|
2000
|
|
|
Madrilek onartuak izatea espero dut. Benetako demokratak badira, onartu dute batez ere indarkeria amaitutakoan, botorekin, hitzarekin eta limurtzeko asmoarekin
|
goazela
Madrilera; ez goazela pistola eskuetan. Beraz, ohitu dute.
|
|
|
Madrilek onartuak izatea espero dut. Benetako demokratak badira, onartu dute batez ere indarkeria amaitutakoan, botorekin, hitzarekin eta limurtzeko asmoarekin goazela Madrilera; ez
|
goazela
pistola eskuetan. Beraz, ohitu dute.
|
|
|
Baina guk pistan ezkerraldera jarraituko dugu eta hemen kilometro bat egin ondoren, ezkerrera jarraitzen duen gurdi-bidean sartuko gara. Berehala marra hori eta zuriak ikusiko ditugu eta bide egokian
|
goazela
baieztatuko dugu. Larreetan behera sastraka batzuk behatuko ditugu; ipar ipuruak (Juniperus communis) dira.
|
|
|
Eta Dublinera bueltan
|
goazela
, ikusitako guztia oraindik ere buruan dugula, konturatuko gara zer den Irlandaz mozkortuta egotea. Kontuz ibili, herri honek dependentzia sortzen du eta
|
|
|
Gu argi dago ez
|
goazela
Alejandro Sanzen parera iristera. Lehenengo diskoan oso gustura hartu genuen.
|
|
|
Bere balioz iritsi da gaurko mailla ortaraiño, ta ez guk asko lagundu diogulako. Au da egia" eta" negargura gogorra ematen dit; amildegira
|
goazela
adierazten dit". Dena den, zera adierazten zion" Urtain" i:
|
|
|
Seinalizaturik ez dagoen arren, hormigoizko plakez egindako bide horretxek zuzenduko gaitu Uharte Arakilera. Beti zuzen eta beherantz
|
goazela
, tarteka bista ikusgarriak eskainiko dizkigu, Beriain mendiaren itsasontzi itxura esaterako.
|
|
|
Ordizian bertan eskuinalderantz Zaldibiarako norabidea hartuko dugu, N sartu gabe sigi sagean. Hortik aurrera zuzen
|
goazela
bidea gero eta politagoa da, Txindokiren gailur zorrotza ikusgai dugula.
|
|
|
izeneko artikuluarenberri ematean: ?. Aurrera
|
goazela
–egia da, zalantzarik gabe:
|
|
|
Errekan, desberdintasun nabariak daude iturburutik haran hondo ra, kaudala, korrontea, malda etab. aldatuz baitoaz uraren ibilbidean zehar. Ezaugarrien aldaketa honek eragin handia dauka uretan bizi diren landare zein animaliengan; modu honetan, errekan goitik behera
|
goazela
, bizidun talde ezberdinak topatuko ditugu.
|
|
|
Bilbotik mendebaldera
|
goazela
, Kantabriako mugan dago Karrantzako harana, oraindik ere jende askorentzat ezezaguna den harana. Karrantza Enkartazioetan dago kokatuta, hau da, Bizkaiko mendebaldean.
|
|
|
Zeren, aitzin-solasean erran dizudan bezala, aurki orok baitu bere ifrentzua, eta zeren, ondorez, bizitza ez baita anitzetan lehen behakoan iduritzen zaiguna, baina bertze zerbait, hagitzez ere nahasiagoa eta konplexuagoa. ...aren arteko distantziak —mundua hor dago, baina ni naiz mundua, eta munduaren baitan nago—, objektuaren izena subjektuaren izanarekin loturik dagoen hotsezko ezaugarri ezin doiagoa eta ezin zehatzagoa balitz bezala, eta etxea etxe da, eta amorioa amorio, eta lehen behakoan edo objektuak eragiten digun lehen ukitu guztizkoan agortzen zaigu hitzen erranahia; aitzinago, aldiz, adinean gorat
|
goazela
, subjektuaren eta objektuaren artean distantzia bat sortu —mundua hor dago, baina ni bertze mundu bat naiz, eta mundutik apart nago—, perspektiba aldatu, eta ohartzen gara, bertze behako baten bidez, ezen objektu bakoitzak bere itzala duela, zeina bihurtzen baita objektuaren osagarri ere, eta ohartzen gara, halaber, ezen, handik aitzina, ez dugula aski, objektuaren izendatzeko eta mugat... Eta orduan ikasten dugu ezen etxea desterru ere bihur litekeela, amorioa desamorio.
|
|
|
Eta esango nuke orain Bruselarantza doan Rakelek eta, gutxi gorabehera, orain hilabetea EEBBetara joan zenak, elkarren artean apenas dutela zerikusirik. Koadernotik begirada altxatu, eta pantailan orduko 975 kilometroko abiadan
|
goazela
jakin arren, 10.025 metrotan gaudela eta kanpoko tenperatura zeropetik 42 gradukoa dela jakinagatik, lasai baino lasaiago gozo eta patxadatsu noa. Badirudi
|
|
|
Departamendua bera ere aipatu izan da hizkuntzaren berpizkunderako bide gisa, baina oraingoz politika eta hizkuntza nahasi dituzte departamenduaren aurkako jarrera dutenek eta bidea ez da arantzarik gabekoa izango. Eta Ipar Euskal Herrian euskararen egoera aztertzen duen Larrun aldizkariaren 36 alean Itxaro Bordak salatzen duen moduan, eta Hego Euskal Herrian bide beretik
|
goazela
ezin uka, gure hizkuntza abertzaleen artean sinesgarritasuna galtzen ari bada, konponbide zaila izango du galera horrek, eta gainera ezin izango zaio inori errurik leporatu.
|
|
2001
|
|
|
Digitalizazioa eta abar. Bestalde, gaien eta edukien aldetik, uste dut beste telebistak bezala
|
goazela
. Informatiboak eta kirola mantenduz, beste guztiek bezala.
|
|
|
Zugaztietatik 2,5 km.tara Triano auzoa pasatuko dugu, eta beti zuzen
|
goazela
(ez dago seinalerik baina zuzen joanez ez dago galtzerik), kilometro batera hementxe bakarrik gertatu daitekeen beste ezuste bat izango dugu: errepidearen bi norabideak banatzen dituen bide erdiko zuhaitz bat, benetan harrigarria.
|
|
|
Erdigunean txarto seinalizatutako bidegurutze batean ezkerrera jo dugu, Santanderrerantz. Beti zuzen
|
goazela
, tartean El Casal auzotik igaroko gara. Pixka bat aurrerago berriz, errepidetik segitu beharrean autobidea hartuko dugu, eskuinera.
|
|
|
Errepidera itzuli eta ezkerrera segituz, Zierbena Santurtzi norabidean, Zierbenako erdigunera eta, beherago, arrantza portu txikira ailegatuko gara. Erdigunean utzi dugun Santurtzirako norabideari berriz ekinez (ezkerrera), itsaso zabalaren gainean
|
goazela
, bertako" superportua" ikusten hasiko gara. Errepidearen ondoan luzatzen den pasealekua beronen begiratoki aproposa suertatzen da.
|
|
|
Bidetxo polit horretan zehar
|
goazela
, bizpahiru lekutatik ibaira bertara jaisteko aukera izango dugu, eta bero eginez gero ur freskoetan bainutxo bat ere har genezake. Jaitsiera lekuak maldatsuak dira, baina arrisku gutxikoak.
|
|
|
Zumaiarako errepidean
|
goazela
lehenbizi Zestoara desbideratuko gara eskuinera, 5,5 km. beranduago bainuetxeak ospetsu bihurtutako herri honetan sartzeko. Zestoako erdigunean, galtzada bat igaro eta eskumara aldapa luze eta gogorra jaisten dela ikusiko dugu; bertatik jaitsi, zubi bat pasatu eta eskuinerantz, handik 200 metrotara herriko bigarren eraikin ospetsua aurkituko dugu:
|
|
|
Nahiz eta asfaltaturik egon, Kukulu Behekoa baserri auzoraino igotzen den bidea oinezkoentzat bakarrik da, kanpoko kotxerik pasatzea debekatua dagoelako. Baserri eta zelaien arteko bide polit honetan zehar, beti zuzen eta gorantz
|
goazela
45 minutu inguruan itsasargi zurira iritsiko gara, eta Billano uhartealdeko panoramika ederrez gozatzeko aukera izango dugu.
