu zuen Zalbidek irakasleen hobekuntzarako berehala presta zitekeen gunea.
|
|
2004
|
|
|
Zer esan grisen eskalan atzerago dauden edo autoeraketa ligthagoa dutenenpresez? Batetik, horien ekarpenak eta mugak, kasu askotan, toki desberdineankokatu genituzke, eta dena neurri kontua denez, ez zaigu funtzionala iruditzen tamaina honetako
|
lan
batean etengabe maila desberdinak kontuan hartzeneta ñabartzen ibiltzea. Bestetik, ordea, pentsatzekoa da autoeraketa ekonomikoarengradurik zorrotzenen ekarpen, paradoxa eta mugez egindako gogoeta asko baliagarriak izango direla, oro har, ekonomia sozialeko beste errealitateei begira ere.
|
|
|
Nire ustez, liburu honek hutsune bakarra du, Espainiako eta Euskal HerrikoErrenazimentuari buruzko kapituluen falta. Beharbada egileak gehiago sakontzekocdo hobeto aztertzeko liburu berezircn baten proiektua izango du eta, horregatik, lasaitzen gaitu pentsatzeak etorkizuncan esku artcan dugun liburu honen modukobeste
|
lan
bat argitaratuko dela.
|
|
|
Tcoriahorren arabera koloreak, usainak eta mota horretako gainerako propietateak ez daude munduan; subjcktuan baizik. Beraz, cpistemologiaren aiorrean
|
lan
bat cgitera bazoaz ez.in duzu emantzat joobjektuek koloreak badituztenik (propietate bigarrenen Eeoria subjektibistak alde batera uzten dituzulaesplizituki esan gabe ez behintzat). Ilf
|
|
|
kohercnteak? Izan crc. ian akademikoen aspektu estilistikoak zaintzea berebizikoada
|
lan
bat alontzcko orduan.
|
|
|
' Zerbait ongi definitzea, fiilosoftan,
|
lan
baten helburua izan daiteke, baitta gehienetan soilik lanaongi egiteko bidea izaten da. Ilt
|
|
|
Hori guztia. jakina. sorta bat da. eta hortik dena hartu bcharrik ez. dago. / Xlabaina, hiru dira ohiko modtiak
|
lan
batekin amailzeko;
|
|
2005
|
|
|
lan egiteko modu hau ohikoa da. Talde osoa arazo bat konpontzeko edo
|
lan
bat egiteko biltzen da. Arazoa aztertu ondoren batzarrakirtenbideak proposatzen ditu eta, azkenik, bozketa bidez erabakitzen dira.Prozesu hau aurrera eramateko, batzarraren presidentea (bilera gidatzeko), idazkaria (akta hartzeko) eta moderatzailea (hitz txandak errespetatzeko) izendatu behar dira.
|
|
|
Kontuan hartzekoa da irakasleriaren lan kopurua urtean zehar ez delaberdina. Ikasturte hasieran (ikastetxearen antolaketa orokorra eta ikasgelen prestakuntza dela medio) eta urte amaieran (kalifikazioa, irteerak, burokrazia, gurasoekinbilerak, eta abar) lan kopuru handia izaten dute; Memoria ikasturte amaieran egiteabeste
|
lan
bat gehiago izango litzateke eta lana pilatzeko arriskua legoke. Eta gainera, ikasturtean zehar gertatutakoen hausnarketa eta gogoeta azken mementoetanegitea ez da oso egokia.
|
|
|
Banakako lanaren jarraipena egiteko, laneko kontratua da metodo ona.Irakasleak ikasle bakoitzaren gaitasunei eta interesei egokitutako jarduerakproposatuko ditu. Ikasle bakoitzak irakaslearekin hitzartzen du zein lan egingoduen, eta hamabost egunetik behin, irakaslearekin bilera egingo du, egindako lanaerakusteko eta beste
|
lan
bat hitzartzeko.
|
|
2006
|
|
|
Badirudi, kasu honetan, enpresariak langileak utzitako lanpostuaren bakantea errespetatubadu ez dagoela problemarik, bestela gehiegizkoa dirudi lanpostu berdina gordetzeko obligazioa ezartzeak. Bestalde, langilea eszedentzia egoeran aurkitzen denbitartean, umeen arretarekin bateragarria den beste
|
lan
bat bilatzea eta egiteaposible dela ulertu da.
