2000
|
|
Eta erran dizut ezen, jaun Marcelek utzi zizkidan liburuen artean, Sarako maisuarena zegoela. Eta, hala, hura Baionarat itzuli zelarik —non, derradan bide batez, handik gutirat hil baitzen—, liburua gainetik behatzen hasi eta...
|
ikusi
ez nituen, bada, bat batean, ohar haiek, hainbat orritan eginak! Gehienetan marra bat zen, paragrafo baten goiti beheitikoa hartzen zuena, eta orrialdearen ezkerreko bazterrean —in margine— trazatua; ezkerretarago, berriz, marratik harat, hitz bakar bat, maiuskulaz:
|
|
—Ai, Pedro Huizi! Maite nian eta maite diat, Italiarat joan zenetik
|
ikusi
ez badut ere. Zeren Pedrok berak erran baitzidan harako hura:
|
|
—Nola ez naiz triste egonen, bada, osaba, baldin egun osoan
|
ikusi
ez bazaitut...?
|
|
Izan ere, sartu ginen arratsaldean Santo Tomáseko pulpería batean —zeina baitzen, hobeki uler diezadazun, saltoki suerte bat, tabernatzat ere har zitekeena, non zerbitzatzen baitziren jan edanak, mota orotako produktuak saltzeaz gain—, eta, sartu bezain fite,
|
ikusi
ez genituen, bada, bortz zaldun handinahi haiek, dadoen jokoan jo eta ke, mahai berezi baten inguruan, bertze jende batzuen artean, zeren saltoki hura jendez beterik baitzegoen!
|
|
Kristinak eskuetan atxikitzen zuen kartaren azalean irakurri ahal izan nuen, Erdi Aroko karaktere sasikoetan, jatetxearen azken izena, sartzean, lehenbailehen barneratzeko sukarpean
|
ikusi
ez nuena.
|
|
—Hain gaizki
|
ikusi
ez banu, haren ordaina emanen nioan larunbatean.
|
|
Haurrak hurrupada kendu zion bere plastikozko edalontziari. Paperezko ezpain-zapia luzatu nion aho ingurutik cola arrastoak garbi zitzan, baina hark
|
ikusi
ez zuelakoa egin zuen. Hanburgesa ahora eraman zuen berriz, baita ausiki ederra egin ere.
|
|
Batzuk oraindik gogoan nituen, gurasoeneko garaietakoak izan eta. Bertze batzuk, berriagoak, inoiz
|
ikusi
ez aditu gabeak. Eskuak lehenbizikoetara lerratu zitzaizkidan.
|
|
Filme sobera ikusia bera. Ez egoki haurra nire esku zalantzazkoetan uzteko prest, eztabaidak luze joko zukeen haren motxila irekitik mugikor berde baten muturra ateratzen
|
ikusi
ez banu. Igerilekuaren ertzean jarria eta zangoak urean sartuta deitu zuen Kristinaren dendara.
|
2001
|
|
Zokoraino iritsi, begirada orokor bat bota, minutu bat itxaron komunean ez dagoela ziurtatzeko eta heltzean baino lasaiago irteten da. Arantxa
|
ikusi
ez izanaz pozik.
|
|
Tasiok isilik iraun du. Arrillagak berean jarraitu du hala ere, bestearen muturrak
|
ikusi
ez balitu bezala. Ba bai, kristorena, errepikatu du, eroetxekoak Armendarizen ama eramaten hi, laletxe izan duk.
|
|
Gitarra baten nota desordenatuak entzuten ari ziren atearen zirrikituetatik. Mariak berehala pentsatu zuen
|
ikusi
ez ezik Lucasek entzun ere egiten zituela bitxikeriak. Eta halaxe zen, baina ez kasu hartan.
|
|
Egiten duzun urrats bakoitzean sumatuko duzu zerbait harrigarri, itxuraz lurbirari ez dagokion xehetasunen bat, ordurarte
|
ikusi
ez duzun jokamolderen bat.
|
|
Walter Minj nire lagunak egun batez, irriño bat ezpain ertzetan, honela esan zidan: " Gaur inoiz
|
ikusi
ez duzun gauza bat ikusiko duzu".
|
|
Indiako jendea, batez ere herri ttipietan,
|
ikusi
ez baina edonon sumatzen den marra batek banandu eta bereizten du. Alde batean kastako jendea; bestean kasta gabekoak, ukiezinak edo harijanak(" Jaungoikoaren haurrak").
