2000
|
|
Koadroari kolorea emateko herriko txikiena izan behar duen urte erdiko neskatoaren negar hotsak. Gizonezkoak ugarixeago emakumezkoak baino, alde
|
handirik gabe
ordea.
|
|
" Ondo zagok, hik dena kontrolatzen duk, baina nik behar diat nire autonomia". Pertsonaia eta gaiari bere bidea utzi nahi nien, idazlearen tutoretza
|
handirik gabe
ibil zitezela nahi nuen. Konturatzen naiz liburu horretatik aurrera ia liburu denetan dagoela halako eromen, desintegrazio prozesu bat.
|
|
Ikastetxean edo irakaskuntza barrenean hau oso garrantzitsua suertatzen da askotan ikastetxe euskaldun baten funtzioa erdaldunei begira zehazten baita eta beraz Sorian egindako hezkuntza proiektua kopia daiteke arazo
|
handirik gabe
. Baina Sorian ikastetxe baten betebeharrak eta Euskal Herrikoenak antzik ez, ezta?
|
|
Gabriel Arestiren zenbait poema ikur bihurtu da denontzat, haren hizkuntza ereduak hurrengo belaunaldiak eta euskara bera markatu zituen, bere adimen kementsuak obra mugarri eta zabala utzi digu. Esatea dago, ahoberokerietan erortzeko arrisku
|
handirik gabe
, literaturari eskaini ziola bere bizia," Harri eta Herri" zela.
|
|
Batzutan pertsonaiok lauegiak izaki, arazo
|
handirik gabe
aurreikus daitezke bere jokaerak. Pertsonaia guztiak bizitza trenak markatutako erritmora egokitu beharrean aurkituko dira.
|
|
Bigarren lan honetan ere estilo errazaren aldeko agertuko zaigu: izan ere," guzti hau estilo arin eta hurbil batetik kontatzen digu Jabier Muguruzak, erretolika
|
handirik gabe
, baina ez horregatik sinplea." (Gara 1999-VII-17)
|
|
Garai honetan herriko bizitza gorabehera
|
handirik gabe
zihoan aurrera. Udalekoaktetarabegiratuz, egunerokoarazoetaarduretansarturikzebilelaohartzengara: Bideak, basoak, zuhaitzaketazura, ikatza, olioa, ardoa, okela? 1770-
|
|
Ukipenak gazte euskaldunek lagunarteko elkarrizketan darabiltzaten operatzailepragmatikoen eremuan duen eragina arras nabarmena da. Idatzizkoaren eredu normatiboak ez dio ezer honi buruz, ez dago indarreango operatzaileen taxonomiarik etahiztunek ardura
|
handirik gabe
darabiltzate.
|
|
Abenduko Kronikan ezin izan dugu baieztatu gaixotasun haien benetakotasuna, etaerratzeko arrisku
|
handirik gabe
, esan daiteke aitzaki zurigarri bat zela hori, igandehaietako, lan-uztea, garbitzeko, izan ere hurrengo otsailean berriro agertzen baitaarrazoi bera, baina ez gaixorik (Cronica:
|
|
Seguraski, lehenbiziko uholderik zakarrenak pasatzen utzi ondoren, Diozesiak etaapaizak ohiko usadioetara itzuli ziren, zalaparta
|
handirik gabe
, hemen ukitu dugunpredikuen alorrean. Lehenengo kolpean, Ministroak irabazi zuen; ondoren, osorik ezizan arren, euskaldungoak, apaiz eta kristau xume euskaldunek.
|
|
Mugimendu barruko zalantza haiek gorabehera, frankismoak oro har elebakartasunaren aldeko politika egin zuen, Administrazio guztiz elebakarra ezarriz, gaztelaniaez ziren hizkuntzei eskola eta kulturarako bidea erabat moztuz, eta, praktikan bederen, lotsa
|
handirik gabe
behin eta berriz bizitza pribatuan ere sartuz. Hemen orain ikusikodugun kasuak erakutsiko digunez, eliz jende frankistari berari ere arau berriak paratunahi izan zitzaizkion.
|
|
Karrantzako errekak Bizkaian hobekien kontserbatu direnetakoak dira; kutsadura industrialik eta herrigune
|
handirik gabe
, erreka hauek jasaten dituzten kalteak ez dira hain larriak, beste erreka eta ibaiek jasandakoekin konparatuz gero, behin tzat.
|
|
Hamar kilo eta laurehun gramo. Aurreko egunak telebistako eguraldi-saio guztiak aztertzen igaro zituen, arrakasta
|
handirik gabe
hala ere, zaila izaten baita Europa osoko eguraldia erakusten duen katerik aurkitzea. Asko jota tenperaturen berri izan zezakeen, baina zertarako.
|
|
Azken batean ez da zaila, bururatu zitzaion Txemari, artxibo bakoitza babesten duen kontrazeinua aurkitzea. Eta egia esateko itsasoa zeharkatu gabe ere irekiko zituen arazo
|
handirik gabe
, denak ez baziren ere bai behintzat artxiborik gehienak. Nahikoa zen horretarako Eiderrek aipatzen zuen gida hori bere gelako apalen batean aurkitzea, eta artxiboz artxibo, neskalagun izandakoaren pausoak jarraituz, bigarren, hirugarren, laugarren... enegarren artxiboa zabaltzea.