|
|
|
Aurreko
|
lan
batean azpimarratu den bezala (Arranz eta Olabarrieta, 1998), neba arreben arteko harremanak berezko ezaugarriak ditu sozialki oso garrantzizkoak diren haurtzaroko beste harreman motekin, gurasoekin eta adinkideekin (lagunak eta gelakideak), alderatuta.
|
|
|
Tannock en eta Schachar en arabera (1996), AGHNaren arazo nagusiak autorregulazioan oinarritzen dira. AGHNa duten haurren arazo nagusia ez da arretamantentzeko,
|
lan
bat antolatzeko edo gertatutakoaz oroitzeko gai ez izatea, baiziketa funtzio horiek beharrezko egoera askotan aktibatu eta mantentzeko gai ezizatea.
|
|
|
Fikzioa egin nahi duenak derrigorra du pertsonaiak sortzea, eta pertsonaia oro daezaugarriz, tasunez, ideologiaz edo generoz zamatua, eta lanetik laneradiferentziak handiak diren arren, pertsonaiei eransten zaizkien tasunetan badakonstanterik, halako moldez non estereotipoak sortzen eta
|
lan
batetik besterairazten diren. Hala, ez da falta genero ikuspegitik egindako kritikarik ItxaroBordaren mintzaldian, non defendatzen baita borroka armatuaren izaera epikoakeragiten duela gatazkaren inguruko mundua, matxista?
|
|
|
Ume esku batek bezala ukitu behar dugu dena, eta umebegiekin begiratu, denak berri antza har dezan. Idazteak beti transgresio bat dakar.Profanazio
|
lan
bat da. Eta mendeku ekintza bat, zergatik ez esan.
|
|
|
Baina hau dena nahasia da, bertan ikusten baita, batetik hasieran Vigila izeneko norbait, gero azalpenean Vela bihurtzen dela eta, gero, Vela Muñoz, Munio Vigilaniren semea, jakina, azkenean konde izatetik baztertuta geratuta monje sartzea erabaki ei zuena. Bestetik, San Petri eta San Paulo monasterio hori Tejadakoa izatea onartzen duen beste egilea Luciano Serrano da, horrela aipatzen baitu bere lan batean54 Badirudi L. Serrano-k eta J. Pérez de Urbel ek berak, Argáiz ek 1675ean argitaratu zuen
|
lan
batetik atera dutela informazioa55, baina haiek ere argi izan gabe. Honek guztionek monasterioari eta egileari buruzko hainbesteko ziurtasunik ez dugula adierazten digu azkenean, kontuan izanik, gainera, Abitoren testuan bertan agertzen dela San Petri eta San Paulo izeneko eliza Villamancan, E. Peña Bocos ek identifikatua (1993:
|
|
|
Pauso horretan sakratua dena ordezkatua izango da, adostasunak (kontsentsuak) ordezkatua, hain zuzen; eta kontsentsu hori hizkuntza bidezkoa izatera pasatu da. Beste
|
lan
batean ere, horixe izan nuen hizpide (Azkarraga, 2006: 103):
|
|
|
1922an doktore tesia defendatu zuen, Hans Cornelius en zuzendaritzapean; lana judizio teleologikoaren antinomiari buruzkoa izan zen. Hiru urte geroago, bere habilitazioa aurkeztu zuen, Kant-en judizioaren kritikaren gaineko
|
lan
batekin. 1926an Frankfurteko Unibertsitatean hasi zen lanean eta Rosa Rieker ekin ezkondu zen.