|
2002
|
|
Noizbait ikusi izan nuen, baina ez zidan horrelako inpresiorik eragin: bertatik bertara
|
ikusi
ez nuelako, beharbada, orduan bezala. Izan ere, hura zen, hura, emakume puska!
|
|
Hasieran, egia esan, eskale bat zela iruditu zitzaion Sarari, baina ez zuen Karmelerekin hari buruzko iruzkinik egin: Karmelek Anderri bizkarra ematen ziolako eta hura
|
ikusi
ez zuelako, beharbada.
|
2003
|
|
Sukaldetik irten eta atea itxi zuen Matiasek. Atariko argia piztu zuenean, afaltzera sartzean
|
ikusi
ez zuen gauza bati erreparatu zion. Erreparatu zion atariaren sabaia alderik alde zeharkatzen zuen habe bati.
|
|
Horrela irten zen gelatik eta horrela heldu zen eskailera burura. Bertan, txoko batean, gauean
|
ikusi
ez zituen elementu kurioso bi agertu zitzaizkion, bata bestearen gainean: azpian enbor zati bat eta eskafandra bat gainean.
|
|
Haur gehienek ulertzen dituzte argibideak, baina zakurrak motzagoak dira horretan, niri segika etortzen direnak bederen itsusiak eta adimen urrikoak izan ohi dira. Jendetza handiak biltzen dituen ospakizun batera joaten banaiz, inoiz
|
ikusi
ez dudan jendea hurbiltzen zait eta hizketan hasten. Elkarrizketa luzeak izaten ditut ezezagunekin.
|
2004
|
|
Elkarri begiratu zioten, eta aitak, isilik, gelatik irten zuen. Aurpegian inoiz
|
ikusi
ez nion tristezia nabaritu nuen. Amari zuzendu nintzaion, besoa sorbaldatik bota eta ahal izan nuen ahotsik gozoenaz zera esan nion:
|
|
Gauza askok harritu ninduten ordura arte. Ezagutzen ez nituen egoeretan sartuta ibili nintzen arren, aurretik entzun edo
|
ikusi
ez nituen gauza askok, eta entzun edo ikusi banituen ez nituen gogoratzen, beldurtu eta egonezina sortzen zidaten.
|
|
Aurretik ikusitako guztiak ez nau prestatu hemen ikusten dudana ikusteko. Inork ezin dezake imajinatu ere egin
|
ikusi
ezik. Badakit kontatzen dizuedan honek min emango dizuela, baina ezin gara isildu; gehiago ez.
|
|
Erotzeraino gozaraziko dizut. Inoiz
|
ikusi
ez dituzun su festak ikusiko dituzu plazeraren plazerez nire besoetan begiak ixten dituzunean. Zer diozu?
|
|
Oraintsu arte, hizkuntzaren mugak iraunkorrago eta gotorrago gertatu ahal izan dira maiz erresumakoak berak baiño. Hau, egia garbi
|
ikusi
ez duten hizkuntzalariek ere somatu dute: " erresumako mugek, hizkuntzen artekoak finkatzen lagundu dute", dio Dauzat’ek; baiña hauei nagusitzeko" mendeetan zehar lortu dute, ez berehalatik" (L’Europe Linguistique, 93).
|
|
Orduan bai, orduan itsasoa ikusten duzu, eta tripan korapiloa sentitzen duzu begirada lekuz aldatu eta neska horri begietara begiratzen diozunean, eta itsasoa ikusten duzunean bere begietan ere, Signora, eta dardarakoa. Gauza itzela da kaleko pertsona bat izatea, esate baterako gerra sentitzen duzulako,
|
ikusi
ez arren. Eta hori ezin du esan edozeinek.
|
|
Baina Bidanira joan ziren, eta hura jendez gainezka zegoen, Romanek sekula
|
ikusi
ez zuen moduan. Benta Aundin hasi eta Albiztur pasatuta, mendate tontorreraino jendea ezin kabituta zegoen errepide estuan.
|
|
Mitoa. Handik eta hemendik dabilen mito iheskorra, baina, Bigfoot en moduan6, benetan inork
|
ikusi
ez duena. Pare bat teorikoren amets amesgarria.
|
|
Ez dakit patua izan den, kointzidentzia, kasualitatea edo Jainkoaren probidentzia. Izan ere, atzo goizean Ritxarri buruzkoa idatzi, eta arratsaldean
|
ikusi
ez nuen, bada, Donostiako Boulevardean!
