|
2000
|
|
|
Erlatibizatzen ikasi behar dun, erlatibizatzen eta hire bizitzari norabide berri bat ematen. Azter
|
ezan
orain artekoa, bidaiatu, urrundu pixka bat. Dabidi ere on egingo zion.
|
|
|
Hori guztia oroitu dut Adela eta Luis komunean egon diren bitartean, hori eta Teresak sarritan esaten didana: " Ez
|
ezan
hainbeste errebobinatu. Aurrera begiratu, beti aurrera".
|
|
|
Karmelo eta biok barreka hasi ginen, eta niri une horretan on egin zidan neure burua barreka ikusteak, Teresa ez, beste norbaitekin barreka ikusteak; eta niri une horretan on egin zidan Karmeloren presentziaren hurbiltasunak; eta hartan ari ginela(" Ea bada, esan
|
ezan
behingoz!", entzuten dut neure baitan Teresaren ahotsa), hartan ari ginela, Karmelori tinko begiratu (une hartan den dena ulertu nuen: zergatik etorri zen hegazkinean nire alboan, zergatik etortzen zen furgonetan nire alboan, zergatik sartu zen ni nengoen pub ean, zergatik kontatu zidan astronautarena bezalako istorio, azken batean, lizuna.....:
|
|
|
Dabid, Patxi (ezkontzekotan, nirekin beste inorekin ezkonduko ez zena), Ruben.... Baina hik ez hartu serioegi, ez hasi berriro ere errebobinatzen eta goza
|
ezan
momentua. Ez nekatu hainbeste burua eta eman poz ttiki hori gorputzari!
|
|
|
Orain ongi pasa, izan hadi behingoz ero samarra; ez dun hemen bizitzen eta etengabe errebobinatzen jarraitu behar, hor baizik... Egidan kasu eta ekar
|
ezan
amodio souvenir en bat, otoi.
|
|
2002
|
|
|
Egin
|
ezan
hegan, Esfingea, ni atzaparretan harturik, egin ezan hegan, Fenix hegaztiaren errautsetatik jaio bahintz bezala, salba nazan ezerezetik, non guztia baita bestelako hegaldi. Hire zezenak marru egiten din arimaren gau honetan, hire lehoiak eguzkiaren odol hariak harramazkatzen ditin, hire aurpegi nireak ile lohi hauen doinua jotzen din, lurraren iturburura doan bizar luze honen doinua, hire hegalek betiereko hitzaren amildegiak ezkutatzen ditizten eta hire arrano begiek zeruak biderkatzen tximistetan.
|
|
|
Egin ezan hegan, Esfingea, ni atzaparretan harturik, egin
|
ezan
hegan, Fenix hegaztiaren errautsetatik jaio bahintz bezala, salba nazan ezerezetik, non guztia baita bestelako hegaldi. Hire zezenak marru egiten din arimaren gau honetan, hire lehoiak eguzkiaren odol hariak harramazkatzen ditin, hire aurpegi nireak ile lohi hauen doinua jotzen din, lurraren iturburura doan bizar luze honen doinua, hire hegalek betiereko hitzaren amildegiak ezkutatzen ditizten eta hire arrano begiek zeruak biderkatzen tximistetan.
|
|
|
Hire zezenak marru egiten din arimaren gau honetan, hire lehoiak eguzkiaren odol hariak harramazkatzen ditin, hire aurpegi nireak ile lohi hauen doinua jotzen din, lurraren iturburura doan bizar luze honen doinua, hire hegalek betiereko hitzaren amildegiak ezkutatzen ditizten eta hire arrano begiek zeruak biderkatzen tximistetan. Egin
|
ezan
hegan, Esfingea, egin nazan.
|
|
|
Oroit
|
ezan
keinu hau
|
|
|
gogora
|
ezan
hire betaurrekoen kristaleko lurrun hau;
|
|
2006
|
|
|
–Lasai, bihotza. Har
|
ezan
infusio bat, eta hasi kontatzen.
|
|
|
Ez
|
ezan
ahorik zabaldu, honaino iristen dun-eta grappa kiratsa!