|
|
|
Berriz ere Iratiko bihotzerantz
|
goazela
nabari da, paisajeak gero eta ederragoak direlako, Orbaratik pasatzen gara (San Roman eliza, Erdi Aroko zubia eta aletegi bat), eta handik 2 kilometrora Orbaitzeta herritik. Irabia eta Iratirako sarrera den herri honek hiru aletegi eta zenbait trikuharri ditu, eta harrizko San Pedro Apostoluaren eliza gotiko berantiarra, erretaula txurrigereskoarekin.
|
|
|
Zer da, baina, guztion exilioa? Bat batean jakitea heriotzarantz
|
goazela
, bide batez liburu hau bera ere heriotzarantz doan moduan:
|
|
|
Adibidez, hiri batera iristen garenean eta panel batek trafiko pilaketak non dauden aditzera eman eta ordezko ibilbide bat proposatzea, edo bihurgune batera sartzean seinale batek abiadura handian
|
goazela
antzeman eta kartel argitsu baten bidez abiadura jaitsi beharra dugula ohartaraztea.
|
|
|
Zorabioarekin batera inguruko guztia mugitu egiten dela eta biraka dabilela sentitzen denean, erortzera
|
goazela
edo oreka galtzen dugula sentitu eta goragalea, botatzeko gogoa eta izerdi hotza agertzen direnean, bertigo kasua izango da seguru asko; sentsazio desatsegin horrek segundo, minutu edo ordu batzuez iraun dezake.
|
|
|
Larrienetara
|
goazela
, nerbio fazialeko kalteak, adierazkortasuna larriki galtzea edo liposukzioaren osteko arazo larriak (ospitalean konpondu litzatekeen arteria tentsioaren beherakada eraginez): honi zor zaio hilkortasun indizerik handiena erakusteko ohorea, pazientea ospitalean sartu gabe, sekulako gantz bolumenak erauzten baitzaizkio, berebiziko anestesia kopuruak (hau da, toxiko piloa) emanez.
|
|
|
Zorretan gaude Mitxelenarekin, euskararen gaurko egoeraz, Euskaltzaindiak 60ko eta 70eko hamarkadan euskararen korpusa eguneratu eta euskara batua sortzeko egin zuen ahalegin eskergagatik. Bide horretan tinko
|
goazela
ziurtaturik daukagunean, beharbada Mitxelenak erakutsiko dizkigu euskararentzako leku nahiko horretara iristeko bide aztarnak
|
|
|
handikeriazko menturarik gabe, iraupena eta hazkuntza segurtatzeko behar adinako tokia. Diglosiaren purgatorioetatik ihesi
|
goazela
, ez gaitezela ghettoaren infernuan eror. Hizkuntza integrazioa beste ezein bezain beharrezkoa dugu".
|
|
|
handikeriazko menturarik gabe, iraupena eta hazkuntza41 segurtatzeko behar adinako tokia. Beste nonbait esan eta idatzi dudan bezala, diglosiaren purgatorioetatik ihesi
|
goazela
, ez gaitezela ghettoaren infernuan eror. Hizkuntza integrazioa beste ezein bezain beharrezkoa dugu.
|
|
|
behera eta behera
|
goazela
|
|
2002
|
|
|
Hau ere, Ama Birjinarena bezala, lurrera zubi batez lotua dago, baina oraingo honetan zubi hori higatutako itsas harrizkoa da, itxura polita hartuz. Barnealdera
|
goazela
, edozein lekutara begiratuz bistak zoragarriak dira: Hondartza Handia, itsas haitzak, Ama Birjinaren haitza, ozeano zabala, hiriko eraikinak, iparraldeko itsasargia...
|
|
|
Herri honetan, bakoitzak gauzak ikusten dituen arabera, partehartze politikoa bi modutan ulertzen da. Batzuek pentsatzen dute, bost, hamar, hogei pertsonek estrategia bat bultzatzen dutela eta gainerakoak haren atzetik
|
goazela
. Gero, ordea, errealitatea hor dago.
|
|
|
Garbiago esateko, bitartekoen gaia funtsezkoa dela uste dugu. Prozesu honi buruzko elkarlanerako proposamen bat egin nahi baldin bada bitartekoen gaia alde batera utzita, guk uste dugu ez
|
goazela
inora. Pozten gara LABek dokumentua ondo hartu izanaz, baina bere jarreran ez da azaltzen bitartekoen balorazioa eta gai horren inguruko adostasunik gabe ezinezkoa da elkarrekin bidea egitea.
|
|
|
Leialtasun maila ospetsu horri heldu ahal izateko tentsio puntu bat behar dugu, bestela erdararen zama hor alboan dago eta horrek euskara zapuztuko du. Ondo
|
goazela
esan behar da, baina transmititu beharreko mezuan, kezka puntu bat ere behar da. Errealitatea itxaropentsua da, baina gordina ere bai.
|
|
|
Lehen esan da argazki finkoa dagoela, halako egonkortasun bat, orain aurrera
|
goazela
. Ez al dago hor halako kontraesan bat?
|
|
|
Laudio eta Altubeko portuak batzen dituen A errepidea Ziorraga auzotik igarotzen da eta hemen utziko dugu ibilgailua. Laudio aldera
|
goazela
, eskuinera baserri batera doan lehenengo bidea hartu eta autopista azpitik zeharkatzen da. Ondoren, eskuinera doan pistan pinudi baten gora egingo dugu.
|
|
|
" Bai, gure erriak ez buru eta ez anka ari dira azten. Etxeak egin eta jendea pilatuz gero, aurrera
|
goazela
uste dute askok. Mila bizilaguneko erria aurreratzeko, amar amabost ogei milako erria egitea dela onena uste du askok.
|
|
|
Buruz gora zein buruz behera eskala dezake, oreka mantentzeko isatsa erabiltzen duelarik. Erraz ikusten dira basoan
|
goazela
zuhaitzean gora ezkutatzen direnean, baina, behin enborraren atzealdean daudenean ez digute beraien 300gr inguruko gorputz liraina agertzen. Animalia goiztiarra da eta eguerditan, udan, siesta moduko lo kuluxka egiten dute, beroa ekiditeko.
|
|
|
OFF Ipar aldeko itsasertzetik barrualdera
|
goazela
, paisaia berde eta landarez betetakoa topatu dugu. Harkaitzak eta haitzarteak nagusi diren lurralde honetan, muino baten gainean, Saladinoren gaztelua dago eraikita.
|
|
|
Emaitzetara
|
goazela
...
|
|
|
Kalitatearen bila
|
goazela
, ezinbestekoa dugu estandarizazioa gogoan hartzea (unitateak, nomenklatura...), konbentzioak ezagutzea (erakunde izenak...) etaterminologiako datu baseak kontsultatu eta erabiltzea. Horren ondoren (lexiko etaterminologia arazoak ebatzita) testu osoa eta koherentea eraikitzen saiatu beharradago, testuaren egitura komunikatiboa kontziente egiten, alegia.
|
|
2003
|
|
|
Iparraldean esan digute bertan hegoaldeko eskemak ezarri nahi izan ditugula eta hori ikaragarria dela, Iparraldea azken 215 urtetan demokrazian bizi delako. Eta demokraziara iritsi berri garenak badirudi irakasle moduan
|
goazela
hara. Horregatik eskaintzen zaie Ibarretxeren planean errespetu zorrotza bai nafarrei, bai Iparraldekoei.
|
|
|
Mendian gora
|
goazela
, hainbat kobazulo ikusiko dugu. Lezate izenekoa, esate baterako, hesi batekin babestuta dago.
|
|
|
Bitxia ere bada hango gizakidetasuna. Egun argiz gidatzen
|
goazela
norbait kotxeko argiak emanda ikusten badugu, ez dugu zalantza egingo gureekin keinu egiteko: «Ei, argiak piztuta dituzu...!» Ez horregatik.
|
|
|
Autoa jaso den toki berean entregatzen ez denean (hori ez kontratuan, ez hitzez hitzarturik ez bazegoen) zigorrak ezartzen dituzte enpresa batzuek; zenbaitetan, bidaian
|
goazela
telefonoz abisua emateko aukera ematen digute.
|
|
|
Hortik zehar
|
goazela
begiak eta belarriak zabalik joan behar dugu, dena ikusiz, dena entzunez, aurreiritzirik gabe.
|
|
|
Garrasiak entzun ote dituzten pentsatu dut. Eskaileretan behera
|
goazela
berriro galdetu didate zer edo zer nahi dudan etxetik. Amorrua ematen dit ardura honek orain.
