|
2000
|
|
|
. Estreinaldia martxo aldera egitea espero dute estatu osoan; Euskal Herrikoa baina, bereziki zainduko dute. Horren harira,
|
euskarazko
bertsioa ere izango du, Txemi Arratibel ataundarrak egina.
|
|
|
(Estatu mailan ere berak gorpuztuko du). Bestalde,
|
euskarazko
bertsioan Jose Ramon Soroiz izango dugu tronpetajolea. Interesgarria izan liteke beraz, bi bertsioak ikustea, bien antzezteko erak ezberdinak izango baitira.
|
|
|
" Manolito lau begi"
|
euskarazko
bertsioa urte hasieran estreinatu ondotik, zer moduzko harrera izaten ari da Estatu mailan?
|
|
|
Dar Darren ekoizpen guztiak euskaraz estreinatuko dira, gaztelerazko bertsioa gerorako utziz. " Ametsak amaitu dira" obran kasu, Antonio Hernandezek zuzendari laguntzaile euskalduna izango du alboan,
|
euskarazko
bertsioa eratzen lagun diezaion.
|
|
2001
|
|
|
Izan ere, nahiko buruhauste izan zituzten boleroak euskaratzeko orduan: " Hasieran pentsatu genuen
|
euskarazko
bertsioan kantuak gazteleraz uztea. Gero, ordea, muntaiarekin hasi ginenean konturatu ginen kontraste handiegia egiten zuela.
|
|
|
Mementoz, «Muerte accidental de un anarquista» izango dugu ikusgai. Urriaren 25ean
|
euskarazko
bertsioa estreinatuko dute Getxoko Antzerki Jaialdian eta ordutik aurrera Euskal Herriko txoko bazter ugaritan ikusi ahal izango da
|
|
|
Loli Astorekak, Begoña Bilbaok, Itziar Rekaldek, Carmelo Muñozek eta Xabier Agirrek, hain zuzen ere. Jose Kruz Gurrutxaga Muñozen ordezkari izango da
|
euskarazko
bertsioan. Bambulo bezala, antzerki obraren gainontzeko pertsonaiak ere karikaturizatuta daude:
|
|
2002
|
|
|
Baina, tira, ohitzen zara azkenean". Gaur egun muntaia gehienak gazteleraz egiten dira lehenik eta ondoren, oso denbora gutxian,
|
euskarazko
bertsioa lantzen da. Alde horretatik lan hau pribilegiatua dela uste du zuzendari laguntzaileak:
|
|
|
Alde horretatik lan hau pribilegiatua dela uste du zuzendari laguntzaileak: " Ia hasieratik hasi baikinen
|
euskarazko
bertsioa lantzen".
|
|
|
Vaivenen azken lanaren sormen prozesua batez ere gazteleraz gauzatu da, eta hortaz,
|
euskarazko
bertsioak izaera propioa izan zezan, ahalegin berezia egin behar izan du Nagore Aranburuk. " Euskara ikuslearengana gerturatzeko tresna gisa erabili nahi izan dut.
|
|
|
Horrez gain, idazlea ere bada, eta katalanez idatzi ditu beti bere lanak. «Olga», gaztelaniara itzulia eman zioten argitara, eta orain
|
euskarazko
bertsioa ezagutu du, Mari Jesus Iartzaren eskutik.
|
|
|
Eta gainera, Alex Angulo eta Ramon Barea jartzen ditu aurrez aurre. «Euskal Herria» gaztelaniaz plazaratu da, baina
|
euskarazko
bertsioa ere izango du aurrerago.
|
|
2003
|
|
|
Sufrimenduaren mapa (osatugabea) liburua, Euskal Herrian 1968tik aurrera indarkeriak, giza eskubideen bortxaketek, eta askatasunaren aurkako erasoek sortutako oinazea oinarri duen datu bilketa irekia da, eta euskal gatazkaren eraginez mina sentitutako guzti guztiak hartu nahi izan ditu kontuan, zeharo alboratuz pairatzaileak gatazka horren zein aldetara lerratutakoak diren. Euskaraz eta gaztelaniaz eskaintzen da bere mamia
|
euskarazko
bertsioa Xabier Aranburu" Artzai" ri zor zaio, baina edozein dela ere Sufrimenduaren mapa (osatugabeak) dioenaz jabetzeko hautatzen den hizkuntza, eta edonor irakurlea, ziur egon daiteke berak maite dituenen sufrikarioa ikusiko duela bertan islatua… baina baita bere arerioena ere!
