2007
|
|
Bestalde, harreman sareko euskaldunen dentsitateari dagokionez, familian eta lagunartean ezinbestekoa da senide edo lagun guztiek euskaraz jakitea, euskaraz hitz egingo badute: bietan ere, denek euskaraz dakitenean, nagusiki euskaraz hitz egiten dute, baina nahikoa da norbaitek
|
euskaraz
ez jakitea nagusiki erdaraz egiteko.
|
2008
|
|
" Paradoxo" bat topatu dute eta hori Euskal Herri osoko: " Jende gehienak [euskara] euskal kulturaren eta nortasunaren oinarrian kokatzen du(...) baina aldi berean
|
euskaraz
ez dakiten askok ere beren euskal nortasuna eta euskal kulturaren parte izatea onar dadin eskatzen dute, euskararen ezagutza euskal nortasunaren eta kulturaren ezinbesteko baldintza denik ukatuz" (Euskal nortasuna..., 2006: 140).
|
|
(hirugarren ugariena). Nabarmentzekoa da ere bai, nahiz eta
|
euskaraz
ez jakin, %27, 7ek Oinezera hurbildu direla hezkuntza euskaldunaren alde eginez.
|
|
Bada hor, merkatuko joerak aipatzerakoan, erro erroan egin behar den bereizketa bat. Izan ere, orain arteko zenbakietan zarauztar guztiak hartu ditugu aintzat, elebidunak eta
|
euskaraz
ez dakitenak bereizi gabe. Eta, noski, arras ezberdinak dira batzuen eta besteen jokabideak.
|
2009
|
|
Kasu ehunekoen amarruari jartzen du eskemaren bazter batean, eta arrazoi begi bistako bategatik diogu hori: izan ere, Izagirrek (2004) gaztigaturiko moduan, telebistaren arloan ehunekoak ematerakoan zaku berean sartu ohi gaituzte euskaldunak eta
|
euskaraz
ez dakitenak; hots, datuak errealagoak (eta euskarazko kateentzat dezentez hobeak) liratekeela erreferentzia gisa soilik kate horiek ikusi eta uler ditzaketenak (hots, euskaldunak) hartuko balira, gauza jakina baita nekez ikusiko duela euskarazko kate bat hizkuntza hori ulertzen ez duenak.
|
|
argi zegoen liburuxka laburrak izan behar zutela, baina zein hizkuntzatan? Kasuek lan munduan eragina izan behar bazuten, gogoan izan behar genuen enpresako buru asko ez direla euskaldunak, askotan erabakiak horrelako pertsonengan daudela eta askotan
|
euskaraz
ez dakitenek ere egin dezaketela euskararen alde. Ezinbestean, Euskal Herriko enpresa eta erakundeetako pertsonengana iritsi nahi bagenuen, Euskal Herriko hizkuntzetan argitaratu behar zen:
|
|
Horiei eskatu genien euskara planean parte hartu ez zutenen artean hainbat ezaugarritako pertsonei eskaintza egiteko: euskaldunei,
|
euskaraz
ez dakitenei, aldeko jarrera dutenei, kontrako jarrera dutenei...
|
2010
|
|
Gabezia horrek ez du pertsona horren eguneroko bizitza tragedia bihurtzen, baina" erdalduna" izatea marka nabaria da Leitzan, euskararen bizitasunaren seinale gure ustez. Errelebantea da datua, herriko eguneroko bizitzan euskara ere errelebantea delako; denok gaztelaniaz jakin arren, eta denok erdaldunak izan arren,
|
euskaraz
ez dakitenek multzo edo talde bat osatzen dutelako, sozialki hautematen dena eta ez jakite horren ondorioak nolabait nozitzen dituena.
|
|
Arestitxoan esandakoek, aitor dezagun, ukitu erabat subjektiboa dute, eta tentuz hartu beharrekoak dira. Izan ere, ondorioak urrutiegira eramanez gero, pentsa genezake
|
euskaraz
ez jakiteak herritar batzuk talde jakin batzuetara eramaten dituela, harreman sare jakin bat ematen diela, eta sare horren balorazio soziala eskasa dela eta marjinalitate puntu bat ere ematen duela. Ez nuke osotara baztertuko ideia hori, baina, bestalde, ez naiz halakorik erabat baieztatzera ausartzen.
