|
2001
|
|
|
Inor gutxi ausartuko da, gaur egun, zalantzan
|
jartzera
euskararen batasunak gure hizkuntzaren bilakaeran egundoko aurrerakada suposatu zuela, eta oraindik batasun hori abian bada ere, euskal komunikabideen hedadurarako laguntza paregabea eta urte gutxitan hainbeste jende euskaldun ikasi bihurtzeko ezinbesteko tresna izan dela. Besterik da ikasitakoari eman ohi diogun erabilera, ordea, eta horrexek kezkatzen ditu adituak, hain zuzen.
|
|
|
Nahikoa pasadizo ezaguna delarik, bertzalde, Bilboko institutuan
|
jarririko
euskara katedra bere egin zuen, oposaketa horretarako lehiakide ezin ezagunagoak elkartuz: Sabino Arana eta Migel Unamuno.
|
|
2003
|
|
|
euskararen errealitatea Nafarroako esparru geografiko jakin batera mugatu nahi izan zuten lurralde osora hedatzea eragotziz. Euskarari muga gaindigaitzak
|
jarriz
euskarak izaera sinbolikoa ez zuela gaindituko pentsatu zuten. Oker zeuden oso.
|
|
2005
|
|
|
Ez bata eta ez bertzea ez dira berriak: alde batetik, 2003tik Iruñeko Udalak hirutan murriztu du 1997an indarrean
|
jarritako
Euskararen Ordenantza, bertzeak bertze, Udalaren jakinarazpen eta komunikazio publiko oro ele bietan argitaratzera behartu eta kontratazioetan euskara baloratzea eskatzen zuena. Izan ere, Nafarroako Administrazio Auzitegiaren epai ezberdinek Iruñeko Udalaren jardunbidea ez legezkotzat jo izan dute Ordenantzaren kontra jotzeagatik.
|
|
2007
|
|
|
Horretarako, aztertzen ditu ZEINTZUK arrazaoi daudeN zalantzan
|
jartzeko
euskarazko irakaskuntza zalantzan eta ZER zailtasun euskarazko irakaskuntza ezartzeko.
|
|
2009
|
|
|
Kasu honetan ere gidoigile eta zuzendari lanak egin zituen Lertxundik. Proiektu honek badu, gainera, azpimarratzeko moduko beste alderdi bat, diru-laguntzarik ez izan arren, film luzea egin baitzuten, modu horretan mugarria
|
jarrita
euskarazko irudi errealdun zinemaren historian.
|
|
|
Sasieuskaldun oro, esna zaitezte; orain inoiz baino gehiago, inposatu behar dizuete zuena ez den identitatea. Ajuria Enekoek ez dizuete euskarri gutxienekoa
|
jarriko
euskara arnastu dezazuen. Ordua heldu da sasieuskaldun izateari utz diezaiozuen:
|
|
|
Berdintasunez jokatzeko, beraz, euskarak hizkuntza nagusia izan behar du hezkuntzan; bakarra izango ez bada ere lehentasuna izan behar du; baina hori da, hain zuzen ere, PSOEko gobernuak baliogabetu duena. Espainierazko komunitate egituratu batean hamarretik hiru euskaldun elebidun direnean, euskara eta gaztelania maila berean
|
jartzea
euskara zanpatzea da eta Euskal Herri euskalduna berrosatzea eragoztea. Desberdintasuna oinarrian dagoenean, neutraltasuna indartsuenaren aldekoa baita.
