|
2013
|
|
|
Jarraitzen du esaten A. Zavalak Arrue ez zela liburu zentsorea, hots, euskal liburuei buruzko txostena egiten zuena, baina hark aldeko gutuna eginez gero, agintariek aintzat hartzen zutela. Eta gainera, eta hor dago aitorpen adierazgarri salagarriena, zentsurari ondo pentsatzen jarrita ez zitzaiola tranpa egiten; izan ere, A. Arrue konpromisoan ez
|
jartzeko
autoreak berak ondo neurtu behar zuen zer jarri, eta hartara, beraz,, era ortan egilleak berak egiten du bere liburuen zensura?.
|
|
|
Koldo Izagirrek, Ramon Saizarbitoriak, Xabier Montoiak, Karmele Jaiok eta Uxue Alberdik, batzuk aipatzearren, euren eleberrietan protagonista adindunak eta gerrarekin lotuak sortu dituzte azken urteetan. Zahartzen ari den jendarte baten ispilua, historia beste modu batera kontatzeko aukera edota gaztetasunari aurrez aurre zahartzaroa
|
jartzeko
leitmotiv a.
|
|
|
Azken hamarkadetan, euskal literaturan adinean aurrera egindako pertsonaia protagonista sorta bat sortu da, denak ere 80 urte aldera arrimatuxeak, zahartzen ari den jendarte baten ispilua, historia beste modu batera kontatzeko aukera edota gaztetasunari aurrez aurre zahartzaroa
|
jartzeko
gogoa bihurturik leitmotiv. Baina, horren haritik, Urretabizkaiaren Hiru Mariaeleberriak ekarpen berri bat egin dio eduki aldetik euskal literaturari, memoria albo batera utzirik, zahartzaroa egitasmo bilakatu digu, hau da, zahartzaroan ere pentsa daitekeela eta egitasmo bihurtu, gazteen eskuetan edo erakundeen menean utzi gabe.
|
|
|
Esan bezala, elikatu duten erro batzuen sakonerak XIX. mendearen mugak igarotzen ditu, antzinakoagoak ziren garaietan ere indarrean zeudela nabarmena delako. Erro hauetakoren batek euskal literaturan duen lekukotasunik zaharrenera ere joko da, agerian
|
jartzeko
Araibar zaldunak zenbateraino duen euskarri tradizioa. Gisa honetan jokatuz, betiere, modu zehatzagoan neurtu ahal izango da zer zegoen jadanik esana euskaraz eta jasotako ondare horri zer erantsi zion Erkiagaren Araibar zaldunak.
|
|
|
lauorri
|
jartzeko
gisan.
|
|
|
Euskal literaturaren historiari begiratu arretatsuagoa eginez gero, ostera, bilbotarraren lanaren isolamendua eta oihartzun gabezia auzitan
|
jartzeko
aztarnarik aurki liteke. Izan ere vascuencehitza bera ez baina haren euskarazko ordaina, euskara, adiera metriko poetikoaz darabil Larramendik Artean, jakina denez.
|
|
|
Azken batean, subalternitatearen esperientzia orokorragotzat jo liteke dominazioarena baino. Urrezko aroen burdin aroak elkarrekin historizatzeak historia subalterno bakoitza aberasteaz gain, historia hegemonikoei erronkak
|
jartzeko
moduko historia alternatibo baterako aukera eskainiko luke, bai eta subalternitate egoeratik datozen ahotsak etorkizunean sendoago entzunarazteko.
|
|
|
Herri landu bereizketara jotzeak, bataren eta bestearen arteko mugarriak
|
jartzeko
sortzen dituen oztopoez gain, geroagoko garaietarako ere banaketa atxikitzea galdatuko luke barne koherentziak. XX XXI. mendeetara hedatuko genuke sailkapen hori?
|
|
|
Badu desegokitasunik euskara inguratzen duten hizkuntza handietan burututako literaturen historien jarraipena eginaz, euskal literaturena eraikitzeak: euskararen parean egon ez diren hizkuntzetako literatura hautatzen da eredua
|
jartzeko
. Bistakoa denez, erreferentziaren aurrean beti azalduko da euskal literatura txiki, ahul, baita noizbait ezgauza ere, ez direlako maila berean egon hizkuntzak.
