|
2000
|
|
|
Eta, ez dakit kolpe harengatik ote zen edo Jainkoak sortzez hala egin ninduelako, kontua da ezen memoria ere halakoa dudala, eta mila gertaki oroit dezakedala, baita aspaldi
|
hartan
gertatuak ere, xehetasun eta ñabardura osoz. Eta, hala, gezur erraiteko beldurrik gabe erran diezazuket ezen sasoineko hainbat pertsona bezain ongi mintzatzen nintzela ni sei urte baizik ez nituenean; baina berdinzki aitortu beharra dizut ezen, mintzairaz denaz bezainbatean halakoa banintzen ere, ez nintzela hargatik gizon adinetarat heldua, eta bertze edozein ume bezain heldugabe eta umogabe nintzela, hauskorra eta alditsua.
|
|
|
Eta napolitarra arraitu eta alegeratu egin zen ikusi ninduenean, zeren, kantatzen ari zelarik, keinu abegikor bat egin baitzidan. Eta, kanta akabatu zuenean, gitarra izterren gainean paratu — bularraren eta mahaiaren artean—, eta solasean hasi zitzaidan, gau
|
hartan
gertatuak argitu nahian edo.
|
|
|
ikusi bertzerik ez dago aita Bartolome eta don Laureano bera ere zer lan bikaina egiten ari diren hemen Urbiainen... Baina, igandeko solasaldi
|
hartan
gertatu zenagatik eta haren txakurtxoak egin zuenagatik ere, ez genuke Joanikot galdutzat eduki behar. Eta ezin erran genezake ezen gure izena erremediorik gabe zikindu duela, non eta Ma dda le nekin ezkontzen ez den...
|
|
|
Baina, orotarat, hiru euskaldunok harri eta zur geunden pulpería
|
hartan
gertatuarekin... baita deliberaturik ere handik lehenbailehen itzurtzerat, ahalik eta zaluen eta arintkien, guarnizinoko soldaduek deus jakin baino lehenago, zeren, zirkunstantzia haietan, zuhurtzia zen otsoaren atzaparrei ihes egin nahi izaitea, otsoari hurrantzerat utzi gabe. Baina norat egin ihes, ibaian goiti ez bazen...?
|
|
|
Hala eta guztiz ere, aipatu dizkizuedan hiru esperientziek (eta beste batzuk gehi nitzakeen) nolabait berezko, erabateko balioa dutela iruditzen zaie sentitu dituztenei, niri adibidez. Baina esperientziak direla badiot, dudarik gabe gertakariak dira; han eta momentu
|
hartan
gertatu dira, epe batez iraun dute eta ondorioz deskriba daitez
|
|
|
Gerrari buruzko interesak horretaraturik, 1997ko iraileko lehen igandean, Lauaxeta ezagutu baino egun batzuk lehentxeago, Elgetara autobusean joan eta Intxortako" odolezko mendietara" igo nintzen. Han pasatu nuen eguna, gerra garaian inguru
|
hartan
gertatutakoak buruan bueltaka nituela, faxisten hegazkinen erasoak eta gudarien mugimenduak irudikatzen. Agirre’tar Nikola Metxa ere –Koldo Izagirrek sortutako pertsonaia suhar, herren eta erretxina– han ibilia izango zela oroitu nuen, enlaze lanetan jo batera eta jo bestera.
|
|
2001
|
|
|
hitzak odoletan, larru has dauzkat eta den mendreneko haize firfira beroak zauriak zornategi, irekitzen dizkit. Angustiak kateztatzen nau eta horixe zitzaidan gau
|
hartan
gertatu, antsiak hondarrean abandonatu ninduen arte. Mirail baten aitzinean plantatu nintzen, ikusten nuenaz gohain, galdezka hargatik:
|
|
2002
|
|
|
Esan genezake XIX. mendearen hondarrean sendotuz joan zela euskal eleberriaren sorrera ekarri zuen egoera sozio-kulturala. Garai
|
hartan
gertaturiko industrializazioarekin batera, eskolatze tasa igo zen eta zenbait literatur aldizkariren sorrerari esker irakurle kopurua ere areagotu egin zen. Kalkuluen arabera, 1876 eta 1936 artean 140 inguru aldizkako argitalpen sortu ziren (almanakak, astekariak, urtekariak...), garai hartako kultur bizitasunaren adierazgarri.
|
|
|
erabiltzean (Clavero, 1986), garaiko egitura politikoakgaraiko errealitateari dagozkion kontzeptuen bidez aztertzeko beharra ikusaraztendigu. Gauza bera esan dezakegu, gizarte
|
hartan
gertatzen ziren talde ezberdinenarteko harremanak ikertzeko Jose Maria Imizcoz Beunza k proposatzen dituenperspektiba berriez (Imizcoz, 1995).
|
|
|
Sara eta Arantxaren irizpideak, aldiz, bat zetozen, halako moldez, non bai Sarak eta bai Arantxak ere harrotasunez oroituko baitzuten egun
|
hartan
gertatua.
|
|
|
Petardoen eztandak eta zalaparta. Hala jakin zuten, kar kar kar, afari prestatzaileen txantxa izan zela arrantza egun isilpeko
|
hartan
gertatutako guztia. Sarritan gertatzen  direnean, izua sortzen omen dute gertakari tragikoek.
