|
2007
|
|
|
Hurrengo urtean, Xabier Amuriza bertsolariak honako bertsoa kantatu zuen gau
|
hartako
gertakizunak gaitzat hartuta: Iazko festak oraindik hemen zintzilik daude arbolan herrian elkar bizirik uzten izan omen zen nahiko lan.
|
|
2008
|
|
|
Kiroldegiko pista haur parke erraldoian bihurtu baitzen. Sarrera lehenbizi, egun
|
hartako
protagonistentzat soilik ireki zuten. Dotore asko jantzita, haur parkea estrainatzen lehenak izan ziren Alkate Txikiak.
|
|
|
A. Sentipen bat, agian, dena oso azkar pasa izana da. Abesti batzuk egin, maketa grabatu, Euskadi Gazteako maketa lehiaketako saria irabazi eta sei hilabetera diskoa grabatu genuen.M. Egia da oso azkar pasa zela guztia baina lehen disko
|
hartako
oroitzapen oso onak ditut. Lehenengoa beti da berezia.
|
|
2010
|
|
|
Ama Kandida bere barne beharrak aztertzen ari zen garai hartan, eta Miguel Herranz jeusitaren laguntzarekin bere etorkizuna erlijiora eta heziketara bideratzea erabaki zuen, batez ere emakumeei zuzenduta. Salamancara joateko erabakia hartu zuen Ama Kandidak, garai
|
hartako
hezkuntza gune nagusia bertan zegoelako. 1871ko abenduaren 8an, kongregazioa sortu eta hezkuntza arloan lanean hasi zen, hogeita sei urte zituela.
|
|
|
Eta jantzita eraman nuen guzti horretatik nirea bakarrik barruko jantzia zen!". Barrez gogoratzen du bitxikeria hura.1990az geroztik, urtero urriaren 7arekin afaria egiteko biltzen dira edizio
|
hartako
talde eragileko kideak: Felix Martinez de Lezea (ekonomia), Juantxo Arregi (ibilbidea), Dani Arizala (komunikazioa), Joxe Mari Ormazabal (Ikastolako lehendakaria), Pili Juanikorena (erosketak) eta Emilio Etxabe (koordinatzailea).
|
|
2011
|
|
|
Espainia eta Europa mailan pozoidura masiboenetakoa izan zen. Hori zela eta garai
|
hartako
agintariak kontsumo arloaren garrantziaz kontzientzia hartzen hasi ziren. Estatu mailan kontsumitzaileen eta erabiltzaileen legea 1984 urtean onartu zen.
|
|
2012
|
|
|
Nork ez du plazako giroa gogoratzen, non Teresa goxoki saltzailea baitzen protagonista. Garai
|
hartako
hemerotekak ikusi behar.
|
|
|
Izan ere, Karlos erregegaiarentzat lau probintziak gotorleku nagusi izan ziren gerra amaitu bitartean. Andoain herria, gaur orri hauetara ekarri dugun guduaz gain, gerra
|
hartako
gorabehera askoren giltzarri izan zen. Urnietak, berriz, behin eta berriro bere burua zoritxarreko ikusi behar izan zuen.
|
|
|
Egitasmoaren arabera, herri ekimenak bi zati izango ditu: batetik, biziberritzea Gurutze Santuaren zubian bertan eta Kale Nagusian gora izan ziren borrokaldiak garai
|
hartako
bertsoen laguntzaz, eta, bestetik, jarraian Goikoplazan gertakari horiek antzeztuz erakustaldia egitea. Horretarako, baina, antolatzaileek herritarren parte hartze zabala behar dute eta, hori suspertzeko, hainbat ekintza burutuko dute urtean zehar.
|
|
|
Gogoan du herriko jaietan txanpain kopak altxatu eta hurrengo urtean berriro elkartzeko hitza eman ziotela elkarri. Gogoan du ETAren behin betiko su etenaren berri izan zuen gau
|
hartako
lagunarteko afaria. Eta ondorengo parranda.
|
|
|
Niregan interes handia zutela esaten zidaten, baina nahiko jarrera itxia zutela iruditu zitzaidan eta asko pentsatu ondoren, ezezkoa eman nien. Garai
|
hartako
Realean diru gehiago ordaintzen zieten kanpotik zetoztenei etxeko jokalariei baino. Asko gustatuko zitzaidakeen Realean jokatzea, baina ez zen posible izan.