|
|
2004
|
|
|
Erein argitaletxeak plazaratutako Poeta New Yorken Federico Garcia Lorcak 1929 eta 1930 urteetan idatzitako Poeta en Nueva York olerki liburutik Juan Luis Zabalak eginiko
|
euskarazko
bertsioa da. 1898an Granadan sortu zen Garcia Lorca, Rafael Albertirekin batera 27ko belaunaldiko poetarik ezagunena dena.
|
|
2006
|
|
|
Bere azken zenbakian, Senez aldizkariak honakoak eskaintzen ditu: Joxerra Garziak itzulitako Bertolt Brechten lan aurkitu berri batzuk, Fernando Reyk Antonio Tabuchiren Sostiene Pereira itzultzean aurkitu zituen amarru modukoak, Bego Montoriok galegotik itzuli izan dituen obren ibilbidea, Ibon Uribarrik Schiller-en
|
euskarazko
bertsioaz eginiko azterketa, euskal itzulpengintzak ikus entzunezkoetan egin duen bidearen berri ematen duen Josu Barambonesen lana, komikien itzulpenaz Bego Montoriok egindako ikerketa, Alfontso Mujikak Hiztegi Batua terminologia zientifiko teknikoaren arlotik begiraturik aurkitu dituen elkarguneak, estuguneak eta gurutzaguneak; Amaia Lasherasek eta Lorea Arrietak osatutako Ortotipografiari buru...
|
|
|
Antzinako herriek gauzen zergatia nola ulertzen zuten eta huraxe azaltzeko erabiltzen zituzten kontakizunak direnez, gaia laburbiltzen duen bertso sorta bat darama ipuin bakoitzak bukaeran berekin. Gerok kaleratutako
|
euskarazko
bertsioan, bertso laburbiltzaile hauek Aitor Elexpuru bertsolariak moldatuak izan dira.
|
|
|
Produktua kanpotik datorrenean, Harry Potter kasu, beti multinazionalak irabazten du. Publizitate inbertsio aldetik, beste hizkuntza batean dagoen liburuaren euskarazko bertsioaren eskubideak lortzen dituzu,
|
euskarazko
bertsioa promozionatzen ari zara eta konturatu gabe, agian, orijinalari indarra ematen diozu. Musikan antzekoa gertatzen zaigu:
|
|
|
I. Gomez. Kasu konkretu horretan, nik ikusten dudan arazoa da
|
euskarazko
bertsioa beharbada zineetan ere estreinatu izan balitz lagungarria izango zela liburua euskaraz saltzeko. Euskal produktu gehiago baleude fenomeno mediatiko horren baitan, lagungarria izango litzateke.
|
|
|
Liburuekin desberdintasuna dago. Euskal musika kontsumitzera ohitua dagoenak hala egingo du, baina seme alabak Harry Potter-en liburua eskatzen badu, gurasoak zuzenean erdarazko bertsioan pentsatzen du eta baita dendarien %90ak ere; nahiz eta
|
euskarazko
bertsioa egon, lehenengo erdarazkoa aterako du. Jada ez da euskarazko bertsioa hobesten, alderantziz baizik.
|
|
|
Euskal musika kontsumitzera ohitua dagoenak hala egingo du, baina seme alabak Harry Potter-en liburua eskatzen badu, gurasoak zuzenean erdarazko bertsioan pentsatzen du eta baita dendarien %90ak ere; nahiz eta euskarazko bertsioa egon, lehenengo erdarazkoa aterako du. Jada ez da
|
euskarazko
bertsioa hobesten, alderantziz baizik. Gure garaitik datorren kontua da hori, oraindik gainditua ez dagoena.
|
|
|
Produktua kanpotik datorrenean, Harry Potter kasu, beti multinazionalak irabazten du. Publizitate inbertsio aldetik, beste hizkuntza batean dagoen liburuaren
|
euskarazko
bertsioaren eskubideak lortzen dituzu, euskarazko bertsioa promozionatzen ari zara eta konturatu gabe, agian, orijinalari indarra ematen diozu. Musikan antzekoa gertatzen zaigu:
|
|
2007
|
|
|
Badu kronika luze eta argitsu bat The theory no one wants to hear (Inork aditu nahi ez duen teoria) izenburupean. Aipatu artikulu horien denen loturak, Magnus Linklaterren artikuluaren
|
euskarazko
bertsio laburtua eta Alan Ebringerrek MAFFeko aditu taldeari aurkeztu zion txostena euskaratuta aurkituko ditu nahi duenak www.izorrategi.org/ebringer gunean.
