|
2003
|
|
|
Dena dela, gure seminarioko balentriaz ez zuten deus jakin orduan, ez eliza buruek
|
ez
estatu gizonek: ez ziren berri guztiak heltzen oraino ez Paueko prefetetxera, ez Pariseko nuntzioarengana, zenbait urte geroago, Finaly juduen aferarekin edo Baionako apezpikuen aldaketekin gertatu ohi zen bezala.
|
|
|
ea, noiz ote, Erromako Elizak uko eginen dion Vatikanoko Estatuaren egitura eta lotura zaharkituari. Egoki ahal baita eta zuzen, Jainkoaren herriak izan dezan,
|
ez
estatu arteko estatutxo baten itxura, baina bai estatu guztien azpitik edo gainetik elkartzen dituen herri ezberdin baten antza.
|
|
|
Beste guztien aitzinetik dator, dudarik gabe, Nazio bakoitzaren Bizitzeko eskubidea: nehork, ezen,
|
ez
estatu batek, ez beste nazio batek, ez nazioarteko erakunde edozeinek, ez du arrazoirik erabakitzeko edozein naziok bizirauteko duintasunik ez duela?
|
|
2004
|
|
|
Horrela genbiltzan, halako batean, Espainiako Estatu totalitarioak Egunkaria itxi zigun arte. Erasoaren egilea izendatzeko, Baleren Bakaikoak erregimen totalitarioa darabil bere idazkian,
|
ez
Estatu totalitarioa: –Euskal kulturgintzako langile baketsuak eta lasaiak, eregimen totalitarioetan bezala gau ilunean atxilotu dituzte, egun argiarekin atxilotu balituzte bezala.
|
|
2006
|
|
|
lehena, Unamuno-ren interesa erremarkatzeko espainoltzearen zentzua gizadigintza batena dela (alegia, espainoltzea, barne barnenean, ez dela espainoltzea): " y así es como se prepara una España nueva, grande, fuerte, culta y apta para fundirse en la gran República humana" 310; eta, bigarren, espainoltze librea izan behar duela,
|
ez
Estatuak behartua (ez" unificación impuesta a destiempo, desde afuera y a la fuerza") 311 Gaurko demokrata eta liberal batzuek ez bezala, Unamuno-k arazorik ez du aitortzeko Estatu politika bat, Euskal Herriaren integrazioa bortxatu gura izan duena: " El intento de unificar, prematura y violentamente, retarda y dificulta la integración fecunda y razonada.
|
|
2007
|
|
|
F., Principios de la filosofía del derecho, loc. cit., 387 (§ 352). Hemen Hegel jada ez da herriez eta
|
ez
Estatuez mintzo, baizik, inperioez? (lau Reich).
|
|
|
Meinecke k familiako irudi honen bidez konparatzen ditu biak, beharbada oso elegantea ez (matxismo disimulatu gabekoa ageri du), baina bai plastikoa. Herder historian interesatzen duena herriak dira(
|
ez
Estatuak), eta herrietan hura interesatzen duena, kultura: Volksgeista ama bat bezala pentsatzen da, familian benerazioz maitatua, kulturaren alor guztiak haren haurrak dira.
|
|
|
–detestatu eta salatu zuen zentralismo, hertsadura eta konkistako edozein forma, horiek denak, berarentzat, bere irakasle Hamann entzat bezala, Estatu madarikatuan haragiztatzen eta sinbolizatzen baitira. Naturak nazioak sortzen ditu,
|
ez
Estatuak. Estatua taldetxo batentzako da zoriontasunaren tresna, ez gizakiarentzat gizaki den bezainbatean.
|
|
|
Elkarte naturaletan bizi lukete, h. d., kultura komunak elkarturiko gizarteetan. Naturak nazioak sortzen ditu,
|
ez
Estatuak, eta ez ditu egiten nazio batzuk intrinsekoki gehiagoak besteak baino. Nolanahikoak izanda ere antzinako germaniarren kualitateak, «horien kariara haiek herri europar Jainkoak hautaturikotzat ikustea, zeini ere Hark eskubidea eman izango zion, jatorrizko bere lebertasunagatik, mundu guztiaz jabetzeko eta beste herriek zerbitzatua izateko?
|
|
|
504 Estatuaren ideiaz ari gara,
|
ez
Estatu partikular batez, hots, izan beharra daukana (ideiaren arabera) baden Estatua, Estatu razionala, ari gara suposatzen.