|
|
|
Ziegetarako bidean
|
goazela
, pareta erakutsiz:
|
|
|
Lehenengo eta behin hauteman egin behar da, gero bildu eta biribildu. Bidean
|
goazela
aurkitzekoa da ahalmena: posibilismoa izan daiteke gune definitzailea.
|
|
|
(Literaturarako jaioagoa zela pinturarako baino, ez dago zalantzarik). Bisita ja bukatzera
|
goazela
, marrazki batek deitzen dit arreta: Cestio Piramidea ilargi betean, 1788 Albo batean, goian eskuineko angeluan, bere hilobi irudipenezkoa, Goethek berak eskuz marraztua, bakartasunean.
|
|
2004
|
|
|
Azkarraga jaunak behin eta berriz esan digu plangintza txikiak dituztela, baina azkeneko bileran esan zigun porrot egin dutela, ez dutela aurrera egingo. Oso azkar
|
goazela
ere esaten digute, egun batetik bestera egin nahi dugula. Guk 25 urte pasa direla esaten diegu.
|
|
|
Auskalo. Kontua da aurrera eta harmonia onean
|
goazela
, pankarta erraldoi baten atzetik. Pankarta urruti samar dago gugandik.
|
|
|
Guk kontu handiz jokatzen dugu, ez dugu kea saltzen. Ez dugu lau haizetara Madrilera negoziatzera
|
goazela
zabaltzen, badakigulako esfortzua ikaragarria dela eta Madrilek ez digula ezer oparitzen. Aipatutako eskumenak behar beharrezkoak zaizkigula errepikatzen diogu Madrilgo Gobernuari, baina beti esanez, ez dugula transferentzia bat bera ere azpitik negoziatuko.
|
|
|
Beherantz goaz orain, itsasorantz, arin joan ere. Hegazkina beherantz eta gu gorantz
|
goazela
dirudi; nire gorputzak gorantz egin nahi du, behintzat. Beldur naiz.., baina Urde gidari trebea da.
|
|
|
Solariumera estreinakoz
|
goazela
gure larruazalaren fototipoa zein den eta UVA izpiak luzaro hartzea onartuko duen jakin behar dugu: nolako arriskuak izan ditzakegun informazioa jasotzea komeni zaigu, hitz batez.
|
|
|
–Ez, Nathan. Zuk, beste Jenin bat gertatzeko bidean
|
goazela
esan duzu. Horrek nire lekua hemen dagoela esan nahi du, seguru nengoen aurretik erabaki nuenaz.
|
|
|
Lehenik eta behin, argi ibiltzeko deia egiten zaigu. Azpijokoz jositako arlo ideologiko labainkorrean sartzera
|
goazela
dirudi. Aldez aurretik galduan irten nahi ez badugu, beraz, erne!:
|
|
|
Eta, ain zuzen ere, euskal literatura eta gaurko euskalkiak aztertu ta gero, euskera eskastu eta pobretu ala," ikus" formatik" ikusi" ortara
|
goazela
arkitzen da. Azter beza euskal literatura au ez dakienak, edo egungo aozko euskera, eta bereala arkituko du.
|
|
2005
|
|
|
Nik uste orain arte gehiago
|
goazela
gatazka sortzearen eta aldrebestearen aldetik konpontzearen aldetik baino. Zer egin genukeen?
|
|
|
Ni ez naiz horrelakoa ordea. Uniformetasunera
|
goazela
esan dut, baina ez dut esaten hori ona edo txarra denik, konstatatu egiten dut. Juan Antonio, berriz, nire aldean ezberdina da.
|
|
|
" Eta zure apezpikuak."" Harek ere ez daki. Murru bati buruz
|
goazela
badakigu bainan nehork ez du deus egiten."
|
|
|
Lehenagokoen hutsak ezin ulertuak baldin bazaizkigu, ez uste izan gaur egun baitezpada aitzinera
|
goazela
gu. Hemendik eta, ez zenbait mende, baina zenbait dotzena urteren buruan, nola jujatuko gaituzte, gu, apairua egitean jenden erdia goseak hiltzen ari dela telebistan ikusten ari, eta bisteka zaflaren ondotik, gasna zerra eder bat jan, mahats molko bat irets, kafea edan, onddokoarekin, eta hoinbeste janari zakar untzira botatzen dugunok?
|
|
|
Etxebizitza hartzera
|
goazela
, gure ahalbide ekonomikoak, eraikinaren kokapena eta haren itxura ona dira, erabakia hartzeko unean, alderdi garrantzizkoenak.
|
|
|
Kalean
|
goazela
ez al dugu sentitu inoiz baldosa lerroren bat ez zapaltzeko presioa?
|
|
|
Pendiz ertainean behetik gora
|
goazela
, arrokaz ere osaturiko lursailetako toki batzuetan zuhaixkaz josia daude, ibilgailua utzi dugun tokitik 500 metrora, Santa Ana ermitaren inguruneetan (Torredelcampo, Jaén, Espainia).
|
|
|
Ondoan jendea izanda hizketan aritzea ere normala da. Sukaldean edo egongelan edota autoan gidatzen
|
goazela
, ez gaude belarriak adi adi jarrita albisteak entzuten. Beraz, arretarik gabe dagoen entzuleari, ondoan soinua, zarata eta entretenimendua duela kontuan izanda, idazle esatariak orduan eta testu ulerterrazagoa esan behar dio.
|
|
|
Animalia eta Plantae erreinuak. Noski, sistema xume horrek anbiguotasuna sortzen du organismo sinpleenetarantz hurbilduz
|
goazela
.
|
|
|
Hala ere, pozik agertu da “azkenean” Kataluniako farmazia enpresak “Espainiako bioteknologiekiko konfiantza” dutela. Bestalde, Esteve Antoni Esteve Laborategietako Batzorde Betearazleko kideak esan zuen “Generalitateak planteatutako erronka geure egiten dugula”, eta ekimen hori “bide onetik
|
goazela
dioen adierazpena dela”. Avancell eko zuzendari nagusiari dagokionez, Lluís Ruízek nabarmendu zuen “arrisku handiko” proiektua dela, “denbora asko baitagokie egiteko” gaixotasuna geldiaraziko duen botika bat aurkitu arte.
|
|
|
Oso zaila da bide onetik edo txarretik goazen esatea. Argi dagoena da gai askotan okerreko bidetik
|
goazela
, ez bakarrik ingurumen gaietan, baizik eta orokorrean. Bestalde, gai horiei buruz gero eta kontzientzia handiagoa dagoela uste dut, eta horrek gauzak pixka bat aldaraz ditzake.
|
|
|
Ugazabak halakoak dira, sareari zurekin batera egiten diotela tira sinetsaraziko dizute, ontzi berean
|
goazela
denok, Elizaren doktrina soziala.
|
|
|
Eguraldi ona dugu, jendez irakiten dago eguterako alde hau, hemen jesarrita hartzen dute ribeiroa nire herritarrek, egun pekinesen eta huskyen kakarik edukiko ez balu bezala noan espaloian. Aitor ezazue, denok egin ohi dugu amets karrika nagusian biluzik
|
goazela
, ni ikara hori sentitzen ari naiz zeuen guztien gozamenerako, lotsariaren ordezkaria naiz, biluzik noa gogoak eman didalako, besterik gabe, ahalkearen eta fiertasunaren nahaste hordigarri batean bizi naiz, egidazue tu, otoi, edo emadazue harrika. Baina karitaterik ez, eskerrik asko, gorde ezazu hotz egiten duenerako, nola irten zaitezke beroki batekin eguzki galdatan?
|
|
|
Handik hilabete eta erdira, etxerakoan, gazte kartsu haren akordua ekarri zigun asperrak. Bigarren galerna baten beldur zelako geratu omen zela lehorrean entzun behar izan nuen, horrelakoak gara, baretu duenean inor ez gara egon" Hondora
|
goazela
!" garrasika edo" Ene alabatxoa!" zotinka.
|
|
2006
|
|
|
Baina, nondik abiatu ginen gogoratuta eta merkatuaren legeak saltzaile erosle harremanak, alegia ezagututa, martxa onean
|
goazela
egingo nuke. Otsoak eta lapurrak hortxe daude, Pepe artzain temosoa ere bai.
|
|
|
Basoan
|
goazela
, hainbat oztopo topatuko ditugu. Enbor eroriak, zeharkatu beharreko errekastoak... basoa zoragarria da.
