|
2000
|
|
|
– Pertsona (fisiko zein juridiko) bakar batek ezin du kapital osoaren edo botoguztien %49 baino gehiago izan,
|
ez
Estatu osorako emititzen duten lurrazaleko telebista analogikoen soziateteen kapitalean, ezta satelite bidezkoenetanere.
|
|
|
Rawlsek dioenez, adibidez, askeak diren gizabanakoek beraiek eutsiko diote baliotsutzat jotzen duten bizimodu on jakin bati, botere politikoaren inolako laguntzarik gabe. Merkatua bera, eta
|
ez
estatua, gizarte batean estimatuak diren bizimoduak mantentzeaz arduratuko da (1971: 331) 5 Komunitaristek, hala nola perfekzionistak diren liberalek (Raz, Kymlicka), aitzitik, bizimodu onaren horizonteak ematen dizkigun ingurune kulturala babestu beharreko ondarea dela argudiatzen dute, gizabanakoa benetan autodetermina dadin nahi badugu, behintzat.
|
|
2002
|
|
|
Aldiz, subiranotasunaren aldarrikapena euskal estatu independentea eratzeko eskubidera murrizten bada, desobedientzia zibil subiranozalea, nire ustez, desobedientzia zibilaren ideiatik aldentzen hasiko litzateke. Subiranotasuna bada gizarteari indarra ematea,
|
ez
estatuaren mugak non jarriko ditugun erabakitzeko, baizik gizartearen nahia bermatzeko, autodeterminatzeko, orduan, diskurtsoarekin koherentzia bat izango litzateke, eta koherentzia moral indartsu gisako bat garatu liteke egoera irauli eta aldarazteko.
|
|
|
BAINA, denbora aurrera, Humpty Dumpty zilegi bekit irudi hau erabiltzea bere borobiltasunak arrautza ez ezik bonbilla gogorazten didalako piztuz doa, gero eta argi gehiago ernetzen da bere gogoetatik. Gaur egun, bistan da, inoiz baino balio estrategiko handiagoa duen lurralde bihurtu da hiztegia, eta ezin da munduan inperiorik garatu,
|
ez
estaturik, ez talde armaturik, harako sarrerarik gabe. Turkia edota Arabia nahitaezkoak omen zaizkie Estatu Batuei Iraki eraso egiteko; zenbat gehiago, ordea, hiztegia besapean hartu eta, paperezko irlatxoetan, Heriotzaren garaipen berria dagoeneko edertzen ari direnak!
|
|
|
Prezioak ez du zerikusirik Europan kostatzen denarekin eta zer esanik
|
ez
Estatu Batuetakoarekin.
|
|
|
Norabide bakarreko ezezagutzak inkonprentsioaren eta bazterkeriaren sentimendua pizten du euskaldunongan. Gure erkidegoetako medioetan (EAE, NFE eta Ipar Euskal Herrikoetan) ezezagutza larria baldin bada, zer esanik
|
ez
estatuetakoetan (Frantzia eta Espainiakoetan).
|
|
|
Erromatar literatura eta latin literatura izenak, biak erabili diren arren, guk nahiago dugu bigarrena. Idazle taldea definitzeko hizkuntza hobesten dugu, eta
|
ez
estatua. Erromatar literatura aipatzean, gainera, soilik Antzinatekoa bildu ohi da; latin literatura, ordea, beranduagokoa ere bada (Erdi Arokoa eta Aro Berrikoa esaterako), latinez idatzia izanez gero.
|
|
|
Azkenik, gure partaidetzarekin gehiengo sindikala baztertzea ezinezkoa dela ikusi da,
|
ez
estatu mailako sindikatuengatik, ez eta euskal gobernuengatik ez eta estatuko gobernuengatik.
|
|
2003
|
|
|
Dena dela, gure seminarioko balentriaz ez zuten deus jakin orduan, ez eliza buruek
|
ez
estatu gizonek: ez ziren berri guztiak heltzen oraino ez Paueko prefetetxera, ez Pariseko nuntzioarengana, zenbait urte geroago, Finaly juduen aferarekin edo Baionako apezpikuen aldaketekin gertatu ohi zen bezala.
|
|
|
ea, noiz ote, Erromako Elizak uko eginen dion Vatikanoko Estatuaren egitura eta lotura zaharkituari. Egoki ahal baita eta zuzen, Jainkoaren herriak izan dezan,
|
ez
estatu arteko estatutxo baten itxura, baina bai estatu guztien azpitik edo gainetik elkartzen dituen herri ezberdin baten antza.
|
|
|
Beste guztien aitzinetik dator, dudarik gabe, Nazio bakoitzaren Bizitzeko eskubidea: nehork, ezen,
|
ez
estatu batek, ez beste nazio batek, ez nazioarteko erakunde edozeinek, ez du arrazoirik erabakitzeko edozein naziok bizirauteko duintasunik ez duela?
|
|
|
Gustatzen zitzaidan eskuak hutsik estatuaren kontrako gerla etengabe batean sartua nintzelako irudipenaren orroatzea. Gainera, euskaldun gisa,
|
ez
estatu bat, baina bi bagenituen etsai, zerbait zen ez?
|
|
2004
|
|
|
«Berriz ere gauza bera egin dezakete. Behingoz hortzak erakutsi behar zaizkie, eta Egunkaria ireki egin behar da,
|
ez
estatuari begira bakarrik, baizik eta bazkideei eta dirua eman zaleei begira. Jarraitu dezaten dirua ematen, ez daitezen kikildu».