|
|
agure xahar bat, alegia, nire ondoan jarrita! Eta, bainujantzian
|
ikusi
ez banuen ere, ikustekoak izango ziren haren giharrak, bigunak eta ajeak joak...! Ez zuen, bada, mokadu ederragorik Montsek etxean!
|
2005
|
|
Ausartu egin naiz eta bera ni iratzartzera etorri da! Ezer
|
ikusi
ez balu bezala, ze antzezle ona den kabroia. Baina bere minutuak hartu ditu ni ikusteko.
|
|
Ametsek lasaiago hartu du arnasa lehengusina
|
ikusi
ez dutela jakiterakoan. Ohe oinean jesarri eta hurbiltzeko keinua egin dio.
|
|
Naroa ere lehengusuaren gorputz biluzia igartzeko premia biziak bultzatu du, eta esku bizkorrek pijamaren goialdea erantzi diote. Izterrean lehengusuaren animoa ere sentitu du, zut. Atzerabiderik ez dagoela jakinda, lau urte lehenago jolasean baino
|
ikusi
ez zuena azkenean eskuan izateko gogoa du, eta badaki oztoporik ez dagoela. Sabel gihartsutik irristatu eta praka barrura luzatu du eskua, luze barik atzamarrek haren buru tinkoarekin topo egin duten arte.
|
|
Lehengusu lehengusinek elkarri begiratu diote, zoratu ote den edo haiek
|
ikusi
ez duten zerbait gosaldu ote duen galdezka bezala.
|
|
Batez ere, hori ez zen berriro Naroarentzat toki segurua izango. Taxistari ordaindu eta, zelatariek
|
ikusi
ez dituztelako itxaropenez, nora joan ez dakiela, hiripekora jo du, Naroari eskutik helduz berarekin eramateko, bizkor. Aterkia motxilan bilatzerik ez dute, baina ez dira euriaren beldur.
|
|
Halako batean, ostikada batek porlanaren ordez zerbait metalikoa jo du. Itxaropen argitxo bat agertu da Naroaren buruan, gaueko ekaitz bortitzean galdutako arrantzaleari portuko sarrera adierazten duten argitxoak bezala, portura olatuek irentsi aurretik iristerik izango duen guztiz argi
|
ikusi
ez arren. Makurtu eta atzamarrez aztertu du aurkikuntza berria.
|
|
Nahi dutenean sar daitezkeela adierazteko, besterik gabe. Berak poz hondar bat zekarrela, etxera iritsi arte haien itzal biak inondik
|
ikusi
ez dituztelako. Poz hondar hori, ordea, olatu berriak eraman du itsaso hondora.
|
|
Kaletik Amets poztu egin da beltzez jantzitako gizonik
|
ikusi
ez dutelako. Txirrina jo eta zain geratu dira.
|
|
–galdetu eta atzazalak jaten hasi da. Ametsek orain arte
|
ikusi
ez dion keinua.
|
|
Berak ere bestearen gorputzaren atalak aztertu eta haietariko batzuengatik inbidia sentitu du. Osorik
|
ikusi
ez arren antzeman daitezkeen bular sendo horiek balitu...
|
|
Tapiz gorridun aulki ederretan jesarri dira, berokiak hauen bizkarraldean utzita, eta andrea desagertu egin da. Kanpotik
|
ikusi
ez duten beste lorategi bat ikusi dute leihotik. Badirudi zuhaitzen adarrek Japonian bakarrik hartzen dakiten forma bihurri politak hartzen dituztela.
|
|
–Para el señor Amets Olazar –esan du lehor, ia mugitzen
|
ikusi
ez dituen ezpainen artean, izen abizenok zailtasunez ahoskatuz.
|
|
Alkandoraren azpitik kamiseta beltza darama, mahuka laburduna. Hasieran
|
ikusi
ez duen ate bat ireki du, sukalde eta kaleko atearen artean geratzen dena, eta han dagoen armairuan sartu du berokia. Egin duen hurrengoa, berogailua piztea.
|
|
Aparkatzeko tokirik
|
ikusi
ez nuenez, bi gurpil espaloira igo eta bertan utzi nuen autoa. Boligrafo bat erabiliz komisarian nengoela jarri paper mutur batean eta kristalean itsatsi nuen.
|
|
Aitona eta amona ordurako lo zeuden. Aitak goitik behera miatu zituen, inoiz
|
ikusi
ez balitu bezala. Amak beste xanpain botila bat ekarri zuen eta denek edan zuten.
