|
2008
|
|
|
Zenbat eta estatus gehiago eman hizkuntza komunitate bati, orduan eta bizindar gehiago izango du ziur asko kolektibo gisa. Gizarte— eta psikologia ebidentziek azaldu dute estatus handia duten
|
hizkuntzak
hitz egiten dituztenek nortasun sozial positiboagoa dutela eta errazago mobiZenbat eta estatus gehiago eman hizkuntzakomunitate bati, orduan eta bizindar gehiago izango du ziur asko kolektibo gisa.
|
|
|
Horixe gertatu da Frantzian alsazierarekin, euskararekin, bretoierarekin, katalanarekin eta okzitanierarekin (Lodge, 1993; Bourhis, 1997). Nahiz eta eskualdetako
|
hizkuntzak
hitz egiten zituzten gutxiengoek lortu zuten, mobilizazio jarraituen bidez, beren hizkuntzak irakastea neurri batean, gobernu frantsesak egun daraman politikak, pixkanaka pixkanaka hizkuntza gutxiengo horien bizindarra ahultzearen politikak, komunitate horiek" gaixotasun larri" egoeran egotea ekarri du. Gaur egun arte, Frantzia izan da" Eskualdetako edo Gutxitutako Hizkuntzen Europako Gutuna" sinatu nahi izan ez duen herrialde bakarra Europan, eta horrek ez die batere mesederik egiten Frantzian eskualdetako hizkuntzak suspertzeko ahaleginetan ari direnei (Plasseraud, 2005).
|
|
|
Nahiz eta eskualdetako
|
hizkuntzak
hitz egiten zituzten gutxiengoek lortu zuten, mobilizazio jarraituen bidez, beren hizkuntzak irakastea neurri batean, gobernu frantsesak egun daraman politikak, pixkanakapixkanaka hizkuntzagutxiengo horien bizindarra ahultzearen politikak, komunitate horiek" gaixotasun larri" egoeran egotea ekarri du.
|
|
2009
|
|
|
Honetara, Hizkuntza Erregionalen edo Gutxituen Europako Kartak —Estrasburgon egin zenak 1992ko azaroaren 5ean eta Espainiak berretsi eta argitara eman zuenak 2001eko irailaren 15eko Estatuko Aldizkari Ofizialean— aipatu arazoa zerbait argi dezake, bere 7.2 art.ak zera xedatzen baitu: " hizkuntza erregional eta gutxituen aldeko neurri bereziak hartzen direnean, neurri horiek ez dira diskriminatzailetzat joko gehien hedatuta dauden
|
hizkuntzak
hitz egiten dituztenekiko, euren helburua honakoa denean: hizkuntza horiek hitz egiten dituztenen zein gainerako hiritarren arteko berdintasuna sustatzea, baita hizkuntza horien egoera berezia aintzat hartzea ere".
|
|
2017
|
|
|
2.1 Eskolako hizkuntza eta hizkuntzak eskolan etxeak gehienetan elebakarrak izanik, pertsona batzuentzat haurtzaindegia eta eskola dira lehenengo inguruneak non" beste hizkuntzarekin" eguneroko kontaktua izaten duten eta hura ikasteko prozesua hasten duten; gehienetan, oroimenean galduta gelditzen da. Jatorrizko gaztelania hiztunak diren askorentzat hezitzailea edo irakaslea dira katalanez hitz egiten dioten bakarrak zein berak hitz egiten dien lehenak ere. elkarrizketatutako gehienek jotzen dute haurtzaroko garai hori ingurune oso elebakartzat, eta hori ez dator guztiz bat katalanaren mapa soziolinguistiko osoa kontuan hartuz gero; izan ere, bi
|
hizkuntzak
hitz egiten dituzten hiztunak proportzio desberdinetan daude lurralde osoan zehar. garai horretako oroitzapenak oso fidagarriak ez izatetik harago, alegre et al. ren (2008) ikerketan aurki dezakegu hori zergatik gertatzen den azaltzeko era posible bat. diotenez, gurasoek egiten duten eskola aukeraketaren ondorioz, klase sozialak bereizten dira, eta, zeharka, hizkuntza baten eta bestearen hiztunak...
|
|
2021
|
|
|
Europako Errusiako iparraldean batez ere uraldar familiako hizkuntzak aurkituko ditugu. Hasteko, Kola penintsulan, Murmanskeko eskualdean, samiera
|
hizkuntzak
hitz egiten dira; zehazki, akkala samiera (errusieraz babinski samiera ere deitua), ter samiera (edo yokangsko samiera), skolt samiera (koltta samiera) eta kildin samiera. Hizkuntza hauek ez dute ofizialtasun estatusik eta desagertzeko arrisku larrian daude:
|
|
2022
|
|
|
Beste
|
hizkuntzak
hitz egiten dituzten sexu berekoen arteko daturik deigarriena heldu gazteena da, sexuen arteko aldea handia baita: gizonek% 13,2 eta emakumeek% 4,7.
|
|
|
Beste
|
hizkuntzak
hitz egiten dituzten sexu berekoen arteko daturik deigarriena heldu gazteena da, sexuen arteko aldea handia baita: gizonek% 13,2 eta emakumeek% 4,7 Gazteen eta heldu nagusien adin taldeetan, gizonezkoek dituzten proportzioak emakumezkoek dituztenen halako hiru dira.
|
|
2023
|
|
|
Euskal Herrian ere eraikitze prozesuan bete betean dauden belaunaldi horiei buruzko ikerketak izan dira nagusi, Rachel Hoare egileak Bretainiako hizkuntza jarrera eta identitateei buruzko ikerketan adierazi zuen antzeko arrazoiagatik (Hoare, 2001): " Dowiango kasuaren azterketak(...) erakutsi du zaharkitze egoeretan dauden
|
hizkuntzak
hitz egiten diren eskualdeetan bizi diren gazteek hizkuntzarekiko duten jarrerek eragin handia dutela hizkuntza horrek eskualde horretan izango duen etorkizunean".
|