|
|
2003
|
|
|
Hirigoyen 2001eko azaroaz geroztik ari da lanean: Bizkaian jaio zen, lurralde
|
hartan
gertatzen baitzen laneko eraso moral gehien. Helburuei gagozkiela, informatzea eta salatzea eta pairatzaileei laguntza pertsonala, psikologikoa eta aholkularitza juridikoa ematea lehenesten ditu erakunde horrek.
|
|
|
Gure lehen kantaldietako batean bertako polizia hurbiletik ezagutu genuen, emanaldi batzuk debekatu egiten ziren eta zentsura ere handia zen", diosku Ducauk. " Leherketa" bat bezala definitzen du Mixel Ducauk garai
|
hartan
gertaturikoa: " Guztia egiteko zegoen, eta agian, horregatik hartu zuen Errobik leku berezi hori, baita sentimentalki ere.
|
|
|
Orduak eta asperdura, egiten zuena egiten zuela, bere birikak inoiz ere ezin erre zituela ondo jakinda. Nebaren zoriona berriro urrunegi sentitzen zuen, dena hasi eta denbora luzea, luzeegia igaro artean, aspaldi
|
hartan
gertatu zen bezalaxe. Benetan gainditu eta ahaztea erabakita zeukan amaigabeko oinazera itzuli nahi ote zuen?
|
|
|
4 Lege testu honek Espainiako Zigor Kodearekin 1995 urtean hasitako bideari eutsi nahi dio. Kasu
|
hartan
gertatu zen bezala, oraingo honetan ere, oreka egokia lortu nahi izan da terminologia eta diskurtsoaren artean, oreka hori lege testu ororen helburua baita, maiz sarri halakorik erdietsi ez arren. Irizpide berberak erabili dira, orobat, testua zutabe bikoitzean aurkezteko orduan; hartara, ahaleginak egin dira, jardule juridikoak begi bistan izan ditzan jatorrizko testua eta euskarazko bertsioa.
|
|
|
Aspaldi handiko hileta elizkizun
|
hartan
gertatutakoa etorri zaio gogora. Ez da hartaz gogoratzen den lehenengo aldia, gainera.
|
|
|
" Ez nian bakarrik igotzen utzi behar", pentsatu du, neskaren eskuak bereen gainean haztamuka sentitzean. Eta egun
|
hartan
gertatutakoa gogora etorri zaio beste behin ere. Zer problema ekarri behar zuen andereño hark?
|
|
|
Damianek eta Izpizuak ez dute hartaz sekula hitz egin baina Damianek badaki, berak bezala besteak ere, ezin izango duela inoiz hiru egun haietako espantuaren zantzua garbitu. Memoriako oroitzapenen artean egonen dela helduta beti, kaparra bezala, bakardade eta zurztasun erabateko
|
hartan
gertatu zitzaiena. Une batetik bestera noiz tiro bat jasoko egon ziren berrogeita bi ordutan.
|
|
2004
|
|
|
Denborak baino gehiago oraina bizitzeko distira galtzeak. Askotan imajinatzen ditudan momentuak ederragoak dira nire imajinazioan une
|
hartan
gertatu zirenak baino. Horrek kezkatzen nau.
|
|
|
Ea aurrerapauso horiek zuhurtasunez egiteko gai garen, gure beharren arabera eta gure tamainako ikus entzunezko industria bat sortzen asmatzen dugun; epe motzera begiratu beharrean epeertain eta luzera jarraipena izango duena. Bestela, administrazioari ikus entzunezko sukar hau pasatzen zaionean, eta adibidez euskal karrera espazialari ekiten dionean, ametsen fabrika honek berriro ere fabrikatik gutxi eta ametsetik asko izaten jarraituko du, 80ko hamarkadako ispilatze
|
hartan
gertatu zen bezalaxe.
|
|
|
Balantzategiko gerra, bukatua ote zegoen? La Vachek aipatzen zituen gauza arraroek ba al zeukaten zerikusirik baso
|
hartan
gertatutako fusilamenduekin. Bai, nahitaez eduki behar.
|
|
|
Gero eta neure buruaren jabeago, behi beltzok egindako banketea gogoratu zitzaidan, eta egun
|
hartan
gertatutako guztia: menditik jaitsitako zaldiak, zaku kargaketa, Genovevak eta Bizkarrokerrek mendiko haiei eman zieten afaria.
|
|
2005
|
|
|
Aberri Egun hura ez zen izan gure historian egindako lehendabizikoa Bilbon, 1932an ospatu zen, ezta bigarrena ere, Donostian izan zen, baizik eta hirugarrena, baina garrantzi handia izan zuen, Arabako lurretan euskal abertzaletasunaren indarra erakutsi nahi zelako, jauntxokeria arabarrak abertzaletasunari eta euskalduntasunari nolako eraso bortitza egin zion ikusita. Egun gogoangarri
|
hartan
gertatu zirenak eta data haren ingurumariak dauzka hizpide Roman Berriozabalek lan honetan. Nahitaezkoa, garai hartan Arabako familia jeltzalea nolakoa zen ezagutzeko.
|
|
|
Areago Elexoste Ikastegiko talka ezin adierazgarriago
|
hartan
gertatutakoa iltzaturik neramala kontuan hartuta.
|
|
|
Iragarria zen arren, gau
|
hartan
gertatu zenak uholdea ematen zuen. Baionako Besten karietara Paristik etorri eskale taldea karriketan eske zeuden etxekoei eldarnioka hasi zitzaien, zakurrak haien aurka haiatzen eta noizbait lekutuko zituztela mehatxatzen.