|
|
|
Aurrean errepidea dugu, une oro parean baikoaz. Bidean
|
goazela
, hainbat malkar latzetan dauden baserri asko ikusiko ditugu.
|
|
|
Beheko kalea atzean utzi eta Erdiko kaletik jarraituko dugu ibilaldia. Kale hau Erdi Aroko kale nagusia izan zen, eta oraindik ere kalean behera
|
goazela
garai hartako arkitekturaren hainbat adibide ikus ditzakegu: 16 zenbakiko leiho bikiak eta sarrerako arkua, 11 zenbakiko arku zabala eta giltzarria edota herriko enparantzaren sarreran dagoen 1 zenbakiak duen armarria.
|
|
|
gereziondoak, haritzak, elorri beltzak... Aldapan gora
|
goazela
, bidegurutze bat topatuko dugu. Ezkerreko bidea bazter batera utzi eta aurrera jarraituko dugu mendiko xendan barna.
|
|
|
Baina itzul gaitezen ibilbidera. Etxebertzeko Bordatik errotarantz
|
goazela
, ezkerrera zubi bat ikusiko dugu, eta geroxeago beste bat, baina guk aurrera egingo dugu. Hirugarren zubia, ordea, zeharkatu egin dugu.
|
|
|
Errekako uraren gardentasunak eta ur jauzi txikiek are atseginagoa egiten dute ibilbidea. Landarbaso ibaiaren ondotik aurrera
|
goazela
belardi dotore batekin topo egingo dugu. Astigarrez inguratutako belardia da, eta merezi du bertan atseden hartzea.
|
|
|
Lo egiteko egintza laburreko pilulak lagungarri izan dakizkiguke hegaldian
|
goazela
lokartzeko baina, dena den, sendagilearen aholkuaren arabera bakarrik hartu behar ditugu; ez ditugu hegaldietan ohituraz hartu behar, horiek gelditasuna eta, horrenbestez, sakoneko zain tronbosia nozitzeko arriskua ere areagotu egin dezaketelako.
|
|
|
Kantabrian greba propioa dago hilaren 30ean. Rafael de Pablok, langabezia horren sustatzaile den “10 minutu Plataformaren” presidenteak, esan du agintariek proposatutako gutxieneko zerbitzuak betetzen ari direla “ez garelako herritarren kontra, politikariei mezu bat besterik ez delako benetan
|
goazela
esateko”. Medikuek egiturazko aldaketak eskatzen dituzte laguntzaren lehen mailan, eta, gehienez ere, 25 kontsulta egin daitezke egunean, gaixo bakoitzeko batez beste 10 minutu, eta osasun zentroak osatzen dituzten sareko aurrekontua handitu egiten da.
|
|
|
Baina pentsa bizitzan erabakiak hartzen ditugula, eta zure atean jotzea damutzen ez direnetakoa izan zela. Edo pentsa etorrian
|
goazela
, besterik gabe bizitzaren uretan, eta ez nuela beste erremediorik tok tok jo eta zure logelan sartzea baino. Pentsa nahi duzuna baina Veronicarekin hitz egin ostean hara joan nintzen.
|
|
|
Jaistera
|
goazela
ikusi dut, ate ondoko mahai luzean, Reno bildumako liburu pilen ondoan.
|
|
|
Dijonen sartzera
|
goazela
uste dut, nik, frantsesez, bidaia guztian hala egiteko aholkatu baitzigun Öchlerrek.
|
|
|
Kalean barna
|
goazela
, polizia bat ikusiz gero, agudo identifikatuko dugu: uniformea soinean, pistola gerrian, eta inor egurtzeko irrika bizia begiradan.
|
|
|
Edonora
|
goazela
ere
|
|
|
edonora
|
goazela
ere
|
|
|
fuera!, gero kanbiorik gabe gelditu ginen eta bila joan nintzenian, Mixak pobreen artian bokatak banatu zituen, han esan ziguten biharamunian zornotzan kontzertu haundia zegoela, karnixeria batian haragiak erosi, hara gindoazela galdakao parian kontrola ikusi genuen urrutira eta mendiz mendiz in genuen krixton errebuelta, ez bait genuen aseguroaren paperik, hura ez genuen lotu, zornotzan zegoen siniestro total eta han ere lege problemarik ez genuen izandu eta han ere dena saldu genuen, ordiziara ere joan ginen eta han inon baino gutxiago saldu genuen eta gaizki pentsatzen hasi ginen, Mixak bere amantalarekin eta jantzi zuen lastozko sonbreroarekin iten zuen aurpegi luze bat, eta nik, redios, han ere munipekin gogor diskutitu nuen, eta azkenian jende gutxi zebilen tokian utzi ziguten eta jale ergelak goierriko haiek, hori zer da, zer du saltsa gorri horrek?, saltsa ona! ...ta mina, eta mina, hanka dena haunditua eta han moztu zioten, gero handik pasa zen ukraniara, han mafia batekin tratua in edo hala etorri zen, ihes, beti ihes, esaten zidan, txikitan ere, amak minan lan iten zuen eta, mina itxi zutenian handik hanka in behar, orain, hau da nire etxia!, esaten zuen, bidia zela bere etxia, pena zuen familiagatik, umeekin askotan gogoratzen, handik, baionatik, berara
|
goazela
, furgoneta malda batian gelditu zitzaigun, hura izan zen aurreneko aldia, Mixak sartu zuen burua motorrian, jo zion ostiko pare bat, martxan jarri zen, berara ailegatu eta han jendiak irriak eta burlak iten zizkigun eta handik kontzejal batek edo eztakit zer zen bidali gintuen eta ni hitz inda nengoen hurrengo egunerako oiartzungo tipo batekin eta hark esan zigun halako ordutik aurrera jartzeko h... saltsa ona!, esaten zuen Mixak, okela, okela ona!, esaten zuen, hitz hori bizkaian ikasi zuen, eta ordizian harritu iten ziren, hauek nondikan datoz?, eta Mixak hala iten zuen, euskaraz bere moduan eta gero numeroak erdaraz eta numeroak erdaraz esanda jendia pixka bat lasaitu iten zen, eta hura benetan gaizki nola atera zitzaigun handik nik tuterara nahi nuen, festa izugarriak izaten omen dira han, eta Mixak ezetz, hara etzuela nahi, lehenago han arizana zen eta han mobida izan zuen eta igual behar ez zuen batekin topo ingo zuela, zergatik Mixak, errusiatik etorri zenian, ekarri zutenekin eta etortzeko pasaportia eta lan baimenak in zizkiotenekin zorren bat bazuen, horregatik etzuen fotorik nahi eta horregatik ere etorri zen herriz herri nirekin, ezpaitzitzaion herrian udaletxiak pagatzen zionarekin ailegatzen eta zeuzkan diru pixarrak errusiara bidali zituen han bi alaba baitzituen eta horregatik etzuen ezta pentsioa pagatzeko ere, baionan in genituen bi gau, jarri ginen kale luze batian, han ziren saltzaile guztiak eta hainbestian, etorri zitzaigun magrebeko ume moko bat kollariak saltzen zebilena eta haragirik gabe eskatu zigun bokata bat, ezpaitzen haragiarekin fiatzen, txerria ote zen, eta Mixak in zion hari saltsarekin bokata, berrogeita hamar xentimo, eta gero sailian sailian hasi ziren etortzen magrebeko umiak, eta gero hango zaharrak ere bai, eta nik, nahikoa dek!, kontra in nien eta Mixari ere kontra ze bestela ere nahikoa lioa bagenuen, makina bat moxkorrekin peliatu nintzen, ezpainuen pitorik entenditzen eta haiek manera txarrekin etortzen, Mixak ere gutxi entenditzen zuen baina hura moldatu iten zen, moldatzeko zera hori zuen, abilidade hori, bera lasai zegoen, ni takartu nintzen, hirekin ruina zaukaat!, irribarre iten zuen, baionan bi lo in genituen, bigarren egunian, bertan, nik banku batian, zakuan, eta Mixa furgonetan manta batekin, halako batian esnatu naiz eta, arratoi bat zakuari oxka, salto in nuen, alde in zuen hark, eta ni in nintzen lurrera erori eta, lurrian nengoela begiak bildu eta atzera lo gelditu nintzen, nekia, Mixak berriz, hamabi ordu in zituen tirada batian, hark ere nekia, iten bazuen zutik ordu asko hankan mina jartzen zitzaion, zergatik behatz txikia moztuta zeukan, hori izan zen kropotkin, uste dut izena, hiri bat txetxeniatik honontza, zergatik kuarteletik lagun batekin eskapatu zenian, kamioi bat pillatu zuten eta heldu ziren hiri horretara, lagun