|
2000
|
|
|
Abantaila bat genuen, nola hitzen hala kantuen aireak guk gihaurek konposatzen genituenez, ba, herrietatik gero galde gehiago egiten ziguten. Kantuak gureak izaite
|
horrek
bazuen bere garrantzia.
|
|
|
Bigarrenez, lehen esan bezala," neurtutako", frogatutako fede
|
horrek
bazuen garrantzi haundiko den beste ezaugarri bat. Komunitate batean, eta beraz, proiektu batean txertatzen zuen norbere bizitza.
|
|
|
Hori da egoera, aldrebes samarrean azalduta beharbada. Eta egoera
|
horrek
baditu bere ondorioak, zeren identitatea eta askatasuna kolokan kausitzen direnean, burujabetzaren aurrebaldintzak ere kolokan baitira.Horrela, abertzaletasunaren sorrera ekarri zuten askatasun eta identitate kontzeptuak birpentsatu behar direla dirudi. Edo, bestela, zintzoak izan eta dramatismorikgabe abertzaletasun politikoa baztertu.
|
|
|
Berak ohartarazten gaitu, ordea, hizkuntzaren normalizazioa lan politikotzathartzean, hitz
|
horrek
baduela zehaztapen beharrik, nahasketarik sor ez dadin edo, politikoa= publikoa. Ez alderdi politika??:
|
|
|
Bestalde, eta irakasleriari dagokionez, garbi ikusten da
|
horrek
duen garrantzia; ordena soziala zela eta, oinarrizko piezatzat hartua izango zen eta, beraz, irakasle eskolei izugarrizko protagonismoa eman zitzaien; gero eta indar handiago izango zuen irakasleak diziplinatzeko Estatuak omen zuen eskubidearen aldeko iritziak, irakasleak, fonctionaires de l' Etat?
|
|
|
–El rector es jefe de todos los establecimientos dependientes de la Dirección general de Instrucción pública que existan en el distrito universitario? (25 art.). Arautegi berean errektoreei dagozkien betebeharrak zehaztu ziren; funtzio horien zerrenda oso luzea denez irudi
|
horrek
zuen garrantzia adieraziko lukete, gure aldetik honako hauek azpimarratuko genituzke: –Cumplir y hacer cumplir las leyes, reglamentos y demás órdenes superiores?
|
|
|
Baina oraingoz lasai egon zaitezke. D, ailleurs, Rakel ondo ikusten dudan arren, uste dut atzo hasi genuen Clinton Lewinsky epaiketa edo olgeta
|
horrek
zuenarekiko obsesioa handiagotu egiten diola. Ni, ostera, ez naiz nago batere lasai, ze Tomek, fiskal beharra hobeto egitearren, nire alkandora bat eskatu dit eta, tamalez, ondoegi ezagutzen diodan izerdi hatsarekin itzuliko didala pentsatze hutsak goragalea ematen dit.
|
|
|
Nonbait, nire kemena eta ausardia nabarmen geratu dira, batez ere inorekin oso kalakariak izaten ez diren Idoia eta Lolaren hitzetan (gaur jakin dut, bestalde, hain isilak izan arren, hizkuntza irakasleak direla Iruñean). Baina Tomek eskuan zeukan ubeldura handiari antzeman diodanean, hotzikara batek zeharkatu nau buruko ileetatik behatzetako atzazaletaraino (egun osoan zehar niregandik hain urrun ibili den gizon
|
horrek
badu susmagarria egiten zaidan zerbait; oraindik ez dakit zer gogorarazten didan haren keinu ezagun horrek, baina egingo nuke susmo horrekin lotuta dagoela).
|
|
|
1. Hogeigarren mende amaieran biblioteka baten egitekoaz galdetzea, aspalditik ezagutzen dugun biblioteka klasiko horri agur egitea bezalakoxea da. Biblioteka baten eginkizunak, ene aburuz, ezin daitezke besterik gabe moldatu, biblioteka
|
horrek
duen ingurukoa bazter utzita. Hartara, biblioteka mota anitz zehaztu ditzakegu, batera edo bestera:
|
|
|
Antzinako Erregimenean, norbanako pribilegiodun eta pribilegiogabekoen arteko bereizketa, leinuzkoen eta arrunten arteko
|
horrek
bazituen, ondasunen ikuspegitik, sailkapen ugari, gaur egun desagertu eta berriro biztuko ez direnak.
|
|
2001
|
|
|
Esanak esan,
|
horrek
bazuen bere zergatia. " Izan ere, aldizkari au askotan behintzat, nola atera izan dan, miraria, benetan arritzekoa da.
|
|
|
Honekin lotuta dagoen beste faktore bat daukagun auzi politikoa da. Hogei urte daramatzagu borroka politiko demokratiko baten inguruan baina eduki sozialik gabekoa da, eta
|
horrek
badu zeresana eta zer egina.
|
|
|
Freudez gero," Ediporen Konplejua" sikologo guztiek jaso eta onarturik dute. Euskaldunok geure lurraz maitemindurik gabiltza, geure ama lurraz maitemindurik, baina hori ezin bestekoa dugu, zeren ama
|
horrek
badu senarrik, aita hain zuzen. Geure ama lurra maite ahal izateko, geure aita hil beharrean arkitzen gara.
|
|
|
Etsaiaren gailurren aurrean elkartzen diren foroetan, aniztasuna handiago egiten da, zenbait sindikatu eta mugimendu klasikoagoak elkartzen baitzaie, eta orduan zailtasun handiagoak izaten dituzte adostasunera heltzeko. Alta, lortzen dute, eta
|
horrek
badu bere meritua.
