Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 7

2007
‎Hezkuntza esparruan, gizarte kontrol hori eta gardentasun betebehar hori modu zuzenagoan ezarri zaie guraso, irakasle eta ikasleei, botere publikoei baino. Beraz, gizartearen esku hartzeari eman zaio lehentasuna, eta ez estatuaren esku hartzeari.
‎Hori dela eta, ez da onartzen, adibidez, autonomia erkidego batek, udal batek, etab. Espainiako Erresuma demandatzea, erakunde horiek gobernu antolakundeak direlako eta demanda jartzeko legitimazio aktiborik ez dutelako. Izan ere, GEEAren arabera, gobernu erakundeak dira ez Estatuko organo nagusiak bakarrik, baita eginkizun publikoak gauzatzen dituzten agintariak ere, horiek organo zentralekiko duten autonomia maila gorabehera (GEEAren erabakia, 2004ko otsailaren 3koa. Eusko Jaurlaritza versus Espainiako Erresuma kasua?).
‎Are gehiago, Estatuko lege baten eta autonomia erkidego bateko Gobernuaren dekretu baten artean gatazka hipotetikoa sortuz gero, ez da hierarkia printzipioa aplikatzen, eta baliteke autonomia erkidegoko dekretua aplikatu behar izatea eta ez Estatuko legea (legea izan arren), kasu horretan eskumena autonomia erkidegoarena baita, eta ez Estatu zentralarena. Kasu horretan, giltzarria eskumena da eta ez hierarkia.
‎Are gehiago, Estatuko lege baten eta autonomia erkidego bateko Gobernuaren dekretu baten artean gatazka hipotetikoa sortuz gero, ez da hierarkia printzipioa aplikatzen, eta baliteke autonomia erkidegoko dekretua aplikatu behar izatea eta ez Estatuko legea (legea izan arren), kasu horretan eskumena autonomia erkidegoarena baita, eta ez Estatu zentralarena. Kasu horretan, giltzarria eskumena da eta ez hierarkia.
‎Ikuspegi juridikotik, Parlamentuko araudiak arau bereziak dira: botere legegileak ematen ditu, eta legeak ez bezala (bi ganberetan egiten dira izapideak), ganbera bakoitzeko araudia ganbera horrek soilik onesten du eta ez da bestetik igarotzen (Kongresuak bere araudia onesten du, eta Senatuak berea); prozedura berezia erabiltzen dute, erregeak ez ditu sendesten, eta Gorte Nagusietako Aldizkari Ofizialean (eta ez Estatuko Aldizkari Ofizialean) argitaratzean indarrean sartzen dira. Edonola ere, Konstituziotik zuzenean eratorri dira, eta Konstituzioan zuzenean sartuta daude (azaroaren 18ko 101/ 1983 KAE), eta, beraz, lege lerruneko gainerako arauen maila bera dute eta arau horiekin parekatuta daude.
‎Estatuburuaren ahalmen ikaragarrien artean legeak zuzenean aldarrikatzea zegoen, Gorteetatik igaro gabe. «Onurabide Lege» izenekoak ziren, 1938ko eta 1939ko Legeek atxikitako ahalmen berezien arabera emandakoak (hala ere, aukera hori Francori soilik erreserbatzen zitzaion, ez Estatuaren buruzagitzan oinordeko zuenari). Hori baieztatu egin zuten bai Gortegintzarako Legearen Atarikoak bai Estatuaren Lege Organikoak, lehenengo xedapen iragankorraren II. paragrafoan.
2008
‎Beste batzuen ustez (MARTÍN QUERALT), 86 artikulua lege erreserbaren printzipioarekin lotu behar da (31.3 artikulua); hori dela eta, lege dekretua lege erreserbapean ez dauden gaiak arautzeko bakarrik erabil daiteke. Ondorenez, lege dekretuak erabilita, ezin daiteke tributurik eratu, ezta horren oinarrizko osagairik aldatu ere; beste hitz batzuez esanda, lege dekretuek ez dute balio tributuak ezartzeko, ez Estatuaren tributuak ukitzen dituzten onurak emateko ere.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia