2001
|
|
Horren ondorioz, ibilgailuaren norabidearen kontrola galdu egiten da eta, zenbaitetan, saiheska
|
joaten
da autoa.
|
|
Santiago Bidean zehar dauden aterpetxeetako ostalari gehienak boluntarioak izaten dira, denboraldi batez eguneroko lanak utzi eta Bideko guneetara
|
joaten
direnak, gorputz nekatuak eta oin urratuak zaintzera.
|
|
Ingurumenean duen eragin nagusia fauna eta landaretza suntsitzea den arren, ur baliabideak nabarmen gutxitzeak eta lurraren hondamen fisiko eta kimikoak produkzio gaitasuna dezente galtzea dakar eta horrek aldaketa sozialak eragiten ditu (migrazioak esaterako), eta ondorioz familiak desegituratu eta hiri-guneetan eragin larriak izaten dira, pertsonak hirietara
|
joaten
baitira bizi baldintza hobeen bila.
|
|
Aisialdirako duten eskaintzagatik
|
joaten
da jendea parke horietara.
|
|
Erabili larruazala babesteko kremak eta egiaztatu ez direla urarekin
|
joaten
.
|
|
Kasurik gehienetan garrantzirik gabeko gertaera izaten da, bat batean gertatu eta berez
|
joaten
dena.
|
|
Javier Armentia (Gasteiz) Iruñeko Planetariumeko zuzendaria da eta handik, hainbat hedabideren bidez ezagutzera ematen ditu bere ezagupen eta iritziak; noizean behin, gainera, zeruan zehar bide jakin bat eginez mugitzen den kometa bailitzan, hitzaldi eta telebistako solasaldietara
|
joaten
da.
|
|
Odolak ez du oxigenorik hartzen eta oxigenoz desaturatuz
|
joaten
da eta, ondorioz, arnasketako giharrek areagotu egiten dituzte bular eta sabel aldeko mugimenduak, butxadura gainditzeko.
|
|
EEBBetan egindako ikerketek beste datu garrantzitsu bat ere eman dute: saunari sarri
|
joaten
diren emakumeen haurrek bi aldiz arrisku handiagoa dute bizkarrezur bifidoa izateko, umetokia larregi berotzearen ondorioz.
|
|
Ni jatera eta gozatzera bakarrik
|
joaten
naiz, besterik gabe.
|
|
Hemorroide arinak dituzten pertsonak ez dira medikuarenera
|
joaten
eta euren kasa tratatzen dituzte.
|
|
Manuel Camba doktoreak, Espainiako Minaren Elkarteko idazkariak, lan hau aurkeztu du: pazienteen% 64 ospitaleetako larrialdi zerbitzuetara
|
joaten
da mina jasateagatik. Medikuntza elkarte horrek eta farmazia laborategi batek egindako lanaren arabera, mina duten gaixoak sei hilabete igaro daitezke itxarote zerrendan, espezialistak larrialdi zerbitzuetara eraman ditzan.
|
|
Medikuntza elkarte horrek eta farmazia laborategi batek egindako lanaren arabera, mina duten gaixoak sei hilabete igaro daitezke itxarote zerrendan, espezialistak larrialdi zerbitzuetara eraman ditzan. 3.585 pazienteren datuekin egindako lanaren arabera, gaixotasun bat duten larrialdietara
|
joaten
diren gaixoen %90ek min akutua izaten dute. Min hori kendu aurretik, medikuak mina diagnostikatzen du, eta kasuen %68tan tratamendu sintomatikoa aplikatzen du; etiologikoa erabiltzen duten kasuen %20tan, berriz, minak berak baino gehiago eragiten die kausei.
|
|
Indarkeriari dagokionez, Urra konturatu da Espainiako gazte gehienak ez direla bortitzak, baina Espainiako gizarteak kontrakoa uste duela, hein handi batean, gazte hiltzaileen albisteek duten eraginari esker. Baina, hain zuzen, eta Arartekoaren arabera, iaz adingabeekin izandako 27.000 gertakarietatik, 10 bat bakarrik izan ziren kasu larriak, eta, Urraren arabera, aurreko urteko zerga memoria hartu eta, adibidez, 54 eta 58 urte bitarteko pertsona taldera
|
joaten
bada, “adin talde horrek hilketa gehiago egin dituela egiaztatuko da”. Adingabearen Defendatzaileak ere adierazi zuen kezkatuta zegoela prostituzioan aritzen diren adingabeen kasu erregistratuengatik eta jarduera horren inguruko arazoengatik.
|
|
Azken urteotan, handitu egin da udan herrialde tropikal, exotiko edo garatze bidean dauden herrialdeetara
|
joaten
diren bidaiarien kopurua.
|
|
Espainiako biztanleen %22, 6k gaixotasun erreumatikoak dituzte, eta heren bat urtero
|
joaten
da medikuarengana tratamendua jasotzera, Espainiako Erreumatologia Elkarteak egindako OBISER 2000 azterlanaren emaitzen arabera. Azterketa horrek 2.192 paziente aztertu zituen, eta adierazten du artrosia, lunbalgia eta osteoporosia direla patologiarik nagusienak, eta helduen %14, 8ri, %16, 4ri eta %12, 3ri eragiten dietela, hurrenez hurren.