|
|
|
Euskal antzerki garaikidearen bila abiatu dira Gaitzerdikoak beren lehen areto ikuskizun honetan. Ikuslearen harrerari begira
|
horrek
dituen arriskuak ezagutzen badituzte ere, apustu garbia egin nahi izan dute euren lan egiteko moduari eutsiz. Izan ere, argi dute antzerkigintzan duten eginbeharra.
|
|
|
Gutxi batzuk aipatzearren: " Ez zitzaion denbora asko falta Eduardo Ortiz de Zarate, Zigorrek modu berean egiten zuela barre egiaztatu ahal izateko" (17.or.);" Gerora bakarrik(...) ulertu ahal izango zuen haur abandonatuenak ere..." (10.or.);" Gerora jakingo zuenez, ez zen hala gertatu." (32.or.);" Historia
|
horrek
badu kontakizunarekin zerikusirik,..." (49.or.);" Oraindik ez gaude hor" (230.or.) edo gehiegi ez luzatzeko jadanik 107 orrialdean egiten zaigun amaiera trajikoaren iragarpena. zaizkiela (zaizkigula) askotan Saizarbitoriaren nobelek jasan dituzten irakurketa eta iruzkin literarioak direla medio. Badirudi teknikaren atzean dagoen interpretaziora pasatzeko gonbidapena luzatzen ari zaigula egilea.
|
|
|
Dagoeneko ez dira lehen bezalako pelikulak egiten; hori ere topikoa dugu ala espezializatutako kritikoek behin eta birritan errepikatzen duten esakune
|
horrek
badu egiatik ere zerbait?
|
|
|
hain zuzen. Hala ere, hizkuntza
|
horrek
baditu bere, akatsak?, bere auzi arazoak... Hala nola, gehiegikeria, debaldekeria, gauzak modu opakoan ematea, edukia modu zuzenean ez ematea, formak edukiaren aurretikjartzea, etab. Edota astunegia, erritmo gutxikoa, hitz jariotsua... gerta daiteke.
|
|
|
Beraz, ez da arbitrarioa, kulturaren etagizartearen menpeko erabilera baita. Eta
|
horrek
badu kontuzko ondoriorik, hizkuntzaren irakaskuntzan ari den irakaslearentzat besteak beste.
|
|
|
Planteamendu
|
horrek
baditu hainbat ondorio bereziki interesgarriak iruditzenzaizkigunak:
|
|
|
Drakula-k Jonathan Harker i egiten dion gonbite
|
horrek
badu halako errituiniziatiko baten antza. Drakula-ren etxera sartzeko erabakia borondatezkoa da.Borondatezko ekintza eskatzen zaigu mendebaldarroi ere, ezagutzen ez dugunlurralde bat ezagutzen saia gaitezen. horrek atarian geure zorion zatiño bat uzterabehartuko bagaitu ere.
|
|
|
Egia da, baita ere, pertsonaia interesgarrienaren mixeriak ere prebisibleegiak gerta dakizkiokeela irakurleari, baina trauma kolektibo sakonagoen faltan... Seguruenik, Tx. Lasagabasterrennostalgia igurtzi
|
horrek
baluke zerikusirik, R. Barthes ek, estrukturalismo gogorrenaren sasoi lehiatsuak jada baretuago bizi zituenean?
|
|
|
Zeren, sakontasun eta espiritualitate berbera eragin dezaketen liburuakargitaratzen jarraituta ere, egia da, Borges-ek esaten zuen moduan, ez direla obrakaldatzen, aldatzen direnak irakurleak direla. Nago, hala ere, alderantzizko bidea eregertatzen dela, hau da, idazleak berak ere irakurtzen ditu bere giroan gizartearenjoerak, eta
|
horrek
badu gehienetan ondoriorik idazten diren liburuetan.
|
|
|
Hizkuntzen erabilera era osatuan ulertzeko, ezinbestekoa da sare sozialak kontuan hartzea (Martinez de Luna, Jausoro, Berrio Otxoa eta Idirin, 1998). Euskararenerabilera eta
|
horrek
dituen funtzioak aztertzeko, ondorengo mailak hartu dirakontuan sare sozialean (Espi, Azurmendi eta Arratibel, 1993; Arratibel, 1999): 1) Gertuko sarea: gizabanakoak normalki interakzionatzen duen taldea, familia, lagun eta ezagunekin egiten duen euskararen erabilera; maila honetan gurasoak, bikotekidea, seme alabak, lagunak, lehengusuak, bizilagunak, lankideak eta ikaskideak sartzen dira; 2) Urrutiko sarea:
|
|
|
gizabanakoa, gizabanakoen artekoa, posiziozkoa eta ideologikoa (Doise, 1982). Bigarren mailakatze mota
|
horrek
baditu zenbait abantaila, adibidez, mailaideologikoak eta posiziozkoak duten garrantzia ulertzeko, biak oinarritzen direlako: a) artekotasunean, edo harremanetan, eta horrek suposatzen duen erlatibotasunean, eta b) artekotasuna, gehienetan asimetrikoa denez, boterearen, estatusaren etatamainaren arabera esplikatuko den ustean (Leyens eta Bourhis, 1996; Bourhis, Gagnon eta Moise, 1996).... Hau guztia interesgarria izango da euskararen erabileraaztertzeko.
|
|
|
Senatari sozialistak, Luis Ayllonek, bestalde, azaldu du sektore aeronautiko osoak, pilotuek, kontrolatzaileek, elkarte profesionalek, ikastetxeek, erabiltzaileek eta eragindakoek erakunde horren jardunari buruzko eztabaidan parte hartu dutela, eta guztiek diote Espainian Istripuen Ikerketarako Batzordeak “ez duela funtzionatzen eta ez direla serio aztertzen aireko istripuak”. Sustapenaren titularrak onartu du Batzordeak “ez duela behar adina langile funtzionario, Zuzendaritza Nagusi Zibilean gertatzen den bezala”, eta ziurtatu du bere Ministerioak ikerketa erakunde
|
horrek
dituen langileak gehitzeko lan egiten duela. Gaur egun, batzordea hamabost postuk osatzen dute, eta horietatik sei hutsik daude.