|
|
|
Horrela genbiltzan, halako batean, Espainiako Estatu totalitarioak Egunkaria itxi zigun arte. Erasoaren egilea izendatzeko, Baleren Bakaikoak erregimen totalitarioa darabil bere idazkian,
|
ez
Estatu totalitarioa: –Euskal kulturgintzako langile baketsuak eta lasaiak, eregimen totalitarioetan bezala gau ilunean atxilotu dituzte, egun argiarekin atxilotu balituzte bezala.
|
|
|
Laburbilduz, XIX.mendean zehar hizkuntzak konstituzio politiko berrietan arautu ziren. Eta Euskal Herrian, euskal hizkuntzak ez zuen ofizialtasun politikoa irabazten,
|
ez
Estatu nazio berrien baitako konstituzioetan ez eta konstituzio foraletan. Hala ere, urteak igaro ahala, kontituzio foral berriztatuetan, arautegien bidez, euskararen erabilpena arautzen hasi zen.
|
|
|
Nolanahi ere, gaur egun Korporazioak filialekin duen politikaren lehentasuna ez da antolaketahoriek kooperatiba bihurtzearena;
|
ez
Estatuko filialak, ez eta, eta are gutxiago, atzerrikoak ere.Atzerriko filialen kasuan, arazoak biderkatu egiten baitira, urruntasunagatik ez ezik, baita legedidesberdintasunagatik ere. Baina, ziur asko gakoa ez da hori.
|
|
|
Center for Science in the Public Interest taldeak egindako kanpaina ez da inola ere doakoa. Estatu Batuetako zientzialariek trans koipeen osasunerako arriskuaz ohartarazi arren,
|
ez
Estatu Batuetako administrazioak, ez herrialde horretako osasun erakundeek ere ez dute lortu produktu horiek, margarinek bezala, kontsumo masiboa duten produktuetatik errotik ateratzea. Arrazoia elikagaien industriaren zati baten erresistentzia da.
|
|
|
Ikerketa proiektuek, bestalde, ozeanoa babesteko neurriak benetan ezarri nahi badira laguntza handiagoa behar dela erakutsi zuten. Baina
|
ez
Estatu Batuetan bakarrik, mundu osoan baizik. Zer plan edo estrategia mota jarraitu zuen une hartan?
|
|
2005
|
|
|
Arazoa da Europan nagusi diren alderdiak alderdi liberalak edo eskuinekoak direla. Beraz, ez dago borondaterik politika soziala indartzeko
|
ez
estatu barruetan eta ez Europa mailan ere. Baina hau da dimentsio soziala gehien lantzen duen tratatua.
|
|
|
Beraz, euskal gizartearen argazki nahikoa erreala islatuko du Legebiltzarrak. Ikasi behar dugu denok elkarrekin bizi behar dugula, inoren bermerik gabe,
|
ez
estatuarena, ezta ETArena ere. Horretarako mahai batean eseri behar da marko juridiko politiko eroso batera heltzeko eta sufrimendu orori ateak aurkitzeko.
|
|
|
Beraz, ez dut esaten noiz, baina printzipioz biolentziak legitimoa izan behar du estatuaren kontra ere. Pertsona delako lehenengo eta
|
ez
estatua. Gutxienez teorian, estaturen kontrako biolentziak legitimoa izan behar du.
|
|
|
Elikagaien industriak azkar erreakzionatzen jakin du, publizitateari buruzko derrigorrezko legeria murriztaile baten «gaitzak» saihesteko, eta, hala, elikagaien multinazionalek haurrei zuzendutako zenbait produkturen publizitatea baimendu zuten, edo askoz osasungarriagoak ziren beste batzuk sartu zituzten, haurren obesitateari buruz agertutako datuei buruz zuten erantzukizun soziala eta kezka piztuz. Oraingoz, ez EBk
|
ez
Estatu Batuek ez dute irmotasunez jokatu legez, nahiz eta kontsumitzailearen eta zientzialariaren esparrutik jarduteko nahia gero eta handiagoa izan. Esate baterako, Espainian, Etxekoandreen, Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Elkarteen Espainiako Konfederazioaren (CEACU) txosten batek, «Haurrentzako telebista 2004» izenekoak, zioenez, haur batek 91 iragarki ikus zitzakeen telebista kateetako batean janari lasterreko eta kaloria ugariko iragarkiak, haurren ordutegian (larunbat goizean).
|
|
2006
|
|
|
Sozialdemokraziak tresna neutral gisa hartu nahi izan zuen estatuaren boterea, eskubideak jende guzti guztiari ziurtatzeko, hau da, estatu soziala sortzeko. Baina ameskeria zela ikusi da;
|
ez
estatu soziala bera, baizik eta bide administratiboen bidez bizitza modu libreak abiarazi nahi izatea (Habermas, 1993).
|
|
|
“La Sexta kateak partida horiek irekian emititzeko eskubideak Sogecableri lagatzeak lehiaren oinarrizko arauak urra ditzake, operadore horrek berak ere bere ordainketa kanalerako eskubideak eskuratuak baititu (Digital+) ”, azpimarratu dute. Bestalde, Sogecablek erantzun du “interes orokorreko alderdiak Launaka zabaltzeak ez duela urratzen
|
ez
estatuko ez erkidegoko eskumen erregelarik, ez indarrean dagoen beste xedapenik”. “Harrigarria” iruditzen zaio Espainiako bi telebista operadore nagusiek, %40tik gorako audientzia kuota dutenek, “bi kate berrien aurrean adostu dezatela beren estrategia”.
|
|
|
lehena, Unamuno-ren interesa erremarkatzeko espainoltzearen zentzua gizadigintza batena dela (alegia, espainoltzea, barne barnenean, ez dela espainoltzea): " y así es como se prepara una España nueva, grande, fuerte, culta y apta para fundirse en la gran República humana" 310; eta, bigarren, espainoltze librea izan behar duela,
|
ez
Estatuak behartua (ez" unificación impuesta a destiempo, desde afuera y a la fuerza") 311 Gaurko demokrata eta liberal batzuek ez bezala, Unamuno-k arazorik ez du aitortzeko Estatu politika bat, Euskal Herriaren integrazioa bortxatu gura izan duena: " El intento de unificar, prematura y violentamente, retarda y dificulta la integración fecunda y razonada.