|
|
Kasurik larrienetan, karranpak, botalarik gabeko goragalea eta beherakoa eragin ditzake, baita bronkioetako espasmoak, sofokoa eta arnas arazo larriak ere, krisi alergiko batekin nahastu ohi direnak. Medikuarengana
|
joaten
denean, bere erreakzio sasi alergikoa eta arrainaren kontsumoa erlazionatzen ditu, sintomak oso azkar agertu baitira. Arrain gehiago Histamina sortzen duten mikroorganismoak 15 °C tik aurrera sortzen dira.
|
|
Isabelle Bouvery Gaztela eta Leongo osasun albaitariaren iritziz, kontsumitzaileek ez dakite zein diren beren eskubideak. “Kontsumitzailea harategira
|
joaten
denean, ez du galdetzen nondik datorren haragia, noiz hil zen edo berrikuspen prozesuak pasatu diren. Beraz, ezin da aurrera egin”, esan zuen.
|
|
UCEk profesionalei eta herritarrei gomendatzen die botikak (antibiotikoak, bereziki) erabiltzeko erantzukizuna izan dezatela, gehiegi erabiltzeak eta gaizki erabiltzeak osasun arazoak ekar baititzake, horrela substantziaren eraginkortasuna galtzen baita. Adierazi dutenez, “botiken kontsumo arduratsuan, kontsumitzaileok oso zeregin garrantzitsua dugu, baina botikariek ez dute antibiotikoak errezetarik gabe eman behar, baizik eta beren establezimenduetara
|
joaten
diren herritarrei aholkuak eman behar dizkiete”.
|
2002
|
|
Jende gutxik egiten dio aurre eta konponbidea bilatzen: ZD sufritzen duten gizonezkoen laurdena baino gutxiago
|
joaten
da tratamendu bila.
|
|
Eta horrela, arrazoi batzuengatik edo besteengatik, eta barru barruan zerbaitek laguntza espezializatuaren beharrean gaudela eta etxekoei eta adiskideei gure arazoak kontatzea aski ez dela esaten digun arren, larregi atzeratzen dugu psikologoarenean hitzordua hartzea eta gehiago ezin dugunean eta sufrimendu eta ezegonkortasun psikologikoaren sintomak amesgaizto bihurtzen direnean
|
joaten
gara.
|
|
Zatirik handiena hondakindegietara
|
joaten
da,% 5 erre egiten da eta% 7 birziklatu.
|
|
3B formulek (birziklatu, berrerabili eta berreskuratu) arindu egiten dute hondakinak biderkatzeko joera, baina ez dute arazoa konpontzen, ez baitira inondik ere ohiko praktika (Espainiako estatuan, hondakinen% 70 zabortegira
|
joaten
da eta% 11 baino ez da birziklatzen; Holandan, adibidez,% 30 birziklatzen da).
|
|
Kasu batzuetan hantura prozesua ez da hestearen egituratik haratago
|
joaten
eta perinean, uzkiaren inguruan edo sabeleko horman fistulak irekitzen dira.
|
|
Jakinarazi zaintzaileei animaliaren karakterraren berri: sexu bereko beste txakur batzuekin paseoan atera daitekeen, esanekoa den, jolasa gustatzen zaion; ardien atzetik
|
joaten
baldin bada, aurkitzen duen guztia jateko ohitura badu.
|
|
Bidaian eramateko animaliarik onenak etxetik irten eta autoan
|
joaten
edo animalientzako kaioetan ibiltzen ohituta daudenak izaten dira.
|
|
Bizitzako lehen urteetan zehar eratuz
|
joaten
da oina eta hasieran batez ere, oso egitura malgua izaten du, behar adina sendotasun garatu gabe; horrenbestez, oinaren gainean edozein presio anormal egiteak ondorio negatiboak izan ditzake.
|
|
Publikoa emanaldi bakar batera
|
joaten
da, baina aktoreak nola lortzen du bira osatzen duten emanaldi guzti guztietan zehar tentsioari eta entregari eustea?
|
|
Ez utzi haurrari burua leihotik aterata
|
joaten
, ezta gonbitoak saihesteko ere.
|
|
Poliki poliki artikulazioa hondatu eta deformatuz
|
joaten
da.
|
|
Denbora aurrera doan heinean eskuak deformatzen hasten dira, giharrak atrofiatzen
|
joaten
dira, eta azkenean emaitzarik larriena artikulazioak gogortzea da (mugikortasuna guztiz galtzea).
|
|
Sarritan
|
joaten
zara Hego Ameriketara.
|
|
Dirua konturatu gabe
|
joaten
zaigula eta sarritan zentzurik gabe gastatu dugulako haserre bagaude.
|
|
Erosotasuna, janzkiak ez ezik, erosteko jarduera bera ere bada. Erosteko denbora gutxiago, bidaiatzeko gehiago Laneko bizitzak elikadura ohitura berriak markatzen baditu, erosteko modua eta nora
|
joaten
garen ere zehazten du. Hartara, gazteek Internet eta telefonoa erabiliko dituzte erosketak egiteko, eta tradizionalenek, berriz, beraiek joango dira eta banaketa zentro handietara, nahiz eta etxez etxeko erosketaren garraio zerbitzua erabili.
|
|
Cartagenako Itsas Kapitaintzak 2.200 unitate ditu matrikulatuta (urtero 100 gehiago sartzen dira), eta horietatik 1.000 inguru Itsaso Txikian nabigatzen dute. Horiez gain, Espainiako beste leku batzuetan matrikulatutako dozenaka motor daude, eta haien jabeak kirol hori egiteko baldintza bikainak dituen aintzirara
|
joaten
dira. Antonio Cerdá Murtziako Nekazaritza eta Ingurumen sailburuak esan du makina horiek “inpaktu onartezina” dakartela Itsaso Txikiko ekosistemarentzat.