|
|
|
· Sor ezazu fruta zuku guztiz naturala, fruta zuku gustukoenak fruta zatiekin eta udan barazki frijituekin nahastuz. Hala ere, fruta zukua jatea, ohitura dietetiko egokien barruan, ez da izan behar elikagai horiek jateko aukera bakarra; izan ere, ez da sumatzen fruta freskoak ematen duen zapore erreala eta gustua, eta, gainera, nutrizioaren ikuspegitik, ez dute erabat ordezkatzen fruta osoa, elikagai
|
horrek
duen zuntzaren zati bat, funtzio organiko interesgarriak dituen substantzia, ez baitute hartzen. Hala ere, edari freskagarrien kontsumoaren alternatiba osasungarritzat har daiteke, eskuarki kalorikoagoak eta ez hain elikagarriak.
|
|
|
Euskal literaturaren ezaugarri edo bereizgarrietan sartuz gero, ez dakit nondik hasi behar genukeen. Badirudi euskal literatura
|
horrek
dituen alde txarrak alde onak baino askozaz ere nabarmenago direla. Nik ez dut uste horrelako zerbait esatea bekatu larria denik, batez ere euskaraz eta euskaldunen artean esaten baldin bada, eta hobe baitugu jakinaren gainean egon, ez gehiegizko amets eta irudipenik izan geure ondasunei buruz.
|
|
|
Bistan da obra hori beste askoren aldamenean agertua dela, baina beste asko horien aztarrenak zeharo galdu dira. Horrenbestez esan nahi dut, Euskal Herria eta euskal literatura urriak izateaz gainera, urritasun
|
horrek
baduela arrazoi bat eta arrazoi hori dela, ez berez eta jatorriz urria eta exkaxa izatea, baizik gero urteak etorri eta urteak joan urritu eta pobretu izana neurri handi batean. Beste gauza bat ere aipatu behar da, guztiz beharrezkoa dena, Euskal Herriaren partiketa.
|
|
|
Erdibanatze
|
horrek
bazuen, bistan da, klase erroa. Hiri larri xamar batean, behartsu kontukoak joaten ziren" publiketara5"; zerbait zezaketenek, nahiz izandunegiak ez izan, fraide mojen ikastetxeetara bidali ohi zituzten haurrak.
|
|
|
Norbaitek badaki segur aski biderik artezena beti hautatzen; nik, ez. Gehiago oraindik, norbait
|
horrek
badu kemen eta ausardia bide zuzen horretarik sekula ez saihesteko, eta nik, berriz, ez dut deus parekorik. Hitz bi esango nituzke, halaz guztiz, barkakizunago gerta daitezen bekatu larriak.
|
|
|
Handitasun
|
horrek
badu axola guretzat, euskaldunontzat. Gizon handi franko sortu da gure artean, aski eta gehiegi herri koxkor batentzat.
|
|
|
Amets xuri gorri
|
horrek
baditu, haatik, zenbait alde txar. Ez dute gaizki barre egin behar ondorengoek gure bizkarretik!
|
|
|
Endrike Knörrek eskura zidan Landazuriren testu ezaguna; liburu
|
horrek
badu beste edizio bat, Gasteiz, 1976an argitara irten zena. Beragandik jaso dut, gainera, Landazuriren Los compendios históricos de la Ciudad y Villas de la M.N. y M.L. Provincia de Alava, Gasteiz 1798; eta orain  tsu 1976 Hemen ere bada berri labur bat" Nanclares" deritzan zatian, 147 or.. Piarres Adameren aitzindari Donostian saritu eta argitara zuten" pasartea", liburuxka baino bederatziren bat urte lehenago azaldua, I. Sarasolari eskerrak ezagutu dut.
|
|
|
Ez da hau halabeharrez, eta gai beraz ari direlako, bi idazleren hi  tzetan noraezean sor daitezkeen elkar topa horietakoa: hitz eta esaldi berdinak erabiltze
|
horrek
baditu sustrai sakonagoak. Nolanahi ere, Lapurdiko kutsua ez zuen estaltzen Ubillosek; aitzitik, erakutsi egiten zuen era zetorkion guztian.
|
|
|
" Oraindañoco Afezpicu, ta Eleiz arzaiac Apostoluen ondorengoac dirala". Bistan da hor Bidasoaz haranzko ph, latinetikako hitzetan eta letra multzo
|
horrek
zuen ebakeraren arabera, hemengo eta hango, balitz bezala hartu zuela.
|
|
|
Helduen euskalduntze alfabetatzea kriminalizatzeak, gizarte mugimendu
|
horrek
duen babes politiko soziala ezabatzea du helburu. Neurri batean lortzen ari dira; helduen euskalduntze alfabetatzearen hazkuntza eten egin da eta ahultze bidea, abagune politikoa tenkatu ahala, areagotuko da.
|
|
|
Gure ametsak, eskualde anitzetako tren geltoki busti edo portu zikinen kaietan hurrantzen zirenak ziren; hiri nagusia gehienontzat, gero gabeziaren tupina herdoildua zen, sentimendu
|
horrek
gintuela hain zuzen elkartzen eta behin betiko etsitzetik desbideratzen. Lanaren ukateak, mugimenduaren jarraipena itxura zezakeen, baina ez zuen ametsaren kidetasunarekiko inongo loturarik.