|
|
2006
|
|
|
Nahiz eta Intxaurrondo asko aipatu, garai hartan, tortura gehienak Antiguako auzoko Guardia Zibilaren Komandantzia zen
|
hartan
gertatzen ziren. Maiz izan nintzen han, nahiz eta trabak jartzen zizkidaten.
|
|
|
Hari horrek Ezkaba mendiaren tontorrera garamatza, San Cristobal gotorlekura. Kartzela anker
|
hartan
gertatu zenaz informazio asko dugu. Ezin jakin Romanekin gertaturikoa, bertan hil al zen?
|
|
|
urte
|
hartan
gertatu zen
|
|
|
Brisson aurkitzen saiatu gara horretaz galdekatzeko, baina oporretan omen dabil Ozeano Barean. Dena den, erraz asma dezakegu egun
|
hartan
gertaturikoa: Geppert Villeneuvera joan, Moulin aurkitu eta Arotza zela ohartuko zen.
|
|
|
–Ene! –hots egin zuen Anek, toki
|
hartan
gertaturiko tragedia ulertzen hasita.
|
|
|
" Arantxa, bai, halaxe da". Eta 1981 urrun
|
hartan
gertatutakoa xehetasun guztiekin, edo ia guztiekin, deskribatu zidan Madame Margueritek, eta, gero, baita hurrengo urteetako pasarte dezente ere.
|
|
|
Zeruaren kontrako birao garratza irten zitzaidan, ordea: Hermannen irudia nagusitzen zitzaion, polizia jantzian, egun
|
hartan
gertatutakoen eta entzundakoen errepasoari.
|
|
|
Une
|
hartan
gertatu zen.
|
|
2007
|
|
|
Baina aita galtzeak seme bakarraren gainbehera ekarri zuen, eta haren izaera dezente gaiztotu zen etxean bakarrik geratu zenez geroztik. Garai
|
hartan
gertatu ziren istilurik latzenak, komunalak zirela eta ez zirela, eta berak bakarrik aurre egin behar izan zien lur okupazioei eta, hamaika lan-uzteren ondorioz, sindikalistekin izan zituzten negoziazioei. Orduan ezagutu zuen Justinoren aita, eta orduan ere hasi zen begiz jotzen Paula gaztea.
|
|
|
Erizainak, nolako aurpegia erakutsi ez zekiela, ez zuen deus erraten asmatu eta, bere lekutik mugitu gabe, joaten utzi zion gauzak gehiago nahasi baino lehen. Arratsalde
|
hartan
gertatutako guzia atzendurik berehala, gauzak bertze modu batean egiteko gogoa sortu zitzaion Migeli, baina berant zebilen harrezkero. Alferretan ari zen bere zilkoari hozka, eta goiari eutsi beharra zegoela deliberatu zuen Aleidaren etxeko atea zeharkatuz.
|
|
2008
|
|
|
Urte
|
hartan
gertatu zen. Ekainaren 6an eta 7an antolatu zuten aurreneko aldiz Western Basque Festival jaialdia Nevadako (AEB) Sparks hirian.
|
|
|
Euskaldunek beren buruen kontzientzia hartzea korronte handiaren adar bat baino ez zen izan. Hamarkada
|
hartan
gertatu zen: Rosa Parks emakume beltza autobusean eserita zihoan eta kentzeko agindu zion gizon zuriari ezetz esaten ausartu zen.
|
|
|
Baliteke Nikita Khrustxev Sobietar presidentea horien artean izatea. Urte
|
hartan
gertatu zen: Khrustxev Iowa bisitatzera joan zen, Garst senar emazteen etxaldea zehazki.
|
|
|
Erregai fosilak erreta bakarrik sortzen diren hidrokarburo pikor batzuk (zenosferak) aurkitu ditu nazioarteko talde batek dinosauroak desagertu ziren garaiko sedimentuetan. Horrek pentsarazi die agian dinosauroak suntsitu zituen eragileetako bat garai
|
hartan
gertatu zen erregai sute bat izan zela.
|
|
|
Reginak seinale ontzat zuenak seinale ona behar zuen, zinez, Andaluzian hilabete batzuk egin ondoren itzuli baitzen Madrilera markes jauna, damututa, 1904ko maiatzeko egun haizetsu batean; izan ere, badirudi, batetik, bere grina aseta gero, bolada
|
hartan
gertatutako hurbileko baten heriotzak zer pentsaturik ere emango zion, ziurki?, emazte alabekin egindako iragan aski zoriontsuaren nostalgia nagusitu zitzaiola, kontzientziaren ausikiak garraztua: nola izan naiz hain ergela, apeta huts bategatik nuèn onena txerrien askara botatzeko?; bestetik, kontsul jaunak markes jaunari igorritako gutun bat zegoen tartean, zeinean, estilo ezin minberago batean, aditzera ematen baitzion zertan bukatu ziren Gerardo eta Nataliaren arteko harremanak, markesa anderearen eta kalonje jaunaren erruagatik:
|
|
|
Dickek, atzean geratu eta azkena baitzihoan orain, otoitzak eta madarikazioak zezeltzen zituen bere kolkorako, sukarrak gorantz egin ahala. Horrek ere areagotu egiten zuen nire egonezina, eta, dena borobiltzeko, burutik kendu ezinik neukan behin goi
|
hartan
gertatutako beste tragedia hura, aurpegi urdineko bukanero ankerrak. Savannahn hil zen hark, kantari eta oihuka edaria eskatzen zuela, hantxe bertan eta bere eskuekin bere sei gaizkideak hil zituenean.