|
|
|
Nolakoak izan ziren lehen urte haiek. Euskalduna taldetik Logroñeserako jauzia handia izan zen, baina ondo moldatu nintzen. Garai
|
hartako
Euskalduna oso talde indartsua zen, jokalari on asko zituen eta haietako asko profesional mailan aritu ginen gero; Corcuera Realean, Artola atezaina Realean eta Bartzelonan, Lasa Bilbon, Arrieta Betisen eta Santanderren... Kirol mailan ez ezik, maila pertsonalean ere jauzi handi samarra izan zen niretzat.
|
|
|
Zer moduz. Huraxe izango zen nire kirol bizitzako denboraldirik zailena. Bigarren mailan zegoen taldea eta mailaz igotzea zen denboraldi
|
hartako
helburu nagusia. Ahalmen ekonomiko handia zuen Alavesek eta hamar jokalari fitxatu zituen, mailaz igotzeko asmoz.
|
|
2013
|
|
|
Bazuten arrazoirik! Kasetako Mariak ere garai
|
hartako
bidegabekeriak mila aldiz kontatu zizkigun.Krudelkeria hauek jasan dituzten herriek eta oroimen edo memoria gisa era eta modu askotara islatu dute egoera fisikoa, morala eta pertsonala nahiz taldekoa. Hala nola, izan dira artista bikainak margo bidez oroimen hori eman digutenak.
|
|
|
abiapuntutzat gerra aurreko Harrapazka eguna hautatu zuen, zeinean iñistorra biltzeko herri eginkizunari lotzen zitzaion urnietar asko eta asko baliatu duen, gainera, Batzokiko nesken Uste diñat antzezlana azaltzeko. Hori guztia, nolabait, Errepublika garaian herrian bizi zen giroa azaltzearren.Eraildakoen kontakizunari dagokionez, baina, Agirre Sorondok hurbilen gertatu zaion bidea hautatu du, hots, garai
|
hartako
haurren lekukotasunarena. Ezaugarri horixe baitute nik azken urte hauetan hemen bertan, Aiurrin, idatzitakoek eta Juan Agirrek berak urnietar zenbaitengandik jaso dituen lekukotasunek:
|
|
2014
|
|
|
abenduak 2 hitzordua dut Bilbon Eusko Legebiltzarrak 2011n onartutako dekretu baten arabera nire torturak eta tratu txarrak aitortzeko. Esan nahi dizuet emozio baikor bat sortzen didala, besterik ez bada, libreki eta batzorde baten aurrean garai
|
hartako
bizipenak aitortzeak. Oso garrantzitsua da psikologia aldetik.
|
|
|
Pixkanaka pixkanaka taldean sartzen joan nintzen eta zortzi denboraldi osatu nituen bertan. Garai
|
hartako
oso oroitzapen onak ditut. Nola gogoratzen dituzue entrenamendu saioak. N.U.:
|
|
|
Gainerantzean, nahiz eta etxean futbolari asko izan garen, ez dugu asko futbolaz hitz egin izan. Partidak jokatu, eta lixto.Arantxa eta Itziar ahizpak ere talde
|
hartako
kide izan ziren. Arantxak futbola utzi zuen atletismoa egiteko, baina Itziarrek aurrera egin zuen.
|
|
|
Lau liga irabazi zituen guztira. 1983 denboraldian jarri zen martxan emakumezkoen Espainiako liga, eta Añorgak lortu zuen lehen liga
|
hartako
garaipena. 1991, 1994 eta 1995 denboraldietan ere añorgarrak izan ziren garaile.
|
|
|
Martinen amari, itxuraz, telefonoz hitz egiteko orduan gaztelania erabili behar zela iruditzen zitzaion. Eleganteagoa izango zitzaion, beharbada; bai berari eta baita garai
|
hartako
herritarrei ere.
|
|
|
Zentzu horretan gaur aurkezten ari garen emaitza, Galderren eta berak zuzentzen duen lantaldearen gestio egokiaren emaitza da. Gogoratu behar dugu, garai
|
hartako
EAJko arduradunek, Villabonako herria milioi bat euroko zorrarekin utzi zigutela eta billabonatarrek ordaindu beharreko dirutza zen hori. Garai hartako arduradunek zer pentsa eta zer egina eduki lukete, are gehiago momentu honetan ardura politiko inportanteak dituztenean”.