|
|
|
Hortaz, aurkezten duguna sarbide moduko bat da, pentsamendu hari bati gerturatze bat, hurbiltze bat, ikuspegi orokorrekoa eta trazu lodikoa. Helburu izan dugu interesa duen edonori, baina, batez ere, euskal unibertsitarioari, ikasle zein irakasle izan, euskarazko
|
lan
bat eskaintzea hain emankorra izan den pentsamenduaren zokoetan sartzeko.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, nahiz eta publizitateak berezkoa izan komunikazio informatiboa, alderdi sortzaileak garrantzi handia izaten du. Publizitate komunikazioan benetako sortze
|
lan
bat egoten da, albiste edo kazetari lan huts batean gertatzen dena baino are nabarmenagoa. Kazetariarekin gertatzen den bezala, publizitateanaditua denak objektiboak eta egiazkoak diren zenbait datu behar ditu, mezua landu baino lehen jasoko dituenak; baina, kazetaritza ez bezalakoa da publizitatea, benetako sortze lana egiten baitu, bai alderdi teknikoan bai artistikoan.
|
|
|
Baina, gaur egun, berriz, hedatzen dituen publizitatea (De la Cuesta, 2002: 152) tzen diren publizitate mezuek engainuzko izaera duten ala ez jakiteko, ezin dira horrela zehaztu; izan ere, gizartearen garapena dela medio, ezin da horrela neurtu hartzailearentzat erabat subjektiboak izan daitezkeen behar ez materialak bultza126 Mezua okerra edo egiazkoa den aztertzeko, interpretazio
|
lan
bat egin da, eta hori delikatu samarra izaten da, azken batean mezua hedatzearen aldeko erabakia hartuko baita mezuaren interpretazioak frogatzen duenean Konstituzioak babesten dituen informazio eskubidea (EK 20.1.d. art.) eta enpresa askatasunaren eskubidea (EK 38 art.) 127 begirunez betetzen direla.
|
|
|
174 Mugaz haraindiko kexa hauxe da: pertsona batek beste estatu bateko komunikabide batean argitaratutako publizitate
|
lan
baten inguruan aurkezten duen kexa. Erreklamazioa aurkeztu duenaren estatuko autorregulaziorako kontrol organoak ez du beste estatuetako komunikabideen laguntzarik.
|
|
|
Kasu horretan, konpetentzia desleialaren diziplina ez da aplikagarria, kontratuaren erregimenak modu egokian babestuko baitu sortzailea iragarlearekin izan ditzakeen eztabaidetan, eta alderantziz. Argi dago kontratuaren balioa azpimarratu behar dela, esklusiba eskubideak babesten ez duen buru
|
lan
baten interes legitimoak babesten dituelako. Hala ere, ez da ahaztu behar eraginkortasun erlatiboa duela, iragarlearen eta sortzailearen arteko harremanean sortzen eta bukatzen baita.
|
|
|
Iragarlearen eskubidea ez dator obraren erabilera orokorraz gozatzeak dakarren errendimendutik (horrek ustiaketaren modalitateak posible egiten du). Horregatik ez da norberaren gain hartzen ezagutza orokorrerako obra plazaratzeko edo komunikatzeko obligazioa; aitzitik, buru
|
lan
baten ustiaketa eskubidea eskuratzen duenari dagokio obligazio hori. Iragarlearen eskubidea publizitate obra erabiltzea da, hori baita merkataritza komunikazioa sortzeko erabilitako mezuaren adierazpen formala.
|
|
|
d. Azken finean, publizitate sorkuntzako kontratuan aurreikusten diren xedeetarako soilik izango da iragarleari egiten zaion ustiaketa eskubideen eskualdatzea. Horrenbestez, kontratuan aurreikusten bada sorkuntza
|
lan
bat publizitate kanpaina jakin baterako dela, agentziak, dagozkion ekimenen bidez, eragotz dezake iragarleak sorkuntza lan hori beste kanpaina batean erabiltzea.
|
|
|
Hau da, publizitate obra merkataritza komunikaziora zuzenduta egoteagatik ez da baztertzen jabego intelektualaren babesetik. Izan ere, sormeneko ahaleginak eragingo du publizitate
|
lan
batek berezko meritua eta ezaugarri originalak izatea, merkataritza komunikazioaren helburuak beteko badira. Horrenbestez, adimenaren gainerako obrak bezala babes daiteke publizitate lana.