|
|
2002
|
|
|
Patxi Zubizarretak euskaratu duen" Mikela lotsatia", bi urtetik hasi eta sei urte bitarteko neska mutikoei zuzendurik dagoen bilduma zabalago baten lehen atala baino ez da. Mikela izeneko igel txiki hori azkarra da, baina lotsati samarra ere bai, eta jakina,
|
horrek
baditu bere desabantailak. Adibidez, abestea izugarri gustatzen zaio gure igeltxoari, baina hain lotsatia denez, ez du inork bere kantua entzuterik nahi, eta ezkutatu egiten da bere gelan, krokrokro aritzeko.
|
|
|
Une honetan, beraz, alderdi sozialista da ETAren lehen jomuga. Juan Priede, Orioko PSE EEko zinegotzi bakarra alderdi honen kongresuaren atarian hil zuen,
|
horrek
duen esanahi politiko sakonarekin. ETAk argi utzi nahi du PSErekin aritzea zein arriskutsua den, behintzat bere gustuko klabeetan ez bada.
|
|
|
Hori tranpa bat da. EAJ eta EAko hautetsiok baditugu gure egitura politikoak, eta korpus
|
horrek
badu diagnostiko komun bat. Irreala litzateke pentsatzea udal hautetsiok gure ideario politikotik kanpo gabiltzala.
|
|
|
Kritika aztertzeko modu asko dago. Askotan azterketa
|
horrek
duen helburua hartzen da kontuan. Epaiketa bat baldin badago, kritika batek epaitu egin behar duela esaten da.
|
|
|
Zergatik? Bere ustez, sektore zabal
|
horrek
baduelako marko berri bat egiteko oso estrategia argia. Beraien ustez, eta hala diote, dena frogatu dute ezker abertzalearen aurka:
|
|
|
Gutxitan aipatzen da Marokoko herritarren %50 edo %60 tamazight hiztuna dela (gobernuarena da kalkulu apalena eta altuena hizkuntzalariena). Izugarrizko nombrea da hori, gero hizkuntza
|
horrek
duen onarpen ofizialarekin alderatuta. Marokoko hizkuntza ofiziala arabiera estandarra da.
|
|
|
Haur eta gazte literaturan egiten diren gauza asko formulako literaturaren forma batzuk dituzte, helburu zehatz batzuk dauzkate, publiko zehatz eta markatu batekin konektatu behar dute, eta, beraz, idazleak maneiatzen dituen elementuak findu egiten ditu estilo bateko edo besteko literatura egiteko. Niretzat literatura estilo
|
horrek
badu lekua, eta akaso, pena da toki zabalago bat ez izatea. Nahiago nuke liburu batek 5.000 ale saldu beharrean horrelako lau aldiz salduko balu, ona litzateke, batez ere sortzailearentzako, halaber, argitaletxeetan ere arazo gutxiago egongo litzateke apustu arriskutsuagoak egiteko.
|
|
|
Euskal ekonomiaren egitura sektorialak bereizgarririk baduela ere aipatua izan da, industria sarearen pisu erlatiboa. EuropakoBatasuneko ekonomien artean handienetakoa dena? eta ehun produktiboarenbarnean dituen izaera estrategikoa, erakarpen eragina eta aitzindaritza direla kausa.Egoera
|
horrek
badu ondoriorik zerbitzuek euskal ekonomian duten hedapen prozesuan, bai zenbatekoaren ikuspegitik, bai nolakoaren ikuspegitik. Izan ere, arestianazaldu denez, euskal ekonomiako zerbitzuetako hedapenak lotura estua erakutsi duindustriaren bilakaerarekiko.
|
|
|
Ekonomiaren globalizazioak nazioarteko harremanen liberalizazioa dakar, eta, oro har, herriarteko fluxu ekonomikoen sakontzea. Hala ere, dinamika liberalizatzaile
|
horrek
badu salbuespenik: aipagarria da, batez ere, lan eskuaren arlokoa.Lan faktorearen gaineko nazioarteko politika oso urrun dago kapital faktoreariatxikitzen zaion politika liberaletik.
|
|
|
Lehen euskara errektoreordea Jazinto Iturbe izan zen eta berarenondoren Andoni Iriondo izendatu zuten. Biak Emilio Barbera errektorearekin.Araudiak ezartzeko izandako atzerapenaren adibide dugu Euskara Institutuasortzeko bederatzi urte pasa izana eta orain arte erakunde
|
horrek
duen pertsonalurria (irakasle bi 2001 urtean). Unibertsitateko zenbait irakaslek, agintari publikoek eta epaile batzuek kezka handiagoa izan zuten erdaldunen hizkuntza eskubideak babesteko, euskararen erabilera sustatu eta euskaldunen hizkuntza eskubideakerrespetatzeko baino.
|
|
|
Mandatu
|
horrek
bazuen xehetasun aipagarririk:
|
|
|
eta, horren ondorioz, beren produkzioei egindako bajio egozte bereizgarriak, zilegitasun, prestigio etaautoritate bereizgarriak, beraz?; egiazki, horrek guztiak eragina izaten du berenproduktuen eraginkortsun sozialean. Izan ere, kultur arloa testuinguru sozialeanintegraturik dago, eta azken
|
horrek
badu ondoriorik haren funtzionamenduan.Gauzak horrela, beste botere sozial eta politikoei buruzko hurbiltasunak, edourruntasunak?, talde sozial batzuetako edo besteetako kide izateak, zenbaitinstituzio zientifiko, akademiko edo intelektualekiko harremanak, komunikazio esparru publikoan sarbidea izateko ahalmenak..., faktore horiek guztiek baldintzatzen dute, besteak beste, kultur sortzaileen jard... Bai eta kulturgilea kokatuere ordena hierarkiko. batean, non, gaitasun kultural eta akademikoan onarritutakoordenamenduaren itxurapean, botere sozial eta politikoetan dauden sarbide posibilitateetan oinarritutako hierarkia antzematen den.