|
|
2010
|
|
|
Albistegietan lider izatea Erreferentziazko programazioa garatzea EITB marka euskal marken artean lehen postuan
|
jartzea
Euskarazko eskaintza bultzatzea eta berdefinitzea
|
|
2011
|
|
|
Zabaletak nabarmendu du proiektuaren helburu nagusia familia bakoitzaren baldintzetara eta beharretara egokitzea dela.Zaintzaileei dagokienez, 30 urtetik gorakoak izan behar dute eta haurrak zaintzeko heziketa jasoko dute lanean hasi aurretik. Bestalde, euskarazko oinarrizko maila eskatuko dietela jakinarazi du Garciak, eta behin martxan
|
jarritakoan
euskarazko zein gaztelaniazko zerbitzuak eskainiko dituzten «familia habiak» izango direla.Zerbitzua eskaini ahal izateko, zaintzaileak bere etxea egokitu du, haurrentzat beharrezkoak diren baliabideak izan ditzan; besteak beste, beharrezkoa izango da telefono zerbitzua, haurrak atseden hartzeko eta zaintzeko toki egokiak, umeak aldatzeko beharrezko tresnak dituen komuna izatea eta ez du egon s... Arlo horretan esperientzia du kooperatiba horrek, eta «familia habia» horietako proiektu pedagogikoa bultzatzeaz arduratuko da.Oraingoz, bi zaintzaile aukeratu dituzte, Bilbon, baina aukeraketak aurrera darrai, irailean zerbitzuak eskaintzen hasiko baitira Bizkaiko bost etxetan.
|
|
|
Euskaltzaindiak garai honetan, arreta berezia jarri zuen hiztegigintzan. Alde batetik, hizkuntzaren akademia zelako, eta bestetik, 1968an Arantzazun abian
|
jarritako
euskararen batasun prozesuaren osagarri ezin hobea zelako. Euskaltzaindiak hiztegigintzaren esparruan egindako lan mardula Euskera buletinean argitaratu zen eta ez liburu gisa.
|
|
2012
|
|
|
Joanmari Larrartek, Berria taldearen kontseilari ordezkariak, hitza hartu zuen euskarazko hedabideen alde agertu diren guztiei eskerrak emateko. " izan garelako, baina izan nahi dugulako, etorkizunera begira beharrezkoa da, berriro ere, denon artean bide bat
|
jartzea
euskarazko hedabideak izan daitezen". Larrartek bide hori egiteko herritarren ekarpenak ezinbesteko direla nabarmendu zuen.
|
|
2013
|
|
|
Aurrekontuaren %07 eskatzen duen aferari benetan arazoa deitu ote dakioke? Zergak ordaintzen eta bozka ematen duten herritar askok euskaran dezente gehiago inbertitzen dute (aski luke 1.200 euroko soldata duen herritar horrek hilean 8,4 euro
|
jartzea
euskarazko hedabideetan, euskaltegian, euskara elkartean… erakunde publikoek euskarari eskaintzen dioten kuota berdintzeko).
|
|
|
2011koa bezain azterketa zabalak eta orokorrak bide berriak zabaltzen ditu eskola giroko ikasleen hizkuntza erabilera ikertzeko. Esate baterako, aipatutako lanean eginiko analisietatik abiatuta, azterketa arakatzaileak egin izan ditugu ikasleak irakastereduka bereizita, eta berariazko arreta
|
jarriz
euskararen eskola bidezko jabekuntzarako aukera hoberenak dituzten ereduko ikasleengan. Norabide horretan landu genituen bi ikasmailetarako azterketa arakatzaileak txostenak (Soziolinguistika Klusterra 2012b eta 2012c).
|
|
|
Hemen euskarazkoan pelikula mexikarrak jartzen dituztenean, segituan esaten didate: «Ama,
|
jarri
euskarazkoa, mexikarrak daude eta».
|
|
2014
|
|
|
Izan ere, duela 30 urtetik hona gauzak asko aldatu dira. Orduan jendea euskararen alde zegoen, frankismoak debekaturiko gauza guztiek indar handia hartu zuten trantsizio garaian; eta euskarak berak ere bai, inork ez zuen zalantzan
|
jartzen
euskara bultzatu behar zenik. Gaur egun, ordea, hori asko aldatu da, eta euskararen aldeko neurriak hartzen direnean marjinazioa, diskriminazioa eta antzeko ideiak azaleratzen dira.