|
|
2007
|
|
|
Kazetaria bitartekoa da; kazetariaren bitartez pasatzen da baina, azkenean, hedabidea da subjektua, hedabidea da informazioa kalera ateratzen duena. Kazetariak
|
lan
bat egiten dubai prentsa bulegoan, bai hedabideetan. Beraz, bidea ez da hainbeste kazetariekiko, kazetarien bitartez baizik.
|
|
|
Mario Zubiaga irakasleari 18/ 98makrosumarioak lan intelektualerako askatasuna ere urratu dio, oinarrizko eskubide zibil etapolitikoen artean. Nire gogokoa zen bere
|
lan
bat hona ekartzea, hain zuzen ere, euskal gizartemugimenduek ingurumen eta teknologia gatazketan izaniko aukera politikoak eta, gatazka horiekin, gizartean barreiaturiko kultura politikoek izaniko eraginak.
|
|
|
(Oskar Viguera k eta Gemma del Rio-k eginiko
|
lan
batetik egokitua, 2002)
|
|
|
Kazetaritza lan duin askoa da hori, ondo egiten denean. Baina harago doan sormen
|
lan
bat egitea da hemen proposatzen zaizuna.
|
|
|
Funtsean, honako hau esatean datza: baldin eta
|
lan
bat hasi baldin badugu, hura bertan behera uzteak ez du zentzurik, nahiz eta aurrera egitea zail egiten den. Ildo horretatik, argudioak dio:
|
|
|
Sozietateen gaineko Zergaren jaitsierak inbertsioak erakartzeko duen eragina ikerketa
|
lan
batean azaldu da, hain zuzen 2005an Espainiako Instituto de Estudios Fiscalesek egina. Bertan esaten da Irlandako zerga tasa (%12, 5) apalaren eragina murriztu egiten ari dela eta beste bide batzuei heldu behar dietela garapenarekin jarraitzeko, EBko ekialdeko kide berriak zerga egoera hobean baitaude kanpo inbertsioak erakartzeko.
|
|
|
Hau, artekogabeki eta estu harturik, aldian aldiko hitz egitearena da definizioa; baina hizkuntza bezala kontsideratu ere adiera egiazko eta esentzialean, hitz egite honen osotasuna bakarrik kontsidera daiteke nolabait. Zeren hitz eta arauen kaos berduratuan, guk hori deitzen ohi baitugu hizkuntza, hitz egite haren bitartez produzituriko zer banakoa bakarrik dago presente eta hori ere inoiz ez osoki, bera ere beste
|
lan
bat gehiagoren premian, hitz egite biziaren moldea handik ezagutzeko eta hizkuntza biziaren irudi egiazkoa emateko. Hain zuzen gorena eta mehena ezin da elementu sakabanatu haietan ezagutu eta (hainbat areagoan frogatzen
|
|
|
New Yorkeko Columbia Unibertsitatean bere ikasketak Herder-i buruzko
|
lan
batekin itxi zituen (1905).
|
|
2008
|
|
|
Azken aro horretan, tarteko helduek ondorengo belaunaldien onurarako bi eginbehar nagusi dituzte: batetik,
|
lan
baten bidez produktibitate ona lortu eta bestetik, haien familia hezi. Azken batean, ondorengo belaunaldiarentzako zerbait baliagarria egitearekin du zerikusia.
|
|
|
Plangintza gaitasuna neurtzeko ipuin bat eta azalpen
|
lan
bat idatzi behar dituzte haurrek.
|
|
2009
|
|
|
Franco hil ostean landu ziren beste arlo batzuk honako hauek izan ziren: errepresioarena, Ramon Salas Larrazabalek Perdidas de la guerra (Planeta, Bartzelona, 1977) liburuarekin, edo armadarena, Michael Alpert en El ejercito republicano en la guerra civil (Iberica de Ediciones y Publicaciones, Bartzelona, 1977). Errepublikaren armadaren gainean bazen ordurako beste
|
lan
bat RamonSalas Larrazabal jeneralak berak idatzia, Historia del Ejercito Popular de laRepublica (Editora Nacional, Madril, 1973). Salas jeneralaren liburu bi horiek, armada eta errepresioa gaitzat zituztenak, kritika gogorrak izan zituzten, lehenengoaren gainekoa Alpert ek egina eta bigarrenari zegokiona, urteak beranduago, memoria historikoa landuko zutenen eskutik etorriko zena.