|
|
2014
|
|
|
gugan bere hazurrutsa itzi dabe?. Hortaz bada bizkaitar deputatuei eskainitako euskal izkindea, eskatuz, bide batez, Azkueren lehen liburu hura Bizkaia zenaren, hil oheganean?
|
jartzeko
,. Bizkaia berbiztu dadinerako?, bizkaitarrek gogo bihotzez, maite baitute bere ama laztana?. Ez da konpainia makala Bizkaia zenaren ondoan, hizkuntza, zendu?, hizkuntza, hil, baten gramera bat:
|
|
|
1936ko gerrak moztu zuen Euskal Pizkunde labur hori, errotik moztu ere, hainbesteraino non hurrengo urteetan Hego Euskal Herrian apenas izan zen euskal kultur adierazpenik bizitza publikoan. Azkue izan zen basamortu hartan ureztatze lanei ekin zien lehenetarikoa, gerraoste betean Euskaltzaindia berriz martxan
|
jartzeko
lanei buru belarri lotuta (ikus horri buruz Zuberogoitia eta Zuberogoitia, 2008: 126 eta 139).
|
|
|
Ñabardurekin izanagatik, biek ala biek uste dute gako berriak hizkuntzaren arlo estetiko eta ludikoan bilatu behar direla, hiztuna gustura aritu behar dela berba egiterakoan eta jolasak jardunaren zati esanguratsu bat hartu behar duela, bereziki gazteen kasuan. Inor gutxik ukatuko du euren ekarpenak (eta bestelako ildoak jorratu dituzten beste askorenak) baliagarriak direla, baina ez dirudi erdi itzalita dauden motorrak martxa betean
|
jartzeko
besteko indarrik dutenik (bereziki botere guneak ez badira buru belarri inplikatzen ildo horien alde).
|
|
|
Franco hil ondotik (1975), espainiar estatuan laster eratu ziren Autonomia Erkidegoak, eta Autonomien Estatua delako antolamenduaren barrenean (el estado de las autonomías) erkidego horiek zenbapaitekoerabakimen politikoa erdietsi zuten. Horrek bidea irekia utzi zuen hizkuntza politikak beste norabide batean
|
jartzeko
, bai Euskadiko Autonomia Erkidegoan eta bai Nafarroako Foru Komunitatean, euskarari dagokionez. Estatu frantsesean, berriz, errateko moduan euskarari ez ikusia egiten zioten agintaritzatik.
|
|
|
Espainiako estatuko bi euskal erkidegoetan ez bezala, euskarak ez du gaur egun hizkuntza ofizialaren kategoria edo estatusa estatu frantziarraren legedian. Frantziako estatuak sinatua du Europako Erregio edo Gutiengo Hizkuntzen Gutuna, baina ez ditu bete baldintzak hura indarrean
|
jartzeko
. XX. mendeko 50eko hamarrurtekoanHegoaldean hasiriko mugimendua erreferentzia gisa harturik, Iparraldean lehen ikastola 1969an sortu zen, eta hartarako eragileek irabazi asmorik gabeko elkarte bat eratu zuten, Frantziako 1901eko lege baten gerizpean (Euskal Herriko Ikastolak Euskaltzaindia, 2010).
|
|
|
c) eremu ez euskalduntzat jotzen dena, Nafarroa Garaiko gainerako udalerriak biltzen dituena (Nafarroako biztanleriaren %36, 2 zen hor 2011ko erroldaren arabera). Eremu horiek bereizteko erabili zen irizpidea izan zen toki bakoitzeko euskaldunen kopurua: eremu euskaldunean sartzeko, biztanleen %10ak behar zuen euskalduna, eta bitariko eremuan
|
jartzeko
baldintza zen euskaldunen ehunekoak izan behar zuela gutienez %5 (Azkarate, 2012).
|
|
2015
|
|
|
Eta, bide batez, bakeak egiteko euskalkiarekin (prestigio kontuak). Ez dakizue zenbat aldiz entzun izan dudan aktoreen ahotik «baina hori ez dago gaizki?», proposatu diodanean baten bati euskara batuan nekez erabiltzen den hitzen bat
|
jartzeko
testuan, kokoloesate baterako, adibideren bat aipatzearren.