|
|
2009
|
|
|
Euskadiko Filmategiak webean
|
euskarazko
bertsioan, omen, baina gaztelania garbian dioenez, Euskal Herriak sortzailerik interesgarrienetakoa galdu zuen argazki dendako lanari buru belarri ekin zenionean…
|
|
2011
|
|
|
Zuzentzailea ere badaukagu eta hari ere kontrola egiten diote ondoren, baita bikoiztaileari ere. Kuriosoa da guk perfektu idatzi behar dugula, luparekin begiratzen da
|
euskarazko
bertsioa, baina ingelesez laburduraz beteta idazten dute [jatorrizko idatzizkoa ere izaten dute lagungarri] eta gaztelaniazko itzulpenean nahi dutena egiten dute, akats handiak ikusita nago ni. Euskarazkoan zorrotzagoak dira, jendeak telebista euskaraz ez ikustearen arrazoia egongo balitz bezala itzulpenean, baina nire ustez arrazoia ohituran datza.
|
|
2015
|
|
|
Odriozolak uste du Electronic Arts (EA) eta enparauek euskarazko jokoak merkaturatzea" ezinezkoa" dela. Azaldu digu EAri eskaera luzatu zitzaiola FIFAren
|
euskarazko
bertsioa ateratzeko. Multinazionalak erantzun zuen kodeak ireki eta prest legokeen edonori aukera emango ziola itzulpena bere kabuz egiteko… baldin eta jokoaren 100.000 ale salduko zirela ziurtatzen bazuen.
|
|
2016
|
|
|
Eta hori akatsa da. Akatsa den bezala Asisko Urmenetari, itzultzailea izanik, egiletza aitortu izana
|
euskarazko
bertsioan, eta itzultzaileari inolaz ere ez dagozkion erabakiak hartzea oin oharrak eta bibliografia desagerraraztea onartu izana, hark" zer monografia mota irakurriko lukeen" aintzat hartuta. Hortxe baitago, naski, koxka nagusia.
|
|
2018
|
|
|
Vikidia garatuenak frantsesez eta danieraz daude. Frantsesezko bertsiotik eduki asko hartu eta itzuli dituzte euskarara, eta egokitu
|
euskarazko
bertsiorako. Hala, euskarazko Vikidiak 1.000 artikulu inguru ditu.
|
|
|
Galderen erantzunak Juan Luis Biguri Vikidiaren
|
euskarazko
bertsioaren sortzaileak eta Txikipediaren bultzatzaileak eman dizkigu. Egitasmoa buruan zutenei bereziki garrantzitsua iruditu zaie umeentzako entziklopedia Wikipedian egotea, hain zuzen ere, euskaraz eduki bila hasten direnean ia erabat Wikipediara jotzen dutelako.
|
|
|
Hor, bai, erritmoa, bizitasuna, eroaldi kolektiboa... dena jaso eta sentiberritu behar zen". Emaitzarekin gustura dago, nolanahi ere; eta azken irakurraldietan" disko bat jartzea bezain atsegina" iruditu zaio
|
euskarazko
bertsioa.
|
|
|
Hurrengo itzuli zuen liburua ere Muñoyerro lagunarena izan zen, eta orduan Maria Dolores Agirre irakaslearekin batera egin zuen. En la luna tambien se habla vascuence zuen izenburua zientzia fikzioko liburuak eta
|
euskarazko
bertsioa (Illargian ere euskeraz) gaztelaniazkoarekin batera argitaratu zuten. Ilustrazioak Urretak berak eginak izan ziren.
|
|
|
Zapalketen aurkako nobela dela esan zuen 2003an (lesbianak, transak, langileak, beltzak, prostitutak dira pertsonaia nagusiak). Eta
|
euskarazko
bertsioaren hasieran hurrengoa dio: " Zapalkuntza, erresistentzia eta harrotasuna bizi duen norbaiten ahotsa da".
|
|
2021
|
|
|
Egun batean, ordea, ezustean entzun zuen irratian, Kontrairo taldeak kantaturik. Jatorduen osteko kantaldietan erdaraz jaso, eta
|
euskarazko
bertsioa ekarri zuten, Mexikon, Alemanian, Errumanian, Hawaiin edo Zanzibarren beste batzuek egin antzera.
|