|
|
erru osoa hiztunak dauka, eta hark euskaraz egiten ez badu, besterik gabe, nahi ez duelako da; eta jokabide hori iaia arduragabekeriaren mugan kokatzen da. Hizkuntzaren galera jokabiOndorioak urrutiegira eramanez gero, pentsa genezake
|
euskaraz
ez jakiteak herritar batzuk talde jakin batzuetara eramaten dituela, harreman sare jakin bat ematen diela, eta sare horren balorazio soziala eskasa dela eta marjinalitate puntu bat ere ematen duela. Ez nuke osotara baztertuko ideia hori, baina, bestalde, ez naiz halakorik erabat baieztatzera ausartzen.
|
|
• Elebidunak %43 inguru baldin badira Gipuzkoan (euskara eta gaztelania) %4 dira gaztelania eta ingelesa menperatzen dutelako bere burua elebiduntzat dutenak eta beste hainbeste gaztelania eta frantsesa menperatzen dutelako bere burua elebiduntzat dutenak. Aipagarria da Gipuzkoako gazteen artean, aldiz, 10etik batek diola gaztelaniaz eta ingelesez elebiduna dela(
|
euskaraz
ez daki) (3.4 atala, 33 or.).
|
|
E. Amorrortu eta besteek (2009) EAEn eginiko ikerketan,
|
euskaraz
ez dakitenen artean (populazioaren herena, gutxi gora behera), euskararekiko duten aurreiritziak eta jarrerak aztertu zituzten. Honako ondorioak
|
|
Ondoren eskolan zehar eta gaur egun unibertsitatean ere euskara egunero mintzatzen dut. Hala ere, betiko lagunak
|
euskaraz
ez dakite eta etxean gutxitan mintzatzen dut. Familian, aitaren aldetik euskara izaten da gehien erabiltzen den hizkuntza, eta harekin euskaraz aritzen naiz, baina amaren aldetik kontrakoa gertatzen da.
|
2011
|
|
Material elebidunak eskolarako ez ezik etxerako ere aukera batzuk ematen dituela erraz ikus daiteke. esaterako, euskal d ereduko guraso erdaldun askoren kexua edo ardura hauxe izan ohi da: nola lagunduko diegu haurrei etxeko lanak egiten guk
|
euskaraz
ez badakigu?. guraso eta irakasle askok bilatu dituzte baliabideak, tokian tokiko arazoei aurre egiteko. Adibidez, euskarazko liburuen erdarazko bertsioak izan ohi dira bitartekorik lagungarrienak. eta ikasleek, gurasoekin lan egiteko, aldi berean euskara eta erdara lantzen dituzte.
|
2012
|
|
Lehen kasuan, Antonio, Iruñerriko ingurune eta familia erdaldunetatik Baztango familia euskaldun batera ezkondua, harrera familiara egokitu da kide erdaldun bakarra izateagatik bizipen deserosoa izan eta ondoan. euskara ikasi du eta egun euskaraz aritzen da seme alabekin. Bigarren kasuan, Gabriel, Iruritan sortua baina
|
euskaraz
ez dakiena guraso euskaldunak baditu ere, erdaldun bakarra da emaztearen familia euskaldunbetean. Andrearen familiarekin elkartzen direlarik emazteak tarteka erdaraz egiteko eskatzen die ahaideei senarra gaizki ez sentitzeko.
|
|
Bikote mistoen kasuan, hau da, gurasoetako batek
|
euskaraz
ez dakienean, 2 urte bitarteko seme alaba gehienek euskara eta erdara jaso dituzte lurralde guztietan, baina ez neurri berean. EAEko semealaben %71k Nafarroako %67k eta Iparraldeko %56k.
|
|
Erabilera eremu berezia da etxea. Gainontzeko eremuetan ez bezala, nahikoa da etxeko kide batek
|
euskaraz
ez jakitea, etxeko hizkuntza erdara izan dadin. Hala ere, guraso askok, baita euskaraz hitz egiteko erraztasun handirik ez dutenak ere, euskara erabiltzen dute seme alabekin, batez ere umeak diren bitartean.