|
|
|
Zertarako horrela kezkatu? Hirurek besterik ez zuten jakin gau zalapartatsu
|
hartan
gertatutakoa. Orain, berriz, berak beste inork ezin zezakeen gertatutakoaz ezertxo ere jakin.
|
|
|
Uste dute 200 eta 300 lagun inguru izan zitezkeela, barduliarrak denak. Arrolako herrixka harresi batek inguratzen zuen, sasoi
|
hartan
gertatzen zen bezala. Auzokoekin lehian eta borrokan ibiltzea ohikoa zen eta horregatik babesten zituzten beren bizitokiak.
|
|
|
Katos tabernan gau
|
hartan
gertatutako liskarrak ez ditut berriro errepikatuko, Ioseba Ezeolaza horretaz behin eta berriro gezurretan ibili zen arren. Gezurretan aritu zen ustezko jipoia salatzean, gertatutakoaren bertsio erabat aldrebestua emanik, jipoirik ez zelako izan.
|
|
|
Reginak seinale ontzat zuenak seinale ona behar zuen, zinez, Andaluzian hilabete batzuk egin ondoren itzuli baitzen Madrilera markes jauna, damututa, 1904ko maiatzeko egun haizetsu batean; izan ere, badirudi, batetik, bere grina aseta gero –bolada
|
hartan
gertatutako hurbileko baten heriotzak zer pentsaturik ere emango zion, ziurki–, emazte alabekin egindako iragan aski zoriontsuaren nostalgia nagusitu zitzaiola, kontzientziaren ausikiak garraztua: nola izan naiz hain ergela, apeta huts bategatik nuèn onena txerrien askara botatzeko?; bestetik, kontsul jaunak markes jaunari igorritako gutun bat zegoen tartean, zeinean, estilo ezin minberago batean, aditzera ematen baitzion zertan bukatu ziren Gerardo eta Nataliaren arteko harremanak, markesa anderearen eta kalonje jaunaren erruagatik:
|
|
2009
|
|
|
Lopezen askapenak garrantzia handia dauka 2007ko sarraski
|
hartan
gertatu zena argitzeko. Izan ere, oraindik zalantza dago hilketa hura nork egin zuen.
|
|
|
Kasua dokumental batean tratatu behar zuela erabaki zuen, biktimaren abokatuari honakoa esaten entzun zionean: Bai Polanskiri eta baita sistema judizial amerikarrari egun
|
hartan
gertatu zitzaien guztia lotsagarria dela uste dut zintzotasunez. Abokatuaren adierazpenek intriga eragin zuten Zenovichengan:
|
|
|
Gaur bost urte dira M atentatuak jazo zirela, baina oraindik ere 100 biktima inguru egun
|
hartan
gertatutakoa zuzen zuzenean pairatzen ari dira.
|
|
|
A FERA bere horretan uztea pentsatu zuten. Gau
|
hartan
gertatutakoa ahazten saiatu ziren, garrantzia kendu zioten. Nerabe guraso ohiko istilu bat izan zitekeen, besterik ez.
|
|
|
Adak amets batean bezala behar zuen, hain ziren irrealak egun
|
hartan
gertatzen ari zitzaizkiòn gauzak, bere munduarekin zerikusirik ez zutenak; bazekien, bai, galdera andana zuela buruan zain, baina hain zegoen harro, bestalde, Eleuteriorekin izan zuèn jarrerarekin, eta hain pozik kopa ardo gozoaren zain, antza, non bere buruari keinu ezaxola bat egin baitzion, esanez bezala, gaur gaurkoak eta bihar biharkoak?; gero, etorri zèn zerbitzaria, hogeita hamar bat urteko emakumea?, erretiluan bi kopa zekartzana; eman zion kopa bat agureari?. Hortxe du berorrek bere brandya??, eman zion bestea Adari?. Hortxe, ardo gozoa??, jaso zituen bi mahai hutsetatik mahaikideek utzitako plater eta baso batzuk, itzuli zen sukaldera?
|
|
|
Hala, bada, joan ziren kanario zaintzailearengana, Domingo konfiantza handiz, gero eta sinetsiago baitzegoen, edo gero eta sinetsiago behar baitzuen ezen esku batek. Jainkoaren eskuak agian, Jainkoaren eskuak ziurki? gidatzen zituela bai bere urratsak eta bai Miryamenak ere, probabilitate kalkulurik baikorrenak ere ezinezkotzat joko baitzituen berari egun
|
hartan
gertaturikoak; ondoren, Miryamek kanario zaintzailearen eskutik txartela jaso, postutik bospasei urrats urrundu eta irakurri beharrekoa irakurri zionean, ordea. Ni las sartenes ni las cazuelas tienen dolor de muelas?, Domingo moztuta bezala geratu zen, arnasarik gabe ere bai ia; izan ere, zer zen esaera zaharraren itxura zuèn esaldi hura, gustu txarreko zerbait baizik?; Domingok guztiz bestelako... lotua:
|
|
|
iritsiko balitzaizkio bezala, putzura jaurtitako harriak sorrarazten dituen ur uhinen antzera: zenbat eta zentrotik urrunago, orduan eta makalagoak; arratsalde
|
hartan
gertatuak, ordea, argi erakusten zion bidea, ziur baitzegoen Jainkoa aita espiritualaren bidez mintzatu zitzaiola, mezu ezin garbiagoan, bere konbertsioaren lehen urteurrenean, hain zuzen ere: Jainkoak hegan egiteko era bat ukatu zion, bai, baina baita hegan egiteko beste era bat eskaini ere, Jainkoak kendu eta Jainkoak eman?; hain ziur zegoen hartaz jada, non, etxera iristear zela, bere buruari esan baitzion, entzuteko moduan esan ere:
|
|
|
ez gabardinarik, ez betaurreko beltzik? ...o hobeto jakin behar bazuen, jakituriaren aurreko jakituria batean, askatasuna tren ihesaldi bat baizik ez zela?; eta, hala ere, geldi geldi geratu zen, ikuskizunak artean liluratua, odolaren aginduei erantzun ezinik; azkenik, trenak aurrera egiten zuen heinean, itzal bat sartu zen Adaren begietan, hauen distira astiro itzali zuena; Adaren begiek, beraz, ezin hobeto laburbiltzen zuten azken minutu
|
hartan
gertatua: Adak aukera bat izan zuen, eta aukerak ihes egin zion; huraxe zen, baina, geltokia!?, aukera guztien gunea, trenak etengabe ibiltzen baitziren hemendik hara eta handik hona, iritsi eta irten, irten eta iritsi; horregatik, beharbada, edo arestian bizi izandako liluraldia berritu nahi izan zuelako, nasa nagusian zegoèn banku batean eseri eta geltokian geratzea erabaki zuen; bankuan, baina, ez zen geldi egon:
|
|
|
Ahaztu nahiko nukeen Ama Birjinaren ondorengo egunean gertatu zen istripua. Gau
|
hartan
gertatu zenak eragindakoa, dudarik gabe.