|
|
Espainian, emakumeentzako 60.000 ile apaindegi inguru daude, eta 15.000 inguru gizonezkoentzako bakarrik. Jende guztia
|
joaten
da talde horretara. Leku batera gure irudia hobetzeko joatean sentitzen den plazera alde batera utzita, era askotako arazoak gerta daitezke, eta horiei konponbidea eman behar zaie.
|
|
Ohiko arazoak Espainian, emakumeentzako 60.000 ile apaindegi inguru daude, eta 15.000 inguru gizonezkoentzako bakarrik. Jende guztia
|
joaten
da talde horretara. Emakumeen kasuan, ile apainketa ez da ilea konpontzeko leku hutsa.
|
|
25 eta 70 urte bitarteko gizonezkoen %12k dute disfuntzio hori, eta Espainian 2 milioi pertsona dira. Gehienak (%85) ez dira medikuarengana
|
joaten
. Arazoari diziplina anitzetatik heltzea, mediku eta herritarrak informatzea eta, batez ere, arazoa pairatzen dutenak kontsultara joan daitezen motibatzea dira profesional horien helburuak.
|
|
prebentzioa da konponbiderik onena. Behin eta berriz gomendatzen du dentistarengana aldizka joatea, jakitun baita populazioaren %1 bakarrik
|
joaten
dela espezialistarengana sei hilean behin edo urtean behin azterketa egitera. Are gehiago, gehienak farmaziara hurbiltzen dira, odolusteko erremedio iragankor baten bila, harrietako minaren bila edo hotzarekiko sentikorrak diren hortzen bila.
|
|
Egunero, 400 haur
|
joaten
dira Espainian gurasoen banaketaren urratze emozionalera. Orain arte, hori izan da lehen pausoa, segur aski, indarkeria emozionaleko maila desberdinak sortzen dituen lubaki legalen gerrarako, batzuetan ondorio dramatikoekin.
|
|
Programak aurreikusten du bi urte bitarteko haurrak txanda berezietan hartuko direla osasun zentroetan, nahiz eta kasu berezietan medikuek etxez etxeko azterketa egin duten. Haurren lorategietara
|
joaten
diren ikasle eta adingabeak beren irakasleek eramanen dituzte kliniketara; landa eremuetan, berriz, ikastetxeetan eginen dira probak. Oinarrizko txekeoan sartzen dira pediatrarekin, neurologoarekin, oftalmologoarekin, zirujauarekin, endokrinologoarekin eta odontologoarekin egindako kontsultak, baita elektrokardiograma bat, odol analisia eta birikena ere, eta hamar urtetik gorako neskentzat, ginekologoarenera bisita bat egiten da.
|
|
Dortokek 2,7 metroko luzera izan dezakete eta 900 kilo inguru pisatu. Emeak urtean behin
|
joaten
dira hondartzetara arrautzak uzteko. Baina Ozeano Barean dago kezkagarriena, duela hogei urteko 91.000tik 3.000 ingurura murriztu baita.
|
|
Duela gutxi, punta karratuak zituzten zapata baxuagoak eramaten ziren, eta ez zuten hainbeste arazo ematen. Takoi altuek izaera alda diezazuketen minak eragiten dituzte’ Bartzelonako Itsas Ospitaleak berriki egindako azterketa baten arabera, oinaren aurrealdean kalteak dituzten medikuarengana
|
joaten
diren pertsonen %80 emakumeak dira, takoi altuegiak eta punta estuak elkartzen direlako. ‘Orpoaren eta lurzoruaren artean dagoen altuera handituz doan heinean, gorputz osoaren pisua oinen aurreko aldera mugitzen da.
|
|
Beraz, ahal duzun neurrian, aplikatu gomendio hauek: 1.Saiatu supermerkatura astean behin
|
joaten
. Maizago doazenek bultzadaz artikulu gehiago erosten dituzte.
|
|
Ondo kendu eta jarri arrautza. Hondora
|
joaten
bada, freskoa dagoela esan nahi du, baina flotatzen badu, ezin dela kontsumitu eta bota egin behar dela esan nahi du. – Baratxuriak zuritu aurretik, jarri xehatzeko taula baten gainean, eta zapaldu pixka bat aizto baten kirtenarekin.
|
|
Melanoma peka baten gainean agertzen den tumorea da». Aholkuak Hona hemen dermatologoak ematen dituen aholkuak, egun hauetan eguzkia edo hondartza hartzera
|
joaten
direnentzat: «Pixkanaka egitea, lehen egunetik ez baitira makurtzen.
|
|
Izan ere, beroa iristeak eta udako arropak erabiltzeak kezka «susmagarriak» sortzen dituzte pazienteengan, eta espezialistarentzako bisitak areagotzen dituzte. Halaber, erregistratutako melanomen ehuneko handiena emakumezkoena da(% 60), eta gizonen kasuan, berriz,% 40 Hala ere, pronostikoa okerragoa da gizonengan eta tumoreak oldarkorragoak dira «ziurrenik emakumeak maizago
|
joaten
direlako medikuarengana kontsultara», azaldu zuen Herrerak. Gorputz enborrak, normalean, gorputz enborra, beheko gorputz adarrak eta burua dira gaitz horiek hautematen dituzten gorputz atalak.