|
|
|
Bertan, 600 izenburu eta 250 notabibliografiko datoz. Hala eta guztiz ere, kontuan izan behar da, berez, Montserratliburua Espainiako hierarkia katolikoak atera zuen eskutitz kolektiboa kritikatzekoidatziriko
|
lan
bat dela, eta ez saio bibliografiko bat.
|
|
|
Ikusi ahal izan dugunez, jakintza arlo desberdinen baitan lekukotzek balio etaeragin desberdina dute. Ez baita gauza bera testuinguru akademiko baten baitanburutzen den
|
lan
baterako lekukotzak biltzea edota ikerketa judizial baten baitan.Lehenak esparru zientifiko akademikoa du helburu. Halakoetan, gehientsuenetandatuen eragin eremua urria da, elkarrizketatu eta elkarrizketatzaileari besterik ezdagokie?
|
|
|
«Memoria historikoa» kontzeptuaEspainiako historia garaikidearen aro jakin bati estuki lotua ageri zaigu, GerraZibilari hain zuzen ere. Paloma Aguilar Fernandez (1995) historialariak 1995eanargitaratutako
|
lan
batek kontsakratu egin zuen terminoa, La memoria historica dela guerra civil española(): un proceso de aprendizaje politico liburuan.Gerora, gizarte zibileko mugimendu eta ekimenek bere egin dute esamoldea, iraganeko zauriak oraindik ere itxi gabe daudela erakutsiz.
|
|
|
Hainbat faktore soziolaboralek, hala nola laneko isolamendu mailak, egiten den lanaren gaineko kontrol mailareneta exijentziaren arteko orekak, eragin dezakete osasunaren egoera orokorrean. Lanak osasunean eragiten duen neurriari begira, ezaguna da emakumezkoek duten langainkarga, kalean eta etxean egiten baitute
|
lan
batera, seme alaben heziketa eta arduraz gain. Gainera, emakumezkoek generoaren araberako estresatzaile espezifikoak jasan behar dituzte (genero indarkeria eta genero diskriminazioa), emakumeen estres mailan eragina dutenak eta gizonezkoek jasan behar ez dituztenak (Baez, 1994).
|
|
|
Autore askoren lanetan ikusi zen moral erlijiosotik postulatu medikoetanoinarrituriko honen legitimaziorainoko desplazamendua. Beste adibide bat duguActon autorearekin, zeinak 1857 urtean idatziriko
|
lan
batean emakumeek sentsaziosexualik esperimentatzen ez dutelako ideiak defendatzen dituen. Emakumeak ezbadira «deprabatuak», haurrena bezalako inozentzia sexuala esperimentatzen dute, senar emazte erlazioak barne.
|
|
|
Historikoki, perspektiba maskulinoa nagusi izan da bai migrazioei bai osasunari buruzko ikerketak egin direnean. Oro har, osasuna lantzen duten azterlanek, batez ere inkestekin eginak daudenek, bakarrik gizonen osasuna azaltzen dutenaldagaiak kontuan hartu dituzte, eta alde batera utzi edo garrantzi gutxi eman dieteemakumeen immigrazioa ulertzeko balio duten faktoreei (Rohlfs eta beste, 2000). Gaur egun, Castaño, Plazaola, Bolivar eta Ruiz-ek (2006) egindako
|
lan
batean ikusdaiteke oraindik ere ikertzaile askok ugalketa funtzioetan indarra jartzen dutela, bizi estiloak eta familiaren zainketak alde batera utzita. Zorionez, erakutsi dute, azkeneko urteetan, arlo desberdinetatik emakumea kontuan hartu duten lanak egindirela.
|
|
|
Kirola egiten hasi eta berau alde batera utzi izanaren arrazoiak aztertzendituzten ikerketak 80ko hamarkadan hasi ziren argia ikusten, eta esparru honetanegin ziren ikerketa ugaritasuna antzemanik, Cruz en (2006b) eskutik datorkiguhorien guztien sintesi
|
lan
bat. Lan bateratzaile horretan, metodologia enpirikozorrotzena erakusten duten artikuluak aukeratu zituen, beronen helburuak kontuanizanik eta Gould eta Hornen (1984) zein Wankel eta Kreisel en (1985) lanak ardatzharturik.