|
|
|
Eri zen Gillonne de Thorigny bidali nuenez geroztik. Gisa hartara, mahai luze eta gero eta hutsago
|
hartan
gertatzen zen guztiaz jabetzen nintzen. Konparaziorako, suma nezakeen Frantziako erregek, begikoen besoen artean galdurik, zenbatsu egun zituen bere emazte Louise de Vaudémonten gustua egin gabe.
|
|
|
Historiak umilak izaten erakusten digu eta guk geuk horixe ikasi genuke. Hara zer gertatu den hemen eta hemen, hara zergatik gertatu zen hau eta hau, hara zer ez den inoiz egin behar, bestela hori eta hura gertatuko zaizue, halako haiei garai
|
hartan
gertatu zitzaien moduan. Alde horretatik begiratuta, MacMillan katedradunarentzat Historiak balio praktikoa dauka egun ere, beste abantaila gehiagoren artean.
|
|
|
Historialariek aitortu izan duten moduan, uste baino dokumentazio gehiagodago artxiboetan gorderik. Errepresioak bere zerrenda propioak osatu zituen, egungarai
|
hartan
gertatutakoaren berri izateko balio digutenak. Kasu askotan, informazio hori bilatzea da lanaren zatirik luze eta gaitzenetakoa:
|
|
|
Mossos Kataluniako Polizia joan den martxoaren 18an Bolognako prozesuaren aurkako manifestatzaileei neurriz kanpo oldartu zitzaiela aitortu du Joan Saura Barne sailburuak, egun
|
hartan
gertatutakoaz barne ikerketa egin ondoren. Eta Poliziako zuzendari nagusia, Rafael Olmos, kargutik kendu du.
|
|
|
Hilabete igaro zen beren gauzak jasotzera aztarnategira sartu ahal izateko. Horrela kontatzen du Idoia Filloyk goiz
|
hartan
gertatutakoa.
|
|
|
Gehienetan, ordea, errealitatea fikzioa baino gordinagoa izaten da, eta halaxe iruditu zitzaien jakin minak bultzatuta epaiketan sartu ziren zenbaiti. 2008ko uztailaren 7
|
hartan
gertatutakoa gogorregia egin zitzaien. Jasanezina.
|
|
|
Digital+ en 155.katean zehazkiago hainbat eta hainbat kate artean bada Cubavision izenekoa, herrialde
|
hartan
gertatzen dena islatzen saiatzen dena. Ikusi izan dudanaz ondorioztatuta, egitarauan aldaketa askorik ez dagoela aipa daiteke.
|
|
|
egin zituen hogei metro, berrogei, ehun, ehun eta hogei... begiratu zuen atzera berriro ere, badaezpada, arnasestuka, baina atzean inor ez: ...o hobeto jakin behar bazuen, jakituriaren aurreko jakituria batean, askatasuna tren ihesaldi bat baizik ez zela?; eta, hala ere, geldi geldi geratu zen, ikuskizunak artean liluratua, odolaren aginduei erantzun ezinik; azkenik, trenak aurrera egiten zuen heinean, itzal bat sartu zen Adaren begietan, hauen distira astiro itzali zuena; Adaren begiek, beraz, ezin hobeto laburbiltzen zuten azken minutu
|
hartan
gertatua: Adak aukera bat izan zuen, eta aukerak ihes egin zion; huraxe zen, baina –geltokia! –, aukera guztien gunea, trenak etengabe ibiltzen baitziren hemendik hara eta handik hona, iritsi eta irten, irten eta iritsi; horregatik, beharbada, edo arestian bizi izandako liluraldia berritu nahi izan zuelako, nasa nagusian zegoèn banku batean eseri eta geltokian geratzea erabaki zuen; bankuan, baina, ez zen geldi egon:
|
|
|
Adak amets batean bezala behar zuen, hain ziren irrealak egun
|
hartan
gertatzen ari zitzaizkiòn gauzak, bere munduarekin zerikusirik ez zutenak; bazekien, bai, galdera andana zuela buruan zain... baina hain zegoen harro, bestalde, Eleuteriorekin izan zuèn jarrerarekin, eta hain pozik kopa ardo gozoaren zain, antza, non bere buruari keinu ezaxola bat egin baitzion, esanez bezala, gaur gaurkoak eta bihar biharkoak...; gero, etorri zèn zerbitzaria –hogeita ham...