haren etxera eta, berak botak erantzi gabe bazeraman lau hilabete, eta mina, eta mina, hanka dena haunditua eta han moztu zioten, gero handik pasa zen ukraniara, han mafia batekin tratua in edo hala etorri zen, ihes, beti ihes, esaten zidan, txikitan ere, amak minan lan iten zuen eta, mina itxi zutenian handik hanka in behar, orain, hau da nire etxia!, esaten zuen, bidia zela bere etxia, pena zuen familiagatik, umeekin askotan gogoratzen, handik, baionatik, berara goazela, furgoneta malda batian gelditu zitzaigun, hura izan zen aurreneko aldia, Mixak sartu zuen burua motorrian, jo zion ostiko pare bat, martxan jarri zen, berara ailegatu eta han jendiak irriak eta burlak iten zizkigun eta handik kontzejal batek edo eztakit zer zen bidali gintuen eta ni hitz inda nengoen hurrengo egunerako oiartzungo tipo batekin eta hark esan zigun halako ordutik aurrera jartzeko halako tokian, eta bueno, jarri ginen eta in genituen gelditu gabe hirulau ordu lanian, halako batian altxatu zen haize fuerte bat, amarratu genuen toldoa barandilla batian eta ezin, toldoa puxkatu eta noski sua itzali eta ezin aguantatu behintzat, gauzak azkar bildu eta martxa, hurrengo goizian, toldoa partxiatu genuen, garbitu garbitzekoak eta erostekoak erosi eta, berriz ere martxa, gasteizera joan ginen, han jarri ginen parte zaharrian, kantoi batian, hara etzen poliziarik sartzen eta han ondo saldu eta ondo egon ginen, bitartian diru balantziak in genituen eta etzen askore baina, zerbait ari ginen, Mixak orain errusiara joatiarekin iten zuen ametsa, eta nik ere nire ametsak baina nik garbi neukan gutxirekin biziko nintzela eta tailerrera pentsatu ere ez, han gasteizen haragia bagenuen oiartzundik sobratua eta hura eraman ekarriekin in zitzaigun lizundu, xerrak kutxilloarekin garbitu genituen, Mixak etzuen saldu nahi, eta nik, ba, lizun pixka bategatik, baina handik aurrera nazkatu ginen eta hasi ginen solomoa, piper saltsarekin, gasteiztik joan ginen leitzara zuzenian, han etzen guretzako tokirik baina albintiarekin diskutitu genuen eta hark zerga kobratu zigun eta utzi zigun toki bat, gero jeneradoriak etzigun arrankatzen eta presoen txosnan eskatu genuen entxufe bat, ondoan bagenituen ijito batzuk karrito batekin eta haiek ikusi zuten guk argia bagenuela eta guri eskatu ziguten, beltz bat ere etorri zitzaigun eske eta gero zilar saltzaileak ere, argentinako batzuk, gero hurruna, bagenekien zaila zela oso baina guk bilbora nahi genuen, bilbon astebete!
|
|
|
saltsa ona!, esaten zuen Mixak, okela, okela ona!, esaten zuen, hitz hori bizkaian ikasi zuen, eta ordizian harritu iten ziren, hauek nondikan datoz?, eta Mixak hala iten zuen, euskaraz bere moduan eta gero numeroak erdaraz eta numeroak erdaraz esanda jendia pixka bat lasaitu iten zen, eta hura benetan gaizki nola atera zitzaigun handik nik tuterara nahi nuen, festa izugarriak izaten omen dira han, eta Mixak ezetz, hara etzuela nahi, lehenago han arizana zen eta han mobida izan zuen eta igual behar ez zuen batekin topo ingo zuela, zergatik Mixak, errusiatik etorri zenian, ekarri zutenekin eta etortzeko pasaportia eta lan baimenak in zizkiotenekin zorren bat bazuen, horregatik etzuen fotorik nahi eta horregatik ere etorri zen herriz herri nirekin, ezpaitzitzaion herrian udaletxiak pagatzen zionarekin ailegatzen eta zeuzkan diru pixarrak errusiara bidali zituen han bi alaba baitzituen eta horregatik etzuen ezta pentsioa pagatzeko ere, baionan in genituen bi gau, jarri ginen kale luze batian, han ziren saltzaile guztiak eta hainbestian, etorri zitzaigun magrebeko ume moko bat kollariak saltzen zebilena eta haragirik gabe eskatu zigun bokata bat, ezpaitzen haragiarekin fiatzen, txerria ote zen, eta Mixak in zion hari saltsarekin bokata, berrogeita hamar xentimo, eta gero sailian sailian hasi ziren etortzen magrebeko umiak, eta gero hango zaharrak ere bai, eta nik, nahikoa dek!, kontra in nien eta Mixari ere kontra ze bestela ere nahikoa lioa bagenuen, makina bat moxkorrekin peliatu nintzen, ezpainuen pitorik entenditzen eta haiek manera txarrekin etortzen, Mixak ere gutxi entenditzen zuen baina hura moldatu iten zen, moldatzeko zera hori zuen, abilidade hori, bera lasai zegoen, ni takartu nintzen, hirekin ruina zaukaat!, irribarre iten zuen, baionan bi lo in genituen, bigarren egunian, bertan, nik banku batian, zakuan, eta Mixa furgonetan manta batekin, halako batian esnatu naiz eta, arratoi bat zakuari oxka, salto in nuen, alde in zuen hark, eta ni in nintzen lurrera erori eta, lurrian nengoela begiak bildu eta atzera lo gelditu nintzen, nekia, Mixak berriz, hamabi ordu in zituen tirada batian, hark ere nekia, iten bazuen zutik ordu asko hankan mina jartzen zitzaion, zergatik behatz txikia moztuta zeukan, hori izan zen kropotkin, uste dut izena, hiri bat txetxeniatik honontza, zergatik kuarteletik lagun batekin eskapatu zenian, kamioi bat pillatu zuten eta heldu ziren hiri horretara, lagun haren etxera eta, berak botak erantzi gabe bazeraman lau hilabete, eta mina, eta mina, hanka dena haunditua eta han moztu zioten, gero handik pasa zen ukraniara, han mafia batekin tratua in edo hala etorri zen, ihes, beti ihes, esaten zidan, txikitan ere, amak minan lan iten zuen eta, mina itxi zutenian handik hanka in behar, orain, hau da nire etxia!, esaten zuen, bidia zela bere etxia, pena zuen familiagatik, umeekin askotan gogoratzen, handik, baionatik, berara goazela, furgoneta malda batian gelditu zitzaigun, hura izan zen aurreneko aldia, Mixak sartu zuen burua motorrian, jo zion ostiko pare bat, martxan jarri zen, berara ailegatu eta han jendiak irriak eta burlak iten zizkigun eta handik kontzejal batek edo eztakit zer zen bidali gintuen eta ni hitz inda nengoen hurrengo egunerako oiartzungo tipo batekin eta hark esan zigun halako ordutik aurrera jartzeko halako tokian, eta bueno, jarri ginen eta in genituen gelditu gabe hirulau ordu lanian, halako batian altxatu zen haize fuerte bat, amarratu genuen toldoa barandilla batian eta ezin, toldoa puxkatu eta noski sua itzali eta ezin aguantatu behintzat, gauzak azkar bildu eta martxa, hurrengo goizian, toldoa partxiatu genuen, garbitu garbitzekoak eta erostekoak erosi eta, berriz ere martxa, gasteizera joan ginen, han jarri ginen parte zaharrian, kantoi batian, hara etzen poliziarik sartzen eta ...ta mina, eta mina, hanka dena haunditua eta han moztu zioten, gero handik pasa zen ukraniara, han mafia batekin tratua in edo hala etorri zen, ihes, beti ihes, esaten zidan, txikitan ere, amak minan lan iten zuen eta, mina itxi zutenian handik hanka in behar, orain, hau da nire etxia!, esaten zuen, bidia zela bere etxia, pena zuen familiagatik, umeekin askotan gogoratzen, handik, baionatik, berara
|
goazela