|
|
ene tragedia propiala—, eta komedia iduriko hark nihaur ninduen aktore nagusi, eta lagunak ikusle, untzi gaineko eszenarioan. Eta, bezperako eta egun hartako esperientziak kontuan harturik, oker
|
handirik gabe
erran nezake ezen oren guti batzuen buruan bi aldiz galdu nuela birjintasuna: gorputzarena ez ezik arimarena ere.
|
|
LIBERTATEA: ...Vespuciok erraiten zuen moduan, baita Bartolomé de las Casasek berak ere, ezen hango herriek urrea mesprezatzen eta arbuiatzen zutela, zinez izan behar baitzuten haiek herri libreak; eta zeren, baldin egia bazen, Vasco de Quirogak erraiten zuen moduan, ezen Mundu Berria berri zela, ez aurkitu berri zutelako, baina guztiz berri zelako bai jendeetan eta bai bertze guztian, halako suertez non beldur
|
handirik gabe
segura baitzitekeen ezen jende berri haiek Paradisuan bizi zirela —eta Historiaren urrezko lehen aro hartan, beraz, ez burdinazkoan, nola bizi baikinen gu, geure maliziagatik—, zinez behar baitzuen mundu hark libreago.
|
|
...orroztu zizkidan, zeren eta paratu behar izaiten bainuen honi eta hari beha, hemen zer gerta han zer gerta, eta gauzei hemendik eta handik behatu behar izaiteak eta haiei buruz behin eta berriro pentsatu behar izaiteak bertzeek nekez ikus zitzaketèn gauzen ikusterat eraman ninduten; eta entzule izaiteak, berriz, belarriak zolitu zizkidan, halako tailuz, non nornahik erran baitzezakeen nitaz, oker
|
handirik gabe
, ezen amaren belarri-zulotik erditua izan behar nuela, Gargantuak bezala, zeren, nola egun osoan egon behar izaiten bainuen honi eta hari adi, hala egin baitzen ene entzutea hagitzez ere sentiberagoa, ene belarria ikustezinki zabaldu balitz bezala, bazter guztietarat iristeko gai... eta hala eta halatan aditu behar izaiten bainituen anitzetan aditu nahi ez nituen hitzak ere, nola egun hartan, zei...
|
|
Baina kontua ez zen hartan akabatu. Zeren, ehizaren itzultzeaz denaz bezainbatean, tigrea ordu arte guztiz meneko azaldu izan bazitzaigun ere, atzaparretan zuèn pieza eskatu bezain fite edo begiak estali bezain fite laxatzen zigula, protesta eta kexu
|
handirik gabe
, egun hartan, aldiz, orroka aritu zitzaigun, eta morroietarik bati, noiz eta pieza bereganatu nahi izan baitzuen, sekulako atzaparkada egin zion.
|
|
Donibanerat heldu ginenean, Urbiaindik harako bidea buruhauste
|
handirik gabe
egin ondoren, Arkimedes ere lagun genuela, osabak denbora hartan berarekin ibiltzen zuen or leiala, han berean ediren genituen Alessandroren untzia eta haren marinelak geure aiduru, Veneziarat itzultzeko kontuan.
|
|
Erran berri dizut ezen buruhauste
|
handirik gabe
heldu ginela Donibanerat, eta horrek bere esplikazione tipia beharko luke. Izan ere, Alessandro de Novara jauregirat heldu zen egun berean, amesgaizto bat izan nuen gauez, eta amesgaizto hark iratzarri ninduen.
|
|
Nik ezin segura diezazuket nolakoak izan ziren aitaren negozio haiek: sal-erosi nahasiak izan ote ziren edo sal-erosi garbiak, lukurreriazko tratu gaixto engainamenduz beteak edo egainamendu gabeak, baina bai segura diezazuket ezen probetxu handikoak gertatu zitzaizkiola guztiak ere, halako suertez, non oker
|
handirik gabe
erran baitzitekeen gizon hartaz ezen nekez ereinen zuela bihirik buru beterik emanen ez zionik... Eta, hala, bide hartarik bideratu eta biribildu ahal izan zuen hurrengo hamabi-hamahiru urteetan —bizi izan zen artean, beraz— mirakulu iduriko hura Urbiainen, zeren Euskal Herria pobretzen eta jendez hustutzen ari zela eta gainbehera zetorrela erdietsi baitzuen jauregiaren eta jauregi-inguruaren jasotzea eta nehoiz baino goitiago edukitzea, diru-irabaziak urtez urte berretzen eta gurentzen zituela.
|
|
Emazteki bikaina zen Felisa, jaun André, ene haz-ama eta inudea izan zena... eta ene egiazko ama ere, erranen nuke, lehen urte haietan, makur
|
handirik gabe
. Zeren eta, legearen aitzinean ene ama Ezpeldoiko andere Graziana zen arren, munduratu ere hark munduratu ninduelako, aldiz, Felisa izan nuen nik, lehen urte haietan, ama bihotzeko eta odolaren erdiko, kontseilu-emaile eta haurtzain.