|
2006
|
|
Seinaleak. Besteek
|
ikusi
ez zituztenak, baina berak bai, eta ama kroketak egiten aurkitu zuen eguna gogoratu du. Seinaleak.
|
|
Amaren ohearen alboko mahaitxoan izekoren poltsa dago, irekita, eta argazki zahar baten zatia ikusi du. Hartu egin du, agian berak sekula
|
ikusi
ez duen argazki sekreturen bat izango dela pentsatuz, agian German nolakoa zen deskubrituko duela, baina ez da halakorik. Aita eta ama agertzen dira argazkian, eskutik helduta, atzealdean itsasoa dutela.
|
|
Baina, hala ere, farora joan nahi duela esateko moduan zerbait berezia antzeman dio amari. Sekula
|
ikusi
ez dion begirada bat. Ez ospitalean dagoenetik, ez kanpoan zegoenean ere.
|
|
Bitartean, entzun zuen Geppert ilunpean zutitzen zela. Ezer
|
ikusi
ez arren, iruditu zitzaion bere kideak tunelean behera egiten zuela, ahotsa entzuten zen tokirantz. Hitz egiten jarraitzea erabaki zuen.
|
|
ikasturtea amaitu arte itxaron zenuen, pribilegiozkoa izan zitekeen zure egoera horretaz ez aprobetxatzeko. Ziur nago beste askok ez zuketela horrela jokatuko; nik neuk
|
ikusi
ez arren, entzuna ere banago horrelako zenbait istorio, ez zaizkizu harrigarri egingo.
|
|
Adinak, eta barkatu berriz honetara jotzea, alde handiak markatzen dituela esango nuke: milaka ziren munduan, oraindik
|
ikusi
ez eta ikusi nahi nituen bazterrak, egin nahi nituzkeenak, irakurri, probatu, bizi! Oraindik ere aukeraz beterik ikusten dut geroa, beharbada ilusio hutsa izango da baina.
|
|
Katalina oharkabean emakumetua zitzaion, berak erregeri zerbitzu egiten zion bitartean. Bere begiz
|
ikusi
ez balu ere, gazteluko armagizonen so eta marmari likitsetan sumatuko zuen. Horiek ez ziren ausarkerietarako herabe izaten, buruzagia urrun uste bazuten.
|
|
Aitatxi Migelek ikusi zuen munduko hiri buruzagietako jauregietan
|
ikusi
ez zutena. Urtemuga gogoangarri batek eman zion aitzakia.
|
|
Hobe Montgommeryrekin batean Languedocera segitu balu. Hobe berriz
|
ikusi
ez banu.
|
|
Lapurra ote zen Batis? Lapurren buru ote zen oraindik
|
ikusi
ez genuen Xoakim Beiras hura?
|
|
Arnasa hartzeko denborarik gabe, Carvallok erramua hartu eta Ziprianok eta Batisek hagak sartu zituzten beheraino. Ordurako, sua hartutako belaontzia izango zen, gugandik nahikoa gertu, elkar
|
ikusi
ez arren. Zaratak, istiluak eta madarikazioak entzuten genituen.
|
2007
|
|
Malenkonia kutsu bat du testuak, eta, lerro artean, maitasun galdu bat berreskuratzeko intentzio moduko bat sumatzen zaio. Koadrilako garai zaharrak oroitarazi nahi dizkio aspaldi
|
ikusi
ez duen emakume horri: gogoratzen, galdetzen dio, halakoren txabolan sartuta nolako barreak egiten genituen?
|
|
Eta nik, nire lekutik, hiru urtean zure eskuineko perfila, zure malkodun aldea baino
|
ikusi
ez dudan leku honetatik, nik ere, oraindik inoiz irribarrerik egin ez didazun arren, marrazten zaitudala esan nahi dizut, eta ez dudala amarik ez andereñorik zapata bihurtuko nauenik.
|
|
Ostirala da eta aspaldi
|
ikusi
ez duen lagunari deitu dio etxera heltzean. Gaur ere dutela elkar ikusi erantzun dio honek, senarrak laneko afari bat duela eta etxean geratu duela haurrarekin.
|
2008
|
|
Ohi baino gehiago. Kazetariak
|
ikusi
ez balitu bezala sartu zen kontzertu aretora eta eroso eseri zen bere izena zuen besaulkian. Antzokiko begi gehienak Petroven begietan urduritasun zantzuren bat bilatzen saiatu ziren.