, furgoneta malda batian gelditu zitzaigun, hura izan zen aurreneko aldia, Mixak sartu zuen burua motorrian, jo zion ostiko pare bat, martxan jarri zen, berara ailegatu eta han jendiak irriak eta burlak iten zizkigun eta handik kontzejal batek edo eztakit zer zen bidali gintuen eta ni hitz inda nengoen hurrengo egunerako oiartzungo tipo batekin eta hark esan zigun halako ordutik aurrera jartzeko h... bilbon akitu arte!, esan genuen, bagenituen telefono batzuk, ia lotu genuen, azkenian ezetz, etziguten utzi, horregatik tafallara segitu genuen, han bukatu zitzaigun solomoa eta Mixak baratxuri zopa prestatu zuen eltzian, baratxuriak zanpa zanpa in eta eskatu genituen bar batian ogi zaharrak eta txorizo batzuk erosi genituen, handik in genuen goizueta, han jende txikitxoa zegoen, diferentzia haiekin Mixa harrituta zegoen, han leitzan ezagutu genuen saltzaile bati zerbeza kaja bat eman eta bere aldian toki bat utzi zigun, hurrengo goizian, handik gatozela, errebuelta asko eta Mixa mariatuta zijoan, baso zahar batian, basoko mutilak motozerrekin eta gazte batzuk pagoetara igoak, batzuk aurpegiak estalita, beste batzuk makillatuta bezala, kolore txuria, lekeition in genuen goizaldian ordu pare bat bidali bitartian eta zarautzen heldu bezain laster etorri ziren bi munipa eta papera eskatu ziguten eta herritik aparte jarri behar izan genuen, bermion in genuen gau ona, kontzertu haundia zegoen eta laurehun bokata saldu genituen, denak eta gehiago ere salduko genituen, argi pirrintarekin ari ginen gauzak furgonetara jasotzen, ya ari ginen burniak biltzen, halako batian bronka izugarri bat, tipo txiki buru haundi bat gugana ikaratuta korrika eta ikusi ez ikusi furgonetara sartu zitzaigun eta atia itxi zuen, haren atzetik amorratu batzuk, ni, zer pasatzen da!, tartian jarri nintzen, joputa!, esaten zuten, neska bat bortxatu zuela txiki hark, nahi zizkioten barrabilak moztu, nik tranki tranki!, bakarrik esan nuen, eman zidaten ostia latz bat, ya furgonetara sartu behar zuten, Mixa etzen ikaratu eta hanka burni bat ibili zuen airian, bidali zituen bi tipo lurrera, jende gehiago etorri zen, akatu baino lehenago sartu ginen furgonetan nola hala, hautsi ziguten atzeko kristala eta burni batzuk han utzi genituen, atera ginen bermiotik, zartaien eta serbilleten artian gure buru haundia, alkandora urratua, puta, esaten zuen, puta zela, etzuen besterik esaten, neska hura, puta zela, halako batian, herritik ateratzeko maldan, taka, in zen furgoneta berriz ere gelditu, jaitsi ginen, buru haundia begiak atera beharrian ikaratuta zegoen, eskerrak eman gabe piztia bezala mendira salto in zuen, hurrengo egunian ez, hurrengoan, furgoneta karga in, nafarroa aldera abiatu ginen, ba omen ziren hango erdialdeko haranetan herri txiki batzuk, denbora hartan jaiak zituztenak, jendetzarik ez, esan ziguten, baina joanez gero poliki salduko duzue, pasa genituen harako mendiak, iritsi ginen ipuruen lurrera, galdezka galdezka, heldu ginen ariztira, feria zen ariztin, jende gutxi, haur batzuk, barraka batzuk, tipo batek puñalarekin jolas iten zuen, bi lagun padera zabalian ogia erretzen ari ziren, etorri zitzaigun herriko mutil ile luze bat, informatu zen zer zen gure nahia, esan zigun ostatuaren ondoan non jartzia genuen, nonbait, esan zigun hark, gobernuak, bertako jauntxoekin elkar hartuta, pribatizatu in nahi zituen mendi haietako lurrak, eta kontra iteko zen festa, nik susmoa, zibilak joango ote ziren eta, joan nintzen begiratzera bazterrak, ez nintzen fiatzen, Mixa mutil harekin gelditu zen, itzuli nintzenian ostatuan ziren biak, Mixa ikusten zen gustora zegoela, mutil ile luze hark, Stefan izena, galderak iten zizkion, errusiako eskolaz, siberiaz, hango ibaiez, lehortu zen itsaso batetaz, iluntziarekin hasi zen jendia etortzen plazara, guk sua piztu, bonbillak arboletatik txintxilika jarri eta, gutxi bat, gutxi bat, oso ongi saldu genuen, goizaldian, bostak seiak izango ziren biltzen hasi ginenian, denak bildu eta abiatzera goazela, furgonetak, etzuela nahi, aritu ginen, eman genizkion takateko batzuk, alferrik, ematen zuen hila zela motorra, probatu genuen Stefanek utzi zigun bateria batekin, etorri ziren ferianteak ere, motorrari begiratu, burua kordokatzen zuten, etzen hari nondik sartu eskua, ezin ezer egin, apartatu ginen, madarikatu genuen gure suertia, Mixa
|
|
|
saltsa ona!, esaten zuen Mixak, okela, okela ona!, esaten zuen, hitz hori bizkaian ikasi zuen, eta ordizian harritu iten ziren, hauek nondikan datoz?, eta Mixak hala iten zuen, euskaraz bere moduan eta gero numeroak erdaraz eta numeroak erdaraz esanda jendia pixka bat lasaitu iten zen, eta hura benetan gaizki nola atera zitzaigun handik nik tuterara nahi nuen, festa izugarriak izaten omen dira han, eta Mixak ezetz, hara etzuela nahi, lehenago han arizana zen eta han mobida izan zuen eta igual behar ez zuen batekin topo ingo zuela, zergatik Mixak, errusiatik etorri zenian, ekarri zutenekin eta etortzeko pasaportia eta lan baimenak in zizkiotenekin zorren bat bazuen, horregatik etzuen fotorik nahi eta horregatik ere etorri zen herriz herri nirekin, ezpaitzitzaion herrian udaletxiak pagatzen zionarekin ailegatzen eta zeuzkan diru pixarrak errusiara bidali zituen han bi alaba baitzituen eta horregatik etzuen ezta pentsioa pagatzeko ere, baionan in genituen bi gau, jarri ginen kale luze batian, han ziren saltzaile guztiak eta hainbestian, etorri zitzaigun magrebeko ume moko bat kollariak saltzen zebilena eta haragirik gabe eskatu zigun bokata bat, ezpaitzen haragiarekin fiatzen, txerria ote zen, eta Mixak in zion hari saltsarekin bokata, berrogeita hamar xentimo, eta gero sailian sailian hasi ziren etortzen magrebeko umiak, eta gero hango zaharrak ere bai, eta nik, nahikoa dek!, kontra in nien eta Mixari ere kontra ze bestela ere nahikoa lioa bagenuen, makina bat moxkorrekin peliatu nintzen, ezpainuen pitorik entenditzen eta haiek manera txarrekin etortzen, Mixak ere gutxi entenditzen zuen baina hura moldatu iten zen, moldatzeko zera hori zuen, abilidade hori, bera lasai zegoen, ni takartu nintzen, hirekin ruina zaukaat!, irribarre iten zuen, baionan bi lo in genituen, bigarren egunian, bertan, nik banku batian, zakuan, eta Mixa furgonetan manta batekin, halako batian esnatu naiz eta, arratoi bat zakuari oxka, salto in nuen, alde in zuen hark, eta ni in nintzen lurrera erori eta, lurrian nengoela begiak bildu eta atzera lo gelditu nintzen, nekia, Mixak berriz, hamabi ordu in zituen tirada batian, hark ere nekia, iten bazuen zutik ordu asko hankan mina jartzen zitzaion, zergatik behatz txikia moztuta zeukan, hori izan zen kropotkin, uste dut izena, hiri bat txetxeniatik honontza, zergatik kuarteletik lagun batekin eskapatu zenian, kamioi bat pillatu zuten eta heldu ziren hiri horretara, lagun haren etxera eta, berak botak erantzi gabe bazeraman lau hilabete, eta mina, eta mina, hanka dena haunditua eta han moztu zioten, gero handik pasa zen ukraniara, han mafia batekin tratua in edo hala etorri zen, ihes, beti ihes, esaten zidan, txikitan ere, amak minan lan iten zuen eta, mina itxi zutenian handik hanka in behar, orain, hau da nire etxia!, esaten zuen, bidia zela bere etxia, pena zuen familiagatik, umeekin askotan gogoratzen, handik, baionatik, berara goazela, furgoneta malda batian gelditu