|
|
2007
|
|
|
Hezkuntza esparruan, gizarte kontrol hori eta gardentasun betebehar hori modu zuzenagoan ezarri zaie guraso, irakasle eta ikasleei, botere publikoei baino. Beraz, gizartearen esku hartzeari eman zaio lehentasuna, eta
|
ez
estatuaren esku hartzeari.
|
|
|
Hori dela eta, ez da onartzen, adibidez, autonomia erkidego batek, udal batek, etab. Espainiako Erresuma demandatzea, erakunde horiek gobernu antolakundeak direlako eta demanda jartzeko legitimazio aktiborik ez dutelako. Izan ere, GEEAren arabera, gobernu erakundeak dira
|
ez
Estatuko organo nagusiak bakarrik, baita eginkizun publikoak gauzatzen dituzten agintariak ere, horiek organo zentralekiko duten autonomia maila gorabehera (GEEAren erabakia, 2004ko otsailaren 3koa. Eusko Jaurlaritza versus Espainiako Erresuma kasua?).
|
|
|
Are gehiago, Estatuko lege baten eta autonomia erkidego bateko Gobernuaren dekretu baten artean gatazka hipotetikoa sortuz gero, ez da hierarkia printzipioa aplikatzen, eta baliteke autonomia erkidegoko dekretua aplikatu behar izatea eta
|
ez
Estatuko legea (legea izan arren), kasu horretan eskumena autonomia erkidegoarena baita, eta ez Estatu zentralarena. Kasu horretan, giltzarria eskumena da eta ez hierarkia.
|
|
|
Are gehiago, Estatuko lege baten eta autonomia erkidego bateko Gobernuaren dekretu baten artean gatazka hipotetikoa sortuz gero, ez da hierarkia printzipioa aplikatzen, eta baliteke autonomia erkidegoko dekretua aplikatu behar izatea eta ez Estatuko legea (legea izan arren), kasu horretan eskumena autonomia erkidegoarena baita, eta
|
ez
Estatu zentralarena. Kasu horretan, giltzarria eskumena da eta ez hierarkia.
|
|
|
Ikuspegi juridikotik, Parlamentuko araudiak arau bereziak dira: botere legegileak ematen ditu, eta legeak ez bezala (bi ganberetan egiten dira izapideak), ganbera bakoitzeko araudia ganbera horrek soilik onesten du eta ez da bestetik igarotzen (Kongresuak bere araudia onesten du, eta Senatuak berea); prozedura berezia erabiltzen dute, erregeak ez ditu sendesten, eta Gorte Nagusietako Aldizkari Ofizialean (eta
|
ez
Estatuko Aldizkari Ofizialean) argitaratzean indarrean sartzen dira. Edonola ere, Konstituziotik zuzenean eratorri dira, eta Konstituzioan zuzenean sartuta daude (azaroaren 18ko 101/ 1983 KAE), eta, beraz, lege lerruneko gainerako arauen maila bera dute eta arau horiekin parekatuta daude.
|
|
|
Estatuburuaren ahalmen ikaragarrien artean legeak zuzenean aldarrikatzea zegoen, Gorteetatik igaro gabe. «Onurabide Lege» izenekoak ziren, 1938ko eta 1939ko Legeek atxikitako ahalmen berezien arabera emandakoak (hala ere, aukera hori Francori soilik erreserbatzen zitzaion,
|
ez
Estatuaren buruzagitzan oinordeko zuenari). Hori baieztatu egin zuten bai Gortegintzarako Legearen Atarikoak bai Estatuaren Lege Organikoak, lehenengo xedapen iragankorraren II. paragrafoan.
|
|
|
F., Principios de la filosofía del derecho, loc. cit., 387 (§ 352). Hemen Hegel jada ez da herriez eta
|
ez
Estatuez mintzo, baizik, inperioez? (lau Reich).
|
|
|
Meinecke k familiako irudi honen bidez konparatzen ditu biak, beharbada oso elegantea ez (matxismo disimulatu gabekoa ageri du), baina bai plastikoa. Herder historian interesatzen duena herriak dira(
|
ez
Estatuak), eta herrietan hura interesatzen duena, kultura: Volksgeista ama bat bezala pentsatzen da, familian benerazioz maitatua, kulturaren alor guztiak haren haurrak dira.
|
|
|
–detestatu eta salatu zuen zentralismo, hertsadura eta konkistako edozein forma, horiek denak, berarentzat, bere irakasle Hamann entzat bezala, Estatu madarikatuan haragiztatzen eta sinbolizatzen baitira. Naturak nazioak sortzen ditu,
|
ez
Estatuak. Estatua taldetxo batentzako da zoriontasunaren tresna, ez gizakiarentzat gizaki den bezainbatean.
|
|
|
Elkarte naturaletan bizi lukete, h. d., kultura komunak elkarturiko gizarteetan. Naturak nazioak sortzen ditu,
|
ez
Estatuak, eta ez ditu egiten nazio batzuk intrinsekoki gehiagoak besteak baino. Nolanahikoak izanda ere antzinako germaniarren kualitateak, «horien kariara haiek herri europar Jainkoak hautaturikotzat ikustea, zeini ere Hark eskubidea eman izango zion, jatorrizko bere lebertasunagatik, mundu guztiaz jabetzeko eta beste herriek zerbitzatua izateko?