|
|
Amets batean Gerardo ikusi zuen, ikusi edo? ...handik gutxira, baina, hariak astindu zituen, berak ohi zuèn moduan, musika tresnari hiruzpalau nota disonante ateratzen zizkiola; eta, istantean, beste mundu bat sortu zuen; izan ere, hain ziren sortzaileak nota haiek ere, non, zurezko gitarratik, gorputz eme biluz bat sortzen ikusi baitzuen, gitarraren bihurguneak zituena, Nataliarenak izan zitezkeenak baina bere bereak zirenak, Natividadenak,
|
ikusi
ez ezik sentitu ere egiten baitzuen bere begiek ikusten zutena, xuxurlatu ere, xuxurlatu zuen Natividadek orduan zerbait, Nataliak, lo gozoan zegoenak, ezin entzun izan ziona, baina Natalia itzarri batek ere nekez entzungo ziona, hainbesteraino isildu zitzaion ahotsa ahizpari ahora bidean: –Uki nazazu, bai, Gerardo, zure gitarra naiz-eta:
|
|
–Errekako lamina zara, badakit,
|
ikusi
ez zaitut, bada, behin baino gehiagotan ispilu baten aurrean orrazten eta orrazten, ederra baino ederragoa! Eta badakizu zer pentsatu nuen?
|
|
onena dun lamina ez zela lamina, printzesa bat baizik; eta onena dun hura ez zela ikazkinak eta printzesak elkar ikusten zutèn lehen aldia, ikazkinak, haitzulora egin baino lehen, printzesaren lurretan egin baitzituen urte batzuk, argitasunaren erresuman; eta onena dun? edo okerrena, beharbada, printzesak neba bat zuela, eraztunaren jabea zena eta eraztunarekin noiznahi jolasten zena, harik eta egun batean printze printzesak basoan galdu, printzeak eraztunari agindua eman, eraztuna kantatzen hasi, eta ikazkin bat etorri zitzaion arte; eta okerrena dun (nekez gerta daiteken okerragorik), eraztuna
|
ikusi
ez beste sartu zitzaiola ikazkinari hartaz jabetzeko irrika, baita printzeari agindu ere eramango zituela anai arrebak errege erreginen jauregira eraztuna uzten bazion memento batean, agintzeko formula sekretua ematearekin batera.
|
|
Zalantza hartan zegoela, soinua zetorrèn tokira begiratu zuen, Zaldiaingo jauregi atarira: orduan, baina, are gehiago izutu zen eta are gehiago laztu zitzaion ilea, bi argi itsugarri
|
ikusi
ez zituen, bada, aurrez aurre, bat eta bakarra balitz bezala! Ondoren, berriz, hiru sorgin ikusi zituen, bata soineko arrosa batean bildua, eta beste biak soineko urdinekin.
|
|
Ontzia galdua, zintzurra galdua?, holaxe gaudek. Badia horri begirada bat eman eta goleta
|
ikusi
ez nuenean, zera, Jim Hawkins, gizon zaildua nauk ni, baina etsi egin nian halere.
|
|
Ur uherretan. Inork inoiz
|
ikusi
ez dituen aretoak daude nire baitan, handiak eta argitsuak.
|
|
Emakumeak bizpahiru pauso eman ditu eta alboko bagoirantz egin du, herren txiki bat nabarmen utziz. Lidiak
|
ikusi
ez ikusi egin du. Gari zurbil zurbil jarri da, konturatu delarik nor den aurrean duen gizona.
|
|
–Eta ez al duzu
|
ikusi
ez diodala bota, zuk baino hobeto eduki arren? –jarraitu zitzaion baso guarda, lasaitu nahi baina ezinean.
|
|
Issa Ballo ezagutu dugu, edo berak topatu gaitu ziur aski. Marokoz geroztik euskaldunik
|
ikusi
ez eta harritu gaitu, lagunok, zer moduz, edo antzeko zerbait euskaraz esateak.
|
|
bakoitza hormaren kontra eta tartean hutsartea. Koltxoi gainean berriz, izarak baino ez, eta eltxo sarea ohea estaltzen, gelaren beste aldeko ohean gordetako laguna
|
ikusi
ez ikusi, haizetakoa jiraka dabilela gure gainean, zaratatsu baina indarrik gabe.