zitzaigun, hura izan zen aurreneko aldia, Mixak sartu zuen burua motorrian, jo zion ostiko pare bat, martxan jarri zen, berara ailegatu eta han jendiak irriak eta burlak iten zizkigun eta handik kontzejal batek edo eztakit zer zen bidali gintuen eta ni hitz inda nengoen hurrengo egunerako oiartzungo tipo batekin eta hark esan zigun halako ordutik aurrera jartzeko halako tokian, eta bueno, jarri ginen eta in genituen gelditu gabe hirulau ordu lanian, halako batian altxatu zen haize fuerte bat, amarratu genuen toldoa barandilla batian eta ezin, toldoa puxkatu eta noski sua itzali eta ezin aguantatu behintzat, gauzak azkar bildu eta martxa, hurrengo goizian, toldoa partxiatu genuen, garbitu garbitzekoak eta erostekoak erosi eta, berriz ere martxa, gasteizera joan ginen, han jarri ginen parte zaharrian, kantoi batian, hara etzen poliziarik sartzen eta han ondo saldu eta ondo egon ginen, bitartian diru balantziak in genituen eta etzen askore baina, zerbait ari ginen, Mixak orain errusiara joatiarekin iten zuen ametsa, eta nik ere nire ametsak baina nik garbi neukan gutxirekin biziko nintzela eta tailerrera pentsatu ere ez, han gasteizen haragia bagenuen oiartzundik sobratua eta hura eraman ekarriekin in zitzaigun lizundu, xerrak kutxilloarekin garbitu genituen, Mixak etzuen saldu nahi, eta nik, ba, lizun pixka bategatik, baina handik aurrera nazkatu ginen eta hasi ginen solomoa, piper saltsarekin, gasteiztik joan ginen leitzara zuzenian, han etzen guretzako tokirik baina albintiarekin diskutitu genuen eta hark zerga kobratu zigun eta utzi zigun toki bat, gero jeneradoriak etzigun arrankatzen eta presoen txosnan eskatu genuen entxufe bat, ondoan bagenituen ijito batzuk karrito batekin eta haiek ikusi zuten guk argia bagenuela eta guri eskatu ziguten, beltz bat ere etorri zitzaigun eske eta gero zilar saltzaileak ere, argentinako batzuk, gero hurruna, bagenekien zaila zela oso baina guk bilbora nahi genuen, bilbon astebete! ...xa ikusten zen gustora zegoela, mutil ile luze hark, Stefan izena, galderak iten zizkion, errusiako eskolaz, siberiaz, hango ibaiez, lehortu zen itsaso batetaz, iluntziarekin hasi zen jendia etortzen plazara, guk sua piztu, bonbillak arboletatik txintxilika jarri eta, gutxi bat, gutxi bat, oso ongi saldu genuen, goizaldian, bostak seiak izango ziren biltzen hasi ginenian, denak bildu eta abiatzera
|
goazela
, furgonetak, etzuela nahi, aritu ginen, eman genizkion takateko batzuk, alferrik, ematen zuen hila zela motorra, probatu genuen Stefanek utzi zigun bateria batekin, etorri ziren ferianteak ere, motorrari begiratu, burua kordokatzen zuten, etzen hari nondik sartu eskua, ezin ezer egin, apartatu ginen, madarikatu genuen gure suertia, Mixa bilbon akitu arte!, esan genuen, bagenituen telefono batzuk, ia lotu genuen, azkenian ezetz, etziguten utzi, horregatik tafallara segitu genuen, han bukatu zitzaigun solomoa eta Mixak baratxuri zopa prestatu zuen eltzian, baratxuriak zanpa zanpa in eta eskatu genituen bar batian ogi zaharrak eta txorizo batzuk erosi genituen, handik in genuen goizueta, han jende txikitxoa zegoen, diferentzia haiekin Mixa harrituta zegoen, han leitzan ezagutu genuen saltzaile bati zerbeza kaja bat eman eta bere aldian toki bat utzi zigun, hurrengo goizian, handik gatozela, errebuelta asko eta Mixa mariatuta zijoan, baso zahar batian, basoko mutilak motozerrekin eta gazte batzuk pagoetara igoak, batzuk aurpegiak estalita, beste batzuk makillatuta bezala, kolore txuria, lekeition in genuen goizaldian ordu pare bat bidali bitartian eta zarautzen heldu bezain laster etorri ziren bi munipa eta papera eskatu ziguten eta herritik aparte jarri behar izan genuen, bermion in genuen gau ona, kontzertu haundia zegoen eta laurehun bokata saldu genituen, denak eta gehiago ere salduko genituen, argi pirrintarekin ari ginen gauzak furgonetara jasotzen, ya ari ginen burniak biltzen, halako batian bronka izugarri bat, tipo txiki buru haundi bat gugana ikaratuta korrika eta ikusi ez ikusi furgonetara sartu zitzaigun eta atia itxi zuen, haren atzetik amorratu batzuk, ni, zer pasatzen da!, tartian jarri nintzen, joputa!, esaten zuten, neska bat bortxatu zuela txiki hark, nahi zizkioten barrabilak moztu, nik tranki tranki!, bakarrik esan nuen, eman zidaten ostia latz bat, ya furgonetara sartu behar zuten, Mixa etzen ikaratu eta hanka burni bat ibili zuen airian, bidali zituen bi tipo lurrera, jende gehiago etorri zen, akatu baino lehenago sartu ginen furgonetan nola hala, hautsi ziguten atzeko kristala eta burni batzuk han utzi genituen, atera ginen bermiotik, zartaien eta serbilleten artian gure buru haundia, alkandora urratua, puta, esaten zuen, puta zela, etzuen besterik esaten, neska hura, puta zela, halako batian, herritik ateratzeko maldan, taka, in zen furgoneta berriz ere gelditu, jaitsi ginen, buru haundia begiak atera beharrian ikaratuta zegoen, eskerrak eman gabe piztia bezala mendira salto in zuen, hurrengo egunian ez, hurrengoan, furgoneta karga in, nafarroa aldera abiatu ginen, ba omen ziren hango erdialdeko haranetan herri txiki batzuk, denbora hartan jaiak zituztenak, jendetzarik ez, esan ziguten, baina joanez gero poliki salduko duzue, pasa genituen harako mendiak, iritsi ginen ipuruen lurrera, galdezka galdezka, heldu ginen ariztira, feria zen ariztin, jende gutxi, haur batzuk, barraka batzuk, tipo batek puñalarekin jolas iten zuen, bi lagun padera zabalian ogia erretzen ari ziren, etorri zitzaigun herriko mutil ile luze bat, informatu zen zer zen gure nahia, esan zigun ostatuaren ondoan non jartzia genuen, nonbait, esan zigun hark, gobernuak, bertako jauntxoekin elkar hartuta, pribatizatu in nahi zituen mendi haietako lurrak, eta kontra iteko zen festa, nik susmoa, zibilak joango ote ziren eta, joan nintzen begiratzera bazterrak, ez nintzen fiatzen, Mixa mutil harekin gelditu zen, itzuli nintzenian ostatuan ziren biak, Mixa ikusten zen gustora zegoela, mutil ile luze hark, Stefan izena, galderak iten zizkion, errusiako eskolaz, siberiaz, hango ibaiez, lehortu zen itsaso batetaz, iluntziarekin hasi zen jendia etortzen plazara, guk sua piztu, bonbillak arboletatik txintxilika jarri eta, gutxi bat, gutxi bat, oso ongi saldu genuen, goizaldian, bostak seiak izango ziren biltzen hasi ginenian, denak bildu eta abiatzera goazela, furgonetak, etzuela nahi, aritu ginen, eman genizkion takateko batzuk, alferrik, ematen zuen hila zela motorra, probatu genuen Stefanek utzi zigun bateria batekin, etorri ziren ferianteak ere, motorrari begiratu, burua kordokatzen zuten, etzen hari nondik sartu eskua, ezin ezer egin, apartatu ginen, madarikatu genuen gure suertia, Mixa lasaiago zegoen, esan nion, pozik egongo haiz hi, barre in zidan, tartian aurpegi luzia jartzen zidan lagun iteko, hala bada, pentsatu genuen, utzi beharra behintzat, paperik gabe noski, furgoneta bertan utzi eta Ixioren gruarekin itzuliko ginela, artian argitzen ari zen, sortaldian lainoak gorri gorri, halako batian, Mixak niri, dena dela, esan zidan, hori etzen bidia, begiratu nion, beheko ezpaina beti bezala kanpora aterata zeukan, zer?, esan nion, egon zen puxka batian eguzkiak argitzen zituen laino gorriei begira pentsakor, gero, bide horrek, esan zidan, etzeraman inora, sinisgor begiratu nion, ahoa zabalik, profeta bat ematen zuen, miretsita nengoen, esan nion, zer esan nahi duk?, furgoneta, esan zidan, furgoneta, aitzakia bat zen, bat batian konprenitu nuen, begiratu nion, irribarre in genion elkarri(...) Stefani galdetu genion, esan zigun ezkaitik ateratzen zela autobusa, hartu genituen poltsa batian gauzarik beharrenak, in genituen gora behera kilometro batzuk, ibili ginen, ibili ginen, iten zuen bero haundia, erreka baten ondoan gelditu ginen, Mixa bainatu zen eta jan genuen mokadu bat, ixiltasun haundia zegoen, uraren hotsa bakarrik, puxka batian hala egon ginen, berriz ab