|
|
" Erdaldunen euskararekiko aurreiritziak eta jarrerak" (Amorrortu eta beste, 2009). Ikerketa kuantitatibo eta kualitatibo honetan, euskararen alboan bizi baina
|
euskaraz
ez dakitenek hizkuntzarekiko nahiz normalizaziorako dituzten aktitudeak aztertu zituzten. Azterketa kualitatiboak honako emaitza orokor hauek eman zituen:
|
|
Herri horietako garraio zerbitzuak TSS edota Lurralde Bus dira. Autobus gidariei dagokienez, jasotako datuen arabera badaude
|
euskaraz
ez dakiten gidariak.
|
2013
|
|
euskararen auzia ez da, horrenbestez, euskararen auzia, baizik eta gizarte bizikidetzaren auzia. Hortaz, hau ez da soilik euskaltzaleen eta euskaldunen kontua, herritar guztiena baizik, euskal hiztunena eta oraindik
|
euskaraz
ez dakitenena, baita euskararekiko urrun sentitzen direnena ere.
|
2014
|
|
Datu nahiko onak dira, eta Zumaiako zuzendari edo arduradun batzuk hizkuntza liderrak direlako izan daiteke, agian. Hori babesteko, lagungarria litzateke jarraibide edo aholku batzuk ematea,
|
euskaraz
ez dakien bat egoteagatik bakarrik talde oso baten hizkuntza erraz alda daitekeelako, arduradunak hala proposatzen badu.
|
2015
|
|
Gurasoak euskararekiko aktiboak izatea: bai guraso euskaldunak baita
|
euskaraz
ez dakitenak ere. Horri begira lan egiten da eta egin daiteke Udaletatik, ikastetxeetatik...
|
|
Ohiko kezkak izaten dira: euskara ondo ez dakitenek erabili behar ote duten,
|
euskaraz
ez jakiteagatik ikasketa prozesuan dietela lagundu, ingelesarekin noiz hasi, eta abar.
|
|
Adibidez:
|
euskaraz
ez dakiten guraso askok seme alabek euskara ondo ikastea nahi dute baina ez zaie axola lagunartean zein hizkuntza erabiltzen duten, eta beraz, mezua euskara ondo ikastearen bidean kokatu da (eta ondo ikasteko asko erabili behar dute) eta ez lagunartean euskara erabiltzearen inguruan (ez zaie axola).
|
|
Ohiko kezkak izaten dira: euskara ondo ez dakitenek seme alabekin erabili behar ote duten,
|
euskaraz
ez jakiteagatik ikasketa prozesuan dietela seme alabei lagundu, ingelesarekin noiz hasi, eta abar.
|
|
Elkarrizketatu guztiek izan zituzten, halaber, kanpoko maisu erdaldunak eta
|
euskaraz
ez zekiten sendagileak, salbuespenik gabe.
|
|
Batzuk zoriontzeko izan direla aipatuko dugu(" Euskaraz eta ondo hartu naute beti"," Behar izan ditugunean, laguntzeko prest izan dira beti. Eskertzekoa"...) eta gehienak lehen hitza euskaraz jaso ez dituzten egoerak aipatzen dituztela("... batzuetan telefonoa gaztelaniaz hartzen dute"," langile batek gaztelania hutsean artatu nau bizpahiru aldiz (saiatzen naiz txanda aldatzen ahal izanez gero)"," Gaur, adibidez"," Euskaraz egiten dugu bertan dauden teknikarien arabera, bilerakide batek
|
euskaraz
ez badaki, gaztelaniaz egiten dugu bilera"...).
|
|
Garrantzitsua da"," Hola jarraitzeko, lehen hitza beti euskaraz"," Nik beti lehen hitza euskaraz egiten dut, baina ez dakienarekin ez naiz oso fundamentalista. Ulertzen dut
|
euskaraz
ez dakiten langileak leku guztietan daudela eta batzuetan zaila dela denak euskalduntzea lortzea. Aldundiak horrantz jotzeko konpromisoa mantentzea eta pausotxoak ematen joaterekin nahikoa dut"," Hobetzen ari da eta pixkanaka joan behar da ezin da egun batetik bestera dana aldatu" eta" Horrela jarraitu, baina jendeak erabili behar du".
|
|
%7k dio zerbitzu emaileak
|
euskaraz
ez zekienez lankide euskaldun batekin aritzea eskaini diotela gehienetan edo beti, hau da, galderari erantzun diotenen %24k.