|
|
|
(Basabe, 1966) artikuluan argitara eman zuena. Bertan deskribatu zuen humero
|
horrek
duen artrosi prozesua, humeroaren buruaren eta eskapularen arteko artikulazioan daukana hainzuzen ere. Basabek beste hezur bilduma batzuk ere aztertu zituen:
|
|
|
298). Eta
|
horrek
badu ondorio garbi bat: zientzia teknikoen arrazionaltasuna ahulduagatik ere, egunerokotasuna, mundu teknikora eta hizkuntza teknikora murriztuz, erabilgarritasun teknikoaren menpe jartzea.
|
|
|
Egoera hori ahalbidetzen duten aldagaien artean daude, besteak beste, heziketa maila, lagunen eta familiaren elkartasun sareak edukitzea edo ez, eta lan prekarietatea ezagutu aurretik pertsona
|
horrek
zituen bizi baldintza materialen eta, habitat, aren aberastasun edo txirotasuna (Martínez eta Simón, 1997: 67).
|
|
|
Hein berean, ordea, ezkortasunean eta etsipenean jauzi ordez, generoaren soziologiak argitara eman duen tesi
|
horrek
badu bere alde onik eta baikorrik: –balioak desberdintasunak sortzeko, mantentzeko eta berrekoizteko halako balioa badu, genero, deseraikuntzarako?
|
|
|
azpimarratuko du. Itoizko kasua adibide modura erabil liteke hemen azaldutakoa ulertzeko; batetik, Antonio Casas ek eta bere taldeak azterketa (anti) zientifikoaren bidez, zientzia ofiziala kritikatu dute; auzokideek, berriz, beren gizarte eta kultura testuinguruaren alde agertuz,
|
horrek
duen esanahiarekin, ingurumenaren aurkako eraso berri bat ekidin nahi izan dute. Era berean, ez dago esan beharrik pixkanaka pixkanaka, denboran zehar, egunkarietan (gutxi batzuetan) argitaratutako, bestelako?
|
|
|
Bizkaiko hiriburuan euskal elkarte
|
horrek
duen Kafe Antzokia izeneko kulturgunean kokatzen da emisora, eta oso inguru erdaldunean dagoen arren, finkatuz joan da. Hasieratik, irratiaren sortzaileen asmoa euskaldunak euskaraz bizitzeko elkarguneak eskaintzea izan da, elkarteak antolaturiko beste ekintzetan gertatzen den bezala:
|
|
|
Donostiako Herri Irratiak euskaraz eskaintzen zuen programazio tartea luzatu zuen, eta egunero zazpi orduz euskaraz emititzeari ekin zion. Irrati
|
horrek
bazuen euskaldunek osaturiko lan-talde profesionala eta, beraz, ez zuen moldaketa handirik egin behar izan, euskarazko idazketa taldea eratzeko. Bilboko Herri Irratiak euskarazko irratsaioen iraupena luzatu zuen laguntzei esker, eta, esan bezala, euskarazko emankizunak eskaini zituen FMn.
|
|
|
Alemanian alemaniarra, Frantzian frantsesa eta Espainian espainiarra. Eta superetnia
|
horrek
ditu, eduki, zilegitasun kulturala eta linguistikoa, legeak eta armadak horretarako bermea ematen baitiote. Horrela jokatzeak arriskuan jartzen du, oinarri oinarrietatik, kultura aniztasuna:
|
|
|
“Amen legezko eskubideek ordu bat hartzen dute amak, komeni zaion moduan, banatzen dituen zortzi orduko; gainera, lanaldia murrizteko eska dezake eta ez du txandarik edo gaueko lanik egiten”, alegatu du Navasek. Baina arazo
|
horrek
badu konponbiderik, amak esnea atera eta hozkailuan gorde baitezake, zenbait egun igaro ondoren ere inolako propietaterik galdu gabe. Frantzian, adibidez, “babyrooms” direlakoak sartzen ari dira enpresetan.
|
|
|
xasisa egitea, pertsiana bateko lamak lotzea, tapizeria lanak egitea edo errodapiak jartzea. Behar bezala erabiltzeko, lehenengo pausoa da makina grapaz edo iltzez kargatzea, eta makina
|
horrek
duen kargagailu unibertsalean jartzea. Komeni da kargagailuaren azpian grapa edo iltzeen erreserba kontrolatzeko aukera ematen duen adierazlea dagoela jakitea.
|
|
|
" Iraina" entzunda, laidoz edo hitz gogorrez ari garela pentsa lezake askok. Esanahi horixe besterik ez dator gaurko hiztegi askotan, baina berba
|
horrek
badu beste adiera bat: ama batek bularretako edo errapeko esnea eraistea.
|
|
|
Gizona haien parera iritsi, eta pentsatzen hasi da, ikuskizun
|
horrek
baduela interes ezkuturen bat. Begiak altxatu ditu gogoeta egiteko asmotan, baina gainaldean txakurra ikusi, eta ezin izan du gogoetarekin jarraitu.
|
|
|
Horregatik ez direla sartzen ahal sare publikoan, nahiz urteetan haiek izan ziren, arrazoi guztiarekin gainera, beti publifikazioa eskatzen ibili zirenak. Egia da, abertzale baten ikuspuntutik, aski gauza ona dela elkarte bat izatea, bere besoak Euskal Herri osora hedatzen dituena, baina aitortu behar dut eredu
|
horrek
dituen berrikuntza pedagogikoak aztertu nahi izan ditudan bakoitzean ez dudala aurkitu halako desberdintasun nabarmenik eskola publikoetan milaka irakaslek egiaz egunero egiten duten lanaren eta ikastoletan egiten den lanaren artean. Zer gertatzen da?