|
|
Fernándezen ustez, Renfeko teknikariek ere tren guztia ikuskatu zuten, beste ihesik izan ez bazuten ere. Miranda Ebrora (Burgos)
|
joaten
jarraitu zuten, enpresako bi teknikarirekin, beste ihesaldi bat kontrolatzeko. Bestalde, Kantabriako Gobernuko Ingurumen Saileko adituek likido horren ihesak ingurumenean izan dezakeen eragina aztertzen ari dira.
|
|
Hala ere, haien aurkakoak ere badira, biltoki horietan zahar edo erretiratuen funtsezko baldintza ikusten baitute; horrek esan nahi du beren rol soziala aintzat hartzen duten eta, beraz, ez zaiela ideia erakargarria iruditzen. Gizarte Zerbitzuen Institutuaren (Imserso) arabera, zentro horietara
|
joaten
direnen kopurua gizonen% 34k eta emakumeen% 17k osatzen dute. Bakardadea sentitzen duenean, irratia eta telebista dira zaharrak erabiltzen dituen lehen elementuak.
|
|
Alboko Esklerosi Amiotrofikoa (ELA), Stephen Hawking fisiko eta matematiko ospetsua jasaten duen gaixotasuna, egunero diagnostikatzen da neurologo baten kontsultara
|
joaten
diren hiru espainiarretik batean. Elaren Espainiako Elkarteak, gizarteari gaitz horrek orain arte sendaezin izan zitekeelakoan, botere publikoen babesa eskatzen du familiei eta pazienteei laguntzeko.
|
|
Zaharrek, haurdunek eta sistema immune ahuleko pertsonak ere arrisku taldeak dira. Prebentzioa erraza izan arren, «egia da jabeen %20 baino gehiago urtean behin bakarrik
|
joaten
dela albaitariarengana, amorru kontrako txertorako», dio Guadalupe Mirók, Madrilgo Albaitaritza Ospitaleko Patologia Infekzioso eta Parasitarioaren Zerbitzua zuzentzen duenak. Gainera,% 23k ez daki zer den heste parasitoa, eta erdiek baino gehiagok ez dakite pertsonei gaixotasunak eragin diezazkiekeenik.
|
|
Premiazkoa da, gainera, itxaronaldiak murrizteko beharra arrazoi nagusietako bat ondokoen, batez ere gaixotasunak mina eragiten duenean. Azterketak agerian jartzen du erabiltzaileak larrialdietara
|
joaten
direla, horrela laguntza ona eta azkarra jasotzeko aukera gehiago baitute. Pazienteek Internettzat jotzen dute gai burokratikoak erabiltzea, baina ez dute fidatzen zentro fidagarria izan daitekeenik.
|
|
Hain zuzen ere, gehien poluitzen duten guneetako bat kontsulta medikoak berak izaten dira. Horacio Otegui Quirón Klinikako Oftalmologia Zerbitzuko doktoreak onartu du ikastetxeen funtzionamendu dinamikan gertatzen den zerbait dela, eta gaixoak bere gaixotasuna tratatzera
|
joaten
denean gertatzen direla. Kutsatuz gero, medikuak gomendatzen du kaltetutako pertsonaren objektuak bereiztea, gauzak alkoholarekin garbitzea eta eskuak sarritan garbitzea.
|
|
Zerbitzu soziala da, erabat doakoa, 120 boluntariok baino gehiagok hartzen dute parte, eguneko 24 orduetan eta adinekoen bakardadearen izurritea arintzeko. «Udan handitu egiten da dei kopurua, familia oporretara
|
joaten
delako eta handiena bakarrik geratzen delako», dio elkarte horretako arduradun batek. «Zaharrek badakite entzuten dituen pertsona baten laguntza dutela, gauez batez ere, eta, batez ere, babesgabeagoak sentitzen direla».
|
|
Teknologia berri honek abantaila hauek ditu: gaixoak ez dira odolez garbitzen, ez dira ez eta behar ere besikez garbituta, ebakuntza egin eta hiru edo lau ordura
|
joaten
dira etxera. «Tratamendu hau alternatiba bikaina da prostata kendu behar zaion edozein gizonentzat.
|
|
Ohiko kontua da sumendiko dortokek – mendebaldeko Mediterraneoko populazio nagusia – penintsulako Mediterraneoko kostaren eta Balear Uharteen arteko urak, hazkunderako gogokoena, izatea. Milaka ale
|
joaten
dira urtero ur eta tenperatura epeletara, harrapariekin elkartzeko arriskua txikiagoa den uretan. Espezie honen mehatxu nagusiak hauek dira:
|
|
Eskolara
|
joaten
diren haurren% 3 eta 5 hiperaktiboak dira, eta hori da eskola porrotaren arrazoi nagusia. Nahasmendu hori —zientzia komunitateak orain onartua, hiperaktibitatearekin (TDAH) – munduko leku guztietan gertatzen da, eta maizago gertatzen da mutiletan nesketan baino.
|
|
«Cover up» Ondorioz, jende askok «cover up» delakoa aukeratzen du, beste marrazki bat duen tatuajea kamuflatzeko, eta trebetasun eta sormen dosi handia eskatzen du. Dermatologo desberdinek esan dutenez, tatuajeak kentzeko osasun zentroetara
|
joaten
diren pertsonen artean, gizonak nagusi dira zerbitzu militarrean egindako marrazki bat desegin nahi duten gizonek eta apaingarri horiek bateraezinak diren lanpostu jakin batzuetara iritsi nahi duten gazteek, hala nola zinpeko zaintzaileek, poliziek edo bankuko bulegoek. Zenbait tatuatzailek ohartarazten dute praktika hori atzeraezina dela.