|
|
|
2008 urtean kaleratu zen Astola aldizkariaren bigarren zenbakia. Durangaldekohistoria lantzea helburu duen urtekariak Jon Irazabalen
|
lan
bat argitaratu zuen, inguru hartan frankistek fusilatutako pertsonen berri ematen, nortzuk ziren, noizhil zituzten, zer nolako egoeretan, eta abar azaltzen du2 Lan txukuna da etagainera oso argazki berezi bat du, 54 orrialdeak oso osorik hartzen dituena.Bertan Durangoko kanposantuan dagoen soldadu pelotoi bat ikusten da hainbatlagun fusilatzen. Batzuk lurrean hilda daude, 7 bizkarrez heriotzari itxaroten etabeste 5 edo 6 eskuineko aldean txandaren zain.
|
|
|
Kapituluaren izenburua ere hortik jasoa dago (Goizetik gabera laneiten dugu/ soldatarikjaso gabe). Guk Juanito Arantzamendi prisionero ondarrutarraren ahotan jaso ditugu bertsook, etaazken honek gogoraturiko bertsio osoa gure beste
|
lan
batean irakur daiteke (Gaston eta Mendiola, 2007: 221)
|
|
|
Hemen, berriz, bigarren zutabeak argi uzten digu batailoi batzuk obra batetikbestera eramanak izan zirela, eta bestaldetik, BD 7 eta BD 81 izeneko batailoietan gainerako LangileBatailoetan aritutako prisioneroak agertzen dira, elkartze prozesu baten ondorioz, eta horregatik ere1 koadroko datuetan ez dira zenbaturik agertzen. Oraingoan, berriz, aritutako obretan agertzen dira, nahiz eta aldez aurretik prisionero berberak beste
|
lan
batean zenbaturik egon.
|
|
|
Beste adiera 60ko hamarkadan kokatuko litzateke, kontzeptu hau akademiaren ikerlanetan berriz lantzen hasi zenekoa. Testuinguru horretan frantziar historiografia sakon markatuko zuen
|
lan
bat argitaratu zen, Lieux de memoire edo«memoria lekuak» zeritzona, Pierre Norak zuzendua. Norak lan horretan frantziarnazioaren ikurren azterketa egin nahi zuen, frantziarrak nazio bakarrean batzenzituen elementuak berrikustea alegia.
|
|
|
Torrealdaik modu grafikoan eman zuen Espainiako gerraostean euskarazko ekoizpenean izaniko hazkunde horren berri bere beste
|
lan
batean (1977: 509):
|
|
|
Ikerketa
|
lan
batean gabiltza buru belarri. Bertan, besteak beste, liburuetako pertsonaiak aztertu behar ditugu:
|
|
2010
|
|
|
Euskal Herriari dagokionez, merezi du aipatzea, azterketa
|
lan
bat ez den arren, R. Bastida arkitektoak hogeiko hamarkadan Bilbori buruz egindako gogoetak, Bilboko hirigintzaren etorkizunari buruzko hitzaldi batean adieraziak, Bizkaikohiriburuaren arazoei erantzuteko udalaz gaineko ikuspuntu bat defendatzenzutenak (Bastida, 1923).
|
|
|
Ongarria eta egurra energia hornitzaile interesanteak dira, landarebatzuk ere, hala nola, olioa ematen duten eguzki lorea eta koltza neguan (udan euri gutirekin heldu da, eta koltza neguan euria egiten duelarik). Haueiburuz, Euskal Herriko Laborantza Ganbara
|
lan
bat egiten du laborariekin, hortik ateratzen den olioa baserriko traktoreetan erabiliz eta gelditzen den turtoa, proteinazaberatsa izanez, ardi eta behiei ematen zaie. Efikazia energetikoa artoarekin eginetanola baino hiruzpalau aldiz hobea da!