|
|
|
Izan ere, duela 30 urtetik hona gauzak asko aldatu dira. Orduan jendea euskararen alde zegoen, frankismoak debekaturiko gauza guztiek indar handia hartu zuten trantsizio garaian; eta euskarak berak ere bai, inork ez zuen zalantzan
|
jartzen
euskara bultzatu behar zenik. Gaur egun, ordea, hori asko aldatu da, eta euskararen aldeko neurriak hartzen direnean marjinazioa, diskriminazioa eta antzeko ideiak azaleratzen dira.
|
|
|
Bai, Najwa Nimri Urrutikoetxea aktore eta musikari (emakume) ezagunaren jaiotze albisteari buruz ari da Satrustegi, eta adibide horrekin agerian utzi nahi zuen garai hartako Euskal Herrian errazagoa zela munduko edozein hizkuntzatan zegoen izena
|
jartzea
euskarazkoa baino. Alde horretatik, ulergarria izan daiteke izen arrotzaren aurrean nabari zaion errezeloa, baina aski argigarria da sumin hori adierazteko aukeratzen duen jomuga zein den:
|
|
2015
|
|
|
Bere senarrak ez zuen bere partetik ezer
|
jarri
euskararen alde, baina itsusia da, eta zen, erdaldun baten aurrean euskaraz egitea.
|
|
|
Lehen hitza euskaraz oso gutxik egiten dute, guztiek erdarara jotzen dute erdaldunen bat inguruan badabil eta beste hainbatek garrantzia handia ematen dio itxurari, euskalduna den ala ez igartzeko. Bukatzeko, gutxi batzuek ez dute beraien partetik asko
|
jarri
euskaraz egiteko eta damutu egiten dira.
|
|
|
Hori bai," itsusia da" erdaraz egitea erdaldun baten aurrean. Behin eta berriro esan zigun ez zuela bere partetik
|
jarri
euskara mantentzeko.
|
|
|
" Hizkuntza ala hiztunak
|
jarri
euskararen biziberritzearen oinarrian?" Nire irudiko, hiztunaren motibazioaren arabera moldatu da diskurtsoa. Euskararekiko motibazio pragmatikoa dutenekin bat erabili da, norbanakoa erdigune duena; motibazio sinbolikoa dutenekin, berriz, bestelako argudioak erabili dira, komunitateari lotuago egongo direnak.
|
|
|
" Hizkuntza ala hiztunak
|
jarri
euskararen biziberritzearen oinarrian?" Garrantzitsua hizkuntza corpusa lantzea, euskara batua zein tokiko hizkuntza eta gazte hizkera. Euskararen alderdi fisikoaz gain alderdi soziala ere lantzea ezinbestekoa da.
|
|
|
" Hizkuntza ala hiztunak
|
jarri
euskararen biziberritzearen oinarrian?". Hizkuntzaren funtzionamenduan, dimentsio diskurtsiboa egiturazkoaren aurretik dago, alegia, hizkuntzaren erabilerak moldatzen ditu hizkuntzaren alderdi morfosintaktiko eta lexikoak (Bronckart, 1996).
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako saretik DICCIONARIO 3000 HIZTEGIA baztertua izan ondoren, erabiltzaileen eskabide ugari jaso ondoren, bi urteren buruan 2009an paperean argitaratutako 5000 HIZTEGIA berriro internet bidez eskaini beharra sentitu genuen, halako lan erraldoi berriztatua herritarren esku
|
jartzea
euskararentzat oso onuragarri izango zelakoan. Esan beharra dago, bide batez, Eusko Jaurlaritzak saretik kendu izateak kalte handia egin ziela hiztegiari nahiz erabiltzaileei, ordurako interneten leku handia zuelako egina.
|
|
2016
|
|
|
«Euskaraz dakiten herritar asko ditugu, euskaldunak, baina beren burua ez dutenak euskaldun sentitzen. Horrek exijitzen du, sentsibilizazio kanpainez gain, gizartearen erdigunean
|
jartzea
euskaraz bizi den herri bat: euskal kulturaren berri eman, gure sortzaile euskaldunak ikusarazi, eskuragarri jarri haien lanak...».
