|
2000
|
|
|
Derradan, beraz, horditasunak gure benetako grina eta jaidurak azaleratzen dituen teoriari kontu eginez gero, ez nintzatekeela onik aterako psikoanalista batekiko nor-gehiagokan. Josurekin kausitu nintzen gau
|
hartatik
oroitzapen ilunak baizik ez gelditu arren, badut susmoa hain juxtu ere hala jokatu nuela gure anaiaren neska lagunekin: kapar, lekedazu eta gogaikarri.
|
|
|
Urte hartan ez dakit atzeratu egin ote zuten Francoren heriotzaren urtemuga edo zer gertatu zen, baina DGSn nengoen egun haietako batean ari ziren txakurrak
|
haren
oroitzapenetan, eta gogoan dut denak mozkor arraio eginda zeudela. Txakur haien artean buru egiten zuenetako bat ikusi nuen, ni ninderamanari esaten geroxeago ostera eraman nintzala hara, bere aurrera.
|
|
|
Hernaniko parrandan Bodega tabernan ikusitako lankideez oroitu nintzen. Nik keinuak egin arren, haiek ez ninduten ikusi; edo irudipen lauso hori nuen behintzat nik gordea mozkorraldi
|
hartako
oroitzapen nahasien artean. Aurretik, Leitzan, Patziku Perurenarekin antzeko zerbait gertatu zitzaidala oroitu nuen; orduko hartan pentsatu nuen Patzikuk ez ninduela ikusi arreta handiz ari zelako gidatzen, baina harrigarria zen Patzikuk, hain gertu pasatuta, nire diosalari ez erreparatu izana.
|
|
2001
|
|
|
Ez zuen aldi joanen errotarriak eho
|
haren
oroitzapena, bestela bezala: jende azkarra eta langilea behar izan zen horrenbestetarako.
|
|
|
Lysenko ren kide, Orixe bezala Mikolas zeritzan Marr ospetsu harena. Ezinezko dirudi, ordea, Josepe Stalinek aspaldi ehortzi baitzuen
|
haren
oroitzapena ere eskumiku gogorraren azpian. Arbuiatua dagoen" hizkuntzarekiko dotrina berria" sortzen nahiz ikasten hasi behar ote dugu orain hemen?
|
|
|
Fernando de Herrerak behin hartu omen zuen honelako saritxo bat bere maiteagandik eta
|
haren
oroitzapenak alaitu omen zion harrezkero bizia. Kontentagaitzagoak ere izaten dira, ordea, Etxepare maltzurrak ongi zekienez(" Hire potak baziakiat bertze gauza nahi dik").
|
|
|
Gero, damuz hezeturiko begiak emeki jaso zituen. Une
|
hartan
oroitzapenaren orratzek garuna ziztatu eta bisaia desitxuratu zioten.
|
|
|
urtegi batek estali ditu
|
haren
oroitzapenak.
|
|
|
urtegi batek estali ditu
|
haren
oroitzapenak.
|
|
2002
|
|
|
Nire euskarri propioa.
|
Haren
oroitzapena. Haren ideia...
|
|
2004
|
|
|
Jantzi jada ez, baina norengatik kenduko zenuke txapela? Imanol Lartzabalengatik;
|
haren
oroitzapenez, Nik banizun erkide bat kantatzeko.
|
|
|
Oinazezko unibertso bat. Izan ere, ama hil zenetik hiru urte igaroak baziren ere,
|
haren
oroitzapena uneorokoa zen. Hasieran haren irudia gerrako amesgaiztoen kontrako babes gisa baliatzen nuen, baina orain amari buruzko oroitzapen samurrenek ere kutsu jasanezin bat hartzen zuten neure baitan.
|
|
|
Aitak niganantz luzatu zituen eskuak. Keinu xume
|
hark
oroitzapen olatu gazi gozo bat ekarri zidan.
|
|
2005
|
|
|
" Neska koskorrak ez zituen lau urte besterik.
|
Haren
oroitzapenak, seguru asko, urtuta zeuden, eta amak, neska koskorra zetorkien aldaketara ohitu zedin, txarrantxez jositako kontzentrazio zelaiko hesira eraman zuen, eta handik urruti ikusten zen tren bat seinalatu zion:
|
|
|
Eta nahiz gero eta higatuagoa izan, oraindik ere egitate berezi eta garrantzizkoa izaten dirau. Guti edo asko, sozietatearen portaera eta kultur erak isladatzen dira bertan,
|
haren
oroitzapen asmoak proiektatzen. Osagai definigarria da, kultura, ondare bizi eta bizigarria.
|
|
|
Eskolako gertaera
|
haren
oroitzapena beste zerbaitek eragin zidan: Adelaren jokabide kezkagarri batek, hain zuzen.