|
|
|
Ibilbidearen lehen pausoa da. Fase honetan oso garrantzitsua da testu onekin lan egitea, ikasleak aukera izan dezan, hitz eta mezu egokiak asmatzen ibili gabe, paperari ahotsa
|
jartzeko
, hitz ederrak barru barruan sentitu eta grabatzeko; haren lan bakarra testua musika bihurtzea da. Eta behin hizkuntzaren doinuaz (formaz) jabetuta, hasi gaitezke oratoriari dagozkion bestelako lanetan.
|
|
|
Elipsira jo duela agertzeaz gain, zenbat denbora barneratzen duen ere zehazten du. Pertsonaia jakinak gauzatutako ekintza bat hurrengotik zelango bitarteak bereizten duen zedarritzeko lanari gogotsu heldu izanagatik, denbora erreferentzia hauek ez dute ahalmenik denboraren ardatzean mugarriak
|
jartzeko
: elipsiak markatzeko baino ez dute balio.
|
|
|
Behin hori esanda, eta orain arte beste aldaeretan nabarmendutakoa albo batera utziz, beha diezaiogun zuzenean Damaren jarrerari, aurrera sartu eta atzeraka irtetearen formularen arrastorik inon ez baitago. Izan ere, lan honetan aztergai izateko irizpidea bete ez arren, nahita dago hemen kokatuta, aurreko E aldaeraren inguruan esandakoarekin elkarrizketan
|
jartzeko
.
|
|
2017
|
|
|
Heriotza hori izan da Dasconaguerrerentzat aukera erabakigarria bere pisua neurtzeko goi mailako politikan. Hautesbarrutiko kontseilaria zen eta, orduan, lehentasuna zuen hautagaitza aurkezteko Chegarayren aulkian
|
jartzeko
. Hauteskunde partzial hartan, 1859ko ekainaren 19an, dena ongi atera zitzaion, aurkaririk gabe aurkeztu zen, eta 1.461 bototatik 1.455 bereganatu zituen.
|
|
|
Balio bezate datu hauek a+ a > ie bezalako notazioak bere tokian
|
jartzeko
: izatez, ez dute behar bezala adierazten euskararen errealitatea, ez sinkronia mailan, ez diakronia mailan.
|
|
2018
|
|
|
Herritarrek, ordea, ez ziotela jarlekua sartzen utziko egin zioten arrapostu eta, jarri nahi bazuen, bazirela
|
jartzeko
banku aski. Bikuñak berriz ihardetsi, banku arruntetan ez zuela jarri nahi.
|
|
|
Lehenengo gerratik Erronkaribar onik atera zen gutxi gorabehera; izan ere, egindako zerbitzuek Espainiako erregearen esker ona izan zuten, eta honek ibarraren armarrian
|
jartzeko
bi lauki berri eman zituen (indarra adierazten zuen gaztelu bat eta ekintzetan azkartasuna ordezkatzen zuen erbi txakurra).
|
|
|
10 http://aunamendi.eusko ikaskuntza.eus/ eu/ mendigacha ornat mariano saturnino/ ar/ (2018/11/15ean bisitatua). goa bere aitabitxiari zor dio, amaldeko osaba zen Mariano Ornat Hualderi, eta bigarren izena, berriz, bere bataioaren eguneko santuetako bati, Kartagoko San Saturninori. Izena
|
jartzeko
arrazoi bi hauek oso ohikoak ziren garai hartan.
|
|
|
Eta horrela, hogeigarren mendearen joanean nagusitu ziren joera batzuk, gero jarraipen handia izan dutenak hizkuntzaren normalizazio bidean. Adibidez, indartu zen aditza erranaldiaren gibeleko aldean
|
jartzeko
joera, aurreikusi gabetanik jokabide horrek zer arrisku ekar zitzakeen (Euskaltzaindia Esnal, 2011: 75).