|
|
Ez nuen zinta berehalaxe entzun. Errespetua ematen zidan, luzaroan
|
ikusi
ez dugun hurreko bat ikusten dugunean bezala. Handik egun batzuetara, CDa iBookean sartu eta lehenengo pista entzun nuen.
|
|
...handik gutxira, baina, hariak astindu zituen, berak ohi zuèn moduan, musika tresnari hiruzpalau nota disonante ateratzen zizkiola; eta, istantean, beste mundu bat sortu zuen; izan ere, hain ziren sortzaileak nota haiek ere, non, zurezko gitarratik, gorputz eme biluz bat sortzen ikusi baitzuen, gitarraren bihurguneak zituena, Nataliarenak izan zitezkeenak baina bere bereak zirenak, Natividadenak,
|
ikusi
ez ezik sentitu ere egiten baitzuen bere begiek ikusten zutena –xuxurlatu ere, xuxurlatu zuen Natividadek orduan zerbait, Nataliak, lo gozoan zegoenak, ezin entzun izan ziona, baina Natalia itzarri batek ere nekez entzungo ziona, hainbesteraino isildu zitzaion ahotsa ahizpari ahora bidean: " Uki nazazu, bai, Gerardo, zure gitarra naiz-eta:
|
|
Zalantza hartan zegoela, soinua zetorrèn tokira begiratu zuen, Zaldiaingo jauregi atarira: orduan, baina, are gehiago izutu zen eta are gehiago laztu zitzaion ilea, bi argi itsugarri
|
ikusi
ez zituen, bada, aurrez aurre, bat eta bakarra balitz bezala! Ondoren, berriz, hiru sorgin ikusi zituen, bata soineko arrosa batean bildua, eta beste biak soineko urdinekin.
|
|
–Errekako lamina zara, badakit,
|
ikusi
ez zaitut, bada, behin baino gehiagotan ispilu baten aurrean orrazten eta orrazten, ederra baino ederragoa! Eta badakizu zer pentsatu nuen?
|
|
–Baina onena ez dun hori: ...in baitzituen urte batzuk, argitasunaren erresuman; eta onena dun... edo okerrena, beharbada, printzesak neba bat zuela, eraztunaren jabea zena eta eraztunarekin noiznahi jolasten zena, harik eta egun batean printze printzesak basoan galdu, printzeak eraztunari agindua eman, eraztuna kantatzen hasi, eta ikazkin bat etorri zitzaion arte; eta okerrena dun (nekez gerta daiteken okerragorik), eraztuna
|
ikusi
ez beste sartu zitzaiola ikazkinari hartaz jabetzeko irrika... baita printzeari agindu ere eramango zituela anai arrebak errege erreginen jauregira eraztuna uzten bazion memento batean, agintzeko formula sekretua ematearekin batera. Eta orduan, mutilak eraztuna utzi, formula sekretua eman, ikazkinak eraztuna bereganatu, eta, bereganatu ahala, printzea akabatu zinan, gerritik labana atera eta lepoa moztuta.
|
2009
|
|
Egunsenti eder bat, sekula ikusi gabekoa bezala argitzen zitzaion, esaten zuen berak. Atarira irten eta, Arantzazuko paisaia errebelazio berri bat bezala agertzen zitzaion begien aurrean, halakoa inoiz
|
ikusi
ez balu bezala, diferentea bezala. Lehen inoiz ez bezala ikusten zuen orain jendea, umeak jolasean, lagunak berak.
|
|
Haren sentsuetan eta ariman errealitatearen mugak eta hesiturak erori egiten dira, mundua bat bilakatzen da, eta han, orobataren masa informean, errealitate berriak hasten dira higitzen, irudiak, argiak eta itzalak, mugimenduak, poetaren kreaturak. Poetak inork
|
ikusi
ez duena ikusten du, sortzen du?,, une mosquée à la place d, une usine, une école de tambours faite par des anges, les calèches sur les routes du ciel, un salon au fond d, un lac; les monstres, les mystères? (ik.
|
|
–Iru lau, ostro bako,/ otzak darabiltzan,/ sasi aien mingarri/ daukaz adarretan?, bihurritzen du, elorriaren sustraiak legez, hiperbaton gongoratarrean esaldia. Udaberrian, baina,
|
ikusi
ez duenak, ezin dezake jakin, zer nolako loratze eztanda zuria den malkorrean elorria lore lorean. Udaberria eta eguzkia berak etorrarazi balitu bezala da:
|
|
esan ohi da frantsesez, eta bizitza partieraz beterik dago. Haurtzaroko eskola lagunak, batzuk gero sekula gehiago
|
ikusi
ez ditugunak; estudiantetako hiriak atzerrian, edo han alditxo bat inoiz bizi izan zarenak, eta orduko hainbat lagun edo ezagun, gero sakabanatu, haiekin ez baituzu harremanik gorde, etab., zenbat aldiz ez dituzu gogoratu! Joanak joan.