|
|
|
Bada, zergatik ez gauza bera gramatikaren beste zenbait osagairekin? Ken ditzagun, esaterako, hikako adizki alokutiboak; edo"
|
ezan
" erroa duten ahalkerako formak(" ziezazkiguketen" eta gisakoak); edo deklinabidea; edo nor nori nork a; edo... Hizkuntza sinpleagoa izanen dugu, akaso ikasteko errazagoa.
|
|
|
Nor nori nork(*
|
ezan
) saileko aditz laguntzailea. Aditz laguntzaile batuaren aletxo bat da.
|
|
2007
|
|
|
–kargu hartu zion Dionik?. Ez
|
ezan
esnatu horma horren atzean lurperatuta daukanan hire familia faxista guztia! Nahiko lan zeukanagu-eta bizirik daudenekin!
|
|
2008
|
|
|
–Eska
|
ezan
ardoa ere; ardoa izango diten hemen, ezta. Tira, hik zerbeza nahiago ez badun, behintzat.
|
|
|
–Baina ez edozein ardo; ondua baditen, hobeto. Galde
|
ezan
ea zer duten...
|
|
|
Hain bat batekoa izan dun dena. Pentsa
|
ezan
, duela hiru aste...
|
|
2009
|
|
|
Jo
|
ezan
. IZ, 1980 LP
|
|
2010
|
|
|
Ze menskeriak, denak norapeikatuak gitxu ba undarrian arbaso, familia eta Agerreko odolekoen istorio hauekin! (Orden bortitz gisan:) Pasa
|
ezan
hunara haurra!
|
|
|
Undarrian, ari nintunan zer ari hintzan. Merkurokroma atzeman
|
ezan
, kotoinarekin... eta bandajeak ere... A iratzartzen dun ba azkenean...
|
|
|
Mari: Zer derasan oraino hik, pasa
|
ezan
hunara paper hori! Oraintxe atera ditinat gutun zaharrak, osaba Domingo eta Janpiarre, Kaliforniara emigratu zuten beste bi osaben gutuneria guzia!
|
|
|
Solbesek berak aitortu zigun hori, ohore egiten dion zintzotasunez, handik hiru urtera, Kongresuko diputatu zela, europar komisario izendatua izan aurretik Ardanza Lehendakariari agur esatera etorri zenean. Ajuria Enean Solbesek
|
ezan
zigun berak ez zukeela sekula onartuko PPk onartu zigun bezalako negoziaziorik. Ez zukeela inoiz onartu zerga berezien bilketaren eta PFEZen gaineko negoziaziorik; horiexek izan ziren, hain zuzen, sozialistei planteatu genizkienak.
|
|
2011
|
|
|
–Filipuk hiri onirizten din. Ez
|
ezan
horretan duda txikienik egin.
|
|
2012
|
|
|
–Tori
|
ezan
, hi haiz-eta gaztelu honen nagusi bakarra.
|
|
2018
|
|
|
Zer tranpa eta zer tranpaondoko! Joan hadi, ikus
|
ezan
eta gero kontatuko didan zioten bezperan ikusia zutenek.
|
|
2019
|
|
|
–Ez
|
ezan
galderarik egin!
|
|
|
" Nor?". " Ireki
|
ezan
, neska". " Ene!
|
|
|
Hi haiz eta, Franz!". " Ireki
|
ezan
". Zirrin zarran.
|
|
|
–Enun ez Gat, bena bai Santa Agata. Eta so egin
|
ezan
gibelealat?. Eta gero etxea sutan ikhusi zian.
|
|
2020
|
|
|
–Beno, beno, ez haserretu... Ondo aukeratu
|
ezan
behintzat. Behin aukeratutakoan, berehala hasiko dun hire atzetik; planta polita izango dun hik hemendik pixka batera, titiak eta pixka bat hazten zaizkinanean.
|
|
|
Amari begira jarri zuen berriro, eta belarrira hitz egin zion: " Ez
|
ezan
ezer galdu, u me a", silaba bakoitza burla bat. Belaunak dardarka jarri zitzaizkion Mikelari, eta negar zotinka hasi zen.
|
|
|
–Ez
|
ezan
guztia hire gain hartu, neska...
|
|
|
âBadinat nire karikatura bilduman bat, gure elkarriz  ketaren egitea daukana gizona lauhazka lurrean zakurrari esaten: " zaunka
|
ezan
animalia zozoa!". Kar, kar, kar!