|
|
|
Gizon
|
haren
oroitzapenak irmo iraun zigun berriro bis taratu zitzaigun arte: nerabe ginela irakurri genizkion Marxen marxismoa eta antzeko liburu ikaragarri sakonak.
|
|
2006
|
|
|
Joan den astean omenaldi bat egin zuten Ramon Zubiaur bertako zuzendari ohiaren oroimenez, martxoaren 1ean hil baitzen. Ramonek utzi gaitu, baina bera ezagutu genuenok beti eramango dugu geurekin
|
haren
oroitzapena, eta gure gogoan tinko iraungo du, Gernikako arbolan haren omenez landatutako kimuak bezala. Agur, Ramon.
|
|
|
Baina bere aitona zen, zer arraio! Eta, ezagutu ez bazuen ere, ez zitzaion ongi iruditzen
|
haren
oroitzapena lohitzea. Bestalde, gogoz kontra bazen ere, aitortu behar zuen argazki albumak hunkitu egin zuela.
|
|
|
Akinosukek, ordea, ez zuen lortu obsesio hura gainditzea, eta, azkenerako, gai bakarrera mugatu ziren haren kontakizunak. Musika tresna hartu eta inork ezagutzen ez zuen sujetu baten bizitza kontatzen zuen, biwaren soinuarekin gizon
|
haren
oroitzapen galdua berpiztu nahiz.
|
|
|
Migelek ez zion mozkin handirik atera hiriko oparialdiari.
|
Haren
oroitzapenetan, kolore hitsez agertuko ziren urte haiek. Karrikako jostetak bukatuak ziren.
|
|
|
Lehengo eguneko pistola utzi zuen nire eskuetan. Ez nuen
|
haren
oroitzapen onik: tiro egitean, gorputz osoa dardarika uzten zidan gibel kolpeak.
|
|
|
Urruti daukat
|
haren
oroitzapena. Badakit gure familiak ezaguna zuela eta familiaren izenean hasi nintzela harekin ikasten.
|
|
2007
|
|
|
Zortziak era hamar. Altxatzera egin zuen, baina semearen NANeko argazki
|
haren
oroitzapenak hausnarketari atxikitzen zuen. Harekiko kontrastean, Garak leherketaren kronikarekin batera atera zuen argazkia ekarri zuen gogora.
|
|
|
Emakume zahar hura zaintzen segitu zuen, burua zerbaitetan erabiltze aldera. Kanutoek jada ez zizkioten uxatzen semearen gorpu hautsiaren irudiak, eta, okerrago zena, behin eta berriro hasia zitzaion amesgaiztoetara etortzen Orioko agure
|
haren
oroitzapena.
|
|
|
Laster, 20ren bat urte beteko ditu gerra ezer gutxi ezagutu zuen gazteria batek, baina
|
haren
oroitzapen isildua gogoan duenak. Euskaltzalea da gazte hori, eta badaki gurasoekin bidegabekeria latzak egin zirela.
|
|
2008
|
|
|
1948a izango zan. Meza
|
haretako
oroitzapena be surretara jatort. Ia zorabiatu ninduan albokoren baten kolonia usainaren keru sarkorrak.
|
|
|
Oroimenean, izan ere, hain pisu handia hartu zuen igande hark, eguzki distiratsu bat bezala agertzen zitzaionak, non eguzkiak egunaren ordu ia guztiak eta orduen segundo ia guztiak erakartzen baitzituen eta harako norabidean ipintzen, denborak ere eguzki hura ipar balu bezala. Eta lanean ari zen, eta, garai batean txoriek bezala, igande
|
hartako
oroitzapenek galtzen zuten Beñardo, halako eran, non, egun batean, etxeko behiak jezten ari zela, bi behi, astoa eta mandoa zituzten ukuiluan une hartan?, astoaren azpian jarri baitzuen aulkitxoa; izeba Ursulak, baina, bere begipean zuen une hartan mutila, eta laster sartu zion ziria:
|
|
|
Jendea jarrita zegoen hasieran, elkarrekin kontu kontari eta dena oso etxekoi. Artatxiki garagardoa amaituta, Amos Tutuolaren liburu eder
|
haren
oroitzapena etorri zait, eskaintza egin digutelarik: palmaardoa.
|
|
|
Honetara bultzatu nau onartu beharrak koldarkeria dela gaur egungo nortasun katalanaren ezaugarririk bereizgarrienetako bat. Ez gara beti izan herri koldar bat; aitzitik, garai batean, begirunea sorrarazten genuen, baina orduko
|
hartaz
oroitzapen ilaun eta erkina baino ez zaigu geratzen historia liburu bakan batzuetan. Orain, baina, herri koldar bat gara duela urte asko, bere buruan sinesten ez duen herri bat, ahalketasuna dariona, eta atzendua duena buruzaletasun, heldutasun eta duintasun hitzen esanahia; herri masokista bat, atsekabean atsegin hartu nahiago duena, makurrarazten duenari aurpegia ematea baino.