|
|
|
504 Estatuaren ideiaz ari gara,
|
ez
Estatu partikular batez, hots, izan beharra daukana (ideiaren arabera) baden Estatua, Estatu razionala, ari gara suposatzen.
|
|
|
Herder-ek historia, ez bere goitik (Estatuak), baizik behetik ulertu gura du (herri gogoa). Izan ere, izaki zinez razional eta libre, norbere burujabe eta pertsona, ez gara bilakatzen
|
ez
Estatuan eta ez zuzenbide politikoan (Konstituzioan edo), baizik hizkuntzan eta hizkuntz komunitatean, hots, herri kulturan, herri gogoan. Beste gauza bat da, Estatuak hori badakiela, eta horregatixe berak bilakatu gura izaten duela meneko guztien hizkuntz eta kultur komunitate bakarra.
|
|
|
Kolonoak ere, literaturmota batean bederen, zineak goraipatu eta telebistak zabaldutako heroiak izan dira.Dena dela, hondarreko mendeetan, gizateriak eman dituen aitzinapausoetanekimen horien ondorio latzak agerian gelditu dira. Egun kolonizatuek ez dieteesker onik agertzen balizko bihotz zabaleko kolonizatzaileei,
|
ez
Estatu Batuetan, ez eta mundu zabaleko gainerako bazterretan ere. Kolonizatzaile guztiek (angloek, hispanoek, germaniarrek, galiarrek edo lusitaniarrek) jasaten dute azpian hartuzituztenen saiheste psikologikoa.
|
|
|
bestela Estatuaren inportantzia handitzera jo du). Humboldt-ek gizartea gura du indartsu,
|
ez
Estatua; Estatu indartsuak ahuldu egiten du gizartea. Hasierako biziera atsegina landerriko nasaian eta Erfurteko apartetasunean luzarora Humboldt-i deserosoa egin zaio.
|
|
|
Aipatu Barère, Grégoire, Domergue eta enparatuen alderantziz, Humboldt-en aburuz, hizkuntza bakoitza eta edozein, mundu ikuskera osoa da berbaitan, eta osoa baino osoagorik ezin da egon bat bestea baino; beraz, ezta bat bestea baino hoberik ere, hizkuntza bezainbatean. Hizkuntza bat izan liteke tresna egokiagoa ala
|
ez
Estatuarentzat, hautu politikoen kontua izango da hori (prestigioa, etab.). Baina hizkuntzaren beraren balioarekin hizkuntza gisa horrek ez du zerikusirik, eta, Barère eta Grégoire k egiten duten moduan, filosofia haien xede politikoetarako lan eginaraztea, ez da filosofiaren perbertsioa baizik, eta politikaren perbertsioa orobat, fanatismoa toga jantzirik.
|
|
|
Imagen: Dan Taylor “Izarrek” engainatu egin dezakete Erabiltzailearen ohiko arazoa prezioetan datza, ez baitago inolako araurik,
|
ez
estatukoa ez autonomikoa, kategoriarekin erlaziorik ezartzen duenik. Hori dela eta, bost izarreko hotela aurki daiteke hiri berean, antzeko kokapenarekin.
|
|
|
Behatokiaren azterketaren arabera, Ekuadorreko haurtzaro indigenak heriotza tasa handia, osasun estaldura eskasa eta eskola errendimendu txikia ditu. Era berean, dio 6 eta 11 urte bitarteko haur indigenak ere ez dituela behar bezala babesten
|
ez
Estatuak ez gizarteak, etengabe tratu txarrak jasaten baititu. Prekarietate horri erantzunez, NGHk 2,2 punturekin kalifikatu du haur indigenen eskubideak betetzearen egoera, 10 puntuko parametroaren gainetik, eta Ekuadorreko gizarteko beste sektore batzuen batez bestekoa 4,7koa da.
|
|
|
Hala ere, XIX. mendearen bukaeran, Joaquim Pedro de Oliveira Martins historialari portuges neorromantikoak segitzen zuen espainiar sentitzen. Bistan da ordurako haren jarrera denboraz kanpoko zela, baina iradokiko digu, Italiaren batasuna eredu hartzen zuten zenbait letretako gizon andre espainiarren eta portugesendako behintzat, Espainia artean ere erdiuharte bat zela eta
|
ez
estatu bat. Bitxia da Martinsek bere espainiartasuna aldarrikatzen zuen bitartean, edo hortik gutxira, euskal herritar, katalan eta galego batzuk hasi zirela beren espainiartasunari uko egiten.
|
|
2008
|
|
|
Seguru aski, trantsizio garaian errotu zitzaigun estatuari, aurrekoen bizimodu burgesari, konformismoari, balore ezarriei uko egiteko modu bat zen ez ezkontzea; behin baino gehiagotan entzun bezala" ez dugu inoren beharrik gure maitasuna frogatzeko,
|
ez
estatu eta ez inor" esateko modu bat.
|
|
|
XIX. mendeko Alemania Grezia da, kultur handiko herria baina Estaturik gabekoa. Alemaniarrek estatu asko zituzten baina
|
ez
estatu nazionalik. Estatu horiek guztiak izendatzeko Deutschland izena erabiltzen zuten:
|
|
|
Aztertze eta aplikazio maila artean ere badago zer argitua, izan ere taldea askotan, eta komunitatea batzuetan, menderatu den hizkuntza eta hizkuntza komunitatea izendatzeko erabiltzen baita, baina menderatzailearentzat gehienetan hizkuntzamenderatzailea edo gehiengo hizkuntza menderatzailea erabiltzen da, baina
|
ez
estatu menderatzailea, behar lukeen moduan; gure ustez, oro har, harreman asimetrikoak maila desberdinen artekoak dira, menderatzaile— eta menderatu egoerak posible egiteko, eta ez demografia neurri edo tamaina desberdinen artean geratzen direnen artekoak.