|
|
|
Herder-ek historia, ez bere goitik (Estatuak), baizik behetik ulertu gura du (herri gogoa). Izan ere, izaki zinez razional eta libre, norbere burujabe eta pertsona, ez gara bilakatzen
|
ez
Estatuan eta ez zuzenbide politikoan (Konstituzioan edo), baizik hizkuntzan eta hizkuntz komunitatean, hots, herri kulturan, herri gogoan. Beste gauza bat da, Estatuak hori badakiela, eta horregatixe berak bilakatu gura izaten duela meneko guztien hizkuntz eta kultur komunitate bakarra.
|
|
2008
|
|
|
Eskoziako oihartzunak iritsi zaizkigu gurera, eta badakigu han, nazio kulturala eta linguistikoa galduta ere, orain nazio politiko independente baten bila dabiltzala. Guztiarekin ere, ordea, naziotasunaren baliorik behinena nazioaren izaera bereizgarrian datza, berezkotasun berezian, giza kultura unibertsalari eskain diezaiokeen aniztasunean, eta
|
ez
estatua bezalako egitura politiko bat sortzean. Nazionalismo ekonomikoa aipatu izan dute eskoziar nazionalistek burujabetasunaren aldeko hautua aldezteko.
|
|
2009
|
|
|
Espiritu bat eta pentsamendu bat beti espainolista fanatikoa (puntarengoak liberalismo espainolean militarrak dira, ez intelektualak, ezta politikoak ere), berdin berdina agertzen dena behin eta berriro eskuinean zein ezkerrean, XIX. mendearen erdialdeko liberalengan bezalakoxea mende buruko sozialistengan; eta gero ere, darrai Caro Barojak,, cosas parecidas en cuanto a la lengua, la incivilización, etcétera [euskaldunenak], se repitieron de 1936 a 1939 y no en boca de radicales, sino de gentes de extrema derecha? 11. Antonio Arruti politiko eta kulturalki lurralde konkistatuan, eta eskola sistema (Elizakoa
|
ez
Estatukoa baino gutxiago) herratsuki kolonizatzaile batean hazi da, 50 urte geroago beste belaunaldi batek berdin berdin egingo duen bezala (Gandiaga, etab.).
|
|
2010
|
|
|
zerbait bada?; eta ez uste, neure txikia defendatzeagatik, munduarekin amets egiten ez dudanik: zuk ez bezala, ordea, nik Herrien Europan egiten dut amets,
|
ez
Estatuen Europan?
|
|
|
Bat: Gobernuarekin ari ginela negoziatzen eta
|
ez
Estatuarekin, eta alderdi popularrak ahalmen handia zeukala estatu aparatuetatik prozesua saboteatzeko. Eta bi:
|
|
|
Hasieran esan genuen: . Gu ari gara egiten prozesua
|
ez
Estatuarekin, baizik eta Gobernuarekin?. Baina gero esaten duzu:
|
|
|
beharrezkotzat joteko baldintzak aurreikusi zituzten. Guk ere geuk adostu genituzke geure artean eta
|
ez
Estatuak bere aldetik bakarrik finkatu.
|
|
|
gizakiok statu quo a beti —betiren beti, alegia— onartu izan bagenu, gaur egunean Harri Aroan egongo ginateke; eta badirudi Sobietar Batasunean —ez hartu nire iritzi hau Stalinen krimenak zuritzeko modu bat bezala, faborez! — jendeak ez duela goserik pasatzen tsarren garaian pasatu zuen bezala, eta hori ere —ez al zaizu iruditzen mundu honetan gaur dagoen izurririk eta injustiziarik handiena gosea dela? — zerbait bada...; eta ez uste, neure txikia defendatzeagatik, munduarekin amets egiten ez dudanik: zuk ez bezala, ordea, nik Herrien Europan egiten dut amets,
|
ez
Estatuen Europan...
|
|
2011
|
|
|
Beleak, gainera, ekintzaile hutsak dituk, aberatsei zilarrak eta urreak ebasten dizkietenak??; horrela ikasi nituen harengandik bertze erran batzuk, gogoan iltzatuta geratu zaizkidanak: . Originala eta diferente izatea duk, ez Elizak
|
ez
estatuak eta ez jende arruntak mundu honetan onartzen ez dutena?,. Guardia zibilak jostailutzat ditik kometak, baina airea ere badituk, ametsa ere badituk, dantza ere badituk; iraultza, berriz, aireak eta ametsak eta dantzak bat egiten duten tokian bakarrik duk posible?, eta abar.