|
|
|
A. Sentipen bat, agian, dena oso azkar pasa izana da. Abesti batzuk egin, maketa grabatu, Euskadi Gazteako maketa lehiaketako saria irabazi eta sei hilabetera diskoa grabatu genuen.M. Egia da oso azkar pasa zela guztia baina lehen disko
|
hartako
oroitzapen oso onak ditut. Lehenengoa beti da berezia.
|
|
|
Oroimenean, izan ere, hain pisu handia hartu zuen igande hark, eguzki distiratsu bat bezala agertzen zitzaionak, non eguzkiak egunaren ordu ia guztiak eta orduen segundo ia guztiak erakartzen baitzituen eta harako norabidean ipintzen, denborak ere eguzki hura ipar balu bezala. Eta lanean ari zen, eta, garai batean txoriek bezala, igande
|
hartako
oroitzapenek galtzen zuten Beñardo, halako eran, non, egun batean, etxeko behiak jezten ari zela –bi behi, astoa eta mandoa zituzten ukuiluan une hartan–, astoaren azpian jarri baitzuen aulkitxoa; izeba Ursulak, baina, bere begipean zuen une hartan mutila, eta laster sartu zion ziria:
|
|
|
Ez dut gogoratzen baina esango nuke uztail abuztu hartan ez nintzela behin ere hondartzara joan. Izan ere, uda
|
hartako
oroitzapen guztiek liburutegietako KZ guneetara eta etxe berriko lanetara bainaramate. Hura bai, estres eroa, hura!
|
|
2009
|
|
|
Haren liburu ezagunena My Family and Other Animals da (gaztelaniazko argitalpenean, Mi familia y otros animales). Durrellen familiak Ingalaterra utzi zuen, eta bost urtez bizi izan zen Korfu uhartean, Grezian. Liburuak garai
|
hartako
oroitzapenak biltzen ditu, bederatzi urteko Gerald Durrell umearen ikuspuntutik. Hasieran, Korfun animaliekin izan zuen harremanari buruzkoa izan behar zuen liburuak.
|
|
|
Elkarrekin bi orduz baino gutiago mintzatu baziren ere,
|
haren
oroitzapen garbia du oraindik ere, horrelako berotasun eta bizi indarra erakutsi baitzituen hizketan.
|
|
|
Haur ttikia nintzen aita hil zenean.
|
Haren
oroitzapen handirik ez dut buruan; horregatik, baina, ditudan gutxiak oso ederretsiak.
|
|
|
Lehenago ahaztuko du. Dutxatik atera eta, zorte apur batekin, gizona ospa eginda baldin badago, ez da
|
haren
oroitzapenik inon geldituko. Horrela behar du.
|
|
|
Oso lausotuta agertzen zaizkit garai
|
hartako
oroitzapenak. Teresaren imajina gogoratu dezaket, haserre antzean gehienetan.
|
|
|
Aspaldi, bertze bizitza batean, emakume horrengatik lepoa arriskuan jarria nuen. Hainbertzenarekin, goxoa zen
|
haren
oroitzapena. Liburuarekin batera mosketea ere eskuetatik kendu nion mutilari.
|
|
|
Egiaz,
|
haren
oroitzapena ere galdua nuen denbora horretan. Henrike hil zutenekoan, hura ere itsuski jo zutela, horra, niretako, Aubignéren azken berria.
|
|
|
Baina gaur, egun
|
haren
oroitzapena berritzen ahalegintzen denean, hileta klandestinoaren irudia datorkio burura. Guardia Zibilak herria hartuta zuelako.
|
|
|
Garai
|
hartako
oroitzapenak gorabeheratsuak dira oso: poza eta mina nahasian ageri dira.
|
|
|
Entrenatzaile horietako bat izan zen Juan Carlos Oliva.
|
Haren
oroitzapen ona dauka Sarriegik: Asko gustatzen zitzaion futbola.
|
|
|
Hasiera
|
hartako
oroitzapen txarrik ba al duzu?
|
|
|
Kronsky ere joana zen. Eta, hala ere,
|
haren
oroitzapena ez zen berehalakoan hoztuko. Biena.
|
|
|
ez zuen Felixen berotasun fisikoa behar Felixekin gogoratzeko. Are,
|
haren
oroitzapena ez zen berehalakoan hoztuko. Ezin zen eten bien arteko haria.