|
|
Horrek adierazten du domeinuen erregistrorako interesa ez dela murrizten, baina «erregistroaren» trabek ez dute «hau da»: Espainiako enpresa eta partikular askok«. com»,«. net» edo«. org» domeinuak erregistratzera
|
joaten
direla. Domeinuak administrazio erakundeak dira, administratzaile nagusi baten kudeaketa karga azpiadministratzaileen artean banatzen dutenak.
|
|
Horretarako, baliabide gehiago esleitu dira, FAOko agintariek garapen bidean dauden herrialdeetan goseteari aurre egiteko eskatzen dituzten berberak. Ostegunean, batzarraren osoko bilkuran, Bellamyk gogorarazi zuen eskoletan edateko ura izatea eta erretenak jartzea bezalako “oinarrizko” gauza batek urtero milioika haurren bizitza salba dezakeela eskualde behartsuenetan, eta ikastetxera
|
joaten
eta oinarrizko hezkuntza jasotzen jarrai dezatela ahalbidetuko duela. Gainera, azpimarratu zuen garapen jasangarriak “haurrentzat egokia den mundu bat sortzea” esan nahi duela, gizartearen baliabide natural baliotsuena direla eta prebentzio politiken bidez zaindu behar dela.
|
|
“Auto bat aurreratzen saiatzen denean, jo egiten dut harekin, eta leihatilatik seinaleak egiten dizkiot. Nik eskuineko erreitik joan nahi badut ere, bost minutura ezkerreko bidetik
|
joaten
naiz pilula guztietara; zerbait presaka egitera behartuko banu bezala da. Duela gutxi, pazientziari buruzko trafiko kanpaina izan zen hausnartzera eraman ninduen gauza bat; bat batean, gidariak haurrak harrapatu ditu bizikletaz pixka bat ez itxaroteagatik”, esan du Esperanzak, 35 urtekoak, eta gidaria “arriskutsua” dela dio.
|
|
Adin txikikoek lagun leial bat dute asteburuetan abuztua egiten duten saltokietan edo elikagai denda txikietan. Gazteak sarbide publikoko leku horietara
|
joaten
dira olatuetan, eta ez dute oztoporik jartzen edari alkoholdunak saltzeko. Kaleetan plastikozko poltsekin kargatutako mutil taldeak dagoeneko asteburuetako hiri paisaiaren zati dira.
|
|
Edateko kultura Hala ere, estatistika hotza izan arren, pertsona askorentzat edatea haien bizitzaren parte da. Britainiar uharteetan, haien pubekin, eta Irlandan, esaterako, tabernak gurtza lekuak dira, eta herritar asko
|
joaten
dira horietara. Han abesten, dantzatzen, kartetan jolasten eta, jakina, edaten da.
|
|
Baina pantailan irakurtzeak sortzen duen nekea da “liburu elektronikoa” delakoaren eragozpen nagusia; beraz, zaleek nahiago dute koadernatutako paperaren ohiko formatua. Internautek, ordea, Sareko liburuei buruzko informazioa biltzen dute; lehen kapitulua ere kontsultatzen dute, eskuragarri badago, eta, erakartzen baditu, liburu dendara
|
joaten
dira erostera. Gainera, txostenaren arabera, internauten %33k pantailako informazioa inprimatzen du.
|
|
Odol gutxiegitasuna gertatzen da odola gorputz adarretatik bihotzera ondo itzultzen ez denean, barizeak, edemak, hanketako mina eta ultzerak sortuz. Patologia horrek lehen mailako arretako kontsultetara
|
joaten
diren pertsonen %68ri eragiten dio, iazko azterketa baten arabera. Erretiratutako 15 botikez gain, Osasun Ministerioaren mendeko Agentziak talde horretako beste 12 botiken oharrak epe laburrean (hiru hilabete baino gutxiago) arintzeko erabiltzera mugatzen ditu.
|
|
Horrek, gainera, kutsadura eta arrantza baliabideen ustiaketa areagotzen ditu. Eta, ekoturismoak bilatzen duenaren kontra, uste da turismoan sartzen den kapitalaren %15 bakarrik
|
joaten
dela zuzenean Galapagoetako ekonomiara. Worldwatch Instituteren azken txostenean jasotzen diren ekoturismoko finantzaketari buruzko zenbait adibidek erakusten dutenez, erakunde horren helburua gizarte jasangarria sustatzea da, eremu batzuetan ez da errespetatzen naturgune horietatik datozen diru sarrerak haietara itzultzea edo kobratzen dituzten tasak ez dira helburu horretara iristen.
|
|
Costa Rican, adibidez, parkeetan sartzeagatik bisitariek ordaintzen dituzten tasek urteko aurrekontuaren laurden bat besterik ez dute ematen kudeaketa, zainketa eta babeserako. Kasu batzuetan, ez da turismoko dolar bakar bat ere berrinbertitzen parkeen kontserbazioan edo kudeaketan, baizik eta dirua gobernuaren kutxetara edo parkeko agintari ustelen eskuetara
|
joaten
da. Azterlan baten arabera, Kalifornia Behereko uharteak bisitatzeagatik turistek ordaindu zituzten 3,7 milioi dolarretatik batere ez zen erabili eremu horiek kudeatzeko eta babesteko.