|
|
|
Estatuak, estatu aparatu gisa soil soilik, ez baitzukeen bere etnonazionalismoaren araberako nazio eraikuntzarik erabat burutuko gizarte zibil horren esku hartze zuzenik gabe. Nazionalismoaren subjektua, guk dakigula, gizarte masa izan da,
|
ez
estatuaren kontrola zeukaten eliteak soilik. Hauen gidaritzapean, baina haren esku hartzez.
|
|
|
Estoniakoa bezalako hizkuntz gatazken erdian harrotu izan dira giza eskubideen aldeko leloak,
|
ez
estatu baten hizkuntz politikaz den bezainbatean. Milaka herri minorizatu eta zokoratu dago munduan, baina giza eskubideen ahotsa gutxitan entzungo da horien alde. Errusiar kolonoak eroso eta gozo zeuden Sobiet Batasunaren mendeko Estonian.
|
|
2012
|
|
|
Bortxarekin Estatuak daukan arazoa ez da morala, politikoa da. Baina askaera beraiek eman beharretik desertatzeko ihesbide arinena politikoentzat, arazoa politikotik moralera trukatzea da, orduan soluzioa gu hiritar guztion kontzientzien zeregina bihurtzen baita,
|
ez
Estatuaren eginbeharra. Urte guztiotan politika espainola tranpa hori egiten ari da bortxaren arazoan.
|
|
2014
|
|
|
1143 Gogora bedi aurretik, gerra napoleondarren garai giroan, arrakasta handikoa izana zela ARNDT, E. M., Der Rhein Deutschlands Strom aber nicht Deutschlands Grenze [orij.,. Der Rhein, Teutschlands Strom, nicht Teutschlands Grenze?, 1813], Dresden 1921 Orobat in: ID., Werke, 11 Teil, Berlin 1912, 37 Arndtek Frantzia eta Alemaniaren artean muga hizkuntzaren arabera markatzea galdegiten zuen(
|
ez
Estatuak elebakarra izan beharra, hots, hizkuntz nazioaren eta Estatuaren berdintasuna). Izan ere, muga horrek mendi kateekin kointziditzen zuela ohartarazten zuen, horrela muga hizkuntzazkoa, geografiko, naturala?, historikoa eta estrategikoa bat zetozela.
|
|
|
batez ere galtzaileak zer juzga lezakeen arrazoizkoena. Oro har, ez nazio (etnografiko) aren,
|
ez
Estatuaren kontzepturako gertatzen dira Renanen ekarpenak oso interesgarriak ezein zientziarentzat, soziologia, historia, etc. Izatekotan, patriota frantsesentzat izan dira baliotsuak, ikusi izan denez (edozein mistika patriotikorentzat izan litezke): Nazioa espiritu bat da, arima bat...
|
|
|
Frantsesentzat Nazioa (komunitatearen) ideia da, ideala; Estatua dominazioaren errealitatea. Horrela maiz ikusten da hiritar frantses askok jarrera oso kritikoak dituela Estatuarekiko, baina inoiz ez Nazioarekiko; hiritar frantsesaren identitatea eta autokontzientzia Nazioan dagoela ainguratua,
|
ez
Estatuan. –Nazio frantsesak?
|
|
|
–nazio alemana? versus. La Nation?),
|
ez
Estatu aleman batzuk bakarrik eta bakoitza bere aldetik. Hizkuntza eta nazioa denentzat badoaz ere loturik, lotura horren garapena autore bakoitzak bere gisara egin du.
|
|
|
erabakitzen du, ez geografiak; hots,, nondartasuna? pertenentzia familiarrak edo jatorriak erabakitzen du,
|
ez
Estatuak. Gaur berton:
|
|
|
Liburu berean ikus daiteke, ordea, oso diferentea dela Estatu modernoak bere legitimazio eta dominaziorako tresna gisa historia total faltsifikatzea eta tradizioak inbentatzea, eta, esaterako, Eskozia garaituak eta bortxaz Ingalaterrari batuak Bategitearen aurkako protesta bezala, inbentatzea? horiek (XVII) 2140, edo nagusitasun kultural irlandarraren aurka errebolta bezala (XVIII) 2141, edo espiritu erromantikoaren fantasiak bezala (XIX) 2142; edo XII. mendeko kronista batek, inbentatzea? 2143, edo XIX. mendeko kulturazale batzuek egitea kultura galestarraren gainbeherako larrian(, decay and revival?) 2144,
|
ez
Estatuaren zerbitzuan, Estatu propiorik eta aterperik gabe aurkitzen direlakoxe baizik2145 Mitoa arrazoimen tipo bat da, irrazionalentzat baino ez da irrazionala honezkero, eta haren funtzio sozialak konplexuak izaten dira gizarte guztietan2146.