|
|
|
Lazarragaren euskarazko lanak agertu direnetik, ordea, irudi hori bera ere auzitan
|
jartzeko
modukoa da, Larreako idazlea nolabaiteko agentziarako (eragile izateko) borondatea erakusten duen norbait denez gero. Horrekin batera, euskarazko diskurtso poetikoaren subjektu izateko nahia ere agerikoa da Lazarragarengan, bai idatzitakoaren kopuruak horixe erakusten due1 Oraingo hau azken urteotan landuriko kezka bertsuari erantzuten dion urrats berria da.
|
|
|
Alde batetik, goizegi izan zela, 1950 urtean, hain zuzen; 5 urte geroago izan balitz, ez zatekeen ezer gertatuko. Bestetik, ez zela burgesiaren testuinguruan gertatu, artearen balorazio estetiko hutseko testuinguruan, alegia (ez baitira gauza bera etxean
|
jartzeko
koadro bat edo proiektu publiko bat), baizik eta oso bestelako eginkizun bat bete behar zuen eremu batean: erlijio artearen eta arte sinbolikoaren eremuan.
|
|
|
Nork hartzen du parte? Zer diskurtso izan du zentsurak itzulpenari dagokionez eta zer egitura sortu ditu diskurtso hori praktikan
|
jartzeko
–Gurean, batez ere atal honi erantzun izan dio Euskera agerkariko zenbaki honetan omentzen dugun Joan Mari Torrealdairen lanak; zehazki, zentsura legeriari, zentsoreen inguruko ikerketari, zentsuraren egiturari zein zentsura prozedurei lotu zitzaiolarik. b) Kapitalari loturik:
|
|
|
Itzulpenari loturik, zehazki, aztertzekoa da zentsurarekin lotutako legeriak zer diskurtso izan duen itzulpenaren inguruan, eta diskurtso hori praktikan
|
jartzeko
zer nolako mekanismoak aplikatu dituen: zer debekatzen eta sustatzen du zentsuraren diskurtsoak itzulpenari loturik?
|
|
|
Liburu gutxi batzuk aurkitu ditut osorik itzulita. Gehienetan pasarte istilutsuak bakarrik itzultzen zituzten, zentsoreak proposatzen zuen ebazpen negatiboaren froga erabakia hartu behar zuen nagusi hierarkikoaren begien aurrean
|
jartzeko
.
|
|
|
aldizkarietatik. Aldizkariak ziren euskal kultura lantzeko, zalantzan
|
jartzeko
, birformulatzeko eta eztabaidarako nahiz plazaratzeko erresistentzia gune nagusia. Horregatik, ez da harritzekoa zentsuraturiko liburu, kontzertu, jaialdi, saio eta abarren albisteak bildu izana garaiko aldizkarietan.
|
|
2019
|
|
|
Antzerkia normalean honela egiten da: obra idazten da, edo itzulpena egiten da, euskarazko bertsioa idazten duzu eta gehienez ere egiten da irakurraldi bat, mahai baten inguruan aktore guztiak eta zuzendaria bertan direla, eta hor batzuetan aktorea hizketan hasi, eta hitzek ez diote balio berak irudikatzen duen emozioa
|
jartzeko
, eta konturatzen zara aldaketa batzuk egin behar direla testuan. Irakurraldi hori aprobetxatzen da aldaketa horiek egiteko, hori da itun moduko bat, aktorea joaten da etxera testu horrekin, eta hori da Jaungoikoaren hitza!
|
|
|
gure hizkuntza berriztatzeko egin den ahalegin bakoitzean lehenera, iturburuetara jo izan dugu beti, alegia, lehenagoko euskal liburuetara. Eta hizkiak, hitzak, aditzak eta abar aztertu, ta eginahalak egin izan ditugu gure hizkuntza goimailaratzeko, ondoko hizkuntzen parean
|
jartzeko
, jatortasunez, zehaztasunez eta logikaz eraberritu eta indarberritzeko. Baina konturatuta edo konturatu barik, herriko hizkuntza bizi koloretsutik alde egin dugu gehienetan.
