|
2002
|
|
|
ere erreparatu diogunez, ezin dira aipatu gabe utzi egiteke dauden lanak; besteak beste: euskarazko irakurketa eta idazketaren historia,
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesuek alfabetatzearekin dituzten harremanena, erdarek eskoletan izan duten, sarreraren, inguruko tokian tokiko historiak, elizakeuskararen ahozko erabileraren inguruan izandako garrantziari buruzkoak, prentsaneta literaturan euskarak izandako presentziaren ingurukoak, edota irakaskuntzarenarloko testuliburuei buruzkoak21.
|
|
2007
|
|
|
Bestela, eta aurrekoarekin lotuta, euskararen auzia guztiona dela azpimarratu nahi dugu: hezkuntzak badu, jakina, euskal
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesuaren gaineko erantzukizun garrantzitsu bat —ikusi besterik ez dago hizkuntz politikak horrengan jartzen duen itxaropena—, baina garbi esan beharra dago ere berori ez dela erantzukizun osoa baizik eta erantzukizun zati bat. Azken batean, hizkuntza oro, honela adierazi dugu sarritan, gizakiarena da
|
|
2008
|
|
|
Etorkinek prozesu hori ulertzeko informazioa behar dute. Ondo azaldu behar zaie
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesua, euskarak zein bide egin duen eta zein egin behar duen.
|
|
2010
|
|
|
Euskalduna eta euskaltzalea, gure
|
hizkuntzaren
normalizazioaren prozesuarekin konpromiso estua harturik jaio zen Hamaika Telebista sortzeko egitasmoa. 2008ko azaroan izan genuen lehen aldiz euskal komunikabide honen berri, eta 2010an, azkenean, Lasarte Orian ikusterik izango dugu.
|
|
2011
|
|
|
Valentziako Hezkuntza sailak baina gaztelera, katalana eta ingelesa parekatuko dituen eredua aurkeztu berri du, Escola Valencianaren proposamena aintzat hartu gabe.Gaur Valentziako hiru hiriburutan manifestazioak egingo dituzte Hezkuntza Sailaren proposamenaren aurka.Gaur protestak egingo dituzue. Zeintzuk dira zuen eskaerak. Gure
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesuan oztopoak jartzeari uztea eskatzen diogu Gobernuari. Izan ere, aurkeztu duten eredua adituen esanei entzun gabe egin dute, valentzieraren eta gazteleraren desoreka kontutan hartu gabe.
|
|
|
5 Bestalde,
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesuan ekolinguistikaren enfokeak eduki dezakeen balioaz eta kokapenaz ikuspegi kontrajarriak agertzen dira: batetik, gizartearen errealitatean gatazkak duen presentzia azpimarratuko lukeen ikuspegia eta, bestetik, Y eta ez o planteamenduan oinarritu eta etorkizun partekatuan fokalizatuko litzatekeen ikuspegia.
|
|
|
Aurreko hori ere lehenago aipatu dugun
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesuarekiko eta euskararekiko atxikimenduaren araberakoa dela uste dugu.
|
|
|
Akademiak eskariari eranskin bat gehitu zion zehatzago eta zabalago azalduz barrutiaren eskariaren gaineko bere aldeko jarrera. Funtsean, Euskaltzaindiak barrutia hizkuntzarekin lotzen zuen, bai irakaskuntzaren bitartez bideratutako
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesuarekin, bai euskal eremuko ikasketa eta ikerkuntzarekin ere. Lehenengoari dagokionez, Euskaltzaindiak argi zekusan, Valladolid edo Zaragozako unibertsitateei lotutako Euskal Herriko ikastetxe unibertsitarioetan oso zaila zela irakasle euskaldunak formatzea385 edo euskal hizkuntzaren Pedagogia eta Didaktika garatzea386, euskararen eremu linguistikoa ez zelako heltzen Gaztela edota Aragoira.
|
|
|
Sarrera. Euskal Herriaren lurraldean nagusiki erabiltzen diren hiru hizkuntzen eta haien arteko diglosia harremana aipatu ondoren, eta
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesuari buruz interpretazio desberdinak daudela aitortu ondoren, adierazten du esamolde horren atzean Kontseiluarentzat" eguneroko jardunean, normaltasun osoz eta lehentasunez euskara erabiltzen duen gizartea dagoela, interes pertsonalen arabera, herritar eleaniztunez osatua".
|
|
2015
|
|
|
Izan ere, hizkuntza gutxituetako hedabideen eskaintzaren aniztasunakerabiltzaileen hautua baldintzatzen du (Moring, 2007), eta formatu zein euskarri bakoitzakpubliko mota bereiziak biltzen dituzte (Skobergo eta Winsvold, 2011). Finean, euskal hiztunkomunitate zein mundu mailako komunikazio sistema eraldaketa sakonean murgilduta daudengarai honetan komunikabideek
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesuari egin diezaioketenekarpena ulertzeko inoiz baino beharrezkoagoa da euskaldunen ohitura komunikatiboakkualitatiboki aztertzea euskarazko hedabideek konbergentzia mediatikoaren itsaso zakarreannabigatzeko mapa egokiak izan ditzaten.