|
|
|
bilbon akitu arte!, esan genuen, bagenituen telefono batzuk, ia lotu genuen, azkenian ezetz, etziguten utzi, horregatik tafallara segitu genuen, han bukatu zitzaigun solomoa eta Mixak baratxuri zopa prestatu zuen eltzian, baratxuriak zanpa zanpa in eta eskatu genituen bar batian ogi zaharrak eta txorizo batzuk erosi genituen, handik in genuen goizueta, han jende txikitxoa zegoen, diferentzia haiekin Mixa harrituta zegoen, han leitzan ezagutu genuen saltzaile bati zerbeza kaja bat eman eta bere aldian toki bat utzi zigun, hurrengo goizian, handik gatozela, errebuelta asko eta Mixa mariatuta zijoan, baso zahar batian, basoko mutilak motozerrekin eta gazte batzuk pagoetara igoak, batzuk aurpegiak estalita, beste batzuk makillatuta bezala, kolore txuria, lekeition in genuen goizaldian ordu pare bat bidali bitartian eta zarautzen heldu bezain laster etorri ziren bi munipa eta papera eskatu ziguten eta herritik aparte jarri behar izan genuen, bermion in genuen gau ona, kontzertu haundia zegoen eta laurehun bokata saldu genituen, denak eta gehiago ere salduko genituen, argi pirrintarekin ari ginen gauzak furgonetara jasotzen, ya ari ginen burniak biltzen, halako batian bronka izugarri bat, tipo txiki buru haundi bat gugana ikaratuta korrika eta ikusi ez ikusi furgonetara sartu zitzaigun eta atia itxi zuen, haren atzetik amorratu batzuk, ni, zer pasatzen da!, tartian jarri nintzen, joputa!, esaten zuten, neska bat bortxatu zuela txiki hark, nahi zizkioten barrabilak moztu, nik tranki tranki!, bakarrik esan nuen, eman zidaten ostia latz bat, ya furgonetara sartu behar zuten, Mixa etzen ikaratu eta hanka burni bat ibili zuen airian, bidali zituen bi tipo lurrera, jende gehiago etorri zen, akatu baino lehenago sartu ginen furgonetan nola hala, hautsi ziguten atzeko kristala eta burni batzuk han utzi genituen, atera ginen bermiotik, zartaien eta serbilleten artian gure buru haundia, alkandora urratua, puta, esaten zuen, puta zela, etzuen besterik esaten, neska hura, puta zela, halako batian, herritik ateratzeko maldan, taka, in zen furgoneta berriz ere gelditu, jaitsi ginen, buru haundia begiak atera beharrian ikaratuta zegoen, eskerrak eman gabe piztia bezala mendira salto in zuen, hurrengo egunian ez, hurrengoan, furgoneta karga in, nafarroa aldera abiatu ginen, ba omen ziren hango erdialdeko haranetan herri txiki batzuk, denbora hartan jaiak zituztenak, jendetzarik ez, esan ziguten, baina joanez gero poliki salduko duzue, pasa genituen harako mendiak, iritsi ginen ipuruen lurrera, galdezka galdezka, heldu ginen ariztira, feria zen ariztin, jende gutxi, haur batzuk, barraka batzuk, tipo batek puñalarekin jolas iten zuen, bi lagun padera zabalian ogia erretzen ari ziren, etorri zitzaigun herriko mutil ile luze bat, informatu zen zer zen gure nahia, esan zigun ostatuaren ondoan non jartzia genuen, nonbait, esan zigun hark, gobernuak, bertako jauntxoekin elkar hartuta, pribatizatu in nahi zituen mendi haietako lurrak, eta kontra iteko zen festa, nik susmoa, zibilak joango ote ziren eta, joan nintzen begiratzera bazterrak, ez nintzen fiatzen, Mixa mutil harekin gelditu zen, itzuli nintzenian ostatuan ziren biak, Mixa ikusten zen gustora zegoela, mutil ile luze hark, Stefan izena, galderak iten zizkion, errusiako eskolaz, siberiaz, hango ibaiez, lehortu zen itsaso batetaz, iluntziarekin hasi zen jendia etortzen plazara, guk sua piztu, bonbillak arboletatik txintxilika jarri eta, gutxi bat, gutxi bat, oso ongi saldu genuen, goizaldian, bostak seiak izango ziren biltzen hasi ginenian, denak bildu eta abiatzera goazela, furgonetak, etzuela nahi, aritu ginen, eman genizkion takateko batzuk, alferrik, ematen zuen hila zela motorra, probatu genuen Stefanek utzi zigun bateria batekin, etorri ziren ferianteak ere, motorrari begiratu, burua kordokatzen zuten, etzen hari nondik sartu eskua, ezin ezer egin, apartatu ginen, madarikatu genuen gure suertia, Mixa ...xa ikusten zen gustora zegoela, mutil ile luze hark, Stefan izena, galderak iten zizkion, errusiako eskolaz, siberiaz, hango ibaiez, lehortu zen itsaso batetaz, iluntziarekin hasi zen jendia etortzen plazara, guk sua piztu, bonbillak arboletatik txintxilika jarri eta, gutxi bat, gutxi bat, oso ongi saldu genuen, goizaldian, bostak seiak izango ziren biltzen hasi ginenian, denak bildu eta abiatzera
|
goazela
, furgonetak, etzuela nahi, aritu ginen, eman genizkion takateko batzuk, alferrik, ematen zuen hila zela motorra, probatu genuen Stefanek utzi zigun bateria batekin, etorri ziren ferianteak ere, motorrari begiratu, burua kordokatzen zuten, etzen hari nondik sartu eskua, ezin ezer egin, apartatu ginen, madarikatu genuen gure suertia, Mixa lasaiago zegoen, esan nion, pozik egongo haiz hi, barre in z...
|
|
|
Bukatu eta, Meltxor eta Neila txispak hartuta joan dira Hernanira, txokolate bila. Anselmo eta biok, kale nagusirantza
|
goazela
:
|
|
|
" Inora lan bila
|
goazela
zein faktore hartu behar dugu kontuan?".
|
|
|
Etxera
|
goazela
, esan dit atzo Joxemarirekin ikusi ninduela.
|
|
|
Hara
|
goazela
, bidean esan dit, soldadu ez joateagatik pastilla batzuk hartu zituela berak: suizidio saioa, ia bertan gelditu zen –behintzat libratu egin zela, nola bazituen antezedenteak...
|
|
|
Botila hustu eta, kalera
|
goazela
, eskaileretan:
|
|
|
Bileratik atera eta besteok tabernara
|
goazela
, Mamen zinegotziarekin gelditu da, ustez bere erabakia hartuta dauka: lanera itzultzea –garbi dago behintzat, hemendik aurrera, taldeari baino bere ipurdiari begiratuko diola.
|
|
|
Bidean
|
goazela
, ez dakit zein puntutan, badiost italian zerak, italian charme izenekoak saltzen dituztela, hortixe bizi direla bera eta bereak, halaxe diost-eta, nik, zer arraio, halako autoa salmenta horrekin!, pentsatu.
|
|
|
Eta nik ba horixe, Silverwood ikusi dugula, eta lakua ikustera
|
goazela
, eta berak ba hobe genukeela airez ikusi, Idaho airez 175 dolar, eta semeak baietz dio, aitarena berretsiz, zoragarria Idaho airez.
|
|
|
Baietz nik, Ertzaintza gogoan eta sakonago joan nahirik gabe, hotelera zuzenean behintzat ez
|
goazela
oharturik, eusten eusten, eta atzean ingelesez badakiten Lierni eta Jasone dardakadan.
|