|
|
|
–Ez
|
ezan
horrelakorik berriz esan!
|
|
|
Zorionak! Iraun
|
ezan
, atxiki ezan!
|
|
|
Zorionak! Iraun ezan, atxiki
|
ezan
!
|
|
|
Bizitza jarioan ari den iturrian ditin dagoeneko andreak eskuak, mahats biltzen ari bailitzan, ura esku ahurka hartzen ari bailitzan, eta orduan azaldu dun burua, osoa. Arnasa har
|
ezan
, arnasa har ezan, sorbaldak heldu ditun eta. Eta umetxoaren lepoaren inguruan ezarri ditin eskuak, arrainei oratzeko bezala; bilduan ageri dun betiere haurra, ubel ubel, eta horra sorbaldak.
|
|
|
Bizitza jarioan ari den iturrian ditin dagoeneko andreak eskuak, mahats biltzen ari bailitzan, ura esku ahurka hartzen ari bailitzan, eta orduan azaldu dun burua, osoa. Arnasa har ezan, arnasa har
|
ezan
, sorbaldak heldu ditun eta. Eta umetxoaren lepoaren inguruan ezarri ditin eskuak, arrainei oratzeko bezala; bilduan ageri dun betiere haurra, ubel ubel, eta horra sorbaldak.
|
|
|
Mia da. Neus, esan dit, atera
|
ezan
etxetik. Bihar joan nintekeela esan diot.
|
|
|
–Tutu malgua ekar
|
ezan
, oraintxe ureztatuko dinagu, eguzkirik ez dagoela eta.
|
|
|
Gainean zagon eguzkia eguerdian eta lau hankan jarri dun Blanca. Makurtu eta indarrez hasi dun arnasa hartzen, aldakak alde batetik bestera eramanez, eta esan zidan, mina handiagoa dun aldiko, jarraiagoa, eta nik, arnasa har
|
ezan
, arnasa har ezan, Blanca, eta beste batzuetan gertatutakoa etorri zaidan gogora. Sabelean umeak eraman nituen aldietakoa.
|
|
|
Gainean zagon eguzkia eguerdian eta lau hankan jarri dun Blanca. Makurtu eta indarrez hasi dun arnasa hartzen, aldakak alde batetik bestera eramanez, eta esan zidan, mina handiagoa dun aldiko, jarraiagoa, eta nik, arnasa har ezan, arnasa har
|
ezan
, Blanca, eta beste batzuetan gertatutakoa etorri zaidan gogora. Sabelean umeak eraman nituen aldietakoa.
|
|
|
Harriari atxiki, esan zion. Hats egin
|
ezan
, esan zion.
|
|
|
Urra
|
ezan
errezela
|
|
2021
|
|
|
–Esan
|
ezan
esan beharrekoa, eta alde.
|
|
|
–Neuk zainduko dinat, esan zion Ateneak, haurraz errukiturik?. Ekar
|
ezan
.
|
|
|
–galdetu zion amak?. Hemen nahi dunan arte gera haiteke, jakin
|
ezan
; ez dun batere enbarazurik egiten.
|
|
|
–Egin
|
ezan
zerbait, tuntuna, bota diot, haserre, nire oinazea umorez hartu duelako minduta.
|
|
|
–Laga
|
ezan
.
|
|
|
–Nik ez dinat haginka egin! Hitz egitea libre dun; esan
|
ezan
nahi dunan guztia, neskak arrazoi zuen, ordea. Txakur amorratu batek bezala hozka egiten zion Davidek eta hortzak erakutsiz gainera.
|
|
2022
|
|
|
–Berriro pentsa
|
ezan
, mesedez, guztia. Beti edukiko naun zain, eta alde egin zuen.
|
|
|
Ez dakit onak diren, nik ez dakidalako gauza horien berri, baina guk zera esaten diogu beti: " Catalina, kanta
|
ezan
, kanta ezan, ez dadila orrian geratu, hor ez diten-eta egon behar". Eta, Catalinak, hurbildu zuen mikrofonoa eta berak asmatutako abesti bat abestu zuen, esaten zuena eskortatik naiz etorria nahi baitut maitasuna nahi baitut maitaria.