|
|
|
Gaztetasun
|
horrek
badu bestelako ondoriorik: euskal irakasleak ez daude ondo kokatuta aginte guneetan, eta hori, zer esanik ez, oso garrantzi handikoa da hartzen diren erabakiei begira, edozein mailatakoak direla.
|
|
2003
|
|
|
Bere emaztearen hiltzailetzat joa izango da gizona, eta Martuteneko espetxean amaituko du, harik eta bere abokatuak arazoa detektibe baten eskuetan uzten duen arte. Ostolaza errugabea dela frogatzea izango da detektibearen zeregina, ustez, baina eskaera
|
horrek
badu iruzurrik. Nolanahi ere, hilketa gauean espetxeratutakoarekin oheratu zen emakumearen atzetik hasiko da detektibea.
|
|
|
taldekoon artean" zergatik ez diagu ba joko?" esan eta jotzen bukatzen duzu. Eta arrakasta gehiena
|
horrek
du gainera!
|
|
|
instrumentu akustikoekin egin edo sintetizadore batekin egin, rocka izan edo klasikoa izan, azkenean musika da. Zuri zerbaitek komunikatzen badizu, iritsi egiten bazaizu,
|
horrek
du axola. Modatan erortzen gara, hori garbi dago, baina garbi dago ere festetan entzuten ditugun kantuak etxean entzuteko ez zaizkigula gustatzen.
|
|
|
Iparraldean, tamalez, oraindik ez dugu, baina, hemen ere guretzat botere publiko hori nahi dugu. Eta nahi
|
horrek
badu etorkizunik, demokratikoena eta kontrolagarriena baita. Alternatibarik badago, ez dugu negarrik eginen estatuak desagertzen direlako.
|
|
|
Baina, beste alde batetik, askatasun
|
horrek
baditu bere baldintza edo kondizino batzuk, fedeak eta Ebanjelioak eskatuta; laster ikusiko dogu zeintzuk direan. Orduan, kristinau batek askatasun haundia dauka, bai; baina bere fedeak jokabide batzuen neurriak jarten deutsoz.
|
|
|
Herri batua, ezin garaitua! Eta ez da gezurra Allenderen abisua, baina aurki
|
horrek
badu bere ifrentzua: Herri puskatua beti garaitua!
|
|
|
Gizarte ordenamenduaren reifikazioaeta naturalizazioa, bere izaera sortua eta kontingentea ez hautematea?, giza artekotasunaren berezko ezaugarri unibertsaltzat hartu izan da, baina azkenaldian geurekategoria modernoen mugapen gisa hartzen ari da. Sanchez de la Yncerak azpimarratzen duen bezala, oso garrantzitsua da bereiztea sozialitatea (giza artekotasunaedo eguneroko elkarbizitza) eta sozialitate horretaz dugun bizipena eta pertzepzioa: garen horretaz dugun pertzeptzioa eta garen
|
horrek
duen adierazpen praktikoa; hauda, zein neurritan garatzen dugun geure eguneroko harreman eta praxiek dutenahalmen sortzailea, elkarbizitza autoeratua, erreflexiboa eta librea bideratzeko:
|
|
|
Hemen eta Munduan taldeak, globalizazioaren aurkako gainerakomugimenduek bezalaxe, osagai eta diskurtso ugari biltzen ditu bere baitan. Bainaherri ekimen
|
horrek
badu ezaugarri nagusi bat, Hemen eta Munduan erakundearenetorkizunaz hitz egiterakoan aipatu beharrekoa: euskaldunek, eta are gehiagoglobalizazioaren aurkako mugimendu horretan diharduten pertsonek, aldarrikatzenduten nazio nortasunaren eta aurrera daramaten diskurtso globalaren arteko gatazka egoera bizi dute barruan.
|
|
|
UEUren erakundetze prozesua dugu lan honen bigarren ardatza. Gizarte mugimendu gisa sortu zen UEU, Euskaltzaindiaren eta Ikas en babesean, izaera
|
horrek
dituen abantailekin eta desabantailekin. Gizarte mugimendua izateak malgutasuna eta kemena eskaini ohi dio erakundeari, batez ere eginkizun berriei ekiterakoan.
|
|
|
Martin Orberen eta Mari Karmen Menikaren txukuntasunari zor diogu ondare hori gordeta izatea. Dena den, iturri
|
horrek
baditu bere mugak; UEUren erakunde nagusien, zuzendariaren, idazkariaren, talde eragilearen eta sailburuen batzarraren ibilbidea eta zereginak, neurri handi batean, ederki azaltzen dizkigu. Aitzitik, berri gutxi dago garai hartako UEUko sail bakoitzaren bizitzari buruz; kasurik onenean, sailburuak gorde duelako eta ikerketa honen mugek ezinezko egiten dutelako banan banan informazio horren bila ibiltzea.
|
|
|
Mende hasieran gaia ateratzen zenean, ohikoa izan zen espainiar unibertsi tatea baztertu nahia, haren hutsuneen eta gabezien ondorioz; eta jarrera
|
horrek
bazuen jarraitzailerik 1977an. Julio Caro Barojaren iritzian, adibidez, «La Univer sidad Vasca debe ser una universidad de nueva planta, construída en vistas a las necesidades del País Vasco.
