|
2013
|
|
|
Arrantxo nagusiaren ingelesezko jarduna
|
euskarazkoa
baino luzeagoa izan zen. Bost minutu zeraman hizketan, eta ez zuen ematen bukatu behar zuenik.
|
|
2015
|
|
|
Kontuak kontu, niri ZlOko hau bigarren mailako itzulpena iruditu zait, zeinak beharbada kontenta baitezake irakurle despistatua, gaiaren irakurketa azaleko bat egingo duena, baina inolaz ere ez da nahikoa izango Jerry A. Coyneren jatorrizko testuaren zorroztasun eta sotileziaren premia duen edonorentzat. Zoritxarrez,
|
euskarazkoa
ez zait iruditu argia, ez ederra. Hain gutxi, eredugarria.
|
|
|
Fideltasunaren garrantzia azpimarratzen dut beti, asko kezkatzen bainau itzulgarritasun biunibokoak: hizkuntza guztia deskolokatuta egonik, sarri askotan ez da samurra izaten
|
euskarazkoa
irakurri eta jakitea jatorrizkoan konkretuki" zer" egon den. Aurkitu dudan azken adibidea aldatuko dut hona.
|
|
2016
|
|
|
Halaz ere, guri gehien inporta zaiguna euskal itzulpena litzateke. Bada, erdal lanarekin batera,
|
euskarazkoa
agertu baitzitzaigun: Erle gobernatzalleen guidariya edo erleac gobernatzeco modua.
|
|
2017
|
|
|
Ondorioz, batzuk eta besteak ados, egokiena bi liburu editatzearen aukera nagusitu zen. Erdarazkoa iaz argitaratu zen, 24 Relatos navarros izenburuarekin; honoko hau da
|
euskarazkoa
.
|
|
|
Baina Blascok dio agiri hori faltsua dela eta hitza beranduago sartutakoa.89 Gaztelaniaz zein penintsulako toponimian oso hedatua den vega terminoa iberiar jatorrikotzat jo izan da. Larramendik
|
euskarazkoa
zela zioen: " Vega, es voz vascongada, bega, beguea, o de bera, tierra baja, como lo es la vega".
|
|
|
Olazagutia/ Olazti/, Sopelana/ Sopela. Lehenengoekin ez dago arazorik, erderazkoa/
|
euskarazkoa
baita aukera. Baina besteetan, zein hartu behar da erreferentzia gisa, forma osoa ala laburtua?
|
|
|
Kontua da zeintzuk bai eta zeintzuk ez. Batzuentzat aski da bi hizkuntzetako hitzek antz apur bat izatea
|
euskarazkoa
latinetik hartua dela baieztatzeko. Latina eta greziera indoeuroparrak dira, estepa eurasiarrean sortuak, eta Mediterraneo aldera heldu zirenean hango hizkuntza eta kulturetatik edoski zuten.
|
|
|
1) esan dugu islan ugari agertzen den mene, mini (Arramene, Barumini) gure mehe ren aurrekoa dirudiela, gurean ere arrastoak utzi dituena (Urmeneta, Garatemenea) eta ‘txikia’ zentzua izango zuela jatorrian, semantikoki egungo esanahitik hurbil dagoena; ondorioz, latineko minimus ez litzateke emalea baizik eta hartzailea. 2) soro/ solo usu agertzen da islako toponimian; horrek oso gaitza egiten du
|
euskarazkoa
latinetiko solum etik etortzea. Gainera solum ek ez du laborantza lurra esan nahi.
|
|
|
Edozein modutan ere, orduko herri euskara arruntera egokitze lana besterik ez zuen egin itzaultzaileak, eta ez inondik ere egungo itzulpen literal antzu gogaikarririk. Alde horretatik, esanen nuke, erdarazko idazkera ofizialak sobra dituen esapide antzu asko sahiestu eta, herri hizkera xuhurrera bilduz ederki arindu eta erraztua dagoela
|
euskarazkoa
.