|
|
Eta gure etxetik berriro iragan ziren etxeko medikua eta Uraitzeko barbera, baita bertze bizpahiru mediku eta sasi-mediku ere, anaiari sendabelarrak, edariak, enplastoak, ukenduak, pilulak, medizinak eta kontseiluak emaiten zizkiotenak, probetxu
|
handirik gabe
... zeren eta gaitz hura ez baitzen sendagai, ez sendakizun.
|
|
—Ikerlari batek produktu edo material bat ikertu nahi duenean, zer den edo zer ez den jakiteko, bi conditio sine qua non behar ditik: iturri bat behar dik, gure kasuan kaka-iturria, eta toki egokia behar dik, produktuaren erakusgarri bat kalte
|
handirik gabe
jaso ahal izaiteko —eta, barrendik hats hartzen zuela, erran zuen—: Iturriaz denaz bezainbatean, zenbat eta joriagoa eta emankorragoa, hobe, zalantzarik egon ez dadin modu horretan...
|
|
Zeren ez uste ezen Mattini nion gorrotoa eta herrazko herra ni mundurat etorri orduko biribildu zitzaidala, ezta gorroto biribil balizko hark erabaki zituela ere ene handik aitzinako urratsak, halabeharrez; ez dizut erranen, halaber, maitatu baizik egin ez nuela, zeren baitakizu nolakoak izaiten diren umeen arteko harremanak, orain maite du batak bertzea eta orain gorrotatzen du, orain akort eta alegera daude eta orain muturjoka eta haserre, eta, beraz, badirudi ezen badela aldi bat onerizkoarentzat eta bertze aldi bat gaitzerizkoarentzat, eta bata bertzeari darraiola, nola itzala gorputzari. Baina sentimendu hauen joan-jinetan, edo joan-jin hauen gainetik, uste dut, orobat, ezen beti ere mintza daitekeela jokamolde orokor batez, eta oker
|
handirik gabe
erran diezazuket ezen ene jokamolde hura maitasunezkoa izan zela.
|
|
—Ez zara ohartu? Gaindosiaren mugan dago —azaldu zuen premia
|
handirik gabe
.
|
|
Munduko emakume guztien aldeko topa proposatu nuen. Horren ondotik, neke
|
handirik gabe
altxatu ziren gure basoak Ttipi zenduaren oroimenez. Ximurrarentzat, berriz, betiereko gorrotoa berretsi genuen, gero eta topako ozenagoetan.
|
|
Bien azioen laburpena aletu zidan istant batean. Behar
|
handirik gabe
, egiaren errateko, kontakizunean ez baitzen deus lehenagotik jakintzat eman ez zitekeenik: farmaziak, amatxi xaharrak, errezeta faltsuak, gaztetxoak, autoetako irrati-kaseteak...
|
|
Ahapetik eman nion" Purpletik" ateraz geroztiko gertakarien berri. Ohi bezala, espantu
|
handirik gabe
aditu zituen guztiak, une bakar batean ere hitza kendu gabe. Arduraturik ematen zuen, haatik, kontakizuna bukatu nuenean.
|
|
Zeharka jarria, haren bi zango oinutsek arku bat marrazten zuten besaulkiaren gainean, ikuskizun betaurreko ezak uhertua eskainiz, gerrira bildutako besta-jantzi urdin zimurtutik hasi, kulero beltzetan barna segi eta izter oraino ongi zizelatuetaraino. Goiko tiranteei besaburuek kontzen zieten, berme
|
handirik gabe
, eta eskoteak goiti eta beheiti egiten zuen taupada, beso ukaldi bakoitzarekin.
|
|
Garbi zegoen ez zuela ni laguntzeko asmorik. Kazetaritzan hainbat urte eginda, ezezagunen baten gainera zatozenean informazio eske, haren mintzotik jakin dezakezu, hastapenetik, eskua luzatuko dizun ala ez, oker egiteko mentura
|
handirik gabe
. Solasa uztekotan nengoela, Ximurraren andrearen ahotsak haurrarenari hartu zion lekua, aparatuaz bertzaldera.
|
|
Jakin-min
|
handirik gabe
beheititu nituen begiak zabaldutako orriaren gainera. Izenburuak aienatu zidan irribarrea:
|
|
Ez zidan erantzun. Oraingoan, indar
|
handirik gabe
tinkatu nion eskaintzen ari zitzaidan eskua. Badakit ez zitekeela gauza handirik ondorioztatu izen bat, helbide bat eta telefono bat baizik irakurtzen uzten ez zuen paper muturretik, ezta gustatuko zitzaidalako promesa uherretik ere.
|
|
Harrigarria horiek elizako zoko-zokoan egotea, eta ez lehen lerroetan, hildakoaren ahaiderik hurbilenei gisako elizkizunetan dagokien bezala. Berotasun
|
handirik gabe
ihardetsi zioten nire agurrari, nik ahantzi baina haiek oraino gogoan zeukaten ofentsa zaharren baten errefera-edo.