|
|
— Kasu batzuetan, erabiltzaileek beraiek eskatzen dute langile euskalduna: " Eskaini baino lehen nik eskatu izan dut"," Langileak
|
euskaraz
ez badaki ni neu izaten naiz euskaraz dakien batekin aritzea. Gehienetan lortzen dut baina batzuetan ez, eta gaztelaniaz aritzea behartzen naute."
|
|
Eta langileak
|
euskaraz
ez bazekien, euskaldun batekin aritzea eskaintzen zizuten?
|
|
Euskal Herriko gurasoak ez dira salbuespena ingelesa bezalako hizkuntzekiko mirespenean, baina hemen lortu da euskara bezalako hizkuntza ahul bat eleaniztasunarekin lotzea. Eta honek meritu izugarria du, bai noski Lekeition edo Usurbilen, baina batez ere Lizarran eta Barakaldon, guraso gehienek
|
euskaraz
ez dakiten lekuetan.
|
2017
|
|
(norberak)" zein hizkuntza erabili zuen lehen aldiz (hiru urte bete arte)?" eta" zein hizkuntza erabiltzen du gehien etxean?" 12 ez da harritzekoa, beraz, mapak beste iturri batzuen datuekin osatu izana. beste iturri horiek, erregistroak gehienak, honako hauek izan ziren laugarren mapan: ...uruak. oro har, euskaraz edo euskara ikasten ari zirenen kopuruak izan ziren, beraz, bildutakoak. ikasle horiek zein taldetan sartuko zituzten erabakitzeko erabili ziren irizpideak ez dira azaltzen Mapa Soziolinguistikoan. hala ere, datuak ikusita ondorioztatu ahal da, esaterako, d ereduko ikasleek elebidunen taldea handitu zutela. horrela uler liteke nola, 2014ko V Mapa Soziolinguistikoan, bilbon
|
euskaraz
ez dakiten gurasoek euskaraz dakiten seme alabak hezi dituzten (35/ 50 urte tarteetan daudenen batez besteko euskaldun kopuruak ez dira %20tik pasatzen). izan ere, 2011ko Maparen datuen arabera, bilbon 15 adin tartean %60, 4 dira euskaldunak, 10 tartean %75, 3, eta 5 tartean %68, 8 baina, operazio hau borobiltzeko, gutxitzen doan kategoria bat diseinatu zuten ikerlariek:... erdaldunak (euskaldunak eta euskaldun hartzaileak kategoriekin batera).
|
|
...tzen duen euskaramaila egiaztatuta duten langileak behartuta daude herritarrei euskarazko zerbitzua ematera herritarrek horrela eskatzen dutenean; derrigortasundata igarota duten lanpostuetan egonik, zein derrigortasundatarik ez duten lanpostuetan egonik ere. berezko hizkuntza ezagutzea derrigorrezkoa dela administrazioan sartzeko, egitasmo honen lehenengo ondorio nagusia da euskal administrazioan
|
euskaraz
ez dakiten langileak kontratatzea euskal autonomia erkidegoaren mailako erabaki politikoa dela, eta ez estatu mailan inposatutakoa. beraz, egitasmoaren lehenengo hipotesia ez da egia. bestalde, legeetan eta auzitegien epaietan ikusi dugunez, administrazioa behartuta dago herritarrei zerbitzua ematera herritarrak aukeratzen duen hizkuntza ofizialean. zerbitzu hori ematearen ardura administrazioare...
|
|
" hondarribiko 16 urtetik gorako euskaldunen hizkuntza erabilera osoa, hau da, ahozkoa zein idatzizkoa, ekoizlea zein hartzailea, zenbatekoa den neurtzea". bertan, batetik, ikerketa objektua zehazten da," hondarribiko 16 urte edo gehiagoko euskaldunak"; eta, bestetik, aztergaiari buruzko bi hitz gako daude, ikerketaren ardatz direnak: ...rtsonak izango dira aztertuko ditugunak; ez du zentzurik emaitza jakina daeuskaraz ez dakitenen euskararen erabilera aztertzea, erabiltzeko ezagutza izatea ezinbestekoa baita. era berean, arrazoi operatiboak direla-eta (aurrerago aipatuko den Denbora Aurrekontuen Inkestan hala egiten delako, besteak beste), 16 urte edo gehiagokoak soilik hartuko dira kontuan. laburbilduz, 16 urtetik beherakoak eta
|
euskaraz
ez dakitenak ikerketa honetatik kanpo geratuko dira. eta aztergai diren hizkuntza erabilera osoa eta zenbatekoa hitz gakoei dagokienez, joan nadin banan bana: lehenik eta behin, zeri deitzen diogu hizkuntza erabilera osoa?