|
|
|
Teoria honetan eskubideak eta zuzenbidea Estatua baino lehenagokoak dira (eta lotesleak Estatuarentzat); aginteak herriaren izenean agintzen du. Amerikako basoetan suitzar batek eta indio batek elkarrekin dagiten tratuak, ezein Estaturen presentziarik gabe ere biak ala biak obligatzen ditu, inork inori hitzemateak pertsonarekin zerikusia baitu,
|
ez
Estatu arauekin. Hobbesena agintearen eta ordenaren filosofia bada, Lockerena giza eskubideen eta askatasunarena da.
|
|
|
beti artifiziala da, gerraren(, creazione brutale della forza?) edo diplomaziaren ekarpen mudakorra; logikoki lehena eta iraunkorra beti nazioa da, Estatua beti bigarrentiar eta aldabera1011 Askatasun indibidualaren etxea ere nazioa da; Estatuan jendeek eta herriek ez dute egiaz euren eskubiderik, nagusien jabetasun soila dira, larrearen edo ganaduaren antzera: , non possono volere né sono capaci di diritto; sono servo gregge, materia da contrattare o da cedere come il campo o il giumento? 1012 Zuzenbide Internazionala, konkluditzen du,
|
ez
Estatuen, baizik nazioen arteko harremanen zuzenbidea da. –Il Diritto di Nazionalità è il fondamento di tutti gli altri diritti tra le nazioni?.
|
|
|
1882ko maiatzaren 11n. Zer da nazioa?? konferentzia sonatua eman du Sorbonan; mirabilia bat askorentzat, beste hainbesterentzat deus ez baliagarria ez nazioaren eta
|
ez
Estatuaren definizio gisa, ez historian, ez soziologian eta ez zientzia politikoetan; baina eragin itzel ukaezinekoa, nazionalismo tipo baten Charta Magna bilakatu baita, nazionalismo horrexen eraginez (nazionalismo, liberal, frantsesetik José Antonio Primo de Riveraren falangera) 270 Konferentziaren jatorrian, gerra pasa eta hamabi urtera, ez dago gai hori galdegiten zuen mugon edo kanpotiko motiboren bat, soil momentuko Renanen egoera psikologiko eta intelektual deserosoa baizik:
|
|
2015
|
|
|
Zergatik ez hamazortzi urte bete zenituenean, tesia amaitu zenuenean, lanean hasi zinenean, edo titularitatea lortu zenuenean? Zergatik
|
ez
Estatu Batuetan bizi zinenean, zeinetan errepideak eraiki zituzten hiriak eraikitzen hasi aurretik. Zergatik ez Gabonetan edo zure urtebetetzean?
|
|
|
Biztanleriatik ia %19 da ez alemana. (Bilbon, adibidez, %2, 5 baino ez da
|
ez
Estatu espainolekoa; Madrilen %5). Gainera, etorkinotako gehienek badakite espainolez mintzatzen Bilbora/ Madrilera jin/ joan baino lehen; Alemaniakoek ez dute alemana jakiten).
|
|
|
Ba dortokak geratuko direla, eta jende hori, hamaika milioi pertsona geratuko direla artxipelagoan. Eta ez Fidelena, ez Raúlena,
|
ez
Estatu Batuetako gobernu botere gosearena, artxipelagoan galderak erantzuten dituen jendearena izango delako Kubako geroa.
|
|
2016
|
|
|
Bizi dena bizi dela ez dakigunean guretzat hilik balego bezala baldin bada, gu bizi garenean ere besteek ez badakite bizi garela, ez ote da pixka bat hilik bageunde bezala? Horrelako galderak egin zizkion Alsinak bere buruari don Benitoren eskutitza jaso ostean, eta horrelako galderak egiten dizkio oraindik ere, Sondikako aireportuan lur hartzera doazela jakinarazi berri dieten honetan, nahiz eta sumatu edo, hobeto esanda, nahiz eta jakin galdera horientzat ez duela erantzunik topatuko,
|
ez
Estatu Batuetan, ez orain lehenengoz zapaltzera doan Euskadin.
|
|
2017
|
|
|
Gaur egun, estatuak desagertu behar ote duen eztabaidatzen omen dute neoliberalek, liberalek, kosmopolitarrek eta sozial-demokratek, baina gaur egungo testuinguruaren muina ez da estatua ezabatzea, baizik eta, berriro ere, herria desjabetzea, hartara estatua erantzule izan dadin soilik jabeen aurrean,
|
ez
estatuko bertako langile klase lurraldetuaren aurrean.