|
|
|
Ez dakit onak diren, nik ez dakidalako gauza horien berri, baina guk zera esaten diogu beti: " Catalina, kanta ezan, kanta
|
ezan
, ez dadila orrian geratu, hor ez diten-eta egon behar". Eta, Catalinak, hurbildu zuen mikrofonoa eta berak asmatutako abesti bat abestu zuen, esaten zuena eskortatik naiz etorria nahi baitut maitasuna nahi baitut maitaria.
|
|
|
Orduan, bat batean, gure ondoan Catalina agertu zen aurpegi haserre eta tristearekin. " Ez
|
ezan
jarri pena aurpegi hori, kontua barre egitekoa dun eta", esan zion Marcok. Eta Catalinak esan zuen:
|
|
|
Sinetsi nahi dut nire joateko erabakiaren alde egingo zuela aitak, zeren behin, duela urte batzuk, ikastetxea utzi nuenean, aitak hala esan zidan: " Lea, hik ipin
|
ezan
burua hemendik kanpo, hemendik urrun". Aitak, sinesten zuen munduaren amaieran, eta mundua akabatu egin zen harentzat.
|
|
|
" Marcok esan zidan etxe honetan gastatu dituztela aurrezki guztiak", esan zidan Catalinak. " Ez
|
ezan
sinetsi Marcok esaten duen guztia", erantzun nion. Eta Marco, izan ere, denarekin enteratzen da beti.
|
|
|
Erraietatik irten zitzaidan ahizpari purrust egitea, hura han zegoelarik pixa usainarekin eta beti bezala oheari josita. " Itxi
|
ezan
ahoa, inozoa, jada eulirik ere ez zain inguratzen eta!". Amak eman zidan zartakoak sasoiko bi aran gorri bezala jarri zizkidan masailak.
|
|
|
" Bazekinat", esan zidan eta erantsi zuen ezen, nik nahi banuen, lortuko zidala leku bat itsasoarekiko hirian geratzeko. " Har
|
ezan
aitaren autoa eta hoa itxasoarekiko hirira, nik emango dinadan helbidera, eta, hasteko, geratu han, eta gero aurkituko ditun beste gauza batzuk eta beste pertsona batzuk." Ez nion ezer esan, jauna, nekatuta nengoen eta, ez nekien esna nengoen ala lo nengoen, negar egin nuen ala oraindik ez. " Hemen jada ez gaitizten maite, Lea, Estebanenaren ondoren jendea ez dun fidatzen, jendeak ez din agurrik egiten, ez din irribarrerik egiten, jendeak jipoiak ematen ditin.
|
|
|
Gau batean, jauna, egun bat Norari itsatsita pasatu eta gero, txitean pitean kaka eginda egongo ote zen begiratzen, zeren nire ahizpak jada ez zuen orro egiten kaka egiten zuenean, galduak zituen-eta garbi sentitzeko gogoak ere, Javierren aita hila zen ahuntza laztantzen harrapatu ninduen amak eta esan zidan: " Ez
|
ezan
hainbeste ukitu ahuntza, usaina uzten din eta, bihotza". Eta nik:
|
|
|
–Cécile, ez
|
ezan
nekatu.
|
|
|
Harariren jarrera intelektualak Sokratesen (Platonen) arrazionalismo etikoa gogorarazten digu: gaiztoa ezjakina da; ezjakina delako da gaizto eta haren errua ezagutzan (ezagutza
|
ezan
) oinarritzen da. Jakintsuak beti zintzo jokatzen du.
|
|
2023
|
|
|
Nahasezina, belarrien sakonunean eztanda eginiko trumoi baten antzeko. Gure Jaunaren ahotsa, honela ziotsola," Ihes egin
|
ezan
nigandik, madarikatu horrek". Zela aberearen hanken artetik jalgia zen oihu izugarria," Infernuko suan sar hadi, heuretzat prestatu baitute deabruak eta haren ministroek.
|
|
|
Apartatu egiten zizkion Bernadetak," Xxxt, xxxt" eginez, eta ferekatu egiten zuen. Makurturik biak, esaten zion Bernadetak," Bulka
|
ezan
", eta" Hik ahal dun, antxume horrek", eta" Hemen nagon". Eta orduan azaldu zen burua, eta oihu egin zuen Bernadetak," Beha ezan, beha ezan".