|
|
Ikastetxeko ibilbidea buruz antolatuko da, gidariak egoitzako gela edo eremu bat saihesteko egiten duen edozein saiori adi egoteko. Komeni da zentrora
|
joaten
direnek arduradun bat bidaian laguntzeko eskatzea, eta egoiliarrak egon daitezkeen lekuetara joaten saiatzea, jangela, egongela edo erizaintza bezalako arreta eskainiz. Ohiko bisitak Arreta ez da amaitzen plaza eskuratzean.
|
|
Ikastetxeko ibilbidea buruz antolatuko da, gidariak egoitzako gela edo eremu bat saihesteko egiten duen edozein saiori adi egoteko. Komeni da zentrora joaten direnek arduradun bat bidaian laguntzeko eskatzea, eta egoiliarrak egon daitezkeen lekuetara
|
joaten
saiatzea, jangela, egongela edo erizaintza bezalako arreta eskainiz. Ohiko bisitak Arreta ez da amaitzen plaza eskuratzean.
|
|
“Hospital imaginario” GKE bat da, eta bost lagunek osatzen dute. Astero
|
joaten
dira Logroñoko San Millán ospitale gunera, ospitaleratutako haurren egonaldia alaitzeko “ipuin kontalariaren” ohiko lanaren bidez. Orain, erakunde horrek uste du askoz pertsona gehiago egon daitezkeela beren borondatez zaletasuna partekatzeko, eta, hala, haurrak gehiago bisitatzeko. Hori dela eta, boluntario berriak erakartzeko sustapen kanpaina jarri du abian.
|
|
Bestalde, haur gehienak ez daude ospitalean astebete baino gehiago, eta, beraz, “ez dituzu ezagutzen eta ez zaituzte ezagutzen, eta ipuinean harengana egokitzen joan behar duzu”. Normalean, oinez ibil daitezkeen eta horretarako gogoa duten haurrak solairuko jolas gelara
|
joaten
dira kontakizuna taldean entzutera. Hala ere, boluntarioek bisita pertsonalizatuak egiten dituzte haurren geletara “senitartekoek eta erizainek ondo daudela esaten badigute”.
|
|
" Txartel" honen bidez jakin ahal izango da zenbat itzultzen diren beren jaioterrira eta non
|
joaten
diren itsasotik.
|
|
Eskualdeko alebinaje zentroak izokina aztertzeko eta, batez ere, basoberritze kanpainen jarraipena egiteko balioko duen gailu bat ezartzen ari dira. Helburua da jakitea zenbat izokin itzultzen diren jaioterrira, eta itsasoan bidaiatzen dutenean nora
|
joaten
diren. Quintanako arrainkumeen zentroa, Las Mestas del Narcea arrantzaleen elkarteak kudeatzen duena, 15.000 arrainkume markatzen ari da egunotan.
|
|
Saiakuntza horien arabera, sildenafiloak, Viagra gisa merkaturatzen denak, bihotz gutxiegitasuna duten pazienteen gaitasun fisikoa hobetzen du ariketa fisikoa egiteko orduan, eta patologia hori duten pazienteek tratamendua ez uztea errazten du. Aditu horren iritziz, erekzio disfuntzioa duten bi milioi espainiarretatik 140.000 pertsonak bakarrik jarraitzen badute, neurri batean, desinformazioari zor zaio tratamendua, adineko pertsona askok uste baitute beren arazoa adinaren ondorio dela eta ez dela medikuarengana
|
joaten
. “Ez zaie arrazoirik falta, adinak erekzioaren disfuntzioan eragiten du, baina ikusmen nekatuaren arazoak ere areagotu egiten dira adinean aurrera egin ahala, eta arazo horiek dituztenak espezialistarengana joaten dira”, esan zuen Moncadak.
|
|
Aditu horren iritziz, erekzio disfuntzioa duten bi milioi espainiarretatik 140.000 pertsonak bakarrik jarraitzen badute, neurri batean, desinformazioari zor zaio tratamendua, adineko pertsona askok uste baitute beren arazoa adinaren ondorio dela eta ez dela medikuarengana joaten. “Ez zaie arrazoirik falta, adinak erekzioaren disfuntzioan eragiten du, baina ikusmen nekatuaren arazoak ere areagotu egiten dira adinean aurrera egin ahala, eta arazo horiek dituztenak espezialistarengana
|
joaten
dira”, esan zuen Moncadak.
|
|
Mundu globalizatuan, kontsumitzailearen kezkak gero eta azkarrago
|
joaten
dira ekoizleengana. Herrialde garatuek, elikagaien kontsumitzaile handiek, elikagaien ekoizpenaren hazkundean ez ezik, merkatu globalean ere eragiten dute, non eskaria hirugarren herrialdeen ekoizpenarekin estaltzen baita.
|
|
SER erakundeak 1.150 pazienteren artean egindako Epidor (“Erreumatologiako minaren azterketa epidemiologikoa”) azterlan berriak erakusten duenez, mina, akutua nahiz kronikoa, da gehien sumatzen den sintoma: erreumatologiako kontsultetara
|
joaten
diren pazienteen %79k min kronikoa dute. Inkestaren arabera, bizkarrezurra da min handiena gerrialdean; gero, beheko gorputz adarrak, belauna bereziki, eta, hirugarrenik, goiko gorputz adarrak, eskumuturra batez ere.