|
|
|
Batzuetan txostenak egingo ditu, besteetan entzuna izan du (LPLren 5.3, 33, 211, 212, 218, 223 eta 224 art.), eta beste batzuetan alderdi gisa arituko da (LPLren 80.2, 82, 162, 163, 165, 171, 175 eta 6 XG). Lan prozesuan duen esku hartzeari buruz, ik. Arroyo Mena, C.,. Intervención del Ministerio Fiscal en el proceso laboral?, Revista Española de Derecho del Trabajo, 1997/ 87 zk. eta geroago egile beraren beste
|
lan
bat, izenburu berarekin(. Intervención del Ministerio Fiscal en el proceso laboral?), Tapia, 1997/ 93 zk., Dolz Lago, M. J.,. Presente y futuro del Ministerio Fiscal en la jurisdicción social?, Revista de Trabajo y Seguridad Social (Ministerio de Trabajo y Seguridad Social), 1996/ 22 zk. eta Iglesias Cabero, M.,. Las partes en el proceso laboral?, ZZAA, Puntos críticos de la Ley de Procedimien...
|
|
|
baden edo ez, edo haren gaineko eskubide eta betebeharren gainean) dela adierazten du. Egile berak beste
|
lan
batean(. El carácter subsidiario de la acción declarativa en el proceso de trabajo?, Relaciones Laborales, 1991/ 1 bol.), adierazpen hutseko uzia kondenazko uziarekin lotzen du, eta baldintza batzuen pean lehenengoa bigarrenarekiko autonomoa dela nabarmentzen du. Egile berak dio?. Acción declarativa y calificación del contrato de trabajo?, Relaciones Laborales, 1991/ 1 bol.?
|
|
|
Ildo honetatik, Rodríguez Piñeiro Arroyo, M. C.,. Medidas cautelares y reforma del proceso civil?, Relaciones Laborales, 2000/ 1 bol. Egilearen antzera, beste egile horrek ez du zalantzan jartzen lan ordena jurisdikzionalaren beharrizana, lan prozesuaren berezitasuna baino. Egile berak, beste
|
lan
batean(. Proceso civil y proceso de trabajo?, Relaciones Laborales, 2001/ 1 bol.), kontrako zentzuan, PZLren erreformak lan prozesuaren berezitasuna ez duela zalantzan jartzen, berresten baizik, esaten du. Bere iritzia zuritzeko nahiz eta PZLk auzialdia indartu, prozesu zibila bi auzialditan edo gradutan antolatuta dagoen prozesua dela azpimarratzen du, eta nahiz eta prozesu zibilean ahozkotasun, hurrenkera eta konzentrazio printzipioak aplikatu, lan epaileari egia bilatzeko ahalmen gehiago ematen zaizkiola.
|
|
|
Gainera egile horiek sistema judizialak lan gatazka monetarizatu egiten duela kritikatzen dute, nahiz eta askotan dirua baino garrantzitsuagoak beste elementu batzuk izan. Iritzi bera erakusten dute, beste
|
lan
batean, Alfonso Mellado, C. L., Pedrajas Moreno, A., Sala Franco, T. k,. La solución de los conflictos colectivos jurídicos en el acuerdo valenciano sobre solución de conflictos laborales: un arbitraje cuasi obligatorio?, ZZAA (Koor.
|
|
|
García Perrote Escartín, I. rekin,. La prueba en el proceso laboral tras la nueva LEC?, Relaciones Laborales, 2001/ 1 bol., ondorioz froga proposatu zuen alderditik independente egiten dela azpimarratu behar da. Egileak gauza bera mantentzen du beste
|
lan
batean, La prueba en el proceso de trabajo, op.cit., 59 or. eta Sanchís Crespo, C.,. El derecho fundamental a utilizar los medios de prueba pertinentes para la defensa (un recorrido por la jurisprudencia constitucional)?, op.cit.