|
|
|
Baina" demokrazia bidez lortu nahi baldin badugu Euskal Herri batu bat eta hizkuntza batu bat, hori errespetozko askatasunez lortu behar dugu, euskara batua eta euskalkiak errespetatuz, euskalki guztiak baturako bidean begirunez, jakituriaz eta zentzunez
|
jartzeko
ahaleginak eginez", Mikelek Bergaran inoskunez.
|
|
|
Guztiarekin ere, maizegi ahazten den gertakari larriagoa eta erabakigarriagoa dugu euskal literaturan bertan, datarik gabeko edizio honi muga kronologiko zehatzagoren bat
|
jartzeko
ere baliagarri suerta litekeena. Alegia, aipatu antijesuitismoarekin lotura zuzenik aitortu ez zitzaion arren, tiro batez aldi berean bi txori gogaikarri garbitzen zituen gertakari latz batez ari gara.
|
|
2020
|
|
|
Ondoren, datu horien azterketa egin da, non bi hizkera mailetako ahoskerak erkatu diren eta, hizkera maila zainduko jardunen kasuan, EBAZ arau edo proposamenak betetzen diren edo ez adierazi den. Honekin batera, galdetegiaren bidez jasotako informazioa baliatu da zenbaitetan, bereziki, hiztunek EBAZ arau edo proposamenen inguruan dituzten uste edo jarrerak agerian
|
jartzeko
.
|
|
|
Aurretik aipaturiko belaunaldi talka berresten da, zaharren munduaren eta gazteen munduaren artean, moral zaharraren eta moral berri baten bilaketaren artean. 60ko hamarkadaren amaierako gazte giroa dakar Saizarbitoriak bere lehen eleberrira, moral zaharraren dogmak zalantzan
|
jartzeko
eta gainditzeko beharra, baita horrek zekartzan buruhausteak ere. Aurrekoarekin hautsi eta moral berriaren bilaketarako espazioa da hiria, baina gatazkaren espazioa ere bada, gazteen askatasun eremuari kontrajarrita belaunaldi zaharraren eskuetan baitaude oraindik hirian kokatzen diren botere sinbolikoen guneak:
|
|
|
Hori dela eta, espazio urbanoa hautatu izana ezinbesteko gertatzen da tramaren eraikuntzarako, baita pertsonaien karakterizaziorako ere. EHDk hiriaren irudikapena behar du moral tradizionala zalantzan
|
jartzeko
zein abortuaren gatazka klinikoa azaleratzeko, baina baita kultura urbano eta modernoaren ezaugarriak dituzten pertsonaiak kokatzeko ere. Bidenabar, eleberriaren arazo nagusia espazio urbanoan islatzean, hiriak berak bere lekua hartzen du istorioan, eta zenbait pasartetan beste pertsonaia bat gorpuztera heltzen da.
|
|
|
Gaztelaniaren erabilerak euskal gizartearen egoera diglosikoa erakusten du, hirietan are nabarmenagoa zena eta dena (Hernandez Abaitua 2008: 251), baina horrez gain, errealitatearen kontraste krudelak agerian
|
jartzeko
errefortzu agerikoa da. Halaber, hizkuntza bakoitzak lotura estua du sentimendu batzuekin, eta gaztelaniaren kasuan, boterea, biolentzia eta indiferentzia adierazteko baliatzen du.
|
|
|
Saizarbitoriak kontraesanez betetako garai nahasi eta paradoxiko baten lekuko modura erabiltzen du paisaia urbanoa, eta hala, Donostia bera beste pertsonaia bat bilakatzen da liburuaren zenbait pasartetan, nobelaren gako nagusiak ulertzeko ezinbesteko diskurtsoa garatzen baitu. Ildo beretik, espazio urbanoak hiri bakarrean gurutzatzen diren errealitate desberdin eta kontraesanezkoei zoru komun bat
|
jartzeko
helburua du, probintzia hiriburuen konplexutasuna eta urbanotasuna azalera ekarriz. Gatazka politikoa gauzatzen den espazioa da hiria, beraz, baina baita gizartearen alderdirik indiferenteena eta goi burgesia harroena bizi den lekua ere.