|
|
|
Azken detailea ez da hutsala. Txabi bertan egon izana,
|
haren
oroitzapena eta lekukotasuna, noraino izan ziren erabakigarriak adierazten du.
|
|
|
Memorian sartu sartuta daukat arratsalde
|
hartako
oroitzapen zolia. Neure burua ikusten dut uhala lepotik dudala, makinari bi eskuekin oratzen.
|
|
|
Ahanztura, Miquel Grau valentziar sindikalistak pairatu zuen ahanztura bera. Kasu horretan, Al Tall taldeak betikotu zuen
|
haren
oroitzapena" A Miquel assassinaren" kantan.
|
|
2010
|
|
|
nola bihur zitekeen, izan ere, gure anaiatxoa, munstro baten ezaugarriak behar zituena, aingeru distiratsu?!, buru buruan baitaukat, zuk bezala, Damaso!? Adak jartzen zuèn aurpegia, nazka eta higuina zeriona, anaiatxoa aipagai genuen bakoitzean,
|
haren
oroitzapenak oka egiteko gogoa emango balio bezala, eta irudikatzen nuèn aingerua ez baitzen nik nahi bezain distiratsua:
|
|
|
Bost urte pasatu dira Manex Goihenetxe hil zenetik, baina
|
haren
oroitzapena ez zait joan gogotik. Lerro hauen bitartez haren oroimenari omenaldi txiki bat egin nahi nioke, eta era berean zuei azaldu zer den hark guri utzi ziguna eta zergatik den garrantzitsua oraingoz ere haren oroitzapenari erreparatzea1.
|
|
|
Bost urte pasatu dira Manex Goihenetxe hil zenetik, baina haren oroitzapena ez zait joan gogotik. Lerro hauen bitartez haren oroimenari omenaldi txiki bat egin nahi nioke, eta era berean zuei azaldu zer den hark guri utzi ziguna eta zergatik den garrantzitsua oraingoz ere
|
haren
oroitzapenari erreparatzea1.
|
|
|
11 egun horietako hutsunea argitzeko inkesta abiatu du Poliziak. Alta, geltokian berean ez dago Anzaren argazkirik eta
|
hari buruzko
oroitzapenik. Bideorik edo lekukotasunik ote daukan galdetzean, zuzendariak ez du deus erran nahi.
|
|
|
sendategian birikatik operatu nindutenean ikasi nuen hori... eterraren eraginpean nengoela entzun ez nituen, bada, txistu baten nota zerutiarrak, inguruan txistularirik ez zegoen arren!; geroztik ikasi dut, bai, nekez izan daitezkeela, izan, aingeruak —Benjamin Maria hil zèn egunean ikasi nuen hori—: nola bihur zitekeen, izan ere, gure anaiatxoa, munstro baten ezaugarriak behar zituena, aingeru distiratsu...!, buru buruan baitaukat —zuk bezala, Damaso! — Adak jartzen zuèn aurpegia, nazka eta higuina zeriona, anaiatxoa aipagai genuen bakoitzean,
|
haren
oroitzapenak oka egiteko gogoa emango balio bezala... eta irudikatzen nuèn aingerua ez baitzen nik nahi bezain distiratsua: nola, bada, baldin eta, haren irudia osatzerakoan, Adaren nazka aurpegia tartekatzen bazitzaidan...!; geroztik ikasi dut, bai, nekez ager daitezkeela beste munduko izakiak guri bisita egitera:
|
|
|
–
|
Haren
oroitzapena oraindik bihotzean sartuta neukala sumatzeak bere onetik ateratzen zuen. Zuei ulertzen zaila egingo zaizue, baina Don Juan Antoniorentzako oso garrantzitsua zen mojen gainean zeukan eragina; eta beste inorekin ez zuen konpartitu nahi, are gutxiago bera baino itzal handiagokoa izan zitekeen beste apaizik bazegoela onartu.
|
|
|
Eta horrela heldu ginen puntu hartara, azken urteetan pertsona zintzo bati egin zaion atake gogor eta lazgarrienera. Egiaz, gertakari
|
haren
oroitzapen izugarria gordetzen dut, zorigaiztokoa. Guztiz bidegabeki, zitalkeria politikoaz jokatu zutelako PPk, PSE EE PSOEk eta Batasunak; bakoitzak bere arrazoiak zituen, elkarren kontrako zirenak, baina bat hartu zuten gizon zintzo eta prestu baten aurka jarduteko.
|
|
|
Orduan ez zuen trikua ematen. Katua ematen zuen." Gertaera
|
haren
oroitzapena atsegina zitzaion. " Egun hauetako batean azalduko da, noski —esan nion— Guzzia ekarri behar dit.