|
|
|
Hala, bada, joan ziren kanario zaintzailearengana, Domingo konfiantza handiz, gero eta sinetsiago baitzegoen, edo gero eta sinetsiago behar baitzuen ezen esku batek –Jainkoaren eskuak agian, Jainkoaren eskuak ziurki– gidatzen zituela bai bere urratsak eta bai Miryamenak ere, probabilitate kalkulurik baikorrenak ere ezinezkotzat joko baitzituen berari egun
|
hartan
gertaturikoak; ondoren, Miryamek kanario zaintzailearen eskutik txartela jaso, postutik bospasei urrats urrundu eta irakurri beharrekoa irakurri zionean, ordea –Ni las sartenes ni las cazuelas tienen dolor de muelas–, Domingo moztuta bezala geratu zen, arnasarik gabe ere bai ia; izan ere, zer zen esaera zaharraren itxura zuèn esaldi hura, gustu txarreko zerbait baizik?; Domingok guztiz... " Iritsi zaizu zeure bizitzako aukera, neska, eta eutsi goiari" bezalako esaldi bat, adibidez, edo hain esplizitua ez izateko:
|
|
|
mutilak horregatik zien, beharbada, halako erreparoa aparatu haiei, haien hegaldi miresgarriekin batera lehen izualdiaren oihartzunak –gero eta ahulagoak, nolanahi ere– iritsiko balitzaizkio bezala, putzura jaurtitako harriak sorrarazten dituen ur uhinen antzera: zenbat eta zentrotik urrunago, orduan eta makalagoak; arratsalde
|
hartan
gertatuak, ordea, argi erakusten zion bidea, ziur baitzegoen Jainkoa aita espiritualaren bidez mintzatu zitzaiola, mezu ezin garbiagoan, bere konbertsioaren lehen urteurrenean, hain zuzen ere: Jainkoak hegan egiteko era bat ukatu zion, bai, baina baita hegan egiteko beste era bat eskaini ere, Jainkoak kendu eta Jainkoak eman...; hain ziur zegoen hartaz jada, non, etxera iristear zela, bere buruari esan baitzion, entzuteko moduan esan ere:
|
|
|
Gau miragarri eta gogoangarri
|
hartan
gertatu zena beti gogoan izateko jai hura errepikatzea hitzartu zuten. Gau miragarri hura, non kutxak eta kriseiluak bat egin zuten, gogoan izateko.
|
|
2010
|
|
|
5 eta 1 galdu zuten txuri urdinek lehen itzulian Rico Perezen eta egun hartako arantza barru barruan sartuta du uruguaitarrak. Izaera lehiakorrekoa naiz eta egun
|
hartan
gertaturikoak ez du erakusten bi taldeen artean dagoen diferentzia. Hori frogatu behar dugu, behintzat.
|
|
|
esan baitzuen: ni han egon nintzen, Gabino, eta ederki oroitzen naiz bazkari
|
hartan
gertatutakoaz, baina hara: pasatu ziren bi eta hiru hilabete, lau eta bost?
|
|
|
Haren lehen antzerki lanek. Yeatsen eskariz eginak? ikuspegi antiheroiko batetik aurkezten zituzten gure independentzia gerrako eta ondorengo gerra zibileko gertaerak, une
|
hartan
gertatu berriak zirenak, eta eztabaida larriak eragin zituzten. Juno and The Paycock obraren pasarte ezagunenetako batean (1924), Juno Boylek, Johnny bere semea IRAko lagun ohiek gerra zibilean exekutatu dutelarik, semearen heriotza deitoratzen du, Yeatsen Easter 1916 ko sakrifizioaren eta harrizko bihotzen irudiaren erreferentzia mingots zuzena diruditen lerroetan:
|
|
|
NEKANE. Ostera entzun gura nuke... gau
|
hartan
gertatutakoa.
|
|
|
Eta denei iruditu zitzaien ongi baino hobeto, aitari izan ezik, hark" hobeto baino hobeto" esan baitzuen: ni han egon nintzen, Gabino, eta ederki oroitzen naiz bazkari
|
hartan
gertatutakoaz, baina hara: pasatu ziren bi eta hiru hilabete, lau eta bost... pasatu zen urtebetea, eta Susana ez zen haurdun geratzen, eta Teo urduri jartzen hasi zen... harik eta urte eta erdi igarota gero —hartaz hitz erdirik ere egiten ez genuen arren, gaia beti genuen hantxe, gure gainean planeatzen zebilèn intsektu obsesibo bat iduri, edonoren mintzoan noiz lur hartuko... —, Susanaren amak gaia berriro mahairatu zuen arte:
|
|
|
Urte
|
hartan
gertatutako gauza garrantzitsuenen artean Dolores González Katarain" Yoyes" en itzulera izan zen. Kalean zehar paseatzen nenbilelarik ikusi nuen albistea, egunkari baten portadan.