|
|
|
«Lan ildoek norabide, logika eta azken helburu bateratua behar dute. Euskalgintzak irudikatu behar du epe zehatz bat
|
jarriz
euskararen inguruan ardaztuko den herria. Benetan sinetsi eta barneratu behar dugu hori posible dela, eta zehaztu behar ditugu horretara epe jakin batean iristeko urratsak, eta hartu beharreko neurriak eta mezuak».
|
|
|
Kontseiluak ohartarazi du Espainiako legeetan bertan dagoela hutsunea: printzipioz gaztelaniaz egin behar dira auzitegietako prozedurak, non eta alde guztiak ez diren ados
|
jartzen
euskara erabiltzeko. Hori aldatu beharra dagoela uste du Europak:
|
|
|
Udalerri Euskaldunen Mankomunitateak (UEMAk) abian
|
jarritako
euskararen arnasguneen inguruko hezkuntza proiektua lantzen ari dira Azpeitiko Ikastola Ikasberrin, Iraurgi Ikastetxean eta Urola Ikastolan. DBHko eta Batxilergoko ikasleei zuzenduta dago proiektua, eta horren berri eman dute gaur, asteartea, UEMAko lehendakari eta Udaleko zinegotzi Josu Labakak, Leire Goenaga zinegotziak, Arantxa Bidezabal Azpeitiko Ikastola Ikasberriko zuzendariak, Maje Agirre Iraurgi Ikastetxeko zuzendariak eta ikastetxe bereko Vanesa del Castillo DBH 2 zikloko koordinatzaileak, eta Alberto Izagirre Urola Ikastolako zuzendariak.
|
|
2017
|
|
|
Eta, hala ere, ez da euskaraz ari diren irakasle ikertzaileen gora-behera batera mugatu behar aldizkariaren ekarpena. Lehen lerroan
|
jarririk
euskara zientifikoaren bultzatzaile izan behar baitu, eta lanbide hori ez da behin ere agortzen bizirik iraun nahi duen edozein hizkuntzarentzat, beti baitoa berritzen zientzien alorra. Eta horrekin euskararen hedapen alorra ere, noski.
|
|
|
Hausnarketa prozesu sakon xamarrak, egin dituzte erakundeetan eta euskalgintzan. Denok ikusi ditugu orain arteko zenbait dinamikek eragindako mugak eta denok ikusi dugu ere zein ezinbestekoa eta premiazkoa den elkarrekin oinarri sendo batzuk
|
jarrita
euskararen aldeko urratsak elkarlanean ematea. Elkarlan hori gero eta herri gehiagotan ari gara ikusten; uste dut datorren urtetik aurrera, jada martxan dagoen Euskal Herri osoari begirako [11 egun euskaraz] egitasmoari esker, horiek ere gero eta ohikoagoak bihurtuko direla.
|
|
|
Gorosti U5b3 Biltzarreko ponentziekin argitaraturiko alean (Ik. goragoko atala) erreseina kritiko luzea egiten dio Blasco Ferrerren liburuari.63 Ballester PCT mugimenduaren buruetarikoa da. Valentziarrak txalotu egiten du Blascoren ikerketa, ontzat ematen du honen metodologia, eta ez ditu zalantzan
|
jartzen
euskararen eta paleosardinieraren arteko harreman genetikoa ustez frogatzen duten datuak. Beraz, horraino" positivo, favorevole". 64 Baina... nondik heldu zen islara paleosardiniera?
|
|
|
Erabaki harrigarri hura garai jakin baten eta pertsona jakin batzuen konpromisoaren fruitu izan zen: gaur egun imajinatzea ere kosta egiten da, erdaraz arrakastaren eztitan bizi den rock talde bat, zer eta dena arriskuan
|
jarriz
euskara hutsez hasteko.
|
|
2018
|
|
|
Eta ez estrategia desegokia bakarrik, estrategia hori gizartearentzat justua ez litzatekeela izango esatera ere ausartuko naiz. Gaur gaurkoz, herritarrek bertako hizkuntza ikasteko ordaindu egin behar dutenean, administrazioek ez dutelako nahikoa bitartekorik
|
jartzen
euskararen lurraldean bertan herritar guztiak euskaldun izateko, herritar ororen eskubidea izan arren.