|
|
|
—Horixe bera. Gaurko gizon emakumeak haien ondorengoak garela esan liteke, eta, oharkabean bada ere, lehengo batasun eder eta indartsu
|
haren
oroitzapen moduko bat daukagunez, horregatik sortu omen zen maitasuna, eta horregatik jotzen omen dugu elkarrengana. Alegia, hau dena doktrina heretiko samarra izango da baina, gizonak eta emakumeak, gorputzez eta arimaz bat egiten dutenean, jainkoen pare bihurtzen direla, edo gutxienez, horrek irauten duen bitartean, zeruetako erresuman sentitzen direla.
|
|
2011
|
|
|
Berez fikzioa da Americano k kontatzen duena, baina oso kutsu autobiografikoa du. Ez soilik zuzendaria bera delako protagonista; amaren bila abiatuko den pertsonaia horrengan erraz aski ikusten ahal da aitaren bila joan nahi duen zinemagilearen erreflexua.Are gehiago,
|
haren
oroitzapenak ilustratzeko Vardak familiari buruz egin zuen dokumental bateko irudiak baliatu dituenean. Erreferentzia biografiko nabarmenen jokoarekin amaitzeko, protagonistak bilatu beharreko amaren lagunak Lola du izena, Demyren lehen filmak bezala.Meta zinemaz harago, road movie ezohiko eta gorabeheratsua da Americano, hasiberriaren ilusio eta bizioak uztartzen dituen lana.
|
|
|
Lagundu egin didak eta eskertu egin nahi diat. Alabarengatik ari nauk, eta ez nikek nahi inork
|
haren
oroitzapen txarrik izaterik.
|
|
|
Agur adixkidea, Jainkoak egun on/ Zer berri den errazu, zuk otoi Xuberon/ Ezagutzen duzuia, Barkoxen Etxahun/ Halako koplaririk, ez omen da nehon/ Bisitaz joan nindaite/ ez balitz hain urrun. Berrogei urte lehenago Etxahunek eta Otxaldek batera kantatu zutenez,
|
haren
oroitzapenetan ari zen Otxalde. Bilkura haren berritzea zen, zalantzarik gabe, Etxahun hila zelarik ere.
|
|
|
Agian, iragana dagoen bezala uztea hoberena delakoan, mugituz gero deus onik ez baituzu topatuko; edo, besterik gabe, garai eta leku
|
hura
oroitzapen on askoren iturri ez direlako; edo, argi esanda, gaur egun ezagutzen ez duzun jendearekin koadrila egin eta elkarri urteotako ibilbidea kontatzeak, gure interesekoa dela sinestaraziz, sekulako ahalegina eskatzen duelako. Kontua da, jakina, ekimena txalotu egin dudala, oso interesgarria iruditzen zitzaidala azpimarratuz eta esaldiaren bigarren zatia koldarki isilduz, alegia, munduko urre guztia emanda ere ez nintzatekeela joanen holako ospakizun batera.
|
|
2012
|
|
|
Barojatar belaunaldi gazteei ere heldu zitzaien aurrekoek sentitutako maitasun sentimendu hori. Haurtzaroko egunekin lotzen dute maiz
|
haren
oroitzapena. Julio Caro Barojak, esaterako.
|
|
|
Hain izan zen gordina, ezin izan baitugu aurrera normal egin. Orduz geroztik, Maddi gure erraietara itsatsi da;
|
haren
oroitzapena eguneroko bizitzan korapilatzen zaigu, behin eta berriro eragozten digu gizadian jar genezakeen konfiantza. Nolanahi ere, ni digeritzen noa, astiro, laguntzarekin.
|
|
|
Azken batean, zer zeukan? Securcomeko bulegoan ikusitako argazki
|
hark
oroitzapen zahar bat berpiztu zion, hori zen dena. Hamabi urte lehenago, pare bat aldiz ikusitako bizardun bat, edonor izan zitekeena.
|
|
|
«Idazten hasi nintzenean erraza zuan. Ganbara ondo beteta neramaan istorioekin, badakik, handik eta hemendik biltzen nituenak, edo aitonak kontatu zizkidanak gerrari buruz; bai, bigarren eleberri
|
hura
oroitzapen horietatik atera nian ia osorik, apenas sartu nian fikziorik?
|
|
|
Baina bitarteko aldi goibelaz ez dut gogoramenik, ez behintzat gogoramen zehatzik. Izumenak betetzen zuen hala ere denboraldi
|
haren
oroitzapena, eta izumen are ikaragarriagoa zen lausoa zelako, eta, anbiguoa zelako, handiagoa zen beldurra. Orri beldurgarria zen nire izatearen liburuan, oroitzapen nahasi, lazgarri eta ulertezinez osorik betea.