|
|
|
Makurturik biak, esaten zion Bernadetak," Bulka ezan", eta" Hik ahal dun, antxume horrek", eta" Hemen nagon". Eta orduan azaldu zen burua, eta oihu egin zuen Bernadetak," Beha
|
ezan
, beha ezan". Biribila eta betea zen umea, eta itxirik zituen begiak eta zabalik ahoa.
|
|
|
Makurturik biak, esaten zion Bernadetak," Bulka ezan", eta" Hik ahal dun, antxume horrek", eta" Hemen nagon". Eta orduan azaldu zen burua, eta oihu egin zuen Bernadetak," Beha ezan, beha
|
ezan
". Biribila eta betea zen umea, eta itxirik zituen begiak eta zabalik ahoa.
|
|
|
Geâo ta elkarren antz aundigoa diñaâu, aditzen nian amaren marmarra artean, baina orduan bildu nitian neure baitan geratzen zitzaizkidan indar apurrak, itzali nian jarlekuko argitxoa, gorde nian sakelan ispilutxoa eta neure buruari esan nioan adoretu nahian, Garbiñe, aski dun mundua amaren begietatik ikusteaz, gazteagoa zenean, hark ere probatu zitinan, probatu zituenez, makina bat kirten, aitarenaz aparte. Eta, hire adinean, igual ez haiz ama gaztetan bezain guapa izango, baina gaizki ere ez hago, koño, eta mugitu
|
ezan
atzealde hori, eta orduan itsasoko olatuak bezala etorri zitzaizkidaan aluan gora gizon arrotza eta harekin izandako plazera, eta oharkabean kilometroak eta kilometroak egon ninduan ilunpetan, baita Landak alderik alde zeharkatzeraino ere, hatzak aztarrika galtzen kremailera jaitsiaren beste aldean, maitalearen akorduan gorputz gogoetan atsegin hartzen; eta ezordutan Baionako autobus geltokira ir... " maite, maitasuna zer ote/ ez bada luzakor, ez bada debalde;/ dena, dena edo ez dena/ denborak darama, baita ere pena;/ bihar, zer dator bada bihar/ amets ezinezko, amets goiztiar/ egun, egun bizi gaitea,/ goza dezagun gaur ta agur bihar".
|
|
|
Rozinak halaxe idatzi zuen, eta behean gehitu zuen, ez baitzuen gutuna segituan bidali: ...loba guztiak, Ihan osoa; jende asko etorri zunan, Sveta Trojica ko Ravnikarravnikar familiakoak ere bai, orobat Zlato Polje koak, ¦tanje koak, Stob eko Anton familiakoak, inguruko mendietako guztiak, edonondik agertu zunan jendea, ez dakin zenbat jende etorri zen, hi eta John Kvas baino ez zineten falta, lagun handiak zitunan, badakin, John-ek hanka bat galdu zinan tren baten azpira erorita, egin
|
ezan
aitak eskatu zinana; orain bai, orain laster joango naun horra berriro, esaion John-i aita hil zaianala eta ordaindu meza bat New York en, Maria renean, elkar ezagutu genuen leku hartan, ez Forest Hills en.
|
|
|
Hik esatea ere nire jeneroa ez dela ona, hik, amerikar harroputz horrek, urreizunez apainduta hoan horrek. Aizan, zer urreizun, hau urre urrea dun gero, eta hau, eta honako hau, eta beste hau, dena benetako urrea dun, zera, eta harribitxiak ere benetakoak ditun, nik neuk irabazitakoarekin erosiak, jakin
|
ezan
, haizatu zitzaion Rozina, nik dirua alferrik xahutu zezakenat, horretarako eta gehiagorako badaukadalako. Aizan, Alojzija Lojza Lujza k Ihan eko hizkera burlaka imitatuz errepikatu zituen azken hitzak, alferrik xahutu, alferrik xahutu, mahaspasekin irabaziko huen dirua noski, garai batean guri pisuarekin lapurreta eginez bezala, hori guztia jendeari iruzur eginez irabaziko huen hik, lana zintzo eginez ez behintzat.
|