|
|
|
Geroago kontsumitzen bada, garrantzitsua izango da hoztea. Nolanahi ere, komeni da gogoratzea pasta gero birberotuz hozten bada, murriztu egiten dela elikadura, mugatu egiten baita almidoien xurgatze ahalmena, hau da, produktu mota
|
horrek
dituen karbohidrato konplexuen xurgatze ahalmena. Nutrizio arloko murrizketaren ondorioz, energia gutxiago kontsumitzen da, eta gero eta gutxiago kontsumituko da prestatutako produktua zenbat eta gehiago berotu eta hoztu.
|
|
|
Animalia gantzak (gurina edo txerri gantza, esaterako) aseak dira, eta landareetatik eratorritakoak (arto olioa edo ekilore olioa), berriz, asegabeak dira, koko eta palma gantza izan ezik. “Koipe txarra” edo “koipe ona” da, odoleko kolesterol maila aldatzeko gantz mota
|
horrek
duen ahalmenaren arabera. Gantzak (lipido ere esaten zaie) ezinbesteko elikagaiak dira eta, gainera, dietaren funtsezko osagai dira.
|
|
|
Proiektu honetan parte hartu duten artista guztiek altruismoz eskaini dituzte beren zerbitzuak, baita Marta Rivera eta Marilar Aleixandre idazle galiziarrek ere, diskoaren libretoa egin baitute. Federico Ortega SGAEren Autore Zigilua eta Egile Faktoria sustatzeko zuzendariak nabarmendu zuenez, “Bágoas negras negras soinu banda bat da egun horietako Galiziarentzat, baina, aldi berean, lurralde
|
horrek
duen sormen gaitasun izugarria aldarrikatzeko”.
|
|
|
Izan ere, bere enbestida bortitza da, ez kaltegarria, azkarra baizik. “Zizare”
|
horrek
badu berezitasun bat: posta elektronikoaren bidez hedatzen da, baita Sarean partekatutako karpetetan ere.
|
|
|
Orain arte, cannabisaren osagaien probak egin dira minbizia eta esklerosi anizkoitza duten pertsonengan. Hala ere, nahiz eta XV. mendekoak diren epilepsiaren sintomak arintzeko landare
|
horrek
dituen onurei buruzko txostenak, oso gutxi dira azken urteotan gizakietan egin diren proba antolatuak. Municheko Max Planck Institutuko ikertzaileek sagu hazi batzuk aztertu zituzten, epilepsiak gizakiengan duen eragin bereizgarriarekin:
|
|
|
Hamaika aurkezpen Egunerokoa eta ohikoa da pipak aperitibo gisa hartzea, eskukada artean. Baina praktika
|
horrek
badu eragozpen bat. Poltsa ireki ondoren, zaila da horiek jateari uztea, eta, gehiegizko kaloriak eragiteaz gain, aldi berean irensten den gantz kantitatea dela eta, digestak dira.
|
|
|
Honako irizpideak hartuko dira kontuan: jardueraren kalitatea, entitateak bere jarduera eremuan agertu duen ibilbidea, jarraipena eta egokortasuna, partaide kopurua eta jardueraren iraupena eta zabalkundea, jardueraren finantziazioa, antolatzeko azpiegitura eta giza baliabideak, kirol eta gizarte mailan jarduera
|
horrek
duen interesa, antzeko kirol programa edo eskaintzarik ez egotea eta jarduera kualifikatutako pertsonal teknikoak garatzea.
|
|
|
Eskerrak eman besterik ez daukat. Aldi onetan eta ez horren onetan nire ondoan izan zaitut, eta
|
horrek
badu izena: Adiskidetasuna.
|
|
|
Herrian denek denen berri zuten. Eta
|
horrek
bazituen abantailak, baina baita kontrakoak ere. Zirenak eta ez zirenak kontatzen zirelako.
|
|
|
Dostoievskiren obra handian, Ivan Karamazovek garatzen duen arrazonamendua gogoratzea besterik ez dugu: nola onar daiteke hainbeste haurren sufrimendu itzela eta heriotza, nola pentsa daiteke
|
horrek
baduela zentzu bat Jainkoaren egitasmoan, ongi bat dakarrela bere ordena transzendentziazkoan, eta zerura heltzean guk ere dena ulertu eta ederretsiko dugula. Umeek ez dute astirik izan bekatu egiteko, zergatik orduan halako zigor gogorra?
|
|
|
Amateurismoa ikusiko du norbaitek hor, eta badago, eta agian hala behar du izan, edo ez; baina, amateur horiekin batera, esparru txikiko argitalpen horietan, egon badaude komunikazio zientziak unibertsitatean ikasitakoak. Erdi musu truk, esango du baten batek, ohi denez
|
horrek
duen garrantzia leundu nahian. Musu truk, edo komunikazio esparru euskaldunaren aldeko apustu garbian; epe luzeko inbertsio indibidual zein kolektibo moduko zerbait egiten.
|
|
|
Kontuan izan beharrekoa da zer nolako aldizkariak diren horiek guztiak, baina izan hor daude eta euskal esparrua lantzen laguntzen dutela ezin ukatu. Esparru zibernetiko
|
horrek
badu ezaugarri garrantzitsua, kultur industrien gainerako sektoreetan ere susmatu duguna: ekimen pribatua da nagusi54".
|
|
|
Baina zoko horiek itsas zabalaren ur geldiak dira eta itsas zabal hori gizarte eta hizkuntza erkidegoa da. Erkidego
|
horrek
badu bere kultur ingurua eta haurrari, garatzeko behar dituen hitzak, kontzeptuak, gako sozialak eta funtzionamendurako protokoloak eskaintzen dizkio.