|
|
|
Zeregin bat izan zen beraz, Emmarentzat, dantza
|
haren
oroitzapena. Asteazkena iristen zen guztietan, bere buruari esaten zion esnatzean:
|
|
|
Moraltasunean elbarri geratu nintzen: arimaren erdiak ez zuen bizirik iraun, idortuta, lurrinduta, hilik geratu zen, moztu eta bota egin nuen; beste erdia, aldiz, bizi bizirik zegoen, eta edonori zerbitzatzeko prest, baina inor ez zen horretaz ohartu, inork ez baitzekien hildako arima erdia izan bazenik ere; baina zuk
|
haren
oroitzapena piztu didazu orain, eta nik beraren epitafioa irakurri dizut. Askori, oro har, barregarriak iruditzen zaizkio epitafioak, baina ez niri, batez ere haien azpian zer datzan gogoratzen dudanean.
|
|
|
Badakit laster bereiziko garela berriro eta, beharbada, betiko: bakoitza bere bidetik joango da hilobiraino; baina
|
haren
oroitzapenak sendo sustraiturik iraungo du nire arima barrenean; beti errepikatu izan diot hori, eta berak sinetsi egiten dit, nahiz eta kontrakoa esan ohi duen.
|
|
|
– Baina harako amets herri
|
haren
oroitzapena eta mina zeharo galdu ez duenak, urteetan aurreratua delarik haurtxo bihurtzeko lotsarik ez duenak, nekez idoroko du gure zine etxeetan ikuskizun hoberik. (ZIN:
|
|
|
Aurten, berriz, Larramendi Bazkunak Lekukotzak izeneko bere bilduman bi zenbaki berezi argitaratuko ditu Andoaingo guduari buruzkoak.Andoaingo gudua, 1837 ekimenaEsan bezala, azken urteetan Andoaingo gudua, 1837 izeneko ekimena gauzatzen ahalegindu da Andoaingo hainbat kultur, kirol eta gizarte elkarte eta taldek osaturiko batzordea. Ekimen horren lehen helburua, aurten, hain zuzen ere ostiral edo larunbat honetan, gudu
|
haren
oroitzapena biziberritzeko herri antzerki eta erakustaldia antolatzea zen, baina, azkenik horren antolakuntza atzeratzea erabaki dute, batetik, egoera ekonomikoak lanak prestatzeko diru iturri ia gehienak agorturik utzi dituelako eta, bestetik, kosta egiten ari zaielako behar besteko jendea inguratzea herri ekimen hau txukun eta egoki gauzatu ahal izateko.Nolanahi ere ez dute etsi eta udazken hon... Egitasmoaren arabera, herri ekimenak bi zati izango ditu:
|
|
2013
|
|
|
Ez nion sinetsi, eta broma txarren bat zela pentsatu nuen. Baina azkenean, behintzat, konbentzitu ninduen, eta han joan nintzen Bermeora, entrenamendua ikustera».Han joan zen kostaldera, eta aurreneko egun
|
hartatik
oroitzapen nahasiak dauzka: «Sekulako hotza egiten zuen, eta negu hartako aurreneko elurtea egun hartan bota zuen.
|
|
2014
|
|
|
«Herri bateko argazkia bada, herri horretara joango gara; edo parlamentuko argazkiren bat bada, parlamentura joko dugu», azaldu du saioaren aurkezleak. Erretretatuaren tokira joango dira protagonistek momentu
|
hartako
oroitzapenak konta ditzaten eta une hura berriro bildu eta gogora dezaten. Horrez gain, ahal den heinean, protagonistarekin batera argazki horietan agertzen diren lagunekin, familiakoekin edo beste pertsonekin ere bilduko dira.
|
|
|
Garai
|
hartako
oroitzapenak oldarrean etorri zitzaizkion berriro, amesgaizto baten pare: bidaietan ezagututako jendea; konturik egiten edo ganorazko esaldirik josten ez zekien jendea; ontziko festako gizon txiki hura, zeinak, Helenek dantzatzeko gonbita onartu ondoren, emaztea iraindu baitzuen mahaitik hiru metrora; emakume eta neska hordi edo drogatuak, lokal publikoetatik, intziri artean, indarka atereak?
|
|
|
Berak bakarrik egin zion aurre, hortaz. Arriskuaren aurrean bakarrik, pentsatu zuen, eta film
|
haren
oroitzapenak behar zuen kemena eman zion. Kinki baten aurrean kikilduko zelakoan ala?
|
|
|
haren arimak, gorputzak, estazioak, planek, marfilak, lanbideak. Bakarrik gelditzen ziren
|
haren
oroitzapenak eta haren maitea, eta horiek ere iraganaren eskuetan utzi nahi nituen, nolabait, hartaz gelditzen zitzaidan guztia neronek laga ahanzturari, gure patu komunaren azken hitza den horri. Ez naiz neure burua defendatzen ari.