|
|
|
Beste batzuen ustez (MARTÍN QUERALT), 86 artikulua lege erreserbaren printzipioarekin lotu behar da (31.3 artikulua); hori dela eta, lege dekretua lege erreserbapean ez dauden gaiak arautzeko bakarrik erabil daiteke. Ondorenez, lege dekretuak erabilita, ezin daiteke tributurik eratu, ezta horren oinarrizko osagairik aldatu ere; beste hitz batzuez esanda, lege dekretuek ez dute balio tributuak ezartzeko,
|
ez
Estatuaren tributuak ukitzen dituzten onurak emateko ere.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, argi dago
|
ez
Estatu Batuentzat ez gainerako kideentzat, ISSk ez duela inolako lehentasunik, eta badirudi behingoagatik bukatzea besterik ez dutela nahi. Nolabait, arrazoia ematen diote Robert Parki.
|
|
|
Eskoziako oihartzunak iritsi zaizkigu gurera, eta badakigu han, nazio kulturala eta linguistikoa galduta ere, orain nazio politiko independente baten bila dabiltzala. Guztiarekin ere, ordea, naziotasunaren baliorik behinena nazioaren izaera bereizgarrian datza, berezkotasun berezian, giza kultura unibertsalari eskain diezaiokeen aniztasunean, eta
|
ez
estatua bezalako egitura politiko bat sortzean. Nazionalismo ekonomikoa aipatu izan dute eskoziar nazionalistek burujabetasunaren aldeko hautua aldezteko.
|
|
|
Beraz erromantikoek herri kulturari, herri hizkuntzei, herri musikari eta gisakoei eman zioten garrantzia. Tradizio horiek guztiek nazio bakoitza bereiztuko zuten besteengandik(
|
ez
estatuen arteko mugek, ezta kultura jasoek ere); eta nazio bakoitzak izpiritu propio bat izango zuen (gerora Volksgeist deituko zena). Ondorioz erromantizismo ideia, herriari ematen zion garrantziagatik, nazionalismo ideiarekin lotu zen:
|
|
|
Areago, ez du inor seinalatu, ez du inoren kontrako sinatu gabeko kartelik jarri, ez du inor iraindu eta ez du inori zuzendutako akusazio faltsurik zabaldu.Herritar guztientzako eskubide guztiak defendatzea da Nafarroa Bairen xedea. Etxarrin, Ziordin edo Bakaikun, baita Sakanako beste herri batzuetan ere, herritar askok arazoak izan dituzte iritzi politikoa adierazteko garaian, eta
|
ez
Estatuaren aldetik prezeski. Oraindik ere horrela da, Batasunaren inguruko pertsona batzuen erasoak, presioak, irainak eta abar direla kausa.
|
|
|
Azkenik, Lapurdi, Zuberoa eta Nafarroa Behereari buruz, EHEk esan du euskara gizarte ondare izendatu den arren eta kartelak bi hizkuntzatan idatziko direla esan duten arren, hizkuntza eskubideak oraindik bermatu gabe daudela. Lana Euskal Herriko administrazioetatik egin behar dela esan du EHEk, eta
|
ez
Estatu espainoleko edo frantseseko adiministrazioetatik, horiek ez dutelako ezer egingo egoera hobetzeko. Herritarrei adierazi diete borondate politikorik ez dagoela, eta herritarrek administrazioei presioa egin behar dietela zerbait lortzeko.
|
|
2009
|
|
|
Lehenago edo geroago agerira ateratzen dira. Guantanamokoa, CIAren bahiketak eta torturak Bushen garaiko kontuak dira, eta
|
ez
Estatu Batuetako gaur egungo presidentearen, Barack Obamaren kontua. Nola nahi ere, beretzat arazo handi bihur litezke.
|
|
|
Kontzertu Ekonomikoko Arbitraje Batzordeak onartu du 1990 eta 1995 urte bitartean Arabatik inportatutako MG Rover autoen BEZa Arabako Foru Aldundiak jaso behar duela eta
|
ez
Estatuak, El Correok jakinarazi duenez.
|
|
|
Espainiar Estatuik kanpoko operaziorik ez duela aurreikusten iragarri du. Bere ustez, Estatuan hazteko aukerak dituzte, baina
|
ez
Estatutik kanpo.
|
|
|
Gehiago saiatzen ez badira Kabuleko gobernuaren alde, erori egingo da azkenean. Baina talibanak geldiaraztea oso garesti izan liteke bai bizitan bai dirutan, eta ez dirudi jendea,
|
ez
Estatu Batuetan, ez Europan, horretarako prest dagoenik.
|
|
|
Espiritu bat eta pentsamendu bat beti espainolista fanatikoa (puntarengoak liberalismo espainolean militarrak dira, ez intelektualak, ezta politikoak ere), berdin berdina agertzen dena behin eta berriro eskuinean zein ezkerrean, XIX. mendearen erdialdeko liberalengan bezalakoxea mende buruko sozialistengan; eta gero ere, darrai Caro Barojak,, cosas parecidas en cuanto a la lengua, la incivilización, etcétera [euskaldunenak], se repitieron de 1936 a 1939 y no en boca de radicales, sino de gentes de extrema derecha? 11. Antonio Arruti politiko eta kulturalki lurralde konkistatuan, eta eskola sistema (Elizakoa
|
ez
Estatukoa baino gutxiago) herratsuki kolonizatzaile batean hazi da, 50 urte geroago beste belaunaldi batek berdin berdin egingo duen bezala (Gandiaga, etab.).