|
2018
|
|
• Kontuan izan behar da eta ondo kudeatu talde eta elkarte gehienetan daudela
|
euskaraz
ez dakitenak, eta batzuetan kolektibo handi eta trinkoa osatzen dute. Hala ere, gehienetan ez daukate euskararekiko jarrera txarrik.
|
|
Halaber, 2014an izan zen beste gertaera bat, euskal komunitatearen indarraren adierazgarria: osasun zentroko pediatra berriak
|
euskaraz
ez zekiela eta, hainbat mobilizazio egin zituzten zumaiarrek; baina ekimena herritar batzuek abiatu zuten, inoren zain egon gabe, eta gero jaso zuten erakundeen babesa (Zumaiako Udala, Kontseilua...).
|
|
Lizeoan ohikoa da lagunen artean guraso bat ala gehiago ez euskaldunak izatea. Lizeotik kanpoko ezagunen artean ohikoa da
|
euskaraz
ez jakitea ere. Bertso eskolan guraso erdaldunen seme alabak gutxiengoa izanik ere, ez dute gaiaz hitz egin izan, konstataziotik haratago.
|
|
Ainitzetan, badakit erran didatela burasoak
|
euskaraz
ez jakiteagatik mereximendu gehiago nuela oraindik bertsotan aritzea eta hori... Eta nire burasoei erran diete, hori, eta ez dute baitezpada ongi hartu!
|
|
Eta euskararekiko gaur egun duen harremana kontuan hartuta bere kasua salbuespen gisa aurkezte hori. Nahiak, aldiz, gurasoekiko enpatiaz gatazka gisa bizi du berari egotzitako meritua, gurasoek
|
euskaraz
ez jakitea bere garapenerako eragozpen bat dela aurresuposatzen baitu. Merituaren aitortza, beraz, bi ahoko ezpata gisa sentitu ohi dute biek ala biek.
|
2019
|
|
Agerian geratzen da, beraz, erdararen presentziaren eragile nagusia kanpoko berbalagunak direla,
|
euskaraz
ez dakitenak edo egiten ez dutenak. Ondorioz, euskararen kaleko erabilera eta sare sozialetakoa konparatzen ditugunean, kontuan izan behar dugu ezinezkoa dela bi esparruen arteko konparazioa mimetikoa egitea; izan ere, bi espazio eta bi harreman esparru oso desberdin dira.
|
2021
|
|
Hemen frantsesek edo alemanek
|
euskaraz
ez jakitea gizarte honetan oso onartua dago hori. [MEX]
|
|
Profil horretako haurrak eta familiak, euskararen ezagutza apala izateaz gainera, bertako kulturarekiko, hizkuntza ohiturekiko eta bizimoduarekiko urruti egoten dira maiz. Baina aipatu ere dugu, ikastetxeek hala baloratuta,
|
euskaraz
ez dakiten bertako gurasoen seme alabak egitasmoan parte hartzen ari direla; eskola orduz kanpo euskara indartzeko egitasmoen beharra dute horiek ere, kultura eta hizkuntza distantzia hain haundia ez bada ere. Etxean euskara erabiltzearen eta hizkuntzaren gaineko balioak transmititzearen garrantzia eta beharra berresten digu horrek.
|
2022
|
|
Eta horrelaxe suertatu zitzaion, ezin hobeto artatua izan zen. Baina asteburuan inoiz inor ez genuen hartu pixka bat deskantsatzeko
|
euskaraz
ez baitzekiten laguntza hori ematen zutenek, inork ez. Esan bezala, gure amak zorte ona izan zuen baina ez dut uste zortea izan behar duenik, baizik eta hori opa izan behar diegu adineko guztiei.