|
|
|
Nik uste nuen
|
haren
oroitzapena gizon ororen bizitzan metatzen diren hildakoen beste oroitzapenak bezalakoa zela: itzalek beren azken bidaia azkarrean garunera erortzen direnean bertan uzten duten aztarren lauso bat; baina atetzar luze gotorraren aurrean, hilerriko ibilbide ongi zaindutako bat bezain lasaia eta txukuna zen kale bateko etxe altuen artean, Kurtzen ikuskaria izan nuen, anda gainean, ahoa gosez zabaltzen, zera bezala, lurbira osoa, gizadia eta guzti?
|
|
|
Morroia txikia eta traketsa zen, baina Leire pigmeo batekin oheratuko zen, besarkada eta musu batzuen truke. Gau
|
hartako
oroitzapenek loa galarazi zioten denbora luzez. Bere buruari agindu zion hura izanen zela gizon batekin egiten zuen azken akatsa.
|
|
|
Eseri bitartean, Asiainek hormako gurutze astunari erreparatu, eta bihotza uzkurtu egin zitzaion. Bulego
|
hark
oroitzapen ilunak berpizten zizkion.
|
|
|
Hala ere, Uruniara joan zen. Zazpi urterekin Uruniara lehen aldiz joan, eta bidaia
|
hark
oroitzapen onak utzi zizkiolako, beharbada. Gainera, ongi ezagutzen zuen Bilbo, eta Urunian probatu behar zuela bururatu zitzaion.
|
|
|
pazientearen arreta traumaren oroitzapenean fokatzen da, gertaera hura kognitiboki eta emozionalki prozesatzeko. Traumaren historia gero eta xehetasun gehiagoz kontatzen eta birkontatzen du,
|
haren
oroitzapenaren zama gero eta arinagoa izan dadin. Pazienteak bizi izan duena hitzetan jartzea da lortu behar dena.
|
|
|
Gogoratzen naiz txiki txikiak ginela, amak nola eraman gintuen eskutik helduta Kandido eta Txikitxoen ekitaldia ikustera. Gure osaba izan zen orduan Kandido, eta egun
|
hura
oroitzapenean bereziki gordeta geratu zait. Zuk, Marta, ekitaldi ugaritan hartzen duzu parte... Marta Oteiza:
|
|
|
Haren lanak luzaroan iraungo du; oraingo eta etorkizuneko belaunaldientzako ondarea da, eta, seguruenera, are garrantzi handiagoa hartuko du urteen igarotzeak ematen duen ikuspegiarekin.Bermeon sortua, frankismotik ihesi Argentinara erbesteratua, Euskadira itzuli zen, eta bertan garatu du bere obra, bertan hartzen du zentzu osoa. Artista handia, egiazko demokrata, euskaltzale sutsua eta pertsona bikaina joan da;
|
haren
oroitzapena eta obra, ordea, betiko egongo dira gurekin".
|
|
|
Nartxixari buruz ez dakit beste ezer, tamalez, baina Kredoaren aipamenak
|
haren
oroitzapena dakarkit, eta haren oroitzapenak omenalditxo apal bat berari eskaintzera narama. Baita Kredoari buruzko gogoetatxo bat egitera ere.
|
|
|
Nartxixari buruz ez dakit beste ezer, tamalez, baina Kredoaren aipamenak haren oroitzapena dakarkit, eta
|
haren
oroitzapenak omenalditxo apal bat berari eskaintzera narama. Baita Kredoari buruzko gogoetatxo bat egitera ere.
|
|
2015
|
|
|
Baina ez zen erraza. Esker txarreko neskapurtzil harroputz
|
hark
oroitzapenak ere nahasteraino aztoratzea lortzen baitzuen. Eta bere gogoan senarra, etxeko atean, betiko patxadarekin baina ezohiko begi bustiekin erreguka argi ikusten zuen arren, ez zuen lortzen esandako hitzak. Gure Oihane manifan ikusten baduzu, mesedez?, alabak ipintzen zuen Hertzainak en musika alu hura atzetik entzun gabe oroitzea.
|
|
|
Larriturik zirudien. Berritu zitzaizkidan Tráes gure gelan agertu zen gau ikaragarri
|
haren
oroitzapenak. Baina gau hartan bisitari okerrago bat hartzekoak ginen.
|
|
|
Elurrak ere arinago ematen zuen palan. Hurrengo egun latzetan, musu
|
haren
oroitzapena izan nuen lagun eta bidaide.
|
|
|
Hala ere, bera ezaguturik, ziur naiz, Hansenganako gorazarre hitzak izan zirela berak esanikoak.