|
|
|
Hizkuntza Planifikazioak, eraginkorra izateko, problema nagusia aurkitu behar du. Gurera etorriz, non daukagu
|
jarria
euskararen planifikazioaren iparrorratza. Euskalgintza lanbide dugunok ez ote gabiltza, han hemenka, neurri handiagoan edo txikiagoan, geure barrutian, geure txokoan, buruz gain lan, denak emanda, eta, hala ere, iritsi ezinik?
|
|
|
«Gure esku dago heriotz ixilari txerto bat sartzea». Izan ere, Nafarroan 1950 eta 1960ko hamarkadetan, Diputazioaren eskutik abian
|
jarritako
euskara txertatzearen aldeko bizpahiru kanpainatan buru belarri aritu zen, hala euskara zekiten haurrei diplomak eta sariak emateko kanpainan, nola Príncipe de Viana euskarazko aldizkariaren sorreran: «Gure egitekoa ongi bete laike?
|
|
|
Testuinguru honetan, «JarriON euskarazko edukiak eskura ditugun bi pantaila inportanteenetan ikusteko tresna da, hainbat eduki nahieran mugikorrean eta telebistan ikusteko». Bi euskarri hauen arteko zubi praktikoena, gaur egunean, Chromecast teknologia da, eta hain zuzen ere
|
JarriON
euskarazko lehen aplikazioa da teknologia horretara egokitua.
|
|
2019
|
|
|
Bertan ikusi nuen lehenbizikoz euskararekiko jazarpena. Adibidez, zuzendaritzakoek hots egin ziguten, ezin genuela kartelik
|
jarri
euskara hutsean... 25 urte inguru zenituela heldu zinen Oionera, 1991 urtean. Zergatik. Azkoitiko lagun baten bidez etorri nintzen.
|
|
|
Esaterako, Twitterrek euskaraz zuen interfazea beta bertsioan, baina orain kendu egin du. Googlek ez du onartu orain arte publizitatea
|
jartzea
euskarazko hedabideetan, baina onartu izan du euskarazko iragarkiak jartzea erdarazkoetan. Orain, euskarazko publizitaterik ere ez du onartzen.
|
|
|
ASNABIKO PRESIDENTEAK elkarrizketa batean salatu berri du oztopo larriak ari zitzaizkiela Nafarroako liburuzainei
|
jartzen
euskara ikasteko, baita eremu euskaldunean ere, non herritarrek, liburutegietako erabiltzaileek, zerbitzua euskaraz jasotzeko eskubidea aitortua omen duten. Beste eskubide urraketa bat oharkabean pasa daiteke.
|
|
|
" Komeni zaie gaztelaniaz eta euskaraz ikastea, harremanak egiteko batez ere. Hasieran ez zuten arreta askorik
|
jartzen
euskararengan, baina dagoeneko hasi dira galdetzen' hau nola esaten da euskaraz?' eta horrelakoak". Hizkuntzak ikasi ez ezik, baserriko lanak ere ezagutu dituzte Sakonako bizilagun berriek.
|
|
|
euskara txar eta onak daude. Euskara batuaren etiketarekin argitaratzen den testu askoren izurria ez da batuak sortua, lapa zorriak aho zabalka
|
jartzerainoko
euskara pobre traketsak baizik. Halaber, eta bertako euskara lehenesteko ahalegin askori dagokionez, auzi nagusia ez da kuadrilla osoa ere ulertzeko gai ez den idiotalekto zarpail zabortu bat ufaka eta ufaniaz lehenestea bizitasunaren aitzakian.
|
|
2020
|
|
|
Eneritz Arrieta (pilotari ohia, Azkoitia): Sorpresa handia izan zen niretzat Azkoitiko hamaikakoaren partaide izateko gonbidapena jasotzea, baina oso gustura gelditu nintzen nire aletxoa
|
jarrita
euskararen alde.