|
|
Otsotzarmendi jaunari hortzeria berria ipini zioten, saioa hasi aurretik zendu zen Borge jaunarena, hain zuzen ere, nahiz eta ahoa guztiz desitxuratzen zion. Postontzi bat ematen zuela oihukatu zuen publiko artetik norbaitek, eta tipo zirtolari hura fusilatua izan zen begiramen
|
handirik gabe
. " Horrelaxe!
|
|
Ahoan nuen erantzuna, erlijioaren alde borroka egiteko ez baita inor gazteegi; baina, doala!, nahiago izan nuen barre egitea. Gogo
|
handirik gabe
egin nuen barre; haserre nengoen.
|
|
Antzerki talde profesionalak, harrokeria
|
handirik gabe
eta enpresa egitura sortuta, finkatzea lortzen ari dira. Garrantzi handia du bizibide dituzten antzezlanak arrakastatsu suertatzeak, baina, tamalez, ez da beti hala izaten, eta Sarean bertan sarbidea duten antzezlan batzuek ez dituzte aurreikuspenak betetzen.
|
|
Poema horretan neke
|
handirik gabe
atzematen ditugu Lizardiren eraginak poesiaren pertsonifikazioan eta aditz trinkoen erabileran, berbarako, baina batez ere poetak begiak lauso, malkotan edukitzeak, dakarkigu Lizardi akordura. Bai, sentimentalkeria hori ere Lizardiri zor dio gure poesiak, eta poeta berez malkontzi hutsa delako usteak baluke arrazoirik Salbatore Mitxelenaren formula eder hura irakurrita," zeinen ederra den olerkaritza/ biotzak min duenean!".
|
|
Ezkontzaren izate, ezaugarri eta xedea ezagutzen direnean, ahalegin
|
handirik gabe
idoro daitezke norbanako batek ezkontza ontzeko izan ditzakeen oztopoak; halaber, oztopo horien artean, zein diren lege positiboak eratorriak eta zein izadiak berak ezarriak. Izadiarenak tartean du adin nagusiaren gabezia.
|
|
Baina, edozein kasutan, gomendagarria da luzaro filosofiaren historia estandarrak saldu duen ezagutzaren gorputz txirotik haratago joan daitekeen informazioa lortzea. Hau zailtasun
|
handirik gabe
lor daiteke. Azkenengo hamabost urteetan Vienako Zirkuluaren filosofiaren egitura eta garapenari buruzko ikerkuntzak aurrerapauso garrantzitsuak eman ditu.
|
|
Tolosara eta Lizartzara baino narrasago heldu zen Lauaxeta Leitzara. Neu ere aurreko egunetan baino pitin bat narrasago nengoen, baina alde
|
handirik gabe
. Ostatu batera sartzeko puntuan ginela, Patziku Perurena idazlea ikusi genuen autoan pasatzen.
|
|
Lizardiren omenezko monumenturako bidea hartu nuen lehen egun hartan, Margaren gutun harrigarriari men eginez; baina ez, handik askoz gertuago egon arren, Tolosatik, Andoaindik abiatuta baizik, eta handik ere ez zuzenean, itzulinguru luze askoa eginda baizik. Gris zegoen zerua, eta tarteka euria ere egiten zuen, indar
|
handirik gabe
baina. Belkoain mendia igo nuen aurrena, eta Andazarrateko mendaterantz jo nuen gero handik.
|
|
Bularrutsik, han inguruan non-edo-non lanean ari zirenak. Disimulo
|
handirik gabe
begiratzen zioten berari: nor zen?
|
2001
|
|
Behin eta berriro, han eta hemen sortu zaigu, halabeharrez, kezka, tentsio, burruka, huelga... Egunerokoak, esku artean dabilzkigun egunkariek, eman digute zenbait gertaeraren berri, xehetasun
|
handirik gabe
... Zoritxarrez, ez degu behar bezin informazio jatorrik, gauzak ez ditugu erdizka baino jakiten sarritan.
|
|
1967ko abenduaren 31tik, bere aldeko" requiema" izan zenetik, alegia, trenbidea zenak heriotz osteko deskonposizioa ezagutu zuen, hainbat zati hirigune zein industriaguneek jan dutelako edota nekazari-guneetan naturak bere legea ezarri duelako. Hala ere, zenbait zati, Arabako Lautadan batez ere, nahiko ongi kontserbatzea lortu da eta arazo
|
handirik gabe
ibil daitezke.
|
|
Prestaketa izugarria beharko duzue bada hainbeste kilometrotan igerian aritzeko?». «Prestaketa fisiko berezirik ez da behar, beti, eten
|
handirik gabe
igerian egitea nahikoa da», erantzun digu Iñakik. «Eta ez al zarete hoztu?».
|
|
Euskal literaturaren historiari begirada txikia botaz gero, bat-batean konturatuko gara ez dela Atxaga irudia erabiltzen duen lehen euskal idazlea. Prozedura ezaguna da eta herri-lirikan aurki dezakegu neke
|
handirik gabe
. Beharbada, ez da, neurri berean, irudi abangoardista erabiltzen lehena.