|
|
|
Historiari buruzko narrazio gailendua, dakigunez, gailenduen kontakizuna da187 Nazio minorizatzaileak ezarritako ordena soziolinguistikoa, hots, nazio minorizatuko hiztunak ele biko bilakaraztea, iraganeko nazio boteretsuen hizkuntza politikaren ondorioa izan da. Nazioaz mintzo gara, eta
|
ez
estatuaz, eta jakinaren gainean mintzo gara hizkera horretan. Izan ere, nazio batek beste nazio bati bere hizkuntza inposatzea ez baita estatu kontu hutsa, estatuarekin bat egiten duen nazio osoaren interesak daude tartean.
|
|
|
–Epaitzeko eta gobernatzeko boterea? gizadi edo gizajendearena da, jendartearena, nor bakoitzarena, ez Printzearena,
|
ez
Estatuarena. Eta, printzipioz, jendeak erabaki ahal izan luke egiteko horiek nola berak antolatu.
|
|
|
Iraultzondoko mugimendu gisa, XIX. mende hasieran, batez ere indar kontserbazale eta errestaurazaleen(, kontrairaultzaileen?) aurka ahalegindu da, arrakasta diferentearekin Europako Estatu ezberdinetan. Liberalismoaren ardatza izan da gizakia, bere arrazoimenari eskerrak, izaki autonomo(, bere legea berak daukana?) eta bere buruaren nagusia bera izateko aski trebe delako ustea; beraz, gizon emakumeak bere burua ongienik libertatean burutzen duelakoa,
|
ez
Estatuaren eta ez Elizaren abaro beharrik gabe. Norbere jabetasun eta kontzientzi askatasunaren printzipioa, hitz batean, protestantismotik merkatu ekonomiaraino historia egiten.
|
|
2018
|
|
|
Gizabanakoaren figura, orain, maizegi irudikatzen da borrokarako uniformea jantzita eta armak astintzen. Gure garai honetan, ez da ezustekoa ez askatasun indibidualaren erretorikaren koiuntura hau,
|
ez
estatuaren boterearen hazkunde alimaleko hau, kontratuaren doktrinaren eragina zabaltzen ari baita bizimodu sozialaren zoko moko intimo eta sakon gehienetara. Hortik ateratzen den ondorioa da kontratuak bere existentziaren beraren baldintzak higatzen dituela.
|
|
|
Biztanleriatik ia %19 da ez alemana. (Bilbon, adibidez, %2, 5 baino ez da
|
ez
Estatu espainolekoa; Madrilen %5 Gainera, etorkinotako gehienek badakite espainolez mintzatzen Bilbora/ Madrilera jin/ joan baino lehen; Alemaniakoek ez dute alemana jakiten). Arrazoi eta historia franko ezberdinak bokaleratzen dira Koloniako immigrazioan:
|
|
2019
|
|
|
–Eskertzen dizut, baina ez zait komeni. Ez dut ezertxo ere jakin nahi ez gorteko azpikeriekin,
|
ez
estatuko politikarekin, kendu zion hitza Waldsteinek, bere etorkizunean pentsatuz, ez baitzuen etsairik nahi gortean gailentzeko borrokan zebiltzan alderdietan, ez espainiarrean ez bohemiarrean, ezta Austriako artxidukearen aldekoan ere.
|
|
2020
|
|
|
Zentzuzkoa dirudi oinarrizko hornigai funtsezko batzuei lotutako produkzioaren kokapena birplanteatzeak (elikadura eta osasun gaiak, bereziki) eta beste horrenbeste egiazki estrategiko edo giltzarri diren zenbait produkturena. Baina enpresek eta gizabanakoek erosten dituzten ondasun eta zerbitzu arruntetan, haiek erabaki lukete, eta
|
ez
Estatuak, zeina askotan lobby protekzionizten interesen txotxongiloa izaten den27 Lehen aipatutako inportazioen menpekotasunetik eratorritako arriskuen aurrean enpresek aukera estrategikoak egin dituzte: haien produkzioa zenbateraino internalizatu (hau da, enpresak berak egin) eta zenbateraino kanporatu (hau da, beste enpresei erosi); zenbateraino ekoitzi just in time edo zenbateraino biltegiak eratu enpresan bertan; zenbateraino kontzentratu erosketa hornitzaile gutxi batzuetan edo zenbateraino dibertsifikatu hornikuntzak...
|