|
|
|
Motiboak ugariak izango dira, jakina, baina badira bi inondik inora ezin ahaztuzkoak: a) gero eta irakasle gutxiago dago, EAEn, euskaldundu edo alfabetatu gabe; b) gelditzen diren" elebakar" horiek gero eta aurrerago doaz adinean, eta adinkontu
|
horrek
badu ondorio nabarmenik L2 eskuratzeko gaitasunean. Faktore bi horiei besterik ere erantsi behar zaio, zenbaiten ustean:
|
|
|
Nolanahi ere, pairatu behar izan dituzten lan baldintza urriek sektorea markatu egin dute. Baldintza horiek kasu askotan mugikortasun handia ezarri dute eta" beteranoak" euskal kantetan agertzen bazaizkigu ere, sektorearen ezaugarria gehiegizko mugikortasuna da,
|
horrek
dituen ondorio latzak kontuan hartuz: prestakuntza falta, egonkortasun falta euskaltegietan, perspektiba historikoaren falta eta, oro har, sektorearen ahulezia.
|
|
|
" Ahuldutako hizkuntzak indarberritzeaz zer dio mundu zabaleko teoriak?". Eta kezka horri era egokian aurre egiteko dagoen garapenen ahuleziaz ohartarazten zigun egile horrek, horrela zioenean (ikus www.erabili.com webgunean egile
|
horrek
duen artikulu sorta):
|
|
|
Hainbatez, baten gogoa bestearekin bat etorri behar da, eta premiazkoa da bi biek elkar ulertu eta bateratzea; sarritan ematen da, printzipio horren arabera, klausula ilunen interpretazioa ez dela egiten mintzo ari denaren gogotik, bestearenetik baino, hori arrazoizko denean. ...k aktiboak edo pasiboak ziren bereizi gabe eta berehala idoro bada ezkutuko baten menpean dagoela, norbaiti bidea emateko, edo eraikina jasotzeko debekua edo horrelako kaltea sortzen duen modukoa, halako moldez, ezen, erosleak, hori ezaguturik, erosiko ez zukeen edo salneurri txikiagoa emango zukeen; orduan, saltzailearen esamolde iluna ez da interpretatzen gogoaren arabera, ezpada eroslearenetik,
|
horrek
baitu bere alde halako ustea, hain zuzen ere, etxea zortasun horrek ukitua zela ez ulertzearena; kasu horretan saltzaileak berme eragingarria gauzatu du, gai hau arautzen duten erregelen neurrira.
|
|
|
Haatik, Kuhnen lanak ezagutzen dituenarentzat ere idazkiak badakar argi berria, batez ere lehen — The Copernican Revolution (1957) liburuan— soilik deskriptiboki aurkeztuta zegoen" iraultza" terminoaren erabilpena, orain hobeto azaltzen baitu. Testu honetan, zientzi garapenaz Kuhnek duen ikusmoldean termino
|
horrek
duen funtsezko izaera azaltzen du. Horretarako dogmaren ideia azpimarratuko du —ez du beste inon berriro gauza bera egingo—, zientziaren eta teologiaren erkaketa irekia iradokiz nolabait.
|
|
|
Goizean Izpizuarekin ibili da ontzian, arrainik gabeko arrantzan; eguerdian Luperekin bazkaria, eta bazkalondoan, ai bazkalondoan, jangelan bertan hasi dira Lupe eta bera, bera eta Lupe, sukarrari bide ematen. Ohean amaitu dute eta aitor du orain Damianek, etxean bakarrik geratu den honetan, emakume
|
horrek
baduela zerbait beretzakoa, ez dela hain arrotz nabaritzen harekin azalez azal jartzen denean.
|
|
2004
|
|
|
Hausturaren ideia
|
horrek
duela 25 urteko trantsizioa gogorarazten dit, PSOEk haustura demokratikoa aldarrikatu zuen orduan. Gero zer egin zuen, ordea?
|
|
|
Nafarroan Ojala kantautoreen elkartea sortu da. Javier Martin eta Lina Ortegak bultzaturiko proiektuaren helburua kantautoreen lanari babesa eskaintzea da, orain arte herrialde horretan musika mota
|
horrek
dituen gabeziak gainditu asmoz. Ojala elkartekoek ikasketa eta trebakuntza saioak antolatzeaz gain, artista zahar zein hasiberrien promozioa bultzatzeko eta kontzertuak antolatzeko asmoa azaldu dute.
|
|
|
Eu Thanatos, grezieraz eta, euskaraz, heriotza ona. Zientzia medikoaren garapena bizi iraupena luzatzen ari da,
|
horrek
dituen ondorio guztiekin, tartean muga mugako gaixoen ugaritzea. Traza guztien arabera, muga mugako gaixo horien heriotza onaren auzia izango da datozen urteetako debate etikoen izarra.
|
|
|
kalean era klandestinoan GAL moduan zuzenean beraiek edo sikarioen bidez bahitu edo hiltzen zuten funtzionarioak berak zirela komisaldegi eta kuarteletan inpunitatez galdeketak egiten zituztenak. Beraz, arrestatuak inkomunikatuta zeuden, poliziaren arrestatze eta galdeketa garaian, erabat GALeko hiltzaile eta torturatzaileen eskuetan,
|
horrek
dituen ondorio guztiekin.
|
|
|
Link.), heldutasun puntu egokian bildua denean; oliba
|
horrek
duen kalitatea bikaina izaki, behar bezalako elaborazioak nozitu ostean, kontsumitzeko prest eta kontserbatzeko egokia den produktua emango du.
|
|
|
Etxeko gestioak egiteko eroso erosoa izatearren, kontu korrontea da demanda handieneko finantza produktua baina eragiteko arintasun
|
horrek
badu ere bere prezioa, komisio gisa kobratzen zaiguna, banka erakundeekin kontratatzen den beste zeinahi produkturen modura.
|