|
|
(nik jada gehienak ez baitakizkit), Oñati eta Araba aldetik Arantzazu inguratzen duten tontorrak, izenez izen joan zen denak aipatuz. Madrildar bati legez ari zitzaidan banan banan denak esplikatzen, non zegoen zein eta zer, Andresen txabola eta eskorta, Beilotzako ardiak, sekula
|
ikusi
ez bagenitu bezala lehenago mendi guztiok elkarrekin. Harriturik entzuten nion.
|
|
(izen hori daraman ala ez, oso inportantea ezin izan liteke); mendeetan erakunde politiko eta erlijiosoek, filosofiak, teologiak, gehitu duten guztia gabe. Eta ezer
|
ikusi
ez duenak, ez al luke berak ere berarentzat nahikoa ikusi izango?... Dena dela, inor ez dago munduan bera bakarrik, bere begiekin bakarrik.
|
|
gurutziltzatzerik gabe, gizadiaren erredentziorik ez; beraz, gizadiaren erredimitzaileetakoak genituzke Judas eta Pilatos... Jesusen pertsonaia historikoa denaz bezainbatean, Meslierren testu ebanjelikoen etsamina kritikoaren konklusioan, ezin dugu
|
ikusi
ez bada, comme un visionnaire, comme un fou, et comme un fanatique?,, fou et extravagant? (I, 397, 404).
|
|
–Macy, s
|
ikusi
ez baduzu, ez duzu New York ikusi?. Horrelaxe dio munduko Supermerkaturik handienean hizki handiz idatzitako iragarkiak.
|
|
nola utzi duzu Ana bakarrik? Oskarrek alferrik aipatu zituen baso zabalak, ilunpea, baita Anaren egoskorkeria ere azkenean, beste irtenbiderik
|
ikusi
ez zuenean. Defentsa jarreran ari zela ohartu zen Oskar.
|
|
Broadway kalean gora ibili ziren teatroraino. Honen barne atarian jendea taldetan zegoen hizketan; taxiak espaloi ertzean geratzen ziren etorri berriak uzteko; agurrak, ongi etorriak, aspaldi elkar
|
ikusi
ez zuten pertsonen besarkadak. Broadway n izaten den teatro giro berezia nabarmentzen zen.
|
|
Baina oso aspaldikoa, espero ez nuena. Barraren ondoan eserita dago, orain arte
|
ikusi
ez badut ere. Duela hamabost urte ikusten ez nuen aurpegia, ahaztuko ez nukeen ile urdina, begi bat marroia, bestea berdea.
|
|
Begietan oraindik ez, baina ahotsean badu negarra. Altzoan dauka inoiz ikusi gabea nuen kutxa zaharra eta eskuan bueltaka inoiz
|
ikusi
ez diodan eraztun erraldoia. Ugertuta dago eta lodia da.
|
|
–Arraina seguru nondik zebilen jakiten ez zenean egin behar izaten zen hori, ardoran ibiltzea. Izan ere, ur gainetik arrain taldeak
|
ikusi
ez, baina sumatu litezke. Beraien azalak ardora ateratzen baitu, ilunpetan igarri litekeen distira berezi bat, konprenitzen?
|
|
Auskalo zergatik, baina nioena baino gehiago nekiela iruditzen zitzaion tarteka Mieli. Benetako kartak erakutsi gabe berari enbidoka ari nintzaiola, eta beste inork
|
ikusi
ez zuen bizardun hura horretarako asmatu nuela, norbait zelatan ari zela jakinarazteko.
|
|
Bost bakarti eta hiru bikote gurutzatu zituen ordura arte. Hauetako azkena Gurutze Gorriaren pareko arkupeetan, ia furgoneta gainera iritsi arte
|
ikusi
ez eta ustekabean musuka harrapatu zuena.
|
|
Argumentuaren hari mataza ezberdinak biltzea lortu eta, halere, istorio hura herren zegoela iruditzen zitzaidan. Ordura arte
|
ikusi
ez nuen zerbait falta zitzaidan. Ez bainuen Miel txanpon batzuk eskuratzeagatik, antzinakoak eta baliotsuak izanda ere?