|
|
|
Hauen bidez, nazioarteko zuzenbideak esplizituki aitortzen eta finkatzen ditu giza eskubideenurraketa larrien biktimei ezagutzen zaizkien eskubideak. Hala ere, onartu beharradago Printzipioak gomendioak besterik ez direla, eta
|
ez
estatuak nazioartean lotzendituen hitzarmen bat, baina aurrerago ikusiko dugun bezala, nazioartean gailentzendiren adostasunen ispilu dira Printzipio horiek.
|
|
|
Bataila hura galdu genuen: ez inprentarik,
|
ez
estaturik, ez berpizkunderik, ez kulturarik. Trena galdu genuen, eta treneko bagoietan zihoan zirko osoa.
|
|
|
19): «Irrati legea aldatu zelarik irrati berri bat, librea
|
ez
estatuaren menpekoa, martxan jartzea erabaki genuen, guztiz euskaldun izango den irratia, hau da euskara hutsean ihardungo duena».
|
|
|
IRENA Alemaniako ekimena da, Espainiak eta Danimarkak babestua, eta gasaren, petrolioaren eta ikatzaren kontsumoa pixkanaka bertan behera uztearen alde egiten du. Hala ere,
|
ez
Estatu Batuek ez beste herrialde handi batzuek, hala nola Errusiak, Japoniak, Txinak eta Brasilek, ez zuten fundazio testua sinatu, eta joan den urrian Madrilen egindako bilera batean prestatu zen. IRENAren helburu nagusia da energia berriztagarriak eskala handian hartzea sustatzea, herrialde industrializatuei eta garapen bidean daudenei aholku emanez haien araudi esparruak hobetzeko, hornidura iturri horiek ekoizpen kuota handiagoak lor ditzaten.
|
|
|
Bestetik, banku globalizazioa dagoenez, eskaintzak ere globalizatu egiten dira eta erakundearen mende daude, ez herrialdearen mende. Hau da, abantailak bilatzerakoan, konparazioa bankuen artean egin behar da,
|
ez
estatuen artean. Espezialistak dioenez, dirua Frantziara eramateko pikareska hura desagertu egin da, esaten ez zelako.
|
|
|
Kasu horretan, batzordeak eskaeraren arduradunari iradoki diezaioke agintari nazional bati edo EBkoa ez den beste erakunde bati jotzeko. Batzordeko kideek gogorarazi dute, halaber, PE ez dela agintari judiziala, eta, beraz, ezin dituela epaiak eman,
|
ez
estatu kideetako justizia epaitegien erabakiak baliogabetu, ez eta estatu kideetan irekitako prozedura judizialak ordeztu ere. Halaber, EBko erakunde edo organoetan administrazio txarrarekin zerikusia duten gaiak ez dira Eskaera Batzordearen eskumena, Europako Arartekoaren eskumena baizik.
|
|
|
Obamaren esanetan, baina, lehentasun premiatsuena da bermeak egotea Al Kaedak ez diela erasoko
|
ez
Estatu Batuei, ezta bere aliatuei ere. Obamak azaldu du, helburu horrekin batera, Afganistanen gaitasun ekonomikoak handitu behar direla, Pakistanen alderat diplomazia urratsak gehitu eta Afganistango problematika eskualde osoko ikuspegi batean kokatu, India edo Iran ere, esaterako, aintzat hartuta.
|
|
|
Hau da, hemen dago gakoa, Patxi Lopez jauna;
|
ez
estatua zilegituko lukeen nazioaren gabezian, baizik eta barruan dauzkan eta estatuarekiko arrotzak sentitzen diren nazio ugariak izatean.
|
|
|
Zibilizaziotik apartatutako kokalekua zuten film haiek, modu guztietako iheslariak hartzen zituena babesean, hippyak, naziak edota bidelapurrak. Han ez zen autoritaterik, ez erlijiorik,
|
ez
estaturik. Ez inolako sinesmenik ere.
|
|
|
sortuko lituzkeela uste du;, ekimena eta denboraren kontrola subiranotasunaren alde daudenei? emango liekeela,, eta
|
ez
estatuari?. Hortaz, burujabetzaren aldekoen indarrak batzeari berebiziko garrantzia ematen dio,, estatu arrazoia?
|
|
|
Adibidez, Espainiako Diputatuen Kongresuan edo titulartasun publikoko espainiar hedabideetan edo Espainiako hezkuntza sisteman eta unibertsitateetan, gaztelaniarentzako adina leku euskararentzako eskuratzea, edo antzeko beste gehiegikeriaren bat. Badakigu barruti jakin batzuetan direla ofizialak euskara, katalana eta galegoa,
|
ez
Estatu osoan. Euskara, katalana edo galegoa Murtzian edo Toledon hizkuntza ofizialtzat ezarri nahi dituen inor ez dugu ezagutzen.
|
|
|
–Bai horixe. Hitzarmenik gabe ez dago gizarterik; ez herririk,
|
ez
Estaturik.
|
|
2010
|
|
|
Hala ere, ez da hori larriena, gizartearen zorpetze orokorra baizik. ...n (enpresak, etxebizitzak eta banku sektoreak) baterako zorra lau bilioi eurokoa zen ia ia, BPGaren %390 Enpresa ez finantzarioek BPGaren %143 zor zuten; bankuek eta aurrezki kutxek BPGaren %107; eta etxebizitzek %89 Egoera horren ondorioz, arriskua neurtzeko agentziek Espainiako Estatuaren zorraren kalitatea beheratzen badute, diruaren prezioa garestitzeak sektore horiei guztiei eragingo die, eta
|
ez
Estatuari bakarrik, beren kredituak berriz negoziatzera edota maileguan diru gehiago eskatzera joaten direnean.