|
|
|
Patxintxiren berri etxean betidanik izan zuela esan zidan, amaren izeba bat komentuan zegoelako gertaera hura izan zenean. Gizon estimatua zela uste zuen, baina ez omen zuen inoiz ezer argirik ulertu zorioneko gau
|
hartan
gertatu zenaz, amak inoiz natural jokatu ez zuelako. Zerbait ezkutatzen zelako susmoa izan omen zuen beti baina ez zen inoiz ausartu eman zioten informazio urria baino harago joaten, jarrera itxi samarra aurkitu izan zuelako beti.
|
|
|
Gertatu zena gertatu, badirudi garai hartan honen antzeko auzi franko izan zela, meatzuloak aurkitu eta aprobetxatzeko erabiltzen ziren isilpeko martingalak zirela medio. Elama ondoan aurkitutako meatzulo zahar honen auzian, testiguek aipatzen baitute beren defentsan, antzeko kasu gehiago ere, aurre
|
hartan
gertatua [381]:
|
|
|
Jantzi berdea eguzkiaren erretik zainduz batzuetan, edo haize baldar iharraren astinduetatik gordez besteetan, inoiz harri jasaren dainuak ezin disimulatuz, hostajeak pazko propialaren ostean bizi ohi du urteroko kalbarioa: zuhaitzari, hain zuzen," urte
|
hartan
gertatu zen Pazko Erramu baino lehen" kantak dioena, urtez urte, urtero gerta ohi baitzaio, begirale naturazalearentzat lezio.
|
|
|
Arantzbeltza jantzi zen xurien, Pazkoa goiztiartuz, aurtengo garizuman. " Urte
|
hartan
gertatu zen Pazko erramu baino lehen" abestu zuen Mixel Labegueriek duela 45 urte. Halaxe gertatu da aurten, Arantzazun bezala, beste hainbat xoko eta bailaratan.
|
|
2011
|
|
|
gaur gertatu ote liteke halakorik? Garai
|
hartan
gerta ote zitekeen. Ala irristada bat izan zen?
|
|
|
Iraupena: 104 minutu.David Trueba zuzendari madrildarraren azken pelikula Zabaltegi Bereziak sailean ikusi ahal izan da, eta lan bikaina eta ederra dela aitortu behar da.Ethan Hawke eta Julie Delpy tren batean elkar ezagutu zuten
|
hartan
gertatzen zen bezala, bi protagonista nahikoa dira ezerezetik film zoragarri eta kitzikagarri bat sortzeko. Gainera, oraindik eta interesgarriago egiteko, egile espainiarrak kazetari zahar baten eta unibertsitateko ikasle erakargarri baten arteko topaketa adostuko du.
|
|
|
Isilpean gainera, bakardadean. Ekaitz
|
hartan
gertatutakoaren egia beretzat gorde zuen aitonak. Kontatu dizudan istorioa aste honetan bertan jakinarazi dit.
|
|
|
Joule ren legearen arabera, korrontea karga erresistentziatik igarotzean
|
hartan
gertatzen den beroketa honelakoa izango da:
|
|
|
Gai berriak jorratzen, elkarri irakurtzen eta idazten, euskara eredu berriak lardaskatuz bide batez. Orain liburugintzarekin sasoi
|
hartan
gertatzen zena aztertzea dagokigu. Liburuak tradizionalki, ezagutzaren transmisioaren ikuspegitik, argitalpen formaturik garrantzitsuenak dira, gai baten inguruko informazioa lortzeko, prosa zientifikoa edo prosa jasoaren moldeak hartzeko, irakurle zein idazle euskaldun multzo txiki bat trebatzeko eta abar.
|
|
|
Komentu zaharretik ihes egin eta gero, Franen etxera abiatu ziren. Han, aulki banatan eserita eman zuten gaua, bata bestearen ondoan, bost minutuko lo bat egin ezinda eta ia ia elkarrekin hitz egin gabe, soto
|
hartan
gertatutakoa hausnartzen. Hilketa baten lekukoak ziren; sekta edo dena dela hartako kideek gizon bat nola hiltzen zuten zuzenean ikusteak asaldatuta utzi zituen biak, zeharo aztoratuta.
|
|
|
Gurilamek bere talderako jaso zituen nahi izan zutenak eta gudua izan zen tokian bertan etxe berria eraiki zuen. Izena jartzeko orduan, gudu
|
hartan
gertatutakoaren gomutaz," Bele asko" jartzea erabaki zuen, denborarekin Belasko bilakatu zena.
|
|
2012
|
|
|
François Molins Parisko fiskalak Merahen helburuak bi polizia eta militar bat zirela gaineratu du, eta ekintza guztietan ez duela kontzientzia harrik izan; areago, damu dela jende gehiago ez hiltzeaz. Hiltzeko arrazoiak Molins fiskalak egin du publiko etxe
|
hartan
gertatutakoa, Poliziak susmagarriari ustez ateratako informazioaren laburpena: palestinarren umeen egoerak bultzatua mendekua nahi zuelako hil zituen hiru ume judu eta irakaslea; Afganistanen frantziarren esku hartzeak eraman zuen hiru militar hiltzera, ez jatorri magrebtarra zutelako?, eta Frantziak emakume musulmanen zapia debekatu izanak ere indartu zion ekintzaren arrazoia.
|
|
|
Aitzitik, duela mende eta erdi historiologiak tokitxo bat eskatu zuen zientzia erlatiboen etxean, eta orduan hasi ziren ikerleak konkista
|
hartan
gertatutakoaren egiak bilatzen.