|
|
|
Gogoratu behar dugu, garai hartako EAJko arduradunek, Villabonako herria milioi bat euroko zorrarekin utzi zigutela eta billabonatarrek ordaindu beharreko dirutza zen hori. Garai
|
hartako
arduradunek zer pentsa eta zer egina eduki lukete, are gehiago momentu honetan ardura politiko inportanteak dituztenean”. Gaurko agerraldia igandeko hauteskundetako emaitzen inguruan hitz egiteko ere baliatu nahi izan du Estik.
|
|
2015
|
|
|
Andoainera migratutakoen inguruko erakusketa zabaldu zuten aurreko ostiralean, Basteron. Garai
|
hartako
oroitzapenei eusteko argazkiak, liburuak eta objektuak bildu dituzte. Erakusketaren atal batean ikus entzunezko bat eskaintzen dute, zeinean Andaingo zazpi lekukotza ezberdin azaltzen diren.
|
|
|
Informazio gehiago biltzen duen erakusketaren beste zabalpen bat. Zer jasotzen du azken liburuak. Liburuak gerra garaia aztertzen du batetik, 1931tik 1939ra arte, garai
|
hartako
kontestu historiko eta politikoa azalduz eta Villabonako datuekin lotuta. Bestetik, baita Frankismoa ere.
|
|
|
Ferrolgo artxibategian gure herriarekin lotutako dokumentazio ia guztia ekarri dugu, bost espediente baino ez zaigu falta. Era berean, zortea izan dugu Villabonako Udal artxibategiko dokumentazioarekin ere, garai
|
hartako
dokumentu guztiak ondo mantendu baitira egundaino. Azken urte eta erdi honetan Xabier Urmenetarekin aritu naiz lanean eta bereziki eskertu nahi diot bere ekarpena, izugarria izan baita.
|
|
|
Urte osoa eman nion lan horri, eta Erdi Aroko euskara aztertu nuen. Garai
|
hartako
lekukotasun urriak eta datu onomastikoak baliatuz, orduko euskara nolakoa izan zitekeen, zein ezaugarri zituen, zein bilakabide jasan duen edota nondik nora hedatzen zen zehazten saiatu nintzen. Ordura arte, inork gutxik landutako gaia zen eta egin behar zela erabaki nuen; orain ez naiz erabakiaz damutzen.Egungo zure lan nagusia goi nafarrera arkaiko eta zaharreko testuen edizioa eta azterketa da.
|
|
|
Erretzea galarazitaErretzea debekatzen duen legea elkarteetara ere iristear den garai hauetan, Larraulgo elkartea aurreratuta dabilela esan daiteke; izan ere euren erabakia orain lau urte hartu baitzuten, tabernetan erretzea debekatu zen garaian hain zuzen: “Larraulgo elkartean galarazita dago erretzea 2011ko abenduan lege hura kaleratu eta urte
|
hartako
asanbladan bozketa egin zenetik. Ezezkoak irabazi zuen.
|
|
2016
|
|
|
Ahozkotasun horri esker, egundoko memoria garatzen zuten orduko pertsonek. “Atxagaren ustetan, “seguru nago gaur gela honetan gauden guztion memoria bildu, eta ez genukeela berdinduko garai
|
hartako
pertsona bakar baten memoria”.
|
|
|
Kontu zaharrak eta ez hain zaharrak berrituz goxatu zuten otorduarekin, eta batez ere, auzoko baserritarrek 1975ean Pankrazio Urkaregiri egin zioten eskertza ekitaldia izan zuten gogoan; izan ere, Urkaregik, borondate hutsez, albaitari lanak bete ohi zituen baserriz baserri Sorabillan. Egun
|
hartako
argazkia dakar aurtengo jai egitarauak azalean, hain zuzen ere. Egun, Manuel Zubeldia, Ventura Uranga eta Inaxio Arteaga dira argazkiko guztien artetik bizi diren bakarrak, eta oroigarri berezia jaso zuten hamaiketakoan.Ostiral goizeko mendi martxa gidatua izan zen bertan behera utzi beharreko ekitaldi bakarra.