|
|
|
Gainera, ministroak ETAren eta Gobernuaren artean bitartekariek egin dezaketen lana errefusatu du. Ministroaren arabera, arazoa ETAren eta Batasunaren artean dago,
|
ez
Estatuarekin.
|
|
|
zerbait bada?; eta ez uste, neure txikia defendatzeagatik, munduarekin amets egiten ez dudanik: zuk ez bezala, ordea, nik Herrien Europan egiten dut amets,
|
ez
Estatuen Europan?
|
|
|
Bat: Gobernuarekin ari ginela negoziatzen eta
|
ez
Estatuarekin, eta alderdi popularrak ahalmen handia zeukala estatu aparatuetatik prozesua saboteatzeko. Eta bi:
|
|
|
Hasieran esan genuen: . Gu ari gara egiten prozesua
|
ez
Estatuarekin, baizik eta Gobernuarekin?. Baina gero esaten duzu:
|
|
|
beharrezkotzat joteko baldintzak aurreikusi zituzten. Guk ere geuk adostu genituzke geure artean eta
|
ez
Estatuak bere aldetik bakarrik finkatu.
|
|
|
Ez hori bakarrik: EAEko erakunde komunek,
|
ez
estatuak edo beste norbaitek, dute helburu hori lortzeko ardura.
|
|
|
Ez da hori, itxura guztien arabera, iritzi nagusia;
|
ez
estatu guztian eta ez, bereziki, EAEko euskaltzale mundutik kanpora. Badago azken multzo honetan, halere, 1982an nekez antzeman zitekeen desadostasun edo atsekabe giro zabala, oso gogoan izan beharrekoa:
|
|
|
Ikastola historikoak ziren, eta oso garbi zuten behingoz gobernuaren eskolak izan nahi zutela. Abertzaletasun historikotik zetozen, EAJrekin harreman handia zuten, eta garai hartan eskola publikoa planteatzen zuten; azken batean, Jaurlaritzaren eskola,
|
ez
estatuarena. Orixe eta Urumea izan ziren multzo horren paradigma, biak ala biak Gipuzkoan?.
|
|
|
Hala ere, txakurrak hozka egiteagatik tetanosa ez da azaldu. Amorruari dagokionez, aspalditik ez dago kasurik ez Espainian
|
ez
Estatu Batuetan, nahiz eta endemikoa den lekuetan infekta daitekeen, hala nola urrutiko herrialdeetan eta animalia basatiak bizi diren lekuetan. Europan ere ez da ezagutzen amorru kasurik kaleko txakurrekin edo zakur basatiekin kontaktuan egoteagatik.
|
|
|
gizakiok statu quo a beti —betiren beti, alegia— onartu izan bagenu, gaur egunean Harri Aroan egongo ginateke; eta badirudi Sobietar Batasunean —ez hartu nire iritzi hau Stalinen krimenak zuritzeko modu bat bezala, faborez! — jendeak ez duela goserik pasatzen tsarren garaian pasatu zuen bezala, eta hori ere —ez al zaizu iruditzen mundu honetan gaur dagoen izurririk eta injustiziarik handiena gosea dela? — zerbait bada...; eta ez uste, neure txikia defendatzeagatik, munduarekin amets egiten ez dudanik: zuk ez bezala, ordea, nik Herrien Europan egiten dut amets,
|
ez
Estatuen Europan...
|
|
|
Mamuek yiddishera maite dute, denek hitz egiten dute yiddishera". 1357 Mamuentzat idazteko libertatearekin idazten genuen. Ez Elizarentzat,
|
ez
Estatuarentzat, ez merkatuarentzat. Zeregin lekuz kanpokoa zen euskaraz idaztea hirian, eta anakronikoa, eta antiekonomikoa.
|
|
|
Erabakitzen denaren aldetik ere benetako aukerarik ez da izaten normalean. Gobernua alda daiteke,
|
ez
estatua. Hauteskundeak estatuaren funtzionamenduaren egiaztatze eta zuritzea dira.
|
|
2011
|
|
|
Erabakitzeko eskubidearen aldarrikapena dimentsio integral batean kokatu beharra, euskal gizarteari proiektu ekonomiko eta sozial baten sinonimo izango den proiektu nazionala aurkeztuz, gizarte justu, aske eta solidarioagoa egituratzearren.? Eredu alternatibo berri baten aldeko gure apustu internazionalistan aurrera egiteak herrien eskubideak errespetatuko dituen eta merkatuen inposaketari aurre egingo dion proiektu europar bat sustatzea esan nahi du; alegia, Europa osatzen duten herrietan,
|
ez
estatuetan, oinarritutako Europa demokratiko eta sozial baten apustu egitea. Zentzu honetan, espekulatzaile ekonomiko eta finantzieroek bakarrik sortu duten krisi ekonomikoari aurre egiteko, ez ditugu onartuko langileen eskubide ekonomikoak eta sozialak suntsitzea xede duten neurri eta politika ekonomikoak.
|
|
|
Bat: Gobernuarekin hari ginela negoziatzen eta
|
ez
Estatuarekin, eta alderdi popularrak ahalmen handia zeukala estatu aparatuetatik prozesua saboteatzeko. Bi:
|
|
|
Beraren hitzetan" ETA dagoen bitartean... Hauek engainatu nahi gaituzten bitartean..." argudioak balio du tabernako tertulia batean, baina
|
ez
Estatuaren fiskal bezala hitz egiteko. Bere jarrera medio bere funtzio instituzionala bortxatu du.
|
|
|
Fiskaltzak egindako eskaria onartu du horrela Auzitegi Gorenak, izan ere, ez Sortuk
|
ez
Estatuaren abokatuak ez zuten eskatu saio publikoa egitea, Goreneko iturriek azaldu dutenez.