|
|
Horrelakoa da abangoardiako poesiaren kadentzia eta joskera. Baina denboraren sareak poema egituratuko luke ahalegin
|
handirik gabe
.
|
|
(horrela derizte estatubatuarrek ardura
|
handirik gabe
eginiko tenkatze baten aztarna nabarmenei) edo bularraren gehiegizko hanpadura (lau mamoplastiatatik bat gaizki amaitzen da, emaitzei dagokiela) antiestetiko eta bizkarrarentzat kaltegarria.
|
|
MIREN eta ANTONek ur baso bana edaten dute ur-makinaren ondoan. MIRENek patata frijitu poltsa bat jaten du eta gogo
|
handirik gabe
egiten du barre. LOREk artxibategietan dihardu zerbaiten bila.
|
|
Eta berdin gertatuko zaigu dagokigun kasuan ere, zeren, aurretik aipatutakoirizpideak gure funtzionatzeko eran txertatu ondoren, kasu bakoitzean lagungarriizango zaigun prozedura moldatuko baitugu, zailtasun
|
handirik gabe
. Hala ustedugu guk behintzat; eta egin dugun lantxo hau horren frogagarri izatea espero dugu.
|
|
Askotan, lorategiko soropilak mugak ezartzen ditu, esate baterako, ez zapaltzea, hobeto hazi eta garatzeko, eta horrek deserosotasun batzuk sortzen ditu. Pinu-azala, berriz, oso material gogorra da, kalte
|
handirik gabe
zapal daitekeena. Kontraste ederrak sortzen ditu landare eta zuhaixken berdearekin.
|
|
Kostu handia da, baina denek ez dute onartzen. Hala ere, gaur egun badira teknika immunologikoak eta entzimatikoak, analisi bera fidagarritasunez, kostu txikiz eta kualifikazio
|
handirik gabe
egiteko aukera ematen dutenak. Horregatik, azterketa horiek lote guztietan egiten ez badira, industria elaboratzaileek elikagaien segurtasunaren arloko betebeharrak galduko dituzte.
|
|
Esterilizatutakoan, buruz behera jarri, sukaldeko zapi garbi baten gainean, lehortzeko (ez da komeni guk barrutik lehortzea). Kontserbatuko ditugun produktuek egoera ezin hobean egon behar dute, helduegi edo kolpe
|
handirik gabe
; kalitate onekoak izan behar dute. Kontserbatuko dugun produktua manipulatu eta botatzean, poteak itxi egingo ditugu, eta, ur hotzeko eltze batean, ez ditugu elkarrekin talka egiteko moduan jarriko; izan ere, egosten ari diren bitartean kolpatzen badira, puskatu egingo lirateke (ezpain-zapi batzuetan edo lasto-zorroetan sar ditzakegu, eta horiek ontzi-dendetan saltzen dira).
|
|
Gaur egun, esne hoztua esne ziurtatutzat har daitekeen kasuetan bakarrik har daiteke gordinik, hau da, mikroorganismo patogenorik ez duten animaliengandik lortutako esnea. Ondorioz, esne mota hori zoonosiak eragindako patogenoen arrisku
|
handirik gabe
kontsumi daiteke. Hala ere, hozketa-baldintzak egokiak ez badira, beste mikroorganismo batzuen arriskua dago oraindik ere, batez ere kontsumitzaileak aipatutako baldintzak betetzen ez baditu.
|
|
Lasaitzeko edo. Arrakasta
|
handirik gabe
, dena den. Izerdi tanta hotz bat irristatu zaio izan ere kopetan behera.
|
|
Kontuak kontu, goizean goizetik hego-haize harro batek astindu ditu bazterrak, hautsa begietara eta arropa izerdituak gorputzera itsatsaraziz. Tarteka euria egin du, eguerdi partean batez ere, baina ganora
|
handirik gabe
eta denek antsiaz espero zuten ekaitza lehertu gabe gautu da eguna, abuztu trajez mozorrotuta. Gora Euskadi Tropikala.
|
|
2 Atzazalak haginka erauzten dituzte, eurenak ez balira bezala, erruki
|
handirik gabe
.
|
|
Ardura
|
handirik gabe
aitortu zion Mariak Marcosi, jakina, noizean behin ahaztu egiten zuela Lucasen medizina, existitzen zenik ere. Eta goizean hiru tanta, eguerdian hiru tanta eta iluntzean hiru tanta eman beharrean, bederatzi tanta ematen zizkiola iluntzean edo biharamunean.
|
|
Bestetan osasuntsuak ere bai. Usu itxaropen
|
handirik gabe
hazten dituzte neskatilak, kasu askotan baztertuak eta irainduak biziko direla dakitelako.
|
|
Gauero egari behar du osabaren jarduera gaiztoa. Osabak berak lotsa
|
handirik gabe
eta irri zuritxo batekin aitortzen du mozkor galanta eta emakumezale porrokatua dela.
|
|
Horregatik bi orduz baino gehiago aireportuaren gainean itzulbiraka ibili zen, erregai guztia erre arte. Gero lurreratu egin zen, eragozpen
|
handirik gabe
.