|
|
2017
|
|
|
Abiapuntua 2013ko ekainean jarri zuten, Lan Mundua Euskalduntzeko Konferentzian. Adierazpen bat aurkeztu zuten bertan, eta horren bidez, adierazi zuten edozein
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesuak bi ardatz dituela: norbanakoen euskalduntzea eta espazioen euskalduntzea.
|
|
|
Egia da, bai, euskararen kaiera eredugarria izatea nahi dugula, eta horrexegatik Kontseiluak Kaiera hori betetzeko prozesu zabala egingo du 2017an zehar. Horrela, euskalgintzako eragileez gain
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesuan zeresana eta zeregina izan dezaketen gizarte eragileak ere Kaieraren prestakuntzara ekarri nahi ditugu.
|
|
2018
|
|
|
Aurrekoari jarraituz beraz, pazientearen hizkuntzan eskaintzen den arreta integratua litzateke; edonon, edonoiz, maila guztietan, ahoz zein idatzizko komunikazioetan. Dena den, arretaren normalizazioak
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesuan ere lagundu dezakeela esan daiteke.
|
|
|
Eusko Legebiltzarrak euskararen etorkizunean eta garapenean euskara batuak izan behar duen garrantzia eta egitekoa aitortu eta azpimarratu nahi du, eta berretsi egiten du gizarte erabilera orotarako duen balioa, euskara batua bera
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesuan ezinbesteko bihurtzen duena.
|
|
2019
|
|
|
Euskararen gaur egungo egoerari buruzko oinarrizko datuak aurkeztu eta bidegurutzean zergatik gauden azaldu ondoren, gogora ekarri genuen Sorrera Legearen arabera EiTBren helburu nagusietako bat
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesua sustatzea dela. Baina, helburu hori testuinguru berri honetan modu egokian bete ahal izateko, EiTBk birdefinitu egin behar ditu bere eredua eta oraingo eskaintza eta funtzionamendu eskema:
|
|
|
EiTBk, euskarazko saioak eskaintzeaz gain, ardura berezia du euskararen normalizazioan eta euskarak eta gure hizkuntza komunitateak dituzten beharrak asetzen. Ez dira garai errazak, badakit, baina EiTB pieza giltzarria da
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesua azkartzeko eta bultzatzeko. Eta funtzio hori indartu egin behar dela pentsatzen dut.
|
|
2020
|
|
|
Gurekiko, aurreko fasean,
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesu modernoaren lehen fasean, kapital handiena hezkuntzan jarri da. Hala behar zuen!
|
|
|
Halere, egungo testuinguruak eskatzen du lau zutabe horien ezaugarriak definitu aurretik,
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesua zein oruberen gainean eraikiko dugun zehaztea.
|
|
|
Horretaz gain, aipatu dugu berezko hizkuntzan egiten diren komunikazioek hiztunen ongizateari eta, ondorioz, kolektiboari egiten dieten ekarpena. Finean,
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesuan jardutea, ikuspegi indibidual zein kolektibotik gizartearen normalizazio prozesuan ekarpenak egitea da. Horrek esan nahi du, justizia, oreka, berdintasuna eta demokrazia ipar izango dituen gizartean birusak bortitzen jo duen hizkuntza ahularen berreskurapena erdigunean kokatu dugula.
|
|
2021
|
|
|
Itzulpen kritikei buruz eskuragarri dugun lan bakarra da oraindik ere guk geuk egindakoa (Ibarluzea, 2011): hainbat komunikabidetan 20002009 urte tartean argitara emanik euskarara itzulitako literatur lanen 511 kritika aztertu ondoren, esan dezakegu euskarara itzulitako literatur lanen ohar kritikoak hertsiki loturik daudela
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesuarekin eta euskarara itzulitako literatur lanen sustapenarekin: kasurik gehienetan, hizkuntza maila goratzen da, hizkuntzaren erabilera ona azpimarratzen, eta beste horrenbeste egiten da irakurtzeko erraztasunarekin.
|
|
2023
|
|
|
Epaia fermua denean, Gasteizko Administrazioarekiko Auzietako Epaitegiak Poliziaren Euskal Akademiari eskatu dio onar ditzala B2 euskara maila ez izateagatik baztertu zituzten udaltzainak. Bingen Zupiria Eusko Jaurlaritzako Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburuak kritikatu duenez," Espainiako sistema judiziala huts nabarmena egiten ari da, Estatuan dagoen hizkuntza aniztasuna zaintzeko engaiamenduan eta
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesuan hartu beharreko arduretan. Europako hizkuntzen gutuna sinatu duten estatuek badute engaiamendua hizkuntza eskubideak bermatzeko".
|
|
|
Bada, bidaia zail bezain eder horretan BERRIAk hogei urte bete ditu jada. Bi hamarkada informatzen, bidea irekitzen, bidea argitzen, bai euskarazko komunikabideen sektorean, bai eta herri honen
|
hizkuntzaren
normalizazio prozesuan ere. BERRIA ez baita komunikabide bat soilik.
|