|
|
|
Bidegabekotzat hartzen badu, enpresaburua langilea kaleratu aurreko lan baldintza beretan berriz hartzera edo zerbitzuko urte bakoitzagatik ordainsariaren 45 egun ordaintzera kondenatuko du, urte bat baino gutxiagoko epeak hiletan proportzionalki banatuz, eta betiere, gehienez, 42 hilabetetako ordainsaria jasoko du [LEren 56.1 a) art.]; ugazabak bi aukeren artean hautatuko du281 Gainera, ugazabak langileari kaleratze egunetik haren bidegabekotasuna deklaratzen duen sententzia jakinarazten den arteko soldaten batura ordaindu dio. Langileak aurretik beste
|
lan
bat aurkitu badu, eta enpresaburuak langileak jasotakoa frogatzen badu, zenbateko hori izapidetze aldiko soldatatik kenduko da (LEren 56.1 b art.) (LPLren 110 art.) 282 Izapidetze aldiko soldatei dagokien epean, ugazabak langilea gizarte segurantzan alta emanda mantendu behar du (LEren 56.1 art.).
|
|
|
Garate Castro, J.), Cuestiones actuales sobre el despido disciplinario. ...llalón, J. k,. Ofrecimiento de la indemnización por despido en la conciliación preprocesal y reducción de la cuantía de los salarios de tramitación?, Relaciones Laborales, 1996/ 2 zk. Gainera, Albiol Montesinos, I. rekin,. Criterios jurisprudenciales en materia de despido disciplinario (y 3)?, Tribuna Social (Revista de Seguridad Social y Laboral), 1992/ 18 zk., enpresaburuak langileak beste
|
lan
batean jasotako dirua izapidetze aldiko soldatatik kentzeko aukera«, jurisprudentzialki langilearen bidegabeko aberastea ekiditeko eta izapidetze aldiko soldaten kalte ordain izaerarekin justifikatzen da». Izapidetze aldiko soldaten izaera substantiboaren eta prozesalaren azterketa sakona egiten du Varela Autran, B. k,. Los salarios de tramitación en el juicio de despido.
|
|
|
Horrela jasotzen du García de la Cruz Herrero, J. J. k,. La nueva Ley de Enjui, op.citciamiento civil desde la perspectiva sociológica?, ZZAA (Koor. Martínez Abascal, V.A.), Nueva ley de enjuiciamiento civil y proceso laboral., 19 or. Egile horrek gauza bera dio beste
|
lan
batean,. La calidad de los Tribunales de lo Social: valoración realizada por los abogados habitualmente litigantes en esta jurisdicción?, Revista de Derecho Social, 2003/ 21 zk. Antzean, Nabal Recio, A.,. Crítica de nuestro sistema procesal?, Revista de Poder Judicial, 1999/ 53 zk.
|
|
|
Horrela, Gómez de Liaño, F., Álvarez de Linera, S., Pérez Cruz Martín, A. J., Roca Martínez, J. M., Hernández Galilea, J., Iglesias García, C., Derecho procesal laboral, op.cit., 243 or. Bere aldetik, Rodríguez Escanciano, S. k, Deficiencias del proceso social y claves para su reforma, op.cit., 25 eta 230 or., hainbat prozesu aldaera arautzeak dakarren malgutasuna gaitzesten du eta bakarrik prozedura arruntarekiko benetako desberdintasunak dituztenak (bereziki, kaleratzeagatik ematen direnak) mantentzearen eta gainerakoak (lanbide sailkapena, oporrak?) kentzearen alde agertzen da. Egile berak, berbera mantentzen du beste
|
lan
batean,. El sistema de recursos en el orden social de la jurisdicción: breve apunte de problemas?, op.cit. Antzean, Martín Brañas, C. k,. Los acuerdos adoptados en mediación, conciliación y arbitraje en el ámbito del artículo 91 del Estatuto de los Trabajadores:
|
|
|
Hitzez hitz Martínez Emperador, R.,. Hacia una reforma de los recursos de suplicación y casación (1)?, op.cit. Antzean, Lorca Navarrete, A. M., El problema de la Administración de Justicia en España, Instituto Vasco de Derecho Procesal, Erandio, 1989, 17 or. Zalantza gabe, eragikortasunaren kontuak asko arduratu ditu zuzenbide jurisdikzionaleko adituak. Aurreko PZLren ehun urteurrena ospatzeko adituok gai honi buruz
|
lan
bat argitzea erabakitzeak erakusten du ardura hau. Lana, ZZAA (Ed.
|