|
|
Indian ingelesez jakinez gero, batetik bestera traba
|
handirik gabe
ibiliko zara. Inguruetan beti aurkituko duzu ingelesez dakien norbait.
|
|
Igande gaua zen eta ustekabeko intsektuak topatu genituen gero Santutxuko kaleetan gora gindoazela, kakalardo adardun handi batzuk. Ziurtasun
|
handirik gabe
egiten zuten hegatsez eta baldarki pausatzen ziren.
|
|
Imajina dezakezuen konbaterik epelena da. Gristasun ukiezin batean gertatzen da, oinpean ezer gabe, inguruan ezer gabe, ikuslerik gabe, auparik gabe, aintzarik gabe, garaipenerako irrika
|
handirik gabe
, galtzapenerako beldur handirik gabe, eszeptizismo epeleko giro kutsatu batean, zeure eskubidearekiko fede handirik gabe eta gutxiago oraindik zure etsaiarenarekiko. Azken buruko ezagumena era horretakoa baldin bada, orduan bizitza gutariko askok uste baino enigma handiagoa da.’
|
|
Imajina dezakezuen konbaterik epelena da. Gristasun ukiezin batean gertatzen da, oinpean ezer gabe, inguruan ezer gabe, ikuslerik gabe, auparik gabe, aintzarik gabe, garaipenerako irrika handirik gabe, galtzapenerako beldur
|
handirik gabe
, eszeptizismo epeleko giro kutsatu batean, zeure eskubidearekiko fede handirik gabe eta gutxiago oraindik zure etsaiarenarekiko. Azken buruko ezagumena era horretakoa baldin bada, orduan bizitza gutariko askok uste baino enigma handiagoa da.’
|
|
Imajina dezakezuen konbaterik epelena da. Gristasun ukiezin batean gertatzen da, oinpean ezer gabe, inguruan ezer gabe, ikuslerik gabe, auparik gabe, aintzarik gabe, garaipenerako irrika handirik gabe, galtzapenerako beldur handirik gabe, eszeptizismo epeleko giro kutsatu batean, zeure eskubidearekiko fede
|
handirik gabe
eta gutxiago oraindik zure etsaiarenarekiko. Azken buruko ezagumena era horretakoa baldin bada, orduan bizitza gutariko askok uste baino enigma handiagoa da.’
|
|
Guk ezetz, baina sineste
|
handirik gabe
. Porteriatik hamaika pauso kontatu eta Emiliok baloia lurrean jarri zuen astiro.
|
|
Orixeri noski, etxekoen begi-belarriak erneagoak izaten baitira holakoetan kanpotarrenak baino. Zalantza
|
handirik gabe
, gainera. Francisque-Michelek, Arxu harturik lagun, Oihenarten neurtitzak frantsesera itzuli ez balitu eta zenbait ohar erantsi gainera!
|
|
Gureak ere bai, izatez eta gogoz europarrak garenez gero. Ideia horiekin sortutako izenak, bazter guztietara zabaldu dira, ideiak zabaldu ahala, eta aldakuntza
|
handirik gabe
gehienetan. Ondasun horiek, beraz, besteren hainbat gure baldin badira, ez dirudi gupida edo lotsarik izan behar genukeenik horietaz, gainerakoek bezala, jabetzeko.
|
|
Balioaren aldetik, bai, esan daiteke ez dagoela ilunegi," ez, arren, ezetz esan" edo adierazi nahi baitu dudarik gabe. Eta euskaraz ukatzea izanik" ezetz esatea", horra hor lan
|
handirik gabe
, vcatu gaizki irakurri zela medio, Gerrak itxuratxartu zuena: Ostatu eske gabilz, ez arren ukatu.
|
|
Holakorik, egia, ez zaigu guri bakarrik gertatzen, gazteleraz  ko zenbait klasiko ere, gehientsuak ez badira, gehiago aipatzen baitira irakurri baino. Aberatsek galera
|
handirik gabe
egin dezaketena, ordea, ez zaie behartsuei egoki. Eta nor gu baino behartsuago gai honetan?
|
|
Indarkeriaren arazoari ezker abertzalearen isolamendu politiko eta sozialaren bitartez eman nahi zitzaion konponbidea, Ermuko espirituaren irudi mediatikoaren sinboloaren pean zegoen jende aurrean argudia eta defenda zitekeen iritzi bakarra. Zalantzarik gabe, ETAren arbuioa azaldu zuten pertsona asko ez zetozen bat iritzi horrekin eta pentsatzen zuten betiere errepresioa emendatuz eta gizarte isolamenduaren bitartez gatazka ez zela konponbidean jarriko eta neurri horiek ezin bideratuko zirela askatasun demokratikoen murrizte
|
handirik gabe
. Jende horrentzat guztiarentzat, ETAren arbuioa eta gatazkak irtenbide negoziatua behar duelako iritzia ez zeuden kontrajarriak.
|
|
Irudi bat edo beste jarri, pasartebatzuk aukeratu, eta hori zen eman ohi zena. Eskandalu
|
handirik gabe
, egia esan. Ahotsa altxatu egin da orain, baina argumentuak ez dira indartu.