|
|
2018
|
|
|
27. Iruñeko literaturaren historia,
|
euskarazkoa
eta gaztelaniazkoa
|
|
|
1.1. Iruñeko literaturaren historia,
|
euskarazkoa
eta gaztelaniazkoa
|
|
|
joera dago egungo gaztelaniaz azaltzen errazak ez diren hitzak euskarazkotzat jotzeko, azalpen argirik gabe: Irunberriko hiztegian (Ibañez, 2006), esaterako, txilindron edo modorro euskal jatorriko hiztzat ageri dira, baina, bestelako azalpenik gabe, ezin jakin benetan latinetik datozen maileguak diren eta Irunberrira euskararen bidez ailegatu diren, ala zuzenean gaztelaniatik edo erromantze nafarretik, edo jatorrian
|
euskarazkoa
zen hitza denborak eta erdarak higatu eta aldatu duten, zentzua eta forma ilunduz. Halaber, kontuan hartu behar dugu jatorrian euskal hitz direnak gaztelanian sartzen diren unetik ihartu egiten direla eta ez direla dagoeneko euskarazko hitzak, baizik eta tokian tokiko gaztelaniarenak; hau da, erdal hiztunak zaborra esaten duenean ez dela euskaraz hitz egiten ari, tokiko gaztelaniaz baizik.
|
|
|
27. Iruñeko literaturaren historia,
|
euskarazkoa
eta gaztelaniazkoa. Juan Karlos Lopez Mugartza Iriarte 555
|
|
|
Anales liburuan, gehienetan izen erromantzea erabiliz mintzo da nafar hiriburuaz, eta batzuetan,
|
euskarazkoa
, eta uste du euskarazkoa zaharragoa dela. Dena den, liburu horretan, aipatu zuen Leobigildok penintsularen iparraldean eginiko kanpaina militarraren ondorioz, Vitoriaco sortu zela, baina ez da Gasteiz, zeren arabar hiriburua Antso Jakitunak sortu baitzuen" en el sitio de la pequeña aldea llamada antes Gasteiz".
|
|
|
Anales liburuan, gehienetan izen erromantzea erabiliz mintzo da nafar hiriburuaz, eta batzuetan, euskarazkoa, eta uste du
|
euskarazkoa
zaharragoa dela. Dena den, liburu horretan, aipatu zuen Leobigildok penintsularen iparraldean eginiko kanpaina militarraren ondorioz, Vitoriaco sortu zela, baina ez da Gasteiz, zeren arabar hiriburua Antso Jakitunak sortu baitzuen" en el sitio de la pequeña aldea llamada antes Gasteiz".
|
|
|
Aita Beraren Euskal Iztegitxua nafar hiriburuan inprimatu zen 1909an, eta inprenta oinean Iruña ageri da. Eta Sanferminetako foileto batean bi izenak ageri dira izenburuan,
|
euskarazkoa
eta gaztelaniazkoa, hurrenez hurren: " Iruña.
|
|
2020
|
|
|
Baina, jakina, itzulitako testua" deshizkuntza" batean badago, ez da inoiz errepikapenaren gurpilean sartuko. Gehientsuenetan, horren aukerarik ere ez du izango hiztunak, zeren,
|
euskarazkoa
irakurri ezinik, erdarazkora joko baitu. Eta badakigu non egoten den erdarazkoa maiz:
|
|
|
" Itzulpegintzaren kalitateak erabakiko du gure hizkuntzaren egoera. Itzulitako testua deshizkuntza batean badago,
|
euskarazkoa
irakurri ezinik erdarazkora joko dugu".
|
|
|
paraleloan jarri nahi nituen, solasaldi bakarrean, bi tren poetiko ezberdinak, bi bien arnasketak eta jarioak erkatzeko. Bata
|
euskarazkoa
, bestea gaztelaniazkoa, jardunaldien hizkuntza zena. Biek nire irakurketa goiztiarren altxorrean distirant diraute.
|
|
2021
|
|
|
Gogoan dut liburu bati hiru kritika diferente egin behar izan nizkiola (euskarazko bertsioari
|
euskarazkoa
, gaztelaniazko bertsioari euskarazkoa, gaztelaniazko bertsioari gaztelaniazkoa). Ez dut gogoan hiruretako zein publikatu zen azkenean.
|
|
|
Gogoan dut liburu bati hiru kritika diferente egin behar izan nizkiola (euskarazko bertsioari euskarazkoa, gaztelaniazko bertsioari
|
euskarazkoa
, gaztelaniazko bertsioari gaztelaniazkoa). Ez dut gogoan hiruretako zein publikatu zen azkenean.
|
|
2022
|
|
|
Gauza batean ez dira oso fin ibili: gaztelerazko bertsioa jarri dute, eta
|
euskarazkoa
falta esaldi nagusian.
|