|
|
|
Aurreikusten da erakusketa hori heldu den urteko urtarrilean inauguratuko dela, Foru Legebiltzarraren egoitzan. Erakunde biek uste dute interesgarria dela erakusketa batean ikusgai
|
jartzea
euskararen lurraldeetako erakundeetan sakabanaturik dauden antzinako euskarazko testu juridikoak, egoki diren azalpenez lagunduta.
|
|
2021
|
|
|
GFAk ez du auzitan
|
jarri
euskarak Crossover en duen presentzia eskasa
|
|
|
1 Egindako azken ahalegin edota ekimenen artean, nabarmendu beharreko bi: EHUko Euskara Institutuak eta Eusko Jaurlaritzako Kultura eta Hizkuntza Politika Sailak ikasturtean abian
|
jarritako
Euskararen jabekuntza, kudeaketa eta hizkuntza praktikak XXI. mendean berezko masterra, eta herriko etxeetan euskara teknikari postuak sortzeko Euskal Elkargoaren sustapena.
|
|
2022
|
|
|
B.G.: Argi dago guk eutsi behar diogula euskarari, baina, etengabe oztopoak jartzen badizkigute eta baldintzarik ez badigute
|
jartzen
euskaraz hitz egitean eroso sentitzeko, frustrazioa sor daiteke, bai.
|
|
|
GARAIKOETXEA: Argi dago guk eutsi behar diogula euskarari, baina, etengabe oztopoak jartzen badizkigute eta baldintzarik ez badigute
|
jartzen
euskaraz hitz egitean eroso sentitzeko, frustrazioa sor daiteke, bai.
|
|
|
Guk beti esan dugu Euskaraldia ez dela euskararen aldeko kanpaina bat; hau da, ez dugu txapa bat
|
jartzen
euskararen alde gaudela esateko, baizik eta euskararen alde egotetik euskararen alde egitera goazela esateko janzten ditugu ‘ahobizi’ eta ‘belarriprest’ txapak.
|
|
|
"
|
Jarri
euskararen erabileraren ardura osoa hiztunen gain. Ez dezatela arreta jarri garatzen duzuen hizkuntza politikaren ezaugarrietan, eta eskueran jartzen dituzuen baliabideetan.
|
|
|
3
|
Jarri
euskararen erabileraren ardura osoa hiztunen gain. Herritarrek ez dezatela arreta jarri garatzen duzuen hizkuntza politikaren ezaugarrietan, eta eskueran jartzen dituzuen baliabideetan.
|
|
|
Hizkuntzei atxikitako usteak, irakaslearen jardunean islatzeaz gain, hizkuntza irakaskuntzarako giltzarri dira informazioa sailkatu, iragazi eta egokitzeko (Li 2012). Usteek isla dute hizkuntzetan eta jardunetan, eta, beraz, garrantzi handikoak dira irakasleek curriculumeko hizkuntzekin dituzten usteak arakatzea (euskararen kasuan, bereziki); izan ere, irakasleek hizkuntza gutxituarekin dituzten usteak ikertzeak termometroaren funtzioa izango luke, horri lotutako ezkutuko pentsamendua argitan
|
jartzeko
euskararen ezagutzan, transmisioan eta erabileran hain funtsezko diren eragileen artean: Haur eta Lehen Hezkuntzako irakasleenak, alegia.
|
|
2023
|
|
|
Edonola ere, exekutiboa osatzen duten indar politikoak (PSN, Geroa Bai eta Zurekin Nafarroa) ez dira ados
|
jarri
euskara sustatzeko abiaduran eta giltzarri diren arloetan, adibidez, zonifikazioan. Baina, hori onartzearekin batera, Ollok ukatu egin du egungo gobernu akordioa 2019koa baino apalagoa dela euskararen arloan.
|
|
|
Edonola ere, gobernua osatzen duten indar politikoak (PSN, Geroa Bai eta Zurekin Nafarroa) ez dira ados
|
jarri
euskara sustatzeko funtsezkoak diren arloetan; adibidez, zonifikazioan. Euskara kontseilariak, ordea, ukatu egin du egungo gobernu akordioa 2019koa baino apalagoa dela euskarari begira.
|