|
|
|
Hautu kontzientea da ere, errealitate horiek literaturara ekartzeko exotismoaren bidea edota literatur sistema hegemoniko baten menpeko diskurtsorik erabili ez izana. Bazterrekoa den herri baten gatazkak bere horretan erakustea erabakitzen du, anormala normal irudikatzea, bere anormaltasuna agerian
|
jartzeko
. Hautu kontziente horietan datza eleberrigintzan gertatzen den aldaketa espazialaren garrantzia.
|
|
|
URA Uraren Euskal Agentziak Zaia aldaera baliatzen du bere idazki eta dokumentuetan. Esaterako, URAren zuzendari nagusiaren 2016ko uztailaren 18ko Ebazpena," Vitoria Gasteizen, Forondako aireportua Zaia ibaiaren uholdeetatik babesteko proiektua" jendaurrean
|
jartzeko
izapidea ebatzi eta behin betiko onespena ematen diona.101
|
|
|
Zaya aldaeraren Zaia ustezko euskal idazkera XX. mendearen hondarrean azaldu da. Lotuta ageri da Gasteizko Udalak 1999an zenbait kale berriri izena
|
jartzeko
Euskaltzaindiaren Onomastika batzordeari zuzendu zion eskaerarekin. Zehazki," calle rfo Zaya" ren euskal ordaina eskatuta, Zaia grafia eman zuen Onomastika batzordeak.
|
|
2021
|
|
|
Horri dagokionez, komeni da zehaztea" gazteentzako obrak eskoletan urririk banatuak direla. Horrela(...) azaltzen da euskarazko obren erosketa frantsesezkoekin lehian ez
|
jartzeko
borondatearekin" (MI, MCC eta MEER 2016: 67).
|
|
|
Haurraren garapen intelektualerako kaltegarritzat jotzen zen bi hizkuntza jasotzea, eta XX. mende hasierako ikertzaileen esperimentuek ondorio horietara bideratzen zuten (Graham 1926; Jones & Stewart 1951; Manuel 1935). Peal eta Lambertek (1962) gauzatutako ikerketa lan bat mugarri izan zen ideia horiek atzekoz aurrera
|
jartzeko
: elebitasunaren eta inteligentziaren arteko lotura aztertu zuten haurrekin egindako lan batean, eta haiek ateratako ondorioak ordura arte nagusi zen ideien korrontearen kontrakoak ziren; hau da, haur elebidunek abantaila kognitiboak zituztela argudiatu zuten.
|
|
2022
|
|
|
Kode bateratua erakustearekin eten duenez, hitz bakoitza neurtzeko premiarik ez zuenean, bi hitzetan adierazten ditu hainbat esaera. Ekimen hau ez dator Azkue eleberrigilearengandik baizik eta hizkuntzalariarengandik; izan ere, gertalekukoek gaztelania ezagutzen dutenez, kontakizunean bertan euskaratzen du, hartzailea jakinaren gainean
|
jartzeko
zein den berba egokiena euskaraz baliatzeko. Estandarizatuta ez dagoen euskararen bidez egikaritzen duenez kontakizuna, estandarizatuta dagoen gaztelaniaren bitartez zehazten ditu ezohiko diren erabilerak, istorioak garatzen diren tokietan hizkuntza ofiziala zenera joz, euskaldun ororen hizkuntza ofiziala ez izan arren.
|
|
|
Lan horren aitortza jaso du, hain zuzen ere, aurten Muñozek Bizkaiko Foru Aldundiaren eskutik. Izan ere, eginiko lanaren garrantzia begi bistan
|
jartzeko
, Skolastikako zuzendariari Bizkaiko Foru Aldundiak Berdintasunerako Zirgari saria eman dio 2021ean. Aitortza bera egin dio Miren Agur Meabek Skolastikari, Espainiako Sari Nazionala jaso zuen Nola gorde errautsa kolkoan (2020) poesia liburuan," Deserriratuaren body artea" poema Josune Muñozi eskaintzerakoan.
|
|
|
Aguilarrek (2017) dioen bezala, irakurketak munduaren ikuskera eta errealitatea kuestionatzea berekin dituelako. Kasu honetan, feminismora hurbiltzeaz harago, Mari mutil handi baten bluesaren irakurketa hautua estrategikoa da periferian dagoen testu bat unibertsalizatu eta klasikoen bidean
|
jartzeko
.