|
|
Otsoaren ahoko zuloan sartzen ari nintzela konturatu eta atzeraka egin nahi izan nuen, atea berriz zeharkatzeko, oraingoan etorritako bidetik alde egiteko, baina beranduegi zen: zurezko atetik gertuen zeudenek (haien artean mahaiburu zeudenek, eta hartan, erdian eseririk, neke
|
handirik gabe
Guebokinder zela identifikatu nuenak) ikusi ninduten. Guebokinder bera etorri zitzaidan; besoak zabaldu nituen bere aurrean, eta begiak altxa zeru urdinerantz.
|
|
Esaterako, ez al da egia izango, Leibnizbarrutiak iradoki eta behialako poeta indiar batek esan zuen moduan, gizon handi bat dela mundua eta mundu txiki bat dela gizona, hau da, gizon guztiak, finean, gizon berbera garela? Horretaz guztiaz ari ninteke ahalegin
|
handirik gabe
, baina dagoeneko hori guztia topiko bat da. Horretaz guztiaz ari ninteke ahalegin handirik gabe, baina, aldi berean, bada beste arrazoi bat sobera alegeraki ez aritzeko; ariketa hagitz arriskutsua litzatekeela niretzat, zeren, inork ezin baitezake atzeman literatura-obra batean norberak duena baina filosofia gehiago, adimen gehiago, izpirituaren ñabardura gehiago; bestela esanda, nire jardunak nabarmen utziko ninduke zuen aurrean, naizenaren luze-labur eskasa argi bai argi geldituko litzateke zuen begietara, nire erretratu intelektuala edukiko zenukete.
|
|
Horretaz guztiaz ari ninteke ahalegin handirik gabe, baina dagoeneko hori guztia topiko bat da. Horretaz guztiaz ari ninteke ahalegin
|
handirik gabe
, baina, aldi berean, bada beste arrazoi bat sobera alegeraki ez aritzeko; ariketa hagitz arriskutsua litzatekeela niretzat, zeren, inork ezin baitezake atzeman literatura-obra batean norberak duena baina filosofia gehiago, adimen gehiago, izpirituaren ñabardura gehiago; bestela esanda, nire jardunak nabarmen utziko ninduke zuen aurrean, naizenaren luze-labur eskasa argi bai argi geldituko litza... Ni kultura motz bateko ordezkari erudizio laburrekoa naiz:
|
|
Bera nire begien parera makurtu eta hatz erakusleaz sorbaldan kalkatu zidan. Nik begiak ilargi erdiko lepoko oszilakorraren atzean azaleratu nahian ari ziren bular eder haietan tinkatu nituen, disimulu
|
handirik gabe
.
|
|
Taxi bat ikusi zen urrun samar, hilerri aldera zetorren baina geratzeko intentzio
|
handirik gabe
. Pablo, jauzi bizkor batez, errepidearen erdian paratu eta besoak nabarmenki astindu zituen taxistaren arreta bereganatzeko asmoz.
|
|
Nire baitan erabat barneraturik atera nintzen Amaiaren gelatik. Beste patxaran trago bat hartzeko Andonik luzatutako gonbitari nola edo hala ezezkoa eman eta, kortesia
|
handirik gabe
agurturik, kalera irten nintzen.
|
|
Hau esanik onespena bilatu nuen anfitrioiaren begietan. Juliak, konbentzimendu
|
handirik gabe
, ameto eman zuen buruari eraginez. Bazekien eta, luzamendu honek arazoa konpondu barik atzeratu egingo zuela.
|
2002
|
|
" Hau antzerkia da, eta hortaz, entretenitzeko eginda dago batez ere. Hunkigarria den istorio bat kontatu nahi izan dugu baina dramatikotasun
|
handirik gabe
", dio Tessa Andonegik. Amaiera zoriontsua duten istorio horietakoa da Adosen azken antzezlana, nahiz eta aukeren atea zabalik uzten den pertsonaien etorkizuna zein izan daitekeen iragarri gabe.
|
|
Hainbat harkaitz saihetsiz, zuzen-zuzenean doa Nekaitzeko lepora. Basoa atzean gelditu da, azken malda gora leuna gainditu eta lan
|
handirik gabe
heldu gara belardiz estalitako lepo zabal honetara. Nekaitzeko lepoan (815 metro) eta inguruetan bazkan ari dira pottokak, Autza itzelaren begiradapean.
|
|
Sirian ia% 90 dira musulman. Dena dela, herri honetan, erlijio guztiak arazo
|
handirik gabe
bizi dira elkarren ondoan.
|
|
Indar
|
handirik gabe
|
|
Gezurretan aritzeko beldur
|
handirik gabe
esan genezake Serifos uharte malapartatu hartako gizon zintzo bakarrenetakoa arrantzalea zela. Gainerakoak zeharo gaiztoak ziren, eta Pertseo kalean ikusten zutenean hatzez seinalatu eta keinuak eta imintzioak egiten zizkioten, eta adarra jotzen hasten zitzaizkion.