|
Haren
oroitzapena ez zela hain errazki lurperatuko esan zuela, alegia. Ez zuela sinesten Hansek bere buruaz beste egin zuenik eta estatu kapitalista zapaltzailea zela gertaturikoaren erantzule bakarra.
|
|
|
MARKINAKO ERRETRATU
|
HURA
oroitzapenen kutxatik ateratzean ohartu da bere historiaren kontaketa egitea argazkiak ikustea bezala dela. –Ez nuen inoiz pentsatuko nire bizitzaren errepasoa egingo nuenik hain gazterik!?.
|
|
|
Hurrengo asteetan haren falta sentitu nuen, ez gehiegi hala ere. Gaueko amesgaiztoetan baino ez ninduen
|
haren
oroitzapenak nahaspilatzen. Eta, asalduraren ondorioz, nuen insomnio apurra kroniko bihurtu zitzaidan.
|
|
|
Askozaz geroagoko amesgaiztoa dakarkiote gogora egun
|
hartako
oroitzapenek: emaztea du ondoan, bala batek zaurituta; belauniko jarrita, zapi batez estutzen dio berak zauria, dizipulu hark Senekari bezala; Mozarten Requiem a entzuten da nonbaitetik; emakume haurdun bat ageri da ilargiak argitzen duen eremu mortuan, eta handituz doakio sabela etengabe, Kyrie, eleison, heriotzari burlaka irudi.
|
|
|
Andoainera migratutakoen inguruko erakusketa zabaldu zuten aurreko ostiralean, Basteron. Garai
|
hartako
oroitzapenei eusteko argazkiak, liburuak eta objektuak bildu dituzte. Erakusketaren atal batean ikus entzunezko bat eskaintzen dute, zeinean Andaingo zazpi lekukotza ezberdin azaltzen diren.
|
|
|
hara eta hona egiten zuen hegan, gidari izateko probetarako aurkeztu balitz bezala. Jakeren pentsamenduak hondamendi kolo" sal
|
haren
oroitzapen labirintikoetan barne■KSSia&M' ratu ziren.
|
|
|
Eneas, naufragiotik bizirik atera berria, erdi negarrez batailako Eneas heroikoari begira dago, bere Troiako gerrako lanen eta pasadizoen ikusle, Kartagoko tenpluaren atarian marrazturik baitzeuden pasadizo haiek heroia bera harat heldu aitzin. Baliteke pinuen azpian irakurritako pasartea ez huraxe baizik eta bestelakoa izatea, baina nire egun
|
haren
oroitzapena kontakizunaren zati horrekin lotuta daukat. Nire Ezkaban irakurritako Eneida ren pasarte haren oroitzapena, beraz, osteko irakurraldi baten emaitza dateke, hau da, arratsalde haren benetako txingarrei gainjarritako eranskin artifiziotsu bat.
|
|
|
Baliteke pinuen azpian irakurritako pasartea ez huraxe baizik eta bestelakoa izatea, baina nire egun haren oroitzapena kontakizunaren zati horrekin lotuta daukat. Nire Ezkaban irakurritako Eneida ren pasarte
|
haren
oroitzapena, beraz, osteko irakurraldi baten emaitza dateke, hau da, arratsalde haren benetako txingarrei gainjarritako eranskin artifiziotsu bat. Baina horrela daukat gordeta.
|
|
|
Harrizko murrutxoen artean ezkutaketan jolasten edo pinudien barna su baterako egurra bilatzen nenbilela, oharkabe eraikitzen ari nintzen leku
|
haren
oroitzapenak, hagitzez geroago besteren oroitzapenekin nahasiko zirenak. Pixkanaka, mendi hartan gertatutakoaz jabetu ahala, jende arrotz haren gomutez jabetuz joan nintzen.
|
|
|
Eta bide horrek, jakina, Austriako mendialdeko herrixkara eraman zuen atzera. Behialako ikasleak pertsona helduak ziren ordurako, hogeietan aurrera edo oso aurrera zihoazen gizon eta emakumeak, eta hala eta ere beren eskola maisu bortitz
|
haren
oroitzapena ez zen ahuldu beren gogoetan. Wittgensteinek haien ateak jo zituen, banan banan, eta hogei urte lehenagoko bere krudelkeria onartezin hura barkatzeko eskatu zien, banan banan.
|
|
|
Gogoan du igandeetan ere bazkalordura arte lan egiten zuela. Lanbrotuta bizi du aitagintzan lanaldi murriztukoa zen gizon
|
haren
oroitzapena. Gogoskarbi bakarrak urtean behin, udan, bakantzak Ezterenzubin igarotzen zituztenekoak ditu.
|