|
2002
|
|
|
Izan ere, halakoxea izan genuen Poupard kardinalaren hitzaldia. Luze bezain labur, gartsu bezain lasai; ahantzezinak ziren haren esamolde eta tankera, erritua, hitzaren eta
|
hitzarekiko
solasa, zin zinezko erretorika eta, oro rengainetik, mezua, Elizaren lana kultura bakoitzean zein den azpimarratzeko. Nago sinesgaberik sutsuenak ere begirunez entzungo zuela harako berbaldi orekatu eta betea, arlotik arlora eraman gintuena, irradan doan haize zurrunbiloaren moduan.
|
|
2004
|
|
|
Tipoak begiratu egiten zidan, baina ikusi ere gabe, mihitik ateratzen zitzaizkiòn hitzek eta
|
hitzarekiko
menpetasunak ikusmenaren kontzientzia eragotziko baliote bezala:
|
|
2006
|
|
|
Beste aldetik, ezegonkortasunaren eragina dugu, hau da, egoera hobetzeko leku batetik bestera mugitu beharra (zertarako hemengo hizkuntza ikasi hemen geldituko garen ez baldin badakigu...). Ahultasun egoerak ere autoritatearen
|
hitzarekiko
menpekotasuna sortzen du (zuzendariak A ereduan matrikulatzeko esaten baldin badu...).
|
|
2007
|
|
|
Berekitasun nazionalak horregatik guztiz gain esparru honetan distiratzen du. Gizakia, izan ere, kanpoko naturari atzemankorki urrantzen zaio eta bere barneko sentimenduak berekisa eginkor garatzen ditu, arauz eta nola diren mailakatzen bere indar izpiritualak bata besteaganako harreman ezberdinean, eta hau era berean markatua gelditzen da hizkuntzaren produkzioan, honek adigaia barnekorki
|
hitzarekiko
molduran eratzen duen bezainbatean. Hemen ere muga lerro handia zera da, herri batek bere hizkuntzan errealitate objektibo gehiago ala barnetasun subjektibo gehiago ipintzen
|
|
2008
|
|
|
Pertsonaien
|
hitzarekiko
obsesio hori eta hitzaren ahalmenarekiko obsesio hori ere garai konkretu batean kokatu beharra dago. Ez baita kasualitatea nobelan bilduriko eta bertaraturiko ahots horiek guztiak epe jakin batean sorturikoak izatea:
|
|
2009
|
|
|
Hor du hitza, hiztegia, hizkuntza?, bere esanahiz, bere abiapuntutasunez; eta hartzen du eta eragiten hasten zaio: hitzaren
|
hitzarekiko
erlazio berriak aurkitzen, hitzaren nahikizun eta iradokizun berriak kreatzen, hitzaren errealtasunari idealismo dimentsioa ematen. Hitzari asmo berriak inguratzea da poetaren eginkizun, hitza bere pasibotasunetik ateraz, haren esanahi materiala neurri berriz aberastea?.
|
|
|
hiztegiko hitzik antzekoenak aukeratuko dira zuzenketarako proposamen gisa (antzekoenak, gehienez sarrerako
|
hitzarekiko
bateko distantziara daudenak).
|
|
|
Horra hor bertsolaritza, komunikazio estrategia eta jolasa era miresgarrian lotzen dituen artea, esaten ari naizenaren adibiderik egokiena. Zentzu ludiko hori da,
|
hitzarekiko
jolasaren zentzua hain zuzen ere, euskal hiztunon komunitatean aurrenik, eta euskal gizarte osoan gero, hedatu behar dugun jarrera. Euskarak ezin du inorengan beldurrik sorrarazi, ez, jakina, euskaldun osoarengan, baina ezta euskaldun berriarengan edo euskaldun pasiboarengan ere?; euskarak ezin du inoren sorbaldaren gainean zuzentasun zikiratzaile baten uztarria jarri.
|
|
2011
|
|
|
Aracilen arabera, hezitzaileek, hizkuntza pairatzen dugun arazotzat eduki beharrean, ulertu beharreko gaitzat hartzen saiatu lukete. hezkuntzan soziolinguistika lantzeko egiten ziren" kulturaeta jolas jarduerak" eskasegiak iruditzen zitzaizkion. Bestalde,
|
hitzarekiko
interesa, hezkuntza eramaile den aldetik, eta hizkuntza, ikasgai oinarrizkoagoa den aldetik, lotzea berebizikoa zela pentsatzen zuen. egilearen esanetan, hizkuntza erabileraren garrantzia ikusteko nahitaezkoa zen bi gai kontuan izatea; ez bakarrik hizkuntza erabiltzeko modua (kontu horrek azken ehun urteotako hizkuntzaren defendatzaileak itsutu ditu), baita hizkuntza erabiltzea bera ere, bere iza... Adibide bat jartzearren, Nova Cançó katalanaren iraultza soziolinguistikoa modu berezi batean aztertu beharreko fenomenoetariko bat izango litzateke.
|
|
2012
|
|
|
Herri kultura, berriz, ahozko transmisioan oinarritzen zen batez ere, eta idatzia zen kasuetan ere ahozkotasunaren egitura eta elementuak erabiltzen zituen; izan ere, herri kulturan idazten zen gehiena ozen irakurtzeko helburuz egiten zen. Ondorioz, itzulpenak oso libreak izaten ziren, eta
|
hitzarekiko
fideltasunak interes gutxi zuen (Tymoczko 2007: 61).