|
|
Zilarbizik kondaira ederrak kontatu zizkion Pertseori: nolako abenturak izan zituen, eta nolako egoeretatik irten zen, kalte
|
handirik gabe
, bere buru-azkartasuna zela medio.
|
|
Egoera ekonomikoak enplegu gehiago eskatzen duenean, emakumeaklan-merkatuan sartuko lirateke, eta gainbehera-uneetan irten. Egoera marjinalhorrek, enpresariek emakumeez erraz baliatzea lekarke, eta bereziki gainbehera-uneetan, emakumeak, jarkiera
|
handirik gabe
, lanetik egoztea lekarke.
|
|
Horrekin lortu nahi duguna da ahots, doinu eta hizkeradesberdinak entzutea, hitz egiteko moduarekin ez ohitzea. Gainera, irakasleak ereberehala ohitzen gara ikaslearen hizkerarekin, akatsekin, espresioekin eta abar, etadei gutxi batzuk erantzun ondoren, esfortzu
|
handirik gabe
, berehala ulertzen duguesan nahi duena. Hala ere, txandakatze hauek ondo antolatu behar dira, ikasleaksentitu behar du beste aldean dagoenak badakiela zer egiten ari den, hurbil sentitubehar du, konfiantza eman behar dio; eta ez dizkio beti galdera berdinak erantzunarazi behar.
|
|
Idaztankerari dagokionean, argitasuna bilatzen du apaingarri larregirik gabe. Gertakizunen eta eginkizunen antolaketa egokia da helburua, bizitasunarekin eta atsegin izateko ahaleginarekin, baina arte
|
handirik gabe
. Hiztegia, ordea, bereziki zehatza da, hala termino teknikoak nola hiztegi herrikoia era egokian erabiltzen eta tartekatzen baitaki Suetoniok.
|
|
Ondoren, lehortzen utzi, eta berriro trapu lehor bat pasatuko dugu gainazalaren gainean, argizaria kentzeko. Itsaspen-arazoak Dekoratuko den gainazalean pintura itsastea da esperientzia
|
handirik gabe
pintoreak izango duen arazo nagusietako bat. Eragozpen hori sortzen da pintura behar bezain garbi ez dauden gainazaletan aplikatzen hasten denean, edo silikonaz edo argizariz egindako materialak erabili diren gainazaletan.
|
|
Horregatik gehiegi hartzeak desnutrizioa eta arritmiak eragin ditzake”, dio Cabrera doktoreak. Kontrol guztiak aipatu arren, merkatu hau, batez ere ahoz ahokoa, arazo
|
handirik gabe
loratzen da. Hori frogatzen du Osasunak gero eta produktu “mirari” gehiago eta zirkulaziotik antzeko beste batzuk kentzen dituelako:
|
|
–Ni, ordea, hitzeko mutila naun, neskatxa, eta bonba bat agindu badinat, bonba bat izango dun... hik botatzeko modukoa, arrisku
|
handirik gabe
–eta, behakoa zorrozten zuela, erantsi zuen–: izan ere, bonba fetidoak ere ez ditun txarrak...
|
|
Garbi. Enpatxu
|
handirik gabe
esan zidan:
|
|
-Hi, badakik? Hasieran gogo
|
handirik gabe
etorri nauk afaltzera, baina poliki-poliki gosea egin zaidak, eta orain uste diat edozer jango nukeela. -Mikelek alai jarraitzen zuen.
|
|
Ostirala zen eta mutikook, aztoraturik, elkar joka genbiltzan. Anaia Dabitek testu luze bat banatua zigun itzulpena egin genezan, baina lehenengo lerroetakoek bakarrik ekiten zioten ariketari, eta haiek ere adore
|
handirik gabe
. Atzealdekoak iskanbila batean ari ginen.
|
|
Deirik ez pasatzeko agindu diot idazkariari. -Niri begiratu, eta irribarre egiten dit konbentzimendu
|
handirik gabe
-. Zu zara, beraz, disgustua eman dizugun neska.
|
|
Andereñoak ez du xehetasunik galtzen, atezuan dago beti bezala. Oker
|
handirik gabe
ateratzen zait eszena hori; lehena denez, ondo mekanizatua dut. Zazpigarren konpasari buruzko xehetasun batzuk ematen dizkit andereñoak, baina partituraren orria pasatzen du.
|
|
" egunen batean, agian...". Apunte batzuk hartzen hasi nintzen, ezertarako balioko ote zidaten esperantza
|
handirik gabe
. Sentsazioak, inpresioak eta gertakizunak; esaldi mnemotekniko hutsak.
|
|
Edonola ere, zientziak eta ikerketen aurkikuntzek lantzean behin aukera ona eskaintzen dute, oraingoan bezala, erlijioen barruan astintze eta garbi-ikuziak egiteko, beren funtsezko elementuak mendeetan zehar sineskerianoina rrituriko eta herri mailako debozio-ohituretan erre alismo
|
handirik gabe
atxikiriko eranskinetatik bereiziz, hierarkia, beti bezala, aldaketak edo argitzeak herri xeheari ekar liezaiokeen eskandaluaren beldur bada ere.°
|