|
|
Gainera, lehorteak aurrekaririk gabeko landa exodoa eragiten du. Herritarrak hiri handietara
|
joaten
dira janari eta lur hezeagoen bila. Lekualdatuen fluxu horrek lehen tentsioak eta liskarrak eragiten ditu klanen eta etnien artean, eta eskura dauden baliabide urriengatik lehiatzen dira.
|
|
Enbaxadorearen irudi hori zabaldu egin da azkenaldian, elkartasun helburuekiko konpromisoa izan duten pertsonei “ofizialki” bereizteko. “Horietako gutxi
|
joaten
dira miseriaren zentrora, hein handi batean, organismoak ez direlako mezu sentiberaren aldekoak; izan ere, mezu horrek haur babesgabe batzuekin batera, ospetsu eta eder baten argazkia erakusten du”, adierazi du Crespok. Montserrat Caballé elkartasunaren beste adibide bat da.
|
2003
|
|
Zifra handiak, ordea, pezetatan adierazten ditugu, eurotan ahoskatzean kontra eztarritik
|
joaten
zaizkigu eta: batez besteko soldata eurotan zenbat den galdetuta, hiritarren %14k bakarrik asmatu dute erantzuten eta, herrian, erdi pareko etxebizitzaren prezioa eurotan ematean emaitza dezente jaitsi da:
|
|
Jan eta ordu bat eta hiru ordu bitartean agertzen da, eta berriro janda edo antiazidoak hartuta
|
joaten
da.
|
|
Zeregin hori ia oharkabean
|
joaten
zaio hiritar arruntari.
|
|
Hitz gutxitan, turista espainiarraren profila zehatz mehatz definitzeko esan dezakegu atzerrira
|
joaten
ez den pertsona dela, automobilez bidaiatzen duela eta helbidera iritsitakoan informazioaren premia duela, abiatu aurretik inongo daturik jaso ohi ez duelako gehienetan.
|
|
Gaur egun, leku horietara
|
joaten
dena eroso sentitzeko guneak dira.
|
|
Han kanela landu zuten, eta, gero, Rhapta hiriraino garraiatzen zen, Zanzibar uhartearen parean. Handik, merkatari arabiarrak eta feniziarrak Itsaso Gorrira eta Mediterraneora
|
joaten
ziren, eta beste bide batzuk Alexandriara. Espeziea Kanela zuhaitza hosto iraunkorrekoa da, eta 10 metroko altuera har dezake basa egoeran, baina zuhaitz txiki eta dentsoagoetan inausiko da, errazago landatzeko.
|
|
Urtero milioi bat espainiar
|
joaten
dira Espainiako, Andorrako eta Europako eski pistetara. Kirol honetan istripu eta lesio txiki asko izaten dira.
|
|
Agenteen ikerketek erakutsi zuten ebakuntza horiek Arrecife de Lanzaroteko bi ile apaindegitan egiten zirela. Era berean, jakin zuten gizakia Kanaria Handiko Las Palmasetik Lanzaroteko hiriburura
|
joaten
zela esku hartze hitzartu bat zegoen aldiro. Atxilotuak inplanteetarako behar den materiala erosten zuen farmazietan, silikona olioa, baimen medikorik gabe eros baitaiteke.
|
|
“Errezeta kopurua handitzeak gastuaren bi heren eragiten ditu” esan du Farmaindustriako arduradunak. Izan ere, biztanleriaren zahartzea eta medikuen kontsultara soilik
|
joaten
diren milioi bat etorkin egotea dira gastu nagusiaren osagai. Enpresen datuen arabera, medikuek 20,2 milioi errezeta sinatu dizkiete adinekoei.
|
|
APIak edo sektorean diharduten hainbat profesional izateaz gain, UCEk salatu duenez, “haiekin dugun arazo nagusia kontraturik ez izatea da, eta, halakorik ezean, ez betetzea”. Norbait higiezin bat erosteko edo saltzeko haiengana
|
joaten
denean, ez da inolako erosketasinatzen, Solar ontzia. Egoera horietan, honela azaltzen du:
|
|
Udan, gazpatxoa freskagarria eta zaporetsua da; neguan, zopak gorputza entonatzen du. Txikienak direnean, haien gosea ere aldatu egiten da; izan ere, egun askotan ez dira etxera
|
joaten
, jateko gogo gutxirekin. Tenplaketa txarrari aurre egiteko, etxe askotan, eta neguko egun hotzetan, ohikoa izaten da jakiak edo afariak jaki edo sopita bero batekin hastea.
|
|
Gaur larunbata irekiko zaizkio ateak jendeari. Zuzendaritzako iturriek jakinarazi dutenez, gune natural horretara
|
joaten
diren ikusleek bostehun espezie baino gehiagoren portaera, bizimodua eta ezaugarriak ezagutu ahal izango dituzte: harrapari handiak, ugaztunak eta planetako ozeano guztietako arrain exotiko tropikal txikiak.
|
|
Bartzelonan izango da, martxoaren 1etik 3ra. Azterketa horren arabera, Espainiako emakumeen %12 astean behin
|
joaten
da ile apaindegira. Emakumeek urtean 378 euro inguru gastatzen dituzte, ia gizonen hirukoitza, guztira 138 euro.