|
|
2017
|
|
|
Lan “eskerga” dute emakumeen izen eta abizenak lortzen, baina 150 emakumetik gorako zerrenda osatu dute jada.Informazio guztiarekin, argazki erakusketa osatu dute eta dokumentala ere amaituko dute udazkenerako. Asteasuko udaletxean garai
|
hartako
emakumeen partidoko argazkiak, fitxak, egunkarietako orrialdeak ikusi daitezke.Miren Uzkudunez ez dakiguna" Asteasuarrek jakin dezatela herrian raketista profesional izandako emakume bat dutela", adierazi zuten Raketistak Lehen eta Orain Elkarteko kideek erakusketaren aurkezpenean. Miren Uzkudun 20 urtez izan zen profesional; izan ere, 1940ean debutatu zuen 18 urterekin eta 1960 urtera arte aritu zen.
|
|
2019
|
|
|
1990eko hamarkada bizi izan zutenentzat, Alcasser kasua ahaztezina da, emakumeenganako bortxaketa eta biolentzia kasu deigarrienetarikoa izan baitzen. Garai
|
hartako
hedabideek gertaerari egin zioten jarraipena aztertu du Barjola adituak.
|
|
|
Orduko hartan ere Mikel Arregi izan zen alkategaia, eta Iñaki Egibar hirugarren postuan aurkeztu zen. Eusko Alkartasunarekin koalizioan, Gregorio Olasagasti izan zen hautes zerrenda
|
hartako
bigarren hautagaia. Lizarra Garaziko garaiak ziren haiek, eta hauteskundeak irabazi zituen Euskal Herritarrok alderdiko Joxean Barandiaranek alkate lanetan jardun zuen.
|
|
2020
|
|
|
Pasa den asteburuan zeukan lehen norgehiagoka UKE senior taldeak, Legazpin. Baina ez zuten partidarik jokatu ahal izan herri
|
hartako
klubak lehiaketatik erretiratu eta Ligan jokatzeari uko egin diolako, covid pandemiagatik. Datorren asteburuan jokatuko dute lehen partida Urnietan, Usurbil taldearen aurka.
|
|
|
Salamancara joateko erabakia hartu zuen orduan, garai
|
hartako
hezkuntza gune nagusia bertan zegoelako.
|
|
2021
|
|
|
Memoria egingo dugu, berriz gerta ez dadin. Gure izenean garai
|
hartako
lan bat txalotu duzue, guri galdetu gabe. Memoriaren izenean, ez gatoz bat gure izenean argitaratu duzuen testuarekin".
|
|
|
Garai
|
hartako
buruzagi eta agintarien inguruan, lege proiektuak bere 24 artikuluan honakoa dio: " Euskadiko Memoria Historikoaren eta biktimen duintasunaren aurkakoa da 1936ko estatu kolpea eta diktadura frankista, buruzagiak edo haiek sostengatu zituzten erakundeak goraipatzea edo goratzea".
|
|
2022
|
|
|
Urrutira gabe, 2012ko abuztuan, Bakardadea izenburuko ikuskizun irudikatzaile eta ludikoa eskaini zuten Ur mara museoan bertan. Egun
|
hartako
kronika eta bideo zati bat, ikusgai dago sarean.
|
|
|
Udalak Etxeberrietan etxebizitza sozialak egiteko egitasmoa aurkeztu zuen otsailean. Bitartean, aurreko urteetan eremu
|
hartako
etxebizitzen jabe asko enpresa batekin ingurua biziberritzeko tratutan aritu dira. Jabetza saltzea edota botatzearen truke berri bat eskuratzea zen haietako askoren asmoa.
|
|
|
Nire burua aurkeztu eta hautatu ninduten. Indiara joan nintzen bi hilabeterako, eta han konparaketa ikerketa bat egin nuen herri
|
hartako
neskatoek zuten hezkuntza eskubideaz, landa gune eta hiri guneetan, ze ezberdintasun zeuden bi eremu horietan.
|
|
|
Chernobyleko eztanda nuklearraren ondorioz, Ukrainako eta Euskal Herriko hainbat familien arteko loturak egonkortu egin dira. Lurralde
|
hartako
haur zirenek bigarren familia topatu zuten gure lurretan. Andoainen, esaterako.
|
|
2023
|
|
|
Hasieran Laredoko kontzentrazio esparruan eduki zuten eta handik hamabost egunera Santoñara eraman zuten, El Duesoko kartzelara. Urte
|
hartako
irailaren 29an egindako epaiketa militarrean ondoko zigorra jaso zuen: “Condenado a la pena de Reclu sión perpetua por motivo de adhesión a la rebelión”. 1938an, onartu berri zen dispertsio legea aplikatuta Duesotik Cadizera, Puerto de Santa Mariara bidali zuten.
|