|
|
Nola izan dira arduradunen erreleboak edo belaunaldi aldaketak?... Enpresa edo kooperatiba bakoitzean, hasteko, hainbat lagun (guztira 53) elkarrizketatu genituen, ikuspegi desberdinetatik (sexua, adina, antzinatasuna enpresan, inplikazio edo ardura maila euskara planetan, euskaldunak eta
|
euskaraz
ez zekitenak...) gaiaren gainean informazioa eta iritziak jasotzeko; gero, ondorio nagusiak konpartitu genituen erakunde bakoitzean, kontraste taldeetan (guztira 34 lagunekin), eta berretsi edo osatu egin genituen ondorioak; eta, azkenik, erakunde guztietan adierazitakoak kontuan izanik, bateratu eta ondorio orokorrak atera genituen, txostenerako (Elhuyar, 2020). Gero, lehenengo, lan hori ezagutarazi eta osatu ere egin genuen, jardunaldi batean kontraste saio batekin, euskara planak dauzkaten beste enpresa eta erakunde batzuetako eta Euskalgintzako ordezkariekin; eta, azkenik, on line egindako mintegi baten bidez (HPS, 2021).
|
|
komunikazio zirkuluak, hobetze taldeak, Euskara Batzordea, erabilera taldeak, talde naturalak, berariazko taldeak edo helburu jakin bat lortzekoak, mintzataldeak, ikastaldeak, laneko euskara, kanpo eta barne harremanak, zerbitzu eta lan hizkuntza..., eta geroago etorri ziren erabileran eragiteko modu berriak, adibidez, Aldahitz ikerketa eta Ulerrizketa metodologia... Nolako beharrak, halako baliabideak probatu eta ezarri ziren, eta bide horri ekin zioten lantegietan; pixkanaka, emaitza ikusgarriak lortu zituzten, euskarak eremu berriak eskuratu zituen eta handitzen joan zen euskararen erabilera eta presentzia, langileen partaidetzan oinarrituta, motibazioa landuta, Zuzendaritzaren inplikazioarekin, eta betiere
|
euskaraz
ez zekitenak ere aintzat hartuta eta bazterrean utzi gabe.
|
|
Hau da, euskaldunen elkarrizketa guztiak(% 100) izan zitezkeen erdaraz. Euskaraz aritzeko gehienezko muga, ordea,% 100 horren oso azpitik dago, aski baita solaskide batek
|
euskaraz
ez jakitea erdaretara jotzeko. Testuinguru sozial eleaniztunean, ezagutzak ez du hizkuntzaren erabilera determinatzen, erabiltzeko aukera baino ez (Vila i Moreno 2021; Ramallo 2020).
|
|
Beraz, modu pribatuan etorriko den immigrazioa feminizatua izango da. Bertakoen zahartzeak eta
|
euskaraz
ez dakiten zaintzaileen presentziak euskararen erabileran eragingo du, ezinbestean.
|
2023
|
|
Lehenik, hizkuntzaren erabilgarritasuna eta garrantzia azpimarratu zutenak daude, jende berria ezagutzeko, oporretara joateko,
|
euskaraz
ez dakitenekin komunikatzeko (gaztelaniaren erabilera komuna seinaleztatuz)... balio duela, hizkuntza" handia" delako, gero eta jende gehiagok hitz egiten duelako eta milioika pertsonarekin hitz egin daitekeelako. Ondoren, gaztelaniaren izaera ludikoa azpimarratu zuten gazteak daude, hizkuntza hori batik bat aisialdiko jardueretan soilik erabiltzen dutenak.
|
|
G7: Nik (gaztelania) hizkuntza erraz eta" alfer" moduan ikusten dut; (izan ere),
|
euskaraz
ez badakizu eta ikasteko edo hitz egiteko gogorik ez baduzu, jendeak erdarara (gaztelaniara) jotzen du. Ez daukat ezer erdararen kontra, baina horrela jokatzen badugu, hizkuntza asko gutxitu egiten dira munduan eta, ondorioz, euskara desagertzeko arriskuan dago.
|
|
Euskaraz eskerrik asko esatearen arau soziala ohikoa den gisan (baita
|
euskaraz
ez dakiten askok ere), bestelakoak ere errotu litezke gure gizartean (hala ez dauden kasuetan).
|
|
Baina hizkuntzarekiko zegoen giroa ez zen euskalduna. Kanpoko jendea askoz gehiago zen eta edozein momentutan elkartzen bazinen ere, nola bazen beti tartean
|
euskaraz
ez zekiena... Eta gero, bertakoek ere, ez pentsa halako kontzientzia bat zutenik euskararekiko.
|