|
|
|
Beleak, gainera, ekintzaile hutsak dituk, aberatsei zilarrak eta urreak ebasten dizkietenak??; horrela ikasi nituen harengandik bertze erran batzuk, gogoan iltzatuta geratu zaizkidanak: . Originala eta diferente izatea duk, ez Elizak
|
ez
estatuak eta ez jende arruntak mundu honetan onartzen ez dutena?,. Guardia zibilak jostailutzat ditik kometak, baina airea ere badituk, ametsa ere badituk, dantza ere badituk; iraultza, berriz, aireak eta ametsak eta dantzak bat egiten duten tokian bakarrik duk posible?, eta abar.
|
|
|
Estatuak, estatu aparatu gisa soil soilik, ez baitzukeen bere etnonazionalismoaren araberako nazio eraikuntzarik erabat burutuko gizarte zibil horren esku hartze zuzenik gabe. Nazionalismoaren subjektua, guk dakigula, gizarte masa izan da,
|
ez
estatuaren kontrola zeukaten eliteak soilik. Hauen gidaritzapean, baina haren esku hartzez.
|
|
|
Estoniakoa bezalako hizkuntz gatazken erdian harrotu izan dira giza eskubideen aldeko leloak,
|
ez
estatu baten hizkuntz politikaz den bezainbatean. Milaka herri minorizatu eta zokoratu dago munduan, baina giza eskubideen ahotsa gutxitan entzungo da horien alde. Errusiar kolonoak eroso eta gozo zeuden Sobiet Batasunaren mendeko Estonian.
|
|
|
Argiztapena eta sarea paratzeko saiakerak ez ziren aurrera atera, ez zelako ez Nafarroatik eta
|
ez
estatutik ere dirulaguntzarik lortu.
|
|
2012
|
|
|
Ez gaude ados murrizketak egin beharrarekin. Hori ez da dagoen bide bakarra, ez Euskadin,
|
ez
estatuan, ez Europan. Hala ere, badago non aurreztu gure ikuspuntutik:
|
|
|
Ez gaude ados murrizketak egin beharrarekin. Hori ez da dagoen bide bakarra, ez Euskadin,
|
ez
estatuan, ez Europan. Hala ere, badago non aurreztu gure ikuspuntutik:
|
|
|
Estatuek behar dutenean, EBZk beren zor publikoa luzatu gabe eta interes tasa mesedegarriak ezarriz erosi luke (egungo estatutuek diotenaren aurka), interes tasa murriztu horiek banku pribatuei eskaini ordez, banku horiek estatuak askoz kostu handiagoan finantzatuz aberasten baitira. Banku zentral arduratsu batek ez du finantza aktiboen errentagarritasun handia bermatu behar horixe egiten du diru merkea bankuei, eta
|
ez
estatuei, utzita, jarduera ekonomikoa suspertzen eta enplegua sortzen lagunduko duten moneta eta finantza baldintzak ezarri baizik.
|
|
|
Europarrei ez zitzaien gauza naturalagorik iruditzen Europaren integrazio politikoa Estatu federalaren bidez gauzatzea baino. Rougemontek Europa federalaren aldeko apustua egin zuen («Eskualdeen Europa» nahi zuen,
|
ez
Estatu nazioena). Europar Batasunaren bultzatzaileen lehen belaunaldikoek ere «Europako Estatu Batuez» hitz egin ohi zuten, Estatu nazioen federazioaz, alegia.
|
|
|
Bortxarekin Estatuak daukan arazoa ez da morala, politikoa da. Baina askaera beraiek eman beharretik desertatzeko ihesbide arinena politikoentzat, arazoa politikotik moralera trukatzea da, orduan soluzioa gu hiritar guztion kontzientzien zeregina bihurtzen baita,
|
ez
Estatuaren eginbeharra. Urte guztiotan politika espainola tranpa hori egiten ari da bortxaren arazoan.
|
|
|
Izan ere, kasu horietan ez dago estaturik administrazio eskubideakazaltzeko eta bermatzeko, eta irizpide objektibo horren faltan, ondo dator subjektibobat gaineratzea. Beraz, bigarren ikuskera honetan, nazionalismoak, eta
|
ez
estatuak, markatzen du naziotasuna nori dagokion. Nazionalismo horren indarrak erabakikodu naziotasunaren geroa.
|
|
|
Esan nahi duhorrek, hortaz, alferrikakoa dela naziotasunaz aritzea, eta benetan balioa duenaherritartasuna dela? Ezin da halakorik esan,
|
ez
estatuetan ezta, gutxiago ere, estaturik gabeko nazioetan.
|
|
|
Estatua edukitzeak, gainera, euskararen gaia modu normalizatuan lantzea izan dezakeondoriotzat:
|
ez
Estatuko (Espainia nahiz, landuko balitz, Frantziako) lurralde bateko berezitasun gisa.
|
|
|
Gainera, historikoki ez dago estatuen arteko izankidego baketsurik, non, esate baterako, elkartruke solidario eta bidezkoak dauden. Baliabideen banaketa, eskuragarritasuna eta kontsumo maila ez dira egon eta ez daude berdintasunez edobidezkotasunez antolaturik;
|
ez
estatuen artean, ezta estatu bakoitzaren barneanere.
|
|
|
Eta Euskal Herriak zer? Milaka urtetan zehar Pirinioetako bi aldeotangaratutako eta belaunaldiz belaunaldi transmititzen den identitate kolektiboarenondorioz (euskara, kultura, ohiturak, ekonomia, zuzenbidea...), XXI. mendean, nazio nortasun eta nazio kontzientzia duen herria izanik, zergatik
|
ez
estatu propioa. Nazio orori ez al dagokio estatu bat, lehena azpiegitura (gorputza), eta bigarrenagainegitura (arropa) bailiran?
|