|
|
Erantzuna konplexua da, dio Álvaro Iruin-ek, hainbat faktorek eragiten baitute horretan: jendea gehiago
|
joaten
da psikiatrarengana edo familia medikuarengana, antsietate arazoekin, nahiz eta gaixotasun horietako batzuek ez duten tratamendu espezializaturik behar; askotan, osasun laguntza ez da behar bezalakoa izaten, denbora edo profesional faltagatik, eta, bestalde, egoera horietan laguntza terapeutikoa nahiko eraginkorra izaten da. Ondorio gisa, botikek ongizate sentsazio azkarra eragiten diote pazienteari, eta horrek, batzuetan, laguntza ez farmakologikoko tratamendua saihesten du instantzia espezializatu batetik.
|
|
Patologien proportzioa zaintzaileen eta ez zaintzaileen artekoa da. Batez bestekoa 9,67 hortz kaltetuz eta %52, 8 patologia periodontalez hitz egiten bada, dentistarengana maiz
|
joaten
direnek egunean hiru aldiz garbitzen dituzte hortzak, eta hiru hilean behin eskuila aldatzen badute, hortzoietako arazo gutxiago izaten dituzte (%34, 8), eta 8,23 hortz baino ez dituzte ukitzen. Beste muturrean, zerbait minduta dagoenean bakarrik medikuarengana joaten direnek, egunero eskuilatu behar izaten dute, edo bat ere ez, eta urtean eskuila bat erosten badute, hortzoietan eta hortzetan pilatzen dira, %75, 5 eta 15,6 pieza, hurrenez hurren.
|
|
Batez bestekoa 9,67 hortz kaltetuz eta %52, 8 patologia periodontalez hitz egiten bada, dentistarengana maiz joaten direnek egunean hiru aldiz garbitzen dituzte hortzak, eta hiru hilean behin eskuila aldatzen badute, hortzoietako arazo gutxiago izaten dituzte (%34, 8), eta 8,23 hortz baino ez dituzte ukitzen. Beste muturrean, zerbait minduta dagoenean bakarrik medikuarengana
|
joaten
direnek, egunero eskuilatu behar izaten dute, edo bat ere ez, eta urtean eskuila bat erosten badute, hortzoietan eta hortzetan pilatzen dira, %75, 5 eta 15,6 pieza, hurrenez hurren. Emakumeak dira ahoa gehien zaintzen dutenak, egunero eskuilatu gehien dituztenak; kontsulta medikoetan ohikoenak dira eta hortzetako eskuilaren ordez egoera onean dagoen beste bat jartzeko orduan, berriz, arretatsuenak.
|
|
Lan horren arabera, litigiositatea areagotzearen oinarria hau da: “Liburutegira joango ez liratekeen paziente asko Interneten osasun informazioa bilatzera
|
joaten
dira, eta horrek segurtasun faltsua eman diezaieke eta erabaki oker eta arriskutsuetara eraman ditzake”. Txostenak dio Sarean agertzen den osasun informazioak “aldakortasun handia” duela, eta, beraz, askotan “ulertzeko prestakuntza maila handia” behar dela.
|
|
Txinatarrek, adibidez, mesfidantza handia dute Espainiako osasun sistemarekiko. “Hori da Espainian hiltzen diren txinatarren urritasuna azaltzen duen faktoreetako bat; izan ere, patologia larriren bat dutenean beren herrialdera
|
joaten
dira”, adierazi zuen Andrés Alonsok, gidaren koordinatzaileetako batek. Saharaz hegoaldeko herrialdeei dagokienez, odolari balio handia ematen diote, eta, beraz, oso mesfidatiak dira odol ateratzeekiko, bereziki maiz gertatzen badira.
|
|
Extremadurako pneumatologoek ondorioztatu dute, hain zuzen ere, “apnea arinak edo sotilak” direla istripu horien erantzuleak. Hain larriak ez diren gertaera horiek dituzten pertsona gehienak ez dira medikuarengana
|
joaten
diagnostikatu diezaien, logura ez baita eguneroko beste jarduera batzuetara eramaten, hala nola, telebista irakurri edo ikustera. Arnas muskuluen biguntasun handiegiak eragiten du sindrome hori, arazo lokalek lagunduta, hala nola eztarriko paretetan koipea metatzeak, arnasketa jariakorra eragozten baitu eta apnea sortzen baitu.
|
|
Usain batek neurona bat kitzikatzen duenean, seinalea zelularen axoitik pasatzen da eta usain erraboira transferitzen da. Garunaren aurreko aldean dagoen egitura horretatik abiatuta, seinaleak goiko azalerara (prozesamendu kontzientearen arduraduna) eta sistema linbikora (sentimendu emozionalak sortzen ditu)
|
joaten
dira. “Horregatik, usain batek emozio erantzun indartsuak gogora ditzake, baita aldez aurretik prozesatutako informazioa eman ere (gogoratu) ”, azaldu du Buckek.
|
|
Sanmartinek nabarmendu zuen lehiaketak programatu direla, bata argazki digitalerako eta bestea gazte elkarteentzako web orriak sortzeko, bai eta hitzaldiak eta lantegiak ere. Horrez gain, Gazteria Zuzendaritza Nagusiak erabaki du edizio honetan Extranet gunea indartzea, forora
|
joaten
diren pertsonek erabil dezaten. Hemen jolastu ahal izango da (100 kontsolaren doako erabilera), Baleiro Museora sartu (hiru dimentsioko espazio batean bidaia bat egitea sustatzen du), Interneten sartu “Komunika zaitez” programarekin eta enpresa babesleen espazioak ezagutu.
|