|
|
|
Eleaniztasuna nazioarteko ikuspegitik xehatu dugu, eta ondoren etxera egin dugu euskarari lotutako jarrerak, hizkuntza mailak eta erabilerak aztertzeko. Oinarri teorikoaren azken lerroak profitatuko ditugu usteak zer diren azaltzeko eta horien zeresana balioan
|
jartzeko
. Adieraren errora joz gero, kontzeptuari ez zaio definizio bateraturik eman konstruktu desordenatu gisa ulertzen delako, batetik, berezkoa duen konplexutasunagatik eta, bestetik, bere baitan duen ikuspuntu ezberdin eta askotarikoengatik (Pajares 1992).
|
|
|
Hizkuntzei atxikitako usteak, irakaslearen jardunean islatzeaz gain, hizkuntza irakaskuntzarako giltzarri dira informazioa sailkatu, iragazi eta egokitzeko (Li 2012). Usteek isla dute hizkuntzetan eta jardunetan, eta, beraz, garrantzi handikoak dira irakasleek curriculumeko hizkuntzekin dituzten usteak arakatzea (euskararen kasuan, bereziki); izan ere, irakasleek hizkuntza gutxituarekin dituzten usteak ikertzeak termometroaren funtzioa izango luke, horri lotutako ezkutuko pentsamendua argitan
|
jartzeko
euskararen ezagutzan, transmisioan eta erabileran hain funtsezko diren eragileen artean: Haur eta Lehen Hezkuntzako irakasleenak, alegia.
|
|
2023
|
|
|
239). Zenbait urte geroago, 1913an, Diputazioak, berriz ere, onartu zuen Maisu Maistren Eskolarako Euskara katedra sortu eta 2.000 pezetaz hornitzea, baina abian
|
jartzeko
falta zen urratsa ez zuen gauzatu, ez baitzen deialdirik egin. Zer zela eta ez zen gauzatu hiru saiakera horietatik bakarrik ere?
|
|
|
Le Réveil eta Eskualduna baino lehenxeago argitaratu zen Escualdun Gazeta euskara hutsezko astekaria Los Angelesen, baina hiru zenbaki baino ez zituen plazaratu 1885eko abenduaren eta 1886ko urtarrilaren artean. Aurrekari garrantzitsua izan zen, edukien kalitatea gorabehera kazetaritza eredu informatzailea egin baitzuen, baina ibilbide laburregia izan zuen ondoren etorriko zirenen parean
|
jartzeko
. Ez da California’ko Eskual Herriaren kasua:
|
|
|
b) Ikastolara iritsi berri diren haurrentzat, testuinguru berriarekin harremanetan
|
jartzeko
, ludikoak izango diren egoera gozagarriak eskaini eta horrekiko atxikimendu emozionala sustatzea.
|
|
|
Ikasgelara ikasturtean zehar beste haur bat gehitzearen aukera aintzat hartu eta programan proposamen zehatzak gehitzeko, aldiz, pirata barkuaren dinamikari jarraitutasuna emanez, harrera bat gehitzeko saio proposamenak garatzea da proposatu nahi duguna. Modu horretan, euskaraz eta kulturartekotasunetik, ikasle guztiak barku hori aberasten joango dira, eta, bide batez, harrera eta murgiltze planari edozein unetan martxan
|
jartzeko
balioa emango zaio.
|
|
|
4 Topatu direnak orientabideak, formakuntza saioak, familiak harremanetan
|
jartzeko
esku hartzeak, eta eskolaz kanpoko jarduerak izan dira. Horietako batzuk dira honako hauek:
|
|
|
Zapatak (2021) oinarrizko definiziotik harago joanda, honako definizio hau eman dio harrerari: " Informazioa, aholkularitza eta laguntza ematea da [zer], herri edo estatu batera iritsitakoei [zeini], beraien egoera soziala, administratiboa, ekonomikoa, laborala eta pertsonala normalizazio bidean
|
jartzeko
[zertarako], nolabaiteko egokitzapena eman arte" (Zapata 2021: 129).
|