|
|
|
Ez galde, jakina, historialarioi; baina historialari batek, profesional profesional, harako orain
|
hartan
gertatu zena ezinbertzekotzat, historiaren legeek agindutzat, filosofikoki beharrezkotzat jotzen badu, historialariarena ez, aztiarena baizik, profetarena, egiten du berak ere, hots, historia fikzioaren edozein egileren antzera. Ez dut deus ere erran nahi historia fikzioaren aurka, badaude lan eredugarriak genero literario horretan.
|
|
|
Konferentzia
|
hartan
gertatutakoa da Quantum liburuaren muina. Hain zuzen ere, liburuaren azpititulua Einstein, Bohr eta errealitatearen izaeraren inguruko eztabaida handia da.
|
|
|
Batzorde Iraunkorrak eta Batzar Kooperatiboaren 2003ko Osoko Bilkurakberen kezka azaldu zuten garai
|
hartan
gertatzen ari zen prozesuagatik, hots, «esentzia kooperatibotik urruntzeko prozesuagatik». Bada, kezka hori abiapuntutzathartuta, horren inguruko eztabaida bat egituratu zen, ia 2.000 pertsonaren, ildo hierarkikotik integratuta?.
|
|
|
Bolada
|
hartan
gerta zekiokeen gauzarik larriena zela hura uste izan zuen Inasek, batez ere lehenbiziko asteetan, gainera zetorkion egoera ezezaguna irentsi bitartean. Amak bestelako aukerarik gabe aurkeztu zion erabakia; bere hobe beharrerako zela hartzera zihoan bidea, esan zion, hura komeni zitzaiola bihar edo etzi probetxuzko gizona izan nahi bazuen.
|
|
2013
|
|
|
Beste era batera neurtzeko piezak dira plazetakoak. Leku eta une
|
hartan
gertatu zen, baldintza jakin batzuetan, egoera jakin bati erantzunez, hitz jakin bati segiz... hori ez da berriz gertatuko. Hori da bertsoaren balioa.
|
|
|
Ipuinen erdiak «arabiar edo aljeriar batek bezala» idatzita daude, egilearen iritziz, eta beste erdiak, berriz, frantses ikuspegitik. Saiatu zen gizarte
|
hartan
gertatzen ari zena «ezagutarazten». Hordagok liburu batean bildu baino lehenago, Egan eta Saioak aldizkarietan erakutsi zituen ipuinetako batzuk.
|
|
|
Baita Xabier Amuriza bertsolaria ere. 1967ko bertsolari txapelketan, Xalbadorri txistu egin zioten txapelketan; epaimahaikide lanetan aritu zen Amuriza, eta egun
|
hartan
gertatutakoaz hitz egingo du. Erramun Martikorenarekin ere elkartu da Gurrutxaga, azken urteetan berak egin baitu ezagun Xalbadorren heriotzean abestia.
|
|
|
–Maialen, nik bidali nion mezu hura Ibairi kotxean zindoaztela, barkamena eskatu nahi nion. Ahaztu zezan egun
|
hartan
gertatutakoa. Zuek zoriontsu ikustea nahi nuela idatzi nion mezuan.
|
|
|
Izan ere, joan ziren txerpolari zinezaleak Wadi Abyaden bizi izandako porrotetik ihesi, joan zen bertze urte bat. Wadi Abyadera iritsi behar omen zuèn linea elektrikoak bertze bortz urte itxaron behar izan zituen hondarrean?, eta tenore
|
hartan
gertatu zen gertatzekoa?
|
|
|
Hala, bada, itxi ziren biak Hamzaren gelan; kontatu zizkion Hamzak Faysali azken bolada
|
hartan
gertatutakoak; erakutsi zion laut berria, lau hari beltz zituena, eta, errezital laburra entzunda gero, iruzkin bakarra egin zion Faysalek:
|
|
|
Denbora behar nuen gertatutakoa irensteko. Ziur nengoen zerbait larria zela istripu
|
hartan
gertatu zitzaidana, baina ikararen hotzikarak astindu zidan gorputz guztia, bihotza kizkurtzeraino. Eta begiak itxi nituen.
|
|
|
Poliziaren salatari batek esan zion [Antonio] Rosino komisarioari nortzuk ziren hiltzaileak; Rosino informazio hori auziaz arduratzen zen fiskalaren esku jartzeko bezain «arduragabea» izan zen, eta akusatuak atxilotzera zihoanean goitik gelditzeko esan zioten, bestela han guardia zibilak, CESIDeko jendea eta enparauak agertuko zirelako. Atzera egin zuen, eta fiskalak prentsara jo zuen, ikerketa
|
hartan
gertatutakoaren berri emateko. Beraz, hamabost egunen buruan auzia argituta egon zitekeen, eta, hala ere, itxaron behar izan genuen, funtzionario batek epaitegira telefonoz deitu arte esateko guk bilatzen genuen Rafael Lopez Ocaña izeneko hori atxilotuta zeukatela, bezperan emaztea jipoitu zuelako.
|
|
|
Ziur nagok gogoan tinko geratu zitzaiala egun hotz
|
hartan
gertatutakoa. Biok geure etxe handi eta aberatsean geundean; sutondoan gozo gozo.
|
|
|
Azaroaren 1a zela dut gogoan: ez dut inoiz egun hura ahaztuko, egun
|
hartan
gertatu zen kasualitatea.
|
|
|
Hala, bada, itxi ziren biak Hamzaren gelan; kontatu zizkion Hamzak Faysali azken bolada
|
hartan
gertatutakoak; erakutsi zion laut berria, lau hari beltz zituena... eta, errezital laburra entzunda gero, iruzkin bakarra egin zion Faysalek:
|