|
|
Jertse luzearen poltsikotik musuzapi bat atera eta
|
ikusi
ez nituen begi ertzeko malko batzuk lehortu zituen Karmelek. Serioago jarri nahi zuela antzeman nion.
|
|
–Begiak zabaldu eta irri egin dit, baina guztia
|
ikusi
ez ikusi izan da, leihotik sartu orduko atea ixten duen haize horietako bat balitz bezala. Sendatuko da, bai?
|
|
aurpegia emango zuen, zer arraio, lehenbizikoan bai bederen, behin aurpegia emanda, orduan bai?, lasai gorde baitzezakeen gordetzekoa!; aurpegia emango zuen, bai horixe, eta duintasunez emango zuen, gainera, elegantzia pixka batekin, alegia?, ea bulegariei irri bat ateratzen zien, bide batez, hain ziruditen guztiek aspertuta bulego buruak emandako hitzaldiarekin? haietako bat aharrausika ere
|
ikusi
ez zuen, bada, eskuaz keinua estaltzen ahalegindu bazen ere!; Domingori, beraz, buruan zeukana hitzez esatea bakarrik falta zitzaion, eta, orduan, bulego burua eseri bezain laster zutitzen zela, esan zuen:
|
|
joan ere, ziztuan joan zen soka ingurura, txakurren zaunken artean; hara iritsita, berriz, aztoramendua amorru bihurtu zitzaion: behetik gorako begiradan
|
ikusi
ez zizkion, bada, alabari, azpiko galtzak!
|
|
Onena, beraz, bakean uztea izango duzue. Heriotza, izan ere, oso gauza itsusia da, munduko ezein haurrek inoiz
|
ikusi
ez lukeena, eta zuek ez duzue ikusiko, lasaitasun hori izango duzue behintzat, nire aholkua betetzen baduzue. Hori bai, ez duzue ahaztu behar hilda gero zerura joango dela, haurra oraintxe bataiaraziko dugu-eta, badaezpada.
|
|
Izeba Ernestina iritsi zenean, neskameetako bat aurkitu zuen bere zain, Regina eneko atarian; neskamea, baina, Ernestina
|
ikusi
ez beste, lantuka hasi zen, eta Ernestinak galdetu zion:
|
|
..., aurrera egin zuen; gero, etxean sartu eta Reginaren gelarantz abiatu zen; bidean, baina, beste neskame bat ikusi zuen. Noemi?, gertatutakoaren berri eman ziona; ondoren, Rakel neskamearen gelara joan zen, gela hura ez zen, halere, Rakelena, senar emazteen gelatik hurbil zegoèn beste gela bat baizik, hara berregokitu baitzuten neskamea?, non baitzetzan haurra, bere sehaskan; eta Ernestinak, hura
|
ikusi
ez beste, begiak zerura altxatu, ahapeka hitz ulertezin batzuk ahoskatu, urte batzuk aurrerago Gabinori aitortuko zionez, bizitza osoan behin egin zuen birao, eta orduantxe izan zen: eskerrak ematen dizkizut, Jauna, bai, baina madarikatu ere egin behar zaitut; gaur madarikatu egiten zaitut, batez ere??, eta hasperenka hasi zen.
|
|
Eta Maria Bibianari eta Adari begiratzen zien, eta berdin gertatzen zitzaion Nazariori, bi alabek ere antzeko begirada erakusten baitzuten, itzalak neskak mutilengandik bereizten ez baleki bezala. Anai arrebetan Gabino geratzen zen, beraz, askotan burbuila batean bezala bizi zena, Nazario bera sarri askotan nora ezean utziz; Gabinok ere, baina, molde bereko begirada erakusten zuen, burbuila zulatu, nola pintatuko zituen globoak eta aingeruak,
|
ikusi
ez zuèn anaiatxoa hilzorian imajinatzen bazuen, sufritzen eta sufritzen!, eta etxekoekin bat egin balu bezala behingoz; baldin eta Nazariori zalantzaren bat geratzen bazitzaion, halere, Gabinok emango zion okasio hartan informazio zehatza, orbetarren egoera ezin hobeto definitzen zuena eta Nazario bere iritzian berresten zuena:
|
|
–Gauza onik ez duzu entzun, beraz? , esan zion aitak, Teofilo Maria pixontzian esertzen
|
ikusi
ez beste.
|