|
|
|
Leizarraga, elizgizon ikasia izanik, lehenengo kategorian sartuko genuke, goi kulturarenean hain zuzen, nahiz eta haren itzulpenen helburua Jainkoaren esanak herri kulturaren artean zabaltzea izan. Goi kultura hartan nagusi zen fideltasun testualaren ideia argi ageri zaigu Leizarragaren Bibliaren hitzaurrean, Jainkoaren
|
hitzarekiko
fideltasuna aipatzen duenean. Ikuspegi honek 1.2.2.4 puntuan aztertu dugun zentzu finko eta aldaezinaren ideia dakarkigu gogora:
|
|
|
Jainkoaren
|
hitzarekiko
fideltasun irizpideak ezartzen zizkion mugez gain, Bonaparte printzeak jarritako beste baldintza batzuk ere errespetatu behar zituen Duvoisinek, hala nola Lapurdiko hitzak soilik erabili beharra eta antzinako esamoldeez baliatzeko debekua. Hori dela eta, Bibliaren itzulpenean ez bide zuen beste itzulpen batzuetan bezain aske jokatu.
|
|
2014
|
|
|
" Filosofiak ez dio ahotsari, bokalikoari, semantikotik haratago inongo baliorik ematen. Ez du onartzen ahotsak lehentasuna duela
|
hitzarekiko
.
|
|
2017
|
|
|
202. Myriam Gartzia: " Atxikimendu argia dut
|
hitzarekiko
, niretzat nola esan inportantea da", Ruper Ordorika elkarrizketa, Argia, 2014ko abenduak 21.
|
|
|
Orduan abertzale hitza ere agertu behar zuela laburtu zuen Oskarrek, eta hala idatzi zuen Juanillok, egun hartako idazkariak. Josebak, hala ere, halako susmo mesfidatia nabaritu zuen
|
hitzarekiko
, ez luke jakinen esaten Bilbokoak ere abertzale agertzen zirelakoz, edo LKIkoek –Txato, Juanillo, Javitxu– oraindik hitz horren ingurukoak erabaki barik zituztelakoz, edo besterik gabe abertzale hitz hutsak ez zuelakoz Nafarroako errealitate ugaria jasotzen.
|
|
2019
|
|
|
Kontraesanean bizi da Larretxea (Arraioz, 1982). Zorrotza da
|
hitzarekiko
, surrealismoaren mugekiko. Poemategia sentsazioen biltegi bat da, aliterazioz eta antitesiz eta zentzu bikoitzez aberastutako leku ia fisiko bat:
|
|
|
Nik sinesten dizut leloak agerian utzi zuen hari fin eta luze batek lotzen dituela indarkeria sexistaren kasu guztiak, komisarietatik hasi eta jai gune alaieneraino: biolentzia sufritu duen gorputzarenganako mespretxuak, eta haren
|
hitzarekiko
aitortza faltak.
|
|
|
hitzak, hitz guztiak, airean dira, hartu eta erabiliko dituenaren zain. Hori dela eta, José Saramagok ederki erakusten digu bere
|
hitzarekiko
ardura noraino iristen zen. Berak aitortzen zuen bezala, hitzaren atzean usnaka ari zen ehiza zakurra zen, eta hitzaren atzean ibiltze horretan, denetariko aleak harrapatu zituen.
|
|
|
Iparraldean maite dute pherde
|
hitzarekiko
jokoa eguraldi kontu hauekikoa: Maiatzeko iguzkiak hesiak pherdaturik ezartzen.
|
|
|
“Egiten ari naiz egin behar dudana”. Alberdiri haur garaitik datorkio
|
hitzarekiko
lilura, eta emozioak ez ezik, argudioak taxutzeko tresna izan du; Jaiok, hamazazpi urterekin idazten hasi zen arren, handik hamar urtera argitaratu zuen bere aurreneko liburua; Laura Mintegi 10 urterekin hasi zen poesia idazten, eta 15ekin barneratu zuen idatziz jarraitu behar zuela aurrera; Arantxa Urretabizkaiak idazten zuenik ez zekien inork, eta sariketa bat irabazi eta bere izena publiko egi... “besteek aitortu behar dute”, aitortza hori berrogei urterekin etorri zitzaion, mordoxka bat liburu argitaratu eta gero.
|
|
|
Haur garaitik datorkio
|
hitzarekiko
lilura. Gurasoekin haserretuz gero, adibidez, idatziz ematen zien haserrera eraman zuten argudioen berri.
|
|
2020
|
|
|
Baliabide hauek, noski, oraintxe bizitakoa bezalako egoeretan lagungarriak izan daitezke, baina inolaz ere erabakigarriak. Komunitateko bertze kideak aditu nahi izatearen eta haien
|
hitzarekiko
aitortzan legoke gakoa. Ondorioz, pantailatik pantailara hezkuntzaren izenean egiten dugun horren kontzientzia hartzea litzateke lehenbiziko pausoa; kasu askotan telegrafoaren edo" efektuen komunikaziora" (M. Kaplún, 1998) eraman baikaitu kanal aldaketak, alderdi metodologikoa baztertuz.
|
|
2021
|
|
|
Egia esan, Heraklitoren maxima labur, bitxi eta sendo batzuk besterik ez zaigu iritsi. Ez, amankomunean dutena
|
hitzarekiko
jarrera da: mundua kriptikoa bada, hura irudikatzeko hizkera egokia trinkoa, misteriotsua eta deszifratzen zaila izanen da.
|
|
2023
|
|
|
Burmuinaren irudiek isilarazi egin nahi gaituzte. Esango nuke bizi dugun garai honetan
|
hitzarekiko
mesfidantza pairatzen dugula: hitzen degradazioa, hitzen pobretzea.
|